even. „roT
UITBLAZEN
Weduwe NSB-kamerlid heeft wet aan haar zijdel
Brunswijk wil in Albina zware wapens buitmakenl
Loon niet belangrijk bij zoeken ander werk
JE ZIETJE GELD
HAAST GROEIEN
6
!amer stelt
lebat over
)uderen-
jeleid uit
Welvaart
proeven
MACHTELOOSHEID GROOT IN ZAAK PENSIOEN ROST VAN TONNINGEN
HAAKMAT: 'BOSNEGERS WACHTEN NIET LANGER OP STEUN'
DE NIEUWE SRAARCERTIFICATEN
verenigde spaarbank
jESTEMCOMM
>e auto in het mj
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986
lbt3il
UlPERDAG 20 NOVEMB
ACHTERGROND
De jaren
zestig (10)
STUDIE KUB: GROTE BEREIDHEID OM VAN BAAN TE VERANDEREN
'hilips bouwt
imen met
iniversiteiten
iuper-computer
de:
Kal
op
re:
IN DE weekends wordt
het verlaten nest tel
kens weer gevuld. Met
harde, jonge stemmen,
met over stoelleuningen
geslingerde jacks en voor
de keukendeur gepar
keerde sporttassen en -
schoenen. Boven draait de
wasautomaat op volle toeren.
Vrijdagavond, zaterdag
avond. Ik probeer televisie te
kijken. In het weekend mag ik
graag een film opzoeken. De
kamer vult zich met jongelui
die elkaar een week niet gezien
hebben en elkaar dus veel te
vertellen hebben. Ze verzame
len zich voor het stappen, later
op de avond. Té laat als ze het
mij zouden vragen. Ik zet het
geluid een fractie harder. Zij
gaan harder praten. Op zulke
momenten ben ik dankbaar
voor de ondertiteling. Tegen de
tijd dat ze opstappen is de film
afgelopen.
Toen ik zelf een jonge twen
was, leefden we nog in de
strenge jaren vijftig en gingen
de cafés dicht op het uur
waarop ze nu beginnen met
stappen. Om elf uur! Althans
in de gemeente Gilze en Rijen.
Daar stond alleen tegenover
dat een pilsje 35 cent kostte en
dat was ook maar een zeer be
trekkelijk voordeel. Toen het
sluitingsuur tegen of rond 1960
op middernacht werd gesteld,
vonden we dat een grote stap
voorwaarts in de richting van
een wat stadser uitgaansleven.
Eind 1960 kwam ik in Oos
terhout terecht. Ik was nog vrij
gezel, dat wil zeggen: ik was
niet getrouwd. Wel verloofd.
Dat waren vrijwel alle leden
van het clubje waarin ik werd
opgenomen. We noemden ons
een 'biljartclub' en er werd ook
wel wat gebiljart, maar zeker
zoveel gekaart, gekletst en ge
stapt.
Maar enkelen van ons had
den een auto. Die werden even
intensief als onverstandig ge
bruikt. We reden ermee door
de bossen, probeerden wie de
zandverstuiving van de Seterse
hei het hoogst kon beklimmen,
reden ermee naar Antwerpen
en Francorchamps of desnoods
naar Parijs. Iemand 'moest'
(alsof er geen treinen waren)
zijn zus naar Parijs brengen. De
auto vulde zich gemakkelijk
met reislustigen die een nachtje
Parijs wel zagen zitten. Tegen
de volgende morgen werd de
thuisreis weer aanvaard, met
nog steeds dezelfde achter het
stuur want de anderen hadden
niet eens een rijbewijs.
Voor de excursie naar de
Ekla-brouwerij in Brussel had
den we een busje genomen en
daar konden we al op de uit
reis, na een stop in Antwerpen,
dankbaar voor zijn. Iemand
gooide zijn sokken uit het
raampje van de bus en tekende
vervolgens met een balpen een
sokkenpatroon op z'n enkels.
Dat vonden we leuk. Ik herin
ner me tenminste dat we bijna
in zwijm lagen van de slappe
lach. Ik heb nog foto's waarop
je ons kunt zien dansen met be
jaarde Belgische vrouwen die
ook bij de brouwerij op bezoek
waren. 's-Avonds terug in Ant
werpen vielen we in de bio
scoop in slaap bij de eerste film
waarin - sensatie! - Brigitte
Bardot zich uitkleedde.
T5
WIMKOCK
De vorige afleveringen van
deze serie stonden in de
krant op 16, 21 en 26 aug.;
op 6 sept.; op 9, 21 en 30 okt
en op 6 en 14 nov.
Kwamen we een café bin
nen dan was dat met een air
alsof de hele wereld van ons
was en geld geen rol speelde.
Dat deed het echter wel dege
lijk want materieel konden we
ons nog geen van allen arrivé
noemen. Maar we waren soli
dair. Wie meer had betaalde
meer. Wie niets had hoefde
niets te betalen, die kwam een
volgende keer aan de beurt.
Eén café in het bijzonder fre
quenteerden we in het week
end. Er zat een pianist en tus
sen de ingang en de bar bevond
zich een vijver met waterplan
ten. Daar liepen we soms dwars
doorheen om vervolgens een
stiefel of 'dertig pils' te bestel
len, al waren we maar met z'n
tienen, de meisjes meegere
kend. We konden ons soms
baldadig gedragen, zonder ove
rigens ooit iets te vernielen of
in een vechtpartij verzeild te ra
ken. We dronken niet allemaal
evenveel en er waren er altijd
wel een paar in staat - meestal
dezelfden - om de zaken in de
hand te houden.
Dit alles klinkt natuurlijk
precies als de verhalen die
jonge twens van vandaag elkaar
vertellen over hun stapavontu-
ren. Het verschil zit in de leef
tijd. Ik hoorde mijn jongste
zoon laatst klagen dat er voor
hem en zijn makkers niet veel
meer te beleven valt in de stad;
dat de kroegen en disco's die
hij kort geleden nog zo leuk
vond 'tegenwoordig vol kinde
ren zitten.' Hij moet nog 21
worden. Wij waren bijna tien
jaar ouder toen wij 'stapten' zo
als 18- en 19-jarigen nu doen en
ik heb me al dikwijls afge
vraagd hoe dat kwam.
Mijn favoriete theorie is dat
wij wat in te halen hadden op
een moment dat dit nét nog
kon. Het keurslijf van de jaren
vijftig zat opeens een stuk los
ser. De bistro, de disco, de seks
shop en de sauna, de auto, de
video; ze moesten allemaal nog
komen maar er was al wat wel
vaart. En we waren nog niet ge
trouwd.
Lang heeft de euforie van
die eerste welvaart niet ge
duurd. Binnen drie jaar nadat
ik bij het clubje was gekomen
waren we, op een enkele uit
zondering na, allemaal ge
trouwd. Soms zijn we nog wel
eens bij mekaar. En dan glimla
chen we om onze vroegere
schavuitenstreken en schudden
het hoofd over zoveel dwaas
heid. Precies zoals we het hoofd
schudden over de dwaasheden
van onze kinderen.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand.
1,80 per kwartaal, f 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18 30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Thom Mee ns
ZELDEN hebben amb
telijke stukken en brie
ven aan de Kamer zo'n
sfeer van moedeloosheid
en machteloosheid gea
demd als die over het
weduwen-pensioen van
mevrouw Rost van Ton
ningen en -in mindere
mate - mevrouw De
Marchant et d'Ansem-
bourg.
Vooral waar het de pen
sioenrechten van Rost van
Tonningen betreft spreekt
uit alles een sfeer van iets
willen doen, maar niets kun
nen doen.
Want mevrouw Rost van
Tonningen heeft de wet aan
haar kant. Pensioenen van
Kamerleden zijn niet of nau
welijks aan te tasten. Om
daar iets aan te veranderen
is een wetswijziging nodig,
die niet bij enkelvoudige
meerderheid (de helft plus
een) maar bij tweederde
meerderheid door beide ka
mers moet. Dat betekent dat
honderd leden uit de
Tweede- en vijftig uit de
Eerste Kamer van mening
moeten zijn dat het pensioen
moet worden aangepakt.
Die bepaling is opgenomen
om te voorkomen dat kamer
leden wat al te gemakkelijk
hun eigen toekomst van een
gouden randje voorzien. Aan
de andere kant wordt het
toekomstige parlementen
moeilijk gemaakt om later
een 'waarde-oordeel' uit te
spreken over vroegere ka
merleden.
Kamerleden vormen daar
mee een buitenbeentje in be
stuurlijk Nederland. Ambte
naren, burgemeesters en
hoogleraren kunnen hun
pensioen namelijk wel kwijt
raken. Dat is direct na de
Tweede Wereldoorlog ook op
grote schaal gebeurd. Van
zo'n 10.000 landgenoten wer
den de pensioenrechten (of
een deel daarvan) vervallen
verklaard omdat ze zich 'on
vaderlandslievend' hadden
gedragen in de oorlog. Oud
burgemeester Peeters van
Maastricht heeft bijvoor
beeld nimmer iets ontvan
gen. Zijn gezin evenmin.
In het geval Rost van Ton-
Mr. M. Rost van Tonningen op een propagandafoto
van de NSB uit de Tweede Wereldoorlog.
- FOTO ARCHIEF/DE STEM
ningen zijn alleen de ambte
lijke pensioenrechten verval
len verklaard. Hij was in de
oorlog behalve kamerlid ook
ambtenaar: president van de
Nederlandse Bank, Secreta
ris-Generaal van Financiën
en Secretaris Generaal van
Bijzondere Economische Za
ken.
Vervallen zijn ook de pen
sioenrechten die de Graaf De
Marchant et d'Ansembourg
in de oorlog als provincie
commissaris van Limburg
opbouwde. De Marchant ver
speelde in 1941 zijn Kamer
lidmaatschap toen hij naar
Limburg vertrok. Zijn we
duwe krijgt alleen pensioen
over de jaren 1937 tot en met
1941. De Marchant zelf heeft
jaren gewacht voor hij pen
sioen aanvroeg: pas in 1957
diende hij een verzoek in. Na
zijn dood in 1975 vroeg zijn
weduwe pensioen aan. Dat
werd haar verleend.
In tegenstelling tot De
Marchant heeft Rost van
Tonningen zijn kamerlid
maatschap nooit verspeeld
als gevolg van nevenfuncties.
Tot aan zijn indiensttreding
bij de Waffen SS in 1944 heeft
Rost zijn kamerlidmaatschap
behouden. Zijn nevenfunc
ties werden toen niet als
'niet-verenigbaar' be
schouwd.
Rost stierf in 1945 als ge
volg van zelfmoord, aldus het
ambtelijk rapport dat minis
ter Van Dijk maandag naar
de Kamer stuurde. Die da
tum is van groot belang voor
de berekening van het pen
sioen dat zijn weduwe nu
krijgt. In 1956 namelijk is de
pensioenwet bijgesteld. Het
pensioen van mevrouw Rost
van Tonningen (in 1950 met
terugwerkende kracht vanaf
1947 toegekend) moest toen
herberekend worden. Omdat
Rost van Tonningen binnen
twee jaar na het beëindigen
van zijn kamerlidmaatschap
overleden was, is aan zijn
weduwe toen een pensioen
recht toegekend als ware
Rost tot zijn 65e jaar kamer
lid geweest. In plaats van
over vier feitelijke jaren als
kamerlid wordt pensioen uit
gekeerd over 17,5 jaar. Tot nu
toe was dat alles bij elkaar
375.000 gulden.
Mevrouw De Marchant
krijgt aanmerkelijk minder.
Haar man verspeelde in 1941
zijn kamerlidmaatschap:
haar pensioen wordt dus
maar uitgekeerd over vier
jaar.
Over het pensioen voor
mevrouw Rost van Tonnin
gen is al vanaf 1947 gepraat.
Aan minister Teulings is in
1950 gevraagd of hij een
wetswijziging wilde om te
voorkomen dat het pensioen
moest worden toegekend.
Teulings weigerde: hij vond
dat voor een geval 'niet op
portuun'. In 1956 is bij de her
berekening opnieuw over
Rost van Tonningen gepraat.
Dat was nadat de Staatscom
missie voor de pensioenher
ziening, onder leiding van
Van Poelje, had ontdekt dat
Rost van Tonningen in aan
merking zou komen voor
diensttijd- doortelling. De
commissie heeft dat pro
bleem uitgebreid besproken,
maar voor lief genomen.
De ambtenaren die dit jaar
op verzoek van minister De
Korte (toen nog Binnen
landse Zaken) een rapport
hebben opgesteld over de
NSB-pensioenen hebben zich
op zijn zachtst gezegd nogal
verwonderd over het optre
den in de jaren vijftig.
„De werkgroepleden zijn
er zich scherp van bewust
dat hier van een schrijnende
tegenstelling sprake is. Ener
zijds is er een pensioen ont
leend aan het kamerlidmaat
schap van een berucht NSB-
er wiens gedrag tijdens de
oorlog hoogst waarschijnlijk
met de doodstraf zou zijn
vergolden, indien het tot be
rechting gekomen was...
anderzijds is er de positie van
vele verzetsdeelnemers en
oorlogsslachtoffers voor wie
jarenlang gestreden is om
hun een pensioen of uitke
ring te verschaffen, terwijl
voor sommige groepen van
verzetsdeelnemers en slacht
offers het recht op zo'n pen
sioen nog niet wettelijk is
vastgelegd."
Nog harder wordt de kri
tiek als het gaat om de her
ziening in 1956. „De doortel
ling van de diensttijd is een
absurd gevolg van de zelf
moord van Rost van Tonnin
gen. Hij onttrok zich daar
mee aan berechting en be
straffing. Had hij enkele ja
ren voortgeleefd dan was hij
zijn berechting en een waar
schijnlijk zware straf niet
ontlopen." Aansluitend
wordt geconcludeerd dat
Rost dan ook de bij telling zou
hebben verspeeld, zoals ook
De Marchant dat recht ver
speelde, De Marchant leefde
nadat hij uit de Kamer stapte
nog geruime tijd. Had Rost
na 1944 als niet-kamerlid nog
Mevrouw Rost van
Tonningen, de weduwe
van de NSB-topman.
- FOTO ANP
zes jaar geleefd, dan zou zijn
weduwe alleen pensioen heb
ben gekregen over de jaren
1937 tot en met 1941. Dan zou
er later geen bij telling heb
ben plaatsgehad. Rost's zelf
moord doorkruiste dat.
„Gaat men zuiver op het
rechtsgevoel af dan is met
name het in vorenstaande
een argument gelegen voor
het doen vervallen van ten
minste het effect van de
doortelling", aldus het rap
port.
Dat alles weegt voor een
deel van de ambtelijke werk
groep zwaar genoeg om te
adviseren het pensioen aan te
pakken. „Degenen waar het
hier om gaat hebben zich tij
dens de oorlog in zo ernstige
mate misdragen dat de ont
neming van het pensioen ten
volle gerechtvaardigd is. Dat
de wetgever hierin destijds
niet heeft voorzien is hem als
een fout aan te rekenen die
niet meer voor het verleden,
maar nog wel voor de toe
komst kan worden hersteld."
Tegenover deze harde lijn
staat een groep die alleen de
extra bij telling wil afnemen.
Het pensioen over de jaren
1937 tot en met 1941 is immers
verdiend: Rost van Tonnin
gen werd op democratische
wijze gekozen als kamerlid.
De derde stroming heeft
uiteindelijk een meerderheid
van de Kamer en van de re
gering achter zich gekregen.
Die stroming vindt dat er
niets moet gebeuren met het
pensioen.
Los van de vraag of er aan
beide kanten van het Bin
nenhof een tweederde meer
derheid te vinden is die voor.
stander is van aantasting
van het pensioen, vraagt de
derde stroming zich af of
aantasting wel rechtsgeldig
is. Of het Europese Hof djf
aantasting niet ongedaan za] I
maken.
Ook de voorstanders v,
niets-doen erkennen dat
vroeger fouten zijn gemaakt I
Maar wat in 1947 en in 1955
bewust voor lief genomen
werd, moet nu niet meer
worden teruggedraaid vindt
deze groep. Iets wat 36 jaar
lang geaccepteerd is kan niet
zomaar een- twee-drie wor
den afgepakt. Dat is in strijd
met alle regels van behoor-
lijk bestuur.
Voor het kabinet heeft nog I
meegespeeld dat niet me
vrouw Rost van TonningeJ
fout was in de oorlog, maar
haar man. Mag men de we
duwe aanwrijven wat de|
man deed? Het huidige
drag van de vrouw mag rdel I
meetellen bij de vraag of ze
recht heeft op het pensioen.
Voor- en tegenstanders!
wijzen op de positie van
slachtoffers van de oorlc
Voorkomen moet worden dal I
steeds weer opnieuw zout i»
hun wonden gewrever,
wordt. Hoe eerder de hels
zaak achter de rug is, hoe be-1
ter. Dat pleit ervoor om
bij het oude te laten. Was;
dat alleen garandeert eet
snelle en relatief weinig pijn-
lijke oplossing van het pro-1
bleem.
Ook daarom stelt minister I
Van Dijk de Staten Generaal
voor om het dossier voorgce
te sluiten.
Van Dijk krijgt steun van
premier Lubbers. Lubbers
wees er vrijdag al op datnie-1
mand gebaat is bij een jaren
lang slepende zaak. De pre
mier wees tegelijk alle ver-I
wijzingen naar de Twee van
Breda van de hand. Bij Rost
van Tonningen gaat het om
een recht dat wordt afg«
men (het pensioen), bij
Twee van Breda ging Ml
juist om een recht dat ver-1
leend moest worden (de vrij
lating). Die zaken zijn niet te
vergelijken vindt het kabi
net. Om te voorkomen dal
het pensioen toch even om
streden wordt, kiest mei!
voor een snelle afhandeling,
en dus voor niets-doen. Ali
het met tegenzin. Dat wel.
Door Rob Ruggenberg
HET Jungle Commando
van Ronnie Brunswijk
belegert de Surinaamse
grensplaats Albina uit
sluitend en alleen om de
zware wapens buit te
maken, waarover de
circa vierhonderd inge
sloten militairen daar
beschikken. Met dat
zware materieel wil
Brunswijk vervolgens
oprukken naar Parama
ribo.
Dit zegt de Surinaamse ex-
vicepremier mr. Andre
Haakmat, advocaat in Am
sterdam.
Brunswijk heeft tot het be
leg van Albina besloten, zegt
Haakmat, omdat de opstan
dige bosnegers genoeg heb
ben gekregen van de vage
toezeggingen voor zware wa
pens die het Surinaams ver
zet in Nederlands steeds
heeft gedaan. „Het verhaal
dat die dingen alsmaar on
derweg zijn, heeft aan het
front enorme irritatie ge
wekt."
Haakmat baseert zich op
zeer recente inlichtingen uit
Frans Guyana. Met Suri
name zelf is reeds enkele da
gen nauwelijks meer telefo
nisch contact mogelijk. Naar
verluidt wil het regime-Bou-
terse beter greep krijgen op
het telefoneren met Neder
land. De spaarzame verbin
dingen die nog worden ge
legd, zouden nu alle worden
afgeluisterd.
Met Albina is helemaal
geen contact meer mogelijk.
De opstandige bosnegers be
legeren het militair kampe
ment in dit stadje nu al ruim
een week. Volgens Haakmat
beheerst Brunswijk de situa
tie volkomen. Bouterse durft
geen vliegtuigen te sturen
omdat landen op het vlieg
veld van Albina te gevaarlijk
is.
Vanuit de drie militaire
patrouilleschepen die om
beurten af en toe de Maro-
wijne op varen, wordt welis
waar op de bosnegers ge
schoten, maar geen soldaat
durft aan land te gaan om de
omsingeling te doorbreken,
zegt Haakmat. De soldaten
zijn volgens hem vooral bang
voor de dynamiet-patronen
waarmee Brunswijk wegen
en paden rond rond Albina
zou hebben ondermijnd.
Brunswijk maakte het dy
namiet buit bij een overval
op de aluminiummaatschap-
pij Suralco. De bosnegers ge
bruiken de springstof ook om
'drijvende dynamiet-bom-
men' van te maken die zij
vanuit korjalen op de voor
Albina varende patrouillebo
ten afsturen. Omdat de 'bom
men' meestal voortijdig ont
ploffen is het de bosnegers
nog niet gelukt een patrouil
leboot tot zinken te brengen.
Haakmat zegt dat in het
omsingelde militair kampe
ment van Albina inmiddels
honger wordt geleden. De
voedselvoorraad van de vier
honderd soldaten moet nu op
zijn. „Het Jungle Commando
kan volstaan met af te wach
ten tot het kampement - met
hopelijk de zware wapens -
als een rijpe appel van de
boom valt."
De oud-vicepremier waar
schuwt wel voor te hoog ge
spannen verwachtingen.
„Het is nog een lange weg
naar Paramaribo. Zonder
zware wapens is het al hele
maal niet te doen." Van de
pogingen van oud-premier
Chin A Sen om zwaar mate
rieel in de VS los te praten
heeft Haakmat geen hoge pet
op. „Als Chin A Sen werke
lijk zoveel krediet heeft op
het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken als
iedereen roept, hebben we
daarvan in de praktijk wel
heel weinig gemerkt."
Dat de beloften van het
Surinaamse verzet in Neder
land om voor geld voor zware
wapens te zorgen nog steeds
niet worden nagekomen,
heeft te maken met nieuwe
onenigheid binnen het verzet.
„Alles is een beetje gebrouil
leerd", zegt Haakmat. „De
verschillende verzetsgroepe
ringen hebben hun bespre
kingen over een akkoord op
een laag pitje gezet. Het is
het beste dat iedereen wat
afkoelt."
De problemen hebben ten
dele te maken met de 'blauw
druk' die gaat omschrijven
wat in Suriname moet ge
beuren nadat Bouterse zal
zijn verdreven. Voortijdige
bekendmaking daarvan door
de 'Raad voor de Bevrijding
voor Suriname' wekte grote
woede bij de 'officiële woord
voerder' van Brunswijk in
Nederland, de bosneger-filo-
soof dr. Eddy Jozefzoon.
Diens boze reactie viel bij de
Raad en andere verzetslei
ders weer in verkeerde aar
de. „Ronnie Brunswijk is een
beetje hoteldebotel geraakt
van dat gedoe", aldus Haak
mat.
De Surinaamse oud-minis
ter Michel van Rey, thans
militair adviseur van Bruns
wijk, vindt dat in Nederland
nu niemand meer namens de
groep-Brunswijk mag spre
ken. „Als er al zo'n woord
voerder zou moeten zijn, ml
hij zich, als hij enig gezag «il
hebben, in het strijdgebied|
moeten bevinden." Van T
meent ook dat de bosnegeisl
een rem op de informatiever-f
strekking moeten zetten, „fff I
moeten verstandig worder.l
Alleen nog die informatie
vrijgeven die ons doel dient
Van de Nederlandse verte
genwoordigers van de op-l
standige bosnegers is inmid-f
dels geen enkele reactie mee:
te verkrijgen. De TilburgseI
bosneger Eddie Dap, *1
sinds kort voorzitter is vail
een overkoepelende organi-1
satie van bosnegers in Nel
derland, ontwijkt elk contaSJ
met de pers. Brunswijks'i'
ficiele woordvoerder', 1
Eddy Jozefzoon uit Almelo.dl
voor drie weken 'met vakan- T
tie' gegaan en heeft zijn tele|
foon laten afsluiten.
Door Lidy Nicolasen
MENSEN die bereid zijn van
baan te veranderen, zijn niet op
de eerste plaats uit op meer loon.
Dat verschijnsel zal zich pas in de
jaren negentig gaan voordoen,
omdat dan extra loonprikkels no
dig worden om de beweging op de
arbeidsmarkt op gang te houden.
Tot die conclusie komt het Iva, het in
stituut voor sociaal-wetenschappelijk
onderzoek van de Katholieke Universi-
tiet Brabant. Het onderzoek richtte zich
op 4.000 werknemers die representatief
voor de beroepsbevolking zijn. Gekeken
werd naar de beweging op de arbeids
markt in de periode 1980 tot 1985.
Van de ondervraagden zegt 87 van
de mensen bereid te zijn een andere
baan te aanvaarden in de eigen regio.
De vraag of ze meer moeten verdienen,
komt pas nadat ze besloten om ander
werk te zoeken. Gemiddeld zouden ze
dan 13 meer willen verdienen.
Als er gependeld of verhuisd moet
worden voor een nieuwe baan, dan is de
bereidheid minder groter. Maar nog
steeds is dan 67 en 51 bereid ander
werk te aanvaarden.
In de praktijk zegt vijftien tot twintig
procent van de mensen die van baan
zijn veranderd, dat te hebben gedaan
om het loon dat werd geboden. Een klei
nere groep (ruim 10%) noemt verbete
ring van de toekomst de belangrijkste
reden.
De mensen die binnen het eigen be
drijf van baan veranderden, gingen er
gemiddeld acht procent op vooruit, zo
wel mannen als vrouwen. Mannen die
naar een andere werkgever verhuisden,
verdienden gemiddeld 11 meer loon.
Vrouwen die hetzelfde deden, gingen er
gemiddeld helemaal niets op vooruit.
Volgens de onderzoekers heeft dat al
les te maken met de achterstand die
vrouwen nog steeds hebben op de ar
beidsmarkt, waar van gelijk loon naar
gelijk werk nog steeds geen sprake is.
Buiten kijf blijft dat het niveau van de
vooropleiding nog steeds het belangrijk
ste is voor wat men later gaat verdie
nen.
De bereidheid om van werk te veran
deren blijft tot de leeftijd van vijftig
jaar, maar in de praktijk komen mensen
boven de 35 jaar niet snel ergens anders
aan de bak. Enerzijds zijn de steeds
strengere selectiecriteria van de bedrij
ven daar schuldig aan, anderzijds doen
de werknemers dat zelf omdat zij meer
rekening houden met persoonlijke om
standigheden.
Uit het onderzoek is ook duidelijk ge
worden dat de mensen in de afgelopen
jaren van economisehe neergang, liever
bleven zitten waar ze zitten dan naar
een andere baan om te kijken. De zeker
heid van het hebben van een baan bleek
belangrijker, dan het verdienen van
meer loon.
Als de economie aantrekt, zal de angst
om werkloos te worden afnemen en kan
de mobiliteit toenemen. Dan pas zal het
succesvol zijn om werknemers via extra
loon te lokken naar plaatsen waar
sprake is van schaarste. Volgens de on
derzoekers breekt die periode in de ja
ren negentig aan.
Zij achten het nog te vroeg om nu al
uitspraken doen over de loonverschillen
die gaan optreden. Maar voor hen staat
als een paal boven water, dat de ar
beidsmarkt in twee groepen uiteen zal
vallen. Aan de ene kant staat de werk
nemer die via baansverandering car
rière kan maken, aan de andere kant de
mensen onderaan de loonladder.
Hoewel ook zij bereid zijn van werk
te veranderen, zullen ze toch van het ene
in het andere baantje blijven vallen. Zij
zouden ook 25% meer dan nu willen
verdienen bij baansverandering. Een
typische koopkracht-reactie, aldus de
onderzoekers.
(ADVERTENTIE)
Met de nieuwe Spaarcertificaten van de Verenigde
Spaarbank kiest U voor een veilige spaarvorm met ieder
jaar 'n hogere rente. In het 5e en laatste jaar zelfs 83/»
Spaarcertificaten zijn oersolide waardepapieren in
3 verschillende aankoopbedragen; van f 1.000,-, f 5.00(1*'
en f 10.000,-. Verkrijgbaar op naam of aan toonder(met
registratieplicht). En altijd inwisselbaar zonder kosten,
(aan toonder na 2 jaar)
HAAG - De PvdA in de
üiêde Kamer vreest dat ge
goten en provincies flink in
problemen komen, nu het
[binet niet °P tijd aan kan
ven hoeveel geld er extra
[schikbaar komt voor het
iderenbeleid.
gen vergadering van de
ste Kamercommissie voor
slzijn over het beleid van
rjgende week maandag is
Lesteld, omdat het kabinet
problemen niet heeft opge-
■t De Kamercommissie be-
jot gisteren voltallig de ver-
idering uit te stellen.
Zoals deze krant maandag
I meldde staan in het kabinet
rinkman (WVC) en Ruding
Snanciën) tegenover elkaar,
laatste wil de beurs niet zo
iar open trekken.
[ge PvdA vreest vooral de
lelpunten in de Wet op de
ejaardenoorden in de begro-
igvoor volgend jaar niet af-
ende op te lossen zijn. Het
sico bestaat nu dat de pro-
emen naar latere jaren wor-
in doorgeschoven, aldus de
HA,
[De samenwerking tussen
[vpleeg- en bejaardenoorden
tussen kruiswerk en ge-
szorg dreigt volgens de
irdA vertraging op te lopen.
I De Kamercommissie besloot
steren overigens Brinkman
Llgende week over de meest
lellende problemen te horen.
,FT (ANP) - Samen met
aantal universiteiten gaat
een nieuwe en zeer
ichtige computer bouwen.
Deze zogenoemde Parallel
ference and Storage Ma
le (Prisma) opent volgens
it concern de weg naar
:uwe toepassingen in de
intoorautomatisering, farbi-
Igebesturing, het interprete
van medische gegevens of
lalyse van statistische he
mden. Met dit vier jaar du-
ide project is ongeveer 25
liljoen gulden gemoeid.
|Bij de ontwikkeling van de
nputer, die grotere hoeveel-
iden gegevens veel sneller
fin de huidige apparatuur zal
nen verwerken, zijn de
füversiteiten van Amster-
fm, Twente, Leiden en
Irecht en het Amsterdamse
fcntrum voor Wiskunde en
Vormatiea (CWI) betrokken,
fet project, dat onder leiding
pat van het Natuurkundig
Bboratorium van Philips,
Jordt met 5,5 miljoen gulden
steund door het Stimule-
pgsprojectteam Informa-
pa-onderzoek (SPIN) van de
'erheid.
|e veel vis
Nederlandse vissers heb-
fn in de eerste zeven maan-
F> van dit jaar bijna twee
er zoveel makreel gevangen
L, )vas toegestaan. Als er in
f huidige tempo wordt door-
vist dreigt ook het Neder-
?~f quotum voor wijting
et de helft te worden over
treden. Dat blijkt uit cijfers
de Europese Commissie
eft verstrekt.
R<
pr
de
Dj
on
wi
mi
fli
za
st<
dr
sp
Tw
ma;
illej
H<
ris
ham
kleii
van
VA
vroej
maal
dat i
diere
Maai
welij
blijft
dus1
Be
ook
thuis
voor
door
dracl
hebb
tie.
werk
negei
eeuw
Ev
crete
toont
To
WOOI
dient
Scha
same
pelei
vier
open
Van
zelf
kels
DEN
Port»
die i
terug
merk
de ex
gelin
onde
Tij
hield
mine
De
voor
goedi
men
gelin
Da
ook t
als d
ling
daar
moet
mer.
,P!annen plempen soms op hel
6 Politieke vijver. Ze veroorzaken w
«n hun 's sne' beschoren: ze j
,ii!/ een ministerie met de aantekenir
:- ar. door verkeerde timing'
- Nijpeis en Neelie Smit-Kroes,
ft), zijn met hun voorstel van 'variabf
ihnn'1 u'9enbelastin9 omlaag en geli||
v gekomen kort na de flinke verJ
n nni? p!r 1 november. Staatssec
nrP„ en de Pvda keerden i
nnon°lpieel met de bewindslieden
y n van de ministers met de kree
^;tr,s,e"en van de ministers hadd-
i' j binnen het mileupolitiek
;o in h Plannen zouden tot een si
ioeJ?i al9emeen hebben kunnen Ie
m, °'9en vandien: kortere files, min<
5r len zelfs tot een grotere toeloi
ft* goedkope benzine en een s|
nr,H Sen s,eeds meer blik op de wi
ner, '9 9eachte milieu- en verkeei
It-Kriiln Daarvoor is geen geld
kr Q ,®s aan het rekenen en plannt
bs ió 'n bun ministeriële potten
laq u,30l®1s ,e doen via Financiën;.
ioeQ „JJ avant is of de voorstellen!
te wor-,rn 1?.m de steeds grote misèi
estnri? n' Deskundigen verscl
De J^die 's zeker nodig.
ere^if'6!1®0 van NiiPels en Smit-Krl
eqerc ^l!defs wel eens geschaard
oken kir ''efhebberij van 'autc
niet o?? en ma9 in Nederland dei
autnm^i6 ?eer afgeschrikt worden'
Nntecw' en het 'outere plezier o
'den riir 9en hoeven nou ook wel
°bezm«°L®en vracht maatregelen
ln de wielen kan gaan rijdel
