Kerk dient voor vreemdelingen weg te bereiden Betere waarborgen kern-veiligheid Somberheid is troef op bijeenkomst van IMF Vriendschap Vecht Vóór 'AMERIKA MOET KUNSTMATIG PARADIJS VERLATEN' DE STEM C ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1986 ACHTERGROND STICHTING LANCEERT CAMPAGNE Support NIJPELS: „OOK ALS JE TEGEN BENT, BLIJVEN MEEPRATEN" Souverein Volgende controle c D@ cultuur en c T5 PAGINA 2 Door Jan Boutumans 'VECHT VOOR vriend schap; iedereen is het waardOnder dit motto lanceert de katho lieke Stichting Cura Mi- gratorum de komende week een campagne om in parochies werk te maken van contacten met vreemdelingen en minderheidsgroepen ter bevordering van open heid en begrip voor elk aar. De stichting behartigt bin nen de kerkprovincie de (pastorale) belangen van mi granten en vreemdelingen. Een keer in de drie jaar staat op de Nederlandse katholieke zondagsagenda 'migranten- zondag', deze keer op 28 sep tember. Dit jaar is daar met een een migrantenweek van gemaakt naar het voorbeeld van de vredesweek. Het volstaat niet meer om met een grote tussenpoos de aandacht te vragen voor de aanwezigheid van vreemde lingen in de eigen samenle ving en hun zorgen en pro blemen. Er is veel meer werk aan de winkel. Het gaat niet goed met de relaties tussen - -als verdraagzaam bekend staande-Nederlanders en vreemdelingen. Dat is de dui- delijke ondertoon van de campagne van Cura Migra- torum. En de stichting voegt daar een standpunt aan toe: de kerkgemeenschap heeft een voorbeeld te geven hoe je met vreemdelingen in har monie behoort samen te le ven. Volstaan met de boodschap 'heb uw naaste lief' is te goedkoop geworden, want er is veel meer aan de hand. Er zijn problemen die onder kend moeten worden, er zijn zaken die gewoonweg ge leerd en geoefend moeten worden. Daarvoor heeft Cura Migratorum dit jaar een werkmap samengesteld met informatie en suggesties hoe op plaatselijk vlak contacten kunnen worden opgebouwd en verdiept. De komst van de Centrum partij is het duidelijkste sig naal dat de onderlinge ver houdingen tussen „oude" en „nieuwe" Nederlanders te wensen overlaten. Het gaat dan met name om de relaties met minderheidsgroepen van buitenlandse werknemers als Turken en Marokkanen, maar ook met (voormalige) rijksgenoten. Pater Jan Rijk, carmeliet, is in het bisdom Den Bosch bisschoppelijk ge delegeerde voor zielzorg aan vreemdelingen en nauw be trokken bij Cura Migrato rum. In het Bisdomsblad toont hij zich over de nabije toekomst niet zo optimistisch. Drie forse problemen kunnen de maatschappij zijns inziens nog veel hoofdbrekens ople veren. i ledereen is het waard! De werkloosheid in ons land neemt wel af, maar on der Turken en Marokkanen neemt ze juist toe; deze groe pen dreigen dus steeds erger te verarmen. De tweede ge neratie van deze migranten- groep dreigt steeds duidelij ker tussen wal en schip te vallen; ze zijn hier geboren en getogen, maar helemaal geaccepteerd als volbloed Nederlander worden ze nog niet. Een derde probleem is 'de oude dag' van buiten landse werknemers, want deze bejaarden is een duide lijke groep aan het worden die niet zomaar in bestaande bejaarden voorzieningen te passen is. „Oude" en „nieuwe" Ne derlanders zullen zich er veel scherper van bewust moeten worden dat de enige toe komst een gezamenlijke toe komst is. Dat is des te drin gender nodig omdat vooroor delen en vormen van discri minatie en racisme steeds vaker de kop opsteken. Ze blijken ook op veel meer ni veaus in de maatschappij voor te komen dan vaak ge makzuchtig wordt veronder steld: het is absoluut niet iets dat beperkt zou zijn tot de oude wijken van de grote ste den, het komt evengoed voor bij instellingen en zelfs op overheidsniveau. Maar zelfs op religieus/ godsdienstig vlak loert het gevaar. Sommigen vragen zich in gemoede af of de aan wezigheid van de ongeveer 300.000 moslims en 80.000 hin- doe's in ons land geen bedrei ging begint te worden van onze christelijke cultuur. Deze vraag kan duiden op re ligieuze vooroordelen ten aanzien van andere gods diensten; er kan ook wrevel aan ten grondslag liggen dat het christendom in moslim landen nauwelijks of geen vrijheid heeft. Bewustwording alleen is onvoldoende, er moet ook iets gebeuren. Juist de plaatse lijke Kerk moet beginnen met minderheidsgroepen contacten te leggen en uit te bouwen om zo effectief de weg te bereiden voor de ene, gezamenlijke toekomst. Dat is de inzet van de migranten- week 1986 en de campagne van Cura Migratorum. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur. A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236452 Sportredactie 076-236236. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nw. Ginnekenstr 41236326 (alléén abonnementen). Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal. Molenstraat 45, 01650-37150. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden'. Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen: 23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. „HET GAAT er absoluut niet om de voordelen van kern energie tegen die van andere energiebronnen af te wegen. Het gaat juist om een afweging van de n&delen. In Neder land, heb ik al gezegd, beginnen we die afweging opnieuw. Kernenergie is nu eenmaal een té groot probleem om er luchthartig over heen te stappen". Ed Nijpels (Milieubeheer en Ruimtelijke Ordening) houdt ook in Wenen vol, dat de keus voor of tegen kernenergie in Nederland nog 'volstrekt open' is. Gesprek met een minister, die er zich blij over verbaast hoe makkelijk je op een inter nationale conferentie contacten legt. In zijn geval: tot aan de Sovjet vice-premier toe. Door Frans Boogaard MET DE Engelse uit spraak ging er nog wel eens iets mis en verder zat de zaal ook wat min der vol dan tijdens de spreekbeurten van de Amerikaanse- en Sov jet- delegatieleider. Maar niettemin; op de ministersconferentie van het Internationaal Atoom Energie Agent schap, in een met veel marmer aangekleed Weens congrespaleis, heeft ook Nederland zijn partijtje dapper meege- blazen. „Het is", zegt minister Ed Nijpels in een vrij kwar tiertje, „heel boeiend om zo'n internationale conferentie mee te maken. Niet eens zo zeer om wat zich in de zit tingszaal afspeelt, alswel om wat je bilateraal kunt doen. In dat soort gesprekken wor den trouwens ook alle beslis singen voorbereid In de zaal worden geen besluiten meer genomen. Daar worden ze al leen nog maar bekrachtigd. En worden statements afge legd". Aan Nijpels was de beurt donderdagmiddag. In een speech van een kwartier legde ook de Nederlandse mi nister van Housing, Physical Planning and the Environ ment, 'Njèppels', daar uit, dat Nederland eigenlijk liever bindende afspraken zou zien over de melding van en hulp bij kernrampen, dat ook mi litaire installaties daar na drukkelijker bij zouden moe ten worden betrokken en dat Nederland pas over twee jaar beslist over wel of niet meer kernenergie. Dat al die plechtige afspraken tamelijk vrijblijvend zijn, want zon der sancties op overtreding, is voor Nijpels geen al te groot probleem. „Bij dit soort verdragen is het niet gebrui kelijk over sancties te praten. Je kunt op overtreding geen boete of een andere straf stellen. Maar vrijblijvend ik moet het eerste land nog zien dat er zich niet aan houdt". - Nederland claimt vooral in de voorbereiding van deze conferentie een belangrijke rol te hebben gespeeld. Ver schillende afspraken zouden door ons land op zijn minst zijn bevorderd. Toch zijn er dingen blijven liggen, zoals de Luxemburgse eis niet te hoeven betalen voor hulp, als de hulpverlener ook de ver oorzaker van een ramp is. Nijpels: „Voor ons speelt die kwestie op dit moment niet, ook al zitten we met Doel in een vergelijkbare si tuatie als de Luxemburgers. De Luxemburgse suggestie is voor nadere studie opgepakt. Of wij daar steun aan geven, moeten we nog maar eens be kijken. Tot nu toe hebben ze ons niet om support ge vraagd. Maar wat ze vragen is te rechtvaardigen, zeker voor landen in een positie als waarin zij verkeren". - Is het risico niet groot, dat conferenties als deze een alibi vormen om door te gaan met kernenergie? Er wordt veel over veiligheid gepraat, maar de centrales zelf staan niet ter discussie. Nijpels: „Ik ken de opvat ting, maar ik vind haar onge nuanceerd. Iedereen kan vaststellen dat een aantal landen zich ook op deze con ferentie tegen kernenergie Linden (Buitenlandse Zaken) dat "het uitgesloten is dat een beleid wordt gevoerd ivaarin kernenergie volstrekt geen plaats heeft'. Nijpels: „Ik heb hem daar over gesproken, en wat hij bedoeld heeft te zeggen is dat kernenergie een belang rijke rol zal blijven spelen in de energievoorziening. Maar niet noodzakelijkerwijs bij ons. Het Nederlandse aandeel kernenergie is minder dan zes procent, en nu al hebben we maatregelen aangekon digd -meer gas en eerder bouwen van een kolencen trale- die ons helpen de be- zinningsperiode waarvoor we hebben gekozen, te over bruggen". - Dan wat de langere ter mijn betreft: Uw collega De Korte (Economische Zaken) stelt in de toelichting op zijn begroting vast, dat het gas/ olie-aandeel in de Neder landse energievoorziening 87 procent is, in de ons omrin gende landen gemiddeld slechts 62 procent. Nijpels: „Beschouwt u dat maar als een constatering". Lachend: „Nee, echt, u moet daar verder niks achter zoe ken. Bovendien was die be groting al lang geschreven voordat ik zei wat het kabi net van plan was. En wat ik zei, was de waarheid". - Tot slot: President Rea gan en partijsecretaris Gor- batsjov hebben deze week, via hun vertegenwoordigers hier, volstrekt duidelijk gemaakt dat zij doorgaan met kern energie. Hoe kijkt u daar, uit het oogpunt van zuinigheid, tegen aan? Nijpels: „Het onderstreept nog eens de noodzaak om te komen tot bindende veilig heidsafspraken, waaraan op den duur alle kernenergies- taten zich zullen moeten on derwerpen. Het staat -dat zijn de regels- ieder souve- rein land volstrekt vrij te kiezen voor kernenergie. Maar dan is het ook een on vervreemdbaar recht van ieder ander land, daartegen bescherming te eisen". Milieu-minister Nijpels: „Noodzaak om tot bindende veiligheidsafspraken te komen op terrein van kernenergie". - foto anp heeft uitgesproken. Ook lan den zonder kerncentrales zijn lid. Ik vind dat een goede zaak: ook als je tegen bent, moet je blijven meepraten over meer veiligheid. Doe je dat niet, dan steek je je kop in het zand. Daarbij teken ik wel aan, dat wij gelukkig maar twee kerncentrales hebben, en wij over twee jaar een nieuwe afweging kunnen maken. Een land als België, dat voor meer dan zestig pro cent afhankelijk is van kern energie, heeft die keus niet". - Directeur-generaal Blix kwam deze week in zijn ope ningsrede, na een afweging van de voor- en nadelen van allerlei energiebronnen, op een vurig pleidooi voor kern energie uit. U zei grote waar dering te hebben voor zijn bijdrage. Nijpels: „Wat mij aan sprak in zijn verhaal, was de evenwichtige benadering van het probleem. Ik heb be grip voor mensen die op puur emotionele gronden tegen kernenergie zijn, maar wat ik in zijn bijdrage waar deerde was, dat hij het pro bleem uiteenzette zonder naar een conclusie toe te werken. Het was, in grote lij nen, de discussie die we ook in de Kamer hebben gehad. Daar stelden we al vast dat het niet gaat om de voordelen van één bron ten opzichte van de andere, maar om een afweging van de nadelen. Wij doen dat in Nederland met zelfs een scenario zonder kernenergie erbij, want -en ,dat zeg ik dan nóg maar eens- bij ons is de situatie volstrekt open". - Als dat zo is, moet u ook een antwoord hebben op de stelling van Blix dat andere bronnen, steenkool, voor het milieu schadelijker zijn dan kernenergie. Nijpels: „Ook dat gaan wij bekijken. En daarbij moeten we afwegen of het risico dat je ook met kernenergie altijd zult houden, op den duur op weegt tegen de vervuiling, die grootschalige verbran ding van fossiele brandstof fen met zich meebrengt". - Even terug naar Neder land. Vlak voordat u een groot deel van het Neder landse volk blij maakte met de mededeling dat het kabi net tot voorjaar '8S wacht met een besluit over kernenergie, zei staatssecretaris Van der Door Pieter-Jan Dekkers VANDAAG, morgen en maandag komen in Washing ton het Internationaal Mone taire Fonds (IMF) en de We reldbank bijeen om te bekij ken hoe het staat met de eco nomische vooruitzichten en wat er terecht gekomen is van de pogingen de schulden van de arme landen te saneren. In tegenstelling tot de voorjaars vergadering in april is de stemming in Washington heel wat minder uit bundig. De economische groei valt overal tegen en de verwachting in april, dat de dalende olieprijzen, de lage rente en de goedkope dollar de wereldeconomie zouden opkrikken, is niet bewaarheid. En de oplossing voor de schuldenproblemen van met name de ontwikkelingslanden is, ondanks mooie woorden en goede bedoelingen, geen stap dichterbij gekomen. Het tegendeel is het geval. Daarbij komt dat de dreigende confrontatie tussen de Europese Gemeenschap en Japan enerzijds en de Verenigde Staten anderzijds over het monetaire beleid de confe rentie dreigt te gaan overheersen. Misschien dat de VS met die con frontatie gediend zouden zijn, het verdringt wel het belangrijkste probleem van de arme landen, hun torenhoge schulden, naar het tweede plan. Vandaag komt de zogeheten Groep van Vijf al bijeen om te pro beren enige orde te scheppen in de monetaire chaos die de wereldhan del bedreigt. De VS, Japan, West- Duitsland, Frankrijk en Groot- Brittannië, die in deze Groep verte genwoordigd zijn, besloten een jaar geleden de dollarkoers omlaag te brengen om de onevenwichtigheden in de internationale handel te be strijden. De dollarkoers is inderdaad ge zakt: ruim veertig procent zelfs. Maar de onevenwichtigheden zijn gebleven, met name ten aanzien van de Amerikaanse economie. Door het goedkoper maken van de dollar had men de Amerikaanse handel met het buitenland willen versterken. De concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven zou door een goedkopere dollar aan zienlijk kunnen worden versterkt. Een jaar later blijkt het terkort op de Amerikaanse handelsbalans - het verschil tussen de invoer en uit voer - echter hoger te zijn dan ooit tevoren: ruim 200 miljard dollar. Amerikaanse bedrijven hebben dus niet geprofiteerd van het gezamen lijk ingrijpen van de Groep van Vijf. Dat komt enerzijds door het feit dat veel handelspartners van de VS, vooral in Latijns-Amerika en Azië, hun geld ook goedkoper hebben ge maakt en de Amerikaanse export naar die landen derhalve niet of nauwelijks is gestegen. Anderzijds verwijt Washington Europa en Ja pan dat deze handelsgiganten hun economie niet extra stimuleren, Paul Volcker, president van de 'Federal Reserve', de samenwerkende centrale banken in de VS. - fotoap waardoor de vraag naar Ameri kaanse produkten zou zijn gegroeid. Lariekoek, roepen Brussel en To kio in koor. Amerika moet de han den maar in eigen boezem steken, want daar ligt de oorzaak van alle kwaad: het enorme tekort op de Amerikaanse begroting. Bovendien vinden steeds meer economen, dat de wens van Wash ington - stimulering van de inter nationale handel door met name West-Duitsland en Japan - nimmer het handelstekort van de VS kun nen terugdringen. In Washington begint gelukkig langzamerhand het besef door te dringen dat de bron van alle •kwaad' inderdaad wel eens in het Witte Huis kan liggen. Zo vindt de president van de Amerikaanse cen-« trale banken Paul Volcker, dat de waarde van de dollar voldoende is gedaald en dat nu het woord is aan de regering-Reagan. Er zijn volgens hem andere maatregelen nodig om de ongunstige handelspositie van de VS te verbeteren. Volcker wikkelt er geen doekjes om: Amerika moet binnen de kort ste keren het grote financieringste kort van de overheid terugdringen. En dan niet met zo'n 15 miljard dol lar, zoals het Huis van Afgevaar digden deze week bepaalde, maar met vele miljarden dollars meer. Want ondanks deze ingreep van het Huis - waartegen president Reagan overigens een veto voorbereidt - blijft dat tekort meer dan 150 mil jard dollar. Volker omschrijft het Ameri kaanse probleem als volgt: We heb ben de laatste vijf jaar in een kunstmatig paradijs geleefd, onder een regering die enorme leningen afsloot om het welvaartspeil hoog te houden. 'We hebben geluk gehad dat het vijf jaar heeft geduurd', al dus Volcker, 'maar het eind is nu toch echt in zicht'. Amerika moet minder consume ren en meer uitvoeren en dat bete kent voor de gemiddelde Ameri kaan dat de broekriem moet wor den aangehaald, in navolging van vrijwel alle andere westerse en ont wikkelingslanden. Binnen de Amerikaanse regering bestaat verdeeldheid over de ma nier waarop de ongunstige handels positie van de VS moet worden op gelost. Reagan eist van Europa en Japan dat die de wereldeconomie stimuleren. Maar omdat beide han delsblokken dat consequent weige ren heeft minister van Financiën Baker vorige week de dollar omlaag 'gepraat' in een poging de Ameri kaanse concurrentiepositie te ver sterken. Waarop de EG-landen besloten via het aankopen van dollars op de geldmarkten die poging te verijde len. De confrontatie dus, die van daag en morgen in Washington zal worden voortgezet. Overigens heeft West-Duitsland wel laten weten dat er in Washington een uiterste poging moet worden gedaan om met de VS tot overeenstemming te ko men over het handels- en monetaire beleid. Zoals gezegd, deze kwestie over schaduwt de werkelijke bedoelin gen van de IMF-top in Washington. Morgen vergadert het Interim-co mité van het IMF, een soort dage lijks bestuur van het Fonds onder voorzitterschap van minister Ru- v ding. Op die vergadering staat het eerder deze week verschenen IMF- rapport over de wereldeconomie centraal. En ook daarin overheerst het pes- sismisme. De groei van de wereld handel valt nogal tegen en er is weinig vooruitzicht op verbetering. Alle optimistische prognoses, die eerder dit jaar met name de ont wikkelingslanden enige hoop bo den, zijn naar beneden bijgesteld. Het Interim-comité buigt zich verder over de schuldenpositie van de ontwikkelingslanden. En ook dat deel van de vergadering geeft wei nig reden tot optimisme. Er is wei nig terecht gekomen van het ambi tieuze schuldenplan van de Ameri kaanse minister van Financiën Ba ker. Alleen de schuldenpositie van Mexico is iets verbeterd. Het plan-Baker beoogde de schuldenlanden gezamenlijke extra financiële steun te verlenen door de Wereldbank, het IMF, de regerin gen van de industrielanden en de commerciële banken. Vooral die banken hebben het la ten afweten, uitgezonderd de Ame rikaanse banken. Die zitten zelf in ernstige financiële problemen als gevolg van het feit dat steeds meer arme landen de rente op schulden niet meer kunnen betalen, laat staan dat ze toekomen aan de ver plichte aflossing ervan. De Amerikaanse banken zijn vanwege hun eigen deplorabele fi nanciële situatie eerder geneigd met nieuwe leningen over de brug te komen in de hoop daardoor nog iets van hun bestaande vorderingen terug te zien. Europese en Japanse banken hebben wat dat betreft een streep getrokken: tot hier en niet verder. Maandag buigt ook de Wereld bank zich over dat vrijwel onoplos baar lijkende schuldenprobleem. Er moeten besluiten worden genomen over nieuwe, extra geldmiddelen voor de schuldenlanden, waardoor het kapitaal van de Wereldbank moet worden vergroot. En ook hier - het wordt een een tonig verhaal - zijn de vooruitzich ten niet bijster hoopvol voor de arme landen. Zo hikt met name Amerika aan tegen vergroting van het kapitaal van de Wereldbank, vooral ook omdat Reagan te maken krijgt met een Congres dat juist wil hakken in de uitgaven van de rege ring. Minister Onno Ruding, tevens voorzitter van het Interim-Comi te'van het Internationaal Mone tair Fonds. - fotoap De Amerikaanse minister van Financiën James A. Baker. - fotoap Japan wil wel meer geld in de Wereldbank steken, maar eist daar voor ook meer zeggenschap. Tokio is bereid een eventueel lagere Ame rikaanse bijdrage op te vangen, maar het gevolg zou zijn dat de VS dan hun veto kwijtraken. Als een land 20 procent of meer van het ka pitaal van de Wereldbank draagt, heeft dat land het vetorecht op alle besluiten van de bank. Amerika gaat nu pleiten voor het verlagen van die grens: niet meer minimaal 20 procent maar slechts 15 procent. Heel handig gespeeld door het Witte Huis want met een geringere bijdrage aan de Wereld bank zou Amerika toch zijn veto behouden. En daar kan Reagan thuis goede sier meemaken. Voor de arme landen maakt het allemaal niets uit: het kapitaal van de Wereldbank neemt nauwelijks toe terwijl er juist veel extra geld nodig is om de schulden te saneren. UTRECHT (ANP) - De teur voor de eersteli" jondheidzorg van de Kundige hoofdinspect Vrij, vindt dat hu 2orgvuldiger moeten o gen met vragen van pa om een bezoek aan huis In het artsenblad Contact wijst hij erop, van de tegen huisartse diende en door tuch gegrond verklaarde kl betrekking hebben op h of te laat komen op v Het gaat bij die klach Iter over de waarnem over de eigen huisarts. GOES (ANP) - Volgen van het Internationale beginnen met een gr- van de kerncentrale in len enkele weken in bes Het onderzoek is een centrale van het Russisc den. De resltaten van h regering en parlement Dit bleek vrijdagavon de Eerste en Tweede kerncentrale Borssele h sele mag volgens het C veiligheid gegarandeerd een eventuele beslissin zwaarst mogen wegen, dijk na afloop van het w HET JAAR 1984 was het e< van de collectieve sector wc landse politiek maakte zijn t Tweede Kamer verklaarde 1 óers dat het beleid van zijn ran het 'overgaan van een drukkend dreigt te worde waarin mensen voor elkaar De samenleving was ter winter, die 'vraagt om een e Lubbers kalefaterde bij het a gezicht op met zijn plechtii dacht geven aan datgene wc digheid van de mensen, voo en volkeren en voor de wa volkeren". Wie de reacties uit de sarr laatste weken op een hoop c Botheid', 'kille politiek', 'sIÈ 'lamlendig beleid'; over de moordt de universiteiten', 'r, waant zich allerminst in een maar eerder in Dante's Hel, pelen en waanzinnigen hoe maalstroom van verdoemde ce. Opvallend is dat de laatste retoriek valt te ontwaren. He senslijperij alom, alsof ieder anderen. Waarom is er plotseling mildheid? We staan te boek de neiging tot dramatisering, men of politieke problemen. pragmatici zonder ons te bec gie. Trouwens de overdosis daarvan dateren uit de zestig sis verzwolgen, maar af en ti taken in het geding zijn, als nonsens kabinet als het huid want in zijn visie doodt ideolo naar oplossingen. Misschien kern van de zaak zit er veel w; Er is nog een punt. Als je r ten dat de regeringscoalitie v; Po itieke veld bestrijkt. De Pvc teiiscrisis - stelt de harten ve wal tevreden met een besche «sten hebben hun hoofden ter Istische aanpak, die slechts egeringspartijen. Er kan op echte nieuwe, originele oppos worden dat heel veel denkvisie Dat is een ongezonde situa antwoordelijkheid is uitgeslote ■tennentaire oppositie zou gaar macht en invloed buiten het échten. Symptomen daarvan °m de faculteiten. Voorts zou van de PvdA (lees: nog lang b een ouderwetse klassemaats symtomen van die ontwikkelin "jken', hun blazoen is tijdeli "SV, ABP en ABN, laten blijk ®Jh- Zij hebben de neiging, an leling, zich te verschansen in «men worden dan vanzelfspr «s een gevaar. Het moet gezegd: deze regc 9°ed gedekte tafel dan over c uat is in onze historie geen nie in de negentiende eeuw sc met rijke planters in onze kolo °e bres stond voor ons cultur manschap en koopmansgeest aeriandse geschiedenis gewei! cnriiier op de voorgrond in tijdi Het is niet te zeggen of we h «mijdelijk mechanisme. Wel is «t van de koopman het zeider ardse zwoegen van kunstena an zijn goede werken uitdrukk n®nsen van de cultuur en het o |n Nederland kan men dan -nelden, aanpakken en terech 1° aan de man die de cijfers aarvoor hebben de huidige mir

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 2