Rakaposhi wordt weerspannig
D.
BffiSffi
Expeditie bereikt top Rakaposhi
Nog een paar verloren dagen en we kunnen wel schudden
'AJi/
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1986
X-vINDELIJK zijn we aan het
klimmen. Klimmen wil zeggen:
handen aan de rots. Klimmen is de
sensatie dat het er op aankomt op
welke rotspunt je je handen en
voeten plaatst, hoe je je beweegt.
Stijgijzers die in hardbevroren ijs
grijpen. De weg naar kamp 1 was
bergwandelen. Bergwandelen is
mechanisch, schuifelen over stenen
of sneeuw, maar klimmen is
akrobatiek. We hebben nu kamp 3
bereikt, op 6200 meter. Nog 1500
meter.
Regen
Opsteker
Verjaardag
Rare droom
Weerspannig
ZATERDAG 23 AUGll
Retraite
Vijf ton
Door Mathieu van Rijswick
DIRECT boven kamp 1 begint de
rotswand. Het zijn brokkelige rot
sen, met veel gevaar voor vallende
stenen. Bovenaan de ongeveer 100
meter hoge wand ligt een breed
sneeuwveld. Het werkt als een
trechter voor sneeuwlawines en
rotsblokken die van bovenuit de nog
duizend meter hoge wand komen.
De beurt is aan Rob Ecldiandt en
mij om hier een weg doorheen te
vinden.
We steken aan de monding van de
trechter over. Daar concentreert zich
weliswaar het artillerievuur, maar de
oversteektijd is er het kortst. Om de
oversteek zo veilig mogelijk te maken,
spannen we een touw tussen beide
oevers. Met een karabijnhaak in het
vaste touw geklikt, zijn we beveiligd te
gen kleine sneeuwlawines die ons anders
van de standplaats zouden kunnen trek
ken. Niettemin staat het zweet ons in de
handen.
Ons plan is om door een sneeuwgeul
omhoog te klimmen naar de kam van de
noordwest-graat. Van onderen gezien
loopt die geul als een witte serpentine
door de rotswand. Hij moet wel zo'n 800
meter hoog zijn en met al te steil. Maar
van dichtbij zien Rob en ik dat de geul
voor een groot deel niet uit sneeuw maar
uit hard ijs bestaat. Bovendien is hij veel
steiler dan gedacht. Dat betekent dat we
de hele geul van vast touw moeten voor
zien, wil hij ook met zware bepakking
begaanbaar zijn. Daarvoor is zo'n 1200
meter touw nodig en we hebben hoog
stens 500 meter over.
Daarmee valt deze route, waarop we
onze hoop hadden gevestigd, af. Ik word
er erg pessimistisch over het vervolg van
de expeditie door. Welke mogelijkheden
zijn er nog over? We kunnen de route
van de succesvolle Poolse expeditie uit
1979 volgen, maar dat kost ons wel een
week meer tijd. Die ruimte zit niet meer
in ons krappe tijdschema. Rob ziet nog
een andere weg, die van de Ierse expedi
tie van 1964. De Ieren hebben wel bij
lange na niet de top gehaald, maar wel
een korte weg gevonden naar de kam van
de graat. Ik ben sceptisch en uitgeteld
door de hoofdpijn die mij bij terugkomst
in kamp 1 kwelt.
Regen en hagel tikken de hele nacht
op het tentdoek. In mijn zieke hoofd
klinkt het als muziek. Het betekent ho-
penlijk dat we niet op stap gaan. Bij het
wekkersignaal van half vijf discussiëren
Rob, Ton en Rudolf of we toch niet moe
ten vertrekken. Rudolf is zeer besüst. Hij
heeft de hele nacht geen oog dichtgedaan
omdat hij vermoedt dat er door de nat
tigheid zoveel stenen loskomen dat het
zelfs in het kamp levensgevaarlijk is.
Omhoog gaan zou zelfmoord zijn. Hij
kondigt aan meteen af te dalen naar het
basiskamp. Ook Ton en Rob voelen wei
nig voor omhoog gaan.
Ik draai me nog eens om in mijn
slaapzak en dommel in. Om acht uur is
er een lichte verbetering in het weer en in
mijn hoofd. Het ontbijt zorgt voor ver
dere opklaring. Toch blijven we bij ons
besluit: vandaag geen poging om kamp 2
te bereiken. Ton en ik gaan wel een
eindje op weg om te zien of de omstan
digheden werkeüjk zo gevaarlijk zijn.
Het blijkt erg mee te vallen. De lawine
trechter üjkt zelfs èen rustdag te hebben.
Ik daal af naar het basiskamp. Onderweg
loop ik te piekeren. Met zulke lamlendig
heid als ik vanmorgen voelde, komen we
er nooit.
We moeten ook bij slecht weer door
zetten. Nog een paar verloren dagen en
we kunnen het wel schudden. Onderweg
kom ik Dries tegen die omhoog gaat naar
kamp 1. Hij heeft dorst en ik heb nog
wat limonade in mijn veldfles. Prompt
nadat hij ervan gedronken heeft, moet hij
overgeven. Hier blijkt weer de oude wiel
renners-wijsheid: nooit uit andermans
bidon drinken.
Weer hevige regen de hele nacht door.
Toch zien we Ton en Rob 's morgens
omhoog gaan. Met bewondering bekij
ken we hen vanuit het basiskamp. Ze
hebben de les van gisteren geleerd. Om
half twee 's middags, als het opklaart,
zien we hen door de verrekijker op de
plek van kamp 2. Het is een gewefdige
opsteker. Eindelijk de gehoopte door
braak Rudolf, Dries en ik haasten ons
naar kamp 1 om Rob en Ton, die weer
afdalen, te feliciteren. Opeens zien we
het weer zitten.
Reveil in kamp 1 om kwart voor vier.
Een uur later, als het net licht is, vertrek
ken we met zijn vieren. De hemel is diep
blauw en vol sterren. De sneeuw is hard
bevroren. We volgen de Rob-Ton route.
DE NEDERLANDSE bergbeklimmers-expedi
tie heeft de ruim 7.000 meter hoge berg Raka
poshi in het Pakistaanse Karakoram-gebergte
/bedwongen. Expedltle-lld Mathieu van Rijs
wick heeft dat per telex laten weten.
De top werd uiteindelijk na weken van
slecht weer en tegenslagen bereikt door de
klimmers Ton van de Boogaard en Rudolf de
Koning op 17 augustus.
De laatste poging om de top te bereiken
werd begonnen op 14 augustus. De vier klim
mers vertrokken gezamenlijk, maar Mathieu
van Rijswick en Rob Eckhardt moesten we
gens lichamelijke klachten afhaken.
Ton van de Boogaard en Rudolf de Koning
bereikten op 16 augustus de laatste kamp
plaats op 7100 meter hoogte. De volgende
dag startten zij om 4.30 uur 's morgens hun
klim naar de top. Die klim was door de versge
vallen sneeuw uiterst zwaar. De top werd uit
eindelijk om 16.55 uur 's middags bereikt.
Pas om 23.00 uur konden zj weer terugkeren in hun laatste kampplaats.
De expeditie komt, als alles goed gaat, volgende week in ons land terug. in
onze weekend-bijlage van volgende week hopen wij dan het ooggetuige-ver
slag van de beklimming naar de top van de Rakaposhi te kunnen brengen.
NEDERLANDSE RAKAPOSHI
(7788 m EXPEDITIE,
KARAKORAIVI PAKISTAN 1986
ONDER AUSPICIËN VAN
DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE
ALPEN VERENIGING
Het is een schitterende afwisseling van
rot en sneeuw langs een coulisse van ijs-
torens. Na 4 uur klimmen zijn we op de
plek voor kamp 2, op 5350 meter, 600
meter boven kamp 1. De volle rugzakken
worden uitgeladen. Rob en Ton graven
in de sneeuwhelling een vlakke plek om
één tentje op te zetten. Rudolf en ik ver
kennen vast het begin van de weg naar
kamp 3. Het is een sneeuwveld met zeer
veel spleten waar we tussendoor moeten
zigzaggen. Maar door opkomende wol
ken wordt het zicht snel slecht en we da
len allen weer af naar kamp 1.
Geen gewone dag, want mijn verjaar
dag In plaats van muziek is er vlak na
middernacht een onheilspellend gerom
mel. Het doet mij denken aan een storm
wind die stenen omlaag blaast. Na korte
tijd houdt het op en slaap ik door. Om
kwart voor vier loopt de wekker af. Als
jarige krijg ik handdrukken en thee op
bed. Als we tegen vijf uur buiten staan,
schrikken we ons lam. Een ijs- en stenen
lawine blijkt enkele meters voor onze
twee tenten tot stilstand te zijn gekomen.
Rotsblokken te zwaar om op te tillen lig
gen vlak voor onze slaapplaats. Afnok
ken
Rudolf en ik zullen deze keer blijven
overnachten. Aan het eind van de mor
gen proberen we weer een nieuw stukje
aan de route naar kamp 3 te breien. De
zon brandt nu aan de hemel en maakt de
sneeuw boterzacht. Rond 1 uur zijn we
nog 100 meter van de kam af, maar van
wege de lawinegevaarlijke sneeuw dalen
we af. Door de inspanning en de hitte
van de zon lig ik met hoofdpijn in de
tent. We hebben vanuit dit arendsnest
een geweldig uitzicht over de wand onder
ons. Ver beneden, 1500 meter lager, ligt
het idyllische basiskamp. Het üjkt zo
dichtbij. Ik lees verder in het boek 'De
Ronde van Italië', van Dino Buzatti. Het
gaat over de Giro van 1949, de fameuze
strijd in de Dolomieten en de Alpen tus
sen de jonge Fausto Coppi en de tanende
Gino Bartali: „Het zijn gekken, want ze
zouden dezelfde weg moeiteloos kunnen
afleggen in plaats van te ploeteren als
beesten, ze zouden het rustig aan kunnen
doen in plaats van zich uit te sloven om
snel te rijden, ze zouden bijna allemaal
hetzelfde kunnen verdienen zonder te lij
den in plaats van te kiezen voor die mar
telgang. Inderdaad, ook hier romantiek."
's Avonds mag ik het eten uitkiezen.
Beef Curry met njst, alleen moet de rijst
op deze hoogte niet 15 maar 45 minuten
koken voordat hij enigszins gaar is. 's
Nachts heb ik een rare droom. Ik ben in
Zwitserland. Terug van een zware tocht
kom ik hongerig in een restaurant. Ik be
stel Kalbshaxe k Sfr 39,-. Ik moet een
uur wachten zonder dat ik iets hoor. Dan
E STRAFGEVANj
Koepel bestaat deze mad
honderd jaar. Tegelijk m
invoering van het Wetbc
Strafrecht werd de BredJ
gevangenis officieel in ga
gesteld. De Stem dook iif
verleden van het kenmeij
gebouw aan de singel,
week volgt een 'forumpa
nut en onnut van gevand
komt de kok binnen met een dampende
schotel en vraagt aan de serveerster wie
Kalbshaxe heeft besteld. Zij knikt in
mijn richting. Ik gebaar dat ik op het
buitenterras wil eten en zeg kregeug te
gen de serveerster dat ik het wacht wel
erg lang vond. Op het terras gaat de kok
tegenover mij zitten en eet de schotel zelf
op.
Opnieuw gaan Rudolf en ik omhoog.
We vorderen tot aan de kam en hebben
van daaruit een indrukwekkend uitzicht
naar het noorden op de Hunza-vallei
4500 meter onder ons. We zitten nu op
het vervolg van de Poolse route van
1979. Gerafelde touwen hangen nog hier
en daar in de rotsen. De hoogtemeter
geeft 5850 meter aan, terwijl het volgens
de Poolse opgave 6100 meter is. Eindelijk
een meevaller. We zitten al 250 meter
dichter bij de top dan we dachten.
Voor de vierde keer gaan Rudolf en ik
omhoog. We brengen onze lasten bijna
tot op de plaats voor kamp 3. De
sneeuwhelüng wordt steeds ijziger. Na
het slechte weer van juli, hebben de da
gen van augustus zo'n bloedhitte ge
bracht dat alle sneeuw verdampt en vast
gevroren rotsblokken losvriezen en naar
beneden rollen. Ik daal af naar het basis
kamp. Als ik daar aangekomen ben, hoor
ik via de walkie-talkie dat er bij kamp 2
een geweldige ijstoren is afgebroken. Het
spoor van vernieling loopt over onze
route van kamp 1 naar kamp 2. Uit
kamp 1 meldt Dries een narrow escape.
Het vallende ijs heeft een van de twee
tenten verscheurd, gelukkig niet die
waarin hij lag. Rakaposhi wordt weer
spannig.
Mijn rustdag. Sinds zes dagen heb ik
me niet meer gewassen. Even zovele la
gen zonnebrand zitten er op mijn ge
zicht. Het basiskamp heeft nauwelijks
water. Met de sprudelende muziek van
Handel's 'Watermusic' in de walkman,
daal ik af naar de gletsjerbeek, één uur
lopen. Wassen in het ijskoude water geeft
het gevoel van een jonge god. Later in de
middag schrijf ik dit verhaal, met naast
mij de korte-golfradio waarmee ik naar
de wereldomroep luister. Een mier klimt
langs de antenne omhoog. Het is een
raadsel hoe hij op de hardchromen,
gladde spriet houvast vindt. Boven gkeo-
men merkt het diertje dat het er weinig te
zoeken heeft en daalt weer af.
Het verblijf in een cel
kan worden 'veraangenai
kijken. - foto de ste»
Door Willem Rt
ER VERANDERT w<
derd jaar. Toen, aan h
de negentiende eeuw
haast-je-rep-je een aan
nissen worden gebouw
genen te kunnen opsii
een eeuw later, wil de
steeds zo snel mogelijk
genissen bouwen om in
vraag te kunnen voorzit
In de tweede helft van
eeuw veranderen de opvat
wijze waarop veroordeelt
zouden moeten ondergaan
ten gevangenen samen in
rasphuis. Ze verbleven sam
meestal een vuil en voch
werden soms als goedkope
ten gebruikt. Pas halverw
tiende eeuw worden mannt
van elkaar werden gesch
met de opkomst van purit
en normen seks in de geva
den diende te worden.
Behalve wraak van de sa
dan meestal ook alleen no
van de top van de toenm.
ving, had de straf geen do
was een uitsluiting uit de
zoals in de middeleeuwen
de stad de maatschappij va
politieke delinquenten mo
Verbanning was trouwen
dan opsluiting.
Maar in de liberale negt
groeit de belangstelling vo<
de gevangene en het doel
Uit Engeland en de Vert
waait de opvatting over, di
in eenzaamheid zou moete
gesloten, zodat hij of zij zo
denken over hun daden en
kunnen komen. De eenzar
wordt als een soort retrait
periode van inkeer, in de
die tijd ook een terugkeer I
de bezwaarde en bezoedel
gewassen wordt. De eenzai
zou slechts onderbroken ku
door verplicht werk, wat
geest ten goede zou kunnen
De wijze van strafopleggi
hele denken over strafrech
derland pas volwassen woi
vloed van de Franse tijd. D
wet wordt dan ook gelijktijc
met het Wetboek van Strafr
De bouw van gevangenis
lemaal anders worden. D
meester J.F. Metzelaar hee
voorkeur voor koepelbouw
centraal punt zouden alle ct
dig in de gaten kunnen w<
den. De ronde vorm heeft
dat middenin de mis kan v
dragen, zonder dat de geva
voor uit de cel hoeven. L<
Breda dat er alsnog een ke
den opgericht. Een ander
de opmerkelijke bouw is da
nis opvalt in de stad en dat
nente waarschuwing aan
om zich aan de regels te hoi
ten van de koepel-gevangei
achteraf eenderde goedkoj
enkele tegenvallers.
De regering wijst vier j
voor grote koepels (Bret
Haarlem en Den Haag) e
kleine koepels (Zutphen e
Alleen de regenten in Den
deze bouw af, in de andere f
nen de gevangenissen woi
seerd.
Met de bouw van de Bred
nis is een bedrag van 538.^
Het werk wordt uitbesteed
lingse aannemer Schaafsma
in de Tweede Kamer kritisc
ningen bij het bouwplan gen
