Onstuitbare opmars
van de vrouw in VS
GATT-ronde:
Voor
elk wat wils
Twee frontenoorlog
over priesterambt
ONZE HYPOTHEEK
HEET NIET VOOR NIE
DE IDEAALHYPOTHEEKI
STUDENT1
DE STEM COM
Dollar jojo
|0rde op zaken
■DINSDAG 23 SEPTEMBER 1986
D10T1M
■ACHTERGROND
T51 DINSDAG 23 SEPTEMB
CONFERENTIE OVER WERELDHANDEL WORDT ZEER MOEIZAAM
Checken
Bloedgroepen
Haags
hoogstandje
Kapot
AGENDA
u
Ideaal, dat-ie dank zij het rente-egaliserend systeec
grote renteschommelingen opvangt!
Ideaal, dat je maar liefst 50% van de restschuld perji
boetevrij mag aflossen!
Ideaal, datje 'm mag meenemen naar een volgend W
of doorgeven aan de koper van uw huis!
Ideaal, dat de Ideaalhypotheek een lage rente btf
Ideaal, dat-ie een lage afsluitprovisie heeft.
j Verzekeringsbank
keerde
33 miljard uit
verenigde spaarbank
Door Jo Wijnen
ALS 'de revolutie van de
vrouw' ergens krachtig
en onstuitbaar om zich
heen grijpt, dan is het
wel in de Verenigde Sta
ten. De Amerikaanse
vrouw neemt een steeds
belangrijker plaats in op
de arbeidsmarkt.
Bovendien dringt ze tot
steeds hogere posities door.
Tal van Amerikaanse vrou
wen staan aan de top van
grote bedrijven. Op de televi
sie verschijnen nagenoeg da
gelijks 'vrouwelijke deskun
digen' die met groot gemak
en indrukwekkende kennis
van zaken praten over poli
tieke vraagstukken, interna
tionale ontwikkelingen en
economische aangelegenhe
den spreken. Het alleenrecht
dat de mannen op tal van
terreinen tot voor kort had
den, wordt door de ambiteu-
ze, hardwerkende, goed ge
schoolde en voortdurend voor
haar zaak vechtende Ameri
kaanse vrouw danig onder
mijnd. De waardering voor
vrouwen in hoge manage-
mentsfuncties, het bedrijfsle
ven en de publiciteit is zeer
groot.
Rond de eeuwwisseling
nam slechts 15 procent van
alle Amerikaanse vrouwen
aan het arbeidsproces deel.
Nu is dat 71 procent. Aan het
einde van de Tweede We
reldoorlog werkte slechts 10
procent van alle getrouwde
vrouwen met jonge kinderen.
Nu werkt de helft van alle
jonge moeders met kinderen
onder de zes jaar. Het leger
van werkende jonge moeders
is in de VS aangezwollen tot
6.2 miljoen. Daar moeten dan
nog de 1.8 miljoen gescheiden
of alleenstaande vrouwen
met jonge kinderen aan wor
den toegevoegd. Meer dan 26
miljoen echtparen - van alle
leeftijden - hebben een
plaats op de Amerikaanse
arbeidsmarkt gevonden.
Ongeveer 40 procent van
alle vrouwen tussen de 20 en
45 jaar heeft een vaste baan.
Van de gehuwde vrouwen
heeft 29 procent een vaste
baan.. Bovendien groeit het
aantal vrouwelijke 'zelfstan
diger ondernemers' zeer snel.
U\t bovenstaande cijfers
mag overigens niet worden
afgeleid dat de emancipatie
van de vrouw in de VS zich
vrijwel voltrokken heeft. De
meeste werkende vrouwen
doen nog steeds 'vrouwelijk
werk'. Pogingen van grote
bedrijven en arbeidsbureaus
vrouwen op te leiden tot
loodgieter, electricien of tim
merman zijn op nagenoeg
niets uitgelopen.
Daarentegen hebben tal
loze vrouwen zich hoge posi
ties weten te verwerven in
grote bedrijven. In de finan
ciële wereld en het bankwe
zen spelen zeer veel vrouwen
een prominente rol. In 15 jaar
tijd steeg het aantal vrouwe
lijke topfunctionarissen in
die laatste sector van 9 tot 39
procent. In diezelfde periode
nam het aantal vrouwelijke
juristen van 2 tot 15 procent
toe.
Toch hebben vooral de
vrouwen in de hogere func
ties het vaak bijzonder moei
lijk. Zij hebben niet alleen
een inspannende en veelei
sende baan, maar zijn in veel
gevallen ook nog echtgenote
en moeder. Uit onderzoeken
is gebleken dat de vrouw, of
ze een baan heeft of niet, nog
steeds het meeste werk in de
huishouding doet en nage
noeg alleen belast is met de
opvoeding en begeleiding
van de kinderen. Tegelijker
tijd moet ze ook nog optreden
als 'versiering' van haar
echtgenoot, vooral als die een
hogere functie met tal van
sociale verplichtingen heeft.
De soms onder zeer zware
druk staande werkende
vrouw in de hogere beroeps
groepen rookt en drinkt dan
ook te veel. Ook het drugsge
bruik bij vrouwen die een
hogere functie hebben is zeer
hoog. Bovendien gaan steeds
meer vrouwen naar hun arts
omdat ze een onbedwingbare
lust tot eten hebben. Met ro
ken, drinken en eten reage
ren veel vrouwen de span
ningen af waaronder ze
- vooral als ze een verant
woordelijke baan hebben en
ook nog echtgenote en moe
der zijn - dagelijks gebukt
gaan. Onderzoekers hebben
cijfers op tafel gelegd waar
uit o.m. blijkt dat mannen
minder roken naarmate ze
hoger op de carrièreladder
klimmen. Bij vrouwen is dat
precies andersom. Mannen in
hogere functies eten minder
en besteden meer aandacht
aan hun lichamelijke condi
tie. Vrouwen in hogere func
ties hebben daarentegen de
neiging meer te eten en hele
maal geen aandacht meer
aan hun conditie te besteden.
Bij vrouwen neemt het aan
tal hart-infarcten dan ook
snel toe.
Onderzoeken hebben
voorts aangetoond dat er bij
zeer veel vrouwen een voor
keur bestaat voor part-time
werk. De meeste vrouwen
willen nog altijd tijd be
schikbaar hebben voor het
huishouden en de kinderen.
Bovendien is er onder de
Amerikaanse vrouwen zelf
een levendige discussie
gaande over de vraag of het
maken van een carrière be
langrijker is dan het over
eind houden van een gezin.
Sommige deskundigen spre
ken al van een vrouw-tot
vrouw-discriminatie, omdat
juist werkende vrouwen met
goede banen in toenemende
mate neerkijken op him zus
ters die, ten faveure van hun
gezin, geen carrière nastre
ven en bewust volstaan met
een eenvoudige part-time
baan. De vrouwen die min
stens voor een deel van de
werkdag in hun gezinnen
willen blijven, worden ge
steund door het gegeven dat
steeds meer kinderen van
carrière-ouders, vooral op
latere leeftijd, op drift raken
of met gedragsproblemen te
maken krijgen.
Een en ander maakt duide
lijk dat de 'de revolutie van
de vrouw' in de VS ook tal
van schaduwkanten heeft.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14. 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Hanlrralotiac
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter-Jan Dekkers
DE nieuwe wereldhan
delsronde in het kader
van de GATT (Alge
mene Overeenkomst in
zake Handel en Tarie
ven) kan dit najaar in
Genève van start. En als
het meezit kunnen in
pakweg 1990 de eerste
handelsakkoorden wor
den gesloten.
De onderhandelingen in
Genève zullen naar het zich
laat aanzien echter zeer
moeizaam verlopen. Er is het
afgelopen weekeinde in de
Uruguese badplaats Punta
del Este dan wel een akkoord
over de agenda bereikt, maar
de uitleg over wat daar pre
cies is afgesproken verschilt
van land tot land.
Neem de landbouwsubsi
dies. De Verenigde Staten en
de zogeheten 'Groep van
Veertien' - belangrijke land-
bouw-exporterende landen
als Canada, Australië en Ar
gentinië - hadden als eis ge
steld dat in Genève moet
worden onderhandeld over
het afschaffen van alle land
bouwsubsidies.
Dat was zeer tegen de zin
van de Europese Gemeen
schap. En niet geheel ten on
rechte. Ruim 70 procent van
de Europese begroting wordt
besteed om het landbouwbe
leid in stand te houden. Dit
jaar geeft de Gemeenschap
zo'n 55 miljard gulden uit om
te voorkomen dat de Euro
pese boeren zich uit de markt
prijzen.
Vooral de Franse land
bouw is sterk afhankelijk
van exportsubsidies. Dat
land heeft zich in Punta del
Este dan ook met hand en
tand verzet tegen het onge
clausuleerd plaatsen van
landbouw-exportsubsidies
op de agenda.
Dus naarstig naar een
compromis gezocht. En, ter
elfder ure, ook gevonden in
de formulering dat de vol
gende GATT-ronde zich zal
bezighouden met een 'gelei
delijke vermindering van de
negatieve gevolgen van sub
sidiëring van argrarische
produkten'. Waaruit die ne
gatieve gevolgen precies be
staan wordt evenwel niet na
der omschreven en daar zit
ten voor de EG voldoende
mogelijkheden om straks in
Genève de nodige blokkades
op te werpen.
Daar komt bij dat straks in
Genève over Alle landbouw-
beschermende maatregelen
kan worden onderhandeld.
Dus ook over de miljarden
dollars inkomenssubsidies
die de VS jaarlijks richting
boeren sluizen en wat veel
landbouwproducenten al ja
ren een doorn in het oog is.
Overigens verdient de
Amerikaanse opstelling in
Punta del Este in een pluim.
Clayton Yeutter.
omdat men zich niet achter
Europa heeft verscholen.
Want de EG mag dan het
leeuwendeel van de Europese
begroting in landbouwsubsi
dies steken, wat de Amerika
nen doen is ook niet mis: Zo
stopte Washington vorig jaar
zo'n 26 miljard dollar aan
subsidies in de landbouw.
Wat echter niet heeft kun
nen voorkomen dat de Ame
rikaanse export van land-
bouwprodukten (vooral als
gevolg van de dalende dol
larkoers) sterk is gedaald:
van 44 miljard dollar in 1981
naar 27,5 miljard dollar vorig
jaar. Waarmee tevens is aan
getoond dat het beschermen
van de eigen handel (land
bouw) op den duur niet altijd
het gewenste resultaat heeft.
De VS verwachten dat de
Amerikaanse boeren straks,
als de handel in landbouw-
produkten vrij is van subsi
dies en andere beschermende
maatregelen, zich goed met
de Europese boeren zullen
kunnen meten.
Geen keiharde afspraken
dus over het afschaffen van
landbouw-exportsubsidies.
Maar de in Punta del Este
gekozen formulering ontslaat
Europa niet van de plicht
zich diepgaand te bezinnen
over het in de toekomst te
voeren landbouwbeleid.
Europees landbouwcommis
saris Andriessen is daar tien
dagen geleden overigens al
mee begonnen door de over-
produktie in de melksector
hard aan te pakken. Dat kost
de Nederlandse boeren veel
geld, maar zonder ingrijpen
zal de wal het schip keren,
vreest Andriessen. In feite
neemt hij al een voorschot op
wat in Punta del Este is afge
sproken.
'Den Haag' verwacht dat
de Nederlandse landbouw
straks best in staat zal zijn te
concurreren zonder over
heidssteun. Staatssecretaris
Heerma (Economische Za
ken), die Nederland in Punta
del Este vertegenwoordigde,
gelooft zelfs dat de Neder
landse landbouw uiteindelijk
kan profiteren van een vrij
ere markt.
Er was in Punta del Este
nog een zaak die de gemoede
ren heeft beziggehouden: de
dienstenhandel, vorig jaar
mondiaal goed voor een om
zet van ruim 200 miljard dol
lar. Amerika heeft zich in
Punta del Este, samen met
Japan en de EG, opgeworpen
als verdediger van liberalise
ring van de dienstenhandel.
Daartegen hebben de
meeste ontwikkelingslanden
zich tot het laatst toe fel ver
zet. Het vrijmaken van de
handel in diensten (banken,
verzekeringen, communica
tie, transport, eet.) zou ruim
baan maken voor de al ver
ontwikkelde commerciële
dienstverlening in de indus
trielanden.
De ontwikkelingslanden
vrezen dat de eigen, nog in de
kinderschoenen staande
dienstverlenende sector door
Westerse maatschappijen zal
worden overweldigd. Omdat
een akkoord over de land
bouw voor deze landen even
wel ook zeer belangrijk was,
heeft men water in de wijn
gedaan: er kan in Genève
over de dienstenhandel wor
den gesproken, maar dan op
een aparte conferentie, wel
onder de GATT-paraplu,
maar los van de onderhande
lingen over de rest van de
wereldhandel.
Dat was een slimme zet
van de arme landen, omdat
ze nu in Genire de handen
vrij houden om eventueel
dwars te liggen, zonder dat
dat door de industrielanden
kan worden afgestraft op de
conferentie over de handel in
landbouw- en industriepro-
dukten.
Amerika heeft zich tegen
een aparte ronde inzake de
dienstenhandel verzet, juist
omdat de Amerikanen de
rest van de wereldhandel als
wisselgeld wilden gebruiken.
Door de diensten los te kop
pelen van de rest van de we
reldhandel zal het zeer moei
lijk worden daarover straks
in Genève een akkoord te
sluiten. Maar dat is, zullen de
Amerikanen hebben gedacht,
van later zorg.
Bovendien, alle andere
door de VS gewenste zaken
als de bescherming van mer
ken en het liberaliseren van
buitenlandse investeringen
zijn op de agenda geplaatst.
Reden voor Amerika's han
delsgezant Yeutter om het
resultaat in Punta del Este te
kwalificeren als 'een belang
rijke overwinning voor de
principes van een vrije en
eerlijke handel'.
Alom dus tevreden rege
ringen. Amerika heeft voor
het grootste deel z'n zijn ge
kregen, Europa heeft slechts
geringe concessies hoeven te
doen en de ontwikkelings
landen krijgen nog volop de
tijd zich op de komende con
currentieslag in de diensten
sector voor te bereiden.
Het echte werk kan nu be
ginnen.
'VERFRISSEND', 'valt 100%
mee', 'stukken beter dan
verwacht'.
Het is wellicht nog te
vroeg om al echt de loftrom
pet te steken, maar wel kan
worden vastgesteld dat Nij-
pels (Ruimtelijke Ordening
en Milieubeheer) in zijn
nieuwe functie tenminste
goed is begónnen.
Qua beleid zal het hem
nog niet meevallen zijn
voorganger Winsemius snel
te doen vergeten, maar zijn
ambtenarenapparaat draagt
ook hèm op handen. Niet èlle
ministers kunnen dat zeg
gen.
Ook de Kamer is over Nij-
pels tot nu toe dik tevreden,
al zal wellicht Zijlstra, de
energiespecialist van de
FVdA, daar anders over
denken. Hij kon afgelopen
donderdag, tijdens een mon
deling overleg over de kern
ramp in Tsjernobyl, werke
lijk geen goed doen.
Nijpels, na een reeks vra
gen van Zijlstra: „Dit klinkt
me allemaal uitermate be
kend in de oren. De beant
woording zal navenant
zijn."
Even later: „De heer Zijl
stra zou al een stuk verder
zijn als hij zou leren luiste
ren. Daar heb je veel aan in
dit vak."
Weer even later, nadat
Zijlstra een deskundigen-
congres over Tsjernobyl had
aangehaald: „Het is prettig
dat de heer Zijlstra daar is
geweest; we weten nu uit de
eerste hand wat daar, al
thans in zijn ogen, is ge
beurd."
Na nog een soortgelijke
opmerking en het verwijt
aan de PvdA-er zijn infor
matie 'uitsluitend uit kran
ten' te halen, was Zijlstra
het geziek meer dan beu.
Toen Nijpels zich dan ook
even later terloops liet ont
vallen dat 'volgens de
krant'etcetera, zag hij
zijn kans schoon: „Nou hoor
ik u toch ook zeggen dat.
Maar Nijpels had hem al
door: „Jazeker, maar het
verschil is dat ik mijn amb
tenaren eerst laat checken of
het juist is wat er in de
krant staat. En dat hebt u
niet gedaan!"
JE hoort er in het CDA bijna
niemand meer hardop over
praten. Want in die kring
heerst toch nog steeds een
beetje het idee dat als je er
niet over praat, het er ook
niet is.
Echt geholpen heeft het
niet. Want rond de vacante
zetel van de partijvoorzitter
is de oude 'bloedgroepen'-
discussie toch weer in alle
felheid opgelaaid.
Heel anders dus dan Buk
man (AR), kort na zijn pro-
motie tot minister voor Ont
wikkelingssamenwerking,
deed voorkomen. „Het doet
er echt niet meer toe," zo liet
hij toen de partij krant ver
heugd weten, „of iemand uit
de KVP of AR of CH voort-
jkomt. Van een heleboel
mensen weet ik het zelfs
niet."
Bukmans 'eigen' AR is in
derdaad niet in de race.
Maar CH en KVP staan on
verbiddelijk tegenover elk
aar.
De CH-argumenten lijken
solide: na Steenkamp (KVP)
en Bukman (ARP) is de CH
aan de beurt; bovendien
heeft de KVP al de premier
en de AR de fractieleider.
CH-kandidaten zijn Luc
van Leeuwen, de laatste
voorzitter van de CH en in
het dagelijks leven directeur
van een verzekeringscon
cern; Huib Eversdijk, vice-
voorzitter van de CDA-frac-
tie; en Willemien van Mont-
frans, vice-voorzitter van
het CDA en burgemeester
van Veere.
De KVP heeft eigenlijk
maar één argument, en dat
kan ook voor CH'er opgaan:
het zou goed zijn als een in
gewerkt bestuurder de taak
van Bukman overneemt.
Dè kandidaat van de is de
Nijpels: ...op handen...
huidige waarnemend voor
zitter Bert Fleers, voormalig
burgemeester van Ootmar-
sum en tegenwoordig werk
zaam bij de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten.
Maar als goede tweede geldt
Jos van Gennip, plaatsver
vangend directeur-generaal
Ontwikkelingssamenwer
king.
De Partijraad hoopt in
november een voordracht te
hebben. Vast staat voorlopig
alleen dat het een CDA'er
wordt.
„HET gaat er ons om front te
maken tegen een consump
tiemaatschappij die geen ho
gere waarden kent. Het gaat
ons om de zin van het be
staan. Het is van belang dat
je tegen jongens in het sta
dion kunt zeggen: blijf met
je poten van die ander af. En
dat mensen weer iemand uit
het water halen als zij die
daar in zien liggen."
(CDA-Kamerlid
Wim Mateman)
MOEDIG werd het wel ge
vonden van de nieuwe
staatssecretaris voor het
Midden- en Kleinbedrijf,
Albert-Jan Evenhuis, maar
verstandig niet en hoffelijk
nog minder. Want wie zoekt
nou een brouwerij uit om
verbale bijstand te betuigen
aan de toch al met zoveel be
smuikt gelach ontvangen
anti-alcohol-campagne van
staatssecretaris Dees?
De vroegere strategisch
adjunct van Nijpels zag er
geen probleem in, en sprak
dus - bij de jubileumviering
van een Valkenburgs bier
producent - vermanende
woorden over de drankzucht
als ontregelaar van maat
schappij en gezin.
Vloeken in een kerk had
niet fouter kunnen vallen.
„Wij maken gezond bier
voor gezonde mensen," re
pliceerde natuurlijk de di
recteur van de brouwerij.
Maar de burgemeester
van Valkenburg - „Een ge
zonde ziel kan niet in een
droog lichaam wonen" - en
de gouverneur van Lim
burg, Kremers, lieten zich
evenmin onbetuigd. De laat
ste vergeleek bier met wa
ter: „Mits met mate gedron
ken, doen beide niemand
kwaad."
Ook géén drank maakt
soms meer kapot dan je lief
is.
TERWIJL de meeste frac
tiespecialisten al druk bezig
zijn hun fractievoorzitters
materiaal aan te dragen
voor de algemene beschou
wingen, suddert de Kamer
nog maar wat door. Weinig
echt leuke onderwerpen dus.
Om nog iets te noemen:
morgenavond interpelleert
Alders (PvdA) minister Van
Dijk (Binnenlandse Zaken)
over diens opvattingen over
de werklust van ambtena
ren. En misschien, als Van
den Broek (Buitenlandse
Zaken) op tijd verslag doet
van het EPS-beraad over
Zuid Afrika, komt ook daar
over deze week nog een de
bat. Wallage (PvdA) heeft
dat al aangekondigd.
De Eerste Kamer beperkt
zich tot het initiatief-wets
voorstel van Vermeend en
Moor (beiden PvdA), dat
vooral bedoeld is langdurig
werklozen makkelijker aan
werk te helpen.
EINDREDACTIE:
FRANS BOOGAARD
Door Jan Bouwmans
IN de R.K.Kerk woedt
nog altijd een theologi
sche twee-fronten-oor-
log over het priester
ambt. Deze oorlog is oor
zaak van de beleidsma
tige stagnatie van de
kerkvernieuwing.
Voor een doorbraak is
voorlopig niets te verwach
ten van de (hoogste)leiding.
Een doorbraak van onderop
vergt echter een strategie
van kleine stappen en in alle
stilte bedreven alternatieve
experimenten.
De ontwikkeling van zulk
een strategie past volgens
prof. dr. Ad Willems, emeri
tus-hoogleraar theologie van
de Nijmeegse faculteit, de
'Vereniging voor gehuwd en
ongehuwd priester-
schap'(GOP) die afgelopen
zaterdag in Utrecht officieel
is opgericht.
Van de 714 aangeschreve
nen waren in het Markus
centrum 134 gehuwde pries
ters - al of niet met echtgeno
tes - aanwezig, terwijl 98 be
richt van verhindering had
den gestuurd. Naar schatting
zijn er in ons land ongeveer
2100 gehuwde priesters. In de
oprichtingsfase is de GOP fi
nancieel met ongeveer 30
mille gesteund door de ordes
gn congregaties van priester
religieuzen.
Voor eens en altijd dient de
valse voorstelling zaken uit
geroeid te worden dat de
GOP de afschaffing van het
celibaat nastreeft. Voorzitter
Evert Verheijden benadrukte
dat deze term in de hele doel
stelling niet eens voorkomt.
De doelstelling van de GOP
is de totstandkoming van een
zodanige vernieuwing van
het ambt in de R.K.Kerk, dat
iedere gedoopte ertoe geroe
pen kan worden. Levensstaat
en geslacht behoren met an
dere woorden irrelevant te
worden. De GOP staat op de
bres voor de waarde van het
vrij gekozen celibaat, maar
verwerpt het afgedwongen
celibaat als voorwaarde voor
het priesterambt. De GOP
wil er dan ook uitdrukkelijk
zijn voor zowel celibataire
als gehuwde priesters.
Er zijn echter al bisschop
pen geweest die GOP-leden
in hun pastorale bestaan
hebben bedreigd, zo viel in
Utrecht te horen. Niettemin
stelt de GOP zich volstrekt
niet tegen de bisschoppen op,
aldus voorzitter Verheijden.
De vereniging zou het op
prijs stellen als de bisschop
pen met haar in contact zou
willen treden zoals de West-
duitse bisschoppenconferen
tie onlangs heeft besloten dat
te doen met de Duitse vereni
ging voor gehuwde priesters
en hun vrouwen.
De GOP wil zich vooral re
gionaal gaan uitbouwen en
sterk maken. Bovendien wil
ze de theologische denk
kracht, in haar gelederen in
niet geringe mate aanwezig,
bundelen. Ook wordt gedacht
aan oprichting van een stu
diesecretariaat, want er zijn
volgens voorzitter Verheij
den genoeg roepingen in de
Kerk, maar die mogen niet
gefrustreerd worden door de
onbuigzame ordening van
het onvrijwillige celibaat.
De voorzitter van de inter
nationale federatie van ge
huwde priesterverenigingen,
de Vlaming Bert Peeters,
noemde het allerbelangrijk
ste wat de gehuwde priester
in dit stadium te bieden
heeft, het uittreden uit zijn
anonimiteit. Door zich in alle
openheid voor en in het kerk-
volk te manifesteren leveren
ze de beste bijdrage tot de
broodnodige mentaliteitsver
andering. Uit een langdurig
gesprek met de jonge bis
schop van Antwerpen had hij
begrepen dat de hiërarchie
naar de toekomst toe twee
soorten gehuwde priesters
zal hanteren: gehuwden die
eventueel gewijd kunnen
worden en in het huwelijk
getreden priesters. Deze laat-
sten zal geen enkel plekje on
der de pastorale zon worden
gegund. Paus Johannes Pau-
lus II heeft de beleidslijn uit
gevaardigd dat gehuwde
priesters niet meer mogen
worden aangesteld in func
ties in het basispastoraat;
dus als pastoraal werker.
Prof. Willems wees erop
dat er de hele kerkgeschiede
nis door mensen in de Kerk
zijn geweest - en niet de eer
sten de besten -die weigerden
zich te identificeren met de
Kerk van hun tijd. Zelfs het
conciliedocument over de
Kerk wijst de identificatie
van de huidige Kerk en de
Kerk van Jezus af. Daarom
blijft het zin hebben zich niet
bij de bestaande situatie neer
te leggen.
Er is geen enkel steekhou
dend theologisch argument
tegen de gehuwde priester of
de vrouwelijke priester; er
bestaat wel een diepe emotio
nele vbees die zich hult in een
theologisch jasje. Volgens
Willems is er in de Kerk een
stemmigheid aan het ont
staan dat men zich voor het
weren van gehuwden en
vrouwen uit het priester
ambt niet kan beroepen op
het Nieuyre Testament. Een
argument als 'Jezus was een
man en ongehuwd' bewijst in
zichzelf zijn absurditeit,
want de consequentie ervan
is: 'Jezus was een Palestijn,
dus alleen Palestijnse man
nen kunnen in de R.KKerk
ambtsdrager zijn'.
De theologische strijd om
de gehuwde priester en de
vrouw in het ambt is volgens
Willems feitelijk gestreden:
er is geen enkel theologisch
beletsel. Wat rest is de juridi
sche strijd voor wijziging
van de kerkorde. Daarvoor
moet een nauwkeurige stra
tegie ontworpen worden, het
geen ook in de Kerk een zeer
eerzaam middel is. Elemen
ten van die strategie zijn
creatieve en zorgvuldige ex
perimenten met alternatieve
ambtsuitoefeningen die niet
aan de grote klok gehangen
moeten worden. Men moet
hoge ambtsdragers in de
Kerk ook niet voor het blok
plaatsen via publicitair ge
weld. "Een alternative prak
tijk is gebaat bij een zekere
rust en windstilte, zodat een
gemeente de tijd heeft om de
heilzaamheid te ervaren van
het preken door een vrouw
en van haar voorgaan in ge
bed 'en eucharistie. Hier heb
ben parochiebesturen moge
lijkheden in handen, die ze
zouden moeten benutten", al
dus prof. Willems."
De emeritus-hoogleraar
riep op niet te benauwd te
zijn voor overtreding van de
kerkwet. Toen de vakbewe
ging destijds begon, had ze
ook geen enkel juridisch been
om op te staan; alles wat ze
deed, was illegaal. In de Kerk
komen wetswijzigingen niet
anders tot stand, is het ook
nooit anders gebeurd.
(ADVERTENTIE)
6.6%
(met gemeentegarantie)
Joke van Leeuwen
- FOTO ANP 1
Basi
AMSTERDAM (ANP) - De So
ciale Verzekeringsbank (SVB)
en de Raden van Arbeid (RvA)
hebben vorig jaar in totaal
ruim 33 miljard gulden uitbe-
taald.
Het grootste deel van dat
bedrag, 22,9 miljard gulden,
werd betaald aan AOW-pen-
sioenen. Dit staat in het maan
dag verschenen jaarverslag
van de SVB.
Ruim 4,2 miljoen mensen
ontvingen hun pensioen of uit
kering als weduwe of wees
(AWW) of hun kinderbijslag
(AKW) via de SVB en de Ra
den van Arbeid. Aan 174.000
weduwen en 3.000 wezen werd
2,6 miljard gulden uitbetaald.
De 2,2 miljoen kinderbijslag-
I gerechtigden ontvingen vorig
i jaar 7,5 miljard gulden.
De SVB meldt dat het aan
tal mensen met een AOW-
pensioen explosief is gestegen
1 met 530.000 tot in totaal 1,9
miljoen. Dat komt door de ge
lijkberechtiging van gehuwde
vrouwen voor de AOW. Die
ontvangen nu ook - in over
eenstemming met de richtlij
nen van de EG - een eigen
AOW-pensioen.
De wet op de studiefinancie
ring - die op 1 oktober ingaat -
betekent in de meeste gevallen
■■voor kinderen boven de 18 jaar
afschaffing van de kinderbij-
.slag. Het aantal uitkeringen in
»dit kader zal daarom volgend
[jaar aanzienlij k teruglopen.
Door de invoering van deze
[wet en door de voortgaande
automatisering van de kinder-
I bijslagadministratie zullen de
I komende j aren bij de 22 Raden
[van Arbeid in het land onge-
[veer 1.500 banen verloren
gaan.
EEN te dure dollar is in het verleden
schap altijd beschouwd als een bedr
stel. Een dure dollar lokt Europees
Staten, geld dat in Europa nodig is
drijvigheid aan te zwengelen. Bove
foor een dure energierekening, wat
ook belemmert.
Toen de Amerikaanse munt voric
schoot was de EG er als de kippen 1
Wagen. Reagan, profeet van het vri
dollar echter eerst maandenlang als
sen, aleer eind september samen me
9repen om de dollar een 'zachte' lan
Vandaag zijn het opnieuw de Eui
9en. Nu echter omdat het Witte Huis
vrije val van de dollar; de Amerikaan
dere kant doorgeschoten. Washing
economisch herstel in de wereld kan
worden gedragen. Japan en de EG
woordelijk. Japan en Europa moeter
"dn economie verder stimuleren,
["eer produkten op de Europese en
en Dan trekt de Amerikaanse econ<
leren ook Europa en Japan van. Was
°P welke manier de EG en Japan t<
verdere renteverlaging. En omdat bi
els economisch trekpaard wordt bes
'ouw moeten nemen.
Dat weigert de Westduitse regerini
,eiieszins redelijke groei van de West
andere EG-landen verwachten weinir
lenng van ,je economie, vooral niet
Pese regeringen de handen vol hebb
"et financieringstekort. Waarop een
minister Baker vorige week de dollai
®en een goedkopere dollar zou de
vorderen, C(T bet economisch hers
MET als gevolg een vrije val van de d'
Monetae Systeem (EMS) op z'r
cnade toebrengt aan de Europese
aanse produkten worden immers g<
ark en gulden in relatie tot de dollai
turopese produkten concurreren,
h/rif,18 de reden waarom de financ
1 ert besloten in te grijpen, door de c
opkopen. Het resultaat bleef m
ik °rnernen al deed de koers van
'ogte inschieten.
WnrH0n9ens zal in het Witte Huis wel
sen vergoten, nu Europa Ameri
ao Ten onrechte overigens, war
e, aa'Amerika minder naar het buiti
W is orde °P zaken gaat stellen
men' dat de Amerikaanse econorr
maa Wel zou willen 'i9t niet aan die
ovprhaan het Sigantisch financiering;
brnou 'd' Terwij' de meeste Europe
Stei in f'em laten aanhalen en de arrr
nimi Amerika) krijgen als ze hui
fakni bePerken, strooit de man in
01 er niets aan de hand is.
