Redding van het
milieu gaat vele
miljarden kosten
Sancties zullen niet werken
Verenigde Naties zitten financieel aan de grond
Italiaanse communisten willen af van kernenergie
nva tiid
Deetman
zich van o
universita
BOMMEm
Stelselhc
in de pre
BIJ DE START VAN DE JAARLIJKSE ALGEMENE VERGADERING
.BMOflM-
HOOFDREDACTEUR CAPE TIMES:
RUZIE IN COALITIE NA TSJERNOBYL:
'Miljoen vre
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1986
ACHTERGROND
EEN NUCHTERE KOSTEN-BATENANALYSE
WOENSDAG 17 SEP1
T5 PAGINA 2
Door Mathieu Kothuis
BOSSEN in Brabant sterven of zijn op sterven na
dood. De veel bezongen heidevelden liggen er
deze herfst verdord, doods en flets bij. Nieuw
bouwwijken in de grote steden zijn niet zelden
gebouwd op vuilnisbelten en op met gif vergeven
bouwgrond. Minstens enkele malen per jaar
vindt er wel ergens in Nederland massale vis
sterfte plaats in een van de open wateren. Door
overbemesting van landbouwgrond verzuurt de
grond en wordt het grond- en drinkwater be
dreigd. De Brabantse Kempen zijn ernstig ver
vuild met cadmium uit de zinkfabrieken in de
Brabantse en Limburgse Kempen. De uitstoot
van electriciteitscentrales draagt bij aan de zure
regen die onder andere weer bijdraagt aan de
dood van de bossen.
Kortom, het milieu wordt zeer ernstig bedreigd en de sa
menleving zal in de komende decennia veel geld moeten
investeren om het tij te keren. Uit Duitse berekeningen
blijkt bijvoorbeeld dat alleen al het nemen van maatrege
len om de zure regen en de bossterfte in West-Duitsland
terug te dringen tot het jaar 2060 minstens 211 miljard
Mark zal kosten. En daarbij is al rekening gehouden met
de in de afgelopen jaren genomen maatregelen om de
luchtverontreiniging terug te dringen (loodvrije benzine,
beperking van de emmissie door electriciteitscentrales).
Als dat niet was gebeurd dan zou dit bedrag rond 2060 zelfs
oplopen tot 341 miljard Mark, meer dan de totale Duitse
lands begroting in '85.
Deze cijfers komen uit het boek 'Die ökologischen Mil-
liarden' van professor dr. Lutz Wicke, verbonden aan de
Technische Universiteit van Berlijn. Wicke komt in zijn
boek tot enkele onthullende cijfers over de gevolgen van de
milieuvervuiling voor de samenleving. Wicke, die het mi-
lieuproleem op een 'Duitse' manier benadert, zet een nuch
tere kosten-batenanalyse op. Het boek handelt bepaald
niet over het dreigend verlies van bloemetjes, bijtjes en vo
geltjes. Wicke redeneert simpelweg dat de voortschrij
dende milieuvervuiling ons uiteindelijk economisch gezien
erg veel geld gaat kosten als we nu geen maatregelen tref
fen.
Een voorbeeld. De massale bossterfte door de zure regen
kost de Duitse bosbouw nu al twee miljard Mark per jaar.
Maar dit is nog maar het topje van de ijsberg en een kleine
post op de ecologische schadebalans. Want hoeveel miljar
den schade veroorzaakt de luchtvervuiling bijvoorbeeld
aan de volksgezondheid en aan openbare gebouwen en ma
teriaal?. En hoe duur is de verzuring van rivieren en me
ren en hoeveel verlies lijdt de industrie door schade als ge
volg van geluidsoverlast? Wicke zet de problemen op een
rij en hangt er een prijskaartje aan.
Het volgende rekensommetje gaat op voor de Bondsre
publiek maar kan zo naar Nederlandse maatstaven ver
taald worden. Het totaal van de ecologische schadebalans
in West-Duitsland (geluid-,lucht-.water- en bodemvervui
ling) wordt door Wicke berekend op 100 miljard Mark per
jaar, zes procent van de jaarlijkse industriële produktie.
Volgens Wicke levert elk miljoen Mark dat nu in de be
strijding van de milieuvervuiling wordt geïnvesteerd de
samenleving uiteindelijk drie mihoen Mark op. „Een ren
dabelere investering in de economie is nauwelijks denk
baar", zegt Wicke.
Interessant wordt zijn rekensom waar het gaat om de
aanpak van de milieuvervuiling die gelijktijdig een be
langrijke bijdrage aan de aanpak van de werkloosheid kan
leveren. Met verantwoorde (economische) milieubescher-
mende maatregelen kunnen volgens Wicke in West-Duits
land nu al 250.000 nieuwe arbeidsplaatsen worden gescha
pen. En verwijzend naar de enorme Westduitse inspannin
gen bij de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog zet
Wicke uiteen dat een tweede (groen) 'Wirtschaftswunder'
in zijn land tot de mogelijkheden behoort. „Als we er met
een beter milieubeleid tevens in slagen het eigenbelang
van de bevolking te bevorderen dan is het milieu net zo
snel te redden als de wederopbouw van Duitsland na de
oorlog", aldus Wicke. Simpel geredeneerd zegt Wicke dat
het milieu alleen gered kan worden als thuis, in de bedrij
ven en in fabrieken geld bespaard kan worden met milieu
vriendelijke maatregelen. Een betere stimulans voor de
redding van het milieu is nauwelijks denkbaar.
'Die ökologischen Millarden' door Lutz Wicke
Uitgeverij: Kösel-VerlagMünchen prijs: DM 29,80.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55. Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28,01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krent niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RsnkrpIfltiAQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
„OVER een jaar of twee
zal de westerse wereld
tot de conclusie komen
dat economische sanc
ties tegen Zuid-Afrika
niet werken. Misschien
zullen ze het geweten
van de mensen in het
westen sussen, maar ons
zullen ze niet verder
helpen."
Voor de komende twee
jaar verwacht Tony Heard,
hoofdredacteur van het
Zuidafrikaanse dagblad
Cape Times in Kaapstad,
'meer van hetzelfde'. „We
gaan een hele moeilijke pe
riode tegemoet: voortdu
rende onrust, druk van eco
nomische sancties, blanke
onverzettelijkheid gepaard
met King-Kong gebaren om
de wereld te trotseren, de re
gering zal niet in staat blij
ken om een politieke regeling
te treffen met authentieke
zwarte leiders en daarmee
bedoel ik dan niet zwarte
marionetten."
Maar na twee jaar zal vol
gens Heard, een verklaard
tegenstander van sancties,
een nieuwe fase intreden.
„Dan zal iedereen eens diep
ademhalen en kijken wat er
moet gebeuren. In de wes
terse hoofdsteden zullen er
dan serieuze besluiten moe
ten vallen". Zuid- Afrika
heeft volgens Heard behoefte
aan meer westerse bemoeie
nis, niet aan terugtrekking
van het westen. Terugtrek
king schept een vacuum
waarmee het oostblok zijn
voordeel zal doen. Meer wes
terse bemoeienis zal de over
gang naar een nieuwe sa
menleving met machtsdeling
tussen blank en zwart verge
makkelijken.
„Nee, daarmee bedoel ik
geen vorm van constructive
engagement (de Ameri
kaanse politiek van diploma-
Heard
tieke overreding). Dat beleid
was veel te lief voor Pretoria,
de druk ontbrak." Het ge
bruik van de knuppel is no
dig. Maar daarnaast zou het
westen aan blank en zwart in
Zuid-Afrika ook een belo
ning in het vooruitzicht moe
ten stellen, in de vorm van
een soort Marshall-plan, als
Pretoria tenminste bereid is
bepaalde voorwaarden in te
willigen. „Politiek is mar
chanderen, en marchanderen
is iets wat P.W. Botha ver
staat".
Tony Heard bestiert al 14
jaar de Cape Times, een dag
blad dat voortdurend de
woede van Pretoria opwekt.
Vorig jaar werd hij gearres
teerd wegens de publikatie
- foto anp
van een interview met Olivër
Tambo, de voorzitter van het
verboden African National
Congress, wat hem drie jaar
gevangenisstraf had kunnen
opleveren. Het was voor het
eerst in 25 jaar dat een Zuid
afrikaanse krant een inter
view met een ANC-leider pu
bliceerde. De aanklacht tegen
de hoofdredacteur werd uit
eindelijk ingetrokken en ver
vangen door een aanklacht
tegen de uitgever, die 300
rand boete betaalde. „Dat
was een koopje, een van de
goedkoopste interviews die
we in de krant hebben ge
had".
Sinds de opheffing, vorig
jaar, van de Rand Daily Mail,
in Johannesburg, geldt de
Cape Times als een van de
weinige resterende liberaal-
onafhankelijke dagbladen in
Zuid- Afrika.
Geruchten als zou het
voortbestaan van de Cape
Times bedreigd worden, of
zijn hoofdredacteurschap op
de tocht staan, spreekt Heard
met kracht tegen. De Cape
Times werkt weliswaar sinds
kort met verlies, maar dat is
veel kleiner dan dat van de
Rand Daily Mail indertijd.
De oplage daalt inderdaad,
maar niet rampzalig, en een
aanpassing van het redactio
neel beleid ligt niet in het
verschiet. De Cape Times
heeft zeker veel vijanden,
„maar ik leef in een land
waarin iedereen probeert
iedereen te destabiliseren.
Dat is normaal."
De pers in Zuid-Afrika
heeft volgens Heard een
unieke brugfunctie te ver
vullen. Maar nu de regering
krachtens de noodtoestand
een ijzeren greep handhaaft
op de media, kunnen de
kranten die rol niet spelen.
Als de noodtoestand gehand
haafd blijft, heeft hij weinig
hoop voor de toekomst.
De helft van de lezers van
de Cape Times is zwart. „Het
is inderdaad ontzettend
moeilijk om een zwart le
zerspubliek te bereiken zon
der het traditionele blanke
lezerspubliek van de krant te
vervreemden. Maar onmoge
lijk is het niet. Het grootste
probleem zijn de adverteer
ders, die zijn vooral geïnte
resseerd in een koopkrachtig
blank publiek."
Veel zwarten, zowel lezers
als journalisten, menen dat
het nieuws door een blanke
bril wordt gebracht. De
meeste Zuidafrikaanse jour
nalisten en vrijwel alle bui
tenlandse correspondenten
zijn blank. Heard trekt een
vergelijking met de interna
tionale discussie over een
nieuwe informatie orde. Zo
als de Derde Wereld grieven
koestert over berichtgeving
vanuit westers perspectief, zo
bestaat ook binnen Zuid-
Afrika het probleem dat de
kranten worden gezien als
deel van de gevestigde
blanke orde. Hij meent overi
gens dat het probleem niet
overdreven moet worden,
want dat zou neerkomen op
omgekeerd racisme. Maar
het zou een goede zaak zijn
als de westerse media in
Zuid-Afrika meer gebruik
zouden maken van zwarte
journalisten en fotografen.
De Zuidafrikaanse pers
heeft niet alleen te kampen
met onderdrukkende maat
regelen van de regering. Er is
een vergaande concentratie
op de dagbladmarkt. De En
gelstalige pers is handen van
twee uitgeversconcerns: de
mij nbouwmaatschappij
Anglo-American is de groot
ste aandeelhouder in beide.
Heard: „Ik vind dat zeker
niet ideaal, maar ik zie geen
alternatief. Overheidssubsi
die is in de Zuidafrikaanse
situatie veel te riskant, de
overheid zou daar zeker mis
bruik van maken. De mijn-
bouwmaatschappijen zijn
vanouds de eigenaren van de
Engelstalige pers. Ik ziet dat,
ook gezien de hoge kosten
'van de moderne technologie,
als een noodzakelijk kwaad.
Er zijn geen andere geld
schieters." Wel ziet hij een
groeiende rol weggelegd voor
de alternatieve pers: kleinere
weekbladen en gemeen
schapsbladen die deels met
financiële steun van de ker
ken verschijnen.
Veel hangt naar zijn me
ning af van de opstelling van
de hoofdredacteuren. Als we
ons nu laten gebruiken als
spreekbuis van het establish
ment, zal de pers zwak staan
in een toekomstig Zuid-
Afrika onder een zwart
meerderheidsbewind, meent
hij.
Hoe schat hij .de vooruit
zichten op persvrijheid in een
Zuid-Afrika onder een
zwarte regering? „Allicht be
ter dan nu, want nu onder de
noodtoestand kunnen we
bijna niets. Ideaal wordt het
niet, er zullen meer beper
kingen zijn dan in de Ver
enigde Staten of Nederland,
maar lang niet zoveel als el
ders in Afrika. De oudere
garde van de zwarte nationa
listen bestaat niet uit extre
mistische heethoofden, het
zijn geen Gaddafi's. Wel zul
je dan de rechtse extremisten
moeten opsluiten, zodat ze
geen moeilijkheden maken
Ze zullen zeker de wet over
treden, en dan moeten ze fat
soenlijk berecht en opgeslo
ten."
Een toekomstige zwarte
regering zal haar macht ge
makkelijker kunnen vestigen
als Zuid-Afrika economische
groei kan handhaven. „Zowel
zwart als blank zullen zich
dan veiliger voelen. Daarom
zou de economie nu ook niet
met sancties verwoest moe
ten worden. Het hangt voor
een groot deel van onszelf af.
Als de pers nu een onafhan
kelijke rol kan spelen, heeft
ze onder een zwart meerder
heidsbewind ook een rol te
spelen. Als we ons nu plat la
ten walsen, zal dat later te
gen ons gebruikt worden."
(ANP)
DE ALGEMENE Vergade
ring van de Verenigde Naties
is aan haar 41ste jaarlijkse
zitting begonnen waarin ge
durende enkele maanden de
economische en politieke we
reldproblemen aan de orde
zullen komen. De bijeenkomst
vindt plaats in een periode
waarin de volkerenorganisa
tie te kampen heeft met een
ernstige financiële crisis en
zich grote zorgen maakt over
haar afnemende politieke in
vloed.
De geldkist van de VN is leeg.
VN-secretaris-generaal Javier Pe
rez de Cuellar heeft gewaarschuwd
dat er vanaf oktober geen geld meer
is voor de salarissen van de ruim
11.000 internationale ambtenaren
als de Verenigde Staten hun achter
stallige contributie aan de VN-be-
groting over 1986 niet spoedig over
maken.
In verband met het gebrek aan fi
nanciële middelen heeft Perez de
Cuellar voorgesteld de 41ste zitting,
die aanvankelijk tot 16 december
zou duren, met drie weken te bekor
ten. 'Het is niet duidelijk of de Ver
enigde Naties gedurende de rest van
het jaar aan hun financiële ver
plichtingen kunnen voldoen', waar
schuwt hij in een vorige week ver
schenen rapport.
Daarmee is tevens het belang
rijkste agendapunt van de 41ste zit
ting aangegeven: de financiële crisis
van de organisatie zelf.
Verder nemen de problemen in
zuidelijk-Afrika een prominente
plaats in op de 146 punten tellende
agenda. Ook staan er veel jaarlijks
terugkerende onderwerpen op de
agenda, zoals Afghanistan, Cam
bodja, Midden-Amerika, de oorlog
tussen Iran en Irak, ontwapening,
etc.
In diplomatieke kringen bij de
VN verwacht men echter dat daar
bij weinig nieuwe elementen aan de
orde zullen komen. Een nieuw punt
is wel de kwestie Nieuw-Caledonië,
die op verzoek van de landen in het
zuiden van de Stille Oceaan op de
agenda is geplaatst.
Onder de staats- en regeringslei
ders die de 41ste zitting zullen bij
wonen bevinden zich de Ameri
kaanse president Ronald Reagan, de
Spaanse koning Juan Carlos en de
Filipijnse president Corazon Aqui
no, die haar debuut op internatio
naal niveau zal maken. Dit drietal
spreekt de Algemene Vergadering
toe op 22 september.
Andere belangrijke aanwezigen
zijn de Nicaraguaanse president
Daniel Ortega, de Franse premier
Jacques Chirac en premier Robert
Mugabe van Zimbabwe, die onlangs
is gekozen tot voorzitter van de be
weging van niet-gebonden landen.
Verder zullen ruim 120 ministers
van Buitenlandse Zaken, onder wie
minister Van den Broek, acte de
présence geven.
De 41ste zitting zal worden voor
gezeten door Humayun Rasheec
Choudury, de minister van Buiten
landse Zaken van Bangladesh. Hij
wordt de opvolger van de Spanjaard
Jaime de Pinies.
Vandaag al zal de reguliere zit
ting van de Algemene Vergadering
worden onderbroken voor een viji
dagen durende speciale zitting over
Namibië. De VN spannen zich al ja
renlang in om dit land onafhanke
lijk te maken van Zuid-Afrika.
De weigering om zijn zeggen
schap in Namibië op te geven en de
wereldwijde afkeuring van zijn
apartheidspolitiek, zuilen Zuid-
Afrika opnieuw in de beklaagden
bank plaatsen. Ongetwijfeld zullen
er nieuwe oproepen worden gedaan
voor omvangrijke economische
strafmaatregelen tegen Pretoria,
waar overigens krachtens het VN-
Handvest alleen toe kan worden be
sloten door de VN-Veiligheidsraad.
Gezien de tot dusver afwijzende
houding van Washington en Londen
inzake omvangrijke sanctiemaatre
gelen is de uitkomst van dat debat
echter nog verre van zeker, menen
diplomaten.
De financiële perikelen van de
VN komen vooral voort uit het feit
dat een deel van de 159 lidstaten hun
verplichtingen niet nakomen. In
zijn rapport van vorige week
noemde Perez de Cuellar met name
de VS, die het grootste deel van hun
contributie van 210 miljoen dollar -
een kwart van de totale jaarlijkse
VN-begroting - nog niet hebben af
gedragen.
In Washington bestaat grote on
vrede over het functioneren van de
VN en beschuldigt men de VN van
vooringenomenheid tegenover het
Westen. Gezien deze opvatting en de
drang tot bezuinigen op de Ameri
kaanse overheidsuitgaven dreigt
het Congres 149 miljoen van de ach
terstallige 210 miljoen definitief te
schrappen.
Overigens circuleerden er het af
gelopen weekeinde berichten dal; de
regering-Reagan haar VN-beleid
drastisch zou willen wijzigen omdat
de politiek van de afgelopen jaren
contra-produktief is gebleken. De
'New York Times' meldde dat de re
gering in stilte probeert tientallen
miljoenen dollars die op de Ameri
kaanse VN-bijdrage gekort zouden
worden alsnog voor dat doel te be
stemmen. De regering zou de VN nu
weer beschouwen als een sleutel
voor de Amerikaanse politieke be
langen en de volkerenorganisatie
meer steun willen betuigen.
Om de crisis bij de VN te lijf te
gaan heeft een internationale groep
van deskundigen vijftig aanbeve
lingen gedaan, waarover de Alge
mene Vergadering zich de komende
weken moet buigen. Uit het onder
zoek is ondermeer naar voren geko
men dat er bij de volkerenorganisa
tie ondoelmatig wordt gewerkt en
dat bepaalde programma's slecht
worden geleid.
De voorgestelde maatregelen va
riëren van ontslag voor tot aan een
kwart van de 11.000 werknemers op
het VN-secretariaat, tot hervormin
gen inzake de vaststelling van de
begroting van de VN. Ook zullen be
paalde voordelen voor hoge meede-
werkers, zoals een vakantie van zes
weken, moeten worden aangepakt
Verder wordt ondermeer gepleit
voor het aanbrengen van een duide
lijker prioriteit in de programma's.
Hoewel nagenoeg alle lidstaten
berusten in de noodzaak van her
vormingen en erkennen dat er in
veertig jaar tijd binnen de VN het
een. en ander is misgegaan, is men
het niet noodzakelijkerwijs eens
over de inhoud van die maatregelen.
Met name niet op het punt van de
VN-begroting, een zaak waar
vooral vanuit Washington op wordt
aangedrongen.
De VS hebben in het verleden
herhaaldelijk laten weten als be
langrijkste geldschieter van de vol
kerenorganisatie een grotere in
vloed op de totstandkoming van de
begroting te wensen. Het risico van
een échec, hetgeen voor de VN een
ramp zou zijn, is dan ook niet geheel
uitgesloten, zo menen waarnemers.
De vijfjarige ambtstermijn van
Perez de Cuellar als secretaris-ge
neraal loopt in december af. De
meeste lidstaten steunen een
nieuwe kandidatuur, maar de 66-ja-
rige Peruviaan heeft gezegd die al
leen te zullen accepteren indien de
financiële crisis wordt opgelost.
In zijn rapport van vorige week
schreef Perez de Cuellar: de finan
ciële problemen zijn 'allereerst en
vooral politiek (van aard) en juist
om deze reden hebben ze gevolgen
voor de organisatie die veel verder
reiken dan het financiële terrein'.
(AP/RTR/UPI)
Door Gerard. Kessels
ZOALS een hoogsprin
ger die na een harde
aanloop als verstijfd aan
de grond gekluisterd
blijft, zo heeft Italië ge
reageerd op de kern
ramp in het Russische
Tsjernobyl. Italië, dat
als weinig andere wes
terse industrielanden
afhankelijk is van dure
buitenlandse energie,
maakte zich net op voor
de aanpak van een be
scheiden kernenergie
programma toen de do
delijke wolken uit de
Russische centrale ont
snapten. Nu hebben de
socialisten van premier
Bettino Craxi echter van
de ene dag op de andere
de kernenergie afgezwo
ren. Het zal daarom
voorlopig wel blijven bij
de ene grote kerncen
trale die Italië heeft.
„Italië móét en kén afzien
van kernenergie", zei de
plaatsvervangend secretaris
van de Italiaanse socialisten,
Claudio Martelli, na een be
zoek aan het partijcongres
van de Duitse mannenbroe
ders in Neurenberg. In deze
Beierse stad had de SPD niet
alleen Johannes Rau op het
schild geheven als de offi
ciële kanselierskandidaat
van de partij, maar ook
plechtig beloofd dat een
Craxi - fotoap
SPD-regering het gebruik
van kernenergie stap voor
stap zal terugdringen. De op
merking van Martelli heeft
hoge golven geslagen in de
vijver van de Italiaanse poli
tiek. Italië's socialisten gol
den als degelijke supporters
van de kernenergie. Boven
dien is het nog maar enkele
weken geleden dat de vijf
partijen die deel uitmaken
van Craxi's regeringscoalitie
overeenkwamen het aandeel
van de kernenergie beschei
den uit te breiden.
De afspraak om vóór het
jaar 2000 nog vier kenncen-
trales te bouwen maakt deel
uit van het nieuwe rege
ringsprogramma waarmee
Craxi na de val van zijn eer
ste kabinet deze zomer weer
opnieuw van start ging. Die
afspraak ligt echter aan gru-
zels nu ook Craxi en andere
kopstukken van de socialis
ten zich achter Martelli ge
schaard hebben. De andere
regeringspartijen beschuldi
gen de socialisten van
woordbreuk. Menig politiek
koffiedikkijker voorspelt al
dat de coalitie de komende
maanden na een vinnig ener
giedebat zal sneuvelen.
Voor de voorstanders van
kernenergie, vooral te vinden
bij de grootste regeringspar
tij, de christen-democraten,
is het ijs echter dun gewor
den. De publieke opinie is te
gen meer kerncentrales. Er
zijn ruim één miljoen hand
tekeningen verzameld voor
een referendum tegen kern
energie. De communisten,
nog steeds de tweede partij
van het land, hebben begre
pen uit welke hoek de wind
waait. Na jaren lang gepleit
te hebben vóór kernenergie
willen ze er nu niets meer
van weten.
Italië bevindt zich in een
lastig parket. Het land, dat
vrijwel geen eigen energie
bronnen heeft, moet jaarlijks
voor enorme bedragen ener
gie importeren. De torenhoge
staatsschuld moet voor een
belangrijk deel aan deze dure
invoer worden toegeschre
ven. Tot voor kort kon Italië
de deviezen voor de energie
import nauwelijks bij elkaar
geschraapt krijgen. De da
lende olieprijs, in combinatie
met de gezakte dollar-koers,
heeft de geteisterde schatkist
echter een adempauze ver
schaft. Zodra de olieprijs zich
echter herstelt en de dollar
weer iets van zijn oude
sterkte terugkrijgt, is Italië
echter weer subiet in de pro
blemen.
In tegenstelling tot Frank
rijk en West-Duitsland is het
ontbreken van eigen energie
bronnen in Italië tot nu toe
geen aanleiding geweest om
een uitgebreid kernenergie
programma op poten te zet
ten. De kerncentrale van Ca-
orso is tot nu toe de enige.
Deze centrale droeg vorig
jaar slechts één procent bij
aan de stroomverzorging van
het land. Het lot van de
tweede centrale, die ten
noorden van Rome verrijst, is
in een keer. zeer onzeker ge
worden; om over de andere
geplande centrales nog maar
niet te spreken.
De Italiaanse economie
draait voornamelijk op olie
uit het Midden-Oosten. Ruim
59 procent van de stroom
wordt opgewekt in electrici
teitscentrales die op olie
draaien. Volgens het natio
nale energieprogramma
moet een aanzienlijk deel
van de oliegestookte centra
les overschakelen op kolen.
Dat moet er toe leiden dat in
1995 nog 'slechts' 44 procent
van de stroom wordt opge
wekt uit olie en ruim 20 pro
cent uit kolen, tegenover
10,3 procent nu. Belangrijk
in de Italiaanse energievoor
ziening blijft het gas. Het
wordt niet alleen ingevoerd
vanuit Nederland, maar
vooral ook vanuit de Sovjet-
Unie en Algerije. Het aandeel
van het gas zal ook de ko
mende tien jaar minstens óp
het huidige niveau van
20 procent blijven. Stroom
uit waterkrachtcentrales
(6,9 procent) en uit Frankrijk
geïmporteerde stroom (3,1)
completeren het plaatje van
de Italiaanse energievoorzie
ning.
Door de rol van de olie te
rug te dringen en die van de
kolen te versterken, hoopt
Italië een betere 'mix' te krij
gen en de afhankelijkheid
van het kruitvat Midden-
Oosten te verkleinen. Daar
naast blijft natuurlijk de
grote vraag of het land tot in
lengte van jaren de kapitale
energierekeningen kan blij
ven betalen. De christen-de
mocraten vinden uitbreiding
van de kernenergie niet al
leen noodzakelijk om Italië's
kennis van de kern-technolo
gie op peil te houden, maar
vooral ook jom de afhanke
lijkheid van dure buiten
landse energiebronnen te
verminderen.
Wat dat laatste betreft
zette het uiterst bescheiden
kernenergieprogramma na
tuurlijk maar weinig zoden
aan de dijk.
Voor de socialisten, de
communisten en enkele klei
nere partijen, gedragen door
de publieke opinie, is het nu
echter een prima moment om
de kernenergie een halt toe te
roepen. Italië's kernenergie
stelt immers nog nauwelijks
wat voor. Voor de socialisten
kwam Tsjernobyl juist op
tijd. Voor het gedonder met
zijn coalitiepartners dat
Craxi zich met zijn omme
zwaai in huis haalt, hoeft hij
niet bang te zijn. Integendeel,
politiek gedonder kan de lei
der van de socialisten alleen
maar in de kaart spelen. Vol
gens het regeringsakkoord
moet hij immers in maart
volgend jaar plaats maken
voor een christen-democraat
Ruzie en verwarring in de
coalitie zouden voor de supe
rieure tacticus Craxi nieuwe
kansen kunnen scheppen zijn
premierschap ook na maart
1987 voort te zetten.
AMSTERDAM (ANP) - Minis
ter Deetman (Onderwijs e
Wetenschappen) heeft zich ge
I distantieerd van het evalua
tieonderzoek van ambtenarei
van zijn ministerie.
Dezen waren tot de conclu
sie gekomen dat de taakverde
lingsoperatie binnen het we
tenschappelijk onderwijs nie
Act
Met het laten opstijgen van
termorgen om kwart over a
voor de vrede' begonnen. De
den. In 20 landen is het start
stijgen van ballonnen. De ai
manden van de ballonnen vo
ders mee, zoals schaakgrootn
cabaretier Drs. P. en tv-prese
retier Herman van Veen liet
middag op het Binnenhof eei
middag om twaalf uur hebb
een minuut stilte in acht geru
DEN HAAG (ANP) - De Eersfr
problemen met de herziening
heid, dat op 1 januari moet inga
Die problemen spitsen zich
lijkstelling van de samenwone
het voorlopig schriftelijk vers
bracht.
De toeslagenwet is voornan
dat partners zouden moeten roi
den het gezinsminimum. Pvd
geen belemmering vormt voor
werknemers om de uitkering ai
bijdrage.
Als die werkgeverstoelage
uitkering plus toeslag van het
lijk een laag inkomen genoot,
kelijke inkomen uit werk uitst
dat wil voorkomen door op ha
te passen. De WD vraagt zich
rechtvaardigingsgrond zou zijl
ingsregelingen zouden hierdoo:
zo concludeert de WD.
t
Top Adviseurs in Assurantiën
De NVA is de Nederland
se Vereniging van Make-
'aars in Assurantiën en
Assurantie-adviseurs,
waarvan uitsluitend assu
rantie-kantoren lid zijn,
die zijn toegelaten op hun
kwaliteit van advies en
begeleiding.
1~TT"
