K
c
L'AUTl
DE STEM
MOGELIJKE OPLOSSINGEN
VOOR VERKEERSCHAOS:
Ze zijn er weer. En volop. De dagelijkse
verkeersfiles in het woon-werk-verkeer. In
augustus waren ze even weg. De radio kon om
09.00 uur nog nauwelijks ergens een rijtje melden.
De files waren -samen met veel Nederlanders-
aan het vakantie houden. Ze traden op bij alle
bekende streken waar zon en zee verkocht worden.
kbre
De bijlage De Stem Specifiek staat volgende week in het teken
van welzijn. Dan wordt onder meer verslag gedaan van de
levendige handel in kilo's: afslankmethoden.
VRIJDAG 3 OKTOBER!
A53 VRIJDAG 3 OKTOBER 1986
mm
WmmmMm
|m
fcbruik hoog
purrentie. De
een absolute
Irland, kan zo
(ebben op de
st.
tie plaats,
■een nieuw
pilijk (Fiat
es dan ook
kodat de
laald kunnen
pet export
I alles tegelijk
ks Seat
laad te
(rechtstreekse
lie van
rafiori's in
lgezeur. Maar
Kleine series
■wagens
Tet begin
jis binnen als
In leerproces",
in auto's moest
lan onderdelen
pk dat gaf
len hier in het
■en
|e auto's
oeten halen,
[leien
r ook dat is
leat op te halen
(tot 1995 het
17 miljard
l-fabrieken. Een
lid zal worden
(sering van de
1 hetgeen de
al komen,
panjaarden zich
Int als een
(liteitsfabrikant
bakken naar het
J durft te
pen in de
Het
VAG-
concern
bereikt r,
de
overnam
van Seal
een
woordlgl
vla drie
poten lm
automat!
Van llnki
naar red
Seat In i
kleine
klasse,
Inde
midden
klasse
Audi In i
topklassi
Rotondes en
verplicht
in een rijbaan
blijven
Door Dick Lammers
ist van de nieuwe
omeo en Seat
belangrijke
gen ten
en van de
daten voor de
ame van Alfa
duidelijke vinger in
het gaat om
(omende vijf jaar.
roduktie (omdat
tal grondige testen
tgevoerd naar
3rd), uitgesteld
bij de Spaanse
er elders op deze
ordt bericht, is de
al klaar staande
later tijdstip
i/olgend jaar)
door is het zo goed
Al, na de
en aanvullingen in
-ie, ook
zien zal geven van
ant Seat.
Maar nu zijn ze terug
en op veel plaatsen
zijn ze nog
aangekomen ook. Dikker en vooral
langer. En we hadden het er al zo
moeilijk mee. Kunnen we daar nou
niks tegen doen? Nauwelijks. De
overheid heeft prachtige plannen om
een paar zeer grote knelpunten op te
heffen door de capaciteit van de
wegen daar te vergroten en
ongelijksvloerse kruisingen met
soepele en capabele op- en afritten
te construeren. Voorlopig vaak
alleen op papier, want dezelfde
regering is ook bezig om eigenlijk
voor verkeersaanpassingen
bestemde heffingen, als
brandstofaccijns, wegenbelasting en
het wegenfonds, op grote schaal te
gebruiken voor andere doeleinden.
Zelfs in zo'n grote mate dat de zo
hoognodige verkeersaanpassingen,
die voorgenomen waren, naar de
toekomst verschoven moeten
worden.
Dat houdt ook in dat smalle schakels
in reeds verbeterde en verruimde
doorgaande routes de doorstroming
van het verkeer blijven bepalen. Een
weg kan nooit meer auto's per uur
verwerken dan er op het smalste
punt in zestig minuten door kunnen.
Langs die weg via overheidsbijdrage
zal dus geen snelle oplossing van
het fileprobleem komen.
Een andere mogelijkheid tot
verbetering van de
verkeersdoorstroming zou gevonden
kunnen worden in de
verkeersregeling. Onze
verkeerswetgeving stamt uit de jaren
zestig. Toen stonden er hier en daar
in een woonwijk een paar auto's en
de verkeersafwikkeling vond plaats
langs wegen met twee, soms smalle,
rijbanen, waarop zelfs na
calamiteiten nog nauwelijks een file
ontstond. In die wetgeving is ook het
onverbiddelijke 'rechts houden'
opgenomen. Dat dient om de kans
op frontale botsingen te vermijden.
Maar na de openstelling van
autowegen met twee en soms drie
rijbanen in van elkaar gescheiden
rijrichtingen ligt dat anders.
De Amsterdamse verkeersschout D.
Hoogstraten heeft daarover in een
interview in het blad Autovisie
opmerkelijke punten aan de orde
gesteld. Hij pleit voor het invoeren
van verplicht rijbaan houden, een
systeem dat in Amerika en enkele
Europese landen voor autowegen
wordt gehanteerd. In dat systeem is
het rechts houden niet meer
absoluut verplicht en is ook het
rechts inhalen toegestaan.
Momenteel is het zo dat een weg met
drie rijstroken in een richting maar
voor twee derde benut kan worden
als een automobilist op de middelste
baan blijft 'hangen'. Het wordt een
weg met slechts twee bruikbare
banen. Immers, wie sneller gaat dan
de hangende automobilist, moet
naar de geheel linkse rijbaan
opschuiven om te passeren.
BRUIKBAAR
In het door Hoogstraten voorgestane
stelsel, het 'keep-your-lane-system'
(vrij vertaald: blijf-in-je-straatje-
systeem) kiest de weggebruiker een
rijstrook waarop met een voor hem
aangename snelheid wordt gereden.
In de praktijk kan hij daarop blijven
rijden tot hij bij zijn doel
aangekomen is. Met dat systeem
wordt ook de rechterrijstrook weer
geheel bruikbaar voor de
verkeersdeelnemers.
De verkeersschout tekent daarbij wel
aan dat rijstrooksignalering
noodzakelijk wordt als zo'n
verandering in de verkeerswetgeving
plaats zou vinden. Als voordelen
noemt hij:
Veranderen van rijstrook wordt
dan een bijzondere manoeuvre, die
veel oplettendheid vereist.
Te snel rijden wordt moeilijker,
omdat op de snelste rijstrook
meestal het toegestane maximum (of
de hogere snelheid die men 'denkt'
te mogen rijden) reeds bereikt zal
zijn.
Regels zijn eenvoudig te begrijpen
en toe te passen.
Zigzaggende slalom-rijders krijgen
ook geen (legale) kansen meer.
De gehele oppervlakte van de
snelweg wordt echt benut.
Maar aan het zo echt Nederlandse
'Ik maak zelf wel uit wat ik
verantwoord en veilig vind', komt
met zo'n rijstrook-verplichting een
eind.
We moeten goed afwegen: geheel
onafhankelijk je rijgedrag bepalen -
met alle eventuele buitenwettelijke
uitstapjes- met meer risico's, of
minder actief rijden binnen
voorschriften, maar dan ook met
minder ongevalsrisico. Maar wel met
het voordeel dat met een gekozen
hogere snelheid langer
onafgebroken in de snelste
verkeersstroom gereden kan
worden. Op die afweging komen we
straks nog even terug.
ROTORDE
Maar eerst nog een andere, niet al te
kostbare technische
verkeersverbetering: rotondes in
plaats van verkeerslichten. Maar dan
wèl voorrang voor alle verkeer op die
rotonde. Zonder die aanvulling -
overigens in het buitenland al lang
gangbaar- zou een rotonde alleen
filevormend werken in plaats van -
oplossend.
Prachtig Nederlands voorbeeld: het
kruispunt Deil, bij alle Brabant-
Holland-reizigers goed bekend. Tot
jaren na de tweede wereldoorlog een
kruispunt in twee verkeerswegen
met één rijbaan in elke richting.
Geen bomen, geen bebouwing op
kilometers van het kruispuntvlak.
Overzichtelijk dus? Ja, maar dat
voorkwam niet dat hier haast
wekelijks zware aanrijdingen
plaatsvonden.
Rechts gaat voor en Nederlanders -
links en rechts- staan op hun recht
en daardoor stil op een
verkeersrotonde. Zo is dat.
Rijkswaterstaat vond de oplossing:
verkeerslichten op de rotonde en dat
hielp, maar alleen zolang nog niet
iedereen kleurenblind leek en oranje
licht voor groen aanzag. Door te
lang oprijden bij drukte liep het
verkeer dan toch weer vast. Pas nu
in de laatste twee jaar wordt dit
knelpunt door 'flyers' (kruising in
etages) verbeterd. Die ervaring gaf
duidelijk aan dat een rotonde met
voorrang van rechts allerwegen
alléén maar vertragend werkte. En
misschien, als we vijf commissies en
vier uitvoerige rapporten verder zijn,
zal de overheid gaan overwegen of
voorrang op rotonden niet beter zou
werken. De wetgeving volgt dan nog
een paar jaar later. Geen onberaden
stappen, ook al kostten de files onze
gemeenschap in 1985 al zo'n
slordige 700 miljoen gulden, volgens
berekening van de Stichting Weg.
MACHT
Willen we dat bedrag omlaag
brengen en ons zelf een plezier doen
door de tijd in de files te verkorten,
dan zullen we ons eigen rijgedrag
ook eens kritisch moeten bekijken.
Dat gedrag speelt bij ontstaan en
oplossen van de file een grote rol.
Het besturen van een motorvoertuig
geeft velen een gevoel van macht en
vrijheid om die naar eigen inzicht te
gebruiken. Het 'ego' (ik) krijgt een
oppepper en het egoïsme (zelfzucht)
groeit mee. Met een stuk blik, een
flinke motor en voldoende
zelfoverschatting kun je anderen je
wil opleggen. Als je iemand fors
'snijdt' met de auto moet hij wel
remmen. Het slachtoffer wordt
geïrriteerd en pompt de eigen
zelfzucht meestal op. Zo van: dat
overkomt me niet meer, of, dat zet ik
'm wel betaald. En op dat moment
zijn ook zijn afwegingen bij het rijden
niet behoorlijk overwogen.
Tolerantie wordt overboord gezet en
alle voorwaarden voor kleine (of
grote) aanrijdingen en voor
filevorming door het hinderen van
anderen zijn aanwezig.
„Laat anderen maar dociel wachten
in hun rijtje, ik kan er nog best even
vóór komen". En dan ontstaat even
later een dubbele file. Wat hij kan,
kan ik ook en we laten ons niet
kisten. Op z'n tijd doen we er
allemaal aan mee.
SLAGVELDEN
Maar laten we wel bedenken dat
negentig procent van de
verkeersongelukken te wijten is aan
menselijke fouten. In Europa vielen
in 1985 ruim 65.000 doden en bijna
twee miljoen gewonden in het
verkeer, veel meer dan op de
slagvelden van eigentijdse oorlogjes.
Dat dringen we maar even vér naar
de achtergrond van onze gedachten.
Een file lost op. Eén auto van de éne
baan, dan een van de andere baan.
Als een ritssluiting. Beide rijstroken
komen op gang. Totdat er iemand
vindt dat hij nog best even voor
iemand anders kan invoegen.
Remmen in de andere rij en weer
stilstand. Irritatie alom en opnieuw
beginnen. Het oplossen van de
dubbele file vergt door dit soort
incidenten aan de lopende band veel
meer tijd dan nodig is.
Lekker zelfstandig beslissen,
flitsend, actief rijden. Wat meer
riskant, dat wel, maar ja. Iemand
doodschieten of -steken wordt niet
geaccepteerd in onze maatschappij,
maar duizenden doden door
onverantwoorde
verkeersbeslissingen wel. Onze rij
opleiding leert wat wel en niet mag
van wetgevers. Maar over
verantwoordelijkheid en het
beslissen over andermans risico's
wordt niet, of nauwelijks gesproken.
En zolang we onze mentaliteit niet
eens goed onder handen nemen,
ook in de rij-opleiding en het
dagelijks gedrag, zolang zullen de
aantallen verkeersdoden
duizelingwekkend hoog blijven en
zullen de files langer worden en
langzamer oplossen.
Heleinde
van het
verschijnsel
file Is nog
niet In zicht
FOTO DE STEM
BENSTEFFEN
Garantie - Mitsubishi heeft
haar fabrieksgarantie van een
jaar uitgebreid. Op
hoofdonderdelen als motor,
versnellingsbak en cardan is
de garantie verlengd tot drie
jaar of maximaal 100.000 km.
De robotisering, waardoor
constante kwaliteit wordt
geleverd, staat aan de basis
van deze aanzienlijke
garantie-uitbreiding. Voor de
elektronische componenten
in de personenauto's geldt bij
Mitsubishi dezelfde
garantieregeling.
Alfa - Drie jaar na de
introductie van de Alfa
Romeo 33 is het
motorenprogramma
uitgebreid met een nieuwe 1.7
liter 'boxer' en een diesel.
Naast de bekende 1.3 en 1.5
liter vierpitters en de nieuwe
1721 cc benzinemotor
(vermogen 118 pk/84 kW),
heeft Alfa nu ook een 3-
cilinder turbodiesel voor de
33-serie in Italië op het
programma staan. De diesel
komt voorlopig niet naar ons
land omdat de Italiaanse
prijsstelling voor de
Nederlandse markt veel te
ongunstig is. Met de komst
van de 1.7 Quadrifoglio
Verde, die een prijs heeft van
28.520, worden niet alleen
gelijktijdig een aantal
veranderingen aan de alle
types doorgevoerd, maar
wordt voorlopig ook het 33-
programma aan de top
afgesloten. De prijs van de
goedkoopste Alfa 33 ligt net
onder de 20.000.
Supra - Eerder dan verwacht
is de nieuwe Toyota Supra
naar Europa gekomen. Deze
sportwagen is in prijs en
presaties een rechtstreekse
concurrent voor onder meer
de Porsche 944 en de Nissan
ZX. De nieuwe 3 liter 6-
cilinder lijnmotor met twee
bovenliggende nokkenassen
en 4 kleppen per cilinder,
levert over een breed
toerengebied veel vermogen.
Bij de Supra kan gekozen
worden voor een
vijfversnellingsbak of een
vierversnelings automatische
transmissie met elektronische
besturing. De Supra 3.0 i
heeft een prijs van 71.500.
Corolla - De meest verkochte
Toyota in Nederland, de
Corolla, heeft er een nieuw
model bij: de Corolla 1.3 SXL.
Deze wagen, die als vierdeurs
sedan of vijfdeurs Liftback als
goedkoopste uitvoering voor
22995 in de prijslijst is
verschenen, heeft ten
opzichte de de Corolla 1.3 Gl
de volgende extra's aan
'boord': elektrisch schuifdak,
toerenteller, aërodynamische
wieldoppen, brede kunststof
flankbescherming en 175/70
SR 13 banden.
Pony - Het Zuidkoreaanse
automerk Hyundai probeert
met een niet-goed-geld-terug-
actie vaste voet aan de grond
te krijgen. Bij de aankoop van
de nieuwe Pony XP krijgt de
consument zwart op wit
gegarandeerd dat een
ontevreden klant na twee
maanden in de nieuwe Pony
XP te hebben gereden, deze
wagen mag inruilen tegen
een auto van elk ander merk
van gelijke, of met bijbetaling,
van hogere prijs. Voor de
gereden kilometers in de
proefperiode moet 20 cent
per kilometer worden
afgerekend. Hyundai geeft op
de Pony XP ook een
restwaardegarantie. Na twee
jaar heeft deze wagen een
restwaarde van zeventig
procent van de aanschafprijs.
De prijzen van de nieuwe
Pony XP-serie liggen tussen
16.995 en 23.995.
Citroen - Citroën heeft een
nieuwe kleine auto
gepresenteerd: de AX. De
wagen, die wordt gezien als
de opvolger van de Lelijke
Eeend, wordt begin volgend
jaar in Nederland op de markt
gebracht. In ons land zullen
van de AX zes versies op de
markt komen, waarbij keuze
zal zijn uit drie
benzinemotoren van 954,
1124 en 1360 cc met
vermogens van
respectievelijk 45, 55 en 65
pk. Het gewicht van de AX
bedraagt, afhankelijk van de
uitvoering, niet meer dan 640
tot 695 kg. Voor Nederland
wordt de AX op de RAI-
tentoonstelling in Amsterdam
(februari 1987)
geïntroduceerd.
