Acteurs vertellen over 4 hun9 Hamlet Veronica maakt show van Staatsloterij Prijs voor film Abel in Venetië Felix Meurders verlaat na achttien jaar de Hilversumse popzender .DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1986 PAGINA GIDS 1 Japanse Liefde De Unie Foto-ruimte YPRO BRENGT ZONDAG DOKUMENTAIRE Drie Marmer r' NEDERLAND 1 BELGIE NED 1 lambone f„Ilf ben het eens met groepen aie waar schuwingen op platen verplicht willen stellen: niet geschikt voor jeugdige toehoorders" Jermalne Jackson, popartiest Van onze RTV-redactie HILVERSUM - Nieuw bij Veronica, dat deze winter op de woensdag haar vaste avond heeft, zijn acht live shows rond de Staatslote rij, gepresenteerd door Bart Peeters. Ook brengt de omroep eenmaal per maand een zogeheten 'erotische serie', waarin verhalen uit de wereldliteratuur model hebben gestaan. Op de vrijdag wisselavond pre senteert Leo van der Goot de Nationale Ideeënbus, waar kijkers worden uit genodigd met hun ideeën voor de dag te komen. Jan de Vries brengt Internatio naal Weekmagazine, waarin met computers het nieuws in beeld wordt ge bracht. Koos Postema staat Bart Peeters vanaf 6 oktober weer voor de klas met bekende Ne derlanders, Annette van Trigt gaat op zoek naar mensen met een tik, zoals de wielrenner Jacques Ha- negraaf die zadels spaart. Meneer Kaktus, mevrouw Stemband en Kweetniet worden niet meer gehuis vest bij Tineke, maar krij gen een eigen live-shows. Passies is een documentai rereeks over mensen, dro men en drijfveren. In elke aflevering staat een be kend figuur centraal. Troeven als Tineke, RUR, Nieuwslijn en Ver ona blijven natuurlijk bij Veronica gehandhaafd. Ti neke Schouten start een reeks cabaretprogram ma's. Nieuwslijn brengt in maart een groot themapro gramma over oorlog en vrede en verder is er heel veel spektakel in het bui tenland gekocht. Rambo wordt een tekenfilmheld. Ook de oeroude Kuifje verschijnt voor de buis van Veronica. Lee van Cleef, westernheid, is gepromo veerd tot Ninja in The Master. VENETIë (UPI) - De Neder landse speelfilm 'Abel' van Alex van Warmerdam heeft gisteren op het festival Vene tië toch een, zij het secundaire, prijs gekregen. Het Nationale Syndicaat van Italiaanse Filmcritici (SNCCI) verleende zijn 'Zilve ren Schild' voor een eersteling in de verschillende catego rieën van het festival, aan 'Abel'. De 'Gouden Leeuw' voor de beste film van het festival van Venetië is toegekend aan 'Le Rayon Vert' van de Franse re gisseur Eric Rohmer. De Speciale Grote Prijs van de jury is ex-aequo gegaan naar 'De wilde duif' van de Rus Sergei Solovev en 'Storia d'amore' van de Italiaan Fran cesco Maselli. 'Radio 3 is ten dode opgeschreven' Door Raoul van den Booren Felix Meurders heeft na acht- tien jaar een punt gezet achter zijn werk als disc-jockey voor de popzender Radio 3. De Vara-medewerker wil zich meer gaan concentreren op het presenteren van sport- en po litieke programma's. Zijn ra dioprogramma De Meurders Methode is sinds afgelopen dinsdag overgenomen door een tijdelijke vervanger. Sinds 1968 presenteerde Meurders voor Radio 3 en Hil versum 3 onder meer De Da verende Dertig, De Nationale Hitparade, de Meurders Me thode, de Rock Roll Metho de, Gesodemeurders en De Heug en Meug Show. Pro gramma's die zich vaak on derscheidden door een per soonlijker aanpak dan het overige aanbod. De beslissing van Meurders om zich terug te trekken als presentator van popprogram ma's heeft diverse redenen. Al jarenlang is het bekend dat hij allerminst gelukkig is met de formule van de populaire mu ziekzender. Daarnaast wil de Maastrichtenaar de weg vrij maken voor jong talent. De belangrijkste reden voor zijn vertrek is dat Meurders zich In het spoor van de Liefde. Museum voor Volkenkunde, Willemskade 35, Rotterdam. Open: di-zo 10(zo 11)-17 uur .Tot 4 januari. De afgelopen week werd dit museum na 2,5 jaar reno vatie en herinrichting op- nieuwe geopend. Het ziet er allemaal nieuw en aantrek kelijk uit. Het labyrinth- achtige karakter van het ge bouw is nog versterkt. Zes thematische tentoonstellin gen zijn met veel fantasie en spektakel opgebouwd, zodat het volksvermaak hier en daar de derde wereld in een eenzijdig exotisch kader plaatst. Tijdens de opening werd er dan ook heftig ge discussieerd over museale opvattingen. Hier willen we wijzen op een heel interessant deel, dat gemaakt is in het verlengde van de tentoonstelling 'In het Spoor van De Liefde'; het aloude verhaal van ne- derlandse handel met Japan gedurende een drietal eeu wen. Vanaf de 19e eeuw met name is daardoor de japanse kunst van invloed geweest op de nederlandse-. Een we reldtentoonstelling was van doorslaggevende betekenis daarvoor. De expositie laat daarvan befaamde voorbeelden zien, zoals een oliedoekje (Vlin ders en klaprozen) en enkele tekeningen van Vincent van Gogh, een doek van Breit- ner, tekeningen van Hoy- tema en keramiek van Ro zenburg. Maar ook vandag de dag zijn er kunstenaars die zich geïnspireerd weten door dat land. Verschillende disciplines worden op een beknopte en mooie manier getoond, zoals textiele wer ken van Loes van der Horst (natuurlijke materialen en strakke, natuurlijke organi satie), meditatieve litho-gol ven en haiku's van Kees Buurman, keramiek met lijnreliëfs en fijnzinnig kleurgebruik van Johnny Rolff en scherpe penteke- volledig wil wijden aan zijn werk voor De Rode Draad, De Rooie Haan en Langs de Lijn. „Mijn beslissing heeft in ieder geval niets met mijn leeftijd te maken", vertelt de onlangs veertig geworden pre sentator. „Ik ben het zeker niet eens met de stelling dat je maar tot een bepaalde leeftijd met popmuziek bezig kunt zijn". Vervlakking Meurders heeft zijn kritiek op Radio 3 nooit onder stoelen of banken gestoken. Herhaal delijk uitte hij zijn ongenoe gen over de vervlakking en voorspelbare muziekkeuze. „De muziekbusiness krijgt een steeds grotere greep op die zender", vindt Meurders. „Iedere omroep, behalve de Vara, is het gaan zoeken in het werven van zoveel mogelijk luisteraars. Met als gevolg dat een steeds beperkter reper toire gedraaid wordt. Er is geen ruimte voor uitschieters en iedereen draait dezelfde hitparademuziek. Ondanks dat dalen de luistercijfers. Ra dio 3 is daarmee ten dode op geschreven. Er zijn tegen woordig stations in de lucht die 24 uur per dag die muziek ningen van Mariot Numan. Daarachter maakte de be kende ontwerper Benno Premsela een rust- en lees- ruimte, waarin hij voorwer pen plaatste van ontwerpers die een 'japanse geest' ver raden, zoals Frans Molenaar (dameshoedje), Noguchi (lamp), Gloria Kok en Frits Klarenbeek (kledingstuk ken). In een audio-visuele hoek leest Cees Noteboom voor uit zijn 'Verjaardag van de keizer'. Dit is een hele mooie expositie, die overigens maar een klein deel uitmaakt van het to taal-aanbod. Het is dus de moeite waard om te gaan kijken naar dit vernieuwde museum, prachtig gelegen langs het water. HE. Hommage aan Oud. Wes tersingel 8, Rotterdam. Open: alle dagen ll(zo 12)-17 uur. Tot 29 september. Schuin tegenover deze ga lerie, aan de Mauritsweg 35, is pas een reprogebouw (ge vel) van het bekende ge bouw De Unie, dat architect J. Oud in 1925 aan de Cool- singel zette, onthuld en ge opend. Het werd in de oorlog vernield (C en A werd op deze plaats gezet). De gevel is nu exact nagebouwd met de door Oud ontworpen lichtreclames en opvallende kleurstelling (rood, blauw en geel. Hoewel het gebouw niet meer de sensatie van 1925 oplevert valt de gevel, naast onder meer een lelijke uitzenden. De concurrentie van satelliet-, regionale en lo kale zenders is groot. De weg die de omroepen op Radio 3 zijn ingeslagen loopt dood". Kwaliteit Volgens Meurders schort er ook het een en ander aan de kwaliteit van de disc-jockey's. „Disc-jockeyen hoort een vak te zijn, al komt dat niet tot uiting als je naar de radio luistert. Als je tegenwoordig drie zinnen zonder stotteren achter mekaar kunt zeggen en een flauwe grap maakt word je meteen aangenomen. Nie mand kijkt meer naar oplei ding en repertoire-kennis en feeling voor popmuziek zoals dat bijvoorbeeld bij de BRT en de BBC gebeurt". Meurders zal zich in de toe komst uitsluitend nog met de popmuziek als liefhebberij be zig houden. Behalve zijn werk voor Radio 1 en 2 gaat de pre sentator verder een rol spelen bij de actualiteitenrubriek Achter Het Nieuws. „Het is echt niet zo dat het presente ren van De Rooie Haan moei lijker is dan disc-jockey zijn op Radio 3. Het vereist alleen een andere instelling, een journalistieke aanpak". Felix Meurders. Dit is een portret dat Mieke Burgers maakte. Samen met Riky Schellart en Joop Liesker exposeert zij in gale rie 't Weefhuis in Nuenen. Het drietal werkt veel samen. Ze zijn allen bezeten van figuurstudies en natuur. Schel lart en Liesker zijn allebei in de Haagse Akademie (de koninklijke) opgeleid (Riky geeft er nu zelf les). Burgers kreeg onder meer les van Kees Verwey. Drie mensen die hun vak verstaan. Daarvan is het een en ander te zien op deze tentoonstelling die tot en met 21 september te zien is van dit/m zo van 14-17 uur. knallende discotheek, nog steeds op door zijn geheel eigen karakter. Het sfeertje van De Stijl geeft weliswaar aan het erachter liggende café iets kils, deze bouwstijl is uniek geweest en heeft tot heden zijn invloed behouden (ook in het nieuwe museum voor volkenkunde in Rotter dam vind je daarvan ele menten terug). Verder ligt er achter deze gevel een zaaltje (80 plaatsen) waarin de Rot terdamse Kunst Stichting lezingen, discussies e.d. or ganiseert. Komend weekend 'Danswerk' (voorstellingen en symposium over dansen) en volgend weekend perfor- - FOTO GER DIJKSTRA mances en installaties. In de galerie Westersingel 8 tonen zes kunstenaars werkstukken die gebaseerd zijn op ideeën en werkwij zen van De Stijl. Kille, koele meubelstukken (in hard steen, metaal) van Gerard Kuijpers; objecten om naar te kijken en niet om op te zitten. Bonies en Van Oss schilderden in de stijl die je herkent in het Stijlcafé aan de overkant. Architectuur op doek. Konijnendijk maakte landschapsfoto's, die hij overweldigend inkleurde met rood-gele-blauwe ku bussen. Eikelenboom ver vaardigde monotone grijze objecten als stedebouwkun- dige groeisels. En Sengers fotografeerde architectoni sche scheppingen van Oud, waarvan je de intenties in het omringende terugvind; niet als erg originele schep pingen, maar wel als een verwerkt epigonisme. HE. Hans Eykelboom, fotowerk. Lokaal 01, Kloosteriaan 138, Breda. Open vrij, za, zo 14-18 uur. Tot en met 28 septem ber. Wat kun je met een foto doen? Fotograferende kun stenaars hebben via de BKR geleerd dat foto's officieel nooit als zelfstandig kunst werk geaccepteerd mochten worden, maar wel als één van de componenten van een 'totaal-concept'... Gelukkig dachten verschillende com missies daar anders over. Deze expositie leert overdui delijk hoe 'sculpturaal' foto's kunnen zijn. Eykelboom laat in kort bestek, via grote foto's, zien hoe ruimtelijk beeldend hij met dit materiaal omgaat. Hij is op dit punt weliswaar zelf nog in ontwikkeling, maar is al tot mooie resulta ten gekomen. Via maquette bouw van kleine ruimten en daarin geplaatste stoelen roept hij ruimtelijke sugges- Door Jan Koesen HILVERSUM - „Driehon derd keer heb ik Hamlet ge speeld en steeds heb ik er nieuwe betekenissen in ont dekt," zegt Richard Burton. Hamlet, Shakespeare's me lancholieke held, van onheil doordrenkt, is de belang rijkste rol die een acteur kan spelen. A1 het andere is daaraan ondergeschikt. Hamlet is de top, het ulti- mum, de grootste uitdaging, een mysterie dat eeuwen na zijn creatie nog mysterieus blijft. 'To be...Hamlet' is een for midabele dokumentaire die zondag door de VPRO wordt uitgezonden. We zien niet alleen fragmenten uit oude Hamlet-vertolkingen, maar zien en horen ook wereld vermaarde acteurs die ge stalte hebben gegeven aan de Prins van Denemarken: Laurence Olivier, John Gielgud, Richard Burton, Jean Louis Barrault, Vitto- rio Gassman, Maximilian Schell, Nico Williamson, Ben Kingsley en de Rus Inno- centi Smoktunovsky vertel len wat Hamlet voor hen be tekend heeft. Ze blikken allemaal om in ontzag voor de meester van Stratford on Avon. Ze ver tolken hun angsten en hun vreugdes, ze getuigen van de diepte van Shakespeare's held en de onmogelijkheid alles te bevatten. De tijd deinst terug, de jaren vallen weg. De oude sterren van nu worden weer jong en mooi, vastgelegd in het hoogte punt van hun artistieke le ven. We beleven enkele keren de bekende monologen, tel kens totaal anders gebracht. Laurence Olivier springt, van haat bevangen, als acro baat met zwaard omlaag om Claudius, de onrechtmatige koning en moordenaar van Hamiets vader, te doden. Maximilian Schell doet het heel anders: koel, klinisch en hier is Claudius een mon ster dat honend zijn noodlot afwacht. Vittorio Gassman brengt een Italiaanse Ham let tot leven, met smartelijke gelaat en rollende ogen, maar toch niet schmierend. En Shakespeare onttrekt zich aan de beperkingen van zijn eigen, rijke taal, want ook in het Italiaans is zijn schepping onvergelijkelijk. Dit wonder van zeggings kracht wordt herhaald bij de Rus Smoktunosvky. Deze slaat zwaarden uiteen als hij ties op, die de kijker bedrie- gelijk parten kunnen spelen. Het lijnenspel daarbij wordt vaak knap uitgebuit. Bij zijn laatste werkstuk - een ku bus van latten van enkele meters met daarin opgeno men foto's - worden zijn beeldingen deel van een sculpturaal gebeuren. Heel interessant.In een zijvertrek heeft hij een lattenspel zon der foto's geplaatst. Hoe aardig ook, het zou jammer zijn als hij zijn foto's als ma teriaal terzijde zou schui ven, want het object midden in het Lokaal biedt andere perspectieven (letterlijk en figuurlijk). Lokaal 01, nog steeds op zoek naar een ander lokaal, stapt een beetje af van werkweken met performan ces en installaties, omdat de trend anders is. De 'gewone' exposities dienen zich aan. Als 01 zijn laboratorium functie loslaat (zo lijkt het een beetje) zal toch duidelij ker zijn beleid geprofileerd dienen te worden, wil het zijn bestaansrecht continue ren. HE. Joris Gaijmans bronzen, Jaap Clement gemengde technieken, Hans Kersten schilderijen. Galerie Ker sten, Markt 10 Geertruiden- berg, open dinsdag tot en met donderdag van 10 tot 17 uur, vrijdag van 10 tot 19.30 uur, zaterdag van 10 tot 16 uur en zondag van 11 tot 16 uur, tin 12 september. De esthetiek van Joris Gaijmans wordt gevoed door de strakheid van geo metrische figuren en ron dingen van vrouwelijke naakten. Door het vinden van een synthese tussen deze twee uitgangspunten heeft hij een figuratie ge schapen die soms verrassend en geestig, soms voorspel baar en altijd elegant is. De nadruk op het formele in zijn werk komt het sterkst Sir John Gielgud, nu in de tachtig, is vele jaren gele den een der grootste Hamlet-vertolkers geweest. - FOTO ARCHIEF DE STEM de geest van de vermoorde vorst op de kantelen ziet, maar blijft meer denker dan doener. En uit zijn mond, onverstaanbaar voor het merendeel van ons, verrijst een Russische held, van alle tijden, van alle landen, Hamlet, een Brit, een Deen, maar tegelijk een Rus. Ben Kingsley is de intel lectuele, moderne Hamlet, precies en kalm. John Giel gud verdedigt zijn arrogan tie en zijn stem en Jean louis Barrault probeert in het Frans en Engels tegelijk uit te leggen wat hem, de grise éminence van het Franse to neel, zich heeft doen overge ven aan de prins. Nico Wil liamson is de macho Hamlet, een mannetjesputter, maar niet stom. Richard Burton striemt met zijn stem Ophe lia en als hij zijn regels brengt, dan is dit pure mu ziek. Werd Hamlet echt krank zinnig, door verdriet over mand of was dit pose? Had hij iets met Ophelia of was zijn liefde eerder op zijn vriend Horatio gericht? Was hij in wezen een zachtzinnig man, of een bloeddorstige wreker? De acteurs komen er niet uit. Ze twijfelen nog steeds, maar allemaal ver klaren ze zo graag de Ham let weer te doen, desnoods als oude man. tot uitdrukking in een bijna levend groot langgerekt vrouwelijk naakt, waarbij de nadruk op de omhoogrij- zende lijn zo groot is, dat het - ontbrekende - hoofd een bijna vanzelfsprekende vormoplossing is. Jaap Clement tracht in zijn aquarellen door het schilderen van details als gespen en plooien in stof vervreemdingseffecten te verkrijgen, maar blijft he laas steken in een al te aca demische benadering. Zijn schilderijtjes in magisch- realistische stijl tonen zijn technisch kunnen, vooral het glaceren en boeien hier en daar ook wat de vormge ving betreft, omdat door de combinaties binnen zijn on derwerpen hierbij de ver vreemding wél werkt. Galeriehouder Hans Ker sten schildert vanuit het on bewuste en speelt vooral met organische vormen: wolkachtige en geplooide partijen, aanzwellend en te rugtrekkend in één kleuren gamma hebben zijn voor keur, waarbij de glaceer- techniek veelvuldig wordt toegepast. Veel gebeurt er niet op deze schilderijen. L.R. John Beemsterboer sculptu ren, Pim Bras schilderijen en objecten. Tongerlohuis, Molenstraat 2, Roosendaal, open dagelijks van 14.00- 17.00 uur, t/m 28 september. John Beemsterboer heeft met zijn marmeren beelden het onmogelijke nage streefd: je kunt het mate riaal als uitgangspunt ne men bij het maken van een beeld en de eigenschappen daarvan uitbuiten, het kan de vorm zijn waarvan wordt vertrokken al dan niet met ingebrip van kleur, om puur formeel of inhoudelijk werk te werk te gaan. Beemster boer nu doet dit allemaal binnen een object. Hij ge bruikt hoog gepolijst mar mer, bij voorkeur van ver- De verteller en intervie wer is Trevor Nunn, regis seur van de Royal Shakes peare Company. Hij heeft alle acteurs thuis opgezocht en hen dezelfde vragen ge steld. Een fascinerend te rugkerend element is het optreden van de jonge ac teur Mandy Patinkin die on dertussen door Nunn wordt voorbereid op zijn Hamiet- vertolking. Tussen regisseur en acteur ontstaat een band, een verhouding bijna. Zoe kend naar het wezen van de prins komen ze aan twijfels in zichzelf, worden ze vijan den en vrienden. Hamlet wordt dan op nieuw geboren, voor de zo veelste maal. In een nieuwe gestalte, met nieuwe gevoe lens bezield. Het is machtig theater. Iets van het wonder wat een acteur kan teweeg brengen wordt zichtbaar. De tekst blijft onveranderlijk. Toch staat steeds een nieuwe prins op. Het is een scheppingsproces om koud van te worden. En dat de te levisie-camera dit vast heeft kunnen leggen, is iets om dankbaar voor te zijn. 'To' be...Hamlet' duurt bijna twee uur. Wie het gezien heeft, stapt naar de boeken kast en grijpt de eeuwen oude tekst. schillende kleuren, waarvan hij de fragmenten perfect aan elkaar voegt om sculp turen te maken, samenge steld uit eenvoudige geome trische vormen. Met deze vormen, waar van de cirkel en fragmenten daarvan hem boeien, stelt hij wetsmatigheden uit de fysica ter discussie. Een for ser, uit verschillende onder delen bestaande boom mar mer hangt in onwaarschijn lijke balans op een stan daard en twee volmaakt gave grijs marmeren cilin ders vormen een fraaie een heid met een strip plaatstaal die er als gesteven karton gevallig omheen is geplooid Werk wat niet altijd even helder en duidelijk is maar waarvan de opgeroepen vragen voldoende zijn om t« boeien. Pim Bras schildert op pa nelen met behulp van air brush, een techniek die vooral bekend is geworden door de trucks en zware mo toren die er in de meest fan tastische kleuren en vormen mee worden gespoten. In de beeldende kunst zijn het vooral fijnschilders die de verfspuitbus hanteren om speciale effecten te verkrij gen. Het merendeel van de schilderijen van Pim Bras bestaat uit een virtuoze toe passing van de techniek waarbij de speciale effecten' de overhand hebben. Zoiets als foto's met een soft focus lens waardoor zacht contou ren en in elkaar over vloeiende vormen ontstaan. Bras heeft dan in zo een om geving een scherp afgeleid voorwerp geplaatst waar door het paneel een surrea listisch tintje krijgt. Waar de techniek wat minder op de voorgrond treedt, wordt het werk interessanter. De serie van panelen tafel en stoel waarin de vorm van een puzzel-stuk is verwerkt is spannend door het mate riaalgebruik en geestig door de consequente handhaving van de vorm. Lia Roose DONDERDAG 11 SEPT TIJDSEIN OVï In EO-Tijdsein (Ned 1, 22.05 uu van het grootste drijvende do enigde Staten door het berging js afkomstig van de failliete voor de 'Billings-methode', een vrouwvriendelijke methode v. brengt Tijdsein een reportage in Nigaragua. 'Ret valt niet mee om een i 1,19 uur). on OR 1 TaPtoe Breda ZO I 1986 De EO heeft wederom een reportage gemaakt van de Nationale Taptoe in Breda, die ditmaal voor de elfde keer werd gehouden. Aan dit schouwspel voor het Kasteel van Breda verlenen ieder jaar de beste militaire beroepsmusici hun mede werking. Ons land werd vanzelfsprekend vertegen woordigd door de Konink lijke Militaire Kapel, de Ka pel van de Koninklijke Luchtmacht en de Mari- nierskapel der Koninklijke Marine. 22.20 Joden en onze beschaving In de voorlaatste aflevering, getiteld 'Nazisme en vernie tiging', neemt presentator Abba Eban de kijker mee de zwartste periode van de joodse geschiedenis. Aan het eind van de twintiger jaren wonen in Oost-Europa meer dan negen miljoen. In Duits land begint tegelijkertijd een revolutionaire groep ex tremisten populaif te wor den. Zo populair zelfs, dat in 1933 hun leider, Adolf Hitler, aan de macht komt. Het Na zi-regime heeft zijn intrede gedaan en daarmee de holo caust. Zeldzaam archiefma teriaal van de periode vanaf de Kristalnacht (9 op 10 no vember 1938) tot aan de ver-| nietiging in de kampen be geleiden deze aflevering. Blow up De film 'Blow up' van Mi chelangelo Antonioni heef als decor het 'swinging I don' van de zestiger jare Modefotograaf Thomas blasé van de roem en geld, dat hij op zijn jongd leeftijd reeds heeft ver-j gaard. Op een dag loopt I beroepshalve door een op zoek naar geschikte on derwerpen als een vrijen» paartje zijn aandacht trekt Hij knipt automatisch er gaat naar huis. De volgend' Us WALVISSEN ^RKEL/JR 2O INTELLIGENT ZUUi

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 18