'Niet bezuinigen
op bejaardenpas'
'De tijd voor mooie woorden is voorbij'
Reis naar VS Aquino verontrust sommige Filipino's
Get
VERVOE
GATT-rondes tijdrovend
Zwarte dooc
Autokeuring
- DiNSDAG 16 SEPTEMBER 1986
■ACHTERGROND
T5 PAGINA 2
Ouderenbonden en busondernemingen:
GATT-RONDE BEGONNEN IN SFEER VAN BESCHULDIGINGEN
VREES VOOR STAATSGREEP GROTER DAN VREES VOOR 'INPAKKEN' DOOR REAGAN
Wielklem
Krakkemikkig
Beterschap
Haags
Hoogstandje
Nuance
Agenda
DINSDAG 16 SEPTI
Tikkende
brief houdt
ambassade
in spanning
DE STEM C<
Het kabinet heeft de bejaardenpas op de waslijst van mogelijke
bezuinigingen gezet De ouderenbonden en de ondernemingen
in het streekvervoer zijn daar fel tegen. Ze zijn vroeg met hun kri
tiek, maar hopen dat het een steuntje In de rug van minister
Brinkman Is: om het plan in de klem te smoren.
Door Mick Salet
'PAS 65' mag niet verdwijnen. Veel bejaarden
kunnen deze kortingskaart niet missen. De bus zou
twee keer zo duur worden en voor een kaartje voor
de schouwburg zou ook de volle mep betaald moe
ten worden. Daardoor zouden het openbaar ver
voer en een avondje uit voor veel AOW-ers ge
woon onbetaalbaar worden.
Dat zeggen de ouderenbonden en de busondernemingen.
Ze waarschuwen politiek Den Haag niet te bezuinigen op de
bejaardenpas.
Minister Brinkman (WVC) heeft nog geen concrete plan
nen om de bejaardenpas snel de nek om te draaien. Maar in
het kabinet is het idee wel besproken. Het zou een mogelijk
heid zijn om vanaf 1988 zo'n zestig miljoen gulden per jaar te
besparen.
Wat is Pas 65? Het is een kortingskaart die alle Nederlan
ders van 65 jaar en ouder van de overheid kunnen krijgen.
Niet voor niets, want wie de bejaardenpas aanvraagt, moet
wel wat kosten betalen. Dat verschilt per gemeente. Van en
kele guldens tot bijna 25.
Voor dat geld krijgen de bejaarden flink wat voordelen.
Het vervoer met bus, tram en metro is de helft goedkoper.
En schouwburgen, theaters, bibliotheken, musea en andere
culturele instellingen geven vaak aardige kortingen.
De bejaardenpas is dan ook erg populair. Vooral in het
openbaar vervoer.,,Van alle mensen boven de 65 jaar, maakt
85 procent gebruik van de korting die ze kunnen krijgen met
Pas 65", zegt de Vereniging van Exploitanten van Streekver-
voerondernemingen (ESO). „Jaarlijks worden er 14,5 miljoen
strippenkaarten verkocht met 65+ korting. Bovendien wor
den er nog een kwart miljoen abonnementen met korting
verkocht."
Die korting aan de bejaarde reizigers scheelt het streek
vervoer jaarlijk bijna zestig miljoen gulden aan inkomsten.
Dat geld, dit jaar 56 miljoen, krijgen ze uit Den Haag terug.
Minister Brinkman (WVC) geeft het aan minister Smit-
Kroes (Verkeer en Waterstaat) en die geeft het weer door
aan de vervoerders.
Het goedkope reizen wordt dus betaald door het ministe
rie van WVC. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat, dat
nu alleen maar een 'doorgeefluik' is, voelt er niets voor om
die subsidie te gaan betalen als WVC daarop gaat bezuini
gen.
„Het is vervelend voor de betrokken reizigers, maar als
het geld niet meer van WVC zou komen, zouden wij er niets
aan kunnen doen. Waar zouden wij die 56 miljoen vandaan
moeten halen?", zegt een woordvoerder van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat.
De busondernemingen lijken niet erg warm te lopen voor
het idee om de schatkist te ontzien en de korting aan de be
jaarde reizigers zelf te betalen. De Nederlandse Spoorwegen
doen dat wel. Voor de korting die sporende senioren krijgen,
met de 60+ Seniorenkaart, ontvangt de NS geen subsidie. De
NS verdient de kosten terug doordat er meer treinreizigers
getrokken worden, vooral op dure uren dat de treinen niet zo
vol zijn. De commercieel succesvolle 60+ Seniorenkaart van
de NS staat dan ook helemaal buiten het Haagse idee om te
bezuinigen. „Daar heeft Brinkman niet over te zeggen.", zegt
de NS, die niet van plan is de Seniorenkaart op de helling te
zetten.
De ESO en de Koninklijke Nederlandse Vereniging van
Transportondernemingen (KNVTO) zeggen dat ze nu geen
mogelijkheden hebben om het voorbeeld van de Nederlandse
Spoorwegen te volgen. Hun tarieven worden namelijk door
'Den Haag' vastgesteld. Maar de kans is groot dat ze die vrij
heid over een tijdje wel krijgen. Willen de vervoerders dan
wel wat doen voor de oudere reizigers?
„Als de bezuiniging door zou gaan, zou dat voor veel oude
ren een ernstige belemmering worden om met de bus te rei
zen", zegt mr. J. de Nie van de Algemene Nederlandse Bond
voor Ouderen (ANBO). Hij wijst erop dat de bejaarden die
niets anders hebben dan een minimum AOW-uitkering het
al erg krap hebben. „De AOW heeft de laatste jaren al zó on
der druk gestaan dat de mensen steeds minder te besteden
hebben. De korting van Pas 65 kunnen ze echt nauwelijks
missen in het openbaar vervoer."
Wat gebeurt er als bejaarden geen korting meer zouden
krijgen? Ze zouden massaal thuis blijven. Dat is niet alleen
sociaal ongewenst, maar zou ook nadelig zijn voor de buson
dernemingen en de culturele instellingen, die daardoor veel
klanten en inkomsten zouden missen. Het geld dat het kabi
net denkt te besparen met het afschaffen van de 65+kaart,
zou dan weer nodig zijn om die tekorten te dekken.
De Unie KBO denkt dus dat het kabinet met het afschaf
fen van de bejaardenpas, het paard achter de wagen zou
spannen. Wijzend op het commerciële succes dat de NS met
de Seniorenkaart boekt, meent de Unie KBO dat de 65+kor-
tingen zichzelf terug verdienen. Het afschaffen van de be
jaardenpas zou dus niet alleen ongewenst, maar ook niet ef
ficiënt zijn.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
r>
De GATT (Algemene Over
eenkomst inzake Handel en
Tarieven) is in 1948 door 23
landen opgericht. Na de oor
log stond het voor de meeste
industrielanden vast dat de
wereldeconomie nimmer
meer mocht terugkeren naar
de chaos van de jaren Dertig.
Er zijn toen een aantal in
ternationale organisaties op
gericht die enige ordening
moest brengen in de wereld
economie. Zo ontstonden het
Internationaal Monetaire
Fonds en de Wereldbank.
Ook wilde men een Inter
nationale Handelsconferen-
tie (ITO) oprichten, maar die
is er nooit gekomen. Wel is
in 1948 de door Amerika ont
worpen GATT door 23 lan
den ondertekend.
De GATT verplicht de
deelnemende landen te stre
ven naar een zo vrij moge
lijke wereldhandel en onder
werpt hen aan een aantal re
gels. Het akkoord verplicht
de landen bijvoorbeeld hun
invoerrechten te verlagen en
niemand kan ontkennen dat
de GATT wat dat betreft een
enorm succes is geworden.
Sinds de oprichting in 1948
zijn de invoerrechten we
reldwijd met ruim 40 pro
cent gedaald.
De GATT verbiedt de
aangesloten landen ook an
dere 'handelsbelemmeringen
dan tarieven en fungeert als
een forum voor handelscon
flicten.
Tussen 1960 en 1962 is de
tweede GATT-ronde gehou
den, de Dillonronde, die
leidde tot een verlaging van
de invoertarieven met 20
procent. Tussen 1963 en 1967
zorgde de Kennedy-ronde
voor een verdere verlaging
van invoerrechten op indu
striële produkten en een
dump-verbod.
Van 1973 tot 1979 is de To-
kio-ronde gehouden, waar
de nadruk minder op verla
ging van de tarieven lag. In
Tokio is een begin gemnaakt
met het afbreken van andere
handelsbelemmeringen, ove
rigens zonder dat dat tot veel
resultaat heeft geleid.
EG-commissaris Willy de Clerq wij gaan niet in de
beklaagdenbank zitten - fotoanp
Door Pieter-Jan Dekkers
PUNTA DEL ESTE,
Uruguay. Drie-en-ne-
gentig handelsministers
staan voor de haast on
mogelijke opgave een
agenda op te stellen
voor de Vijfde GATT-
Ronde. Een handelscon
ferentie, die de basis
moet leggen voor ver
dere liberalisering van
de wereldhandel.
Nog voor de ministerson-
ferentie van de GATT, het
Algemeen Akkoord inzake
Handel en Tarieven, goed en
wel is begonnen dreigde een
van de belangrijkste deelne
mers, de Verenigde Staten, al
met opstappen als niet aan
de Amerikaanse eisen zou
worden voldaan. En ook an
dere (groepen van) landen
hebben hun 'onaanvaard
baar' over diverse onderwer
pen uitgesproken.
Erg gunstig kan het voor
uitzicht voor een welslagen
van de Vijfde Ronde dan ook
niet worden genoemd. En
hoewel de wereldhandel de
laatste jaren als gevolg van
lagere tarieven sterk is ge
groeid, steekt het protectio
nisme allerwege de kop op.
Overigens gaat de nieuwe
GATT-ronde zelf deze week
nog niet van start. Men praat
in Punta del Este slechts
over de agenda voor de echte
handelsconferentie, die in
het najaar in Genève begint.
Er is de afgelopen maan
den ambtelijk vooroverleg
gevoerd om voor Punta del
Este één ontwerp-agenda op
te stellen. Maar zelfs dat is
niet gelukt. Zodat de minis
ters deze week moeten be
slissen over drie verschil
lende agenda's.
Een groep van tien ont
wikkelingslanden onder
aanvoering van India en
Brazilië komt met een
agenda waarin vooral de na
druk wordt gelegd op zaken
die voor de arme landen van
belang zijn. Over onderwer
pen die de rijke landen na
aan het hart liggen, zoals de
handel in diensten en hoog
waardige technologische
produkten, buitenlandse in
vesteringen en het octrooi
recht, wordt in dit document
met geen woord gerept.
Zeer tot woede van Ameri
ka, dat er een halszaak van
heeft gemaakt juist deze on
derwerpen op de agenda te
krijgen. De Amerikaanse
handelsgezant Yeutter heeft
deze agenda dan ook vol
strekt onaanvaardbaar ge
noemd en gedreigd met op
stappen als de meerderheid
in Punta del Este er mee ak
koord gaat.
Een andere agenda is inge
diend door weer een andere
groep ontwikkelingslanden
onder leiding van Argenti
nië. Deze groep probeert een
brug te slaan tussen rijke en
ontwikkelingslanden en
heeft de dienstenhandel wél
op de agenda geplaatst. Maar
de andere wensen van de VS
ontbreken ook op deze agen
da.
Geen schijn van kans dus
voor dit Argentijnse initia
tief, temeer omdat ook de
Europese Gemeenschap is
'gebruskeerd' omdat het sub
sidiëren van landbouwpro-
dukten aan de kaak moet
worden gesteld. De EG is
bang dat de handel in land-
bouwprodukten tijdens de
nieuwe GATT-ronde cen
traal zal staan en dat vormt
een ernstige bedreiging voor
het landbouwbeleid van de
Gemeenschap.
Tenslotte is er nog een ont
werp-agenda van Zwitsers-
Colombiaanse makelij, even
eens bedoeld als compromis.
Alle mogelijke onderwerpen
zijn in dit document opgeno
men. Controversiële punten
zijn evenwel tussen haakjes
geplaatst. Daar zal de ko
mende dagen hard over on
derhandeld moeten worden.
Zoals reeds aangehaald
vormt de handel in land-
bouwprodukten een van de
grootste obstakels voor een
nieuw GATT-akkoord.
Vooral onder druk van
Frankrijk, dat voor een groot
deel economisch afhankelijk
is van de export van land-
bouwprodukten, heeft de EG
steeds de boot afgehouden.
De laatste maanden is er
enige beweging gekomen in
dat afwijzende standpunt.
Langzamerhand begint bin
nen de Gemeenschap het be
sef te groeien, dat er echt iets
gedaan moet worden aan de
melkplassen, boterbergen en
wijnpiassen die de EG-pak-
huizen tot de nok toe vullen
en waarvoor de boeren fors
gesubsidieerd worden.
Europees commissaris
Willy de Clercq heeft vlak
voor zijn vertrek naar Punta
del Este laten doorschemeren
dat de EG zich niet zal ver
zetten tegen het plaatsen van
de landbouwhandel op de
agenda, mits de onderhande
lingen niet worden toege
spitst op de subsidies, die de
EG aan de Europese boeren
verstrekt.
'Wij zijn niet van plan in
de beklaagdenbank te gaart
zitten', zegt De Clercq. 'Er
zijn maar weinig mensen die
kunnen zeggen dat ze op dit
punt zuiver van geweten zijn
en ook zo handelen'. Eenzij
dige aanvallen op het Euro
pees landbouwbeleid zullen
dan ook niet worden gepikt.
Want, aldus De Clercq, de
meeste andere deelnemers
bedienen zich ook van subsi
dies om de eigen handel te
beschermen.
Grote landbouwexpor-
teurs als de VS, Canada,
Australië en Argentinië wei
geren al bij voorbaat aan de
nieuwe GATT-ronde mee te
doen als de exportsubsidies
op landbouwprodukten niet
op de agenda komen. Na de
toezegging van De Clercq is
de kans toegenomen dat men
het eens wordt over het
agendapunt 'landbouwpro
dukten'. Zeker nu ander EG-
landen als Nederland en
West-Duitsland vinden dat
de EG niet ontkomt aan het
doen van concessies. Er moet
alleen een formulering wor
den gevonden die Frankrijk
aan het thuisfront politiek
kan verkopen.
Er is nog een zaak die het
verloop van de conferentie in
gevaar kan brengen: de
vraag of de handel in dien
sten al dan niet op de agenda
moet worden geplaatst.
Amerika, Japan en de EG
zijn daar fervente voorstan
ders van, een grote groep
ontwikkelingslanden vindt
echter dat deze handel niet
onder de GATT-regels moet
vallen.
De arme landen vrezen dat
het vrijmaken van de dien
stenhandel leidt tot een aan
zienlijke verslechtering van
de betalingsbalans. Daar
komt bij dat de dienstensec
tor in de meeste ontwikke
lingslanden in de kinder
schoenen staat en bij vrijere
regels zal bezwijken onder
buitenlandse concurrentie.
Argumenten waar wel wat
voor te zeggen valt, zeker als
men ziet om welke bedragen
het gaat. Er worden jaarlijks
voor minstens 500 miljard
dollar diensten verstrekt, een
kwart van de totale wereld
handel van 2.000 miljard dol
lar. Het is duidelijk dat de
rijke landen via het afschaf
fen van handelsbeperkende
regels veel brood zien in de
dienstenhandel.
Als de ministers het in
Punta del Este ondanks alle
voetangels en klemmen toch
eens worden over een agen
da, kan de nieuwe GATT-
ronde dit najaar van start. In
Genève komen dan een groot
aantal commissies bij elkaar
die moeten proberen akkoor
den te sluiten over de op de
agenda opgenomen zaken.
Overigens zal dat overleg
waarschijnlijk zeer lang
gaan duren. Men mikt op
vier jaar, maar als het langer
gaat duren zal niemand dat
verbazen.
Behalve de reeds ge
noemde controversiële zaken
moet in Genève ook een op
lossing worden gevonden
voor de zogenaamde vrijwa
ringsparagraaf in het
GATT-akkoord. Die bepaalt
dat landen tijdelijk de im
port van bepaalde artikelen
aan banden mogen leggen
om de eigen, meestal zwakke
bedrijfstakken te saneren.
Maar gezien de vage formu
lering van deze paragraaf is
er de afgelopen jaren vaak
misbruik van gemaakt. Lan
den hebben met deze para
graaf in de hand allerlei pro
tectionistische maatregelen
genomen die niets met sane
ring te maken hadden.
Tenslotte komen handels-
beperkende maatregelen aan
de orde die niets met tarie
ven te maken hebben maar
wel een sterk protectionisti
sche inslag. Zoals invoercon
tingenten, afspraken over
verdeling van markten,
vrijwllige exportbeperkin
gen en grensprocedures.
Vooral dat laatste is velen I
een doorn in het oog. Frank-1
rijk bijvoorbeeld mocht de
invoer van Japanse elektro
nische produkten niet met I
een extra heffing verminde-
ren. Het GATT-verdrag ver
biedt dat nu eenmaal. Maar 1
niet getreurd: door te bepa
len dat al deze produkten
moesten worden verhandeld
via een douanekantoortje
diep in het Franse binnen
land, liep de import vanzelf
terug.
Er zijn nog tal van andere I
foefjes te bedenken om bui- j
tenlandse produkten te we-1
ren zonder de GATT-regels
te overtreden. En daar willen
de meeste landen vanaf.
Want uiteindelijk snijdt men
zich met protectionische
maatregel in eigen hand.
Behalve de EG (landbouw) I
zal in Punta del Este ook Ja
pan kleur moeten bekennen.
'De tijd voor mooie woorden
is voorbij', zei de Britse
staatssecretaris Linda Chal-
ker aan het begin van de
conferentie. Als Tokio blijft I
weigeren de Japanse markt
voor buitenlandse produkten
toegankelijk te maken is de
nieuwe GATT-ronde al bij
voorbaat mislukt. Ruimte
voor handelsafbrekende
maatregelen is er, gezien het
enorme overschot op de Ja
panse handelsbalans. Nu
komt het op daden aan.
Namens Nederland neemt j
staatssecretaris Heerma
(Economische Zaken) aan het
overleg in Punta del Este
deel. Hij vindt dat de confe
rentie niet mag mislukken.
Want dat zou ongetwijfeld
leiden tot enorme handels
conflicten, waarvan uitein- II
delijk iedereen de dupe zal
zijn, maar waarbij de armste
landen de grootste tol zullen
betalen.
NIET IEDEREEN in de
Filipijnen is gerust op
het bezoek dat president
Aquino deze week aan
de Verenigde Staten zal
brengen. De vrees voor
een staatsgreep in haar
afwezigheid is minder
groot dan de angst dat
'Cory' zich zal laten 'in
pakken' in Washington.
De Filipijnen zijn im
mers sterk afhankelijk
van Amerikaanse steun
voor het broodnodige
economische herstel.
Sommige Filipino's vinden
dat de regering-Reagan veel
noten op haar zang heeft,
vooral wat de politiek van
het bewind-Aquino jegens
Cory Aquino harte
lijk ontvangen inde VS
- foto ap
het communistische verzet
betreft. De grote Ameri
kaanse invloed als ten tijde
van de afgezette president
Marcos moet volgens hen on
gedaan worden gemaakt.
President Aquino moet
daarom laveren tussen het
geen het thuisfront van haar
verlangt en de tegemoetko
mingen die Washington zal
eisen.
Niettemin is haar in de VS
een hartelijk welkom bereid.
De president zal onder meer
het Congres toespreken, een
eer die maar weinig staats
hoofden is gegund. Zij zal
ook een rede houden voor de
Algemene Vergadering van
de Verenigde Naties. Verder
krijgt Corazon Aquino aller
lei eredoctoraten en onder
scheidingen uitgereikt, in
San Francisco waar de reis
begint, Washington, New
York en Boston.
Boston is de plaats waar
zij samen met haar man Be-
nigno drie jaar lang in bal
lingschap heeft gewoond, tfq
hun terugkeer, op 21 augus
tus 1983, werd hij op de
luchthaven van Manila in
koelen bloede vermoord.
President Marcos was zo een
geduchte politieke rivaal ar
mer, maar de aanslag ver
enigde de Filipijnse oppositie
en leidde tot zijn val in fe
bruari jl. en het president
schap van de politiek oner
varen weduwe.
De president zal vandaag
besprekingen voeren met
functionarissen van de We
reldbank en het Internatio
nale Monetaire Fonds in
Washington en van de grote
handelsbanken in New York.
De erfenis van het bewind-
Marcos is onder andere een
buitenlandse schuld van 26
miljard dollar en president
Aquino zal aandringen op
een soepeler schuldenrege
ling. Daarnaast is het haar
taak tal van zakenlieden er
van te overtuigen dat inves
teren in de Filipijnen niet
een hopeloze zaak is.
President Reagan zal me
vrouw Aquino morgen ont
vangen.
De Amerikaanse regering
maakt zich zorgen over haar
bases op de Filipijnen, waar
onder de marinebasis Subic
Bay en Clark Airbase. In de
Filipijnen gaan stemmen op
om de bases na het verstrij
ken van het huurcontract in
1991 te sluiten. Washington
zal wellicht proberen uit te
vissen wat de belofte van
mevrouw Aquino waard is
dat haar regering zich aan de
huurovereenkomst zal hou
den en bereid is te onderhan-1
delen over de periode na 1991. II
Het huurcontract levert de
Filipijnse staatskas jaarlijks
200 miljoen dollar op en
leen al om die reden wil bij- II
voorbeeld minister Enrile I
niet af van de overeenkomst |l
Daarnaast zijn tienduizen-J
den Filipino's voor hun inko-
men afhankelijk van
Amerikaanse militaire aan-|
wezigheid. Andersom kan
mevrouw Aquino kan de t
ses gebruiken om de Ameri- j
kanen te bewegen meer eco-1
nomische steun te geven. De 1
miljoenen dollars steun, die]
naar is gebleken voorheen in 1
de zakken van ex-president 1
Marcos en zijn vrienden ver-
dween, wil zij besteden
de wederopbouw van de Fili- j
pijnen. (ANP).
TEGENOVER een parle
mentair publicist verklaarde
Joop den Uyl, voormalig
premier en voormalig partij
leider, kort geleden dat Ne
derland toch maar slordig
omspringt met zijn roergan
gers. Een beetje land eert
zijn leiders bijna tot de dood
erop volgt, behalve Neder
land.
Het valt ook niet mee als
je leven zich afspeelt binnen
de intieme bescherming van
Binnenhof, Catshuis en Lies-
beth en als je verder door de
wereld wordt gevoerd aan de
hand van een persoonlijk
chauffeur.
Voor Den Uyl geldt bo
vendien dat hij eigenlijk
nooit echt als een man van
de wereld door diezelfde we
reld heeft gestapt. Meer een
studeerkamer-filosoof dus,
die wel weet hoe triest men
sen aan de onderkant van de
samenleving het kunnen
hebben, maar zonder exact
te weten hoeveel een strip
penkaart kost. Om maar
eens wat te noemen.
Kort geleden bezocht Den
Uyl met zijn eigen, versleten
voertuig een vergadering
van het partijbestuur in
Amsterdam. Hij parkeerde
het vehikel bij een meter,
maar schatte de duur van de
vergadering - zoals vaak -
wat te optimistisch in. Bij te
rugkomst moest hij dan ook
constateren dat de hoofste-
delijke politie zijn auto met
een wielklem had uitgerust.
Dat was even moeilijk.
„Dan moet je naar het poli
tiebureau, Joop," moet een
bereidwillig partijgenoot
hem nog hebben toegevoegd.
Maar hoe?
„Met de tram", was het
vervolg-antwoord.
Maar hoe doe je dat?
„Daarvoor heb je een
strippenkaart nodig."
Een wat?
„Een strippenkaart, die
kun je kopen bij de trambe
stuurder."
Joop stond zo perplex over
de complexiteit van de sa
menleving dat uiteindelijk
een collega-Kamerlid hem
bereidwillig naar het politie
bureau bracht.
Het bleek allemaal nogal
mee te vallen. Twee gulden
en de wielklem was weg. En
Den Uyl was weer een maat
schappelijke ervaring rijker.
TAAL is hèt hulpmiddel van
politici. Maar anders dan
metselaars en timmerlieden
letten diezelfde politici
slecht op hun gereedschap.
Het is in veel gevallen nogal
roestig en er zitten ook wat
krakkemikkige spullen tus
sen die landelijk niet goed
gekeurd zijn en verdacht
veel weg hebben van slecht
doe-het-zelfwerk.
De stenografen in de
Tweede Kamer hebben er
misschien nog wel het
meeste last van. Zij moeten
woordelijk noteren - gezeten
aan het middelste groene ta
feltje in de Tweede Kamer -
wat de afgevaardigden te
berde brengen. En getuige
een artikel in de taalrubriek
van het personeelsorgaan
van de Kamer valt dat niet
mee.
Nog afgezien van door
elkaar gehutselde spreek
woorden - „Met onwillige
honden is het slecht kersen
eten" - moeten de stenogra
fen ook veel verduitste con
structies aanhoren, zoals in
standhoudingsmaatregelen,
prioriteitstellingsperiode,
randgroepj ongerenbeleid,
randstadgroenstructuur-
voorzieningen en beleidsim
plementatie.
Maar gelukkig is Kamer
voorzitter Dolman allang
niet meer de enige die zich
druk maakt over de elastici
teit van dit soort taalvirtuo
zen - zie 'Beterschap'.
DE RAAD van State verpakt
het altijd netjes, maar eigen
lijk had hij geen goed woord
over voor het taalgebruik
van minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken), een
jurist die doorgaans toch al
lesbehalve slecht formuleert.
In een nota over de Europese
integratie - dat kan nog net -
had de bewindsman zich
evenwel veelvuldig bediend
van uitdrukkingen als 're-
lance' (weer op gang bren
gen), 'middels' (door middel
van) en 'zijdens' (van de kant
van), om dan een aantal echt
tong-brekepde, vaak samen
gestelde woorden nog maar
te vergeten.
Van den Broek heeft in
tussen de Raad van State be
terschap beloofd, zo meldde
afgelopen weekend het ANP,
maar kennelijk is het hem
niet gelukt daarmee in de
toelichting op zijn nieuwe
begroting al rekening te
houden. Daarin komt name
lijk het woordje 'desertifica-
tie' voor, waar de minister
verwoestijning bedoelt.
Formeel rust op de begro
tingsstukken nog een em
bargo (publikatieverbod) tot
vanmiddag kwart over drie.
Daardoor kunnen we pas
morgen uitleggen hoe Buk
man (Ontwikkelingssamen
werking) erin is geslaagd
met een bandbreedtesys
teem, binnen NNI-kader,
nieuwe stuwmeerproblemen
te voorkomen.
Voorlopig verklappen we
alleen dat het veel te maken
heeft met de vermaatschap
pelijking van zijn prioritaire
doelstelling.
„IK ben over het algemeen
niet iemand die de zorgen
niet wil zien."
Minister Ruding van Finan
ciën).
MINISTER Van Dijk (Bin
nenlandse Zaken) heeft wat
teweeg gebracht met zijn op
merkingen over ambtena
ren. Behalve verontwaardi
ging bij de ambtenarij ook
onenigheid in de CDA-frac-
tie. In de rechtervleugel nog
wel.
Walter Paulis en Wim
Mateman (beiden rechts-
CDA) gaven aan de publici
teitsmedia hun mening over
de verwijten van Van Dijk.
En wat blijkt? Paulis geeft
Van Dijk ruimhartig gelijk,
Mateman niet.
Een conflict? „Nee," roept
Paulis, „niks conflict." Om
vervolgens duidelijk te ma
ken dat het om een nuance
verschil gaat.
„lm Grunde genommen is
de strekking hetzelfde. We
zijn er niet blij mee hoe hij
het zei. Maar er zit wel een
kern van waarheid in. Het
DE Tweede en Eerste Kamer I
hebben vandaag, wat altijd
zo plechtig heet, hun 'ver-I
enigde vergadering' om I
daarin, uit de mond van ko-1
ningin Beatrix, te horen wat I
Lubbers-II voor '87 allemaal
in petto heeft.
Daarmee houdt de Senaat I
het de rest van de week wee'
voor gezien.
De Tweede Kamer komt
woensdag en donderdag i
bijeen voor de afhandelMl
van de wet Personenvervoer I
(organisatie en financiering!
van het openbaar vervoer1!
en enkele kleinere onder-1
werpen. Zij zal verder de ko-1
mende weken hoofdzakelijk I
benutten om zich voor te be-1
reiden op de algemene te l
schouwingen, op 7,8 en 9 ok-|
tober.
EINDREDACTIE:
FRANS BOOGAARD
DEN HAAG (ANP)
waarde van de Nederlau
goedereninvoer is over de
ste zeven maanden van
jaar met 14 procent geda
ten opzichte van januari-
1985 van 128,3 tot 110,2 milj
gulden.
De uitvoerwaarde daa
met 11 procent van 135,2
jard gulden tot 120,9. Hiei
resulteerde een positief
voersaldo van 10,7 milj
gulden (1985: 6,9 miljard),
gewicht gemeten daalde
uitvoer met een procent
verschil is nu in de kiem ge-
smoord, we hebben met elk- f
aar gepraat. Gisteren, tele-
fonisch. Het was heel plezie-1
rig. Inderdaad, het leek een 1
moment dat we niet op één 1
lijn zaten, haha. Maar dat is I
een misvatting," aldus Pau-1[
lis, die gisteren al vroeg in J
Den Haag was.
Mateman was nog niet be-1
reikbaar. Dus of hij het im I
Grunde genommen nu metl
Paulis eens is, blijft nog even
onduidelijk.
DEN HAAG (ANP) - Een t
kende brief heeft de Ame
kaanse ambassade in I
Haag maandagmiddag enk
uren in spanning gehouden.
Een bruine envelop was
de middagpost vanaf Schip
aan de achteringang van
Amerikaanse ambassade l
zorgd. Daarin zat iets dat c
tikkend geluid maakte. V
gens het opschrift moest
brief naar de Amerikaar
ambassade in New York, ma
op Schiphol had men kenr
lijk bedacht dat er in N<
York geen ambassade van
Verenigde Staten kan staan
het dus bij de post voor D
Haag gedaan.
In Den Haag constateerd
de ontvangers dat er iets til
in het poststuk. De eigen sp
cialisten lichtten de envel
door en waarschuwden
Haagse politie, omdat er if
vierkants in zat. Meer kond
zij er volgens een woordvoe
der van de Haagse politie o
niet van maken.
De politie bekeek het gev;
deponeerde het buiten tussi
strobalen en riep de EOD
Culemborg te hulp. Die kwa
met een speciaal escorte v
de rijkspolitie dwars door a
files van het spitsuur na
Den Haag en stelde vast dat
alleen een vierkant doosje rr
een lopend uurwerk, waa
schijnlijk uit een computer,
de envelop zat. De afzender
volgens de politie nog ni
achterhaald.
'TERRORISME is de pest van
terde Franse premier Chirac
den. Zoals in het verre verlet
onverwacht toesloeg, zo ven
slagen op de meest onverw
Met als grote overeenkomst i
bestrijden.
Frankrijk is in dat opzicht
opzichten -vooral militair- me
de aanslagen van een naar
fanaten. De situatie is op dit r
te moeten constateren dat Fr;
bevindt. De maatregelen die
om. Er is een visumplicht vo<
ring van inwoners van de EG-
heeft Chirac de terroristen g<
bewijs dat het hem menens is
het Franse leger op grote si
grenzen en luchthavens.
Het antwoord van de terro
wachten. Gisteren werd in he
Parijs een bom tot ontploffing
gegeven hoe uitzichtloos de'
bestrijding van terreurdaden,
'ijk dat in Frankrijk de emotie
wraak steeds heviger wordt,
raadgever gebleken. Veel nutt
Chirac hun politieke gewicht
internationale samenwerking
van terecht gekomen. De ree
maakt echter duidelijk dat er r
van opportunistisch beleid, d
I eigenbelang. Een goede inter
kelijk in de strijd tegen het v
heet.
DE VERPLICHTE autokeuring
geving te zijn. Die constaterin
I ven niet geschrokken te reage
Men was gewaarschuwd. D
j jaren terug een uitvoerig onde
bodige en onwerkbare regels
®tuk var> de deregulering. Gee
ee verplichte autokeuring bet
dat controle zo goed als or
j meende zelfs dat juist de slecl
I worden voorgereden, maar we
Het parlement had een goec
i r|ng door te zetten. Het leek f
'en zou dwingen hun wagen
- Keersveiligheid toe zou nf
ment, nauwelijks uitgesproker
da' garages toen al beho
nadden geïnvesteerd en die
dring niet zou doorgaan.
,P 2ich is het terecht dat i
11 laten verrichten naar de vr<
neid wel heeft verhoogd. De t
i wragen of het wel van behoo
ening.is Qehouden met de
ommissie Geelhoed. Je vra<
°e.n f"3' beste in de gaten gei
ei|igheid of die van de garagis