J
s
Spaanse Pyreneeën
hebben
alles voor wintersporters
amse
ver
akantie
LJ
DE STEM
TOERTOCHT-RIJDEN GROEIT UIT TOT MASSASPORT
GEGEVENS
Een wintersport-vakantie in verre, besneeuwde
oorden. Skieën, langlaufen en Schnapps: het hoort
er voor veel Nederlanders bij als regen bij het
Hollandse klimaat. Maar al te vlug wordt vergeten
dat wanneer het redelijk vriest -zoals nu al twee
winters het geval is- ook binnenslands er een
prima èn betaalbare wintersportmogelijkheid is:
het aloude schaatsen. Een persoonlijk verslag,
van veel afzien en nog meer genieten.
Wie Spanje zegt denkt daarbij in het algemeen
aan zon, zeer veel zon, warmte, zee en strand.
Minder bekend in onze Lage Landen is dat ook de
wintersport in Spanje vaste voet aan de grond
heeft gekregen. Want in de Spaanse Pyreneeën
doen zich wintersportmogelijkheden voor die
kunnen wedijveren met die in de meer bekende
gebieden van Europa. Er ligt net zoveel sneeuw
als in de Alpen en er is meer zon.
Onderwijs is volgende week vrijdag het thema van de bijlage
De Stem Specifiek. Daarin komt onder meer de relatie tussen
hoger beroepsonderwijs en bedrijfsleven ruimschoots aan bod.
VRIJDAG 17 OKTOBER 1986
AG 17 OKTOBER 1 aa]
ld
iüJJkii
De Dolomlelem
zoens
Oostenrijkse 1
m).
sfeer en
skin
Italiaanse
agen
prijzen.
n:Ure
ngzes
3
n van
sen
(ptm.
wordtin
M-Happ '86
die zich
sot
n deze winter
inden aan
sren. Het zijn
itsland,
slavië,
k. Polen,
and.
iijna twintig
Franse
«ending van
ngrijkdateen
lordt
is een
(erictit, waar
eurs
hun
de
•niging, de
izenende
aanwezig
ids en
»nder andere
lies
wordt veel
n modeshows
laaronder
Schaatsen is plezier voor twee
Door Frans Boogaard
k| et is nog maar een
1 kilometer of acht.
I Als je een beetje op
je tanden bijt, ben je over twintig
minuten binnen. En vlieg niet uit de
bocht!"
Het is alweer dik een half jaar
geleden dat ik -in Polsbroek of
Polsbroekerdam, daar wil ik af zijn-
in een veel te gezellig cafeetje dit
advies kreeg.
Het was de laatste stempelpost voor
Haastrecht. Ik was door mijn enkel
gegaan, doodop, aan het eind van
mijn krachten; de man met de hamer
-zo heet dat bij de sportcollegae- lag
achter elke knotwilg op de loer.
Voor de afstand die ik erop had
zitten, 32 kilometer, draait een beetje
toerrijder zijn voet niet om. Maar
voor iemand die zijn eerste 'seizoen'
op Noren staat en het ongezonde,
jachtige, door shag en drank
beheerste leven leidt dat journalisten
eigen schijnt te (moeten) zijn, is het
een prestatie van formaat.
Een medaille waard, vonden ze
achteraf ook in Haastrecht, waar ik
vijf minuten voor sluitingstijd
binnenkwam. Waar niettemin de
kachel hoog stond en de Berenburg
klaar. En waar alle straten, tot het
kleinste steegje toe, versierd waren
met ballonnen, vlaggen en
spandoeken, om aldus Hein Vergeer
en een andere beroemde
schaatszoon uit die streek te eren.
Afgelopen winter schoven op door
de 750 lokale KNSB-clubs uitgezette
routes in totaal 1,3 miljoen amateur
schaatsers over het ijs. Voor tochten
van tien (een vaantje) tot
tweehonderd kilometer. Liefhebbers
die met elkaar gemeen hebben dat
ze hun neus ophalen voor de geijkte
ovaaltjes op de kunstijsbaan en die
zweren bij tien-kilometer-rondes op
plassen of langere tochten over
vaarten en meren.
DOOI
Zelf reed ik er acht uit. In het
Westland, op de Nieuwkoopse
plassen, boven Leiden over de Kaag,
in het plassengebied rond Ter Aar,
op de Rottemeren, de Reeuwijkse
plassen en -om vlak voor de
invallende dooi ook nog een echte
international op mijn naam te zetten
de in Zeeuwsch- Vlaanderen zeer
bekende toertocht Sluis-Brugge-
Sluis.
Wat elke tocht opvalt is het
gigantische enthousiasme van al die
honderden, van heel jong tot heel
oud, die over het ijs krabbelen, rijden
of vliegen, al naar gelang hun
training. Wat nóg meer opvalt is hoe
mooi Nederland er vanaf bevroren
poldersloten, vaarten en plassen uit
kan zien.
De Reeuwijkse plassen, normaal
voorbehouden aan bezitters van
kapitale jachten -de VVD heeft er,
getuige de talrijke affiches in die tijd
vlak voor de
gemeenteraadsverkiezingen, een
bloeiende afdeling- zijn in bevroren
toestand voor iederéén bereikbaar.
De zwanen, ganzen, eenden,
ooievaars zelfs (in Haastrecht
worden ze gekweekt) voor iederéén
even mooi.
Klunen wordt plotseling een begrip
dat niet alléén met de Friese
Elfsteden te maken heeft; 'afzien'
een avontuur dat inhoud krijgt. En
op al die bevroren, keurig
schoongeveegde banen, in al die
oergezellige, druk-beklante
clublokalen heersen een
lotsverbondenheid en enthousiasme
die veel ellende van de wereld,
dagelijks geëtaleerd op de
voorpagina van elke krant, op zijn
minst voor een paar uur doen
vergeten.
Wie een winterseizoen lang dagelijks
de via het ANP verspreide
schaatskalender bekijkt -alle
toertochten staan erop, inclusief de
afstanden en vertrektijden- krijgt
makkelijk de indruk dat het
schaatsen, of beter het rijden van
toertochten, aan het boven de grote
rivieren van Nederland wonende
deel van Nederland is
voorbehouden.
De noordelijke en oostelijke
provincies, Utrecht, Noord- en Zuid-
Holland -de molentocht van
Kinderdijk!- allemaal hebben ze hun
eigen toertocht. Soms leidend over
Can danchu
fealpine-
s van alles
'den.
I ^eglauters en
I "Adelaars
ftnhun
ien.
Door Rein van der Helm
De Spaanse
wintersportplaatsen
groeien in aantal, hierin
gestimuleerd door de overheid die
wintersport als een nieuwe peiler
onder het Spaanse toerisme ziet. In
1973, toen het inmiddels bekende
Baqueira Berest werd geopend,
voorspelde de toenmalige Spaanse
minister van Sportzaken dat Spanje
na het kusttoerisme nu ook eens
grondig de bergen zou aanpakken.
Hij voorzag tien jaar later propvolle
chartervliegtuigen vol wintersporters
naar de Spaanse sneeuw.
De oliecrisis gooide roet in het eten,
maar inmiddels is men in Spanje wel
zover dat er zelfs in de Sierras (bij
Madrid en Granada) wintersport
bedreven kan worden. Voor de
Nederlandse wintersporter zijn
echter de Spaanse Pyreneeën al ver
genoeg. Vanaf dit seizoen is het
mogelijk te boeken voor de
bestemmingen Andorra, Masella
(provincie Gerona) en Candanchu
(provincie Huesca), waarbij de
Pyreneeën Express van het
Belgische Railtour het vervoermiddel
is.
BERGTROEPEN
Masella, waar sport voorop staat en
de après-ski minder uitbundig is dan
elders, kent tal van pistes die voeren
door prachtige bossen. Tot ruim
2100 meter hoogte staan bossen met
sparren en zwarte dennen waardoor
die banen zijn aangelegd. Met
verhoogde bochten en breed
genoeg om zonder gevaar een
smalle poldersloten, verstopt tussen
weilanden en braakliggend
bouwland; door labyrinthen van riet,
aan de rand van een groot
merengebied (Nieuwkoop); over
eindeloze ijsvlaktes (de Gouwzee) of
door een combinatie van al dat
schoons (Kaag en omgeving).
Volgens KNSB-directeur Osinga,
leider van de tien man tellende
nationale KNSB-staf, is het juist dat
vooral boven de rivieren het toer- en
de laatste tijd ook marathonrijden
■SIM
afdaling te maken. De pistes beslaan
een totale lengte van 70 kilometer en
twaalf liften zorgen ervoor dat men
zo snel mogelijk weer bovenkomt.
Wie ooit van Candanchu heeft
gehoord, mag zijn vinger opsteken.
Het is een ski-station in opkomst,
een kleine vlek, zo'n twee kilometer
over de Franse grens, in een
ongerepte natuur nabij de Aspe
(2.643 meter) en de Tuca Blanca
(2.400 meter). Vanuit het Zuidfranse
Pau (waar de Pyreneeën Express
zijn eindhalte heeft) is het een kleine
twee uur met de bus, dwars door de
■ruige Pyreneeën.
Candanchu heeft de alpine-skiërs
van alles te bieden. Langlaufers en
wandelaars komen minder aan hun
trekken. Er liggen 33 kilometer goed
onderhouden pistes, er is een
uitstekende skischool en een goede
kinderopvang. Een aparte attractie
vormt de dagelijkse trainingen van
de Spaanse bergtroepen. En onder
de vaste alpine-skiërs zit regelmatig
een prominent; koning Juan Carlos
van Spanje. Zonder poespas en
onherkenbaar in zijn ski-uitrusting
wacht hij dan rustig zijn beurt bij de
skilift af. Eenvoudig, net als
Candanchu.
Masella: hoogte 1600-2500 meter,
gelegen aan de noordzijde van
de Tossa (2.535 meter). Negen
skiliften, drie zetelliften,
abonnement (ski a go-go) 132
gulden. Skischool vijf dagen (vier
uur per dag) ongeveer 110
gulden. Huur ski's, schoenen,
stokken per week: ongeveer 65
gulden.
Candanchu: hoogte 1560-2400
meter, gelegen aan de voet van
Aspe en de Tuca Blanca (2.400
meter). Achttien skiliften, drie
zetelliften, abonnement:
laagseizoen ongeveer 105
gulden, midden-seizoen 125
gulden, hoogseizoen ongeveer
160 gulden. Langlauf: 5
kilometer. Skischool zes dagen
(2 uur per dag) ongeveer 75
gulden. Kindersneeuwterrein
voor kinderen tot 5 jaar zes
dagen (2,5 uur per dag)
ongeveer 100 gulden. Huur ski's,
stokken en schoenen: zes dagen
ongeveer 85 gulden.
een enorme vlucht neemt. „Maar dat
wil niet zeggen dat in het zuiden niet
wordt geschaatst. Alleen is daar
meer belangstelling voor het
kunstrijden. Dat er nauwelijks
toertochten zijn heeft denk ik maar
één oorzaak: de afwezigheid van
geschikt water".
SCHEEPVAART
Secretaris Brouwer van het KNSB-
gewest Brabant-Limburg bevestigt
dat. „We doen er alles aan om ook
U'
hier het enthousiasme voor de
schaatssport te bevorderen. Lessen
in groepsverband voor de jeugd,
toertochten ook. In Zeeland loopt
het niet, er is daar zelfs geen
zelfstandig gewest meer. Maar in
Brabant hebben we drie toertochten:
bij Heusden, meer zuidelijk in de
Biesbosch en op de IJzeren Man bij
Vught. In West-Brabant zou
misschien nog wat meer mogelijk
zijn, maar daar moet het bij blijven.
Tussen Eindhoven en Den Bosch is
ook best geschikt water, maar te veel
scheepvaart. Schaatsen kun je daar
nooit. En als je dan naar het noorden
kijkt: als het daar twee nachten
vriest, kun je al een tocht uitzetten".
Osinga en Brouwer -„we hebben het
's zomers nét zo druk als 's winters"-
zijn alweer druk bezig met de
schaatskalender voor komende
winter, want of het vriest of niet, de
voorbereidingen worden getroffen.
Wie komende winter geen zin heeft
in of geld voor een verre
wintersportvakantie, kan dus
(opnieuw) in eigen land terecht.
Tenminste, als het weer even
meewerkt, natuurlijk.
Klunen en
afzien
tijdens het
toer-
schaatsen.
FOTO'S
ARCHIEF
DE STEM
Skibak- De Jetbag skibak
uit West-Duitsland heeft op
de wereldmarkt een
toonaangevende plaats
veroverd eri hoort tot de
meest verkochte ter wereld.
In de nieuwe Eco-lijn
dakkoffers (in prijs tussen
499 en 699) zijn twee
modellen geschikt voor
vervoer van drie paar ski
uitrustingen. In de Jetbag-
serie (prijsoplopend naar
gelang de uitvoering van
629 tot 1475) zijn nu
modellen voor vier ski
uitrustingen, voor vijf paar
ski's en zelfs voor zeven tot
acht paar ski's met
toebehoren. Ook een
algemene bagagebak met
een lengte van 1,40 meter en
een inhoud van 470 kubieke
meter zit in het nieuwe
programma. Tot de
verbeteringen van de
bestaande Jetbags horen dit
jaar onder andere sluiting met
één hand; twee rode
veiligheidsknoppen die bij
gesloten toestand in
uitsparingen springen,
waardoor men kan zien dat
alles goed op slot zit; twee
gasdrukveren voor
gemakkelijk openen en
sluiten en door gebruik te
maken van een nieuw profiel
van het afdichtingsrubber,
zijn de skibakken water- en
stofdicht. De sleutels hebben
tevens een grotere grip
gekregen waardoor ze ook
met skihandschoenen aan te
gebruiken zijn. De Jetbag,
waarvoor een garantie geldt
van twee jaar, past op alle
courante dakdragers.
DeJetbag-
skibak.
Slingerketting - De
slingerketting voor auto's is
door de firma RUD verder
ontwikkeld tot Rotomat, een
ruimtebesparend
elektrosysteem. De
slingerketting, die met een
druk op de knop kan worden
ingeschakeld bij rijden op
sneeuw of ijzel, is een
aanvulling op
sneeuwkettingen. De
kettingstrengen worden door
middelpuntvliedende kracht
onder de gehele breedte van
de autoband geslingerd. Op
sneeuwvrije stukken kan het
systeem worden
uitgeschakeld, zonder te
stoppen.
