Tot de tanden
toe bewapend
fsfsfls-r*
Henry Moore 'beroemdste'
van moderne beeldhouwers
ROTE R
Burgemc
OOSTENRIJK KRIJGT
HOOFD MOORDENAAR
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1986
EXTRA OP MAANDAG
DEN HAAG (ANP) - Urho Kekkonen, die 25
jaar president van Finland geweest is en mede
hierdoor de 'vader des vaderlands' van het
Noordeuropese land genoemd werd, heeft van
de nood een deugd weten te maken. Tijdens
zijn langdurige presidentschap buitte hij naar
vermogen de mogelijkheden uit, naast de grote
oosterbuur de Sovjetunie een zo onafhankelijk
mogelijke koers uit te zetten.
PAPIER
VOOR UW PEN
Kinderen weg (3)
Verfrissende kijk
Schijnheiligheid
KIMENAI AUTO
MEDISCHE
RUBRIEK
Kekkonen toonbeeld
van Finse neutraliteit
Kekkonen, die pas op 37-ja-
rige leeftijd in de politiek ging,
was op zeker moment zo over
heersend op het Finse poli
tieke toneel aanwezig dat de
volgende anekdote de ronde
deed op de middelbare scholen
in het land: „De president heet
Urho Kekkonen en hij wordt
elke zes jaar herkozen". In het
begin van zijn vijfde ambts
termijn trad hij in oktober
1981 af, nadat zijn gezondheid
danig achteruit gegaan was.
De laatste jaren van zijn pre
sidentschap leed hij aan ge
heugenverlies.
Eén van de hoogtepunten in
de langdurige politieke loop
baan van Urho Kalevi Kekko
nen was de Conferentie van
Helsinki in 1975, waar presi
denten en regeringsleiders
van 35 landen (de Verenigde
Staten en Canada en alle
Europese landen op Albanië
na) de Slotakte van de Confe
rentie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa
(CVSE) ondertekenden. Als
Fins president had Kekkonen
aan de organisatie ervan een
actief aandeel gehad.
In de loop der jaren slaagde
Kekkonen, die in zijn jonge ja
ren sterk anti-Russisch inge
steld was, er in de ongemak
kelijke verhouding met de
Sovjetunie in het voordeel van
Finland bij te stellen. Dit kon
hij doen door de goede per
soonlijke betrekkingen die hij
met onder meer Nikita
Chroesjtsjov onderhield. Rond
de Berlijnse crisis in 1961, die
in een anti-climax eindigde
doordat de DDR op 13 augus
tus de Muur door en om Ber
lijn bouwde, drong Moskou bij
de regering in Helsinki aan op
spoedoverleg in het kader van
een bilateraal akkoord tussen
de Sovjetunie en Finland.
Maar Kekkonen nam het
vliegtuig, had in Siberië een
tête-a-tête met de toenmalige
partijleider en de ergste kou
was uit de lucht.
Het aangestipte verdrag
was al in het voorjaar van 1948
tot stand gekomen. De volle
dige naam ervan is Verdrag
voor Vriendschap, Samenwer
king en Wederzijdse Hulp. Het
regelt de bilaterale betrekkin
gen tussen Finland en de Sov
jetunie. Het maar 4,6 miljoen
inwoners tellende Finland
heeft over een afstand van
ruim 1.200 km een gemeen
schappelijke grens met de
Sovjetunie. Nog kort geleden
bleek uit de gang van zaken
rond enkele deserteurs uit het
Sovjetleger dat er sprake is
van een specifieke, ook wel
kwetsbare relatie tussen Mos
kou en Helsinki. Krachtens
het Vriendschapsverdrag
stuurt Finland vluchtelingen
uit de Sovjetunie zonder par
don terug naar hun vaderland.
Willen dezen zeker zijn van
opname in een niet-commu-
nistisch land, dan moeten zij
proberen van Finland naar
Zweden of Noorwegen door te
reizen voordat zij contact met
de plaatselijke autoriteiten
opnemen.
Kekkonen, die in september
1900 in het Noordfinse Piela-
vesi geboren is, was de zoon
van een ploegbaas bij een
houtzagerij. Als jongen van 17
jaar vocht hij tegen de bolsje
wieken in de Finse Onafhan
kelijkheidsoorlog. Na enige
tijd als journalist gewerkt te
hebben, ging hij in Helsinki
Kekkonen tijdens een wandeling in de buurt van zijn wo
ning. FOTO AP
rechten studeren. In 1926
trouwde hij met de schrijfster
Slyvi Uino, de dochter van een
Lutherse predikant. Uit het
huwelijk, waaraan een eind
kwam door het overlijden van
zijn vrouw in 1973, zijn twee
zoons, een tweeling, geboren.
Dat Kekkonen als president
van 1956 tot 1981 ook reële in
vloed had op het beleid van de
Finse regering, hangt samen
met de bepaling in de grond
wet dat 'het staatshoofd direct
verantwoordelijk is voor de
buitenlandse politiek'. Hier
door kwam hij veel verder dan
het gebruikelijke ceremonieel
dat bestaat uit het openen van
gebouwen, het bijwonen van
conferenties en het plichtma
tige bezoek aan vaak verre
buitenlanden.
In Helsinki doet overigens
het verhaal de ronde dat Kek
konen de plichten van staats
hoofd vervelend vond. Mensen
die hem goed kennen, geloven
dat hij zijn vele buitenlandse
reizen uit louter verveling
maakte. Verder stond hij be
kend om zijn gevoel voor hu
mor en geestige opmerkingen.
Zijn geliefkoosde boek heeft
hij wel eens 'Don Quichot' van
de Spanjaard Cervantes ge
noemd. Iemand, die hem om
een toelichting vroeg, kreeg
als snedig antwoord: „Ik zie er
mijzelf in, nu eens als Don
Quichot, dan weer als Sancho
Panza".
Kekkonen, die voordat hij in
1956 president van Finland
werd - de vier volgende keren
is hij met overweldigende
meerderheid van stemmen in
het parlement herkozen -
vanaf 1950 ettelijke malen
premier geweest was, begon
op 37-jarige leeftijd aan zijn
politieke carrière. Als sport
man was hij toen al een be
kende persoon in zijn land: na
een aantal keren kampioen
hoogspringen te zijn geweest,
nam hij in 1928 deel aan de
Olympische Spelen in Amster
dam en aan die van 1932 in Los
Angeles.
Meer in overeenstemming
met zijn reputatie als geslaagd
president van een klein land
in Noord-Europa is zijn we
tenschappelijke erelijst. De
universiteiten van Moskou,
Aix-en-Provence (Frankrijk),
Waterloo (in de Canadese pro
vincie Ontario), Warschau,
New Delhi, Boedapest, Praag
en Uppsala kenden hem een
eredoctoraat toe. In de loop
van zijn zeer actieve leven
werd de wat hoekige Kekko
nen verder onderscheiden met
de Lenin-Vredesprijs (1980), de
Dimitrov-Vredesprijs (1981)
en de Onderscheiding van het
Ralph Bunche-Instituut (1981).
Ook zijn eigen land decoreerde
'zijn' president verscheidene
malen: het Grootkruis-met-
Ketting, de Orde van de Witte
Roos, het Grootkruis van het
Kruis van de Vrijheid, het
Grootkruis in de Orde van de
Leeuw, het Grootkruis van het
Heilige Lam, het Olympische
Kruis (eerste klasse) van Ver
dienste, het Gouden Kruis van
Verdienste van de sportbewe-
ging in Finland werden hem
achtereenvolgens deelachtig.
Verder kreeg hij nog een reeks
onderscheidingen in andere
landen.
Wij bouwen op,
urij bouwen na.
Wij hou'en van grammatica.
Ook van een dwaze kwelling:
Onze Nederlandse spelling!
Wij bereiden ijs
en berijden ijs,
maar raken er niet
door van de wijs.
Door frikken voor ons uitgedacht
werd dit op school ons bijgebracht.
Bespaar het, Heer, ons nageslacht!
Zwakke Kracht
Nadat hij de zwaartekracht
in kaart had gebracht,
kreeg Newton (bedeesde kluizenaar)
eindelijk wat tijd
voor zijn keukenmeid,
waardeerde en later huwde haar.
Ballenvuisters Blues
Als ik op eens mijn vallen buist
(neem me niet kwalijk:
dit is niet juist)
Ik bedoel: als ik mijn ballen vuist
(o jee, dit dient ook weer gekuist)
dan is 't uit angst,
ook al klinkt dit stom,
dat ik niet uit mijn woorden kom.
Steenezels
Ik stoot me in het algemeen
geen twee maal aan de zelfde steen.
Wat zou ik? Ik kan onverdroten
me telkens aan een andre stoten.
Recycled Cake
You caanot eat your cake and have it
is geen straf maar zegen,
want in het andere geval
(wil dat wel overwegen)
zou al menig zoetekauw
binnen enkle weken
door een overdosis cake
aan vraatzucht zijn bezweken.
OU?
R y a des pierres
dans toutes les routes,
ily adesfemmes
dans tous les chemin.
Ily a descroütes
dans tous les choucroutes.
Ou sont les chats
dans tous nos chagrins?
John O'Mill
Vteze'
NATUURLIJK gun je als
gastouders de kinderen uit
Noord-Ierland een fijne en
ontspannen vakantie. De
vrede kunnen de kinderen
daar niet vinden en hebben
die in ons door omstandig
heden helaas ook niet ge
vonden. Ik heb begrip voor
de goede bedoelingen van
Pax Christi, maar Pax
Christi heeft naar mijn me
ning gefaald in zaak van de
kinderen bij Bredase gast
ouders waarover De Stem
uitvoerig heeft bericht. Mi.
heeft Pax Christi te snel ge
handeld en had de kinderen
beter met rust kunnen laten
Van 'vrede' in dit land is de
kinderen helaas te weinig
gebleken en zij* zullen het
onrecht, hier aangedaan,
niet snel vergeten.
José v.d. Veen,
Teteringen
HET Stern-commentaar
'Verfrissende kijk' in uw
blad van 20 augustus jl heeft
me zeer verbaasd. De schrij
ver constateert zelf, dat het
verhaal van Ouwerkerk niet
origineel is. De uitdrukking
'oude koeien uit de sloot ha
len' lijkt me duidelijker. Met
name geldt dit voor het taaie
verhaal van de 'sterke
rechtspositie' van ambtena
ren en zgn. trendvolgers.
In het bedrijfsleven be
staan er nog onderhandelin
gen over cao's en wordt het
arbeidsbureau ingeschakeld
bij ontslagen. De minister
kan, zonder overleg, een deel
van het salaris inhouden,
vacantietoelage verminde
ren, het invaliditeitspen
sioen korten en ontslag gaat
geruisloos door eerst het
werk te laten verdwijnen,
zoals dit bij Onderwijs re
gelmatig gebeurt. De proce
dure verloopt dan volgens
Besluit van art.
Kan men dan spreken van
rechtspositie? Het is me een
raadsel, hoe iemand zulke
'oude koeien' fris, laat staan
verfrissend, kan noemen.
Mogelijk heeft het betrek
king op 'kijk', maar dan
moet men zich wel op grote
afstand bevinden, zodat de
geur je niet bereikt.
Geertruidenberg,
G. Kwekkeboom
TERECHT is men in een
groot deel op deze aarde be
zig met acties tegen het
apartheidsbewind in Zuid-
Afrika. Wat mij echter be
nauwt is de wijze waarop
bepaalde actiegroepen in
Nederland bij andersden
kenden en/of onverschilli
gen menen door direkte be
dreigingen en/of harde ak-
ties hun opvattingen en
denkwijzen te moeten door
drijven. In een aantal geval
len doen die methoden den
ken aan de door mij zelf be
leefde periode in het toen
malige Duitsland na 1933.
Wat doen die aktiegroepen
echter ten aanzien van de si
tuatie in Afghanistan?
Wat te denken over de ge
volgen ontstaan door het in
grijpen van ca. 100.000 man
troepen van de Sovjet-Unie,
6 jaar geleden: ca. 4 miljoen
vluchtelingen, uitgeweken
naar Pakistan; het systema
tisch door brandbommen
vernietigen van de oogsten
in de gebieden beheerst door
de moedjaheddien; het weg
bombarderen van talloze
dorpen in diezelfde gebie
den; het uit helicopters
gooien van gevangen geno
men vrijheidsstrijders, teza
men met talloze in hun
buurt vertoevende mannen,
vrouwen en kinderen; het
neergooien van speelgoed-
booby-traps, resulterende in
de dood of verminking van
de oprapende kinderen; het
systematisch vergiftigen
van West-Europa door me
dewerking te verlenen aan
de groei van papaver in
plaats van voor de rebellen
gewichtige voedingsgewas
sen, uitmondend in: de pro-
duktie van jaarlijks 850 ton
ruwe opium volgens funk-
tionarissen uit Pakistan,
waarvoor ondermeer in de
buurt van het militaire
hoofdkwartier van het Sov
jet-leger in Oost-Afghani
stan in alle openheid min
stens 35 laboratoria werken
alwaar heroïne wordt ge
produceerd uit dat deel van
de opium die niet reeds
rechtstreeks naar Pakistan
is gesmokkeld; de papaver
teelt in het noordoosten van
Afghanistan in de buurt van
de steden Koendoez en Tal-
zabad, waar in het voorjaar
de velden rood van papaver
staan en waarvan de daaruit
gebrouwde heroïne recht
streeks via de belangrijke
Sovjet-grens plaats Termez
gewoon op treinen wordt ge
laden en in de S.U. ver
dwijnt, waardoor de vondst
van 220 kilo heroïne in een
vrachtschip uit het oostblok
in Nederland het logisch ge
volg is.
Vergeleken met de hier
voor geschetste situatie in
Afghanistan en het slui
pende heroïne-gevaar voor
West-Europa, is de situatie
in Zuid-Afrika te vergelij
ken met een theekransje.
Ziet men echter actiegroe
pen tegen de Sovjet-Unie die
ijveren voor het uitstoten uit
de UNO, het verbreken van
de sportbanden, het verbie
den van de import van S.U.-
produkten en het instellen
van economische sancties?
Weineen! En waarom niet?
Omdat de S.U. één van de
twee machtigste landen op
aarde is. Kijk en dat noem ik
nou de schijnheiligheid ten
top. Niet alleen van de hier
voor genoemde aktie-groe-
pen, maar nog meer van de
machthebbers in al die lan
den die thans tegen Zuid-
Afrika ageren.
Breda,
S. Vogelenzang
ookopaccuen*1
Moore naast een van zijn beeldhouwwerken.
LONDEN/DEN HAAG (RTR-
AFP-ANP) - De Brit Henry
Moore, die in de nacht van za
terdag op zondag op 88-jarige
leeftijd in zijn woning in Her-
fordshire overleed, was een
van de beroemdste maar ook
'moeilijkste' moderne beeld
houwers. Moore heeft over een
periode van 60 jaar een in
drukwekkende produktie ge
leverd, die een grote variatie
vertoonde in afmetingen, ge
bruikte materialen en thema's.
Al zijn werk straalt echter een
grote dynamiek en monumen
taliteit uit, naast de individua
liteit van een groots kunste
naar.
Moore, die als zoon van een
mijnwerker in 1898 in Castle-
ford (Yorkshire) werd gebo
ren, wilde van kindsbeen af
kunstenaar worden. Om zijn
vader, die wilde dat hij een
vak leerde, een plezier te doen
leerde Moore eerst voor onder
wijzer. Vanwege de Eerste
Wereldoorlog moest hij die
loopbaan na zes maanden on
derbreken.
In 1932 kreeg Moore een lei
dinggevende functie aan een
andere kunstacademie in Lon
den. Daar hield hij het zeven
jaar uit totdat hij in staat was
met beeldhouwen zijn brood te
verdienen. In deze periode
werd Moore vooral beïnvloed
door de archaische kunst uit
Egypte en Mexico, en door de
cubisten zoals Picasso. Zijn
werken uit die tijd laten al
zijn voorkeur zien voor grote,
monolithische figuren, die
Moore's handelsmerk zouden
worden.
Tijdens de Tweede Wereld
oorlog maakte Moore als offi
ciële oorlogskunstenaar teke
ningen van mensen in de als
schuilkelders gebruikte on
dergrondse. Op die manier
kwam hij tot de 'Shelter dra
wings' waarmee hij in bredere
kring erkenning kreeg.
Moore's produktie uit de ja
ren '50 en '60, toen hij als kun
stenaar in de kracht van zijn
leven was, is eigenlijk het in
drukwekkendst. Het kan ech
ter ook zijn dat de wereld pas
nu oog heeft voor wat Moore
toen al onderkende. Ander
zijds was Moore ook een kun
stenaar die simpele tekenin
gen maakte van schapen die
bij zijn atelier rondliepen, om
te laten zien dat hij ook het
klassieke tekenen in de vin
gers had. Hij maakte vervol
gens een beeld van een schaap
waaronder de 'echte' schapen
konden schurken.
Moore had toen veel succf
en kreeg erkenning, met t< ->'■
van opdrachten en prijzen u
binnen- en buitenland. Iedi
jaar bracht hij enige tijd doe
in zijn huis in Italië, vlakbij d
marmergroeven van Carrar;
In 1972 werd tot zijn grote ver
rukking in een park in Floren
ce, de stad van Michelangeli
een openluchttentoonstellin
met 160 van zijn werken ge
houden. Moore werd in 195
Companion of Honour en ii
1963 kreeg hij de exclusiev
Order of Merit. Hij weigerd
in de adelstand te worden ver
heven, omdat hij het naa
eigen zeggen niet kon hebben
om door zijn leerlingen t
worden begroet met 'Sir Hen
ry'.
Rod
aan de Tate Gallery in Lon
den. Zijn 12 hectare grol
landgoed in Much Hadham
Hertfordshire, waar Moore'
favoriete werken staan, moes
na zijn dood een museum wor 3
Van een onzer vers laggeve
SAS VAN GENT - In het Mar)
aresziekenhuis in Gent is vri
burgemeester W. Dusarduijn
meente Sas van Gent overledt
meester W. Dusarduijn, die al
met zijn hart sukkelde en vie
leden nog een zware hartop
derging, is 57 jaar geworden
een vrouw en drie kinderen a<
De overledene is sinds II
meester van Sas van Gent.
tieke carrière kreeg in 1966
hij lid werd van provinciale s
de KVP. Dat is lij gebleven 1
1968 werd hij fractievoorzitti
KVP, die later bij het CDA w
gebracht.
Dusarduijn, die oorspronke
zendijke komt, richtte zijn bl:
der dan de provinciegrenzen
°P
z
XEL - De taken die
Moore vermaakte in 196 jn blijven liggen na de
een groot deel van zijn werl iheffing van de Ber-
herming Bevolking
>?$jn bij het Rode Kruis
goede handen. Dat
eek zaterdag in Axel
een grootscheepse
GENEVE (AFP) - Het hoofd van Luigi Lucheni, de man die in
Genève keizerin Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije ('Sissi')
vermoordde met een dolk, is door Zwitserland afgestaan aan
Oostenrijk.
De 25-jarige anarchist Luigi Lucheni vermoordde de 61-jarige
keizerin op 10 september 1898 op een kade in Genève. Vrijwel
onmiddellijk aangehouden werd hij tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld.
In 1910 trof men Lucheni opgehangen in zijn cel aan. Men
scheidde het hoofd van het lichaam om een hersenonderzoek te
verrichten. Vervolgens zette men het hoofd op sterk water weg
op een plank in het Geneefse instituut.
De Oostenrijkers plaatsen het hoofd nu in het museum van de
misdaad in Wenen.
den. Het beheer komt in han impoefening op Smit
den van de in 1977 opgericht! :horre waaraan werd
Henry Moore Stichting die d»eegewerkt door de
en vt*£aI v ode Kruis colonnes uit
beeldhouwkunst in Groot rtntpnisqp Axel Ter-
Brittanmë moet bevorderen, onxenisse, nxei, i ei
puzen, Sluiskil, Zaam-
ag en Oostburg.
Het Rode Kruis moet na
88 bij de bestrijding van
rentuele rampen nauw
tan samenwerking met
brandweer. De oefening
Axel was dan ook be-
teid te toetsen hoever het
et die samenwerking
ond.
Door Jan Paalman
Twee van de drie tandheelkundige faculteiten
moeten dicht, vindt Deetman, en wat hem be
treft mogen ze allemaal de tent sluiten want
er zijn tandartsen te veel. Te veel!, jawel, wie
had dat twintig jaar geleden kunnen denken?
Toen konden de vijf tandheelkundige fa
culteiten niet genoeg jonge tandartsen afleve
ren om de gaten in de Nederlandse gebitten te
dichten.
In die goede oude tijd had bijna geen enkel
kind een gaaf gebit en de meeste mensen van
veertig en ouder liepen toen met een kunstge
bit rond. „De gebitstoestand van de Neder
landse bevolking is rampzalig", schreef een
deskundige hoofdschuddend. Maar gelukkig,
toen de nood het hoogst was, leek de redding
nabij.
In 1942 was het de Amerikaan Dean opge
vallen dat kinderen minder last van gaatjes
hebben als er meer fluoride in het drinkwater
zit. De gemeente Tiel nam vanaf 1952 de proef
op de som en vulde zijn drinkvxiter aan tot 1
milli duizendste) gram fluoride per liter,
en verdomd, het hielp. Dan maar overal fluo
ride in het drinkwater besloot de regering in
de jaren zestig, maar het heeft niet zo mogen
zijn: het opkomende actiewezen verhinderde
dat.
De staat mag niet via de kraan geneesmid
delen aan zijn burgers verstrekken, was het
niet onredelijke argument. Bovendien zou
fluoride allerlei nare bijwerkingen vertonen
en dat is echt onzin. Er zijn hele volksstam
men die water drinken waar van nature net
zoveel fluoride inzit als in gefluorideerd
drinkwater, en bij hen is van onaangename
bijwerkingen nooit iets gebleken, Hoe dan
ook, in 1976 stemde de Tweede Kamer tegen
en vervolgens brak de grote verwarring uit.
Iedereen moest maar zelf zien hoe hij aan
zijn fluoride komt. Dat kan op minstens vijf
manieren: fluoride-tabletten slikken (40 tot
50% minder gaatjes), een keer per week spoe
len met fluoride (30-40%) en de tandarts kan
twee keer per jaar een laagje fluoride op de
tanden aanbrengen (20-40%). Jarenlang wist
niemand wat hij met al die fluoride-spullen
aan moest, de ouders niet en de tandartsen net
zo min. Tenslotte kwam in 1982 het Genees
middelen Bulletin met een aantal richtlijnen,
waar ik verder schaamteloos uit zal citeren.
Maar allereerst dit. De echte oorzaak van
caries is suiker. Gebruik je dat in overmaat
dan helpt niets, ook het g lazuurversterkende
fluoride niet. Daar gaan we dan.
Bij zwangerschap.
Het kind heeft er niets aan, maar kan ook
geen schade lijden, want fluoride passeert de
moederkoek niet. Vroeger zei men dat elke
zwangerschap een tand kost, maar dat kan de
moeder met fluoride voorkomen.
Kinderen van 0-4 jaar.
Van 0-1 jaar: 1 tabletje per dag. Speciale
Vitamine AD druppeltjes met fluoride erin
kan ook. Tussen de 2-4 jaar, 4 tabletten ver
spreid over de dag. (Sommige tandartsen vin
den dat te veel en houden het op 3). Niet poet
sen met fluoridetandpasta, want kinderen
slikken dat op die leeftijd in. „Zodra er tan
den en kiezen zijn op de tabletten laten kau
wen of zuigen", zegt het Bulletin in alle on
schuld. Hoe je dat bij een kind van 2 jaar voor
elkaar krijgt vermeldt de schrijver wijselijk
niet De tabletten altijd na het tandenpoetsen
innemen.
*4 tot 6 jaar.
Doorgaan met tabletten en beginnen met
fluoridetandpasta.
*6 tot 12 jaar.
Een belangrijke leeftijd want het blijvend
gebit breekt door en fluoride heeft vooral ef
fect op een groeiend gebit. (Een geraadpleegde
wetenschappelijk medewerker: „ouders zijn
vooral in de eerste jaren heel fanatiek en la
ten als het kind een beetje op eigen benen
staat en zakgeld krijgt (snoep!) het wat ver
moeid afweten. Ik zou liever hebben dat het
andersom was.") Tabletten en fluoridetand
pasta. Bij de tandarts spoelen met een fluo
ride-oplossing en het plaatselijk aanbrengen
van fluoride hoeft alleen maar in bijzondere
gevallen.
12 tot 18 jaar.
Programma voortzetten.
Ouder dan 18 jaar.
Hetzelfde, maar alleen als er sprake is van
caries.
Eigenlijk zijn al die richtlijnen bescha
mend ingewikkeld. Dat blijkt wel. Het aantal
kinderen met caries is sinds 1970 gehalveerd.
Prachtig. Maar die daling was het sterkst bij
de kinderen van de goed betaalde en goet ge
ïnformeerde elite. Kinderen van minder foed
opgeleide ouders hebben pech gehad, die pro
fiteerden het minst. Toch werd ook bij henhet
tandbederf belangrijk teruggedrongen.
Waarschijnlijk omdat bijna alle tandpastanu
fluoride bevat, en belangrijker, er wordt min
der gesnoept. Suiker in vaste vorm (snoep éts)
is stukken schadelijker dan suiker die (bij
voorbeeld) in frisdranken is opgelost, ftfen
verwacht zelfs dat nog voor de eeuwwisseling
het tandbederf bij jonge mensen onder le
dertig volledig zal zijn uitgebannen.
Dat scheelt een hoop werk voor de tandart
sen. Die hebben ongetwijfeld een vreugdedars
rond hun enge stoel gemaakt toen ze hoorden
dat Deetman twee faculteiten gaat sluiten
Maar voor de tandheelkunde is het een slag.
aldus een wetenschappelijk medewerker. „We
worden gestrafd voor ons succes. Wij hebben
het wetenschappelijk mogelijk gemaakt dat
caries kon worden teruggedrongen en er is
nog een hoop ander werk te doen.Voor al die
wetenschappers die nu tandenknarsend de
valbijl afwachten een versje van John O'Mill:
Hier ligt tandarts G .J.JBulle.
Bedenk aan zijn graf.
Dat hij zijn leven gaf.
Om zijn laatste gaatje te willen.
En die bleek de toets der
•itiek glansrijk te kunnen
lorstaan. Loco burgemeester
van Schaik beaamde dat in
in welkomstwoord. Het Rode
ruis stond na de oefening een
ficiële ontvangst door het
■meentebestuur van Axel te
achten.
„U heeft het op u genomen
■n schakel te vormen in het
iilpverleningscircuit dat
oet ontstaan bij het uitbre-
en van natuur-of cultuur-
mpen. Voorwaar geen te on-
irschatten taak. U heeft met
n vrijwilligersgroep niet al
en de taak rampen te be
rijden maar ook als taak, en
ten we dat hopen zonder dat
ooit rampen plaatsvinden,
burger een veiligheidsge-
>el te verschaffen door aan te
men dat u een levende orga-
satie bent. Altijd bereid te
ifenen voor een dienende
ak die hopelijk nooit uitge
rend moet worden", aldus
an Schaik die in dat verband
'ees op de ramp in Tsjerno-
/l.
Die heeft wel niet het effect
ïhad dat de burger in
eeuwsch-Vlaanderen be-
reesd door het leven moet
aan, maar Van Schaik vond
at toch een veilig gevoel dat
at Rode Kruis, in geval van
ood, op zijn taak berekend is.
De oefening zelf verliep zeer
alistisch. Maar liefst 52 do-
an en gewonden, allemaal le
an van de Landelijke Oplei-
ing tot Uitbeelding van
achtoffers (LOTUS), werd in
agenaamde gewondennesten
erzameld en behandeld,
lachtoffers, die er erg aan toe
'aren, werden via de verza-
lelplaats voor gewonden in
et voormalige waterschaps-
ebouw aan de Burchtlaan af-
evoerd naar de ziekenhuizen.
Heel het gebeuren is op vi-
eo band gezet. „Deze oefe-
ing, HATSZO, staat model
oor heel Nederland. Die dan
rordt straks bij alle Rode
iruis afdelingen gebruikt als
oorbeeld. En dat is toch iets
raar we best trots op mogen
ijn", aldus leider van de oefe-
ung j. Valckx.
De Rode Kruis colonnes zijn
oolopig nog lang niet uitgeoe-
«d. Op korte termijn dienen
ch alweer oefeningen aan.
aarvoor heeft het Rode
ruis nog tal van vrijwilligers
odig. In totaal rond de twee-
ondgrd, zo liet men onlangs
P een persconferentie weten.