envanl
fen?
W/S
Inrfl
Delft' durft de concurrentie
et de andere beurzen aan
J
DE AMBITIEUZE SPAARDER
KIJKT VERDER DAN Z'N NEUS
iiy
ledige
nservici
AAL
iiderdeel
lisico.
testen wi
emmen
undig en
ROOM
AND
V,
RO TOTAAL REKENING
\UNST- EN ANTIEKBEURS ZORGVULDIG EN LICHTVOETIG
1
BEELDEN
Haar-kunst
EQERDAG 23 OKTOBER 1986
cht in de krant.
cl
r\ mJT IS grote spreiding blijft met de
Ro-totaal Rekening uw risico.
Marlus van
Beek
Belangwekkend
Zeeuws
billen we aan de allure!
min mogelijk cono
|ns de hiervoor beschri
itoorruimte te kunnen
iien wij uw reactie gr:
I tegemoet.
Ichriftelijke reactie aan
Es, t.a.v. de heer
A.A., Postbus 460,
IJK, of bel 04160-30:
een afspraak met u.
2
b *3
„Ik ben zeer teleurgesteld over het
collectief en buitengewoon
enthousiast over het individu"
Seth Gaaikma
12 PAGINA GIDS 1
(ADVERTENTIE)
Door Henk Egbers
UT - De 38e Oude Kunst- en Antiekbeurs
(dt van vandaag tot en met 4 november,
t39 deelnemers, gehouden in 'Het Prinsen-
te Delft. Voorzitter Aronson wimpelde
itberaden alle roddel en Delft-concurre-
de activiteiten weg, tijdens de perspresen-
ie.'„Delft is nog steeds de beste antiekbeurs
je wereld", zei de zich internationaal oriën-
ende antiquair L. van Aalst uit Breda.
sift heeft dit jaar vier dissidenten (onder meer an-
Dirven uit Eiiidhoven), die met nog twee ande-
ln Den Haag binnenkort een eigen beurs houden,
iison: „Het was een smaakproblematiek. Zij wil-
het oude gebouw van Delft inruilen voor een meer
endaags onderkomen. Maar ze moeten niet menen
flenst te kunnen uitmaken. Ze kunnen weer terug-
nen". (Inmiddels zijn vier nieuwe antiquairs aan
maken).
teleend is verder de onder-
i Strijd, die de laatste ja-
jntstaan is tussen de beur-
Delft en Amsterdam,
istricht heeft een deel van
andel in schilderijen weg-
igen uit Delft. De bekende
izen,van Breda en Rotter-
1 die overigens zorgden
i nieuw bloed in Delft, be
lli het afgelopen jaar tot
tnwerking. Delft dreigde
laatste jaren daardoor en
i de economische recessie
in het gedrang te komen,
lijkt deze vanouds gere
geerde onderneming, met
Ie internationale faam,
iie hervinden.
kkertj
es
loewel Delft, als de andere
nen, zich blijkbaar niet
onttrekken aan lok
jes, wordt toch op de eer
plaats de kracht gezocht in
presentatie met zeer hbog
«alificeerde stukken. De
te totaalindruk bevestigt
ten volle. De lokkertjes be-
m dit jaar uit een wed-
li tussen de stands en een
extra presentatie uit de collec
tie (voornamelijk) Neder
landse bodemvondsten van H.
van Beuningen.
Op 27 oktober zullen de
echtgenotes van de commissa
rissen van de koningin de
mooiste stand kiezen. De ruim
brons, tin, pijpaarde, steen
goed en aardewerk uit de
10.000 stukken tellende verza
meling Van Beuningen zijn
zeer bijzonder. Ze zijn met
name opgegraven in Rotter
dam, Delft en Middelburg-
Vlissingen en Reimerswaal.
Vijf fraaie apothekerspotten,
gedateerd op 1579 werden bij
voorbeeld in Vlissingen uit een
beerput gehaald.
De beurs zelf valt op door
een zekere lichtvoetigheid. De
tijd van het zware, deftige
eiken meubel en andere
kwantitatief indrukmakende
stukken lijkt voor een groot
deel voorbij. Dat heeft met
economie en smaak te maken.
Stand 1 (Limburg) met zijn
franse Directoire meubels is al
een beetje representatief
daarvoor; zoals een Lode wijk
XV Zeeuws kastje naast Em-
De twee meter hoge Minerva in 1662 gehakt door Rombout
Verhulst is door Van Aalst uit Schotland voor verkoop naar
de beurs van Delft gebracht.
- FOTO VAN AALST
ruzie tussen het Huis van
Oranje fn de Republiek in
stand 6 (Waterman) siert de
omslag van de fraaie agenda,
die voor 15,- te koop is. Ver-
"der- zijn ze er 'allernaal' -
Ruysdael, De Hondecoeter,
Van Goyen, De Momper, Vinc-
kebooms etc. - (11, De Boer); de
talrijke marines (onder meer
pire 9, Van 't Hof). Hoewel
verder het schilderijenbestand
in Delft niet meer is wat Het
geweest is, valt er nog heel
wat te zien (en te kopen).
Agenda
De historische allegorie van
Jan Wyckersloot (1672) over de
Van Eertvelt en De Vlieger)
bij Katenburg (11) en vanitas-
stillevens van de in Breda ge
boren (ca 1640) Evert Collier.
Genoemd dient zeker de nieu
weling Jan Morsink (32), die
met zijn ikonen duidelijk het
traditionele beeld op dit ge
bied tijdens het laatste decen
nium beurzen doorbreekt
Opvallend is het twee meter
hoge marmeren beeld van Mi
nerva uit 1662 van Rombout
Verhulst (1624-1698), onder
meer bekend door zijn werk
aan het paleis op de Dam en in
de Nieuwe Kerk. Van Aalst uit
Breda kreeg het terug uit
Schotland waarheen het in
1841, vanuit Leiden, verdween.
Het staat in deze stand bij een
in Delft vervaardigde tapisse
rie (rond 1620), die uniek is.
De afdeling uurwerken
wordt door Mario Crijns uit
Breda (7) bediend met een
prachtig staand hollands hor
loge met een speelwerk van
dertien bellen, terwijl bij
Stender (30) een deckwatch of
garde temps ook al een uniek
stuk is. Juwelen, glas, kera
miek, textiel en niet te verge
ten zeer fraaie exotica (29,23)
en uitzonderlijke Jugendsti-
1 Art Deco-ontwerpen (24,
Leidelmeijer) vragen intense
aandacht Genoemd moet ten
slotte ook de 100-jarige A.C.
Beeling Zoon, die op de
beurs zijn deel III van het
boekwerk Nederlands Zilver
uitbrengt en tien pronkstuk
ken exposeert. Daaronder be
vindt zich het bed van een ka
merheer van de aartsbisschop
van Trier uit 1574....
Oude Kunst- en Antiek
beurs Delft Van 23 oktober tot
en met 4 november. Dagelijks
van 11-17 uur. 's Zondags van
13-17 uur en dinsdagen don
derdagavond van 19-22 uur.
Toegangsprijs is 9,-- op de
beide avonden 5,— en de be
kende kortingskaarten: 7,—.
De 200 pagina' s teillende gids
kost 20.
~Y'
Wie tevreden is met een
paar procenten vaste rente
hoeft niet ver te zoeken. Ambitieuze spaar
ders zijn daar echter snel op uitgekeken.
Die kijken verder, want die willen verder.
Voor hen heeft de Robeco Groep de
Ro-totaal Rekening ontwikkeld. Uw spaar
geld wordt volgens een vaste verdeel
sleutel verdeeld: 25% aandelen (Robeco/
Rolinco), 25% obligaties (Rorento), 25%
onroerend goed (Rodamco), 25%'rente
en winstdeling' (Roparco).
De waarde van de beleggingen onder
gaat stijgingen en dalingen maar door de
beperkt. Het is een unieke spaarvorm voor
spaarders die ambitie willen combinerpn
met voorzichtigheid.
Als u 4 jaar geleden (september 1982)
f. 1.000,- op een Ro-totaal Rekening zou
hebben gestort, dan zou uw spaargeld ge
groeid zijn tot f. 1.634,- (september 1986).
Dit betekent gemiddeld 13,1% per
jaar. Die 13,1% is een voorbeeld uit het»
verleden en kan geen garantie zijn voor
de toekomst. Wanneer u wilt sparen mét
ambitie vult u dan onderstaande bon in.
Ja, ik wil graag meer weten over de Ro-totaal Rekening.
Naam:
Adres:
(a u b blokletlcrs)
m/v
Postcode/Plaats:
De coupon zonder postzegel sturen naar: De Robeco Groep, Antwoordnummer 5555. i
3000 VB Rotterdam. Tel. 010 - 46633 33 ol'466 77 77, op werkdagen van 8.00-21.00 uur. J
1 HAAR in de hoofdrol.
Afrika Museum, Berg en
Dal, Postweg 6. Open: dage-
10.00 (za en zo 13.00)-
1J.OO uur. Tot 1 janauri.
Hei haar-beeld in Neder
land wordt steeds meer ver
dikt met haartooien, die ge
tuigen van veel fantasie. Het
iaat daarbij vooral om men-
ien met kroeshaar en een
Mrikaanse achtergrond in
hun stamboom. Met name
allochtone bewoners hebben
vaak hele kunststukken op
hun hoofd. Bij de Nederlan
ders met hun sluike haar be-
"aan er dikwijls veel vra-
|en over het hoe en waarom
van deze haardrachten; over
ie ingewikkelde technieken
uie daarbij gebruikt worden
en over het gedrag van het
haar zelf als materiaal. Deze
tentoonstelling geeft op heel
instructieve manier een in-
th"uk hoe haardrachten in
Afrika, maar ook in andere
helen van de wereld (zoals
Suriname en de Antillen, in
het verleden bevolkt met
"laven uit Afrika), niet al
ten vaak een grote-estheti-
"ene waarde hebben, maar
hok iets vertellen over de
"ager en zijn of haar plaats
m de samenleving.
Aan de hand van beelden
.roet haardrachten), kapma-
teiaal (vaak kunstig gesne-
®n), sieraden (gebruikt in
he naren), foto's, kaarten en
■aksten worden, met name de
"•vensfasen van de mens
™et daarbij gebruikte haar
drachten fraai uitgelicht
y^der is er een heel aardig
boekwerkje bij uitgegeven,
uat cultuurhistorisch inspi-
avend is. Veel haarstijlen
c)n verloren gegaan, maar
a sprake van een revival,
zijn er niet zoveel mensen
eer die vakkundig de ge-
aagde technieken daar-
w ^heersen. Deze ten-
stelling is in vele op
enten verrassend vol inte-
essante informatie.
HE.
Haar als kunstwerk.
Beeld van de
van Jack Poell
hand
Jack Poell, beelden en
grafiek. Galerie De Verbeel
ding, Baarle-Hertog, Klok-
kenstraat12. Open: di-zo
13.30-17.00 uur. tot en met 9
november.
De mensbeelden van Poell
zijn ruimtelijke tekens. Wie
zijn 'Weduwe' zag op 'Na
tuur en sculptuur' in Eersel
(1982) weet dat zijn vertrek
punt tamelijk realistisch-fi-
guratief was. De laatste ja
ren is hij meer gaan abstra
heren op het gegeven van de
menselijke romp. Zijn beel
dende aanknopingspunten
verwijzen naar 'het klassie
ke' of roepen soms reminis
centies op aan enkele andere
bekende Nederlandse beeld-,
houwers van de volumi
neuze gesloten vorm. Maar
Poell behoudt zijn eigen ka
rakter; is geen epigoon. Was
zijn weduwe 'het beeld' van
een totale droeve eenzaam
heid, die niet in staat is te
breken, zijn gebalde romp-
vormen zijn kreten in de
ruimte. Het verbeelden werd
tot beelden.
De esthetische dramatiek
-zelfs leed kan behagen-
werd bij zijn jongste ont
wikkeling ontdaan van
bijna alle mooidoenerij en
omgezet in veel hoekiger
boodschappen. Via een soort
environment van ijzeren
staketsels met keramische
rompen probeert Jack Poell
zijn toch al dramatische
beelden een theaterachtige
allure te geven. Indrukwek
kend.
Zijn laatste beeld ademt
dezelfde sfeer, maar de mid
delen zijn discreter; tegelijk
ingetogener en harder. De
mens binnenste buiten ge
keerd. De materie keramiek
wordt daarbij knap gehan
teerd. In kleine bronzen
komt zijn monumentale ge
richtheid wel eens in botsing
met de kleine schaal. Ge
noemd dienen verder de
fraaie monotypes, die ten
dele in relatie staan met zijn
ruimtelijk werk. De rulle te
keningen bewaren een mooi
evenwicht tussen esthetica
en innerlijke geladenheid.
Allure, die niet oppervlak
kig is. Interessante exposi
tie.
HE.
■Verbeeld' Marlus van Beek,
beeldbouwkunst. Etcetera,
Markiezenhof, Steenbergse-
straat 8, open van 14 tot 17
uur dagelijks, behalve
maandag. Tot en met 16 no
vember.
Marius van Beek is een
Nederlandse beeldhouwer
die een aantal bekende pro
jecten op zijn naam heeft
staan. Het oudste is het mo
nument aan de Waalbrug bij
Nijmegen, het meest recente
is de spectaculaire Poort
voor de zon in Arnhem.
In de loggia op de binnen
plaats van het Markiezenhof
staan drie bronzen beelden,
beelden waarin Marius van
Beek de aandacht en de
liefde voor zijn vrouwelijke
soortgenoten heeft uitge
drukt. Vitale beelden die het
goede in ons onderstrepen;
de liggende moeder met
kind doet dat op de meest
overtuigende manier. De
moeder ligt vreemd te ba
lanceren op een sokkel
(waarom niet lager), de ar
men wijd uitgespreid, de be
nen enigszins opgetrokken,
de blik gericht op het kind
op haar buik, dat overigens
net als vele middeleeuwse
Christuskinderen lelijk van
proportie is met zijn te
kleine hoofd en weinig kin
derlijk lichaampje. Het doet
evenwel geen afbreuk aan
het open en kwestbare ka
rakter van dit beeld.
Van Beek is de man van
het brede gebaar: binnen
zijn de drie 'studies op het
thema peinzende vrouw' on
weerstaanbaar. Als alle an
dere bronzen zijn ook deze
fragmentarische beelden
oorspronkelijk ruw opge-
kneed, zonder fijn uitge
werkte details. Vreemd ge
noeg versterkt deze aanpak
juist de beelden, die uit niet
veel meer bestaan dan een
kop met of zonder arm. Ze
hebben de intensiteit van de
vluchtige schets die precies
raak is.
Een serie krijttekeningen
opgebouwd tut gebogen
zwarte en rode lijnen, wel
licht ontleend aan de li
neaire effecten die de plooi
val van draperieën van mid
deleeuwse beelden hebben,
hangt er wat verloren bij,
krachteloos tegenover het
fysieke geweld van de mo
numentale beelden, de foto's
van de grote projecten en de
tekeningen van vrouwelijke
naakten. Ruimtelijk in de
zin van expansief zijn Van
Beek's beelden niet. Ze zijn
wel solide en volumineus,
soms plomp, de aandacht
van alle kanten opeisend
doordat de pure vorm vanuit
iedere hoek opnieuw weer
aantrekkelijk is.
Uit de kleine bronzen en
chamottebeeldjes spreekt
vooral het plezier dat Van
Beek in zijn werk heeft; het
vastleggen van menselijke
houdingen op een meer sug
gestieve dan detaillistische
wijze. Het volume, zo na
drukkelijk in de beelden
aanwezig, vormt ook het be
langrijkste punt van aan
dacht bij de grote naaktte-
keningen op karton, de rode
arceringen, de schaduwpar
tijen op het lichaam en de
blauwe achtergrond, ver
zwakken al dan niet bedoeld
het Rubensaalse effect van
de getekende-van-Beek-
vrouwen.
Lia Roose
Jef van Tuerenhout, re
trospectieven. Cultureel
Centrum An toon Spinoy,
Mechelen. Open: alle dagen
van 10-12 en van 13-17 uur.
Tot en met 2 november.
Ter gelegenheid van zijn
zestigste verjaardag richtte
het bestuur van zijn geboor
testad Mechelen een retros-
pektieve tentoonstelling in
van de ook ver buiten de
grenzen van België bekende
Vlaamse schilder Jef van
Tuerenhout. In de ruime za
len van het Cultureel Cen
trum Antoon Spinoy (ingang
Minderbroedersgang) getui
gen meer dan tachtig me
rendeels monumentale doe
ken van Van Tuerenhouts
ontwikkeling van het
Vlaams expressionisme
naar het magisch of liever
metaphysisch realisme,
waarin hij het meesterschap
bereikte.
Met Paul Delvaux en Oc
tave Landuyt behoort hij
hier tot de top en wel op een
onmiskenbaar eigen wijze.
Reeds in zijn eerste expres
sionistisch gekleurde werk
met zijn gesloten vormen is
duidelijk dat hij zich bij uit
stek zou uitdrukken in de
menselijke figuur. Die men
selijke figuur beperkt zich
in de loop der jaren tot de
vrouw en tenslotte tot één
vrouw, een exotisch uitziend
idool met hiaratische blik,
voorzien van allerlei hoofd
tooi, uitgerust met aller
hande geheimzinnige atti-
buten, waarin de schilder
uitdrukking geeft aan de ge
heimzinnige oerkrachten
van het leven. Steeds ook
ondergaat deze vrouw, die
ofwel alleen of in gezelschap
van evenzo uitziende zusters
optreedt, de meest verras
sende gedaanteverwisselin
gen, maar zij blijft de ikoon
waarom alles draait
In zoverre zou men Jef
van Tuerenhout een modern
ikonenschilder kunnen noe
men en zijn werk, vaak ge
schilderd in de prachtigste
transparante blauwen groe
nen, zwarten en roden,
straalt ook de stilte van iko
nen uit. De tijd waarin en de
concentratie waarmee het
tot stand kwam, vormt een
wezenlijk element in zijn
doeken. Dit alles maakt deze
expositie, die tot de be
langwekkendste behoort die
men op het ogenblik in het
gebied beneden onze rivie
ren kan zien, tot een onver
getelijke belevenis. Ze wordt
begeleid door een katalogus
die uitgroeide tot een boek
werk van meer dan twee
honderd bladzijden dat aan
de hand van meerdere be
schouwingen en een over
vloed van kleurenreproduk-
ties een inzicht in en een
overzicht geeft van het zo
wel technisch magistrale als
spiritueel boeiende werk
van Jef van Tuerenhout.
Willem Enzinck
Vier Zeeuwse beeldende
kunstenaars in museum
Terneuzen. Open: ma. 13-17
uur, di t/m vrij 9.30-12 en 13-
17 uur. Za. 9.30-12 uur, tot 31
oktober.
De jongste expositie in het
museum van Terneuzen is
gewijd aan vier Zeeuwse
kunstenaars. Het zijn Henny
Huser uit Middelburg en
Luc Ingels, Theo Jordans en
Jenneke Weijland, de laatste
drie allen woonachtig in
Zeeuwsch-Vlaanderen. In
volgorde van opsomming
vertegenwoordigen zij de li
nosnede, de plastiek, de li
thografie en de tekening, zo
dat alleen daardoor reed de
expositie een levendig en ge
varieerd karakter vertoont
Henny Huser, die in de li
nosnede haar uitdrukkings
middel bij uitstek heeft ge
vonden en daaraan door de
jaren trouw bleef, vindt
haar inspiratie telkens weer
in de wereld van bloemen en
planten. De perfekt afge
drukte kleurenlino's van
grassen, bladen en aller
hande vruchten, die zij hier
toont legt andrmaal getuige
nis af van haar fijn gevoel
voor het wezenlijke van
haar onderwerpen en de
rake uitbuiting van de gra
fische mogelijkheden daar
van.
Beeldhouwer Luc Ingels
toont een aantal plastieken
in verschilende materialen
en lijkt wat deze laatste én
wat zijn visie betreft nog op
*1
zoek naar de eigen identiteit.
Zeer fraai zijn enkele mar
merplastieken, waarvan de
knappe afwerking verraadt
dat hij een leerling was van
de helaas veel te vroeg ge
storven beeldhouwer J.P.
Mouws. Interessant is ook
zijn staalplastiek Bos. In elk
geval presenteert zich hier
een talent in beweging
waarvan het de moeite
waard is het in zijn ontwik
keling te volgen.
Theo Jordans blijkt in zijn
lithografieën, die zonder uit- -
zondering het landschap van
zijn geboorteprovincie Gro
ningen in beeld brengen, een
lyrisch expressionist, die in
knap gedoseerde zwart-wit-
ten zowel tedere als drama
tische effecten weet te berei-
ken en daarmee een sfeer
weet op te roepen, die de be
schouwer aanspreekt
Vergeleken bij de zware»
tonen, die Jordans aanslaat,
zijn de tekeningen van Jen-*
neke Weijland blond, licht
en zwevend. Enerzijds weet
zij in werkstukken als
Openbartsen de Vorm en
Zeem de realiteit knap recht t
te doen wedervaren, ander
zijds die realiteit ver achter
zich te laten en haar op de
vleugels van fantasie en
droom in licht surreële ver-
schijnings vormen te ver
vreemden, zoals blijkt uit
enkele titelloze tekeningen
waarop papierbladen zich
tussen wolken bewegen en
een wezen, ontstaan uit ver
smelting van een rog, een
vrouw en een vogel, zich
door het hemelruim voort
beweegt.
Een tentoonstelling die,
zoals uit het bovenstaande
moge blijken, opvalt door
een uistekend totaal-niveau,
door harmonie èn contrast
en die daarom veel te genie
ten geeft
W.E.
