VASTE OEVERVERBINDING TUSSEN SEELAND EN FUNEN
Denen doen wat Zeeuwen niet mogen
[Ernst opent
'groot-semin
IN TERNE
Waterstaat i
met muskusr
De ziekte van Bechten
MAANDAG 10 NOVEMBER 1986
EXTRA OP MAANDAG
Funen
Auto- en spoorbrug
Sprogo
Autobrug
Seeland
Spoortunnel
^Sg&sss?
PAPIER
VOOR UW PEN
Wim Koek
Discriminatie
van man zijn
Gevoelloos
Riagg(1)
RIAGG (2)
ook op accu en Uitlaat
MEDISCHE
RUBRIEK
Zilvervloot
KI M EN Al AUTOHUIS DOt
PAGINA ZEELAND 1
Besprekingen
[NU TWEE PRIESTEROPLn
1 IN BISDOM BREDA
i
WAT DE Zeeuwen nog steeds niet mogen gaat in Denemarken gebeuren: In de
Grote Belt, net als de Westerschelde een druk bevaren internationale route tus
sen de eilanden Seeland en Funen, gaan de Denen een vaste oeververbinding
bouwen, een brug-tunnelcomblnatie, die een lengte krijgt van een dikke twintig
kilometer.
Ter vergelijking: de door een Haags veto getroffen, maar nog steeds niet op
gegeven brugtunnelcombinatie over en onder de Westerschelde, die wat op de
achtergrond is geraakt door de hangbrugplannen, zou een lengte van ruim vier
kilometer krijgen. En de Oosterschelde heeft op de plaats waar de pas geopende
stormvloedkering ligt, een breedte van negen kilomter.
Door Piet de Bont
KOPENHAGEN - Na jarenlang politiek touw
trekken is het dan zover: het Deense parlement
heeft besloten dat er tussen Seeland, het eiland
waar Kopenhagen op ligt en Funen, waarvan
het Odense van sprookjesschrijver Hans
Christian Andersen de hoofdstad is, een fabel
achtige vaste oeververbinding komt, die in
twee fasen wordt uitgevoerd.
Eerste etappe: een spoortunnel onder het - diepe - ooste
lijke deel van de Grote Belt en een gecombineerde spoor-
/autobrug over het westelijke stuk van de vaarweg. De
eerste fase moet in de zomer van 1992 kant en klaar zijn.
De tweede etappe, waar
mee uiterlijk in '91 wordt
begonnen, bestaat uit het
bouwen van een tuibrug
over of van een autotunnel
onder de oostelijke Grote
Belt De geleerden zijn het
daarover nog niet eens.
Een autotunnel kan - ge
zien de ervaring opgedaan
bij het graven van de spoor
tunnel- in vier jaar worden
gebouwd, terwijl een brug
vijf# jaar kost. Net als de
plannenmakers in Zeeland
willen de Denen voor deze
vaste oeververbinding, die
één van de langste in de we
reld wordt en die een slor
dige twaalf miljard Kronen
kost (ongeveer vier miljard
gulden) tol gaan heffen.
De illustere hoogleraar
H.P. Myrup van de universi
teit van Aarhus is hiervoor
met een hoogst interessant
idee gekomen. Myrup heeft
voorgesteld om de toltarie
ven te laten variëren: tij
dens daluren minder beta
len, in de piek meer. Myrup
wil hiermee bereiken, dat
het verkeersaanbod wordt
gespreid teneinde files te
voorkomen.
De verbinding over de
Grote Belt, waarvan jaar
lijks ook duizenden Neder
landers, onder wie veel
vrachtrijders, gebruik ma
ken, wordt thans onderhou
den met indrukwekkende
veerboten. Wat daarmee
moet gebeuren, is al volop in
discussie. In de Deense
kranten zijn, net als dat in
Zeeland is gebeurd, verhitte
discussies ontstaan over de
voor- en nadelen van de
vaste oeververbinding.
Zo schrijft de bekende
commentator Frank Dahl-
gaard in het toonaange
vende dagblad 'Berlingske
Tidende' dat de consequen
ties van de vaste oeverver
binding veel groter zijn dan
in de Kamerdebatten tot
uiting is gekomen. De plan
nen kunen volgens Dahl-
gaard diep ingrijpen in de
Deense samenleving. „Dene
marken riskeert hiermee
een doorgangsland te wor-
Veel Denen zijn bang dat hun land een doorgangsland tussen vooral West-Duitsland
en Zweden wordt als straks de vaste oeververbinding tussen Seeland en Funen klaar is.
den, temeer omdat er ook
sprake is van een vaste
oeververbinding tussen See
land en Zweden."
De critici zijn bang dat tal
van veerverbindingen, zoals
de Vogelfluglinie tussen het
Westduitse Puttgarden en
het Deense Laaland zeer van
de nieuwe vaste oeverver
binding te lijden zullen krij
gen. „Gigantische milieu
problemen komen op ons af
als de twee vaste oeverver
bindingen -die over de
Grote Belt en die over de
Sont tussen Seeland en Zwe-
'den- die westelijk Europa
met Zweden en overig Skan-
dinavië gaan verbinden, er
zijn", aldus milieu-activis
ten die alles doen om uitvoe
ring van de miljardenpro
jecten te dwarsbomen.
Naar de mening van
Frank Dahlgaard openen
zich echter ook ongekende
perspectieven. Als de veer
boten op de Grote Belt ver
dwijnen en vervangen wor
den door een brug-tunnel-
combinatie is het mogelijk
dat Kopenhaagse onderne
mingen op Jutland, het
vasteland van Denemarken,
dat via bruggen met Funen
is verbonden, winkels gaan
openen en ze rechtstreeks
vanuit centrale magazijnen
in Kopenhagen bevoorra
den.
Omgekeerd is het heel
goed denkbaar dat Jutse
brouwerijen expansie gaan
zoeken op de Seelandse
markt, die nu voor een be
langrijk deel door befaamde
Kopenhaagse brouwerijen
wordt beheerst De Denen
zijn er - evenals de Zeeuws-
Vlamingen- goed van door
drongen, dat de vaste oever
verbinding veel overhoop
haalt
Net als in Zeeland wordt
er een venootschap gesticht,
die de hele bouwerij afwik
kelt Twee directeuren, een
technisch en een admini
stratief, komen er aan de
spits te staan. Intussen lob
biet het Deense aannemers
wereldje, dat voor geen
kleintje vervaard is, bij het
leven om te bereiken dat de
order-van-de-eeuw in eigen
land blijft Grote bedrijven
zijn als de dooa aai ae op
dracht geheel of gedeeltelijk
aan het buitenland - bij
voorbeeld aan Nederland-
toevalt
Zo verklaarde Niels
Frandsen, grote baas van
het Deense bouwbedrijf
Höjgaard Schultz onlangs,
dat het van het allergrootste
belang is voor de ontplooiing
van Deense bouwbedrijven
op de internationale markt,
dat de vaste oeververbin
ding over de Grote Belt door
Denen wordt gebouwd. „Als
de brug/ tunnelcombinatie
door buitenlandse firma's
wordt uitgevoerd, zal dat
een negatief effect hebben",
aldus Frandsen. Zijn bedrijf
heeft onder meer de drie ki
lometer lange brug gebouwd
die Seeland met Falster ver
bindt en die vorig jaar juni
door koningin Margrethe
werd geopend.
Voor de Deense bouw
plannen bestaat in de Ne
derlandse ingenieurswereld
grote belangstelling én be
wondering. „De Denen kun
nen wel wat; af en toe kun
nen wij best van hen leren",
aldus ir. Tjebbe Visser,
voormalig projectleider van
de stormvloedkering in de
Oosterscheldemonding,
thans eerste man van Slui
zen en Stuwen, de Rijkswa
terstaatsdienst die het tun
nelgedeelte van de Zeeuwse
V.O.W. ontwerp.
|UIWIIIIIIUIIIIIIIilllWIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIimilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll£
broertje, zat in de tweede
klas) hem verrastte tijdens
de boekhoudles met de op-
merking dat hij hetzelfde
saldo had maar een heel an-
dere balans en off ie dat even
mocht laten zien. 1
De nietsvermoedende
ging zitten aan zijn lesse- ff
naar en zei dat de Grote
Maanders z'n schrift daar
maar even moest neerleg-
gen. „Pardon, meneer. Uw
gulp staat open" stond er in 1
rood potlood onder het batig
saldo van de balans. Met
enige tegenwoordigheid van
geest zei Economie: „Ik zie
het al" en trok het schrift H
over de rand van de lesse- 5
naar. Daaronder frunnikte
hij haastig aan de knoopjes
van z'n gulp". Je hebt het-
zelfde bedrag tweemaal ver-
keerd geboekt, waardoor het S
verschil weer is genivel-
leerd. „Kijk", Hij trok een
vulpen uit z'n binnenzak en
schreef onder de rode let-
ters: „Dank je wel". De klas E
heeft het nooit geweten en er E
niet van genoten. 5
In de tijd dat ik niet voor 1
de klas stond maar er in zat
zag Fokke Jan Haanstra, het
voorste haantje uit de klas, E
dat de leraar Duits met open E
gulp rondliep „Meneer, het E
tocht hier" zei Fokke Jan. S
„Dan zal er wat open staan", E
zei de brave Germanist,
„hoewel ik niet zie wat". Te-
genwoordig gaat dat veel
rechtvoorzijn raper, hoorde
ik van een jonge kollega. Nu
roept een meisje gewoon
hard op: „Meneer, uw gara-
gedeur staat open". In het E
Weekblad van het Genoot- E
schap van Leraren las ik E
van een brave lesboer, in
zicht van de V.U.T., die de fjj
uitdrukking niet kende en E
haar letterlijk opnam. Zijn s
huis stond amper drie hon-
derd meter van de school en E
hij meende dat het meisje E
vanaf haar plaats aan het
raam kon zien dat de deur E
van zijn garage openstond.
„Geen paniek", zei de han-
nes, „wat daar te stelen valt jg
mag geen naam hebben: een E
Lelijk Eendje op slappe ban- E
den". Hilariteit met hoofd- E
letters, minuten lang.
John O'Mill
ïïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiP
DE dagen van takt en dis-
kretie zijn niet meer, school
dagen bedoel ik Open gul-
j pen zijn er nog steeds, meer
waarschijnlijk dan vroeger,
na de uitvinding van de rits-
I sluiting. Leraren hoeden
zich angstvalliger dan ander
manvolk voor het ongewild
i exhibitionisme van de open
j gulp. Hun vergeetachtigheid
wekt namelijk meer hilari-
i teit dan ergens anders, bij—
voorbeeld, een bureau of
kantoor. Daar zal een kol
lega de verstrooide water
man even attent maken - al
i dan niet met een grol - op de
nalatigheid en het incident
is gesloten. Niet zo in een
klaslokaal. Daar wordt met
opzet juist niet attent ge-
maakt, daar wordt gegnif-
j feld en genoten van het
pleefiguur dat de grote al-
wetende daar voor de klas zo
prijsheerlijk staat te slaan.
Ik herinner me een geval,
kort na de oorlog, waarbij
kollega economie met takt
en vindingrijkheid werd ge
red van verdere blamage
door de Grote Maanders. De
Grote Maanders was vier
jaar ouder dan de oudste
leerling van A5 omdat hij
vier jaar van zijn jonge le
ven was kwijtgeraakt in een
jappenkamp. Daar was hij
sneller volwassen geworden
dan hem lief was. Hij ge
droeg zich in de klas dan ook
als een volwassene, een ge
drag hem niet in dank afge
nomen door zijn klasgeno
ten. Kollega Economie ver
telde onder de koffie in de
ochtendpauze hoe de Grote
Maanders (de kleine, zijn
l-sS&SSSS"
REEDS zeer lange tijd lees
ik de brieven van Wim
Koek, 'Even uitblazen', met
groot genoegen. Zijn per
soonlijke ervaringen waren
daarin doorgaans op een
prettige wijze gebracht en
pasten geheel in het circuit
van narigheid en nieuws dat
de krant meestal bevat Het
was een weldadige onder
breking tussen het 'proza-
nieuws' van alle dag. Ik
vroeg me wel eens af, waar
haalt Wim dat toch van
daan, ook al besefte ik wel
dat zijn brieven, zeker voor
een deel, uit z'n eigen fanta
sie voortkwamen.
Nu ik zijn brief van van
daag lees met als titel 'Par-
keerovertreding' kan ik niet
anders zeggen dan: Wim
niet meer, is zijn fantasie
opgebruikt? Na het artikel
van j.l. zaterdag van mr.
Van Agt, dat als titel had
'Klare taal' had Wim toch
moeten weten dat er iets niet
klopte met de berichtgeving
in De Stem. Ik heb dat ook
reeds in een ingezonden stuk
laten blijken. Maar om in
zijn lange brief daar nog
eens op deze manier op terug
te komen en niets te verko
pen dan wat onzin, is een
echte misser.
Wim zal heel goed weten
dat elke lezer begrijpt wie
hier op de hak genomen
wordt en dat zou niet erg
zijn als vaststond of het
briefhoofdenartikel in De
Stem wel waar was. Dit is
een soort na-aperij zoals de
monstranten dat soms ook
doen. Ik vind het voor uw
collega's beledigend dat u
uw 'briefhoofd' nog aan
vulde met uw beroep van
journalist Nee, Wim, vol
gende keer beter, blijf maar
in uw eigen stijl.
Breda,
F. Vorstenbosch
HET vrouwenberaad Ber
gen op Zoom organiseerde
op donderdag 30 oktober
1986 om 20.00 uur in hotel De
Schelde een avond met
mevr. Iteke Weeda, gezins
sociologe aan de Landbouw
Hogeschool te Wageningen
(o.m. bekend uit publicaties
in de Libelle) aangaande re
laties en relatievormen.
Met meer dan brede
maatschappelijke belang
stelling (o.m. als bestuurslid
van een kinderdagverblijf -
een emancipatorische basis
voorziening - waardoor de
werkende vrouw/man gele
genheid wordt geboden zich
- ook - verder te ontplooien),
treed ik deze avond tege
moet, doch aan de drempel
van dit etablissement houd
de emancipatiebewustwor
ding blijkbaar op: Mannen
niet toegelaten.
Nu zeg ik u, je praat uit
voerig over relaties en rela
tievormen en laat de 'andere
partij' letterlijk buiten
staan; 'achterkamerrelatie-
politiek'... Hoe kunt je in
hemelsnaamtot een ge
nuanceerde benadering ko
men van dit primaire gebeu
ren? Helaas moet je consta
teren dat een gesubsidieerde
club, belangstellenden let
terlijk buiten zet Wordt het
nieuwe motto van de Vrou
wenraad misschien 'Wij
stellen de eisen Ik
pruim het derhalve niet
N.B.: Mw. Weeda stelde
evenwel de aanwezigheid
van mannen op prijs,
doch.
Bergen op Zoom,
H. Veraart
OM boven de foto, geplaatst
in uw dagblad (30 oktober)
'Toe opa lief' te zetten, ge
tuigt van smakeloosheid,
onbegrip en gevoelloosheid.
De bevolking van een dorp
verzet zich tegen de komst
van een stuwmeer. De men
sen moeten hun dorp verla
ten. Het dorp waar ze wel
licht hun hele leven hebben
gewoond. Opa moet zeker op
z'n stoel blijven zitten, ter
wijl hij af en toe eens mij
merend naar buiten kijkt.
Oma instrueert inmiddels de
kinderen wat ze in moeten
pakken voor de verhuizing.
Ze zet gezellig nog 'n kopje
thee.
Nee, een bejaarde man is
woedend, gaat de straat op,
wil er op los slaanZijn
vrouw probeert hem tegen
te houden. Er heerst paniek.
Er wordt gefotografeerd. En
iemand schrijft boven de
foto in een krant: Toe opa
lier... Dit is geen tekst boven
zo'n foto. De woorden Toe
opa lief' kan heel aardig
staan in 'n kinderrijmpje.
Hier getuigt het van een ge
brek aan kennis van wat
zich afspeelt in de wereld.
Breda,
Erna Zuidgeest
Dat de psychische hulp aan
mensen in geestelijke nood
faalt, komt omdat er wordt
uitgegaan van de mogelijk
heden die de Riagg's te bie
den hebben, in plaats van uit
te gaan van de persoon en
zijn geestelijke nood. Denkt
men nu werkelijk dat het
geven van meer informatie -
spreekkamers met meer pri
vacy - meerdere gesprekken
of het aantrekken van meer
psychiaters dé oplossing is?
Het is gewoon overduidelijk
dat de behandelingsmetho
den van nul en generlei
waarde zijn,
Dat blijkt wel uit het feit
dat twaalf procent van de
mensen die om hulp aan
kloppen (zo'n 400.000 per
jaar) zelfs verklaarden dat
hun problemen verergerd
waren. Na honderd jaar
psychiatrie zijn de psychia
ters nog steeds de dolenden
in de woestijn en experi
menteren ze er lustig op los.
Het wordt tijd dat er een ge
degen onderzoek gaat
plaatsvinden naar de resul
taten van hun behande
lingsmethoden.
Waarom vinden er eigen
lijk meer zelfmoorden plaats
dan er doden zijn in het ver
keer? Waarom is het zelf
moordpercentage onder psy
chiaters het grootst? Is het
wezenlijke doel van de he
dendaagse psychiatrie de
mens te helpen en te gene
zen, of.... hem tot willoos
werktuig van diezelfde psy
chiatrie te maken?
Amsterdam, D. Peperstraete
ALWEER is aangetoond dat
het RIAGG gewoon geen nut
heeftDit wordt duidelijk
uit het onderzoek van de
Consumentenbond betref
fende het RIAGG. Dit on
derzoek laat zien dat er op
dit moment op het gebied
van de geestelijke volksge
zondheid een min of meer
hopeloze situatie bestaat.
De resultaten van het on
derzoek tonen aan dat de
mensen voor een groot deel
niet de juiste behandeling
kregen; er waren mensen bij
die staande hielden dat hun
conditie in feite slechter was
geworden. Het antwoord
van het RIAGG hierop was
dat er niet voldoende perso
neel is, maar ik denk dat de
hele situatie alleen maar
slechter zal worden als er
meer psychiaters zijn. Het is
niet een kwestie van hoeveel
mensen, maar van welke
methoden en van welke
'technologie' er gebruik ge
maakt wordt om de mensen
te helpen.
Ik ben lid van CCHR (Het
Nederlandse Comitee voor
de Mensenrechten), dat tot
doel heeft om patiënten te
beschermen, die slecht be
handeld zijn, speciaal op het
gebied van de geestelijke
volksgezondheid en dan ko
men we maar al te vaak
mishandelingen tegen uit de
psychiatrische afdeling. Ik
ben blij dat het ook onder de
aandacht van de Consumen
tenbond is gekomen en ik
hoop dat zij achter de wer
kelijke feiten zullen komen.
Amsterdam,
Joost de Beurs,
CCHR Nederland
Door Jan Paalman
OM BEROEMD te worden
in de geneeskunde, helpt het
als je naam begint met een
letter vooraan in het alfabet.
In 1932 schreven - in alfabe
tische volgorde- Crohn,
Ginzberg en Opperheimer
een artikel over een nieuwe
ziekte, en die heet dus tot op
heden de ziekte van Crohn.
Eind vorige eeuw beschre
ven Bechterew, Pierre Ma
rie en Strumpell een eigen
aardige verstijving en ver
kromming van de wervelko
lom. Deze ziekte staat nu
-jammer voor Pierre Marie,
jammer voor Strumpell-
bekend als de ziekte van
Bechterew.
Deze eigenaardige kwaal
begint vaak op jeugdige
leeftijd, dus jong volwasse
nen kunnen het krijgen,
maar mensen ouder dan 40
krijgen het praktisch nooit.
In het begin kunnen de
klachten heel vaag zijn: af
en toe pijn in de (lage) rug
en vage pijn in de billen die
soms naar de benen uit
straalt Vreemd genoeg kun
nen (voorbijgaande)
oogklachten het eerste
symptoom van Bechterew
zijn.
Later worden bij een
klassieke Bechterew de
klachten meer uitgesproken.
De pijn onder in de rug
neemt zo toe, en kan zo hef
tig zijn, dat men aan een
hernia denkt Soms trekt de
pijn door naar bovenrug en
schouders. De pijn is het
ergste als men een tijdje niet
bewogen heeft, en zakt bij
bewegen weer af. Een ty
pisch verhaal van Bechte-
rew-patiënten is, dat ze
's morgens om een uur of
vijf van de pijn wakker
worden, zich even gaan ver
treden om daarna, als de
pijn wat gezakt is, verder te
slapen. Ook typisch: de pa
tiënt rolt 's morgens het bed
uit in plaats van normaal
overeind te komen.
De oorzaak van dit alles is
een chronische ontsteking
van de gewrichten tussen
het heiligbeen (het bot onder
de bovenste bilnaad) en de
botten van het bekken. Uit
eindelijk vergroeien die ge
wrichten. Gevolg: de pijn
verdwijnt op die plek, maar
laat helaas de wervelkolom
op die plaats verstijfd ach
ter. Nog erger: de ellende
dreigt zich naar boven, tot
nekwervels toe te herhalen.
Uiteindelijk kan na veel
pijn, maar ook moeheid,
lusteloosheid, vermagering
en koorts, de hele wervelko
lom verstijven. Buigen
(vooral zijdelings) gaat dan
niet meer, de borstkas kan
moeilijker bewegen en soms
vergroeit de wervelkolom in
onvoorziene bochten.
De behandeling berust op
twee pijlers. De ontsteking
en pijn remmen met allerlei
anti-reuma-pillen, en twee:
een uitgebreide batterij van
fysiotherapeutische maatre
gelen om zoveel mogelijk
beweging in die verstijvende
gewrichten te houden en
vergroeiingen te voorkomen.
In feite pappen, poederen en
nathouden, maar dan wel op
hoog niveau. Een Bechte-
rew-patiënt, aldus deskun
dige mevrouw dr. A.L.
Dekker-Saeys, hoeft niet in
valide te worden en hoeft
niet in een rolstoel te eindi
gen. Maar: hoe eerder de
kwaal ontdekt wordt, hoe
meer narigheid kan worden
voorkomen.
Daar zit hem nou de
kneep: meestal wordt de
diagnose wel erg laat door
de dokters gesteld. Een paar
jaar geleden beschreven de
reumatologen Van Oijen en
Boersma drie patiënten in
het Nederlands Tijdschrift
van Geneeskunde, bij wie de
ziekte pas 5, 6 en 20 jaar
na de eerste verschijnselen
was onderkend. „Dit is geen
uitzondering, maar helaas
een steeds weerkerende
trieste bevinding." Toch is
de ziekte van Bechterew
lang niet zeldzaam. Men
schat dat in een gemiddelde
huisartsenpraktijk (2500
'zielen') 3 tot misschien wel
30 mensen de kwaal hebben.
DE laatste alinea van het
artikel op pagina 4 van De
Stem, van woensdag 29 ok
tober 1986, inzake 'Spanje
stopt 'schatten' zilvervloot in
computer'.
ingezonden door
de Spaanse correspondent
Paul van der Voort, vermel
dend als opgedoken buit van
het Spaanse galjoen Nuestra
Senora de Atocha 900 zilver
staven, 160 goudstaven en
ruim 250.000 zilveren mun
ten, voor ruim 1.000 miljoen
gulden, is alleen al door zijn
mooie ronde bedragen ver
dacht
Te dien aanzien vertrouw
ik meer op pagina 17 van Ti
me, d.d. 27 oktober 1986, on
der het hoofdstuk 'Byte-Size
Bolkensteeg 4. Dongen, telefoon OU
'W onii
TERNEUZEN ROOSENDAAL
aantal onderaannemers en bc
bedrijven uit West-Brabant hee
werking met bouwbedrijf Bak
daal stopgezet.
Aanleiding hiertoe is de gerucht
bouwwereld dat een faillissementsaa
bedrijf is ingediend.
Het heiligbeen (u
de onderkant van
rug in de bilnaad owl
gaat) is aan beide JcórJ
ten door een gewricf
met de bekken bene.
verbonden. Een ontstel
king en verstijving «I
dit gewricht is een kei
merk van de ziekte w|
Bechterew.
Om zo lang onbeg
rond te lopen met zo'nt
grijnige kwaal, is een:
Je wordt dan al gauw:
neuroot, aansteller of
rulant versleten. Niet zei]
gaan in die tijd huwelijj
op de klippen of zaken e
fles. Nu is die diagnose]
altijd eenvoudig te sti
Vrouwen bijvoorbeeld!
het voornamelijk een tj
nenkwaal) hebben m«
last van een mildere enn
der goed te herkennen:
die zich uitsluitend tot|
bekken beperkt Het
tend bewijs, een röntgecl
van de ontstoken ge'
ten in het bekken, is
technisch moeilijk te k
ren.
Het kan eenvoui
want Bechterew-patië
hebben vaak een hee!
pisch verhaal. Als je 4
de 5 volgende vragen mel|
kunt beantwoorden is
kans dat je Bechterew
en niet een andere
kwaal, tamelijk groot
vragen zijn: 1. Was ujoi
dan 40 toen de klachten:
gonnen? 2. Nam de pijn]
de loop der jaren toe? 3
staan de klachten 1
dan 3 maanden? 4
er ochtendstjjfheid
meer dan 30 minuten?!
er verbetering na beweji
Iets nieuws, maar erg
streden, is het aantonen
HLA-B27 antigeen. Bil
een van de antigenen die|
voor zorgen dat het li:
het verschil weet
vriend (eigen cellen) en
and (bacteriën, virussen:
zo voort). Een heel hoog
centage (90 van de
terew-pa tien ten heeft
tamelijk zeldzame
B27, terwijl het in de
king maar bij 8 voorki
Maar van de dragers
maar een kwart de ziel
dat maakt (alle Fikkies
honden, maar niet alle
den heten Fikkie) de test:
betrouwbaar. Misschien:
de test iets oplost over
zaak en erfelijkheid var]
kwaal. De ziekte is
duistere manier erfelij!
erft niet de ziekte, maar]
aanleg voor die ziekte,
zou best kunnen zijn dat:
anders (men denkt bij
beeld aan bepaalde da]
bacteriën) die aanleg pt
ceert Als men daar een
ger achter kan krijgen is]
in de toekomst
mogelijk om de ziekte ir]
kiem te smoren.
Het Roosendaalse bedrijf
werkte op diverse plaatsen in
Zeeland waar het in opdracht
van diverse makelaars onder
meer zogenaamde Pluspunt
woningen bouwden, zoals in
het Terneuzen uitbreidings
plan Oude Vaart. Voor zover
bekend is het werk hieraan
I stilgelegd. De publiciteitsbor-
den bij deze in aanbouw zijnde
woningen zijn inmiddels weg-
gehaald.
Volgens makelaars Meyer
Vastgoed in Axel en Theelen
van de Weele in Vlissingen,
die de zogenaamde Pluspunt
woningen hebben verkocht,
behoeven de kopers zich geen
I zorgen te maken. „Alle wonin
gen zijn gebouwd onder ga-
rantie, dat wil zeggen dat zij
straks - misschien met enige
vertraging - de woning krij
gen die zij hebben gekocht,
voor de prijs die is afgespro
ken", zo werd gezegd.
Een woordvoerder van
Bouwbedrijf Bakx ontkent dat
1 een faillissementsaanvraag is
'ingediend. „Wat er aan de
hand is, kunnen we niet zeg
gen. Maar
sprake var
aldus de
wel over
zijnde fusi<
spreekt. O'
bespreking
voerder ooi
De Boq
FNV, geal
telefoontje;
van Bakx,
directie va:
drongen
Waarschijr
deze week
wij weten
dat er pro
hoe en wat
aldus C. M<
Bakx bo
woningen
vallend is c
ject vanda
informatie
drijf zijn
Roosendaa
voering va
project va
Kalsdonk
een gerr
heeft Bak
aangedron.
Waar dat
ook bij de
kend.
Door Jan Bouwmans
F TILBURG - „Ik hoop van harte dat de gel
I bijzonder in de parochies, het convict vertri
en dat zij, die overwegen priester te worden
Breda, ervan overtuigd zullen raken dat zij
F len vinden waar hun levensroeping zich kan
Aldus bisschop H. Ernst van
Breda zaterdag in Tilburg
waar hij zijn nieuwe 'groot
seminarie' officieel opende.
De nieuwe Bredase pries-
teropleiding aan de Poiters-
raat komt naast de al be-
staande Priesteropleiding Bo-
vendonk, die zich richt op 'late
roepingen'. Rector van de
nieuwe opleiding in Tilburg is
drs. J. Huysmans, priester van
het bisdom. Op dit moment
staan 16 priesterkandidaten en
i 21 lekepastores in opleiding in
contact met het nieuwe oplei
dingscentrum.
in
Afdelingen
Het opleidingscentrum in
Tilburg bestaat uit twee afde
lingen. Het Diocesaan centrum
opleiding voor pastorale be
dieningen in het bisdom Breda
verzorgt de opleiding van en
adviseert over de toelating
van zowel priesterkandidaten
als kandidaat-pastorale werk
luiers en begeleidt afgestu
deerde priesters en pastorale
werk(st)ers gedurende hun
eerste pastorale praktijkjaar.
Daarnaast
convict
geldt als
bisdom
nieuwe
De toekorr
ten voorta
groepsverl
ze zich m(
in het cel
vendien k<
geestelijke
ming bete:
den.
Het nl
voortaan
teropleidir
bisdom d£
kandidate:
theologiscl
Een subst;
opleiding
aan de tl)
in Tilburg
vendonk
staan. Ooi
torale we:
Bredase
werken,
trum een i
spirituele
kandidate
in-opleidii
niet in alli
Booty', waarin wordt
meld een totaal van 1"
voorwerpen, door de
dekker/ hoofdduiker
Fisher geschat op 1?®
joen, dus ca. 380 miljoen
den. Nadat door een co:
van 22 personen aan elk
tikel een bepaalde wa:
was toegekend, werd dt
hele buit verdeeld onde'
van de expeditie invest*
ders in gratis gewerkte
en geld.
Mei Fisher
kreeg hiervan in de v
van zilveren munten eer
genwaarde van $7 mi!
en niet de 1.000 miljoen
den zoals correspondent
der Voort aangaf. Zijn b
controle is wel zeer o®®
vuldig geweest
Breda,
S. Vogelensang
MIDDELBURG (ANP) - Rijkswaterstaa
°P Zuid-Beveland een misleidingsplan
»P te zetten in het Spuikanaal van de
binding.
Dit nieuwe kanaal blijkt een zeer aanti
kamer te zijn voor de muskusratten, di
vanuit het havengebied van Antwerpen
men.
De waterschappen hebben erop aange
kusratbestrijding bij Rilland-Bath en K
op te voeren. Rijkswaterstaat is namelij
kanten van het Spuikanaal te beplanten i
volgens dijkgraaf G. de Jager van het w
fP Zuid-Beveland schept men op die
ideale kweekkamer voor de muskusrat
vreest dat een ware rattenplaag over Z
als de zaak niet snel wordt aangepakt.
Rijkswaterstaat is in antwoord op d
vvi)ze van proef begonnen onderwaterbu
gen in de taluds van het Spuikanaal. Die
zien van vallen, zodat ratten bij hun j
Plaats te vinden in de val lopen. Als de u
lossing blijkt, dan zullen deze buizen in
haal worden aangebracht.
