s
p
E
C
I
F
I
DE STEM
Het Nederlandse moderne meubel heeft
internationaal aanzien verworven. Een van
de gevestigde namen op het gebied van
'meubeldesign' is ontwerper en fabrikant
Gerard van den Berg uit Dongen.
SINA ZEELAND 4
^hoondijke
Jegem
irdenburg
ladzand
>ostburg
Jzendijke
fen de twaalf jaar. Bij vol-
Jide belangstelling kunnen
leerlingen elke les kennis
len met een ander thema
fe landschappen, rust, sei-
len. De docente vertelt
Ws een verhaal over de
ekoning en de kinderen
ken en praten mee, darna
-i zij onder leiding tekenen
verschillende potloden
[en krijt.
1 Oostburg geeft het ZIKV
nog drie themadagen,
laf 's morgens tot 's avonds
Inen belangstellenden zich
Ihele dag met een bepaalde
Iniek bezig houden. Zater-
I 4 oktober is dat vilten, 1
jember zijdepapier maken
E2 november 'gewoon' pa-
maken.
Plaatselijk nieuws
- De soos voor alleen-
tnden, groep West-
^uwsch-Vlaanderen, houdt
erdag een gezellige avond
aal Wijffels. Op het pro-
bmma staan een verloting
en bingo. Een orkest speelt
smuziek. De soos begint
120.00 uur.
denking - Op de Canadese
raafplaats te Adegem
lirdt zondag 14 september
|i herdenking gehouden van
Canadezen die bij de be
dding van Belgisch en
st-Zeeuwsch-Vlaanderen
gevallen. Namens de ge
enten Oostburg, Aarden-
rg en Sluis wordt bij die ge-
lenheid een krans gelegd op
graven van de gesneuvel-
VRIJDAG 29 AUGUSTUS
trsoneelsvereniging - De
rsoneelsvereniging van de
neente Aardenburg maakt
erdag 13 september een uit-
kp per fiets naar de stad
pmme. Er worden bezoeken
bracht aan het dorp Moer-
rke-Sint Rita, het admini-
featief centrum te Moerkeke,
|t St.-Janshospitaal (mu
il) te Damme en de oude
Irk daar. Er is ook een wan
ting door Damme voorzien,
bmede een ontvangst door
|t stadsbestuur,
pndenclub - De Hondenclub
prdenburg start 7 september
pt een nieuwe groep gedrag
gehoorzaamheid voor hon-
In van zes maanden of ouder,
plangstellenden kunnen in-
rijven tot en met 7 septem-
fer. De cursus begint om 9.30
ïrandkerb - In de Strand-
:rk worden het komende
eekeinde voor het laatst
zee eucharistievieringen ge-
mden. Zaterdag om 19.00 uur
zondag om 10.00 uur. Gedu
nde de maand september
jn er alleen op de zondagen
>g vieringen om 10.00 uur.
et komende weekeinde luis-
rt een Duitse familie de vie-
ngen op met muziek en zang.
ridge - De Oostburgse brid-
eclub speelde een competitie-
'edstrijd. Uitslag A-groep: 1.
ïevrouw Christiaansen-de
eer Barendregt, 2. heren Van
er Hooft-Wagenaar, 3. heren
rörtzen-Streusz. B-groep: 1.
ïevrouw Verstraeten-de heer
ako, 2. dames Barendregt-De
'ries, 3. mevrouw Marteijn-de
eer Langedijk.
Jiip- en naaicursus - In Den
loekzak worden knip- en
aaicursussen gegeven op
'oensdagamorgen van half
en tot kwart over elf en
woensdagavond van half acht
ot kwart over negen. De cur-
ussen zijn voor beginnelingen
n gevorderden. De kosten van
e cursus zijn zes gulden per
ïs met inschrijving voor mi-
imaal tien lessen,
nlichtingen en opgave bij Li-
elotte Spieringhs te Hoofd-
ilaat.
landvaardigheid - In het pa
rochiehuis tegen de St.-Bavo-
tasisschool in de Breydel-
straat wordt elke donderdag-
niddag van half twee tot
cwart over drie een cursus
landvaardigheid en hand
werktechniek gegeven. Moge-
li ij kheden zijn: haken en
[breien volgens een patroon,
irooddeeg figuren maken,
verken met strobloemen, ma
ten van menu- en kerstkaar-
en, filethaken, filetdoorstop-
ien.
De deelnemers bepalen sa-
nen in overleg en soms na
suggesties van de lerares, wat
iet vervolg is van de cursus.
De aan de cursus verbonden
kosten zijn zes gulden per
middag, koffie inbegrepen.
Het materiaal is wel voor
ïigen rekening. Geïnteresseer
den kunnen zich opgeven bij
Liselotte Spieringhs te Hoofd
plaat
Gieslaagd - L. van den Broeke
oit IJzendijke is geslaagd voor
iet examen Vinoloog van de
Vederlandse Wijnacademie.
iij is hiermee de eerste West-
:eeuwvlaming die dit diploma
nehaald heeft.
Nederland begint mee te tellen op
het gebied van vormgeving van
modern meubilair. Al tientallen jaren
geeft Italië de toon aan wat betreft
zogenoemd Modern Design. De
jaarlijkse meubelbeurs Salone del
Mobile in Milaan is in 25 jaar tijd
uitgegroeid tot het Mekka voor
meubelontwerpers en -fabrikanten.
Maar de Nederlandse ontwerpers
krijgen nu ook vaste grond onder de
voeten. De geesteskinderen van het
Dutch Design Center, waarin acht
Nederlandse meubelfabrikanten en -
ontwerpers zijn vertegenwoordigd,
verrasten enkele jaren geleden de
internationale meubelwereld op een
beurs in Keulen zo zeer, dat er over
de Nederlandse ontwerpers al snel
gesproken werd als 'de Italianen van
het noorden'. En die ontwikkeling
heeft de Nederlandse meubelexport
een fikse stimulans gegeven. In 1984
werd ruim zeventien procent meer
uitgevoerd dan het jaar daarvoor en
in het afgelopen jaar was de groei
zestien procent. Het aandeel van het
zogenoemde rustieke genre is nog
steeds aanzienlijk, maar 'de laatste
jaren zien we over de hele Unie een
smaakverschuiving plaatsvinden van
rustiek naar modern', aldus mr. G.
Nieuwenhuis, algemeen secretaris
van de Centrale Bond van
Meubelfabrikanten.
Het leeuwedeel van de Nederlandse
meubelen gaat naar de overige
Europese landen en de Verenigde
Staten. Geduchte concurrenten voor
de Nederlandse meubelindustrie zijn
West-Duitsland en Italië. Een
V|J
FOTO DE STEM DICK DE BOER
handicap voor de slagvaardigheid
van de vaderlandse meubelfabrieken
is dat vrijwel alle ondernemingen
familiebedrijven zijn. Zowel de
fabrikantenbond als de Bouw- en
Houtbond FNV is het er over eens
dat perikelen over opvolging in het
bedrijf en moeilijkheden met
kapitaalaantrekking dergelijke
meubelfabrieken verzwakken.
Daarnaast signaleert de FNV dat veel
meubelfabrikanten meubels
importeren die in andere landen
goedkoper worden gemaakt.
Daarmee worden ze handelaar in
plaats van producent".
Desondanks gaat het goed met de
export, met name door de creativiteit
die de Nederlandse topontwerpers
ten toon spreiden. Fabrieksnamen
als Pastoe, Ftohé Design, Artifort,
Leolux en Montis klinken mensen die
een modern interieur kiezen
vertrouwd in de oren. Een van die
topontwerpers is Gerard van den
Berg uit Dongen. Hij is niet alleen
ontwerper voor de meubelfabriek
Montis in Dongen, hij is er ook
directeur van.
Gerard van den Berg lijkt net zo
rechtlijnig als zijn ontwerpen.
Hoe word je een internationaal
bekend meubelontwerper?
„Gewoon doen. Je hebt veel
mensen die altijd over hun
plannen en ideeën praten. Ik
begin er aan. En in het begin ben
ik heus wel eens op mijn bek
gegaan. Maar je moet het
gewoon doen".
et begin begint voor Van
den Berg niet, zoals
voor veel van zijn
collega's, op een Kunstacademie of
Academie voor Industriële
Vormgeving. Als zoon van een
meubelfabrikant in Hellevoetsluis
volgde hij een mts-opleiding
meubelfabricage. „Vervolgens heb
ik aan mijn vader gevraagd of ik zelf
eens iets mocht gaan ontwerpen.
Dat kon. Maar dan ook zelf in elkaar
zetten, hè. Vervolgens ben ik wat
rond gaan zwerven. Tien jaar
geleden zijn we hier in Dongen
begonnen met de Montis fabriek.
Juist in Dongen omdat dat een
leercentrum is. Wij bekleden veel
meubels met leer, vandaar".
Op het eerste gezicht lijkt het een op
zijn minst opmerkelijke combinatie,
ontwerper en fabrieksdirecteur
tegelijk. Niets van waar, aldus Van
den Berg. „Het is juist ideaal. Als
beginnend ontwerper moet je
meestal met je spulletjes onder je
arm gaan leuren bij diverse
fabrikanten. Die moetje zien te
interesseren vóór je werk. En als ze
dan eindelijk iets in je zien moet je
maar afwachten wat er van je
ontwerp over blijft. Dan blijkt dat er
tussen ontwerp en eindprodukt
nogal wat dingen zijn veranderd
gedurende het productieproces".
Een ander voordeel is volgens hem
dat hij precies weet of een ontwerp
praktisch haalbaar is. Daaraan is zijn
vakgerichte ervaring en opleiding
uiteraard ook niet vreemd. „Dat zie
je bij voorbeeld bij jonge ontwerpers.
We krijgen hier vaak stagiairs van de
academie over de vloer. Die maken
soms heel aardige ontwerpen, maar
ze hebben nog nooit een buis gelast.
Dan laten we ze zien dat een
bepaalde constructie helemaal niet
kèn. En hoe handig of onhandig het
is om een frame te buigen. Ook laten
we stagiairs meteen calculaties
maken. Ga maar eens kijken wat het
materiaal kost, wat het kost om het te
verwerken en te monteren. En bekijk
dan nog maar eens of je een bepaald
ontwerp in produktie zou nemen.
Maar er loopt aardig wat jong talent
rond hoor. Maar weet je wat het hele
probleem is met die academies? Er
studeren jaarlijks tachtig
meubelontwerpers af. En hoeveel
fabrieken zijn er? Laten we het ruim
nemen, inclusief alle projecten en
dergelijke. Hooguit 25, dertig. Ze
zouden veel strenger moeten
selecteren en de opleiding veel meer
op de praktijk toe moeten snijden".
ARCHITECTUUR
Gerard van den Berg heeft bij het
ontwerpen van meubilair twee
mensen voor ogen: zichzelf en 'de
consument'. „Ik ontwerp voor
mensen zoals ikzelf. Ik kijk naar wat
ik zelf mooi vind en dan ga ik er van
uit dat er een groep mensen is die
dat ook mooi vindt. Het is natuurlijk
een constante ontwikkeling, ik lees
veel tijdschriften, waarvan ik denk
dat onze doelgroep ze ook leest. Zo
is er een wederzijdse beïnvloeding.
Ik kijk ook naar wat er gebeurt in de
mode, in de architectuur van
gebouwen, in de inrichting van
kroegen. Daar gebeurt ontzettend
veel. Kijk maar naar cafés als
Oblomov in Amsterdam en Charelli
in Breda. Dat zijn toch trendsetters
die niet echt geïmiteerd wordea,
maar waarvan de inrichting
doorwerkt naar andere kroegen. Zo
wil ik als ontwerper ook trendsetter
zijn".
Van den Berg ontwerpt niet alleen
meubels voor zijn Montis fabriek. „Ik
doe ook dingen voor fabrieken als
Rohé Design en Pastoe. Het lijkt dan
alsof ik een concurrent voor mezelf
ben, maar dat is niet zo. Ik maak
gewoon een deal met die
fabrikanten. Montis maakt stoelen,
banken en tafels. Dan doe ik voor
Pastoe bij voorbeeld kastjes. En dan
niet zo maar incidenteel, nee, dan
maken we goede afspraken zodat ik
een hele serie voor hen kan maken.
Voor een ander kan ik dan weer
kapstokken doen en ik richt bij
voorbeeld ook wel eens een
modezaak in".
Montis op het industrieterrein in
Dongen is in tien jaar tijd uitgegroeid
tot een bedrijf met ruim veertig
medewerkers en een
miljoenenomzet. Het bedrijfspand
wordt momenteel nog iets
uitgebreid. Maar veel groter moet
Montis toch niet worden, vindt Van
den Berg. De meubels worden in
Nederland via tachtig verkooppunten
op de markt gebracht. „En dat is
meer dan genoeg. Het moet een
beetje exclusief blijven. Wat heb ik er
aan als ik in een dorp mijn spullen op
drie plaatsen zie staan? Daar
verkoop ik niks méér door. Ik ben
ook van plan om mijn naam op mijn
meubels te gaan zetten. Nu hangt er
nog een labeltje met Montis aan. Dat
wordt dus Gerard van den Berg. De
mensen willen dat. Dat geeft het toch
een meer exclusief karakter".
IJSBLOKJES
Montis heeft vergevorderde plannen
om ook de Amerikaanse markt te
veroveren. „Mijn broer Paul, de
commerciële man binnen het bedrijf,
legt daar momenteel de laatste hand
aan. Daar is voor ons wel wat te
doen, uiteraard ook op een klein
segment van de hele markt. Want
Amerikanen hebben nu eenmaal
geen smaak. Ze zien er niet uit, ze
weten niet wat lekker eten is, ze
gooien ijsblokjes in de wijn, noem
maar op. Wij richten ons op dat
gedeelte van de bevolking dat wel
smaak heeft. Noem ze maar de
yuppies. Die zijn helemaal gek op
alles wat uit Europa komt. Het geeft
niet waar het precies vandaan komt
als het maar uit Europa is. Ze rijden
ook bij voorkeur in BMW's en
Mercedessen. Wat dat betreft heeft
de Nederlander meer smaak. Kijk
maar naar het straatbeeld. Dat ziet er
toch allemaal wat fleuriger, wat
stijlvoller uit. Vooral de jeugd. Die
ziet er toch veel beter uit dan wij
toen we jong waren. Destijds liep
iedereen in een spijkerbroek en een
t-shirt, met lang haar. Dan pakt de
jeugd nu toch veel meer
mogelijkheden".
IJDELHEID
De Montis-collectie wordt in de
Verenigde Staten waarschijnlijk
onder licentie geproduceerd, zoals
nu al geschiedt in Spanje en
Australië. „Alleen hebben we in
Spanje wel wat problemen gehad.
Daar is iemand ook andere spullen
ondere onze naam gaan
produceren. Dat is natuurlijk heel
dom, want dat gaat rond als een
lopend vuurtje en zo verliest iemand
zijn geloofwaardigheid volledig. Er
komen, als ik ergens op een beurs
sta, ook altijd wel mensen op me af
die zeggen 'Daar verderop staan
dingen die van jou zijn gecopieerd'.
Als ik dan ga kijken is er meestal net
iets aan veranderd zodat het geen
echte copie meer is. Maar we
hebben ook wel rechtszaken
gevoerd en gewonnen. Dat bekijken
we vooraf nauwkeurig met onze
juridische man. Zo gauw iets echt is
nagemaakt en het lijkt haalbaar om
te winnen in de rechtszaal, slepen
we zo iemand voor de rechter. En
ach, het streelt je ijdelheid natuurlijk
wel als je wordt geïmiteerd. Het zou
bedenkelijk worden als dat helemaal
niet meer zou gebeuren".
Van den Berg woont met zijn gezin in
een deel van de Montis fabriek op
het Dongense industrieterrein.
Prototypes van ontwerpen komen zo
al snel in de eigen woning terecht,
waar ze worden beoordeeld en
beproefd. Het gebeurt volgens Van
den Berg maar zelden dat een
ontwerp wordt afgekeurd omdat het
bij voorbeeld niet lekker zit. „Ik weet
onderhand wel hoe ik een meubel
moet maken".
Ton Boender
Ontwerper
Gerard van
den Berg in
zijn woning
ineen
gedeelte van
de fabriek in
Dongen. Het
kastje
achter hem
en de
stoelen zijn
van zijn
hand,
evenals de
overige
meubels op
deze pagina.
