Klacht Nicaragua
bij Internationaal
Hof langdurige zaak
Syrië keert terug in de straten van Beiroet
Kok en Van Mierlo: winst voor politiek debat
KNVB ei
gegevem
NIEUW VEILIGHEIDSPLAN VOOR LIBANON POLITIEK RISICO VOOR ASSAD
VRIJDAG 1 AUGl
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1986
ACHTERGROND
-m
WILLEMSTAD
tillen zullen aam
van de hoge schu
ben. De schuld is
tot circa 800 miljc
Nederlander
ontsnapt
in België
T5 PAGINA?
DE twee gelijksoortige
klachten die Nicaragua
deze week bij het Inter
nationaal Gerechtshof
in Den Haag tegen zijn
twee buurlanden, Hon
duras en Costa Rica,
heeft ingediend, zouden
opnieuw tot langdurige
procedures voor het Hof
kunnen leiden.
Beide landen dienen vol
gens Nicaragua als uitvals
bases voor acties van de door
de Verenigde Staten ge
steunde contra's, het anti-
Sandinistische verzet in het
Midden-Amerikaanse land.
Door de contra's op hun
grondgebied toe te laten en
door in het geval van Hondu
ras zelf deel te nemen aan
gewapende aanvallen, ma
ken beide landen zich vol
gens Managua schuldig aan
overtreding van internatio
nale verdragen en verplich
tingen zoals die onder meer
zijn vastgelegd in het Hand
vest van de Verenigde Naties
en het internationaal recht.
De Sandinistische regering
vraagt het Hof Honduras en
Costa Rica te gelasten on
middellijk hun steun aan de
contra's te staken en te ver
plichten tot herstelbetalingen
in verband met de geleden
schade als gevolg van acties
in het verleden.
In een soortgelijke zaak te
gen de VS, die ruim twee jaar
heeft geduurd, behaalde Ni
caragua vorige maand een
belangrijke morele overwin
ning doordat het door het Hof
op nagenoeg alle punten van
de aanklacht in het gelijk
werd gesteld. Het internatio
nale college van rechters, de
juridische arm van de VN,
veroordeelde de Ameri
kaanse steun aan het verzet
en verplichtte Washington
tot het betalen van schade
vergoeding.
Overigens trokken de
Amerikanen zich tussentijds
uit de procedure terug met de
mededeling dat het Hof voo
ringenomen zou zijn en dat
Washington de rechtsmacht
van het Hof in politieke za
ken niet meer zou erkennen.
Het Statuut van het Hof kent
geen mogelijkheden zijn uit
spraken dwingend op te leg
gen. Daarom is dinsdag in de
Veiligheidsraad van de VN
een debat gestart waarin Ni
caragua steun zoekt voor een
ontwerp-resolutie die de VS
oproept het vonnis van het
Internationaal Hof te eerbie
digen.
De Veiligheidsraad zal in
de loop van de week over de
ontwerp-resolutie stemmen.
Als de Amerikanen de reso
lutie met een veto treffen, zal
Managua deze voorleggen
aan de Algemene Vergade
ring'waar de VS geen veto
recht hebben. Of de assem
blee daarvoor voor in spoed
zitting bijeen zal worden ge
roepen, is onduidelijk. De
jaarlijkse vergadering van
de assemblee begint op 16
september.
De Nicaraguaanse presi
dent Daniel Ortega, die in het
debat in de Veiligheidsraad
het woord voerde, veroor
deelde de onlangs door het
Huis van Afgevaardigden
verleende toestemming voor
100 miljoen dollar nieuwe
steun aan de contra's. Ortega
vergeleek de Amerikaanse
steun aan het Nicaraguaans
verzet in Honduras en Costa
Rica dinsdag in New York
met een 'bezetting' van die
landen. De weigering van de
regering-Reagan om zich
aan het vonnis van het Hof te
onderwerpen, zal volgens
Ortega 'niet alleen de deur
openen voor militaire escala
tie en mogelijke uitbreiding
van het conflict in Midden-
Amerika, maar tevens tot
een gevaarlijke verzwakking
van de gehele internationale
rechtsorde'.
Na de morele overwinning
op de Amerikanen richt Ni
caragua zijn juridische pijlen
nu kennelijk op Costa Rica
en Honduras. In de aanklacht
tegen Costa Rica maakt Ni
caragua melding van sinds
1982 in aantal en intensiteit
toenemende grensincidenten
en gewapende aanvallen
door de contra's vanaf Costa-
ricaans grondgebied. Her
haalde pogingen van Nicara
guaanse zijde om confronta
ties tussen beide landen te
voorkomen faalden omdat
Costa Rica geen maatregelen
tegen het verzet wenste te
nemen. Daarmee heeft Costa
Rica zijn in internationale
verdragen en het VN-Hand-
vest vastgelegde verplichtin
gen geschonden, zo meent
Managua.
De regering in Costa Rica
heeft gisteren laten weten
niet als basis te willen dienen
voor de contra's die tegen het
Sandinistische bewind in Ni
caragua vechten. Costa Rica
is er volgens een regerings
verklaring veel aan gelegen
om zijn neutraliteit in Mid
den-Amerika te handhaven.
De afgelopen week heeft
de regering van president
Oscar Arias twee rebellen
van het Nicaraguaans Demo
cratisch Front uitgewezen
kreeg een leidinggevende
contra geen visum voor een
familiebezoek in Costa Rica
en werd een onderzoek aan
gekondigd of de grenswach
ten goed in de gaten houden
dat geen contra's de grens
passeren.
Ook in het geval van Hon
duras wordt ingegaan op de
sinds 1980 in aantal toene
mende grensincidenten en
gewapende aanvallen door
contra's vanaf Hondurees
grondgebied. Protesten van
Nicaraguaanse zijde haalden
niets uit. Bovendien zouden
de Hondurese strijdkrachten
in enkele gevallen daadwer
kelijk zelf hebben deelgeno
men aan militaire acties van
het verzet tegen Nicaragua,
aldus de aanklacht. Voorts
zou de Hondurese regering
hebben gedreigd met ge-
weldsgebruik tegen de San
dinisten.
Honduras heeft woensdag
bij voorbaat geweigerd enige
uitspraak te erkennen van
het Internationale Hof vai
Justitie in Den Haag ei
spreekt van een propaganda
stunt.
Van beide landen eist Ni
caragua niet nader gespecifi
ceerde herstelbetalingen
Ook sluit Managua niet ui:
dat het het Hof om voorlo
pige maatregelen zal verzoe
ken.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand, 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RflnlfrpIstiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Bijna zestig doden binnen 24 uur
tijd. Dat is de trieste balans van
een autobom deze week in een
christelijke wijk van de Libanese
hoofdstad Beiroet en een gelijk
soortige vergeldingsactie in een
drukbevolkte moslimwijk. De
waanzin van de al meer dan elf
jaar durende 'totale' burgeroorlog
in Libanon is weer eens temeer
aangetoond.
Er zijn vredesmissies gezonden,
Syrische, Franse en Amerikaanse
troepen gelegerd, zelfs akkoorden
bereikt tussen de vechtende groe
peringen in Libanon, maar het ge
weld is er niet minder op gewor
den. Geen buitenlandse mogend
heid durft zich nog met de on
doorzichtige problemen in, wat
eens het Zwitserland van het Mid
den-Oosten werd genoemd, te be
moeien uit angst de vingers flink
te branden.
Ook de Syriërs zagen hun 'Pax
Syriana', hun vredesplan voor de
broederstaat Libanon definitief
mislukken en dropen af. Na lang
durig overwegen heeft de Syri
sche president Assad alsnog be
sloten om zijn troepen terug te
sturen naar Beiroet en heeft hij
een nieuw veiligheidsplan voor Li
banon ontvouwd. De reden? Zijn
aartsrivaal, PLO-leider Jasser Ara
fat, maakte aanstalten om met zijn
troepen terug te keren naar Liba
non. En dat wilde Assad te allen
tijde voorkomen.
In dit artikel wordt duidelijk ge
maakt waarom het nieuwe veilig
heidsplan meer kans van slagen
heeft dan alle eerdere bemidde
lingspogingen, vredesmissies en
het legeren van internationale vre
desmachten. Maar Assad heeft
grote risico's genomen. Mislukt
zijn nieuwe Libanon-politiek dan
kan dat zijn eigen machtspositie
flink ondergraven.
NOG niet zo lang geleden zou
Jasser Arafat terugkomen
naar Beiroet. Niet alleen de
roddelaars, maar experts wa
ren hiervan op de hoogte. Het
zou wel een van de meest bui
tengewone wendingen ge
weest zijn die de nu al elf en
een half jaar durende burger
oorlog in dit land had kunnen
nemen.
Arafats terugkeer, als die had
plaatsgevonden, zou mogelijk ge
maakt zijn door de afwezigheid van
de Syriërs en hun rampzalig ge
faalde poging die meer dan twee
jaar duurde om de zogenaamde Pax
Syriana (Syrische Vrede) op te leg
gen, niet alleen aan de voornaamste
christelijke en islamitische vijan
den, maar eveneens aan hun eigen
soennitische, sji'itische en druzische
bondgenoten.
In het vacuüm van de niet eerder
vertoonde chaos en wanhoop die
volgde op de ineenstorting in ja
nuari van de door de Syriërs ge
steunde overeenkomst tussen de
drie belangrijkste Libanese mili
tia's, leken de Palestij nen, die zich
rustig aan het bewapenen en ver
sterken waren in de vluchtelingen
kampen Sabra, Chatila en Bour Al
Brajneh, steeds meer een verzamel
plaats en een hoeksteen te worden
die misschien een soort orde zou
kunnen gaan scheppen in een West-
Beiroet dat daar meer dan ooit naar
hunkerde.
Het was wellicht het vooruitzicht
op de uiteindelijke terugkeer van
Arafat in een unieke triomftocht
dat president Assad er uiteindelijk
toe bewoog om te riskeren wat hij
niet eerder had aangedurfd: om zelf
terug te gaan naar Beiroet. Hij aar
zelde zo lang omdat het resultaat
van een mislukking, als zijn troepen
het direkte doelwit van het Liba
nese verzet zouden worden, hem
veel duurder zou komen te staan
dan de Israëli's en de Amerikanen
die voor hem al eerder een poging
hebben gewaagd. Zijn hele bewind
kan staan of vallen in de straten
van Beiroet. Maar de terugkeer van
Arafat, zijn aartsvijand, zou een
rampzalig teken van zwakte heb
ben betekend dat hem in binnen- en
buitenland zou hebben ondermijnd.
Hij moest dus wel aktie onderne
men.
Dus, in een wending van het lot
die alleen maar overtroffen had
kunnen worden door Arafats terug
keer, is het Syrische leger nu weer
terug in de hoofdstad van Libanon,
waaruit het in 1982 samen met de
Palestijnse guerrilla's op zo'n ver
nederende wijze door de Israëlische
invasie was verdreven.
De Syriërs zijn terug, maar lang
niet in die getale waarin ze er ooit
waren; nu een paar honderd man in
plaats van de 5.000 van voorheen.
Ook is de stijl van hun gedrag ver
anderd. Ze houden zich erg op de
achtergrond. Ze noemen zichzelf nu
'militaire waarnemers'. Ze vormen
geen militante eenheden en hebben
geen gepantserde voertuigen of
zware bewapening. Ze maken op
onopvallende wijze deel uit van pa
trouilles door het Libanese leger of
de politie en ze gedragen zich dis
creet. Er zijn minstens evenveel in
lichtingenmensen als soldaten.
Ze zijn hier om de ruggegraat te
vormen voor het nieuwste door de
Syriërs gesteunde 'veiligheidsplan'.
Tot nu toe heeft dit plan nog minder
vooruitgang geboekt in de versprei
ding ervan dan eerdere plannen,
omdat het beperkt is tot het cen
trale gedeelte van voornamelijk Is
lamitisch West-Beiroet. Wat dit
EEN nieuw Syrisch vredesplan moet een eind maken aan het aanhoudend geweld in Libanon. Op de ene
foto wordt de ravage getoond die ontstond na een aanslag met een autobom, de andere foto laat de publieke
lijke executie zien door de Amal-militie van iemand die verdacht wordt van het plaatsen van zo'n bom in
een islamitische wijk. - fotosap/anp
horen duidelijk tot de beste van Sy
rië. Onder hen is een groot aantal
officieren. Ze hebben niets weg van
de luie, rovende lanterfanters van
weleer. Ze zijn beleefd en diploma
tiek. Ze hebben indruk gemaakt op
de Libanezen en ook op sommige
Palestijnen, hoezeer die hen ook
vrezen. Kenaan heeft klaarblijke
lijk een volmacht om meer van hen
op te roepen naar eigen goeddun
ken.
In de tweeëneenhalf jaar dat As
sad de Pax Syriana heeft trachten
op te leggen aan Libanon (sedert de
Amerikaanse mariniers daar ver
trokken) is de ontvankelijkheid van
het publiek ten opzichte van een di
rekte, tastbare rol van Syrië enórm
gestegen. Dat is een tweede goed
voorteken voor het huidige veilig
heidsplan. De mensen in West-Bei-
roet hebben hun eigen oorlog tussen
de verschillende sekten moeten ver
duren van een omvang die niemand
voor mogelijk had gehouden, nog
buiten de Oost-West bombarde
menten.
Er zijn tenminste drie hoofdron
des geweest tussen druzen en sji'i-
ten, vijf tussen sji'iten en soennie
ten, dan een oorlog met onderbre
kingen tussen shi'iten en Palestij
nen en nog de talloze schermutse
lingen die eerder een crimineel dan
sektarisch karakter hadden. Auto
diefstallen, bomaanslagen, roof
tochten, bankovervallen, ontvoerin
gen om losgeld, lukrake moordpar
tijen hebben de boventoon gevoerd,
schaamteloos en onbestraft zoals
nooit tevoren.
„Ik heb liever Amal (de belang
rijkste sji'itische militia) dan de
Hizbolla, liever de druzen dan
Amal, liever Arafat dan de druzen,
en liever Assad dan Arafat - maar
ik haat ze allemaal", zo gaf een in
woner van West-Beiroet zijn goed
keuring aan de terugkeer van de
Syriërs.
De derde en voornaamste reden
waarom het huidige plan zo slecht
nog niet is, is dat de regionale en in
ternationale omstandigheden nog
nooit zo gunstig waren voor de Sy
riërs. Vanuit geen enkele hoek lijkt
plan heeft bereikt is niet de ontva-
pening van de militia's maar slecits
het sluiten van de meeste van lun
kantoren en het van de straat vepn
van hun wapens. Maar deze zijnnu
thuis opgeslagen en altijd bij de
hand voor een nieuwe gevechtsrin-
de.
Iedereen weet dat het plan tiet
ondersteund wordt door een (rg
brede politieke overeenkomst. En
ook dat het nog steeds overlevetde
kabinet van premier Karani
(vreemd genoeg Nationaal Kabiftet
genoemd) steeds meer gaat lij lien
op twee regeringen, een voor de
christenen en een voor de moslims,
terwijl de partij tendenzen nu
dieper geworteld zijn dan ooit
En toch ziet het nieuwe veilg-
heidsplan er veelbelovend uit ten
opzichte van zijn voorgangers. De
beslissing van Assad om zijn eigen
mannen te sturen is de sleutelfaktor
van deze belofte. Want, hoe voor
zichtig die beslissing ook wordt uit
gevoerd in de praktijk, hij is, zo
geeft Damascus aan en gelooft Li
banon, niet terug te draaien. Assad
heeft zijn eigen prestige op het spel
gezet. Hij kan niet terug, maar al
leen maar vooruit, of dat nu zal lei
den tot een uiteindelijke zoete over
winning of een bittere en rampza
lige nederlaag.
Ghazi Kenaan, hoofd van de in
lichtingendienst die Assads volle
dige volmacht heeft in West-Bei
roet, is goed begonnen. De soldaten
die hij tot zijn beschikking heeft be
er direkte tegenstand te zijn tegen
hun terugkeer. Hoewel de Ver
enigde Staten niet erg positieve ge
luiden heeft geproduceerd, klinkt
de stilte van die kant toch goed.
Wat kolonel Gadaffi's rol ook ge
weest moge zijn in het bevorderen
van het internationaal terrorisme,
Libanon is duidelijk naar voren ge
komen als de voornaamste terroris
tische broedplaats. Meer nog dan in
de periode toen Arafat hier nog op
het hoogtepunt van zijn macht was.
Zoals het fiasco van de Israëlische
invasie en de operatie van de vier
westerse machten die de vrede
moesten handhaven aangaf, nie
mand kan dat nu meer onder con
trole brengen, niemand behalve dan
misschien Syrië dat na Libië als de
gevaarlijkste terroristenpromotor
geldt.
In tijden van druk en isolatie lijkt
Syrië toegeeflijk te worden ten op
zichte van het terrorisme, een hou
ding die zijn climax kortgeleden be
reikte met de beschuldigingen dat
Palestijnen die hun basis in Damas
cus hadden achter de pogingen za
ten om Israëlische vliegtuigen die
uit Londen en Madrid kwamen, op
te blazen. Maar anderzijds stelt Sy
rië zich op in de voorste gelederen
als het gaat om de bestrijding van
het terrorisme (volgens haar eigen
definitie daarvan). En nu de Syriërs
teruggaan naar Beiroet is het de
laatste houding die daarin naar
buiten komt.
Als er nu een goede verstandhou
ding nodig is tussen de VS en Syrië
(net zoals in 1976 toen de Syriërs Li
banon voor het eerst binnengingen)
is het zeker zo dat hoe meer de Sy
riërs tonen dat ze tegen het terro
risme zijn, hoe meer de VS de Pax
Syriana zullen toejuichen. De vrij
lating afgelopen zaterdag van een
van de Amerikaanse gijzelaars, pa
ter Lawrence Jenco, die werd vast
gehouden door de islamitische Ji
had, en de lof van de Amerikanen
die dat Syrië heeft opgeleverd moet
de goede verstandhouding ten
goede komen.
Israël is volgens waarnemers
eerder bereid om de Syriërs te ac
cepteren aan hun noordgrens dan
nog langer de situtie van chaos,
anarchie en terrorisme te laten
voortbestaan. Voor de regering van
Israël is het vooruitzicht van een te
rugkeer van Arafat en zijn PLO'ers
en een mogelijke opleving van ter
roristische aanvallen op hun grond
gebied een nog onaantrekkelijker
optie. Ook Peres zal het Syrisch
vredesplan dus niet zonder meer
verwerpen.
Iran, waarvan de aanzienlijke
ambitie in Libanon de laatste tijd
een anti-Syrische wending nam, is
nu meer bereid te berusten in Pax
Syriana, nu de verhoudingen tussen
deze twee onwaarschijnlijke bond
genoten weer verbeterd is.
De Sovjet-Unie, die in zijn Liba
nese beleid voornamelijk leek te
willen profiteren van Israëlisch en
westers ongemak, speelt nu een
meer positieve rol met hernieuwde
steun voor Unifils vredeshandha
vende operaties in het zuiden.
Volgende week zal waarschijn
lijk een zware test volgen voor de
Syriërs. Zij willen hun Veiligheids
plan dan uitbreiden naar de zuide
lijke woonwijken. Als ze dan in
moeilijkheden raken met de Pales
tijnen en de Hizbolla's zal Ghazi
Kenaan vermoedelijk in direkte
verbinding staan met president As
sad en vragen om meer manschap
pen en toestemming om harder op
te treden en het compromisloze doel
te laten zien dat zeker achter de
glimlachende facade ligt.
COPYRIGHT THE GUARDIAN/DE STEM.
Door Max de Bok
WANNEER je ze zo ziet
zitten achter de rege
ringstafel, de dertien
mannen en de ene
vrouw, dan denk je:
waar heb ik ze eerder
gezien? Goed er zitten
vier nieuwe bij, maar
wat is nieuw?
Van Eekelen, Nijpels, Van
Dijk, Bukman, we kenden ze
al lang. 'Voortgaan en ver
nieuwen' koos het kabinet-
Lubbers II zich als leidend
motief.
In de personele samenstel
ling van de ploeg komt het
voortgaan goed tot uitdruk
king, maar blijft de vernieu
wing wat in de schaduw. Wat
je je dan afvraagt is hoe deze
mensen erin zullen slagen
opnieuw vier jaar met
elkaar op te trekken. Want
zoals in elk kabinet aan het
einde van de rit, leed ook het
kabinet-Lubbers I aan me
taalmoeheid. Er ontstonden
persoonlijke tegenstellingen,
op een aantal (immateriële)
punten rolde het beleid niet
of minder makkelijk van de
band, het bezuinigen ging
steeds moeizamer. Verkie
zingen en een tot het uiterste
beperkte reconstructie van
het kabinet lossen dat na
tuurlijk niet op. Temeer niet
omdat de verhouding CDA-
WD een andere is dan in het
vorige kabinet en omdat nog
maar afgewacht moet wor
den of de gedeeltelijk ver
nieuwde WD-fractie in het
kabinet erin slaagt op één en
dezelfde koers te blijven en
persoonlijke tegenstellingen
niet de overhand te laten
krijgen. Daarbij speelt de
vraag mee hoe de WD-mi-
nisters zich als club binnen
de club moeten profileren ten
opzichte van het overmach
tige CDA, met aan het hoofd
een eerste man, die nu niet
direct staat te trappelen om
de eer van het werk aan an
deren te laten.
Zoals ten tijde van Lub
bers I hét probleem voor de
toenmalige leider van de
WD, Nijpels, was hoe zich te
onderscheiden van de leider
van het CDA, zo zal het voor
èn vice-premier De Korte èn
fractieleider Voorhoeve de
vraag zijn hoe zij zich binnen
de smalle marges van het re
geerakkoord zo kunnen op
stellen, dat er tenminste iets
overkomt van WD-eigen-
heid.
Wie verwacht had dat de
nieuwe fractieleider, Joris
Voorhoeve, bij zijn eerste op
treden tenminste een begin
zou hebben gemaakt met een
plaatsbepaling van de WD
tegenover het CDA, moet te
leurgesteld zijn. Zeker, de
debutant als fractieleider
hield een professoraal-gede-
gen rede. Hij weet de liberale
visie op mens en maatschap
pij goed te verwoorden, maar
de praktische vertaling in
beleid ontbrak. Of hij een
goed debater is moet nog
worden afgewacht. De eerste
indruk die Voorhoeve heeft
achtergelaten is, dat hij
vooral een 'volgend' fractie
leider wil zijn. Wel een man
die in staat moet worden
geacht de vrede in eigen huis
te bewaren, niet een politicus
die met élan en creativiteit
het regeringsbeleid waar no
dig op de korrel neemt en al
dus de WD profileert.
Een totaal andere eerste
indruk maakte de echte de
butant, Wim Kok. Kok begon
brutaal-zelfverzekerd met
een grap en een uitdagende
opmerking ('Het is niet de ge
woonte een nieuweling te on
derbreken, maar als u wat te
vragen heeft, ga uw gang') en
zette vervolgens een hard po
litiek verhaal neer. Zijn
keuze van onderwerpen,
waarop hij forse kritiek uit
te, was uiteraard niet verras
send. Wellicht met uitzonde
ring van zijn ferme aanval
op de benoeming van Van
Eekelen op Defensie.
Kok begint niet blanco, hij
is de nieuwe leider van een
partij met een geschiedenis,
een door de jaren intern be
discussieerde beleidslijn, die
neergeslagen is in het jongste
verkiezingsprogramma.
Langs de lijn van het alter
natief, dat de PvdA aan de
kiezers heeft voorgelegd, be
oordeelde Kok in een even
wichtig betoog het voorgeno
men regeringsbeleid. Telkens
eerst analyserend, de maat
schappelijke werkelijkheid
schetsend, dan argumente
rend en afsluitend met
scherp verwoorde conclusies,
de vinger leggend bij vaag
heden, zwakheden en te
mooie voorstellingen van za
ken in regeerakkoord en re
geringsverklaring. Zijn slot
conclusies klonken niet al
leen hard, ze waren het ook
omdat ze in de loop van zijn
verhaal sterk onderbouwd
werden. „Het kabinet begint
aan de tweede helft van het
karwei. Matter, met minder
élan dan vier jaar geleden.
Meer conserverend dan ver
nieuwend. Maar het beleid
zal niet minder hard zijn. La
ten we het niet mooier ma
ken dan het is: Nederland zal
onder Lubbers II ongelijker
worden, onrechtvaardiger."
De toon van de oppositie is
door Kok helder neergezet.
Geen grote woorden om de
grote woorden, wel harde
taal op basis van argumen
ten, de regering en de rege
ringsfracties met alternatie
ven voor keuzes plaatsen.
Het eerste optreden van Kok
wettigt de verwachting, dat
het parlement in hem een
goed, helder en concreet de
bater heeft gewonnen, Lub
bers een niet gemakkelijk te
bestrijden tegenspeler heeft
gekregen, de PvdA een leider
die er van het eerste moment
is.
Een aanwinst voor het
parlementaire debat is na
tuurlijk ook de nieuwe/oude
leider van D66, Hans van
Mierlo. Begenadigd spreker,
dat was bekend. In taalge
bruik, beeldend vermogen,
steekt Kamerlid, minister,
noch staatssecretaris hem
naar de kroon. Zijn staats
rechtelijke beschouwing over
de kabinetsformatie en het
regeerakkoord - als het gaat
om de legitimering van het
kabinet, dan is dit debat 'een
ritueel, een fictie', immers de
reëele mogelijkheid om het
kabinet op basis van het re
geerakkoord naar huis te
sturen, is er niet omdat de
coalitiepartners zich al bij
voorbaat aan dat akkoord
gebonden hebben - was inte
ressant; niet het minst omdat
ze uitmondde in een uitda
ging aan CDA, PvdA en WD
om nu eindelijk eens wat te
gaan doen aan het sterker
betrekken van de burgers bij
de politieke besluitvorming.
Dat juist Van Mierlo grote
aandacht zou schenken aan
de euthanasie-kwestie stond
natuurlijk in de sterren ge
schreven. Ook in dat deel van
zijn rede was hij analytisch
sterk, op een aan het onder
werp aangepaste wijze uit
dagend - hoe lang denkt de
minderheid de meerderheid
te kunnen frustreren in haar
rechtsgevoel - en uiterst
puntig. Zijn beschrijving van
de deconfiture van de WD -
'een Shakespeariaans ko
ningsdrama in een drogiste
rij', 'constant vertoon van ge
brek aan goede smaak, op
portunisme, en persoonlijke
ambities, dat schade toe
brengt aan de hele politiek en
het vertrouwen daarin' - te
gelijkertijd sarcastisch en
ernstig.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Premie
bers heeft minister Vai
len (Defensie, VVD) pi
lijk in bescherming ge
tegen de felle aanval c
positieleider Kok (Pvc
de benoeming 'bedei
acht in het licht va
Eekelens vroeger aan
de Walrusaffaire.
Lubbers zei het onj
vinden kritiek op de gé
nissen rondom de Wall
derzeeboten - die dul
duur werden - te 'vers
tot één persoon: Van E
De premier merkte op
An
De kwestie zal in
het volgende halfja
Koning (Antilliaan
liaanse minister v
J J5 Abraham, woen
„We dreigen door d
wikkelingshulp afhank
van Nederland te worde
wij 1 de hulp j uist als doe
ons zelfstandiger te m
aldus Abraham. Hij
streven naar kwijtsct
van de schuld, maar w
nog niet op vooruitlope:
zullen onze positie vast
en daarna met voorstell
men", aldus minister
ham.
Hij bekritiseerde we
het feit dat de voor de A
bestemde ontwikkelir
den ook gebruikt word
een aantal Nederlandse
te financieren. Zo word
der andere de kosten
LEUVEN (ANP) - Uit
vangenis van het Bel
Leuven is donderdagir
de 26-jarige Nederlande
ontsnapt. De man wa:
jaar geleden betrokken
moord op de pastoor var
een deelgemeente van
mechelen.
De Nédèïlander was
oordeeld tot 20 jaar dwt
beid.
Bij de ontsnapping hei
alarmsysteem van de
genis niet gewerkt. De
wacht neemt daarom a;
de man niet over de get
nismuur is gevlucht. V
ontsnapte ontbreekt nog
spoor.
DEN HAAG - Voetbalvs
seizoen begint kan het v
stadion binnen te komei
was. Ze staan geregistee
Om iets te doen tegi
toenemend voetbalvand
is vorig jaar oktober de
groep Landelijk Overleg
balvandalisme (LOV)
steld. Daarin zitten enkt
nisteries, de gemeente
KNVB, de NS en de re
lijke macht.
Het probleem met he:
balvandalisme is dat mi
weet hoe groot het pre
precies is. Hoeveel incii
hebben het vorig seizoei
rond de stadions plaats
hoeveel vandalen zijn g
en hoe velen zijn er ir
veroordeeld?
Justitie kan het niet z
en het Centraal Bureai
Statistiek evenmin. Vc
vandalen bestaan jui
niet. Waarschijnlijk is
vorig seizoen een honc
voetbalvandalen verooi
Niet veel meer.
Diegenen die verooi
zijn kunnen naast de
en/of (on)voorwaardelij
vangenisstraf als bijko:
straf het verbod hebbc
kregen niet in of bij stat
te Y te komen, geduren
bepaald aantal speeldag
politie moet er dan op t
dat dit vonnis wordt
voerd en nageleefd.
Maar honderden vc
vandalen worden niet
net niet veroordeeld. Z
wel door de politie opge
en verhoord. Zij zijn d
kend en staan geregi:
Als het LOV zijn zin
gaan de gegevens van s
vandalen, veroordeeld o
de computer van het Ce
Informatiepunt Voetb;
dalisme (CIV) in.
Hoe het CIV precies r
.gegevens zal omspring
nog niet geregeld. Er mo
een privacy-reglement
den opgesteld. Het is v
de heer Van der Vegt,
cretaris van het LOV, t
