de kleine STEM
De tuchtschool
L
r
r
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
T
Schippers
-IENEN
65 Kinderboekenschrijvers in Baarle
itige Russische reus
5 December
VOOR DE LAATSTE KEER: STRAF
ZATERDAG
29 NOVEMBER 1986
91
ZONDAG
schietingen
Zie zaterdag.
ïuske en Wiske: „De glanzende gletsjer'
Even Piekeren
EJ/ii mothop weer een strengt winter, hè wg J
v
v
v
v
Üarnbone
Boes
i.O'PLÖSSIIS
redactie Muriel Boll brieven naar SDinveld 55 - 4815 HV Breda
;hiermonnikoog exact het
■lfde zijn. Ze komen van éét
|rma.
Wie op zijn ogen teert, moe
ïfascineerd zijn door blind
leid. Zo staat er in deze bun
;1 een interview met eea
linde, en een stuk (het hoog.
punt van het boek) getiteli
latuurpad voor blinden'. Da
lijkt te bestaan, op Texel. D
uteur schaft zich meteet
aarten van het eiland aan en
ertrekt derwaarts. De ge.
x:hte route blijkt gemar.
eerd met bordjes in braille
Omgewaaide zwarte dep
ïngte elf meter' en 'Achter ji
taan esdoorns'.
„Natuurpad kruist Natuur
ad voor blinden. Ik mag kij-
en en tegelijkertijd niet kij.
jen. Zien en niet zien kruiser
lkaar". Voor een oogfetisjisl
i dat een metafysische erva-
ing.
H.R.
Je Prom, prijs 29,50.
mert flink aan de weg. Na di
aan Olga' van de onlangs dooi
iclav Ha vel, ligt nu de biogra-
oergenjev (1818 - 1883) van di
ertaling van Clem Schouwe-
ikkelijke biografie over eer
wantrouwd in zijn vaderland
-maal revolutionair, niet hele-
8 speelden een ingrijpende ro
•otste moeder Varvara Petrov
id Spasskoje op uit is haar kin-
n zijn portret stuk gooit en dt
als een hondje volgt, waar zi
haar echtgenoot.
kleinschalig opereert. Hi
koopt exclusieve, 'flashy' kle
ren, bewoont een groot, oud ei
conservatief ingericht pand
gelooft in keihard werken, re
laties, macht, trends en merk-
namen, praat snel en geval
gebruikt veel Amerikaanst
uitdrukkingen en komt
rond voor uit dat hij rijk zijl
het belangrijkste in het lever
vindt.
De Amerikaanse oorsproni
van het woord YUP wordt ii
het boek belicht, er komer
succesvolle Nederlandse 'ge-
boortegolvers' (1946-1950) aan
het woord en er zijn adverten
ties opgenomen van JVC (vi
deo) en Pulsar Quartz.
Echte yuppies zijn geer
yuppies. Misschien kunnen w(
nog verder gaan. Yuppies zijr
een kunstmatig gecreëerde
groep. Rijke zakenmensen
kopen wat ze willen zijn er al
tijd geweest. Alleen hebber
betrekkelijk veel mensen oi
jonge leeftijd die rijkdom nu
bereikt. Zou dat niet komen
omdat hun generatie omvang
rijker is vanwege die geboor
tegolf? Yuppies bestaan hele
maal niet.
D.V.
Vandaag kwam Sinterklaas op school
zijn nylon baard woei scheef in de wind
ik voelde een kriebel in mijn maag
zijn stem klonk laag:
Zo, zo mijn kind-
Ik weet ivel dat het de buurman was
maar hij schreed zo plechtig door de klas
en dan dat ruisen van rood fluweel
er kwam een schelle stem uit mijn keel:
't is een vreemde zeker
die verdivaald is zeker....
De paarse steen in zijn glimmende ring
dat was natuurlijk nep
hoe komt het dat ik op zo'n dag
toch weer de kriebels heb?
Vit Trappen om vooruit te komen' van Thera Coppens
(Uitg. Holland).
Schrijver Burny Bos zet zijn handtekening in een
boek. - FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
De 'Hey-acker* is een tucht
school, een rijksinrichting
voor jongens, in Breda. Een
somber gebouw met lange
gangen; voor ik bij de direc
teur Van Huis ben, moeten er
eerst deuren van het slot en
weer op slot.
De directeur vertelt dat er
in Nederland acht tuchtscho
len zijn. Eentje neemt ook
meisjes op, en er zijn twee
gesloten inrichtingen, met
tralies en hard glas. De
Heyacker niet, maar ze heb
ben wel een dure glasverze
kering. Ontsnappingen zijn
er geregeld, je gooit met een
bloempot of een brandblus-
apparaat eerst een gat in de
ruit en gaat er dan zelf ach
teraan.
De directeur: „We vinden
dat de jongens het recht heb
ben om te proberen de vrij
heid te veroveren. Wij heb
ben het recht om ze tegen te
houden. Ze hebben hier goed
eten, een goed bed, geschikte
groepsleiders, maar geen
vrijheid. De jongens mogen
niet naar huis, ze hebben wel
twee keer per maand be
zoek."
We gaan naar de recrea
tiezaal en dat betekent weer
een heel gedoe met sleutels.
In de recreatiezaal is een
keukentje, een tennistafel,
een aquarium met water
schildpadden en er is reggae-
muziek in de zithoek. Daar
zitten groepsleider Henk Pa-
tist en Frank (17).
Frank zit in voorarrest (al
met al kun je 100 dgen in
voorarrest gehouden wor
den). De dag na ons bezoek
met hij voorkomen en dan
hoort hij welke straf hij
krijgt. Waarvoor?
Frank: „Diefstal, joyriding
(auto's pikken en ermee rij
den), verdovende middelen
enzo. Ik vind het wel logisch
dat ik straf krijgt, dat weet
je als je wat uithaalt." Nadat
hij gepakt was, zat Frank
een dag of veertien in een
politiecel. Hij kreeg pillen
om niet ziek te worden van
afkicken. Dat ging goed. Hij
heeft nu nog wel eens zin in
heroïne, want geestelijk af
kicken duurt langer.
„Als ik weer vrij ben, wil
ik graag vrijwilligerswerk
doen op een consultatiebu-
bfieven naar Splnveld 55 - 4815 HV Breda
Frank, John en Chris op de kamer van Frank in De
65 Kinderboekenschrijvers waren vorige
week zaterdag de hele dag bij elkaar in
Baarle in de bibliotheek, een gebouw waar de
Nederlands-Belgische grens dwars doorheen
loopt. Er waren 33 Nederlandse en 33 Belgi
sche schrijvers en tekenaars uitgenodigd om
met elkaar te praten. Ze zijn allemaal komen
opdagen op één na, die was ziek. Je kwam
ogen tekort: Thea Beekman, The Tjong
Khing, Simone Schell, Henk Barnard, Vero
nica Hazelhoff - ze liepen er allemaal rond
met grote kartonnen bloemen op hun borst
waar hun naam op stond.
Als je wat wou vragen dan liep je er ge
woon op af en stak van wal. Want dat kón op
deze Noord-Zuid-dag: alle kinderen uit
Baarle en omgeving konden hun geliefde
schrijvers of tekenaars interviewen, foto's
van ze maken en bandopnamen maken. Er
was een echte jeugdperskamer, waar type
machines ratelden en waar krantenpagina's
werden samengesteld.
The Tjong Khing zat de hele dag kinderen
te tekenen, Burny Bos liep hard rond met een
rode sjaal, Gitte Spee, die 'Broodje Wesp'
heeft geïllustreerd, zat in een hoekje gekke
plaatjes te maken. Thea Beekman zat er heel
kalmpjes en ontspannen bij, tussen al het ge
woel. Veel kinderen wisten haar te vinden
voor een interview of een handtekening. Su
san Mioulet, Esther van der Wielen en Rinda
Verschuren uit Baarle: 'We hebben al haar
boeken gelezen en nu willen we zo'n schrijf
ster wel eens echt meemaken. Ze is helemaal
niet zo oud als we dachten. We moeten ook
naar Gerda van Cleemput, dat is een Belgi
sche schrijfster, die een prachtig boek over
een blind meisje heeft geschreven'. En weg
waren ze.
Thea Beekman: 'Ik vind dit een heel gezel
lige dag. Heel veel kinderen gesproken en ik
heb ik weet niet hoeveel handtekeningen ge
zet. Ik vind dit een prima idee, dat kinderen
hier Nederlandse én Belgische schrijvers
kunnen ontmoeten.
Aan het eind van de dag - toen de Noord-
Zuid-ontmoeting was afgelopen - liepen bijna
alle Nederlandse en Belgische schrijvers in
Baarle door de regen om ergens lekker te
gaan eten. En in de jeugdperskamer lagen de
krantenpagina's gereed.
Marijke Lukécs
Hey -acker.
reau voor alcohol en drugs.
Als ik leuk werk heb, kan ik
wel van drugs afblijven. Het
is begonnen op mijn vijf
tiende jaar. Ik zat op de lts en
daar voelde ik me niet thuis,
spijbelde. Trok met oudere
jongens op en toen ben ik aan
de hasj begonnen om me be
ter te voelen."
Later probeerde hij co
caïne en heroïne. Frank
woonde niet meer thuis en
zijn moeder kon Frank niet
tegenhouden. Hij ging op ka
mers wonen en kreeg een
uitkering. Die was niet ge
noeg voor de kwart gram he
roïne (ƒ50,-) die hij per dag
gebruikte en zo kwam hij tot
diefstal.
Frank heeft geboft; hij zit
op de Heyacker in een groep
waar iedereen een eigen ka
mer heeft. Daar kan hij teke
nen, gitaarspelen en alleen
zijn. Als je alles in een groep
doet, eten, slapen, ook in het
weekend, krijg je makkelijk
ruzie.
Henk heeft de anderen uit de
werkplaats opgehaald, daar
zijn ze 's morgens bezig met
hout- en metaalbewerken,
het is etenstijd. Deze groep
mag op de eigen kamer eten.
Iedereen schept zijn bord vol,
pakt nog gauw een stripboek
en dan gaat de deur dicht, op
slot. Ze mogen niet bij elkaar
op de kamer komen, door een
kijkgaatje worden ze in de
gaten gehouden.
Henk: „Je maakt alleen de
negatieve kant mee, jongens
die weer terugkomen. Als het
goed gaat, komen ze heus
niet terug om dat te vertel
len. Vroeger zaten de jongens
hier langer, dan leerde je ze
beter kennen en kon je ze
makkelijker een duwtje in de
goede richting geven. Na
tuurlijk helpt een tucht
school niet, maar wat moet je
anders? Misschien meer in
dividueel onderwijs, kinde
ren hebben soms alleen wat
meer aandacht nodig. Die
bezuinigingen breken Deet-
man nog op. Meer kinderen
met wie het niet goed gaat,
- FOTO MARIUS KLABBERS
meer spijbelen, gerotzooi en
misschien meer inrichtingen.
Moet je nagaan wat dat
kost!"
Na de rust komen de jon
gens weer in de recreatie
zaal. Er moet afgewassen,
gedweild en opgeruimd wor
den. Daarna is er sport, teke
nen of schilderen of in de
tuin werken. Intussen praat
ik verder met Frank, Chris
(15) en John (16). Chris zit
voor de tweede, John voor de
vierde keer, en allebei zijn ze
al eens weggelopen.
Chris: „Het ergste vind ik
dat ik met Kerstmis niet
thuis ben, in het woonwa
genkamp. Daar woon ik met
mijn vader, broer en zusje. Ik
zit hier (nog in voorarrest)
voor inbraak in 109 auto's. Ik
had een nieuwe voorvork
voor mijn dure brommer no
dig. Aan mijn vader wilde ik
geen geld vragen, die heeft
maar een klein weekloon. Ik
vind het logisch dat ik straf
krijg, maar ik heb er een
spaarpotje aan overgehou
den. Daar heb ik ook voor
gezeten."
John: „Het is niet eerlijk
dat je voor alcoholmisbruik
niet gestraft wordt. Daar
zijn zelfs speciale gelegenhe
den voor en dat vindt ieder
een normaal. Weet je wat
ook oneerlijk is? Als je in
Friesland voor de eerste keer
een brommer jat, kun je een
maand krijgen. In Amster
dam kun je wel vijftien keer
gepakt worden voor brom
mers stelen, voor je moet zit
ten. Die Amsterdammer
lacht zich te pletter om die
Fries. Die oneerlijkheid is
niet goed voor de groep."
Ze vertrekken naar het
sportveld. Voetballen in de
regen is nog altijd beter dan
binnen zitten, 's Avonds gaan
ze om tien uur naar bed en
om halfelf gaat het licht uit.
Dat kun je zelf ook niet aan
doen. Een po op de kamer,
want de deur is op slot. Die
gaat 's morgens om acht uur
open, schone kleren, eten en
een nieuwe dag om vol te
maken.
films
GOES
Grand Theater - 19 en 21.30
u. Top gun.
HULST
De Koning van Engeland
19en 21.30u. Top gun.
21.30 u. Aliens deel 3.
19 en 21.30 u. Karate kid deel 2.
19 u. De wisselwachter.
21.30 u. The man with one red
shoe.
19 u. Uitspattingen op de beauty-
farm.
OOSTBURG
Ledeltheater - 19.15 u
Bad girls, 18 j.
21.30 u. Meisjes in vuur en vlam,
18j.
TERNEUZEN
Luxor I II
14,19.30 en 21.45 u. Karate kid
deel 2, a.l.
19.30 en 21.45 u. The secrets of
love, 16 j.
14 u. Murphy's law.
VLISSINGEN
Alhambral - 19 en 21.30 u.
Big trouble in little China.
Alhambra 2 - 19 u.
The money pit.
21.30 u. Aliens.
ANTWERPEN
Rex - 12,14.20,16.45,19.10
en 21.30 u. Top gun.
Rex-Club - 12,14.16,18,20
en 22 u. Big trouble In little Chi
na.
Metro I - 14.20,16.45,19.10
en 21.30 u. 8 Million ways to die.
Metro II - 14,16.18,20en22
u. Critters.
Rubens - 14.30,17.30 en
20.30 u. The mission.
Slnjoor - 14,16.30,19 en
21.30 u. Manon des sources.
Astra - 14,16,18 en 20 u.
Bambi.
Vendome - 14.20,16.45,
19.1 Oen 21.30u. De duivel in het
lijf.
Quellln I - 14.20,16.45,19.10
en 21.30 u. Het gezin van Pae-
mel.
Quellln II - 14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. About last
night.
Quellln III - 13.50,16.10,
18.45 en 21.20 u. Aliens.
Astrld - 14.16,18.20 en 22
u. De speurneuzen.
Capltole - 14,16.18,20 en
22 u. Cobra.
Savoy - 14.16,18, 20 en 22
u. Down and out in Beverly Hills.
Ambassades - 14,16,18, 20
en 22 u. The dark side of love.
Ambassades Club 1 - 14,
15.40,17.40,19.40 en 21.40 u.
The secrets of love.
Ambassades Club 2 - 14,
16.30,19 en 21.30 u. Walt Dis
ney's Fantasia.
Ambassades Club 3 - 14,
15.35,17.35,19.35 en 21.35 u.
Shanghai surprise.
Ambassades Club 4 - 14,
17.15 en 20.30 u. Out of Africa.
Brabo - 14,16,18, 20 en 22
u. Nightmare on Elmstreet.
Tljl - 14.20,16.45,19.10 en
21.30 u. Legal eagles
Wapper - 14,16.30,19 en
21.30 u. Otello.
Odeonl - 14,16,18.25 en
20.50 u. 9 '/i weeks.
Odeon 2 - 14,16,18, 20en
22 u. Camorra-De Italiaanse maf
fia.
Odeon 3 - 14,16.30,19 en
21.30 u. Round midnight.
Odeon 4 - 13.55.15.55,
17.55,19.55 en 21.55 u. Mona Li
sa.
BRUGGE
Complex Zwart Huls
Gulden Vlies I
14.30, 20 en 22.30 u. Top gun.
Gulden Vlies II
14,16,18 en 20 u. De speurneu
zen.
22.30 u. Cobra.
Gulden Vlles III
14,16 en 18 u. Bambi
20 en 22.30 u. 9'/a Weeks.
Memllng
14.30, 20 en 22.30 u. The mis
sion.
Rembrandt
14.30,20 en 22.30 u. Cobra.
CLINGE
Kantine W Cllnge - 14 u.
vleesprijskaarting.
HULST
W. Blommaert - 14.30 u.
schieting.
KOEWACHT
deVllegher - 15 u.
schieting.
KLOOSTERZANDE
Molenhof - 14.30 u.
schieting.
ST. GILLIS
Caentens-toren - 14.30 u.
schieting.
ZANDSTRAAT
d'Ouwe Smisse - 14.30 u.
prijskaarting.
ZUIDDORPE
de Herberg - 14.30 u.
schieting.
ST. NIKLAAS
Stadsschouwburg - 20 u.
'Sex?...Nee merci', toneel.
exposities
AXEL
Galerie Bellemans - 'Installa
tie in de zwarte kamer', werk van
R. Beek en H. Huyser. Geop. tijd.
winkeluren. (tot 18 jan.).
CLINGE
Galerie Esprit - Schilderijen
van Assumpcio Mateu, grafiek
van Manel Marzo-Mart en teke
ningen van Joseph Y Ricart. Ge-
op. woe. t/m zo. 13.30-17.30 u.
(tot 11 dec.).
HULST
Pand 25 - Lino's van Lies-
beth Hüser. Geop. dag. 14-21.30
u. di. gesl. (tot 31 dec.).
ST. ANNA TER MUIDEN
Voormalig Gemeentehuls -
- Overzichtstentoonstelling over
de afgelopen 5 jaar. Geop. za. en
zo. 14-17 u. (tot 29 dec.).
IJZENDIJKE
Streekmuseum - 'Bid
prentjes en rouw'. Geop. za. en
zo. 14-17 u. (tot 1 jan).
ANTWERPEN
Wandelgangen Singel -
- Werk van de architekt Dom
Hans v.d. Laan (Ned Geop. di.
t/m zo. 14-18.30 u. (tot 1 dec.).
films
GOES
Grand Theater - 14,19 en
21.30 u. Top gun.
HULST
De Koning van Engeland
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Top
gun.
16.15 en 19 u. Aliens deel 3.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Ka
rate kid deel 2.
21.30 u. De wisselwachter.
13.45,16.15 en 21.30 u. The man
with one red shoe.
14.30 en 19 u. Uitspattingen op
de beautyfarm.
OOSTBURG
Ledeltheater - 20 u.
Bad girls, 18j.
16.30 u. Meisjes In vuur en vlam,
18 j.
TERNEUZEN
Luxor I II
13.45,16,19 en 21.15 u. Karate
kid deel 2, a.l.
16en 21.15 u. The secrets of lo
ve, 16 j.
13.45 en 19 u. Murphy's law.
VLISSINGEN
Alhambral - 14u.
De troetelbeertjes.
19 en 21.30 u. Big trouble in little
China.
Alhambra 2 - 14 u.
Big trouble in little China.
19 u. The money pit.
21.30u Aliens.
ANTWERPEN
Zie zaterdag.
BRUGGE
Complex Zwart Huls
Gulden Vlles I
14.30,17.15, 20 en 22.30 u. Top
gun.
Gulden Vlles II
14,16,18 en 20 u. De speurneu
zen.
22.30 u. Cobra.
Gulden Vlles III
14,16 en 18 u. Bambi.
20 en 22.30 u. 9'A Weeks.
Memllng
14.30,17.15,20 en 22.30 u. The
mission.
Rembrandt
14.30,17.15,20 en 22.30 u. Co
bra.
HULST
W. Blommaert - 9.00 u.
hoktentoonstelling.
OZO - 14.30 u.
schieting.
DE KLINGE
De Statie - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
VanSteene - 15 u.
schieting.
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
KLOOSTERZANDE
Molenhof - 14.30 u.
schieting.
de Reizende Man - 14.30 u.
vleesprijskaarting.
LAMSWAARDE
Café Lamsoren - 14.30 u.
gaaibolling.
ST. GILLIS
Caentens-toren - 14.30 u.
schieting.
ST. JANSTEEN
't Centrum - 9 u.
vleesschieting.
ZUIDDORPE
St. Sebastlaan - 13 u. kal-
koenschieting.
theater
ST. NIKLAAS
Stadsschouwburg - 20 u.
'Sex?...Nee merci', toneel.
exposities
(Uitg. Ambo, prijs 27,50. D
en' en 'Vriendschap' houdt zie
op 22 december 1984 in de metr
leerschoot, die hem bedreig®
achtergronden van schutter e_
fegen veel Amerikanen die Goe
boordevol begrip,
gebeurtenissen uit het Acht*
19,90. Dit boek was oorspron®-
oor Anne Frank tussen '42 en
s, verhaaltjes en schoolherin®;
-d, zeven bijdragen zijn 'nieu
in Anne Frank om tot een rom
:n de Vikingen'. Uitg. Hollandje
gen en goed leesbare, historis^
tochten in Europa in de pen
stses (tekeningen): 'Leven op
het
licht
>ekerij BV, prijs f 39,90. Eeri--
Dver het leven op het platte
ilist Jan A. Niemeijer verzoiB
n van de Cornelis Jetses (van
Jitg. Hollandia, prijs 23£0-^
en een Russische onderzeee
ij ke IJszee. sn Ë«n
Uitg. Hollandia, prijs
echte kapitein, stormen en a
in de natte avonturenroman
et complete kookboek
Keuning, prijs 29,90. Het
football'. Uitg. A.W. Bruna,
anse sport die nu in ons lan
imstmuziek'. Uitg. Meulen^
iet vier columns uit Vrije jn
boek 1986'. Uitg. Van Holkeri3
ladverhalen. bhoel('
rins: 'Het delicatessenkooKi*"
iliaanse keuken'. Uitg. Het SP®'
jjol'
sicaans avontuur". Uitg. 10p
4,90. Bundeling van 'Incia
'De wrede Madonna',
idre S. Laiken: 'Liefde als w
n Warendorf, prijs 28,50-
:rkine dokter.
Je, wolrcn hebben
flew hondeleren
flieer weihl een
Lne jij wet ik itc
fflli je moet geeuwen, doe het don leihtjes,
[lembik, to ken Ik niet slepen
104
OPLOSSING
0
j
e
S
T
m
s
i
j
T
I
Tl
2
O
d
S
0
X
J
B
s
X
J
O
B
B
B
e
I
e
B
J
S
X
u
e
s
2
O
O
e
B
J
rozen
tuin
gods
spraak
opening
boek met
kaarten
sele
nium
een
zekere
ver
werven
land in
Azië
woudkoe
wilde
haver
astatium
Egyp-
tische
aodin
wijn
soort
riv. in
Duits
land
zwaard
walvis
riv. in
Italië
een
weinig
muziek
noot
regen-
boog-
vlies
goed
geefs
riv. in
Frank
rijk
(ÖKWllMSg, raymajka
nw/O/E Mets.
^%bJER£Lb£/\AT
•jadaaq uba snoq 'nepuotpeis 'siqooj
3ROM 'jodaan qao-iq 'sqqaoj -ieeq 'siqooj
qaoaq 'sqqoaj uapptui 'Sep! 'uaAoqs/jutq