DESTEM
J)mt
erie r
ansai
n Lor
ntp
VIETNAM KRIJGT
ENKEL NOG STEUN
VAN HET
MEDISCH COMITÉ
.vC aüp «af;
Geldeconomie
Mislukkingen
Patstelling
^TERDAG 6 DECEM
ARA verwac
Vietnam woedt nog steeds een oor
log die dagelijks slachtoffers eist. Een oorlog zonder
wapens gericht tegen de armoede, tegen ziekte, hon
ger en gebrek. Na de militaire zege op de Verenigde
Staten en de hereniging van Noord- en Zuid-Vietnam
in 1975 is pas duidelijk geworden tegen welke immens
hoge sociaal-economische kosten dertig jaar lang
strijd is geleverd. Vietnam heeft zich nauwelijks ont
wikkeld en prijkt nu bovenaan de Ijst van armste lan
den in de Derde wereld. Er is dringend behoefte aan
buitenlandse hulp bij de wederopbouw, maar die hulp
blijft uit. Om politieke redenen. Indo-China zit nog
steeds muurvast in de stellingenoorlog van de Oost-
West-politiek.
30.000 Donateurs
Zorgelijk
.tfÖi T*N tinh;
-d CHAH SÖC,
*n, maar
„Hoe leg Je aan een tbc-patiëntje In Vietnam uit dat de huidige machtsverhoudingen in Zuid-Oost-Azië geen hulp toestaan
'Wij werken gewoon
wordt".
Door de ruime ervaring in tic-bestrijding
en de internationaal hoog amgeschreven
tbc-deskundigen in Nederluid is het
MCNV door Vietnam gevraigd om de
hulpverlening vooral op dit terrein toe te
spitsen. Een Nederlands advicsteam van
tbc-specialisten heeft met gebruikmaking
van de allernieuwste inzichten in bestrij
ding van deze volksziekte een nationaal
programma opgezet dat de Vietnamezen
zelf gaan uitvoeren.
Jaarüjkse kosten van het totaalprogramma
tegen tbc 3,5 Miljoen gulden watrvan de
Nederlandse donateurs 2 miljoen vrror hun
rekening nemen en de Vietnamese regering
1,5 miljoen. De Vietnamese bijdnge aan
de tbc-bestrijding geeft al aan dat dr over
heid overtuigd is van de effectiviteit ran de
Nederlandse aanpak.
Ook in de industriesector worden de
strakke teugels nu enigszins gevierd. Zo is
de beslissingsmacht gedecentraliseerd voor
de industriële produktie, aankoop van
grondstoffen en exportplannen etc. De
voedselsubsidiëring en de hele methode
van salariëring van ambtenaren met voed
selbonnen is afgeschaft in een poging een
geldeconomie te creeren in plaats van een
economie met bonnen.
Economische liberalisering, verhoging van
de efficiency en meer ruimte voor particu
lier initiatief. Gaat Vietnam nu China ach
terna? „Ja", zegt Francisco Massini, „er
zijn duidelijke bewijzen aantoonbaar dat
er een meer hervormingsgezinde en prag
matische politieke koers in Vietnam ont
staat. De Vietnamezen zijn nu in voor ex
perimenten op het gebied van landbouw,
Maar zoals gezegd, de verbetering vat de
situatie in de gezondheidszorg begin bij
het verhogen van de sociaal-economiche
positie van een land. Maar elf jaar stratke
socialistische politiek hebben op ecoio-
misch terrein weinig tot niets opgeleved.
Alle ambitieuze plannen zijn op een irs-
lukking uitgelopen. De industrialiseriig
staat nog in de kinderschoenen. Efficient
is door een loodzware staatsbureaucrati
een onbekend fenomeen in Vietnam. D
inflatie bedraagt maar liefst 50 procent op
jaarbasis. De agrarisch sector heeft na het
verlies van 50 procent van de landbouw
gronden in de oorlog (21 miljoen bomkra-
ters, vernielde irrigatiewerken) de dood
steek gekregen met een rucksichtlose col
lectivisatie en gedwongen migratie van
miljoenen stadsbewoners naar het platte
land.
Particulier initiatief en prive-bezit van
grond mochten ineens niet meer voorko
men met als gevolg dat de productie van
rijst, groenten en fruit rampzalig daalden.
Voor de Vietnamese machthebbers is nu
echter duidelijk geworden dat het zo niet
verder kan. De economie van het land
wordt met een geschatte dagelijkse Sovjet-
steun van zo'n 7 miljoen dollar (60 procent
militair, 40 procent economische hulp;
vooral kapitaalgoederen en infrastructu
rele werken) overeind gehouden en de af
hankelijkheid van Vietnam wordt alleen
maar groter.
Het socialistisch stuurwiel lijkt nu door de
regering in Hanoi langzaam de andere
richting opgestuurd te worden. Enkele ja
ren geleden is men al begonnen met het ge
deeltelijk terugdraaien van de landbouw-
collectivisatie omdat er een hongersnood
dreigde. Naast een basisdeel van de oogst
voor de staat mogen de boeren nu ook een
deel van de grondopbrengst op de markt
verkopen. Een flinke agrarische productie
verhoging is het gevolg geweest van deze
hervormingen.
Jen bonte bevolking, gere-
Lteerd uit een weinig kapi-
alkrachtige groep. En Cock-
Jr-gekwetter. Het niet-be-
ande Albert Square, ten
i van de Londense Tha-
'anaf maandag daalt een
■uwe soap opera over ons
er: de 'Eastenders' van de
IC, gekocht door de VARA.
orlopig alleen op de maan-
gmiddag om 15.20 uur op
derland 1. Vele jaren gele-
b veroverde de arbeidersse-
Coronation Street' huis en
ais. Heel Nederland leefde
lee met dit armeluisstraatje
"Manchester. Toen was het
industrie en handel". Iele jaren stil. Twee jaar gele-
De grote doorbraak op het gebied vane El probeerde de VARA op
nomische hervormingen kan missch Suw de serie te doen herle-
volgende week bereikt worden
Zesde Congres van de Communistisi Ierland gaf geen kik meer.
Partij begint in Vietnam. Dan zal er t Eastenders moet het
stevig robbertje gevochten worden tut! 'ers Saan- soaP opera
de oude 'havikken' die nog zij aan zij j a™ee df rode omroep zich
vochten hebben met de revolutionaire 1 identificeren. Coronation
der Ho Chi Minh en de wat jongere pis
matische partij-elite. Vietnam heeft
meerdere malen kenbaar gemaakt datl
land graag betere contacten met en
van het Westen wil. Maar zowel
door
•eet', maar dan moderner,
entijdser, minder mikkend
>p de schaterlach en op zijn
idens. 'Eastenders' staat nu
i aan de top in Groot Brittan-
Europa als de Verenigde Staten lijkei
interesse in Indo-China verloren te $1
ben.
Sast End is een kolossale
k van 5 bij 2 mijl, aan de
irkant van de Thames. Ver-
est door bommen en V I's,
vallen, grauw, de zelfkant
de havens, pal tegenover
andere, fraaie Londen van
Cambodja in 1979 is de westerse berek ^hall, Big Ben en Picca-
heid om nog langer steun te verlenen fli i y Clrcus. Een ghetto, veel
r i rklonsniaiH crrrvha hÉ»k-U-f»n f>n
afgenomen. Voor het eventueel herstel i
„Met de kwestie van de 1 miljoen b(
vluchtelingen en de Vietnamese inval
van de contacten moet Vietnam een pi j
betalen, en dat is de terugtrekking uitl i
buurland Cambodja. Maar aan dat fn
in Cambodja is een patstelling ontsta
De Cambodjaanse regering van Ht§
Samrin die de Vietnamezen hebben
stalleerd, is niet in staat om het land tel
sturen als de 140.000 man Vietnam
troepen zijn verdwenen. De Rode Khffl
guerrilla's die door China gesteund W
den en de andere verzetsbewegingen i
militair veel sterker dan het regeringslij
van Cambodja. Veel beweging zit er
Cambodja dus niet in".
Vietnam zal naar alle waarschijnlijk!:
nog moeten vertrouwen op steun van:
Sovjet-Unie. Of het zou zo moeten zijns
de door Vietnam zo gevreesde toenader:
tussen de bondgenoot de Sovjet-Unie i
de Vietnamese erfvijand China eindet
loorzet. De kans is dan groot dat melk
anhalen van de banden met de Volt'
ubliek China, Vietnam in zo'n situat
hel wat minder interessant wordt vfl
foskou. In zo'n geval zal het Westen
stan te trappelen om contacten met Vis
no te vernieuwen. Het land is me'
grte marinebasis Cam Ranh en het
taivliegveld bij Danang immers vang»
stnegisch belang voor het bestrijken"
de hcific.
Hets, althans volgens de westerse
lang tijd stil geweest in Zuid-Oost-A#
maaer zijn veel tekenen die nu wijzen'
politke veranderingen en mogtï
nieuw allianties. Maar het Medisch 0
mite ederland Vietnam gaat tot
datun^ewoon door met de hulpverled1
aan Vinam, zij het mondjesmaat. Als®
van de einige westerse organisaties.
Toch isiet betreurenswaardig dat deh
slissingt voor het al dan niet verlenen"
humanitre hulp nog steeds
worden basis van politieke motive
Vit
„Hoe lege aan een tbc-patiëntje in
nam uit it de huidige machtsverhoud#
gen in /id-Oost-Azie geen hulp 1
staan
rkloosheid, grote bekken en
iden harten, blank en zwart
alles daartussen, een eigen
tl, een eigen normenstelsel.
Albert Square bestaat niet.
•t bestaat alleen in de serie,
it is nep, een hol vat, een
ookplein, gelegen op de set
n de BBC in Elstree, Noord
nden. Albert Square is grie-
ig echt. Met veel vernuft en
feite hebben de decorbou-
irs een stukje Londen ge-
aakt dat zo uit East End kan
men. De pseudo-huizen
erden zorgvuldig bestreken
et gegarandeerd snel afblad-
'rende verf, tussen straat-
ïien werd plastic onkruid ge-
ant en plastic hondepoep ge-
eid (de Natuur heeft nu ech-
r dit sub-detail op zich geno
kte, met liefde werden tegels
broken, muren gescheurd en
affiti-kunstenaars ontferm-
zich obsceen over schut-
tgen.
Wie dit ziet, verbaast zich
hoor Ton Boender
havenkroeg, ver na mid-
teacht. De penetrante geur
11 volle asbakken en ver
waaid bier. Achter de piano
a morsige zanger wiens ge-
I™ grotendeels schuil gaat
"Wr een scheve pet, een on-
lijk baardje en blauwe
■arettenwalm. De zanger is
Waar klinkt zwart.
Even nadat hij inzet ver
mat het ruzieachtig geroeze-
aes. van zeebonken, hoeren
kleine criminelen. Dé
!~W6 intensiteit en hartver-
I P^ktende schoonheid van de
HELP HET VOLK posities van de zanger lij -
de condensdruppels op de
wyolle bier- en whiskeygla-
de kroeg extra glans te
g^Kchien is de carrière van
«Harige Amerikaanse
im ui c°mponist en acteui
,n Waits niet precies zo be-
ert maar het moet er teel
VAN VIETNAM
MEPISCH
CoMiTe
IRO ÏO 90 400
S7ol— I007 AS AMsTeRPAH/
j?p hjken. Wel vormt de
hrs wereld van trot-
HokJ1 louche bars de inspi-
"on voor veel nummers
m w omvangrijk repertoir<
Waits. Chroniqueur var
chtleven, van de zelf-
Door Jan Koesen
JEN naargeestig
lleintje. Wat schamel
roen achter een hek.
fgebladderde gevels,
leuren uit het lood,
]en pub, een groente-
ar, wat andere
raampjes. Kil, guur
Door Frank van OoIJen
Een van de laatste westerse hulpcomités
voor Vietnam komt uit Nederland: het
Medisch Comité Nederland Vietnam
(MCNV). Financieel ondersteund door
tienduizenden donateurs die 15, 20 jaar ge
leden nog leuzen riepen als 'Yankee go ho
me' tijdens de massale anti-Amerikaanse
betogingen tegen de Vietnam-oorlog.
De weinige internationale hulporganisa
ties als de FAO of UNICEF die nu nog in
Vietnam werken, kloppen regelmatig bij
het Nederlandse comité aan voor informa
tie, adviezen en contactpersonen in Viet
nam. Want alleen het MCNV is nog op
grote schaal bezig met hulpverlening in
Vietnam. Maar ook voor de Nederlandse
organisatie wordt het door het steeds ver
der opdrogen van de subsidiestroom moei
lijker om het hoofd boven water te hou
den.
Tien jaar lang zijn Vietnamese artsen,
verplegers en apothekers door Nederland
bijgeschoold. Nu moet binnen een maand
de intensieve medische samenwerking tus
sen universiteiten van Nederland en Viet
nam worden opgeschort. De pot is leeg,
alle geld voor de wederopbouwhulp van
Indo-China is op. Den Haag vindt dat de
politieke wind in Vietnam nog uit de ver
keerde richting waait en wil vooralsnog
geen nieuwe fondsen aanboren. Alle be
trokken partijen bij dit project betreuren
het opschorten van deze hulpverlening ten
zeerste. Een appèl op de Nederlandse rege
ring voorhet continueren van een deel van
de projecten lijkt bij voorbaat al kansloos.
Komt met het verder dichtdraaien van de
subsidiekraan ook het voortbestaan van
het inmiddels 18 jaar oude Medisch Comi
té Nederland Vietnam (MCNV) in gevaar?
Nee, het Comité heeft het politieke tij wel
iswaar niet mee door de kwestie van de
Vietnamese bootvluchtelingen en de inval
van Vietnam in het buurland Cambodja,
maar de medische hulpverlening kan op
andere terreinen gewoon worden voortge
zet. Het Medisch Comité beschikt name
lijk ook over eigen inkomensbronnen:
maar liefst 30.000 donateurs die jaarlijks
zo'n 2,5 miljoen gulden bijeen brengen
voor een land dat ooit jarenlang in het
brandpunt van de belangstelling in het
Westen stond. Met dat aantal is het
MCNV het landencomité met de grootste
achterban in Nederland. En dat ondanks
het feit dat Vietnam bij het grote publiek
in de vergetelheid is geraakt.
Volgens Francisco Massini van het Me
disch Comité Nederland Vietnam is er wat
verwarring ontstaan na het persbericht dat
de interuniversitaire samenwerking wordt
beëindigd. De telefoon van het MCNV
heeft roodgloeiend gestaan. Tientallen
mensen wilden weten waarom het Medisch
Comité na 18 jaar hulpverlening het bijltje
erbij neer wilde gooien. „Wij werken ge
woon door", zegt Massini. „Door de
schare trouwe donateurs, ('vooral veerti
gers in goede doen die de emotionele band
met Vietnam nooit helemaal hebben ver
broken') kunnen we een deel van ons oude
programma gewoon voortzetten. We heb
ben nu prioriteit gelegd bij de tuberculose
bestrijding en hebben het dure malariapro
gramma vorig jaar laten varen".
Maar er gebeurt nog meer. Zo gaat er vol
gende maand weer een technicus naar
Vietnam met een grote hoeveelheid bouw
materialen en andere benodigdheden voor
het 'Nederlandse' ziekenhuis met 300 bed
den in Dong Ha. Hij gaat opleidingen ver
zorgen en de Vietnamezen helpen bij het
herstel van het hospitaal dat dit jaar nog
getroffen werd door een tyfoon. Kleinere
streekziekenhuizen worden via speciale in
zamelingsacties voorzien van de allernood
zakelijkste medische apparatuur en medi
camenten. Het comité probeert verder ook
andere antwikkelingsorganisaties in ons
land te interesseren voor projecten in Viet
nam en voor een deel met succes. De No-
vib, 'Wilde Ganzen' en Memisa en de Le-
„Omdat bijvoorbeeld tbc, een typische armoedezlekte, in dat land veel voor
komt, kun Je al zien dat het economisch slecht gesteld Is met Vietnam.
- FOTO'S MCNWHANNES WALLRAFEN
ZATERD) Vj/4
6 DECEMBER
De agrarisch sector heelt na het verlies van 50 procent van de landbouwgronden
In de oorlog (21 miljoen bomkraters, vernielde Irrigatiewerken) de doodsteek
gekregen met een rucksichtlose collectivisatie en gedwongen migratie van
miljoenen stadsbewoners naar het platteland.
prastichting zijn inmiddels al over de
streep getrokken. Tot slot worden er po
gingen ondernomen om bij de Europese
Gemeenschap melkpoeder los te krijgen en
ter beschikking te stellen van Vietnamese
kinderen. Een nationaal programma voor
tbc-bestrijding, materiele ondersteuning
van ziekenhuizen, nood- en voedselhulp.
Eigenlijk een doekje voor het bloeden,
maar het Nederlands politiek beleid staat
op dit moment geen structurele aanpak
van de Vietnamese problemen toe.
Massini noemt de situatie in de volksge
zondheid in Vietnam ronduit 'zorgelijk'.
Dat is niet in de laatste plaats te wijten
aan de slechte economische ontwikkeling.
„Omdat bijvoorbeeld tbc, een typische ar-
moedeziekte, in dat land veel voorkomt,
kun je al zien dat het economisch slecht
gesteld is met Vietnam. Met de weinige
middelen die het land heeft is toch een uit
gebreid netwerk van medische voorzienin
gen opgezet. Maar het gebrek aan appara
tuur, variërend van rontgenmaterialen tot
simpele injectienaalden en chirurgische
messen, is zo groot dat het werk in de ge
zondheidszorg daardoor belemmert
