'De mensen praten hier mét je,
op de rechtbank praten ze tégen je'
Kantonrechter W. van Solinge over zijn vak:
'iteindelijke
ZATERDAG 11 OKTOBER 1986
Dl
WEfKtWD
UTERDAG 11 OKTOBER
Taalgebruik
Narigheid
Bak'
4Rechtspraak
naast de deur9
Puzzel
Pachtzaken
.r
BERT
VAN VELZEN
Liz toch!
Oudere mensen
*1
®T
ril'
„AAN dat stomme strafrecht word je
opgehangen".
De Middelburgse kantonrechter W.F.
van Solinge (55) neemt geen blad voor
de mond als hij praat over zijn werk,
waar hij met hart en ziel aan
'verslaafd' is. Hij is een van de
kantonrechters die helemaal niet
gelukkig is met het plan van minister
Korthals Altes om de kantongerechten
in Nederland op te heffen.
Het wordt er ook allemaal niet beter
op als we Van Solinge moeten geloven.
„Ik zeg niet dat het niet goed zal gaan,
maar de werklust en inzet die hier de
olie vormen om ons winkeltje
gesmeerd te laten lopen, vind ik
belangrijk. Ik ken geen kantonrechter
die zijn vak als een last met zich
meesjouwt. Verschillende rechters
doen dat wel".
Het lijkt ook geen pretje om de 'grote
boze gerechtswereld' binnen te
stappen voor een simpel zaakje als een
parkeerbonnetje. Fout, fout, fout,
weer dat parkeerbonnetje, weer die
strafzaken. Van Solinge benadrukt dat
die strafzaken nog geen tien procent
van het werk van het kantongerecht
zijn. Ongelovig op naar Middelburg.
Kantonrechter W. van Solinge (links) en griffier P. Kamstra ter zitting.
- FOTO'S WILLEM MIERAS
'Je wordt er eigenwijs van'
Door René van der Velden
OM 9.15 UUR die maandagochtend
zet ik mijn autootje bij een parkeer-
meter aan de Balans in Middelburg.
Voor een gulden en twee kwartjes
mag hij twee uur voor de voordeur
van de kantonrechter blijven staan.
En ik blijf een dag, dus als dat maar
goed afloopt
„Je treft 't niet", zegt de joviale, goed
in het pak zittende kantonrechter. Voor
die miqdag blijken eqkele interessante af
spraken te zijn afgezegd.
We maken snel kennis, want om 10.00
uur begint de wekelijkse terechtzitting
voor civiele zaken. „Ik ben eerst tien jaar
advocaat geweest. Ln 1967 ben ik naar de
rechterlijke macht overgegaan. Eerst op
de rechtbank in Middelburg, een kleine
rechtbank waar je alles moet doen en al
les door elkaar. Acht jaar geleden ben ik
op eigen verzoek kantonrechter gewor
den, een leuk vak, waarin je met veel
mensen omgaat. Ter vergelijking: als het
gerechtshof één vonnis maakt en de
rechtbank vijf, dan maken wij er vijftien.
Als je enkele jaren kantonrechter bent,
ben je volslagen ongeschikt om nog sa
men met een college te werken. Je wordt
er goed eigenwijs van. Een kantonrechter
is een vent die zijn winkel alléén kan en
wil doen. Je bent benoemd door de ko
ningin en hebt geen baas. Als ik honderd
keer beslis, dat iemand die door het rode
licht rijdt, zijn rijbewijs kwijt raakt, kan
niemand me iets maken. Ik houd de kan
toortijden aan, maar er zijn ook kanton
rechters die een keer per week op de zit
ting komen en de rest thuis doen. Het is
een prima baan. Hier wordt alles voor je
gedaan. Het is een enorm beschermd, m
de watten gelegd bestaan. Het is een vol
strekt onafhankelijke positie. Niemand
kan me dwingen".
Behalve dé klok dan. Om 10.00 uur
grist Van Solinge zijn zwarte toga met wit
kraagje ('daar lichten we ook vaak de
hand mee') uit de klerenkast. Hij snelt
naar beneden, waarop de griffier (in ook
zo'n pak) en twee deurwaarders al op
hem wachten. Civiele zaken, dus in ae
praktijk mensen die iets van iemand te
goed hebben. In Middelburg zo'n zeven
tig tot tachtig per week. Nu ongeveer 35.
Maar afwachten natuurlijk wie komt op
dagen. „Je kunt alles verwachten. Van
dat helemaal niemand komt opdagen tot
een volle zaal", had hij me vantevoren al
gewaarschuwd.
Gelukkig komen er enkele Zeeuwen
opdagen in de ouderwets ingerichte zit
tingzaal met namaak-koperwerk en grote
spiegels. Twee mannen die het niet eens
zijn over de betaling van een bedrag van
1062,69 zijn kennelijk al meer geweest.
Het enige wat ze vandaag te doen hebben
is de eed (als ze er God bij willen betrek
ken) of de belofte afleggen. „Zo waarlijk
helpe mij God almachtig", zeggen ze de
kantonrechter na en klaar is Kees.
„Denkt U om het afstapje?".
De volgende klant heeft zijn auto laten
repareren bij een garage, maar de nota is
twee keer te hoog. Of hij het eens is met
het verhaal van de garagist. „Dat taalge
bruik heb ik niet geleerd op school. Ik
heb dit stuk aandachtig over moeten le
zen, maar die woordkeuze, daar kom ik
niet uit. Ik kan het beste bij mijn verkla
ring blijven". 3 November krijgt hij te ho
ren wie volgens de kantonrechter gelijk
heeft.
De kantonrechter pakt een goed-voor-
de-keel-snoepje en benadrukt de infor
mele sfeer door tegen zijn volgende klant
te zeggen: 'Blijf rustig zitten, ik zit er ook
bij'. Een schuldkwestie en ook deze me
neer wil uitleg over de stukken. „Het is
vaktaal", verdedigt Van Solinge de inder
daad lastig leesbare juridische stukken,
Het kantongerecht Middelburg telt twee kantonrechters, twee gerechtssecretaressen en een administratieve staf van zeven mensen. Wilma Ver
hagen weet de weg in de welgevulde kasten met dossiers 'vermogensrechtelijk bewind' en 'voogdijregister'.
„als je een arm gebroken hebt, heet dat
bij de dokter ook dat je een fractuur
hebt".
Volgende patiënt graag: Wehkamp
(van die hele dikke catalogussen) heeft
ruim 1200 piek tegoed van een man uit
het Zuidbevelandse 's Heerenhoek. Niets
menselijks is vreemd bij de kantonrech
ter. „Ik ben een paar jaar geleden in de
WW gekomen. Werd gedwongen mijn
huis te verkopen. Ik ben opnieuw begon
nen in een huurhuis. Sinds een paar jaar
heb ik weer een baan. Met hard werken
probeer ik de lopende schulden af te los
sen. Je probeert van alles. Ik heb het be
steld en ik moet het betalen".
De kantonrechter zegt dat hij de vorde
ring van Wehkamp moet toewijzen. „U
kunt met de deurwaarder een afbetalings-
Êlan maken". Maar de deurwaarder ver
eert voor de man uit 's Heerenhoek nog
altijd in de met grote schande omgeven
taboesfeer: „Het is een bepaalde angst,
nou ja, de deurwaarder.„Er gebeurt
U niets, maakt u zich alstublieft geen zor
gen, want dit soort dingen komt vrijwel
altijd terecht", troost de kantonrechter.
De ene firma wil zeshonderd gulden
van een andere firma. „Maar ik heb geen
factuur", zegt een vertegenwoordiger van
de laatste. „U hoort nog van ons", zegt de
kantonrechter en mappen met dossiers
wisselen schijnbaar hopeloos van stapel.
Een man uit Lewedoip beweert bij
hoog en bij laag dat hij die ene firma al
betaald-heeft. „Het is een groot raadsel.
De boekhouding van die firma is een
grote janboel". De kantonrechter belooft
er thuis eens over te gaan piekeren.
En een man uit Goes tenslotte moet
1369,50 betalen aan de Hagelunie, ter
wijl hij zelf beweert juist nog een bedrag
van 2400 te goed te hebben van die ver
zekeringsmaatschappij.
„Het waren niet bijzonder duidelijke
heren vanmorgen", evalueert Van Soün-
ge. En dat beaam ik volmondig.
Meer komen er niet opdagen, dus
spoedt het gezelschap zich naar een min
stens zo ongezellig lokaal aan de andere
kant van de gang. Voor de vonnissen.
Zestien dit keer. „Het is de dood op je
hielen elke week. „We beginnen maar met
dit pak narigheid".
Een uitermate saai uurtje breekt aan.
In een soort geheimtaal wisselen de vier
heren data uit voor nieuwe afspraken met
klanten en zegt de kantonrechter hoeveel
salaris afgewerkte klanten moeten beta
len.
„Er zijn af en toe zaken, daar slaap je
niet van", merkt Van Solinge op. Wat
hem ook niet lekker zit is dat slepende
spelletje met een auto die maar steeds van
eigenaar verandert. De invoerrechten zijn
niet betaald. Maar wie zal die alsnog
moeten betalen. Zoete Lieve Gerritje
heeft hem net gekocht van die en die. „Ik
heb nog tien jaar te gaan. Zou die zaak
dan afgehandeld zijn?",
linge zich vertwijfeld af.
vraagt Van So-
Bij al dit soort kwesties bepaalt het na
leven van de spelregeltjes wie uiteindelijk
de winnende partij wordt. Degene die zijn
zaakjes correct heeft afgehandeld en met
deugelijke papieren kan zwaaien, krijgt
doorgaans het gelijk aan zijn kant. Met
geloof, hoop en liefde kan de kantonrech
ter niks beginnen. „En dat heb je in Zee
land nog hè, vertrouwen. Die oudere
Zeeuwen vertrouwen elkaar. Maar er is
een hoop import, veel vakantiehuizen en
daar komt dan vaak gezeur van".
Voor de maandagmiddag stond een
drietal getuigenverhoren op het program
ma. In het kader van 'persoonlijke ver
schijning van partijen' zouden bijvoor
beeld een matroos en zijn werkgever hun
meningsverschil uit de doeken komen
doen. Na vier maanden werk op een
schip, kwam hij in de bak terecht. Terug-
fekomen wil hij salaris over die periode.
)e uitslag lijkt voor de hand te liggen,
maar is toch nog aanleiding voor wijs be
raad. Maar zoals gezegd, ook de Zeeuwse
wegen zijn ondoorgrondelijk. Niemand
kwam opdagen.
Bedroevend en stomvervelend vindt de
kantonrechter, maar hij heeft ermee leren
leven dat zijn dagtaak wat dat betreft on
zeker is. En trouwens, werk is er altijd,
volgens Van Solinge. „Je blijft altijd aan
het lopen. Je bent nooit klaar. Net als de
dokter ben je zelfs in de weekends met je
patiënten bezig.
Als bijzonder tijdrovend gelden de za-
NEDERLAND telt 62 kan
tongerechten. In Zuid-West-
Nederland zijn er kantonge
rechten in Breda, Zevenber
gen, Bergen op Zoom, Mid
delburg, Zienkzee, Tholen,
Terneuzen en Oostburg. De
meeste kantongerechten wor
den bemand door één kanton
rechter, behalve de grotere zo
als Breda en Middelburg.
Het kantongerecht is opge
zet als 'rechtspraak naast de
deur". Met de kantonrechter
komen dan ook veel meer
mensen in aanraking dan met
de hogere instanties als ge
rechtshof (vijf in Nederland)
en arrondissementsrechtban
ken (negentien).
De kantonrechter is er op
de eerste plaats voor de zoge
heten civiele zaken, waarbij de
ene burger het niet eens is met
een andere over bijvoorbeeld
huurzaken, huurkoop- en af
betalingszaken en arbeidsge
schillen. In alle andere civiele
(of burgerlijke) zaken komt
men alleen voor de kanton
rechter als het om een bedrag
gaat dat niet hoger is dan
ƒ3.000.
Tegen het eindvonnis van
de kantonrechter kan men in
hoger beroep gaan bij een
rechtbank. Dat geldt alleen
voor zaken, waarmee een be
drag van meer dan 50 is ge
moeid.
ken, waarbij de kantonrechter het nuttig
vindt om ter plekke poolshoogte te gaan
nemen. Een kapperszaak bijvoorbeeld die
vloerbedekking heeft laten leggen en de
rekening niet wil betalen. Omdat er bob
bels in zijn tapijt zitten. „Nou, ik heb de
bobbels gezien hoor, er is niet betaald".
Of een aanrijding die berust op een voor
rangskwestie bij een afrit. Of een lek in
het dak van een gehuurd winkelpand. Of
traptreden.
De civiele zaken - Van Solinge betitelt
zijn forse stapel dossiers als 'een pak
troosteloosheid' - staan elke maandag op
het programma. In tegenstelling tot ae
strafzaken halen ze maar zelden ae krant.
Maar het is wel zo'n zestig procent van
het werk van het kantongerecht. Het aan
tal zaken is de laatste jaren enorm toege
nomen. Dit jaar is er voor het eerst
sprake van een lichte daling, wat Van So
linge toeschrijft aan de gestegen griffie
rechten en de eigen bijdrage, die cliënten
sinds kort moeten betalen.
Vaste klanten? Jawel. „Wehkamp,
Boek en Plaat, woningbouwverenigingen
die de huur niet krijgen, verzekerings
maatschappijen die geen premie ontvan
gen, autohandelaars over niet betaalde re
paraties, aannemers, die geen cent heb
ben gezien voor hun klussen. Ik be
schouw het als een puzzel leggen. De
eisende partij moet de stukjes leveren. 21e-
ker van mijn uitspraken ben ik eigenlijk
altijd. Als ik twijfel moeten er meer gege
vens komen".
Dat ligt anders bij de strafzaken. „Ik
weet soms dat ik bedonderd word. Er zijn
altijd mensen die wat proberen. In straf
zaken geef ik weieens vrijspraak, omdat
ik denk dat-ie misschien gelijk heeft".
Strafzaken vindt de kantonrechter niet
interessant. Hij doet er in Middelburg
zo'n 125 per zitting, in Zierikzee en Tho
len - waar Van Solinge de zittingen erbij
doet- respectievelijk 75 en 30. „Het
voorbereiden is vrij geestdodend. De zit
ting is wel leuk. Daar zie je het grote ver
schil met de rechtbank. Als rechter moet
je een zaak beoordelen en een straf opleg
gen. Dan is het af en kun je niks meer
doen. Hier krijg ik voor 99,9 procent flut-
dingen, strafrechtelijk gezien, maar hier
kun je met de mensen op de zaak in gaan.
Op de rechtbank vond ik dat ik niets aan
het probleem kon bijdragen, maar hier
met mijn miezerige zaken wel. De mensen
praten hier mét je, op de rechtbank pra
ten ze tégen je. De klant is koning".
Maar over strafzaken zouden we het
maar voor tien procent hebben. Want het
imago van de kantonrechter als parkeer-
bonnenafhandelaar moet uit de wereld nu
het tenminste nog kan. Pachtzaken bij
voorbeeld - weliswaar slechts een twintig
tal per jaar - zijn veel tijdrovender. En er
staan veel grotere belangen op het spel,
tot de volledige kostwinning van een
landbouwer toe. Wat regelmatig voor
komt is dat Belgische eigenaren hun
grond in Zeeland willen verkopen. Die
grond is de broodwinning voor de
Zeeuwse pachter. 'Wie mag wat?' is de
vraag die de kantonrechter met twee le
ken moet beantwoorden.
En wat te denken van de kantonrechter
die krankzinnigen moet bezoeken om te
verklaren dat die mensen ze inderdaad
niet meer allemaal op een rijtje hebben.
En de in omvang toenemende taak van
vermogensbeheer, waarbij oudere mensen
onder bewind worden gesteld. En hand
lichting verlenen aan jongeren, een soort
beperkte meerderjarigheid, waardoor
minderjarigen bijvoorbeeld een bedrijfje
kunnen beginnen. En vervangende toe
stemming geven voor een huwelijk. En
voogdijkwesties, wijzigingen van handels
namen, ontbinding van arbeidsovereen
komsten Misschien moet Korthals-
Altes er nog maar eens een nachtje over
slapen.
U heeft het ver
de krant
zien staan. Heil
gon met een koen citaat J
slachtsgemeenschap heef:
mens nog nooit goed gec
hij mag van geluk
het hem geen kwaa
daan."
Epicurus, de fijnproevej
dat, wellicht in een vlaai I
cynische teleurstelling, I
gezegd. Het verhaal gaa
een boek van de Britse s
ster Liz Hodgkinson, ditl
seksuele leven voorlopig I
stilleggen. Volgens Lu v
we er al te zeer door g
deerd. Dat is volgens haai J
maal niet goed voor oii|
haar boek is een grimm,
doende ode op het celibaatl
Hodgkinson zegt dat
die het aandurft om het
beuren te mijden op de
olgende week zaterdag valt ir
[iet Zwitserse Lausanne de
eslissing. Amsterdam, Barcelona
jelgrado, Brisbane, Birmingham,
weg is; zij legt uit datgesli 'arijs. Een van die zes steden ma
gemeenschap niet alleensi j 1992 de Olympische
UjkTn gSfkfS iomerspelen organiseren. De
vooral een tijdsverspiiiing jelukkige wordt aangewezen doo
niets tot stand brengt; aj e kiesgerechtigde leden van het
dat seks de ontwikkeüngt! nternationaaI Olympisch Comitt
CïïJ'K™ volsende
haal is: seksuele omgangv aterdag in de Zwitserse stad zuil
de grootste hindernis m [emmen, is nog niet geheel
wouw66 bevnjdin8 m uideüjk. Normaal zijn er 91
Onmiddellijk ophouden iesgerechtigden. Maar dat aanta
De titel van het boek va al niet gehaald worden.
Hodgkinson is vrij tam ei Barcelona lijkt de grote favoriet
door ieder redelijk mens J 9
den onderschreven: Sex is lJn- IOC-voorzitter Samaranch
Compulsory (Sex is niet eboren in de Catalaanse
plicht). Maar voordatoofdstad. In 1992 is het vijf
ffeuv^ribraSkkdn :uwen Beleden dat Christoffel
schrijdende emancipatie™ 'olumbus Amerika ontdekte.
mensheid is het van belai ovendien heeft Barcelona zich a
na te gatrn hoe ernstig rje keer eerder kandidaat gestelc
meent. Mij bekruipt bij ie b
van de aan haar boek go Desondanks blijft het gissen,
beschouwingen het gevod liemand weet precies wat zich
«ft
heeft opgezadeld Bjjjter de schermen afspeelt. Well
ren8inP'h^PE0^ sPraken gemaakt worden. Want
mannpn huizenhoog op dt m zieltjes te winnen, gaan de
te jagen. andidaten ver. Een schimmig spi
Haar verhaal doet me lt miljoenen kost en slechts 'één
ken aan het optreden, eet
of twaalf geleden, van
nieuwlichter op de Hebn
die een zeer
pagne voerde tegen hel U#
pende paard. Ook hier
toonde de actie wat
aandoende trekken. Ho
katten, met hun bescheidt!
partijen en hun wollen
aan, werden niet als oto
aangemerkt. Het paard it
opmerkelijke blootheid da
tegen wel. Het eerste dat;
een paard ziet is dat ht
mooi gewelfde blote kont
De actievoerder op de
den bekeerde menig met
het aankleden van zijn
Deze 'horsetaylors' hebb
later getracht uit de verf
heid te redden door net tt
alsof ze de grap hadden
speeld.
Volgens de theorie vit
slingert er een
seksobsessies teriii
riaanse preutsheid. Dep
heid van die tijd kreeg
gens uitdrukking in de
ren van Fanny Hill, waab
van Xaviera Hollander
ken, en de omkleding vit
nopoten met rokjes om ma
- die door de schim vit
vrouwenenkel in extase 1"
geraken - niet tot verve
üjke gedachten te brengen
Ik beveel u aan de ad"
van Liz niet op te volgen
bevrijding van de vrouw tf
dere wijze te dienen.
over twintig jaar de f
onthuld, is het voor
ons te laat.
innaar' oplevert.
Door Romain van Damme
EIND september 1981 kwam.
het Kürhaus van de Westduitst
Baden-Baden de kiesgerechtig
den van het IOC bijeen. Om i
geheime stemming uit te n
welke stad in 1988 de Olymp
Zomerspelen binnen de poorte
krijgen. Dé grote kanshebbei
de Japanse industriestad Na
De Japanners zelf meenden d
les in kannen en kruiken was
delegatieleider Kiyokawa
spreekgestoelte beklom. Kiyo
liet zich verleiden tot een zeer
gant klinkende toespraak. Als
niet meer gestemd moest wo
Nagoya had immers niets te vi
Dat pakte dus totaal verkeerd i
De toespraak wekte bij het mer
van de IOC-leden zoveel wrevel c
ter plekke besloten werd de Zuil
aanse hoofdstad Seoel naar voi
schuiven. Seoel kreeg uiteindeli
stemmen. De verbijsterde Japanse
gatie was bij 27 stemmen reeds uitj
Seoel had overigens handig ingeha
ele onvergeeflijke fout van Kiyc
Aan de vooravond van de geheime
nting vond iedere IOC-kiesgerec
op zijn hotelkamer een peperduur
ticket (richting Seoel uiteraard) t
uitnodiging voor een verblijf va
week in het duurste hotel van de
Ondanks alle beweringen van de I<
den dat dergelijke geschenken ab
tuet meespelen in de besluitvormii
die geste van Seoel ongetwijfeld ii
gehad hebben.
Het IOC telt 91 kiesgerecht
Veelal zijn het oudere mensen die
recht hebben. Een IOC-lid dat nog
zestig is, wordt als een broekie
andaar dat de kans op sterfge
groter is dan normaal. Dat geld
weer voor deze stemming. Twee I(
den zijn in de loop van dit jaar c
den. Verder is de Soedanees Zein I
dm na de val van de regering in 1
de gevangenis terecht gekomen. Zij
lating wordt niet voor volgende
vnjdag verwacht. Tot slot best.
enige onduidelijkheid rond het sterf
van de Tunesiër Mohamed M.Zal
werd in zijn land afgezet als minist
sport en nam daarom de wijk naar
seriand. Over zijn positie zijn de
menten niet geheel waterdicht. Pu
