n Nieuwe 1
zonder lu
jORBATSJt
VERSLA VING AAN DE SPEELTAFELS IN HET CASINO:
L
5
luurlingen veel
AMSTERDAMSE
leurs blijft i
Aankome
computerdesl
NBBAI
DONDERDAG 23 OKTOBER 1986
EXTRA
„Gokverslaving wordt voor Nederland
een groter probleem dan de verslaving
aan drugs.Dat voorspelt de psycho
loog Willem Fonteijn. De gokjunks zijn
overal te vinden. In kroegen achter de
fruitautomaat, in clubhuizen bij de
bingo en in de huiskamer aan de kaart
tafel. De grootste bedragen worden
echter verspeeld in de casino's.
Nederland heeft vier officiële casi
no's. In Rotterdam, Scheveningen, Val
kenburg en Zandvoort. Volgend jaar
komen er twee bij. In Nijmegen en Bre
da. Daarnaast is er een flink aantal ille
gale gokhuizen. Vooral Golden Ten
tenten. In de officiële casino's verloren
de bezoekers, meest vaste klanten, vo
rig jaar bijna negentig miljoen gulden.
Aan de Golden Ten-tafel moet een
veelvoud van dat bedrag verloren
gaan. Toch blijven de spelers komen.
Voor de kick. Voor een droom. Voor
hun ongeluk. Want dat is de wet van
commerciële kansspelen. De bank
wint, de spelers verliezen.
ONDERDAG 23 OKTOBE
Junk
Schuld
Nooit meer
RU NS WIJK NAD
Hopeloos
Onschuldig
Uitgekookt lenen begin
advies. U wilt natuurlijk
waarden en een laag t
Kom snel eens met
Lenen? De NMB denk
4Je verliest allesmaar blijft spelen
Door Mick Salet
'FAITES VOS JEUX!'
De croupier maakt er
iets moois vau. Een
zinnetje dat zingt. Een
lyrische lokroep om
binnen te treden in het
rijk der gouden bergen.
Faites vos jeux. Zelfs
het werkwoord klinkt
als een Frans feest. De
gokkende gasten aan
de groene tafel doen
weer een gooi naar het
geluk. Hier vijf gulden
die 175 waard moeten
worden. Daar twee
tientjes die zichzelf
moeten vermenigvul
digen. De tafel wordt
bedekt met een fortuin
aan fiches.
Een routinier aan de rou
lette geeft een tip aan een
vriend die voor het eerst in
het casino is. „Je moet voor
zichtig beginnen. Niet alles
op één getal, plein, zetten.
Dan is de kans groot dat je
over een kwartiertje al blut
bent. Zet maar wat op rood
of zwart. Dan heb je bijna
vijftig procent kans dat je
wint."
De beginneling zet een fi
che van vijf gulden, de mini
male inzet, op rood. De oude
rot ziet het zwart worden en
legt daar 25 neer. De spelers
die al langer bezig zijn ne
men grotere risico's. Gokken,
zonder pleinvrees, op een ge
tal dat ze 36 keer vaker kun
nen missen dan raken. Wed
den op twee paarden tegelijk,
cheval heet dat. Of spreiden
hun kansen. Dan geeft de
croupier het sein om te star
ten. 'Rrrrrr.de eerste
rollende letter van zijn zin
werkt als een wekker. Van
alle kanten worden opeens
nog fiches op tafel gegooid.
De een lijkt op het laatste
moment een wonderbaar
lijke ingeving te krijgen. Een
ander denkt aan het draai-
werk van de bouleur te kun
nen zién hoe het balletje gaat
rollenien ne va plus.'
Het wordt spannend stil
aan tafel. Alleen het geluid
van het draaiende balletje is
hoorbaar. TrrrrrrrrDe
ene speler staart afwezig
naar iets onzichtbaars in de
verte. Een andere zuigt aan
een sigaret en probeert het
balletje het gewenste vakje
in te kijken. .rikketikke-
tik-e-tik. 'Dix-sept'.
De man die met ƒ25 op
zwart begon, fluistert direct
tegen zijn vriend: „Zie je wel.
Voorzichtig beginnen. Dat
gaat altijd goed."
De beginneling kijkt vro
lijk verbaasd naar zijn advi
seur: „Is het dan rood gewor
den?"
„Nee, natuurlijk niet. Het
was net twee keer rood ge
weest."
„Oh", zegt de beginner. „Ik
dacht dat de kans tussen
rood en zwart bij ieder spel
gelijk is."
Zijn tipgever schudt het
hoofd over zoveel onnozel
heid. „Rood was toch net
twee keer gevallen', zegt hij
met de zucht van een zes-
tiende-eeuwer die Coperni
cus hoort beweren dat de
aarde om de zon draait.
De andere spelers spreken
niet of nauwelijks. Een
vrouw, die haar geluk pas
lijkt te begrijpen als het win
nende getal vertaald wordt,
glimlacht niet eens als haar
een stapel fiches wordt toe
geschoven. Met een verwend
verwaand gebaar schuift ze
„Verslaving aan alcohol en drugs gaat gepaard met lichamelijke klachten en vaak
met verloedering. Bij gokverslaafden is daar nauwelijks sprake van: je kunt ze niet aan
uiterlijke, lichamelijke verschijnselen herkennen. Alleen daarom al heeft de gokver
slaafde waarschijnlijk minder snel in de gaten dat hij hulp nodig heeft."
- foto archief de stem
één fiche als fooi naar de
croupier. „Pour les employés,
merci."
De croupier harkt intussen
hopen geld weg. Harkt hoop
en geld weg. Maar geen spe
ler toont teleurstelling. Er
wordt geen traan gelaten. De
verliezers zijn al weer bezig
hun volgende zet te beden
ken. De volgende gooi naar
geluk, die al het vorige ver
lies goed moet maken.
Hoe spannend het ook mag
zijn, aan de speeltafel toont
niemand emoties. Het lijkt
een ongeschreven wet. Je
juicht niet. Je huilt niet. Al
leen nieuwelingen, die hun
illusies nog niet verloren
hebben, lachen bij winst. Al
leen beginnelingen, die hun
gevoel nog niet verloren heb
ben, treuren bij verlies. De
anderen hebben zich al laten
verdoven door de geur van
geld.
Het casino is een winstge
vend bedrijf dat illusies ver
koopt. De klant, pauper,
prins of pooier, mag zich er
even koning te rijk wanen.
Maar die droom moet duur
betaald worden.
Een van de slachtoffers die
daarover mee kan praten is
Frans. Een gokjunk die nu
afkickt. Frans is 37 jaar. Ge
scheiden. Rookt niet. Drinkt
niet. Nooit gedaan. En sinds
zes weken gokt hij ook niet
meer. Daarvoor was hij niet
weg te slaan uit het casino.
In één jaar heeft hij het jaar
inkomen van een modale Ne
derlander verloren.
Zijn passie was de Golden
Ten. Dat is een spel dat voor
de buitenstaander op rou
lette lijkt. Maar de verschil
len zijn groot. Bij roulette
draaien het balletje en de cy
linder, waarop naast de nul
36 getallen staan, rood om
zwart. Bij Golden Ten draait
het balletje op een stil
staande schijf, met 24 getal
len naast dc nul. Drie zwarte
getallen volgen drie rede op.
Bij roulette wordt het bal
letje geworpen op de cylin
der die in tegengestelde rich
ting draait. Bij Golden Ten
rolt de bal uit een gootje.
Sommige mensen beweren
dat ze kunnen zien hoe het
balletje bij Golden Ten valt
en daardoor zou het geen
kansspel, maar een behan-
digheidsspel zijn.
Maar het verschil tussen
roulette en Golden Ten is
niets vergeleken bij de over
eenkomst: in beide gevallen
verliezen de spelers en wint
de bank. Een speler kan wel
eens toevallig geluk hebben,
maar de wet van de grote ge
tallen leert dat hij of zij op de
lange duur altijd verliest.
Frans weet dat nu ook.
Wanneer begon je met
gokken
„In het casino Dat was
twee jaar geleden. Daarvoor
heb ik wel gekaart om geld.
Maar niet echt grof. Ik denk
dat ik twaalf jaar was toen
ik voor de eerste keer om
geld begon te zwikken. Met
een potje van een kwartje.
Dat werd steeds meer. Een
gulden. Vijf gulden. Later
met vrienden en collega's
speelde ik hele avonden. Dan
verloor je vijftig gulden. Dan
won je er weer zestig. En ik
heb ook aan de staatsloterij
en de lotto meegedaan. Ge
woon, je droomt toch altijd
van de gedachte dat je eens
de honderdduizend gulden
wint, hè."
„Maar het échte gokken
begon twee jaar geleden. Een
van mijn kennissen vroeg of
ik zin had eens mee te gaan
naar een casino. Daar werd
Golden Ten gespeeld. Ik ben
mee gegaan en won gelijk
honderd gulden. Beginners-
geluk. Een tijdje later ben ik
weer gegaan. Ik vond het wel
leuk en gezellig."
„Het eerste jaar ging ik
zo'n twee tot drie keer in de
maand. Ik won en verloor
niet zoveel geld. Maar na een
jaar, nee, mijn scheiding
heeft daar niets mee te ma
ken, ben ik steeds vaker en
langer gegaan. Het begon
een verslaving te worden. Ik
was niet meer tevreden met
de bedragen die ik won. In
het begin was ik nog blij met
honderd gulden geweest en
speelde ik rustig. Later was
ik niet meer tevreden met
honderd gulden. Dat zette ik
in één keer op één getal. Ik
ging steeds om grotere be
dragen spelen. Ik heb wel
eens zesduizend gulden ge
wonnen, die ik in een uur
weer kwijt was."
„Het was ook niet gezellig
meer. Op een bepaald mo
ment dacht ik alleen nog
maar aan het casino. Dag en
nacht was ik er mee bezig.
Geld en getalletjes. Bijna da
gelijks zat ik in een casino.
Acht tot tien uur achter elk
aar. Je wint een keer. Je ver
liest een keer. Maar uitein
delijk verlies je altijd. Als je
wint, speel je door met al je
winst. En als je verliest speel
je grof door om het verlies zo
snel mogelijk terug te ver
dienen. Het is een cirkel
waar je niet meer uitkomt."
Hoe kwam je aan het geld
„Op een gegeven moment
was mijn salaris niet meer
voldoende en ben ik geld
gaan lenen. Als het niet bij
de bank lukte, dan ging het
wel bij vrienden. Ik zei na
tuurlijk niet dat het voor het
casino was, maar verzon een
of andere smoes. Je liegt en
je manipuleert om aan geld
voor het casino te komen.
Je komt zo in de proble
men dat je het ene gat met
het andere moet gaan vullen.
Als je weer geld krijgt, laat
je rekeningen onbetaald lig
gen en gebruikt het in het
casino. Dót is het moment
waarop je merkt dat je ver
slaafd bent. Er lag een reke
ning voor het energiebedrijf
van tweehonderd gulden. Die
heb ik niet betaald, maar ik
heb het geld gebruikt om
naar het casino te gaan.
Maar hoe lang het ook
duurt, er komt een moment
dat je nergens geld meer
kunt halen, dat je alleen
maar schulden hebt. Dan zit
je aan de grond. Dat is het
einde. Ik had een schuld van
25.000 tot 30.000 gulden. Toen
ben ik hulp gaan zoeken. Bij
een maatschappelijk werker.
Die heeft me toen doorver
wezen naar een Consultatie
bureau voor Alcohol en
Drugs."
Schrok je toen gezegd werd
dat je bij het CAD moest
zijn
„Ja, maar ik was nu een
maal een verslaafde. Eens in
de week ging ik naar een
maatschappelijk werker
voor een gesprek. Precies zo
als dat gebeurt met verslaaf
den aan alcohol en drugs. Na
zo'n gesprek bleef een paar
dagen thuis, maar ging dan
soms tóch weer naar het ca
sino. Ik kon het niet missen.
Nee, geen trillende handen of
zo, maar ik dacht er steeds
aan. Ik voelde me niet rustig.
Maar ik wilde afkicken.
Anderhalve maand geleden
ben ik twee weken in thera
pie geweest. Toen ik hoorde
dat ik naar een kliniek kon
was dat een hele opluchting.
Het was nodig. Ik moest er
van af.
En daar werd ik zo met
mijn eigen ik geconfron
teerd. ik dacht dat ik al ja
ren wist wie ik ben.maar
ik wist het niet.ze prikten
er daar zo door heen. Ik moet
mijn karakter veranderen.
Anders kom ik niet van die
verslaving af.
Het liefst had ik daar wil
len blijven, maar dat kon
niet. Over een tijdje ga ik te
rug naar een kliniek. Voor
een therapie die zes tot negen
maanden duurt."
Do's lang. Is het niet moge
lijk dat je tegen jezelf zegt:
'Vanaf nu gok ik niet meer.
Punt uit.'
„Nu voel ik al dat ik dat
beter kan zeggen. Ik ben al
een maand niet meer in het
casino geweest. Ik heb wat
structuur in mijn leven ge
bracht. Overdag werk ik en
's avonds heb ik een bij
baantje. Ik word wakker, ga
naar mijn werk, eet thuis, ga
weer werken en val 's avonds
om elf uur doodmoe in bed.
Ik heb gewoon geen tijd om
naar het casino te gaan.
Maar die therapie is nodig
om mezelf helemaal te ver
anderen. Ik ga nu niet naar
het casino omdat mijn ver
stand zegt dat ik dat niet
moet doen. Na die therapie
moet het zo zijn dat ik van
zelf meer ga."
Hoe zit het met de schulden
en wat zegt je werkgever er
van dat je zolang weg gaat
„Voor mijn schulden is een
regeling getroffen. Schuldsa
nering. Ik betaal iedere
maand een bepaald bedrag
af. Het kost me wel een paar
jaar om het allemaal terug te
betalen, maar dat heb ik er
voor over. En mijn werkge
ver? Die weet van mijn ver
slaving en werkt mee. Ik
krijg buitengewoon verlof
om naar de kliniek te gaan."
Wat doe je als je nou voelt
dat je dringend moet gaan
gokken
„Als ik me klote voel dan
pak ik het dagboek dat ik die
twee weken in therapie bij
heb moeten houden. Je moest
dagelijks opschrijven hoe je
je voelde. Dat dagboek werd
dan iedere dag in een groep
besproken. Als ik dat nu
weer lees, dan heb ik geen
zin meer om opnieuw met
gokken te beginnen."
Zou je het kunnen Ge
woon een paar tientjes inzet
ten en dan weer naar huis
„Ik denk dat het net is als
met een alcoholist die van de
drank af is. Als die weer één
slok neemt, is hij misschien
verkocht. Dan wordt het een
glas, een fles, en dan is het
weer het oude liedje. Dat zou
mij misschien ook gebeu
ren."
Speelde je een systeem met
Golden Ten
„Ja. Veel spelers denken
dat ze op een gegeven mo
ment kunnen zien waar het
balletje in de ketel valt en op
welk getal ze dan moeten
zetten. Ik had ook eén sys
teem. Wanneer de 7 viel, dan
speelde ik de volgende ronde
op 24. Na een 2 speelde ik op
20 en 23. Na de 12 op 21. Na de
4 op 21 en 22. En na de 6 op
22."
Een belachelijk systeem.
„Ja."
Maar toen dacht je dat het
echt werkte.
„Ja, het gebeurde wel eens
dat er na de 12 ook werkelijk
21 volgde. Dan dacht ik: 'Zie
je wel'. En die toevallige ge
beurtenis onthou je dan. Dat
doen alle bijgelovige mensen.
In het casino heb je veel
mensen die een eigen sys
teem spelen en als het niet
klopt zeggen ze vaak dat ze
het 'bijna goed' hadden. Als
ze op de 9 hebben gegokt en
het wordt 10 zeggen ze 'bijna,
want de 10 komt na de 9'. En
als het 22 wordt, zeggen ze
ook 'bijna, want op de cylin
der komt de 22 naast de 9'. Zo
kunnen ze in hun eigen on
zinnige systeem blijven gelo
ven."
Je bent nu clean. Als er
straks iemand komt en die
vraagt of je mee doet aan een
weddenschap, bijvoorbeeld
een voetbalpool, doe je dan
mee
„Ja. Dat zou ik wel doen.
Ik speel ook nog in de lotto.
Maar dat is alles. Doordat ik
die grote schuld af moet be
talen, kón ik ook niet meer
missen. Maar de lotto of een
voetbalpool, dat vind ik toch
iets anders als het casino.
Dat heeft niet voor mij niets
met gokverslaving te ma
ken."
dat een mens wel op met
Aki
MOSKOU (RTR) - De S|
0p op IJsland heeft de
nieuwe overeenkomsten ti
-endheden over nucleaire
Jeeft de partijleider van
jiail Gorbatsjov, woensdaj
qale televisietoespraak gez<
Maar de secretaris-generaal
militaire kringen' in het West*
ing van akkoorden proberen
Hingen hebben een groot polit
richt", aldus Gorbatsjov. „De
[omsten zal hard zijn".
Het belangrijkste obstakel
de weg naar een kernwa- leidt
envrije wereld blijft het ning
Amerikaanse 'star wars'-pro- javil
ramma, zo verklaarde Gor- pakl
atsjov. uitg<
Van een onzer verslaggever ker
enig<
JAVENNE - De bosnegerop- getrc
tandelingen van Ronnie in
Irunswijk zijn de Surinaamse
Een glas wjjn bij het eten i oofdstad Paramaribo tot op
een paar biertjes aan de ba i kilometer genaderd. Bruns-
makenjenog geen alcohol» lijk wordt in zijn strijd ge-
En het kopen van een staat leund door tenminste drie
lot maakt je nog geen got ritse huurlingen. Hij hoopt
verslaafde. p de komst van zeker vijftig
De deskundigen zegge uurlingen.
Dit blijkt uit een radio-re-
(ADVERTENTi:
Dat zeggen de deskundi
gen ook. Er is niets aan de
hand met al die Nederlan
ders die wel eens een avondje
naar het casino gaan, een
kwartje in een fruitauto
maat gooien, een lot kopen of
mee doen aan de toto of lotto.
Want waarom doen ze dat?
Omdat het een spannende
ontspanning is. En bijna
iedere Nederlander dag
droomt er wel eens van om
een fortuintje te winnen, om
daarmee te bewijzen dat het
spreekwoord niet klopt en
geld best gelukkig kan ma
ken.
Ook wat dat betreft is het
met gokken als met drinken.
schuil
i word
Iken.
De gokverslaafde
merkt het wel. De si
worden groter. Relaties»
familie en vrienden
slechter. De gokker
een eenzame verliezer,
zoekt troost in het
Het zelfvertrouwen neemt
en ook de winstkansen
men af, want de versla:
gokker bijt zich vaak vast
hopeloze systemen die
met kansberekening en
met bijgeloof te maken»
ben.
De verslaafde kan
gokken echter niet
Zonder het casino
gokjunk last van irrw'
rusteloosheid, depressies
slaapproblemen.
Er lijkt dan maar
gelijkheid: afkicken,
waren veel behandel
gericht op het stoppen en»
der controle krijgen van'
gokgedrag. Maar steeds fl*
therapeuten kiezen voor
klinische opvang,
het probleem van de p}®J
sociaal vastgelopen
bij de wortel wordt al
pakt. De behandeling1
gokverslaving staat nog
de kinderschoenen, nia»;
de hulpverleners gelijk
gen, is het snel een vol»
sen probleem.
Hoe kan het problee^
gokverslaving best»1
worden? Moet de
■■STERDAM (ANP) - De Amster-
"flse effectenbeurs werd woeensdag
^gekenmerkt door een aarzelende
ng van de beleggers. De weer iets
fere dollar en het gebrek aan rich-
igtn Wall Street deden de meeste be-
opnieuw de kat uit de boom
De markt lag er dan ook stuur-
J. waarbij koersverschillen van
e dubbeltjes in de meerderheid
»ren.
maatregelen nemen.'
„Je wint een keer. Je verliest een keer. Maar uiteindelijk verlies je altijd. Als je wint,
speel je door met al je winst. En als je verliest speel je grof door om het verlies zo snel
mogelijk terug te verdienen. Het is een cirkel waar je niet meer uitkomt." - fotoanp
gokkers worden voorf|ï
kend hoe slecht hun W>°
zijn? Nu de gokjuntó
dekt' zijn, zal er heel
over worden gesproken
niet het het onderwerp
bespreking wil worden,
er goed aan het advies v«
croupier te volgen:
'Rien ne va plus.'
komen met de PTT praten
24 en 25 oktober in het Tu
gaan passen als er teveel Artage die de NOS gistermid-
en te veel geld in het gokAg uitzond. NOS-medewer-
gaat zitten. HonderddurasT
tot tweehonderdduiztii
mensen zouden gevaarlj
verslingerd zijn aan hetgol
ken, met name roulette i
Golden Ten. En tiend™
zouden echt verslaafd zijn
Psycholoog Willem Fu
teijn van het Consultatief
reau voor Alcohol en Dru
Twente: „De overeenk;
sten met alcohol en drugs
verslaving zijn duideljl
Overmatig gokken leidt
een roes. Excessieve
beschrijven sterke g
van opwinding en dergell
tijdens het gokken. Eensoei)
kick die opzichzelf versli
vend werkt. Er wordt
meer tijd en geld besteed
die roes te kunnen bereika
De inzet moet als het ua
steeds hoger worden omffl
zelfde effect te kunnen
reiken. Verder is er spi
van controleverlies en lm
nen er bij stoppen ontbot
dings verschijnselen optrtj
den."
„Verslaving aan alcohol;
drugs gaat gepaard met
chamelijke klachten envó|
met verloedering. Bij
verslaafden is daar nauurj
lijks sprake van: je kunt
niet aan uiterlijke, lichamj
lijke verschijnselen herki
nen. Alleen daarom al
de gokverslaafde wij
schijnlijk minder snel inj
gaten dat hij hulp nw
heeft.'
van
slech
pens
met
buitg
de
2.000
Bout
gen 2
nege'
twee
be obligatiemarkt lag er vrijwel
w,WoSeri bij. Bij de aandelen rea-
Koninklijke Olie zeer lauw op
akkoord van de OPEC. Meer dan
^jnst van ƒ0,60 op ƒ200,80 kon er
was twee kwartjes beter
n 530 en Akzo noteerde aan het eind
j ae ochtend ƒ1 hoger op ƒ145,70.
ps lag op ƒ46,60 een dubbeltje la-
Unilever brokkelde ƒ1,20 af tot
iiwi **nanciële hoek ging het
LtL steeds om dubbeltjeswerk,
■fNMB zakte ƒ1 tot ƒ205.
lofdf Van ^er Grinten was het enige
u nds dat behoorlijk werd aange-
t jnet een koersdaling van ƒ8 op
n de uitgevershoek was er ƒ1
voor KI uwer en voor VNU op
f^veUjk ƒ245 en ƒ318. Elsevier
JU,7° aan tot ƒ227,50. Heineken
U vooruit naar ƒ165.
ie iokale markt schoot Tulip
nmL l? omh°og op de fraaie ne-
ucijfers 111 de ochtend
bekendgemaakt Omstreeks
deed dit elektronicafonds
ten winst van ƒ9,30. Tulip
me
r en aii
'i ui
litip,
lUisS 'en
®2o.
r één"
lW ipectie
ik ƒ0,'
«flv
jyscb
gok*
met ee
Winst
ƒ25 hoj
voor Bf
der ovt
Ook Vs
van ƒ4
op ƒ122
ZWc
te kooi
het bee
deze p:
ƒ15 laj
kalfde
Glindei
bouwki
prijs oj
laatpri,;
ger uit!
het bej
met ee
eerder
ƒ80.
Del
meen i
iets ve
besche
middel
der Gr
terug t
ingekri
r> ÊDtf» van j»,ou. XLUip
lal^V ten paar andere elektronica-
'er ha4mee" 20 werd voor Datex ƒ3,20
taald op f56.20 en voor Docdata
°P ƒ91.
ero was enigszins in herstel
antt0niUs
■kniel
«asthuis
ksthuis
ksthujs
j gasthuis
(5ÏÏ-
Pr°tz.hs
aeneas
19(
(oostb.)
W
(oostb.)
W
lourdes
19E
de brouwer
m
(tilburg)
197
(tilburg)
197
(tilburg)
195
(tilburg)
195
(het)
197
klokkenberg
195
liduina
196
('s-h'bosch)
197
('s-h'bosch)
197
('s-h'bosch)
197