even. UITBLAZEN Justitie mag actiever zijn öp het voetbalveld Ethiopië op weg naar 'democratische volksrepubliek' Corruptie centraal in Turkse verkiezings campagne Poolse communistische 1;;:=™:^ partij verliest de jeugd iverechts eff< De jaren zestig -MOTEM- John Shad amhassadei Taptoe Invloed polil vorming is n DE STEM CO ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1986 ACHTERGROND .ZATERDAG 16 AUC TEGENPRESTATIE VOOR 3 MILJARD DOLLAR WAPENHULP VAN MOSKOU' TIENDUIZENDEN JONGEREN OP DE BEEN BIJ MARIA HEMELVAART bi iel °Penen en zodra hem da Ke tribune weer laten ontruim in^°9 veel triester echter is dat taari ^orn'té maar niet willen in «azaal een averechts effect be loprPSr no9: Ze dragen alleen n in U|n9sbodem waarin fascistis V,r .e' 'gesundes Volksempfind dat is een les die de recente WIM KOCK VAN de jaren '60 geen kwaad woord, al zijn er toen ontwikkelin gen in gang gezet waarvan we, gemeenschapsgewijs, nu nog wat wrange vruch ten plukken. Het was een mooie tijd om jong-vol- wassen te zijn. Zelf was ik wel niet zo piepjong meer maar daar stond tegenover dat mijn maatschappelijke ontwikkeling was vertraagd door een zesjarig dienstverband bij de marine. Vertraagd is misschien niet het juiste woord. Ook bij de marine deed je maatschappelijke erva ringen op die voor je hele ver dere leven waardevol konden zijn. Maar het was een wat een zijdige ontwikkeling. Toen ik als 22-jarige met eervol ontslag de veel pluriformer burger maatschappij binnenstapte was ik in veel opzichten net zo kers vers als een 18-jarige schoolver later. De jaren '60 vormen het laatste decennium van een Oude Tijd waarin het nog noodzakelijk was dat je voor uitkwam. Wie hard werkte en goed zijn best deed zou het ge garandeerd beter krijgen. Klein beginnen, al doende leren, avondstudie. „Hij komt er wel", zeiden ze dan van je. Niets was vanzelfsprekend. Ja kon je soms krijgen, nee had je. Er werd nog dagelijks nee ge zegd in situaties waarin nu geen mens nog iets vraagt. In de jaren '60 begon de welvaart te groeien en zich te verspreiden. Zij was er niet in eens en begon klein, maar je zag haar groeien en je wist dat je je deel zou krijgen. Dat was de geest van de tijd: vertrou wen en verwachting. Aan de einder wenkten de auto en het eigen huis. En daarom was je bereid klein te beginnen. Mijn vrouw en ik kregen na lang zoeken, met hulp van een vriendelijke 'kruiwagen', een paar kamers te pakken bij een alleenwonende oude dame. Het was een ruim vooroorlogs huis, waarin op de eerste verdieping drie slaapkamers leeg stonden. Die konden we hebben. Van de grootste maakten we onze zit kamer, van de kleinste onze slaapkamer. De tussenmaatse kamer werd ingericht als keu ken/eetkamer. In de strenge winter van 1962/'63 stookten we er een 'duveltje' van de Et- na. Onze kolen, in handzame papieren zakken, mochten we beneden in de kast onder de trap bewaren. Op die krappe woonruimte was het meubilair berekend dat we toen aanschaften en dat mijn vrouw nu, bijna 25 jaar la ter, bij het zien van een serie vergeten dia's van ons interieur (zie Uitbl. van gisteren), de uit roep „Wat schamel eigenlijk!" ontlokte. Schamel was niet het goede woord. De dia's werden gemaakt in 1973, in ons veel grotere nieuwe huis en daar stonden ze er alleen wat iel bij. Dat het geen schamel spul was bewijst het feit dat we er nog steeds een deel van gebruiken. De broodkast staat onder de trap in de hal. Het salontafeltje, destijds ook wel 'kloostertafel' genoemd, torst de tv en een staande lamp. En op een van de vier eetkamerstoelen, die van IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIR V&D kwamen en onverwoest baar zijn gebleken, zit ik nog vrijwel dagelijks achter mijn bureau. Ook twee armstoelen hebben de vernieuwingsdrift overleefd. Af en toe ga ik er nog eens in zitten, alleen maar om te ervaren dat ik absoluut niet meer kan begrijpen hoe ik het er destijds elf jaar lang in heb kunnen uithouden. De vrouw bij wie we in woonden was uiterst tolerant. Als het waar is dat oude men sen niet vast slapen, dan móet ze ons nachtelijk rumoer dik wijls hebben gehoord. Ik bracht regelmatig collega's mee naar huis, vaak 's-nachts, na de avonddienst. Reeksen vrienden kwamen over de vloer om 'het huis in te zegenen' met behulp van beugelflessen Breda Bier, eigenlijk gekocht met het zui nige oogmerk het bier per glas te serveren. Niemand lette op de klok. Maar één keer heeft de hoofdbewoonster er iets over gezegd. Dat was toen een col lega de ganse nacht tegen me had zitten praten over de toe komstperspectieven van de bio logische technologie. Hij praatte aan een stuk door, ook als ik de kamer uit was om bier te halen of beneden naar de wc te gaan. Het duveltje was al lang uitgegaan en we hadden onze jassen aangetrokken. De volgende dag vroeg de hoofd bewoonster: „Werden jullie niet horendol van die vrouw die de hele nacht heeft zitten door zagen?" Af en toe moesten we iets terugdoen. Dan stond ze in haar hal te wachten tot we van de trap kwamen en dan hielp er geen moedertjelief aan of we moesten bij haar thee komen drinken. Ze moest dan haar verhaal kwijt; het drama van haar leven, de dood van haar man. Telkens opnieuw tot in de details hetzelfde verhaal. We hoefden niets te zeggen. Alleen maar te knikken en thee te drinken. Schakelde ze plotse ling over op een gewoon alle daags onderwerp, dan was dat voor ons het sein dat we met de gebruikelijke beleefdheden de theevisite konden beëindigen, zonder bang te hoeven zijn dat we iets forceerden. Het was een lief mens. Alle meubels en de stoffe ring waren geleverd door een vriend van mijn vader. De man moet gedacht hebben dat hij de jonggehuwden een plezier deed door wat te treuzelen met het sturen van de rekening. Hij wachtte er een jaar mee. Toen hadden wij onze uitzet er al doorheen gejaagd en moesten we een persoonlijke lening slui ten. De welvaart was nog maar net begonnen en had óns nog met bereikt. (Wordt vervolgd) T5 PAGINAil Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur. A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. ©076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236452. Sportredactie 076-236236. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen). Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen: 23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 RanlfrolstiPQ* Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. Door Willem Reijn HET ZOU aanbeveling ver dienen dat sporters in geval van - ernstige - mishande ling op het veld daarvan aan gifte doen bij de politie. Maar in het algemeen moet de KNVB zelf de verruwing in het voetbal via het eigen tuchtrecht aanpakken. Dat is globaal de conclusie van een forumdiscussie, die ter gelegen heid van het 90-jarig bestaan van de Tilburgse voetbalvereniging Willem II deze week werd gehou den. Het was de bedoeling van de ju bileum-commissie om de forumle den te laten praten over het onder werp 'de dubieuze tweespalt tussen KNVB-tuchtrecht en Nederlands straf(proces)recht'. Wellicht door de samenstelling en de leiding van het forum, moest informatie niet van het forum maar uit toegevoegde li teratuur en gesprekjes na afloop worden bekomen. De discussie over het zelfstandig straffen van onrechtmatigheden op het voetbalveld is in 1971 aange zwengeld door de toendertijd pro gressieve jonge minister van justi tie mr. A. van Agt. Hij constateerde dat de spelverruwing blijkbaar niet door de KNVB-tuchtcolleges kon worden bedwongen en dat daarom een wettelijke tuchtrechtregeling soelaas zou moeten bieden. Ofwel: niet oud-scheidsrechters en bonds- bestuurders die in hun vrije tijd rechtertje spelen, maar rechtsge leerden zouden recht moeten spre ken. Het is er nooit van gekomen, want zowel in de kring van juristen als in de voetbalbond bestond grote weerstand tegen het idee. In de ja ren zeventig en tachtig is de visie op Ook op het veld neemt het geweld toe. - FOTODESTEM/JOHANVANGURP het recht ook sterk veranderd: we moeten niet alles van de overheid verwachten en burgers moeten al lereerst maar zelf proberen hun problemen op te lossen. Mocht dat absoluut niet lukken, dan kan justi tie in het uiterste geval ingrijpen. Vanuit het oogpunt van doelma tige rechtspraak is dat ook de beste methode. De politie, het Openbaar Ministerie en de Rechterlijke Macht zouden er niet aan moeten denken dat bij elk wissewasje op een voet balveld een minutieus onderzoek zou moeten worden gepleegd. Daar is al geen tijd voor in geval van in braak in auto's, laat staan bij de vraagstelling of een voet te hoog is opgestoken bij een sliding. Daarnaast geeft het tuchtrecht meer mogelijkheden om in te grij pen dan het strafrecht. Het bewijs recht is in het strafrecht veel stin- genter geregeld dan in het tucht recht. De tuchtrechter kan zijn oor deel baseren op zijn overtuiging, maar de strafrechter moet naast overtuiging wettelijk bewijsmate riaal hebben. Officier van Justitie mr. G. Bos gaf er een voorbeeld van. In een voetbalwedstrijd wordt een speler keihard in het kruis getrapt door een tegenstander. Hij wordt ernstig gewond en er moet operatief een testikel worden geamputeerd. Er wordt aangifte gedaan bij de poli tie, die een onderzoek instelt en ge tuigenverklaringen optekent, waarna de officier besluit de dader te vervolgen. Tijdens het proces vecht de ver dachte de getuigeverklaringen aan. Hij zegt niet opzettelijk te getrapt. De rechter besluit de getuigen op te roepen, maar zij laten verstek gaan, omdat zij bang zijn voor represail les. De officier kan vervolgens niet anders dan tot vrijspraak wegens gebrek aan bewijs requireren, hoe wel hij de stellige overtuiging heeft, dat er wel degelijk sprake is ge weest van zware mishandeling. De opzetvraag zal een centrale rol spelen bij strafvervolging. Er zijn doorwrochte juridische be schouwingen geschreven over de vraag of sporters niet zelf het risico accepteren dat zij blessures oplo pen. Je mag in het normaal burge lij k verkeer iemand absoluut geen klap voor het hoofd verkopen, maar boksers doen niets liever. Op voetbalvelden ligt het natuur lij k iets anders, maar het onder scheid tussen een te laat ingezette sliding en het opzettelijk neer- schoppen van een tegenstander kan in sommige gevallen moeilijk te constateren zijn. Een voorbeeld is de kopstootaffaire Quaars-Schriek. PSV-speler Bertus Quaars kreeg het in een wedstrijd tegen Feij- enoord aan de stok met grensrech ter Schriek. In het tumult krijgt Quaars een kopstoot van de grens rechter, zo meende de tuchtcommis- sie, die Schriek voor drie jaar van zijn taken uitsloot. De strafrechter vond dat de omstandigheden te on duidelijk waren om tot een veroor deling te komen. Het is een voorbeeld dat de de strafrechter zich maar beter verre van het voetbalveld moet houden. Maar er komen excessen voor waarbij justitie zich eigenlijk niet mag onthouden. Zo veroordeelde de Bredase rechtbank in 1951 een aan valler, die was 'doorgegaan' op de keeper, die de bal allang klemvast had. De aanvaller raakte het hoofd van de doelman, die als gevolg van het incident overlijdt. Ook hier was i de opzetvraag slecht te beantwoor den. De speler werd daarom door de rechtbank vrijgesproken van de eerste telastelegging, mishandeling de dood ten gevolge hebbende, maar werd wel veroordeeld wegens dood door schuld. Volgens OvJ Bos moet een voet-1 balier niet te snel naar de politie lo pen, maar zou justitie wel moeten worden ingeschakeld in geval van mishandeling. Niet zo maar een droge klap, zoals dat juridisch heet, maar als een kaak of een ander bot wordt gebroken. Algemener: als het slachtoffer zich onder doktersbe handeling moet stellen of als gevolg van het feit werkdagen mist. Bos ziet wat dat betreft een taak voor de scheidsrechter weggelegd die dit soort gevallen ook kan melden bij de politie. Mishandeling kan 'ambtshalve' worden vervolgd: het slachtoffer hoeft niet perse zelf aangifte te doen. Hij vermoedt ech ter dat scheidsrechters daar weinig I voor voelen, omdat hun carrière schade zou kunnen ondervinden. Het slachtoffer kan zelf belang hebben bij aangifte. Als hij schade oploopt (kapotte bril, eigen risico bij doktersbehandeling), kan in een strafproces tot vijftienhonderd gul den schadevergoeding worplen toe gekend, zonder dat het slachtoffer de lange civielrechtelijke weg hoeft te bewandelen. Omdat wordt vermoed dat de sa menleving jaarlijks voor miljoenen guldens schade lijdt als gevolg van geweld óp het voetbalveld, zou een actiever strafvervolgingsbeleid ten aanzien van de daders gerechtvaar digd mogen worden genoemd. WASHINGTON (UPI/ANP voorzitter van de beursco commission', SEC) is kandié je Verenigde Staten te wor oisatie 'Munifacts Financial Eerder dit jaar werd de n< kandidaat voor het ambassr reizend ambassadeur voor vijf-jarige termijn als voora ingaan op zijn toekomstplan jlcCue. Shad nam in 1981 ontslaj laarsfirma E.F. Hutton and SEC. De huidige Amerikaan Bremer III, is afgelopen w< noemd tot reizend ambassat risme als opvolger van Oakl< Vervolg van pagina 1 TWAALF jaar na de vernietiging van het oude keizerrijk maakt de op de Sovjet-Unie georiënteerde militaire regering in Addis Abeba zich op voor 'de grote sprong voorwaarts' in de richting van een Sov jet-model. Waarschijn lijk nog dit jaar zal met het afkondigen van een nieuwe grondwet de 'de mocratische Volksrepu bliek Ethiopië' ten doop gehouden worden. Uit de onlangs openbaar gemaakte tekst van het grondwetsontwerp blijkt duidelijk de Sovjet-invloed. De leidende rol is weggelegd voor de marxistische partij. Een ander grondbeginsel in het ontwerp is het 'democra tisch centralisme'. Van een regionale autono mie voor de opstandige pro vincies in het noorden is in het ontwerp, tegen veler ver wachting in, nauwelijks sprake. Nog in het afgelopen voorjaar voedden militairen de hoop dat een begin zou kunnen worden gemaakt met vergaand zelfbestuur, Strijders van het Eritrese Bevrijdingsfront EPLF in het noorden van Ethiopië vechten al 25 jaar voor zelfstandig heid van Eritrea. De nieuwe grondwet van Ethiopië biedt geen ruimte voor regionale autonomie voor opstandige regio's zodat de langdurigste oorlog op het continent' zal voortduren. - fotoap Door Emel Anil CORRUPTIE op hoog niveau is een belangrijk onderwerp geworden in de campagnes voor de gedeeltelijke par lementsverkiezingen die volgende maand in Turkije worden gehouden. Tegen leidende figuren uit de regerende Moederlandpartij is een hele serie beschuldi gingen geuit. De verhalen dat de dochter van premier Turgut Ozal een gloednieuwe Jaguar heeft gekregen van de auto-importeur en dat een van de vroegere leden van de militaire junta smeergelden heeft aangenomen, hebben de voorpagina's gehaald. De dochter van de pre mier is niet in staat van beschuldiging ge steld en de militair heeft de beschuldigingen ontkend. De leiders van de oppositie hebben echter beloofd dat de beide affaires, en andere, in het parlement aan de orde zullen worden ge steld, na het zomerreces dat op 1 september afloopt. "Wij zijn bereid alle vuile was van deze regering uit de kast te trekken," zei Tev- fik Cavdar van de Sociaaldemocratische Volkspartij, de belangrijkste oppositiegroep. Premier Ozal probeert de beschuldigingen af te doen met verwijzingen naar de ko mende verkiezingen. "Zij hopen de verkie zingen te winnen met geruchten over corrup tie, maar dat zal ze niet lukken," zei hij tegen verslaggevers. De Turken gaan op 28 septem ber naar de stembus om 11 zetels te vullen die vacant zijn geraakt door het overlijden van de bezetters ervan. De regering heeft op dit moment een meer derheid van 227 van de 400 zetels en wordt door de verkiezingen dus niet bedreigd. Een nederlaag zou echter kunnen leiden tot een roep om vervroegde verkiezingen. De lo pende regeringsperiode lpopt in 1988 af. Turgut Özal, premier van Turkije. In discrediet gebracht door zijn dochter die een auto van 150.000 gulden als een 'pre sentje' van een importeur heeft aangeno men. - FOTOAP De serie beschuldigingen begon vorige maand toen de Turkse pers meldde dat Ozals 34-jarige dochter Zeynep Ekren een auto had gekregen in ruil voor een politieke gunst. Toen de berichten verschenen zei Ozal dat hij zijn dochter had gewaarschuwd het cadeau, een Jaguar van anderhalve ton, niet te accep teren van de importeur. Na een onderzoek zei het Openbaar Ministerie in Istanboel dat er niet genoeg bewijsmateriaal was om me vrouw Ekren in staat van beschuldiging te stellen. Maar daarmee was de zaak nog niet afge daan. De Groot Anatolië Partij, een van de acht splintergroepen die meedoen aan de verkiezingen, zendt iedere avond een cam pagnefilmpje van een minuut uit, waarin heel cynisch een springende jaguar, een lui paard, voorkomt. Een paar weken geleden eiste een parle mentslid van de Sociaaldemocratische Volks partij dat er een onderzoek zou worden inge steld naar hardnekkige geruchten dat gene raal Tahsin Sahinkaya, een van de vijf leden van de militaire junta die het land drie jaar regeerde, zijn positie had misbruikt om zich te verrijken. Die beschuldiging is de ernstigste die tot dusver tegen de militaire heersers is geuit. De juntaleiders worden echter beschermd voor hun daden na de staatsgreep door de grondwet uit 1982, die zij zelf hielpen opstel len. Daarin is een clausule opgenomen die de generaals onschendbaarheid verleent voor hun daden ten tijde van de militaire dicta tuur. (AP) BREDA - Er zijn nog meer z ken die de relatie tussen 1 bestuur van de Stichting N tionale Taptoe Breda en b gemeentebestuur zeer ve troebelen. Zo is de gemeent raad niet meer uitgenodii „waardoor we pijnlijk verra werden", aldus burgemeest Feij en heeft het Bredase g meentebes tuur ook kaartj moeten kopen voor het bezo< aan de Taptoe door het g meentebestuur van de st: Dillenburg, komende donde dag. De heer Feij zal dan ov rigens met leden van B en wel aanwezig zijn. Burgemeester Feij meent weten dat het plotselinge O] stappen van voorzitter Vriens, die voor zaken en v; kantie in het buitenland ve toeft, te maken heeft met nt een zaak die de verhouding* verder verslechtert. „Met c heer Vriens waren de persooi lijke verhoudingen zeer goe We hebben de dienstauto zei bij hem gekocht". Vorige wet namelijk is een ontvangst do< het gemeentebestuur van hi Corps Diplomatique (120 mar nen en vrouwen) plotseling a: gezegd. Het Corps Diplomat que zal nu als vanouds op c KMA worden ontvangen. E heer Feij is over de afzeggin zeer verbolgen en vermoet daarin de hand van enkele lt den van het stichtingsbestuui Penningmeester Van Ban ning zei gisteravond desge vraagd absoluut van niets t weten. „Wat het ministeri I van Buitenlandse Zaken mt de gemeente regelt, daar sta i buiten". Hij zegt in Den Haa ook niet gehoord te hebbe .waarom de ontvangst van he ■gemeentebestuur is afgezegd. Burgemeester Feij: „Bui Itenlandse Zaken heeft ons zei gevraagd een ontvangst doo het gemeentebestuur te rege len. Wij hebben daar ja tegei gezegd. De speech was al ver taald, Het Turfschip bestelt voor een lunch en de VW ha< Ivoor een programma gezorgc en dan horen we plotseling vo rige week dat de ontvangs toch weer op de KMA is. Mei zou daar niet weg kunnen blij- iven. Een zeer onverkwikke lijke zaak". Van onze Haag BEN HAAG - De invloed van a I' j' Politie op de gemeentelijke °ck van het Instituut voor toegepaste Sociale Weten- schappen van de Katholieke Universiteit in Nijmegen. Het onderzoek werd ingesteld naar net politiekorps in deze stad in opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken. waardoor een einde zou kun nen komen aan de al 25 jaar durende af scheidingsstrijd in Eritrea. Het ontwerp biedt de opstandelingen in Eritrea, Tigris of Wollo echter nau welijks iets dat hen ertoe zou kunnen brengen de wapens neer te leggen. „De democratische Volks republiek Etiopië is een cen traal geleide staat waarin alle nationaliteiten leven in gelijkheid", aldus het ont werp. Er wordt ook wel in gesproken van regionale autonomie, maar de grenzen, de status en de verantwoor delijkheid van de autonome, gebieden worden in een wet vastgelegd. „Nationale eenheid of de dood" was de leus van Men- gistoe Haile Mariam, toen deze in 1977, in de warrige periode na de revolutie, de macht greep. Sindsdien heeft hij voor meer dan drie mil jard dollar wapensteun uit Moskou gekregen. „Nu komt de tegenprestatie", zo zei een diplomaat met het oog op de grondwet. Geheel naar Sovjet-voor beeld moet in de Volksrepu bliek Ethiopië in de eerste plaats de partij de politieke koers bepalen. Er komt, als hoogste politiek orgaan, een nationaal parlement (Shen- go) dat om de vijf jaar door het volk wordt gekozen. Al leen diegene die door de par tij of door massa-organisa ties naar voren wordt ge schoven, kan zich kandidaat stellen in de verkiezingen. De verkiezing van de voor zitter van de, pas twee jaar geleden opgerichte, 'Arbei derspartij van Ethiopië' tot staatshoofd mag dan ook geen probleem zijn: De gese lecteerde parlementsleden zullen Mengistoe wel kiezen. De nieuwe grondwet en de verandering in een republiek had eigenlijk al eerder zijn beslag moeten krijgen. Ver ledenjaar herfst lag er al een ontwerp-grondwet klaar. Volgens westerse diplomaten was de tekst geschreven in de Sovjet-Unie. De hoeders van de nationale en demo cratische revolutie in Addis Abeba schrokken echter te rug voor de al te radicale marxistische terminologie. Zo stond in de preambule van dat ontwerp dat 'de massa' volkomen losgemaakt dient te worden van zijn oude gebruiken en zijn reac- toinaire religieuze geloof'. Een gevaarlijke eis in het christelijke Ethiopië. De heersende militairen I trokken het ontwerp ge schrokken in. Om ook de in- vloedrijke kerken en ten-I minste een deel van de min-[ derheden in het land politiek aan zich te binden, zette regering een 'democratisch I veranderingsproces' in gang. Allereerst werd een commis sie naar Roemenië, Bulgarije I en de Sovjet-Unie gestuurd om grondwetten te bestude-| re"' a Begin dit jaar werd een grondwetgevende commissie ingesteld. In juni organi seerde men volgens officiële cijfers 25.000 'democratische fora' om de wens van hel volk over de nieuwe grond wet te peilen. Zelfs in het buitenland werden derge-1 lijke bijeenkomsten georga niseerd door de ambassa-1 deurs. Nu beraadt de partij zich over het ontwerp. Dan moet, mogelijk eind dit jaar, een referendum worden gehou den. „De uitwerking en heil overleg over de grondwet is mogelijk democratischer de grondwet zelf", zo meende I een waarnemer in Addis Abeba. (DPA) KILOMETERS strekt zich de stoet uit. Zin gend en gebeden preve lend lopen deze week tienduizenden Polen, op gympjes en met rugzak en gitaar, in ordelijke pelgrimsstoeten naar de Zwarte Madonna in Czestochowa. Onder de deelnemers uit alle delen van het land die vrijdag vermoeid in het be langrijkste bedevaartsoord van Polen samenkwamen bevinden zich mensen van alle leeftijden en uit alle so ciale klassen. Opvallend is het aantal jongeren onder hen. Deze nog jaarlijks groeiende zware pelgrims tocht illustreert hoezeer de communistische partij in de slag om de zieltjes van de jeugd nog steeds de positie van verliezer inneemt. Tijdens de voettocht ma ken de anders uiterlijk niet zeer vrome Poolse jongeren een gedisciplineerde indruk. Zij houden zich aan de re gels: een absoluut rook- en drinkverbod, opstaan tussen vier en vijf uur 's morgens, en onder eenvoudige om standigheden overnachten in schuren en tenten. Dit jaar toonden de pel grims, na heftige protesten van de partij, bij hun ver trek uit Warschau nauwe lijks politieke symbolen, zo als vlaggen of buttons van het verboden vakverbond Solidariteit. De bedevaart gangers zijn traditioneel on derverdeeld in 17 groepen, waarbij groep 17 wordt ge vormd door duizenden stu denten en academici. Voor het eerst is symbolisch groep 18 gevormd. Zij is gewijd aan de afwezigen, de gevan genen, de Polen in de illega liteit en de emigranten die niet naar Polen terug kun nen komen. Vrijdag zijn zij allen verenigd voor de vie ring van Maria-Hemelvaart bij de Zwarte Madonna, de mariaschildering in het klooster van Jasna Gora. Sinds 1981-'82, toen de jeugd de drijvende kracht achter het vakverbond Soli dariteit was, probeert de partij krampachtig meer greep op de jonge generatie te krijgen. De autonomie van de uftiversiteiten en hoge scholen werd ingeperkt en de nieuwe minister van On derwijs, Joanna Michalows- ka-Gumowska, kreeg tot taak voor wat meer socialis tische rechtlijnigheid op de scholen te zorgen. In tegenstelling tot de meeste andere socialistische staten is in Polen het lid maatschap van de jeugdor ganisatie van de staat geba seerd op vrijwilligheid. Niet- georganiseerde jongeren on dervinden geen duidelijk nadelen bij de toelating tot scholen en universiteiten, hoewel op latere leeftijd zo'n lidmaatschap van de jeugd organisatie ZMS het carrière maken positief kan beïn vloeden. Eind 1985 waren anderhalf miljoen Poolse jongeren lid van de communistische jeugdorganisatie. De socia listisch organisatie van plat telandsjongeren telde toet 384.000 leden en de studer.- tenbond ZSP had slecht 55.000 leden. De sterk nationaal-pa- triottisch georiënteerde pad vinders hebben de meeste le den: 1,99 miljoen. Officies hangen zij het socialism aan en maakt de leiding dee! uit van het partijapparaat maar op de zomerkampe'| valt daar weinig van te met ken. Sommige padvinder^ gaan zelfs in uniform mee bedevaart En elke zondall marcheren heel wat padvin ders vanuit het kamp naat| de dichtstbijzijnde kerk. Tij dens het congres van Solidaj riteit in de herfst van 1981 in| Gdansk fungeerden de vindersorganisatie zelfs als| koeriersdienst. Het jongste slagveld in d' strijd om de zieltjes van dt jeugd is het voornemen varj de regering om het val 'godsdienstwetenschap' in 1*1 voeren op de middelbard scholen. De kansen voor df partij om de Kerk op de# wijze ideologisch te bestrij den staan slecht. Een aan| zienlijke meerderheid va de scholieren neemt nu tfj gelmatig deel aan door Katholieke Kerk georgani seerde godsdienstlessen, wegens het gebrek aan kwalificeerde docenten het nieuwe vak vooralsno op maar enkele scholen wotj den ingevoerd. Bovendif" verzetten de bisschopp zich hardnekking tegen d' wijze van 'religiebestriji" en het 'breken van het gei ten'. (DPA) Uit het onderzoek komt |"aar voren, dat de politie in INijmegen alleen op het terrein |van het gemeentelijk drugbe- |.)E PRESIDENT van de Amsti beert een stokje gestoken voo burgemeester Van Thijn de g noofdstad weer enigszins ordeli Qe nieuwe gemeenteraad is gi Furnpartij-raadslid E. Bouma, zi sterdam steeds op een chaos ui l V-beelden hebben trouw in c het tumultueuse protest var aad tegen de aanwezigheid va ti USlet de vechtpartijen die onstt e opdroeg de publieke tribune 1 iriest dat juist Van Thijn, doo v? om de manier waarop hij 'bne vrijheden, aan deze situa oor invoering van een soort pa Publieke tribune. Terecht in J^'dent Asscher dat Van Thijr wt. Het eind is zoek als aan d eentebode kan zeggen: U mag i-pi^en De openbaarheid van ra mening een grondwettelijk reet h triest is dat door de uitspr In ri'6 voortduurt: Van Thijn zal c raadzaal, vervolgens moe

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 2