'Verzoening nooit gemakkelijke weg
MGR. GLAZEMAKER ENIGE NEDERLANDSE GAST IN ASSISI
De Praeticq der\
Godsalichkeyt
Gastanker
na strand!
op Wester
OOK HONTE
Onverklaarbare moeheid
a,
Kunstenaar
schildert
op de Muur
MAANDAG 27 OKTOBER 1986
EXTRA OP MAANDAG
Wat je er ook van denkt, het is natuurlijk
toch nog nooit in de geschiedenis gebeurd
dat leiders van alle godsdiensten in de we
reld samenkomen om te bidden.
PAPIER
VOOR UW PEN
Lubbers
Bezuiniging
Wielcirkels
Vanuit het
Evangelie
\tJ^
PAPIER
VOOR UW PEN
MEDISCHE
RUBRIEK
Taxi-cheque
HULST - De verplaatsin
rij Picavet, net buiten dt
komt volgend jaar in aari
de provinciale knelpunt
dorpsvernieuwing.
LOSSE
FLODDERS
A
ka
T48
Door Jan Bouwmans
Uitgerekend om te bidden, hetgeen religieus ge
zien een veel grotere stap is dan zomaar een ont
moeting beleefdheidshalve of een conferentie.
Assisi, de geboortestad
van de heilige Franciscus, is
de plaats waar dit unieke
gebeuren vandaag plaats zal
hebben. Ongeveer honderd
leiders van bijna even zovele
christelijke kerkgenoot
schappen van wereldfor
maat als van joden, moslims,
boedhisten, shintoïsten en
hindoes komen op initiatief
van paus Johannes Paulus
II samen om te bidden én te
vasten voor de vrede; dit als
antwoord van de religies op
het uitroepen van 1986 tot
het jaar van de Vrede door
de Verenigde Naties.
Wantrouwige lieden heb
ben al wel geopperd dat de
'Wereldgebedsdag voor de
Vrede' in Assisi niet in de
laatste plaats ter meerdere
eer en glorie van de initia
tiefnemer en gastheer, de
paus van Rome, moet strek
ken of althans het beeld en
een zekere erkenning moet
oproepen van de R. K. Kerk
als middelpunt en hart van
alle religie. Dat wantrouwen
wordt beslist niet gedeeld
door de oud-katholieke
aartsbisschop van Utrecht,
mgr. A. Glazemaker. Hij is
de enige Nederlander die
door de paus is uitgenodigd.
Mgr. Glazemaker gaat naar
Assisi als leider van de
'Oud-Katholieke Kerken
van de Unie van Utrecht' die
vestigingen heeft in Oost- en
West-Europa en de Ver
enigde Staten.
Zorgvuldig
Dat de wereldgebedsdag
absoluut geen roomse pro
pagandastunt kan worden,
leidt mgr. Glazemaker af uit
de uiterste zorgvuldigheid
van de organisatorische op
zet. „Er wordt zeer zorgvul
dig omgegaan met alle reli
gies. Natuurlijk, de paus is
gastheer en initiatiefnemer
en mag daarom het slot
woord spreken. Maar het
bidden in de basiliek van
Assisi staat onder leiding
van drie mensen van elk een
afzonderlijke grote christe
lijke traditie; dus de paus,
iemand van de Wereldraad
van Kerken en iemand van
de Orthodoxe kerken. De
keuze van Assisi is voortref
felijk omdat Franciscus een
heilige van wereldformaat
is die eignelijk de grenzen
van de godsdiensten over
stijgt. Vervolgens is het ook
voor de paus een pelgrims
tocht waarvoor hij zijn do
mein, het Vaticaan, moet
verlaten. En aan het slot van
de gebedsdag zullen de lei
ders van de godsdiensten
zich aan elkaar verbinden
om zich voor de vrede in te
zetten, maar die gelofte zul
len zij tegenover een jongere
afleggen."
Het treffen in Assisi
spreekt mgr. Glazemaker
daarom zo enorm aan, om
dat het een dag van vasten
en gebed wordt en geen con
ferentie. De godsdienstlei
ders eten niets vanaf afege-
lopen nacht twaalf uur tot
maandagavond na het slot
gebed in de basiliek. „De
mohammedaanse wijze van
vasten dus", stelt de oud-ka
tholieke bisschop vast. Ge
bed en vasten is juist wezen
lijk aan alle godsdiensten en
oeroud. Hierin is godsdienst
helemaal zichzelf en dat spi
rituele krijgt alle accent.
Annexeren
Maar daarom is het nog
niet zo, dat er helemaal geen
problemen zouden zijn. Mgr.
Glazemaker: „Voor christe
nen is het inmiddels een
goed gebruik geworden om
samen te bidden. Maar het
punt nu is of je met alle we
reldgodsdiensten al zover
bent dat je samen kunt bid
den. Je kunt elkaar namelijk
in het bidden niet annexe
ren. Daarom zullen de lei
ders eerst op afzonderlijke
plaatsen in Assisi voor zich
zelf bidden en vasten. De sa
menkomst in de basiliek is
zo opgezet dat er niet in de
strikte zin van het woord
gezamenlijk wordt gebeden,
maar in eikaars tegenwoor
digheid. Op die wijze wordt
niemand door een ander
geannexeerd."
Dat alle wereldgodsdien
sten naar Assisi komen,
maakt duidelijk dat de reli-
Mgr. A.J. Glazemaker: „Bidden is zoeken naar bronnen en wortels die dieper liggen dan jezelf'.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
gieuze leiders het appèl van
de Verenigde Naties serieus
nemen en dat vrede voor
hen hoge prioriteit heeft.
Maar het is ook een inhou
delijke bijdrage aan de
vrede in de wereld, zegt mgr.
Glazemaker. „We laten er
mee zien dat vrede niet een
kwestie is van politieke
strategieën alleen is, maar
ook van houding, mentali
teit, spiritualiteit. Dit is geen
diskwalificatie van politieke
strategieën, maar voor
vrede komt meer kijken. En
het is een getuigenis van
hoop, dat uit een diepere
bron volharding en creativi
teit wil losmaken. Als je als
mensen in de kerken en
godsdiensten via bidden elk
aar kunt vinden en elkaar in
de ogen kijken, dan kan dat
ook buiten de kerkelijk/
godsdienstige verbanden en
relaties iets losmaken om
elkaar in de ogen te zien."
Vragen
Maar ook naar de kérken
en religies zelf toe is de we
reldgebedsdag van Assisi
volgens mgr. Glazemaker
van waarde. „Het is een er
varing die we ook nog moe
ten leren. Ze roept ook weer
standen en vragen op. De
vraag bijvoorbeeld of je zo
samen kunt suggereren dat
je een geestelijke eenheid
vormt die je in feite niet
bent. Er zijn er die vinden
dat de godsdiensten daar
over eerst met elkaar duch
tig moeten praten alvorens
van samen bidden sprake
zou kunnen zijn. Vandaar
het gekozen model van res
pect: geen annexatie, maar
bij elkaar aanwezig zijn.
Sommige in Nederland gaat
ook dat te ver. Daarom heeft
de Raad van Kerken bij
voorbeeld het initiatief niet
over kunnen nemen om in
eigen land gestalte te geven.
En toch zullen wij moeten
leren godsdienstig pluriform
te zijn. Zoals er ook al scho
len zijn waarop kinderen
dat moeten leren omdat ze
van verschillende religies
zijn.
Als je gelooft dat kerken
een weg voor verzoening ge
leerd hebben en een weg tot
het verdragen van elkaar,
dan moet dat toch ook we
gen geven naar andere reli
gies om met elkaar om te
gaan. Verzoening is nooit
een makkelijke weg. Ga
eerst maar eens bij die an
dere godsdiensten staan en
luister. Als je daar niet sa
men wegen vindt, heb je po
litici niets meer te verwij
ten; dan ben je geen teken
van hoop meer. Die houding
van te willen, te zoeken en te
volharden in het zoeken
naar vrede is wat de kerken
aan te bieden hebben."
Creativiteit
Bidden en vasten voor
vrede: is het geen verspilling
van tijd? God grijpt toch
niet in de geschiedenis in, de
mensen moeten het zelf
doen! Aartsbisschop Glaze
maker daarop: „Bidden is
zoeken naar bronnen en
wortels die dieper liggen
dan jezelf. In die zin heeft
bidden ook effect als be
paalde dingen en concrete
acties niet lukken. Want als
acties mislukken, ben je uit
gepraat als je geen diepere
wortels hebt. Vanuit die die
pere wortels en bronnen
bloeit de zaak na de misluk
king elders toch wel weer
op. Dat maakt ook creativi
teit los, dat geeft kracht tot
volharding.
Wie bidt, gaat ook anders
om met de dingen. Dan ben
je niet voor één gat te van
gen. Dan ontstaat ruimte om
te incasseren, om kortzich
tigheid te boven te komen,
om vol te houden. Kijk maar
eens naar de zwarte bevol
king van Zuid-Afrika. Dat
wortels dieper gaan en het
perspectief verder reikt: dat
brengt bidden teweeg. En
vasten is juist ook om van
jezelf los te komen, je over te
geven. Ook dat kan iets los
maken. Dat is een oeroude
ervaring van alle godsdien
sten."
Mgr. Glazemaker vindt
het jammer dat in de eigen
kerken niet paar het Assisi-
gebeuren toegewerkt is kun
nen worden. Toch kan er een
nieuwe saamhorigheid uit
geboren worden tussen alle
religies en kunnen vooroor
delen doorbroken worden.
Mede daarom zijn de plus
minus honderd leiders van
de wereldgodsdiensten na
Assisi nog een volle dag te
gast van paus Johannes
Paulus II in het Vaticaan om
elkaar informeel te ontmoe
ten.
lefl^VraG
V°L "yTG&OJ*
Winkeldieven, tasjesrovers,
autokrakers verontrusten in
hoge mate de samenleving.
Lubbers slaagt er in een
autokraker bij de kraag te
vatten door kordaat optre
den, dat wel. In de RSV-
zaak, waarin met gemeen
schapsgeld grote sier is ge
maakt en op onverklaarbare
wijze veel geld verdwenen
is, wordt laconiek optreden
van Lubbers betreurd, al
leen omdat een coalitie in
gevaar komt. En dan wordt
iedereen stil als de straf
baarheid van meineed ter
discussie gesteld wordt.
In de ABP-affaire is
eveneens met subsidies ge
manipuleerd waar een
kleine crimineel niet op zou
komen, omdat hij de intelli
gentie mist en om zo te zeg
gen de honden er ook geen
brood van lusten. Wie ver
rijkt zich ten koste van de
gemeenschap, onrechtmatig
en dan ook nog met mede
weten van de subsidie verle
nende instantie? Het ene
schandaal stapelt zich op het
anderen.
En luistert u nu naar de
vermanende woorden van
de minister-president, die de
walm opstijgend uit de
ABP-beerput parfumeert
met de mensen er op te wij
zen, dat toch vooral niet de
indruk moet ontstaan, dat
een onderzoek ongewenste
effecten zal hebben op alle
subsidieregelingen. Uit alles
wat er nu al gezegd wordt,
valt af teleiden dat er in een
democratie met een hecht in
elkaar getimmerd regeerak
koord de coalitie monddood
is, er geen schuldigen zijn
door een ongelukkige sa
menloop van omstandighe
den. Is een democratie daar
mee gediend als wij syste
men verafschuwen waar
geen sprake is van democra
tie. Waar zijn Lubbers en de
zijnen mee bezig?
H. Telchuijs
Oosterhout
Wat een verstandige heer
Dees toch. Die bezuinigt zo
maar een dikke 300 miljoen.
Waarom heeft een andere
'hoge piet' hier toch niet eer
der aan gedacht. Er is toch
nog zoveel te bezuinigen op
deze manier. Waarom heeft
men al die mensen tch een
éénmalige uitkering?
Waarom toch huursubsidie?
Maar heeft de heer Dees
(of een andere 'uitvinder) er
ook aan gedacht waar die
ƒ60,- vandaan moet komen
als men in het ziekenhuis
moet worden opgenomen?
Of waar men die 100,- moet
halen als men er drie dagen
of langer blijft? En die 10
pop per dag als het nog lan
ger duurt. Hoe denkt men
over het tientje waarop die
specialist zit te 'wachten' als
men daarheen wordt verwe
zen? En zal die fysiothera
peut met 'wrijven' beginnen
als hij zijn vijf gulden niet
tevoren in handen krijgt. Of
zal de tandarts met zijn zor
gen klaar staan als de pa
tiënt niet kan aantonen dat
er voldoende saldo is voor
zijn nota? Of zal het erop
uitdraaien dat de Sociale
Dienst er nog enkele loket
ten moet laten bij timmeren
om al die 'lijdende voorwer
pen' te helpen met uitkering.
Als men het 'gat' in de be
groting op deze wijze wil
dichten, dan bewijst dat een
slechte dienst aan de ge
meenschap. Juist de
kleintjes en de minder
draagkrachtigen krijgen
nog meer lasten op hun nek.
Of ik een andere oplossing
weet? Ja zeker, anders zou
ik niet hebben geschreven.
Voer weer een 'weeldetarief'
in voor luxe artikelen. Jach
ten van meer dan een halve
ton, op auto's die hetzelfde of
meer kosten, op de over
vloed van dure luxe artike
len waarmede we momen
teel elke dag worden gecon-
fronteed. Dat slaat nog door
ook.
Wat betekent het tientje
van die ziekenhuispatiënt
als u op een jacht van 200.000
gulden gerust 30% BTW
kunt leggen, die dingen blij
ven toch wel varen. En de
patiënt verdrinkt zelfs nog
als hij aan de kant blijft
staan. Zie de belastinghisto
rie eens even na. In dé na
oorlogse jaren hadden we
ook een weeldetabel op be
paalde goederen, terwijl het
toen nog geen 'weelde' was.
Laat de sterken de lasten
dragen. Dat is redelijk en
aanvaardbaar.
Breda
F. Vorstenbosch
De inzender van 'Reflecte
rende wielcirkels' in De
stem van 22 oktober heeft"
(als automobilist?) natuur
lijk het gelijk aan zijn zijde
wanneer hij het heeft over
het slechte verkeersgedrag
van fietsers. Deze laatsten
hebben overigens evenzeer
gelijk als zij op hun beurt
wijzen op het laakbare weg
gedrag van deelnemers aan
het snelverkeer. Maar ik ge
loof dat het weinig uithaalt
elkaar met verwijten om de
oren te gaan slaan. En we
mogen niet generaliseren.
Zij, die wel op verantwoorde
wijze van de weg gebruik
maken, zijn altijd nog in de
meerderheid.
Wat de categorie fietsers
betreft, dienen we in aan
merking te nemen dat zich
daarin alle kinderen en
jeugdigen bevinden. We zijn
allemaal ooit jong geweest.
Toen ik veertien was, heb ik
ook wel eens in jeugdige
overmoed een overtreding
begaan. Als kind krijg je
verkeersles. Maar na de ba
sisschool is dat afgelopen.
Dat is natuurlijk fout.
Overigens zou een wat
fietsvriendelij ker beleid
vanwege de overheid wel
licht een goede uitwerking
kunnen hebben op de ver-
keersdiscipline van de (jeug
dige) fietser. Zoals een be
tere inrichting van kruis
punten en afstelling van
verkeerslichten. Waardoor
je niet minutenlang in weer
en wind voor rood licht hoeft
te staan om vervolgens
hooguit 5 seconden 'groen' te
krijgen. En brommers horen
sowieso in de stad niet op
een fietspad. Het zijn motor
voertuigen, ook al ontkent
de wet dat. Allemaal toe
standen die irritatie in de
hand werken en die een ver
antwoord verkeersgedrag
niet ten goede komen.
Tenslotte: zouden wij toch
maar niet proberen wat toe
geeflijker te zijn tegenover
onze mede-weggebruiker en
wat strenger ten opzichte
van ons eigen rijgedrag?
W. Giesing
Breda
De meeste politieke partijen
ontlenen hun te voeren poli
tiek vanuit een bepaald be
ginsel. Zo beroept het CDA
zich voor haar te voeren be
leid op het evangelie. Wat
dit betekent voor de sociaal
zwakkeren onder ons, tekent
zich reeds duidelijker af.
Voor de uitkeringsgerech
tigde met een minimale uit
kering is en wordt de toe
stand als in de dertiger ja
ren, weliswaar in een an
dere vorm, maar niet min
der schrijnend. Wanneer in
januari a.s. het nieuwe stel
sel voor de sociale zekerheid
wordt ingevoerd en daarna
half '87 de eigen bijdrage
van ziekenfondspatiënten in
de verschillende ziektekos
ten een feit geworden is, dan
heeft Lubbers inderdaad
voor het grootste gedeelte
z'n karwei afgemaakt en is
er een tweedeling in onze sa
menleving ontstaan waarin
er totaal geen sprake is van
enige solidariteit en er voor
een grote groep van onze be
volking sprake is van grote
armoede.
Ik kan me moeilijk voor
stellen dat dit alles, een af
spiegeling is van wat men er
in dat evangelie mee bedoeld
heeft.
Kees Krol
Dongen
BE*Ge«N
„Allemaal moe", zong ooit
Toon Hermans: „pa is moe,
moe is moe". Klopt. Heel
wat mensen komen bij de
huisarts omdat ze zich ter
gend moe voelen.
Je kunt om een hoop re
denen moe zijn. Na een ste
vige inspanning bijvoor
beeld, maar daar zul je nie
mand over horen klagen.
Zenuwen, stress, ofwel in
het huisartsentaaltje: 'ner
veus functionele klachten',
zijn een belangrijke reden.
Verder kun je van allerlei
ziekten moe zijn. Met een
gesprek en lichamelijk on
derzoek zal de huisarts pro
beren de oorzaak te achter
halen. Dat lukt soms, maar
heel vaak ook niet. Wat nu?
Misschien is er wel sprake
van een simpele bloedar
moede.
In zijn meest uitgespro
ken vorm geeft dat de vol
gende klachten: moe, ont
zettend moe gevoel, duize
ligheid, hartkloppingen,
pijn op de borst en korta
demigheid. De patiënt ziet
er vaak bleek uit. Dit is het
mooist te controleren onder
de oogleden of onder het
nagel bed. De nagel is een
venster met een recht
streeks uitzicht op de
bloedvaten. Pers je, door op
de nagel te drukken, de
bloedvaten leeg, dan kan
bij ernstige bloedarmoede
het nagelbed nauwelijks
nog bleker worden. Verder
kunnen aan nagels, haren,
tong, baarmoederslijmvlies
en slokdarm allerlei afwij
kingen voorkomen.
Zo erg is het meestal niet.
Bovendien komen een aan
tal klachten (duizeligheid,
hartkloppingen en moe ge
voel) heel vaak bij "zenu
wenvoor. Nu komt het la
boratorium te hulp. Van
een, uit een mngerprik op
gezogen druppeltje bloed,
kan de huisarts een he
moglobine (laten) bepalen.
Hemoglobine (Hb) is de
rode stof die de bloedcellen
rood kleurt, en belangrij
ker, de zuurstof vervoert.
Hoe minder Hb, hoe meer
bloedarmoede. Veel huis
artsen prikken bij een on
verklaarbare moeheid
daarom voor alle zekerheid
een 'Hb-eetje'.
Of dat nou zin heeft
wordt al vanaf 1954 betwij
feld. Allerlei onderzoek in
ziekenhuis en poli hadden
als conclusie dat je bij on
verklaarbare moeheid zo'n
prikje netzo goed kunt la
ten. Sinds kort is dat nu
ook bij de patiënten van de
huisarts onderzocht. Dat
ging zo. Negen Heerlense
huisartsen prikten bij 174
mensen met onverklaar
bare moeheid een Hb, en
ook nog eens bij 148 verge
lijkbare patiënten zonder
die klacht. De medische fa
culteit in Maastricht zette
de resultaten op een rijtje.
Conclusie: beide groepen
hadden gemiddeld een
even hoog Hb. Van de groep
'onverklaarbare moeheid'
had niemand bloedarmoe
de, integendeel, die enkele
twee gevallen zaten uitge
rekend bij de controle
groep. Zelfs als de huisart
sen een bloedarmoede heel
aannemelijk achtten, dan
bleek dat niet uit de Hb. Bij
de vrouwen was die iets la
ger, maar nog heel mooi;
bij de mannen zelfs iets ho
ger. Kortom, een Hb-eetje
prikken bij onverklaarbare
moeheid heeft geen zin.
Of door dit onderzoek
minder 'Hb-eetjes' zullen
worden geprikt, blijft de
vraag. Patiënten willen nu
eenmaal graag weten of
hun bloed in orde is. En
wat moet de huisarts an
ders aan met een moeheid
waar geen verklaring voor
is? Nu kan hij na het bepa
len van het Hb geruststel
lend zeggen: „Meneer/me
vrouw, met het bloed is al
les in orde". De wetenschap
heeft dan gesproken.
Wie zich in de
Bondsrepubliek
Duitsland in een
taxi laat vervoeren dient in
principe met Duits
geld te betalen. De
chauffeur mag een
Eurocheque weige
ren. Dat heeft het
Oberlandesgericht
in Frankfurt in ho
ger beroep bepaald,
nadat een lagere'
rechtsinstantie had uit
gesproken dat een taxichauf
feur een cheque dient te accep
teren.
De affaire die tot deze princi
pe-uitspraak heeft geleid speelde
zich vorig jaar oktober af bij de
luchthaven Rhein-Main van
Frankfurt. Een echtpaar dat uit
bundig vakantie had gevierd en
alle contante geld had verbrast
wilde met de laatste Eurocheque
het taxivervoer terug naar huis
betalen. De chauffeur weigerde
het echtpaar te vervoeren, met
als argument dat zijn bazin hem
had verboden cheques als be
taalmiddel te accepteren. An
dere taxichauffeurs weigerden
uit solidariteit eveneens het
echtpaar naar huis te brengen,
zodat de betrokkenen in arren
moede bij een bankvestiging op
de luchthaven de cheque tegen
contant geld moest inwisselen.
De Frankfurters stapten ver
bolgen naar de rechter om de
chauffeur aan te klagen wegens
het niet voldoen aan zijn ver-
voerplicht. Het Amtsgericht in
Frankfurt was het met de reizi
gers eens en veroordeelde de
chauffeur tot een boete van 50
mark.
De chauffeur tekende beroep
aan en werd nu in het geüjk ge
steld. Het Oberlandesgericht
stelde, dat alleen contant Duits
geld het wettige betaalmiddel in
de Bondsrepubüek is. Natuur
lijk mogen taxichauffeurs of -
ondernemers ook cheques in be
taling aannemen, maar niemand
kan hun daartoe op grond van
garant
ook op accu en uitlaat
Door Rink Droit
de
vervol
de wet op
dwingen.
Volgens de voorzitter vi
Frankfurter vereniging van
bedrijven, Horst Kaspar,
zeker 90 procent van dj
chauffeurs en -bedrijven
bezwaar tegen de Eurod»
Bij de opleiding van taxit
feurs wordt erop gewezet
Eurocheques net zo
contant geld. Niettemin
nog steeds enkele taxiond
mers, die niet eens een bail
tie hebben en daarom mei!
cheques weinig aan
Wie geen contant Duits
op zak heeft en met een
reizen dient tevoren nul
chauffeur over de wijze
taling tot overeenstemmii
komen, aldus Kaspar.
gevallen willen passag
buitenlands geld betalen
wordt ook vaak
vooral wanneer het gaat
Amerikaanse, Britse of f
valuta. Wie alleen bneljs
100 DM bij zich heeft kat
een kort ritje rustig insl
De chauffeur is op grond
riefverordeningen verplii
jetten tot 100 mark tewii
Geld
van
Van een onzer
Voor deze sanering, en die
sele, hebben gedeputeerde st
joen gulden gereserveerd.
Tlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
'Zulks ondanks mijn her
haalde smeekbeden' kunt u
in het Engels vertalen met:
'Such contrary to my re
iterated supplications' en
ook in het Nederlands van
1751: 'Sulcks contrarie
mijne iteratieve smeekin
gen ende supplicaties'.
Waakman Dijkhuysen ge
bruikte deze zin in zijn ver
slag van de ondergang van
het VOC schip De Gelder-
malsen op 3 januari 1751 en
wat 'ze contrarie syne re-
iteratieve smeeking en
ende supplicaties' hadden
nagelaten mee te nemen uit
het zinkende schip was be
halve 'ren casje gout' ook
het boek De Praeticq der
Godsalichkeyt. Een droef
verslag dat hij besluit met:
'tot ons sensibel leetwesen
medebrengenge de fatale
tijdingh dat De Geldermal-
sen den derden deser
maand des middags met
een noordenwind, bram-
seilcoelte ende goed weder
is vergaen'.
Waarom dit 235 jaar
oude verhaal? Om de spel
ling, omde benijdenswaar
dige vrijheid van spellen
die onze voorouders geno
ten. Door geen schoolfrik
ken aan banden gelegd, los
van en ver boven alle her
senschimmen van goed en
fout nederlands was het
enige kompas waarop zij
voeren: Zo lang mijn lezers
mij snappen is het goed.
Lezers snapten en snappen
het nog altijd of ze nu le
zen: kasje goud, kastje
gout, kisje goudt of kistje
gout, zoals we nu in onze
tijd het bloemistje snappen
in het winkelcentrum dat
op het bord voor zijn win
keldeur had geschreven:
Gele Freesias. We hadden
het even goed begrepen als
hij had gespeld: Geele Fre-
sias. Alleen de frikken krij
sen Fout! Fout!
„Nederlanders hebben
geen benul van taal of
stijl", zegt Gerrit Komrij,
„maar spelt er één balken
brij i.p.v. balkenbrei (of net
De Nederlander
Van taal heppie echt geen flauw benul
en spraakkunst vintie flauwe kul'
maar gaat ut om korte of lange ei
dan issie d'rasde kippe bei!
anders om) dan honen
hem als analfabeet",
denten staken sinds jmn
dag bij onnutte overtxl
ting des geestes hun aw
daan. Middelbare scht
ren staken de laatste jm
hun staakje mee. ffao
staken de slachtoffers
de gruwelijke geesteski
ling op de basisscl
niet? Waarom komen
niet in opstand tegen
frikken die hun wijsmul
dat rijstebrij fout is
rijstebrei goed (of net
ders om) en spellingen
reistebrei, reystebrey
rejtebrej te klanten'!
vinden om er een
van afgrijzen aan w»
maken.
„Nederlands is de taaI
de Nederlanders sprei
zegt prof. Kruisinga in
boek 'Het Nederlands
Nu'. Taal is op z'n bes"'
er niets van merkt,
weer een andere
raar. Hij bedoelt: als
aandacht niet wordt el
leid doordat iemand m
praat dan wij. W»
iemand die praat zegt#i
goud of goudt als
woorden leest laant
sprak is dezelfde. Ni
merkt iets behalve de
ken. Wat zal ik
uitwijden over de
perspektieven of uit
over de wijdse pei
ven van dit pleidooi
spellingstolerantie.
U? U is een ijgeng'
scheitleister en kretsl
de frikken mee: „Fout
hij kennie spelle!"
In Hulst is het nieuws met
blijdschap ontvangen, al zal
een half miljoen gulden vol
gens wethouder G. van Voorde
bij lange na niet genoeg zijn.
De verplaatsing van de ex
portslagerij naar een plekje op
het bedrijventerrein stond
aanvankelijk nog niet voor
volgend jaar gepland. Maar
vanwege de milieu-aspecten
hebben burgemeester en wet
houders de operatie eerder bo
venaan hun prioriteitenlijstje,
gezet. „We hebben nu al een
jaar geprobeerd om de ver
plaatsing te verwezenlijken",
zegt wethouder Van de Voor
de. „Omdat het bedrijf vanaf
de grond terug opnieuw moet
worden opgebouwd is het een
zeer dure aangelegenheid.
Maar als het lukt, zou dat voor
Hulst een goede zaak zijn".
Ook Picavet zelf heeft er wel
oren naar. Het bedrijf is nu op
een punt aangekomen dat er,
om te voldoen aan de hinder
wetbepalingen, allerlei inves
teringen gedaan moeten wor
den. Voor B en W is dat tevens
een reden om de proberen de
verplaatsing zo snel mogelijk
te realiseren.
Het geld dat de provincie nu
I in het vooruitzicht heeft ge-
Isteld is daarvoor niet toerei-
1 send, zodat de gemeente zelf
ook nog flink moet bijpassen.
„We zullen er voor moeten
sparen", zegt Van de Voorde.
v
d
v
d
ti
k
st
tr
ie
di
er
m
H
2C
V-
23
de
rii
tei
de
de
zij
aa
BERLIJN (AP) - De New-
yorkse graffiti-kunstenaar
Keith Haring is begonnen de
Berlijnse Muur op te sieren
met zijn tekeningen. In op
dracht van de Arbeitsgruppe
13. August, een West']
mensenrechtenorgai
Haring onder het t
van nieuwsgierige J
wachten van de 'an«'
aan het karwei begon'
De 28-jarige Harinfj
een deel van de beWjl
scheiding tussen "1
Oost-Berlijn met iV
elkaar hand in hand"
de kleuren rood en
een gele achtergrond-
Van onze correspondent
HANSWEERT - De Belgische
binnenvaart tanker Gascar
(WO ton) is vrijdagavond na
stranding op de Wester-
schelde geplooid.
Het 88 meter lange schip
|Was leeg van butaan onder
van Antwerpen naar Ter
gen. Het schip was echter
iet ontgast.
Door een navigatiefout van
schipper liep de tanker om-
weeks 21 uur tijdens afgaand
en twee uur na hoog water
:r hoogte van de boei num-
er 60 vast op de platen van
Mkenisse.
De schipper probeerde in
Tste instantie op eigen
acht vlot te komen maar
aaide bij deze poging zoveel
®d onder het schip weg dat
,e eodem van de tanker nog
'echts op enkele plaatsen op
zandbank rustte. Het pa-
ouillevaartuig V87 van de
«keersdienst Westerschelde
t>SM was ter plaatse om bij
j ntuele calamiteiten direct
kunnen optreden. Gedu-
®de de stranding werd het
tteepvaartverkeer in de om-
tng gewaarschuwd de ge
wande tanker zeer voorzich-
'S te passeren. Enkele uren na
stranding begon de tanker
hoogte van ruim 3 te plooi-
De plooi in het schip zorgde
,'0or dat de Gascar over de
.te breedte meer dan 30 een-
eter werd ingedrukt,
er trad geen lekkage op.
'Wee leden van het brand-
/f'korps uit Kruiningen
lv a,®en in de loop van de
hd met meetapparatuur
jr de plaats des onheils om
tingen te verrichten naar
Ue!-c-ele exPlosieve dampen,
schipper van de Gascar gaf
iif sleeP" en bergingsbe-
Jl Polderman uit Hans-
ilntV °Pdracht om het schip
L te trekken. Zaterdagmor
en 'i'Psfreeks half zes trok-
■j. de sleepboten Alpha en
(terhaai de tanker vlot,
wa
vai
ten
na<
ges
gas
vai
wa
ste
str;
kee
ges
een
scli
vai
pre
de
An
we
„Di
vai
güc
„m
J
zw;
afgi
Zee
wijl
peil
flin
was
hoo
dan
sen
den.
aan
Zeei
mi
wij
de.
D