'The moneypit': droomhuis wordt ruïne
ook in de
BIOSCOOP
ONTROERENDE ROL VANESSA REDGRAVE
Terugblik op Bergman in Filmhuis Breda
Opel krijgen
Dp ze in ten
eel mogelijk
Kadettzo'n
als Opel zegt
nd is, dan is
Heen voor de
ndere Opel-
gde. Dus als
t en ten volle
n de aanbie-
:n kwaad om
Ier te gaan.
ÏRDIEND
OP EL0
)/OPElMAAND
Leoni Jansen
verlaat het
Jeugdjournaal
Verdwenen films
van Fritz Lang
teruggevonden
SPEELFILMS OP TELEVISIE
SERIE VAN TWAALF OUDERE FILMS VAN DE ZWEEDSE MEESTER
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1986
OP £>f rOfXOM$T
'Wetherby' mooie Britse
film met levensverhalen
Door Marjan Mes
OPMERKELIJK is
het, dat de echte goede
films tegenwoordig
niet uit Amerika
maar uit Engeland
komen. De Amerika
nen maken dommig
amusement voor de
jeugd of komen met
gruwelijk geweld, de
Britten vertellen op
waardige wijze over
hun samenleving en
individuele levens.
Zoals in de prachtige film
■Wetherby', het speelfilmde
buut van de toneelschrijver
David Hare. Hij werd eerder
bekend door de verfilming van
zijn toneelstuk, 'Plenty', met
Meryl Streep.
Zijn eigen regiedebuut is
overtuigender. Het heeft op
het eerste gezicht een thriller
achtige plot, waaraan het een
belangrijk deel van de span
ning ontleent. Maar op een on
nadrukkelijke, impressionisti
sche manier gaat 'Wetherby'
[veel verder dan dat. Uiteinde
lijk gaat het vooral om in hun
verwachtingen teleurgestelde
nensen en existentiële een-
aamheid, gesitueerd in het
lendaagse Engeland van
Thatcher. Hoofdpersoon is een
ongetrouwde lerares, Jean
Travers, die schitterend wordt
gespeeld door Vanessa Red
grave. Wij leren haar kennen
als een geestige, maar ook aan
de zinvolheid van haar vak
twijfelende docente, die haar
leerlingen niet helemaal ge
rust kan stellen wat betreft
hun toekomstperspectieven.
Zij is eenzaam, maar wordt
nringd door enkele goede
P® «vrienden, wier huwelijken
minder gelukkig zijn dan aan-
Vanessa Redgrave speelt een prachtige hoofdrol als de een
zame lerares Jean in 'Wetherby'. - foto: cannon group
vankelijk lijkt. Haar grote,
maar teleurstellende liefde
heeft zij beleefd als jong
meisje tijdens de Tweede We
reldoorlog, met een jongen, die
als militair naar het front in
Malakka werd gestuurd. Een
jongen uit een kleinburgerlijk
milieu, dat haar geen toe
komst zou hebben geboden,
maar met wie ze een seksueel
bevredigende verhouding had.
Deze Jean krijgt onver
wachts bezoek van een onbe
kende jongeman, die zich -
nauwelijks in haar woning be
land - een kogel door het hoofd
schiet. De vorige avond had hij
samen met haar vrienden al
bij haar doorgebracht, waar
bij zij veronderstelde, dat hij
een kennis van hen was. Een
raadsel, dat zich dramatisch
aan haar opdringt, waarbij zij
en haar vrienden zich afvra
gen wat de jongeman bezield
heeft en waarom hij haar huis
juist heeft uitgekozen om zijn
gruwelijke daad te begaan.
Ook een politie-inspecteur
wordt bijzonder geïntrigeerd
door het gebeurde; een man
van wie wij ook meer leren
kennen. Ook hij blijkt een on
gelukkig, gedesillusioneerd
man, die door zijn vriendin in
de steek wordt gelaten. Aan
het slot beleven Jean en hij
een onverwachtse liefdes
nacht; twee eenzame zielen die
elkaar kortstondig vinden.
Het verhaal van 'Wetherby'
wordt niet chronologisch ver
teld. Heden en verleden lopen
voortdurend door elkaar heen,
in verrassend gemonteerde
scènes, die geen enkele voor
spelbaarheid bezitten. Die scè
nes passen als een puzzel in
elkaar. Langzaam maar zeker
- in een kalm tempo - ontrafe
len zij wat er in dat verleden
van Jean en voor en na de
zelfmoord van de jongeman
gebeurd is. Kennelijk her
kende deze eenzame, door de
huidige onverschillige leef-
mentaliteit gekwetste student
Jean een lotgenoot. Hij is haar
door haar vriendin Marcia op
het spoor gekomen. Op de be
wuste avond, dat hij met hen
aan tafel zat, is er iets voorge
vallen waardoor zijn depressie
nog versterkt. Eerder was hij
al afgewezen door een jong,
ontheemd meisje (Suzanna
Hamilton uit '1984'), dat zich
niet met andermans gevoelens
wenst in te laten. Dit obsede
rende wezentje zal later, even
eens onaangekondigd, Jean in
haar huis bezoeken. Zij com
municeren echter nauwelijks.
Het kind is een typische repre-
sentante van de huidige, jonge
generatie zonder doel of ver
wachting. Jean's levensver
haal wordt, zoals tegen het
eind zal blijken, bepaald door
twee gewelddadige gebeurte
nissen. Ook haar jonge
vriendje uit de oorlog kwam
op gruwelijke wijze aan zijn
eind; tijdens zijn bezoek aan
een speelhol in Malakka. Ver
geefs heeft Jean naar de liefde
gezocht, alleen haar eigen
rijke geest en intellect behoe
den haar voor de ondergang.
Een sympathieke, zeer her
kenbare vrouw in een mooie,
erg actuele film over mensen
van nu.
■Wetherby' van David Hare
draait in Cinêsol 1 in Breda.
Door onze rtv-redoctie
HILVERSUM - Leoni Jan
sen gaat weg bij het Jeugd
journaal. Wanneer dat zal
zijn, hangt af van het vin
den van een passende op-
vo!g(st)er.
Een NOS-woordvoerder:
„Bij de start van het nieuwe
seizoen heeft Leoni te ken
nen gegeven dat ze iets an
ders wil gaan doen. Ze vindt
dat ze het Jeugdjournaal
lang genoeg heeft gedaan.
De verhouding is gelukkig
dusdanig, dat we in alle rust
naar vervanging kunnen
uitkijken. Pas als die er is,
zal ze definitief afscheid ne
men."
Leonie Jansen
- Foto ANP
De NOS verwacht binnen
enige maanden een op-
volg(st)er te hebben gevon
den. De voorkeur gaat uit
naar een vrouw. Leoni Jan
sen zal zo lang, als gebrui
kelijk, drie keer per week
het Jeugdjournaal presen
teren, de andere twee keer
doet dat Robert ten Brink.
T2 PAGINA GIDS 1
SAO PAULO (AFP) - In het
filmmuseum van Sao Paulo in
Brazilië zijn kopieën terugge
vonden van twee sinds 1945
vermiste films van de Duitse
regisseur Fritz Lang. Naar het
dagblad 'A Folha de Sao Pau
lo' berichtte gaat het om de
films 'Kampfende Herzen' en
'Das Wandernde Bild'.
De echtheid van de films is
vastgesteld door Walter Seid-
ler, restaurateur van het film
museum van West-Berlijn, die
vorige week donderdag in Sao
Paulo aankwam.
'Kampfende Herzen' en 'Das
Wandernde Bild' zijn speel
films die door Lang zijn ge
maakt tussen 1921 en 1922. Ze
zullen worden gerestaureerd
en vermenigvuldigd en in juli
1987 voor het eerst worden
vertoond op een internationale
filmmanifestatie in West-Ber-
lijn.
Van onze filmredactie
Het kan leuk zijn als alles
sneuvelt wat mensen aanra
ken, als deuren uit hun voegen
vliegen en plafonds instorten.
Een kundig slapstick-regis
seur kan daar een krankzin
nige komedie of klucht van
maken. En dat was ook de be
doeling van regisseur (ex-ac-
teur) Richard Benjamin met
The Moneypit'.
Een jong verliefd stel koopt
een op het oog beeldschoon
droomhuis in koloniale stijl.
Het is liefde op het eerste ge
zicht. Maar o wee! Het begint
met een losse traptree en als
de echtgenoot dat euvel even
denkt te verhelpen, gaat in
sneltreinvaart alles kapot. De
deur gaat niet meer open, de
bel ontploft en uiteindelijk
blijft er van het droomhuis
een ruïne over. Als de heer des
huizes dan eindelijk maar be
sluit om een vakman in te
schakelen, wil dat van geen
kant lukken. Nieuwe series
rampen dienen zich aan en het
huwelijksgeluk wordt daar
door ook bedreigd.
Hoewel Steven Spielberg de
supervisie over deze komedie
had, is na de verrassing van
dat instortende huis met al
zijn gebreken de lol er al gauw
af. De grappen zijn voorspel
baar en de timing deugt niet
erg. Wanneer de situatie een
maal duidelijk is, verloopt al-
Een scène uit 'The Moneypit'.
les nogal tam volgens een
nooit meer verrassend pa
troon. Shelley Long en Tom
Hawks acteren degelijk en
keurig, hoewel de actrice wel
bewijst, dat zij een echte co
medienne kan zijn. Ondanks
haar schoonheid ziet zij er
geen been in om die door een
malle mimiek te ontluisteren.
Misschien is dat het enige epht
leuke van 'The Moneypit'.
The Moneypit' van Richard
Benjaminn draait in Mignon
in Breda.
I ZATERDAG
The passage (USA 1978,
Ned. 1, 23.55 uur). Baski-
sche schaapherder moet
tijdens de Tweede Wereld-
oorlog gezin over de Pyre
neeën brengen. Met An
thony Quinn en James Ma
son.
Obsession (USA 1976,
Did. 1, 22.25 uur). Hitch-
cock-achtige thriller van
Brian de Palma rond een
dubbelgangster. Met Cliff
Robertson en Genevieve
Bujold.
Seven thieves (USA 1959,
Did. 1, 24.00 uur). Edward
G. Robinson bedenkt een
geraffineerd plan om het
casino van Monte Carlo te
kraken.
The day the earth
caught fire (Engeland 1961,
Did. 2,23.25 uur). Film over
de chaos op aarde na een
atoomramp. Val Guest
voerde de regie.
Das Boot (W.-Duitsland
1985, Did. 3 WDF, 21.15
uur). De lotgevallen van de
bemanning van een Duitse
IU-Boot in 1941. Oorlogs
drama van Wolfgang Pe-
tersen.
The bachelor's daugh
ters' (USA 1946, België 1,
5 16.00 uur. Vier verkoop-
si stersdoen zich rijk voor
om een interessante partij
aan de haak te slaan. Ko
medie met Adolphe Men-
jou en Claire Trevor.
ZONDAG
Rocco e 1 suoi frateUi
(Italië 1960, Ned. 2, 20.58
uur). Drama van Luchino
Visconti over arme familie
uit Zuid-Italië, die naar
(het welvarende noorden
verhuist. Met Alain Delon
en Annie Girardot.
U°t and the kangaroo
(Australië 1977, Did. 1 14.15
uur). Tekenfilm voor de
jeugd over een meisje, dat
m het bos verdwaalt.
Steve McQueen.
The Cincinnati Kid
(USA 1965, Did. 2, 20.15
uur). Steve McQueen als
een jonge pokerspeler, die
een oude rot in 't vak, Ed
ward G. Robinson, uit
daagt.
Ulzana's raid (USA 1972,
Did. 3 WDF, 22.40 uur).
Western van Robert Al-
drich, waarin een groepje
soldaten de opdracht krijgt
een Apachen-bende te ach
tervolgen. Met Burt Lan
caster.
MAANDAG
Lulu Belle (USA 1948,
Ned. 1, 15.00 uur). Melo
drama met Dorothy La-
mour als een zangeresje,
dat ten koste van alles en
iedereen beroemd wil wor
den.
Die Vertreibung aus
dem Paradies (W.-Duits-
land 1976, Did. 1, 23.00 uur).
Mislukte acteur raakt na
zijn terugkeer in Duitsland
op het verkeerde pad. Met
Herb Andres?
WOENSDAG
The jungle princess
(USA 1936, Ned. 2, 16.10
uur). Dorothy Lamour in
haar eerste rol van 'sa
rongmeisje'. Alleen in de
jungle opgegroeid komt
Ray Milland haar op een
dag redden.
La chamade (Frankrijk
1968, Did. 2, 22.35 uur). Fra-
npoise Sagan verfilmd, met
Catherine Deneuve en Mi
chel Piccoli.
Dinner at eight (USA
1933, Did. 3 WDF, 23.00
uur). Diner met veel intri
ges en oude sterren, onder
wie Jean Harlow en de
Barrymores.
DONDERDAG
Gesucht wird Majora
(W.Duitsland 1949, Did. 3
WDF, 20.15 uur). Willy
Millowitsch en Heinz Er-
hardt maakten hun film
debuut in deze doorsnee
detectivefilm.
Blow up (Engeland 1966,
België 2, 20.20 uur). Jonge
en succesvolle modefoto
graaf raakt gefascineerd
door foto, die hij in een
park heeft gemaakt. Mi
chelangelo Antonioni's in
trigerende visie op 'swin
ging London'. Met Vanessa
Redgrave en David Hem-
mings.
VRIJDAG
Night Moves (USA 1975,
België 1,20.15 uur). Thriller
van Arthur Penn. Detec
tive Gene Hackman moet
meisje opsporen.
FM (USA 1978, Neder
land 2, 20.30 uur). Muziek
film uit de Los Angeles-
scene. Met Michael Bran
don.
'L'Altra Donna (Italië
1980, Duitsland 1, 0.40 uur).
Verwende dame uit Rome
wordt in de steek gelaten
en vindt troost bij dienst
meisje.
i
Door Marjan Mes
Voor de eerste maal wordt in
Breda een retrospectief ge
houden van een groot aantal
films van Ingmar Bergman.
Twaalf films, te beginnen met
'Een les in liefde' uit 1954, zul
len aansluitend te zien zijn in
Filmhuis Concordia. Ze blij
ven telkens twee avonden. Een
speciaal passepartout, waar
mee ze allemaal bekeken kun
nen worden, is verkrijgbaar
voor 25 gulden. Het Bergman-
festival wordt gehouden van
donderdag 18 september tot en
met woensdag 1: oktober.
De 68-jarige Zweed is niet
alleen de grootste nog levende
Europese cineast, maar boven
dien de meest produktieve. Hij
heeft een kleine vijftig films
op zijn naam staan, waarvan
een groot aantal inmiddels al
tot de klassieken is gaan beho
ren. Beginjaren zestig werd
zijn werk als buitengewoon
controversieel beschouwd,
omdat hij het menselijk te
kort, het ongeloof aan God en
de eenzaamheid die daar mee
verbonden is, indringend
durfde te verbeelden. Dat ge
beurde in adembenemend
mooie zwart-witfilms, mis
schien wel de meest in
drukwekkende, die hij ook
maakte: 'De zevende zegel',
'Wilde aardbeien', 'De Maag
denbron', 'Als in een donkere
spiegel', 'De Avondmaalsgas-
ten' en het fenomenale, exis
tentialistische drama 'De grote
stilte'. Al deze meesterwerken
zijn te zien tijdens de terug
blik in Filmhuis Concordia.
Voor jongeren is het een
unieke kans om eindelijk met
deze films kennis te maken,
voor ouderen is het een goede
gelegenheid om ze terug te
zien.
De eerste twee films van de
nog jonge Bergman waren al
lebei komedies. Maar toch
werd al in 'Een les in liefde'
(1954) en 'De glimlach van een
zomernacht' (1955) duidelijk,
dat zijn visie op de liefde, de
intermenselijke relatie, geen
vrolijke was. Zijn twijfel aan
Een scène uit de Bergmanfïlm 'Schreeuw zonder antwoord'
uit 1972. - foto archief de stem
de menselijke mogelijkheid tot
waarachtig begrip en liefde
zou in latere films tot drama
tische hoogten stijgen. Telkens
waren ze verbonden met wan
hoop om het verloren godsge
loof en het onvermogen tot
communicatie. Maar ook met
een unieke beeldende poëzie,
waardoor juist die vroege
zwart-witfilms op het netvlies
van menige oudere cinefiel
zijn blijven kleven. Surrea
lisme en droomgestalten ver
schijnen vaak in die films, ter
wijl beeldsymboliek opvallend
aanwezig is. In latere films
heeft Bergman zich daar nogal
eens aan vertild, hoewel hij
dan weer onverwachts met
een schitterende relatie-im
pressie als 'Scènes uit een hu
welijk' tevoorschijn kwam.
Als er één filmregisseur zijn
acteurs en actrices tot gevoelig
en overtuigend spel heeft we
ten te stimuleren dan was het
Bergman wel. Altijd werkte
hij met een vaste staf Zweedse
toneelacteurs, zoals Gunnar
Björnstrand, Bibi Andersson,
Harriet Andersson, Max von
Sydow, Gunnel Lindblom en
Ingrid Thulin. Enkelen van
hen gingen als gevolg van de
bij hem vergaarde roem ook
voor andere filmers werken,
maar nooit werden hun ac
teursprestaties geëvenaard.
Wat een Amerikaanse re
gisseur zelden lukt, het tonen
van diepgaande gevoelens op
het gelaat van een personage,
lukte de toneel- en filmregis
seur Bergman wel. Te lachen
viel er bij hem zelden. Na zijn
eerste twee komedies maakte
hij in 1961 nog één komedie:
'Wat betreft de vrouwen',
waarin zijn grote vrouwelijke
sterren optraden. Vrouwen
blijken zoals in zoveel films
van de maestro niet alleen de
meest ondoorgrondelijke,
maar ook de sterkste persona
ges. Pas in 1982 zou de ouder
geworden Bergman het weer
wagen om humor in een film
te gebruiken; in 'Fanny en
Alexander', waarin niet alleen
al zijn vaste thema's, maar ook
geestige herinneringen aan
zijn jeugd terugkeerden. Om
streeks dezelfde tijd besloot
Bergman geen bioscoopfilms
meer te maken en alleen op
kleinere schaal voor televisie
te gaan werken. Tot nog toe
heeft hij zich aan dat voorne
men gehouden. Des te meer
een reden om nu zijn oudere
bioscoopfilms te gaan zien.
Filmhuis Concordia Breda,
18 en 19 september: 'Een les in
liefde'; 18 en 19 september: 'De
glimlach van een zomernacht';
20 en 22 september: 'De Maag
denbron'; 20 en 22 september:
'Als in een donkere spiegel'; 23
en 24 september: 'Wilde aard
beien'; 25 september: 'De grote
stilte' (in Theater Achterom);
25 en 26 september: 'Maskers';
25 en 26 september: 'Wat be
treft de vrouwen'; 27 en 29 sep
tember: 'Schreeuw zonder
antwoord'; 27 en 29 september:
'De avondmaalsgasten'; 30
september en 1 oktober: 'Scè
nes uit een huwelijk'.
'Poltergeist 2' blijft nog in Grand
Theater in Breda en Metro 1 in
Antwerpen. Het gezin uit het eer
ste deel vaii Steven Spielberg
wordt opnieuw geteisterd door
klopgeesten. Schokeffecten bepa
len de spanning.
'Op Hoop van Zegen' is gepro
longeerd in Cinesol 3 in Breda,
Roxy 2 in Bergen op Zoom, City 1
in Roosendaal en De Koning van
Engeland in Hulst. Een mislukt
vissersdrama, losjes gebaseerd op
Heijermans, met enkele fraaie
scènes door regisseur Guido Pie-
ters van 'Ciske de Rat'
'Out of Africa', de romantische
film met Meryl Streep als de
Deense schrijfster Karen Blixen,
is nog steeds te zien in Cinesol 2
in Breda, ook nog in Cinem'actu-
eel 3 in Bergen op Zoom. De No-
belaer in Etten-Leur brengt
'Highlander', waarin Christopher
Lambert en Sean Connery al
zwaardvechtend teruggaan in de
tijd.
Top Gun', behendig gemaakt
maar nogal steriel straaljagerpi-
lotenavontuur, gaat door in Ca
sino 1 in Breda en Cinem'actueel
2 in Bergen op Zoom. 'Police Aca
demy 3' blijft te zien in Casino 2
in Breda en Cinem'actueel 1 in
Bergen op Zoom.
The Karate Kid 2' gaat verder
in Casino 3 in Breda en Sinjoor in
Antwerpen. De Disney-produktie
'Return to Oz' blijft als kinder
matinee in Casino Breda. Fraaie
vormgeving van het sprookjes
land Oz, maar weinig roerend
spel. City 2 in Roosendaal brengt
de lieve computerfilm
'D.AR.Y.L.' en The Hitcher* met
een bloeddorstige Rutger Hauer
is te zien in Luxor in Terneuzen
en De Koning van Engeland in
Hulst.
De erotische Japanse film 'Ire-
zumi' van Yoichi Takabayashi
draait tot en met 10 september in
Filmhuis Concordia Breda. Over
de diepgaande invloed die ta
toeage heeft op de jonge minna
res van een oudere man, die haar
hierdoor aan zich denkt te kun
nen binden. Op donderdag 11 sep
tember gaat 'Kagemusha', het
schitterend uitziende epos van
Akira Kurosawa, in Filmhuis
Concordia draaien. Adembene
mend mooie scènes en kostuums
in een overigens dramatisch niet
geheel overtuigende 16e eeuwse
veldherenstrijd. Tot en met 17
september.
