ERSCHIL VAN MENING OVER AANTAL
Duitse taal hobbelt achteraan
'Cruson zeer snel saneren'
Braamdijk nu stuk veiliger
i
ociaal rechercheur
erneuzen ook
ctief in Aardenburg
OJNG
Linda
de Mol
ostburg werkt aan
nbsidie-regeling
bor planten bomen
J F
DAIHATSU j
INA ZEELAND
litierapport
GESCHENKEN van
BLIJVENDE
WAARDE
HU VELE
SPECIALE
AAHBIEDIHGEH
VAM DUYSE-MAHU
oneelstuk
oor ouderen
Terneuzen
erb Mews in
age Club
jpERDAG 4 DECEMBER 1986
VAN ZEELAND
KOSTEN VERHALEN OP VERVUILER
OR VERMEENDE FRAUDEGEVALLEN
Plaatselijk nieuws
erneuzen
JMMISSIE ONEENS MET ONTWERP
'XJ 't VOSKE
Jk Hulst
Plaatselijk nieuws
IJzendijke
markten
OARAlSi SU PONT
TÊRNÊUZEN BV
STICHTING WIL KENNIS IN NEDERLAND BEVORDEREN
CIJFERLIJST
aZJZL
Is
'i
l
T- De automobilist^
Hulst verleende
n op de kruising Gla,
-Zandstraat in
laats geen voorrang
tsster E. M. uit Ht,
tgenoemde kwam bij
ding die hiervan het
was te vallen en
ewond.
JANSTEEN - Bij
taartbotsing op de vj
'nastraat te Sint Janstq
n twee personenauti
beschadigd. Daar si
agavond de automot
de S. uit Sint Janst«
esorteerd om een inrit
'en. Zij werd op dat m
aangereden door
enauto bestuurd door
Heikant.
Jejaarden woningen in
)ostbiirg en Cadzand
(ADVERTENTIE)
LUXE GESCHENKEN
Staanctraat IB - Hulst
Telefoon
01140-14376-12066
NEUZEN - Toneel-
oep De Scheldegalm uit
oosterzande brengt za-
rdag 17 januari het
lksstuk 'Het spook van
polder*, van George
nseiee.
De opvoering is geor-
aniseerd in samenwer-
ng met de Stichting
elzijn voor Ouderen en
indt plaats in het Zuid
andtheater. De aanvang
20.00 uur.
Het stuk speelt zich af
n de jaren vijftig in
ost-Zeeuwsch-Vlaan-
eren.
Zoals de titel al ver
aadt staan de spookver-
alen die vroeger in de
treek de ronde deden
ntraal. Vanzelfspre
kend zijn de dialogen in
et Oost-Zeeuwsch-
-Vlaams dialect.
Van een onzer verslaggevers
NEUZEN - Herb Me»
the Mules treden zaterdi
in de Temeuzense Imal
b.
moristische optredens. Oo
t het repertoire een aanti uur
rrassingen, zoals Frank S
begint om 22.00 uur.
T20 PAGINA ZEELAND 4
de 'slechte financiële positie' van de gemeente
wil de wethouder geen geld beschikbaar stel
len. „Als de provincie zo graag wil saneren,
moet ze zelf maar met geld over de brug ko
men", aldus Thomaes.
Van der Weegen vindt dat onverantwoord.
„Ondanks alle zogenaamde geruststellende
verhaaltjes zijn de bewoners nog steeds onge
rust. Dat is pas voorbij als alle verontreiniging
uit de bodem is".
Volgens hem heeft in het verleden personeel
van Cruson in opdracht van de directie van het
bedrijf allerlei stoffen geloosd. „Cruson is dus
verantwoordelijk en ik vind dat de toemalige
directie op moet draaien voor de kosten van
het schoonmaken".
Van een onzer verslaggevers
STBURG - De Algemene Woningbouwver-
ging West-Zeeuwsch-Vlaanderen wil het
nende jaar in Oostburg aan de Noordwal,
de plaats waar de voormalige Levensschool
nd,zes of acht bejaarden woningen bouwen.
an de Quarlus van Uffordweg wil de vereniging er
plaatsen. Tot slot heeft men ook een plan inge-
id om zes huizen voor ouderen te bouwen in Cad-
d-Dorp, op de plaats waar de oude lagere school
ld.
fracties van CDA, PvdA
)&T zijn voorstander van
nieuwe woningen aan de
rdwal.
at bleek gisteren tijdens de
Iscommissie voor open
werken. Wanneer er daar
komen, hebben de toe-
stige bewoners geen voor-
tje en ook bijna geen ach-
ïin.
Lippens (CDA) zei dat het
nodig is om in West-
iwsch-Vlaanderen al te
te bouwen. Bovendien
e huurprijs van de zes
ingen slechts enkele gul-
boven de prijs die de
ders van de acht wonin-
zouden moeten betalen.
aast het grootwinkelbe-
van Jac. Hermans te
burg komt een groter par-
terrein.
voormalige openbare la-
school daar is gesloopt en
upermarkt heeft de ge-
nte laten weten dat het
ïjf een deel van de kosten
'de aanleg van de parking
haar rekening neemt,
jdens de rondvraag liet H.
der Weegen (D&T) weten
bj het kruispunt Tivoli te
ndijke weer stopborden
ten komen.
Dlgens hem zijn er nog
steeds automobilisten, met
name Belgische, die de voor-
rangsregels niet goed kennen
en daardoor ongelukken ver
oorzaken. Met stopborden
worden de chaiffeurs extra at
tent gemaakt op de bestaande
regels en hij verwacht dat
daardoor het aantal ongeluk
ken aldaar zal dalen. Wethou
der A. de Feijter gaat het ver
zoek van Van der Weegen be
spreken met rijkswaterstaat.
J. van de Ree-Slabbekoorn
(PvdA) wil dat er betere ver
lichting komt in de Oostburgse
wijk Saturnus.
Volgens haar hebben enkele
bejaarde bewoners reeds en
kele aan de gemeente ge
vraagd of de openbare ver
lichting daar wat beter kan
worden.
De Feijter gaat de zaak on
derzoeken. De sociaal-demo-
crate deed ook en dringend be
roep op het college om allerlei
hoorzittingen en vergaderin
gen op een wat meer vrouw
vriendelijk tijdstip te laten
houden.
„Via de emancipatie-nota
hebben we besloten om verga
deringen zo veel mogelijk op
tijden te houden dat ook huis
vrouwen aanwezig kunnen
zijn".
Van een onzer verslaggevers
.DENBURG - Wanneer het aan het college van B en W van
letiburg ligt, krijgt de Temeuzense sociaal-rechercheur het
ter. In de begeleidingsbrief bij de begroting maakt het da
ta bestuur bekend dat men overweegt om die recheurcheur
vermeende' Aardenburgse fraude-gevallen te laten onder-
es.
en W vinden dat personeel
de eigen sociale dienst
"lijk geen fraude-gevallen
opsporen, maar dat
e Westbrabantse rock au in(j van buiten dat maar
1 band staat bekend om zij r kan doen Het college
al contact gehad met het
van Terneuzen en
er op dat de sociaal-re-
tra's 'My Way'. Het optre ïheur daar positief werk
inderpostzegels - Het
ijk comité voor kinderpij
gels begint maandag 8
mber met de verkoop vi
nderpostzegels en -kaai
or de komende feestdag'
de postkantoren aan de
rezlaan en op de Markt, als
ede op het postkantoor
oek zitten dagelijks vrijv."-
gers van het comité. Op
mtoren in Zaamslag
Luiskil is dat enkele dag'
t week het geval.
icht.
bijeenkomsten van de
tselijke werklozen zijn
gezet omdat er slechts
bg belangstelling voor
In september bezochten
ddeld slechts drie vier
lozen de wekelijkse bij-
tomsten terwijl toch alle
personen zonder werk op de
hoogte waren van het bestaan
van de ontmoetingsmiddagen.
Zes a zeven haanlozen heb
ben het afgelopen jaar deelge
nomen aan de diverse werkge
legenheidsprojecten, terwijl er
een paar betrokken waren bij
de het project landschapsver
zorging en één werkloze me
egeholpen heeft in het Streek-
landbouwmuseum. Deze
maand beginnen haanlozen
met het opknappen van de
speeltuigen van de peuter
speelzaal.
De gemeenteraad behandelt
de begroting donderdagavond
18 december.
(ADVERTENTIE)
vanavond
Tros televisie
Ned. 2
aanvang 19.12 u,
Van een onzer verslaggevers
TBURG - De gemeente Oostburg is een nieuwe subsidie-
gg voor het aanplanten van bomen door de inwoners aan
'twerpen. De leden van de raadscommissie openbare wer-
iw K'8teren echter niet akkoord gaan met het ontwerp-
f vindt men het bezwaar-
dat diegene die een dijk
aiteen zeer forse subsidie
terwijl die bomen na
Kdep van tijd schade zullen
«kenen aan de eigenaar of
—iter van de percelen naast
ik. Door de schaduw-
ng zullen gewassen op
Tcelen namelijk minder
groeien. Ook heeft de
issie er bezwaar tegen
Kb Planter die binnen en-
j.®® de bomen rooit de
®e biet moet terug beta-
1® Pieuwe regeling is ont-
Pm er voor te zorgen
r weer meer bomen wor-
pk®1- Sinds de iepziekte
I p de regio zeer veel bo-
ve r
0 1,1 gf
-- in In
men verdwenen, waardoor het
karakter van de streek verlo
ren dreigt te gaan. De regeling
kan ook een bijdrage vormen
aan het terugdringen van de
vele landbouw-overschotten.
Zowel diegene in het buiten
gebied die een geheel perceel
beplant als de mensen die
slecht één strook bomen aan
planten komen in aanmer
king.
Wie een windscherm
rondom een boomgaard of
fruitbomen zet, komt niet in
aanmerking, evenmin als de
gene die kweekgoed zet.
Ook inwoners die bomen
niet rooien kunnen subsidie
krijgen, voor het onderhoud
van de bomen.
Van een onzer verslaggevers
BRESKENS - „Het verontreinigde bedrijfster
rein van Cruson te Breskens moet zo snel mo
gelijk worden gesaneerd. De kosten hiervan
moet de overheid zien te verhalen op de ver
vuiler".
Het Oostburgse raadslid H. van der Weegen
(D&T) is het in het geheel niet eens met wet
houder J. Thomaes (WD), die vindt dat de ge
meente geen geld moet voorschieten aan de
provincie en dat de sanering niet zo'n haast
heeft. Alleen als Oostburg voorfinanciert is de
provincie in staat de schoonmaak van het ter
rein volgend jaar te doen plaatsvinden. Gezien
Van onze correspondent
SLUIS - Op ludieke wijze werden vanmorgen de
gereconstrueerde Braamdijk en het nieuwe aan
gelegde fietspad Terhofstede - Sluise Veer officieel
in gebruik genomen.
Gedeputeerde J. de Voogd, die de opening ver
richtte, het college van burgemeester en wethou
ders van Sluis en enkele raadsleden, alsmede ver
tegenwoordigers van Provinciale Waterstaat, het
waterschap Het Vrije van Sluis, de aannemer en
het Ingenieursbureau Hasko hadden daartoe
plaatsgenomen in drie open paardekoetsjes. On
danks het feit dat het tamelijk fris was, werd hier
mee het gehele traject afgelegd.
Gedeputeerde De Voogd gaf in de bijeenkomst
in de raadszaal van het Sluise Belfort een over
zicht van hetgeen op ambtelijk en bestuurlijk ni
veau vooraf is gegaan aan de totstandkoming van
de beide projecten. Reeds in 1978 had het gemeen
tebestuur een verzoek gericht om de reconstructie
van de Braamdijk met een subsidie ingevolge de
Wet Uitvoering Wegen (WUW) te mogen uitvoe
ren.
De Braamdijk verkeerde in slechte staat en was
door de vele krappe bochten tamelijk onveilig. De
uitvoering van de reconstructieplannen paste toen
niet in het urgentieschema van de provincie en bo
vendien moest het aanvankelijk plan in verband
met ingediende bezwaren worden aangepast.
Omdat er voor de aanleg van een fietspad naast
de weg geen ruimte was en de provincie in ver
band met de verkeersveiligheid aan de aanleg van
een fietspad veel waarde hechtte, werd hiervoor
een andere oplossing in de vorm van een afzonder
lijk tracé via enkele binnendijkjes in de onmiddel
lijke omgeving van de Braamdijk gevonden.
Eind december 1985 gaf de provincie het groene
licht aan het gemeentebestuur in de vorm van de-
toezegging van een subsidie van negentig procent
in de kosten van beide projecten. Half augustus
kon aannemer J. Geldhof met de werkzaamheden
beginnen'.
Burgemeester Asselbergs noemde het voor Sluis
een feestelijke dag en toonde zich zeer dankbaar
voor de ruim 1 miljoen gulden subsidie, die het ge
meentebestuur voor de uitvoering van de werken
van de provincie heeft ontvangen en voor de me-
Hoewel het tamelijk fris was, nam het gezel
schap toch plaats in de open koetsjes om de re
constructie te bekijken. - foto de stem /corj de boer
dewerking van Provinciale Waterstaat, die de
plannen hiervoor heeft opgesteld.
„De verkeersveiligheid is door de uitvoering van
deze werken ten zeerste gediend", zo zei hij. Hij
maakte van de gelegenheid gebruik om de aan
dacht van gedeputeerde De Voogd te vragen voor
de noodzakelijke verbetering van de Kanaalweg
en de aanleg van een goed fietspad langs de inter
nationale zeedijk in de richting Knokke. Dit laat
ste kan wellicht meegenomen worden bij de plan
nen voor het speerpunt Cadzand, zo meende hij.
Verder wees hij op de plannen van het gemeente
bestuur voör de aanleg van nieuwe fietspaden
vanaf de Burg. Aernoudtsweg naar de Ridder
straat en in het kader van de ruilverkaveling
vanaf de Zuidpoort naar de weg Sluis - Groede.
Namens het gemeentebestuur bood de burgemees
ter aan gedeputeerde De Voogd en de heer Rie-
mens van Provinciale Waterstaat, die ten nauwste
bij het werk was betrokken, een Delftsblauw
wandbord en het boek '2000 jaar Zwinstreek' aan.
(ADVERTENTIE)
"Sy Restaurant
Bierkaaistraat 8
O71 Tel. 01140-13444
De feestdagen komen er
weer aan...
Reserveer tijdig voor
KERSTAVOND,1e en 2e
KERSTDAG en OUDEJAARSAVOND
van 14.00-18.00 uur
en vanal 19.00 uur
Sinterklaas - Dinsdagmiddag
was de sint te gast bij de mini-
groep van de volleybalvereni
ging YVC. Vergezeld van twee
Pieten liet de sint de kleinsten
aan het woord, terwijl de
groep ook de gymnastiekkun-
sten aan de goedheiligman
toonde. De middag werd be
sloten met een tractatie.
AMSTERDAM, 3 dec. - Aardappel-
termijnmarkt: In bintje 35-50rnm
van de oogst 1986 werden 22 con
tracten verhandeld voor levering
april tegen ƒ14,00. De stemming
was prijshoudend. In bintje 50mm
kwamen 275 contracten tot stand
voor levering april bij een prijs
van ƒ31,80 tot ƒ31,20 per 100 kg, als
mede 124 contracten levering mei
tegen ƒ33,00 tot ƒ32,50. De stemming
hier eveneens prijshoudend.
TERNEUZEN - Veiling: per stuk:
bloemkool A2 236, B2 39-142, afw.
88. Per kg: boerenkool 16-39.,
breekpeen 25, prei 41-65.
officiële dealer
verkoper Bertrand Vael
Industrieweg 37
4538 AG Terneuzen
Tel. 01150-81125
Door Romain van Damme
Duits, Frans en Engels. Drie
vreemde talen die tot '68 in
ieder middelbaar-scholen
pakket te vinden waren.
Destijds werd er niet ge
vraagd of het leuk was. Zo
veel uur in de week zat je
gebogen over Duitse naam
vallen, umlauten en ontel
bare uitzonderingen op re
gels. Ich bin, du bist, er ist,
enzovoorts. Rijtjes die er zo
ingestampt werden dat ze
jaren later nog moeiteloos
opgedreund kunnen worden.
Tegenwoordig ligt dat wat
anders. Duits, vroeger ook
niet de meest geliefde taal
op school, levert steeds meer
in. Dat wordt gezegd door de
Stichting ter Bevordering
van de Duitse Taal in Ne
derland. Om dat duidelijk te
maken werd er tijdens de
presentatie in Den Haag
kwistig gestrooid met cij
fertjes. In '73 koos 71 procent
van de mavo-scholieren
voor Duits. Tien jaar later
was dat percentage aanzien
lijk gedaald, 61 procent. In
'73 deed 64 procent van de
havo-leerlingen eindexa
men Duits. Drie jaar geleden
was dat slechts 52 procent.
Een zeer verontrustende
ontwikkeling, meent de
stichting.
Mammoetwet
De invoering van de
Mammoetwet in '68 is een
van de redenen dat het Duits
pas na het Engels en het
Frans aan de beurt komt.
Tot '68 viel er voor de leer
lingen uit het middelbaar
onderwijs bitter weinig te
kiezen. Duits, Frans en En
gels hoorden er bij. Achttien
jaar geleden mocht er voor
het eerst gekozen worden.
De praktijk wijst uit dat
Duits snel uit het keuzepak
ket gestoten wordt. Op alle
basisscholen wordt tegen-
Bij leerlingen in het voortgezet onderwijs neemt de belang
stelling voor de Duitse taal af. Dat wordt gezegd door de
kersverse Stichting ter bevordering van de Duitse taal in
Nederland. Die stichting presenteerde zich dinsdag. Mensen
uit het bedrijfsleven en het onderwijs hebben de krachten
gebundeld in een poging de Duitse taal wat populairder te
maken. Volgens de stichting is dat heel hard nodig.
woordig Engels gegeven.
Frans is nog altijd verplicht
in de brugklas van mavo,
havo en vwo. Tot het jaar
dat het examenpakket sa
mengesteld dient te worden,
blijft Frans verplicht. Je
suis, tu es, il est. Middelbare
scholieren kunnen het dro
men.
Frans is dus verplicht in
de brugklas. Daarnaast
dient er nog gestudeerd te
worden op een vreemde taal.
En dat wordt dan meestal,
niemand zal dat verbazen,
Engels. Duits komt pas later
aan orde, in de tweede klas.
Om vervolgens weer te ver
dwijnen als het examenpak
ket samengesteld wordt. Ich
bin, du bist... Daar blijft het
dan bij.
'Rottaal'
Dat zegt tenminste de
stichting. Een ander geluid
laat leraar Veldkamp horen.
Hij geeft les op het Mgr.
Frencken-college in Ooster
hout. „We hebben er dit jaar
zelfs een havo-4 groep bij
moeten nemen", zegt de le
raar Duits, „maar er zijn in
derdaad leerlingen die Duits
bewust laten vallen. Omdat
die weten wat op hen af
komt. Daarom kiezen ze die
taal niet. Want het is nou
eenmaal een zeer moeilijke
taal. Een rottaal ja."
Volgens de Oosterhoutse
leraar speelt er nog een pro
bleem. Het kiezen van de
vakken. Dat geldt vooral
voor de mensen die zich op
de exacte vakken willen
werpen. Die hebben vervol
gens geen ruimte meer om
Duits in het pakket op te ne
men. „En dat is heel jammer.
Want mensen die goed zijn
in de exacte vakken, zijn
goed in de Duitse taal. Duits
is een taal voor techneuten."
Niet verontrustend
Dat laatste wordt beaamd
door Hans van der Sanden,
al zestien jaar leraar Duits
aan het Bredase Newman-
college. „Inderdaad, de B-
gerichte mensen kunnen
zich vrij aardig redden in
het Duits. Dat Heeft te ma
ken met de grammatica. Die
is in het Duits goed te bere
deneren." Maar ook Hans
van der Sanden heeft niet de
indruk dat het aantal scho
lieren dat Duits links laat
liggen, sterk daalt. „Ik ken
de exacte cijfers niet. Mis
schien is het aantal leerlin
gen dat voor Duits kiest wat
terug gelopen. Maar dat zal
niet spectaculair zijn. Bij
ons zijn de groepen vrij con
stant. Duits is inderdaad
moeilijk. Je moet er veel
voor doen. Leerlingen uit
havo-3 die er veel voor moe
ten doen, die het moelij k
vinden om het allemaal te
volgen, haken wellicht af in
de volgende klas. Maar ver
ontrustend is dat nooit ge
weest".
Randstad
Uit bovenstaande blijkt
dat het probleem vooral be
trekking heeft op de rand
stad. Daar heeft vooral het
Engels zijn invloed gehad. In
het Oosten en het Zuiden
wordt er wat gemakkelijker
Duits gesproken. Dr. Key,
verbonden aan het Mollerin-
stituut in Tilburg en be
stuurslid van de stichting,
heeft ooit een studie naar de
invloeden van de vreemde
talen in ons land gedaan.
Schoolresultaten wezen uit
dat in Zwolle hogere cijfers
voor Duits gehaald werden
dan in Delft. In Delft waren
de cijfers voor Engels weer
hoger. Volgens Key schuift
die denkbeeldige lijn op. En
gels krijgt steeds meer in
vloed,
'Niet goed', meent de
stichting. „Van elke gulden
die in Nederland verdiend
wordt, komt 32 cent uit de
Bondsrepubliek Duitsland",
liet Key tijdens de presenta
tie weten. Bovendien is er
volgens hem nogal wat vak
literatuur, bijvoorbeeld voor
het laboratoriumonderwijs,
in het Duits. Leerlingen die
slechts een paar jaar Duits
gekregen hebben, hoeven
niet te proberen die vaklite
ratuur te ontrafelen. Een
cursus Duits volgen is dan
een noodzaak.
Weinig
Inmiddels is de stichting
driftig bezig materiaal over
de scholen te verspreiden.
Uiteraard met de bedoeling
de scholieren weer warm te
krijgen voor de Duitse taal.
Ook zal getracht worden de
oefenstof wat te verlevendi
gen. Want Duits leren kan
uitermate saai zijn. En
moeilijk. Rudi Carell levert
steevast het bewijs.
Voor de stichting ligt er
dan ook nog genoeg werk te
wachten. Het bedrijfsleven
maakt zich immers grote
zorgen. Het aantal Neder
landers op de arbeidsmarkt
die behoorlijk Duits spre
ken, neemt af. En dat aantal
zou juist moeten groeien.
Voorlopig ziet het daar niet
naar uit. „Aanmeldingen
voor Duits? Vrij laag", zegt
een woordvoerster van een
Afgelegd nan
EINDEXAMEN 19^/ GYMNASIUM A
Betekenis
van de cijfers
1 zeer slecht
2 slecht
3 gering
1 onvoldoende
5 biind voldoende
6 voldoende
7 ruim voldoende
H goed
9 zeer goed
10 uitmuntend
Afdeling
I Griekse taal
II Litlijnsc taal
111 Nederlandse taal
IV Franse Duitse
en Engelse taal
V geschiedenis
VI wiskunde
.1 schriftelijk proza of puczie
b mondeling proza of pne-zie
u Schriftelijk proza of poëzie
b mondeling proza of poezie
a Kchriftch|k opstel
b Schriftelijk proza of poezie
vertaling van Frans proza
vertaling van Duits proza
vertaling van Engels proza
geschiedenis
vciskundr
1o
7a
J
6
8
ZtSs
*30/s-y-tj
Doorhalingen en/of wijzigingen
maken dit formulier ongeldig
Model v 230b 1641211
Voor 1968, toen mavo's, havo's en atheneums, nog ulo,
hbs, mms of gymnasium heetten, bestond het probleem
niet. Duits was toen net als Engels en Frans een verplicht
vak voor iedere middelbare scholier.
taleninstituut in Breda, „we
krijgen wel mensen die door
hun beroep met het Duits te
maken hebben. Maar ook
dat is niet zo regelmatig. Die
mensen volgen dan een
spoedcursus van zes weken.
Storm loopt het in ieder ge
val niet. Duits spreekt niet
aan. De mensen ervaren het
als een rottaal. Met die um
lauten en al die naamvallen
is het ook niet gemakkelijk.
De mensen kiezen daarom
liever voor het Engels of het
Frans. Daarnaast is Spaans
en Italiaans in trek. Duits
komt daar ver achteraan".
