SEVESO TIEN JAAR NA DE DIOXINERAMP
Schoonmaak gifvervuiling nog steeds niet klaar
'Opvolger' Bourguiba moet corruptie aanpakken!
Turks-Cypriotische leider daagt VN uit E
even.
UITBLAZEN
Rakettenpr<
'Medische wereld moet zoeken naar normen euthanasiebeleid'
Foute Nede
niet over
een kam te
Herkomst c
[nog niet du
stichting ga/.
tot ontploffin
Troep op
de stoep
VOORZITTER ARTSENORGANISATIE KNMG:
Heerlen wil vier tor
DONDERDAG 10 JUL11986
ACHTERGROND
T5 PAGINAI DONDERDAG 10 JUL119
m
'OORLOGS-ER VAh
EX- GEVANGENISL
®V staaf in
WIM KOCK
de
HET voordeel van het
wonen in een kleine
stad is dat zoveel
mensen met je meeleven.
Toen ik bij de slijter bin
nenstapte om mijn, onver
wacht op een doorde
weekse avond duchtig
aangesproken, drankvoor
raadje aan te vullen, zei
vrouw bij de kassa: „Zorg maar
gauw dat je thuiskomt, want je
vrouw zit op het trottoir te
zwoegen. Ik heb al tegen haar
gezegd dat ze dat niet moet
doen. Dat de gemeente het
hoort te doen."
Hoewel ik enigszins schrok
van die alarmerende aanspo
ring liep ik toch eerst even naar
het schap met jenever. Je kunt
tegenwoordig niet zonder
drank zitten. Het is lang gele
den dat mensen die op bezoek
kwamen het heel gewoon von
den dat ze alleen maar koffie
kregen, ook als ze lang bleven.
Zelf heb ik het ooit meege
maakt dat we om een uur of
half ^én nog niet waren uitge
praat en dat de gastvrouw
daarom een nieuwe pot koffie
ging zetten.
Dat kan nu niet meer en het
zal straks zo mogelijk nog min
der kunnen. Ik zie dat aan mijn
kinderen. Vooral de jongste
heeft een zeer omvangrijke
kring van jongelui die hij on
veranderlijk zijn vrienden en
vriendinnen noemt. Het grijze,
gemakkelijke en meer vrijblij
vende segment kennissen ken je
op die leeftijd nog niet. Iemand
is je vriend(in) of hij/zij is niet.
Sinds het schooljaar nog
slechts uit enkele weken van
schoolonderzoeken leek te be
staan en inmiddels de vakantie
erop gevolgd is, kunnen ze op
alle uren van de dag binnenval
len. Ze zitten nog niet op hun
achterste of mijn zoon vraagt al
of ze iets willen drinken. En dat
niet alleen hij laat ze ook kie
zen. De gedachte aan thee of
koffie komt in niemands hoofd
op. Meestal kiezen ze cola. Aan
Spa-rood, het watertje voor
mensen die bij-god-niet-meer-
weten wat ze moeten drinken
Wat zal ik eens nemen?" Lang
geaarzel. Herhaalde opsomming
van wat er allemaal is. Voortge
zet geaarzel en dan: „Och doe
mij maar een Spaatje. Rood
hé?" Want ze moeten natuurlijk
ook nog aan de lijn denken.);
aan Spa-rood dus zijn jonge
mensen blijkbaar nog niet toe.
Aan bier wel en menige jonge
gast van mijn zoon kiest voor
een flesje uit wat tot voor kort
nog exclusief mijn kratje was.
Ik heb hem al eens gezegd
dat we niet in een café wonen.
Dat hij z'n gasten 's-morgens
om half elf heus geen keus
hoeft te laten en kan volstaan
met het aanbieden van een be
ker koffie. Maar koffie schijnen
ze alleen op het terras in de
stad te drinken, raison van
2,50 per porseleinen vinger
hoed. Met financiële argumen
ten moet je niet bij ze aanko
men, al zitten ze zelf altijd
krap. Je hebt ze al zo vaak zon
der mankeren uit de materiële
nood geholpen dat ze dood een- t
voudig niet geloven dat op
ouderlijke ruggen geen geld
groeit. Wat dat betreft ont
breekt het barse bezoek van de
deurwaarder of een dramati-
IIIIIIIIIIIII1IIIIIIIII1IUIUI1II!IIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII|IIIIIIIIII|I|I||I||||||||||||||||||T=
sche huisuitzetting nog aan hun
opvoeding.
Vanmorgen aan tafel zei
m'n vrouw nog: „Nu die kleine
(hij meet bijna één meter 90)
met vakantie is, merk ik het na
een paar dagen al. Al die fris
drank. Ze vond het niet
nodig haar zin af te maken.
„En dat bier", dacht ik.
„Maar", zei ze toen, „je mist
hem wel hé? Met al zijn herrie,
z'n rommel en z'n aanloop."
We wonen op een hoek en
hebben dus aardig wat vier
kante metertjes trottoir langs
voor- en zijtuin. In de voegen
van het trottoir groeit onkruid.
Niet zomaar een beetje mos en
kweekgras. Maar kniehoge
planten. Herderstasjes, camille,
graanachtige grassen en dan
nog een rijke verscheidenheid
aan kruiden waarvan ik de na
men niet weet. Het is een sme
rig gezicht. Een paar weken ge
leden hebben we de rijen tegels
die onmiddellijk aan onze tuin
grensden zelf schoongemaakt.
Het was rotwerk en de rest van
het trottoir lieten we dus maar
over aan de gemeenteman met
de gifspuit. Maar die kwam als
maar niet en al het onkruid
stond al in het zaad te schieten.
Toen ik thuiskwam met m'n
fles zat mijn vrouw in elk geval
niet meer op het trottoir, maar
ik zag wel dat de grotere strui
ken tussen de tegels vandaan
gehaald waren. „Heb je het
weer voor ze opgeknapt?"
vroeg ik.
„Is het je opgevallen dan?" was
haar wedervraag.
„Ja", zei ik, „maar ik wist eer
lijk gezegd dat ik er op moest
letten want ik had in de stad al
gehoord dat je óp de stoep zat."
„Nou, het was toch ook niet
meer om aan te zien. Ik heb er
alleen maar het ergste uitge
haald en nu moet je eens naar
de andere hoek kijken, dan zie
je het verschil."
Onze stad wil zichzelf in
den lande gaan promoten. We
zijn niet bekend genoeg en
sommige Nederlanders, éls ze
al ooit van ons hebben ge
hoord, schijnen te denken dat
onze stad in Gelderland ligt.
Men heeft er een slagzin voor
laten verzinnen die zegt dat je
om onze stad niet heen kunt.
Nou, waar je als inwoner van
onze stad op de duur in elk ge
val niet omheen kunt is dat on
kruid in de woonwijken. Dan
stroopt de burger zelf de mou
wen maar op. Niet zozeer uit
burgerzin, zoals vroeger in het
dorp waar nog geen reinigings
dienst bestond, maar uit
schaamte voor de slordige
troep rond zijn huis.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag.van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Gregor Saladin
10 JULI 1976, 12.37 uur.
In de Icmesa-fabriek
voor bestrijdingsmidde
len in het tot dan toe
volkomen onbekende
Italiaanse dorp Seveso
springt een ventiel als
gevolg van een uit de
hand gelopen chemische
reactie in een produk-
tieketel. Er ontsnapt een
wolk gas die is besmet
met 300 tot 500 gram
2,3,7,8-tetrachloorben-
zodioxine, voor zover
bekend de giftigste stof
die ooit door mensen is
gemaakt. Bijna 200
mensen worden ziek,
3.300 dieren sterven en
77.000 dieren worden af
gemaakt. Seveso maakt
geschiedenis als de eer
ste plaats waar de mo
derne industrie op grote
schaal zijn tol heeft
geëist. Intussen is het
lijstje gegroeid met
Bhopal en Tsjernobyl.
Nu, 10 jaar later, lijkt het
dagelijks leven in Seveso
nauwelijks te verschillen
van dat in andere steden en
dorpen in Lombardije. Het
schoonmaakwerk is echter
w 5
I
f*-r v
-• i.V. W V»'
A'">
5**.
r f* ;-ó V';
Dood.vee na de giframp in Seveso, tien jaar geleden.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
nog steeds niet klaar en de
bevolking leeft nog steeds in
angst. „Het dioxine heeft
zich niet alleen in de lever,
maar ook in de hersens afge
zet," zegt een verontruste
burger.
Tot nu toe lijken de gevol
gen van het ongeluk voor de
volksgezondheid echter te
zijn meegevallen. In de eer
ste dagen na het ongeluk
kregen 193 mensen last van
chlooruitslag, een huidaan
doening die nu in alle geval
len is genezen. Onder de
220.000 mensen in de omge
ving die regelmatig worden
gecontroleerd zijn tot dusver
geen verhoogde cijfers ge
vonden voor bepaalde ziek
tes. Datzelfde geldt voor het
aantal geboorte-afwijkingen
en miskramen. Het onder
zoek zal tot 1997 worden
voortgezet om de schade op
lange termijn vast te stellen.
In de straten van Seveso
spelen weer kinderen, op de
bankjes voor de koffiehuizen
praten oude mannen weer
over voetbal en op de akkers
staat weer groente. Alleen in
het gebied dat destijds tot
gevarenzone A werd gebom
bardeerd zijn de gevolgen
van het ongeluk nog direct
zichtbaar. Twee groene heu
vels vormen de plaats waar
ongeveer een kwart miljoen
kubieke meter besmet mate
riaal (aaTde, planten en ste
nen van afgebroken gebou
wen) werd begraven. Het ge
bied draagt nu de naam
'eikenpark', maar de toegang
tot het met eikebomen be
plante 'park' is nog verbo
den. Even verderop wordt
nog een nieuwe bovenlaag
aangebracht op afgegraven
grond die volgend jaar
waarschijnlijk weer be
bouwd zal worden.
De Zwitserse chemie-reus
Hoffman-La Roche, de eige
naar van het bedrijf in Seve
so, heeft na enige juridische
touwtrekkerij het boe
tekleed aangetrokken en de
Italianen in totaal rond 300
miljoen Zwitserse frank aan
schadevergoedingen betaald.
Maar de zaak zal nog enige
tijd slepen, want Gaetano
Carro, de voorzitter van het
comité van dioxine-slachtof
fers, is van plan namens 300
mensen een civiele proce
dure te beginnen om smarte-
geld te krijgen.
Luigi Meazza, de coördi
nator van het bevolkingson
derzoek, is op dit moment
niet bereid uitspraken te
doen over de gevaarlijkheid
van dioxine. Wel stelt hij dat
vast is komen te staan dat de
stof voor dieren op korte ter
mijn veel gevaarlijker is dan
voor mensen.
Giuseppe Reggiani, des
tijds door La Roche aange
steld als hoofd van het kli
nisch onderzoek naar de ge
volgen van dioxine, drukt
zich duidelijker uit Hij stelt
dat het onjuist is gebleken
dat dioxine werd beschouwd
als de giftigste stof die ooit
door mensen was gemaakt.
Hij stelt dat een tot twee na
nogram TCDD per kilo li
chaamsgewicht onschadelijk
voor de mens is.
Carro, die niet alleen
voorzitter van het comité
van slachtoffers is, maar ook
sociaaldemocratisch ge
meenteraadslid, zegt dat
veel bewoners van de stad
nog steeds bang zijn, on
danks alle geruststellingen
van de experts. Bij iedere
ziekte die zich voordoet,
denkt iedereen direct aan
het ongeluk. Hij vertelt over
een 20-jarige met een her
sentumor, een 17-jarige met
leukemie en een impotente
man van 25.
In het openbaar wordt in
Seveso nauwelijks meer over
de ramp gesproken. Cafébe
zoekers praten over voetbal
en vrouwen en de graffiti in
de stad gaat over voetbal en
politiek. Onder de opper
vlakte leeft de onrust echter
voort, want er zijn andere
gevallen bekend van 'dioxi
ne-gebruik', waarbij na lan
gere tijd gevolgen zichtbaar
werden.
Tijdens de oorlog in Viet
nam strooiden Amerikaanse
bommenwerpers tonnen
'Agent Orange' uit over het
land, een ontbladeringsmid. I
del waarin in totaal 170 kilo
dioxine was verwerkt. in|
talloze ziekenhuizen in Viet,
nam zijn de gevolgen ervan I
te zien. En ook Amerikaanse
piloten die met Agent
Orange vlogen hebben in een
aantal gevallen kanker ge.
kregen. Hun processen tegen
de staat stuiten al jaren op
het argument dat een direct
causaal verband tussen dio-
xine en kanker en afwijkin.
gen bij het nageslacht nooit
wetenschappelijk is vastge-
steld.
Economisch en psycholo-l
gisch hebben de ruim 17.000
inwoners van Seveso de ge-
volgen van het ongeluk
jarenlang moeten meedra-l
gen. Na het ongeluk stortte
de hele plaatselijke econo-
mie in, omdat niemand in
Italië nog produkten uit hetj
plaatsje wilde kopen. In
eerste jaren na het ongeluk I
kwam het zelfs voor, zo ver
telt Carro, dat mensen uit
Seveso hun woonplaats
moesten verzwijgen, om te
voorkomen dat ze in cafés
plotseling alleen aan de bar
zaten.
Een bewoner van de stad I
belde ooit met de PTT in|
Rome om een gesprek aan
vragen met Australië. Toenl
hij zijn woonplaats noemde
was het antwoord: „Seveso?
Maar woont daar dan nop
iemand?" (ap
Door Pieter Eggen
PRATEN over normen
voor een euthanasiebe
leid kan alleen nut heb
ben als de politiek de
uitkomsten ook serieus
neemt. Dat is de opvat
ting van de Nijmeegse
arts, Th. Derksen, die
voorzitter is van de art
senorganisatie KNMG.
In het deze week eindelijk
goedgekeurde regeerakkoord
is het horen van de medische
wereld een belangrijke sleu
tel in de oplossing van het
moeilijkste onderwerp dat
het komende kabinet op zijn
brood krijgt.
CDA en WD spraken af
dat het kabinet een poging in
het werk zal stellen een
euthanasiewet te maken,
maar dat kan nog wel even
duren. Daarom zal in de tus
sentijd al geprobeerd worden
normen op te stellen die voor
rechtszekerheid kunnen zor
gen. Volgens het regeerak
koord moeten de ministers
van Justitie en WVC met
vertegenwoordigers en in
stellingen uit de medische
wereld 'zorgvuldigheidseisen
vaststellen waaraan tenmin
ste voldaan moet zijn om een
beroep te kunnen doen op de
algemene strafuitsluitings
gronden'. Die moeten aan
sluiten op de bestaande juris
prudentie uit de inmiddels
vele euthanasie-processen.
De tekst uit het regeerak
koord is in de WD als een
kleine overwinning gevierd.
Als er nu maar duidelijke
normen komen, die de kans
op strafvervolging verklei
nen als er zorgvuldig is ge
handeld, heb je in feite al
wetspleging verricht, zo
wordt in WD-kring gedacht.
Het resultaat daarvan zou
zo verreikend kunnen zijn,
dat tot feitelijke wijziging
van het wetboek van Straf
recht niet eens meer zou hoe
ven worden overgegaan.
Zonder op politiek gevoelige
tenen te trappen zou de
euthanasie-praktijk van de
laatste jaren zodoende oog
luikend buiten bereik van
het Openbaar Ministerie
worden gebracht.
Dat die hoop in WD-kring
bestaat is niet verwonderlijk.
Immers de liberalen hebben
het laatste regeerjaar van
Lubbers-I vaak spitsroeden
moeten lopen voor hun vaak
overhaaste en onhandige ge
trek aan snelle en voortva
rende wetgeving op dit ter
rein.
De normen voor een
euthanasie-beleid dat be
staat uit gedogen zijn in we
zen al enkele jaren gegeven.
De KNMG gaf in 1984 een in
eigen kring nogal omstreden
euthanasiebrief uit. Daarin
staan de criteria die bedoeld
worden al genoemd. Eutha
nasie kan alleen gebeuren op
uitdrukkelijk en herhaald
verzoek van de patiënt; er
moet sprake zijn van on
draaglijk lijden en de arts die
het verzoek is gedaan moet
minstens enkele andere col
lega's raadplegen. Is aan al
die voorwaarden voldaan,
dan - zo schreef de KNMG in
1984 - moet ook niet tot straf
vervolging worden overge
gaan. Er ontstaat dan rechts
zekerheid voor arts, patiënt
én nabestaanden.
In wezen is er voor een be
leid dat gericht is op het zoe
ken van zorgvuldigheidsei
sen niet meer nodig dan het
formuleren van deze uit
gangspunten. Maar het
standpunt van de KNMG is
zeker niét het enige. Er zijn
genoeg artsen die het stand
punt van de eigen koepel
verwerpen en ook in me-
disch-ethische kring lopen
voldoende mensen rond die
dit soort strafuitsluitings
gronden uit den boze vinden.
Een treffend voorbeeld
daarvan leverde ook de
staatscommissie onder lei
ding van het lid van de Hoge
Raad, mr. Jeukens, die ver
deeld naar buiten trad. Ver
deeld waren vooral de medi
sche deskundigen uit de com
missie, hoewel ook die in
meerderheid een beleid van
strafuitsluiting en recht
vaardiging wensten.
Het advies van die com
missie vormde verleden na
jaar de belangrijkste twist
appel tussen CDA en WD.
Het kabinet formuleerde uit
eindelijk zelfs een voorstel
(de 'proeve') dat weer afweek
van wat de commissie had
geadviseerd en nadrukkelijk
afstand nam van het D'66-
initiatief van Wessel-Tuin-
stra én van de bestaande en
nog net getolereerde prak
tijk.
Kabinetsvoorstel én Wes-
sel-Tuinstra liggen voorlopig
in de wetsgevingsijskast van
de Raad van State, waar een
advies wordt voorbereid over
beide voorstellen. Dat advies
en de voorstellen zullen uit
eindelijk de basis moeten
vormen voor wetgeving.
Maar iedereen weet dat ook
in het tweede-kabinet Lub
bers de christen-democraten
niet vreselijk veel haast zul
len maken met wetgeving.
Dat hoeft ook niet, zo lang
de medische wereld samen
met het kabinet naar normen
op zoek gaat die kunnen
standhouden tot het moment
waarop wetgeving wel ge
maakt wordt. KNMG-voor-
zitter Derksen erkent dat het
zoeken naar normen een bui
tengewoon tijdrovende zaak
kan zijn. „Uiteraard denken
ook artsen, net als andere
mensen, verschillende over
deze zaak. Er zijn genoeg art
sen die euthanasie altijd zul
len afwijzen. Maar ook de
politiek komt er niet uit De
standpunten zullen niet te
overbruggen zijn", aldus
Derksen.
Maar hoe, moet dan de
vraag zijn, zullen de medici
en de politici dan normen
kunnen opstellen die zowel
aan de bestaande praktijk
(van enkele duizenden
euthanasiegevallen per jaar)
als aan de strafbaarstelling
uit het wetboek van Straf
recht tegemoet komen? Zal
het gezoek naar criteria niet
een alibi zijn om eventuele
wetsvoorstellen met te meeil
kracht tegen te kunnen hou-1
den? Weliswaar hebben CDAl
en WD afgesproken dat het!
kabinet binnen zes maanden I
na ontvangst van de advie-j
zen van de Raad van State I
een standpunt (geen wets-
voorstel of 'proeve') op tafel l
te leggen, maar dat 'stand-1
punt' kan voorlopiger van I
karakter worden naarmate!
de discussies in de medische
wereld over de wenselijkheid!
van strafuitsluiting mindei|
concreet worden. Anders
zegd: als de medici er al dis-I
cussiërend met het kabinet!
niet uit komen, hoe moet het I
kabinet dan een wetsvoorstel f
formuleren.
Laat staan dat I
zo'n kabinet een voorstel van
wet van één van beide coali
tiegenoten (de WD) zou
kunnen omarmen.
Wat er in de tussentijd wel
gebeurt is dat het rechters
recht, dat in de euthanasie
kwestie nu al ruim tien jaar f
de praktijk kleurt, nog zeker
geruime tijd normstellend
zal blijven, terwijl de wetge
ver (Tweede Kamer en rege
ring) oude en steeds verder
verouderde bepalingen uit i
het strafwetboek overeind
houden.
TUNIS (AFP/DPA) - De slechte eco
nomische toestand en woekerende
corruptie zijn de voornaamste facto
ren geweest bij de keus van de Tune
sische president, Habib Bourguiba,
om de econoom en belastingexpert
Rashid Sfar te benoemen als vervan
ger voor de lang dienende premier
Mohamed Mzali. Dit menen diploma
ten in Tunis.
De 82-jarige president Bourguiba, die met
zijn gezondheid tobt, verraste dinsdag door
zijn grondwettelijke opvolger Mzali te ont
slaan en hem te vervangen door de minister
van economie en financiën, Rashid Sfar.
De sinds 1980 in functie zijnde Mzali was
tijdens het congres van de regerende Socia
listische Destour-partij (PSD) in juni door
Bourguiba nog gelauwerd als 'zoon' die hij
'vandaag en morgen' vertrouwde. De aftre
dende prémier wordt er verantwoordelijk
voor gesteld dat de Tunesische economie niet
is gesaneerd, en de buitenlandse schulden tot
rond 10 miljard gulden en het tekort op de
handelsbalans tot rond 2 miljard gulden
(1984) zijn opgelopen.
De instorting van de
olieprijzen, de sinds 1984 dalende inkomsten
uit het toerisme en de door buurland Libië
afgedwongen terugkeer van Tunesische ar
beiders hebben geleid tot een groot tekort
aan deviezen. Ernstige droogte leidde dit jaar
tot slechte oogsten in Tunesië.
De vervanging van Mzali door Sfar tekent
de vastbeslotenheid van Bourguiba na een
aantal schandalen de welig tierende corrup
tie aan te pakken, menen diplomaten. Zijn
eigen zoon, Habib Bourguiba jr., verloor in
januari zijn kabinetspost nadat hij een func
tionaris verdedigde die in verband werd ge
bracht met corruptie. „De staat kijkt uit naar
iedereen die openbare gelden en de nationale
rijkdom misbruikt. Ik zal daarvan niet af
wijken", verklaarde Bourguiba tijdens het
PSD-congres.
Het dagblad L'Action van de PSD noemde
de 52-jarige Sfar, die de portefeuille van eco
nomische zaken blijft beheren, woensdag
„een voorbeeld van oprechtheid en integri
teit, wiens beroeps en politieke loopbaan is
gewijd aan het bewaren van de staats-fond-
sen en het nationaal belang".
Sfar, die als premier volgens de Tunesische
grondwet de opvolger van Boruguiba zal f
worden na diens overlijden, neemt het pre
mierschap over in een tijd dat nog steeds on
rust heerst op de universiteiten in het land. I
De langdurige confrontatie met het machtige
vakverbond UGTT is echter in het voordeel j
van de Tunesische regering beslecht. De
UGTT, waarvan de vroegere 72-jarige leider:
Habib Achour gevangen zit, is weer op de lijn f
van de partij gebracht. Maar of dat vol
doende is om de ontevredenheid onder bevol
king over de economische situatie in de hand
te houden moet worden afgewacht.
Oorzaak van de sociale onrusten in begin 5
1984 was een prijsverhoging van de eerste le-
vensbehoeften. Het onderdrukken van de
'broodopstand' kostte volgens officiële cijfers
80 mensen het leven, andere bronnen spraken
van ruim 200.
Van onze redactie buitenland
DE BLOKKADES die
sinds eind vorige week
de grensovergangen
tussen het Griekse en
Turkse deel op het
eiland Cyprus hermeti
sche afsluiten, vormen
de ernstigste crisis sinds
jaren op dit verscheurde
eiland.
De Turks-Cypriotische
leider Denktash liet vrijdag
de doorlaatposten tussen zijn
eenzijdig uitgeroepen minis
taatje, de Turkse Republiek
Noord-Cyprus', en Zuid-Cy-
prus, dat onder gezag staat
van de internationaal er
kende Grieks-Cyprische re
gering sluiten. De maatregel
was volgens Denktash een
reactie op de 48 uur durende
Grieks-Cyprische blokkade
van de doorlaatpost in Nico
sia tijdens het omstreden
driedaagse bezoek van de
Turkse premier Ozal aan
Noord-Cyprus en de kritiek
op dat bezoek van VN-func-
tionarissen. Als gevolg van
Denktash' stap werden on
geveer 650 Deense en Oos
tenrijkse VN-troepen in de
Turkse zone afgesneden van
hun hoofdkwartier in Nico
sia.
Na overleg met VN-verte-
genwoordigers liet Denktash
maandag weten dat de
grensovergangen tussen
beide delen op het eiland
voor onbepaalde tijd geslo
ten zullen blijven voor bui
tenlanders, diplomaten en
VN-troepen. Diplomaten en
Grieks-Cyprische functio
narissen zien in de actie van
Denktash vooral een poging
om een gelijkwaardige sta
tus af te dwingen voor de
Turks-Cyprische minder
heid ten opzichte van de
Grieks-Cyprioten (72 pro
cent van de totale eilandbe
volking). „Wij zijn bereid
(met de Grieks-Cyprioten)
als gelijkwaardigen te on
derhandelen over de voor
waarden waaronder de
doorlaatposten weer kunnen
worden geopend", zo zei
Denktash zaterdag.
Tot dusver is er nog geen
officiële reactie gekomen
van de Grieks-Cyprische re
gering. Een hoge regerings
ambtenaar liet wel weten
dat de regering over bewij
zen beschikt dat de actie was
voorbereid en door Ankara
goedgekeurd vóór het begin
van het bezoek van Ozal.
Turkije is het enige land dat
de in november 1983 eenzij
dig uitgeroepen 'Turkse Re
publiek Noord-Cyprus' er
kent.
De VN heeft een in totaal
2.300 man groot vredeskorps
op het eiland. Door de blok
kade zijn behalve de 650
Deense en Oostenrijkse troe
pen ook nog 1.000 buitenlan
ders in het Turkse, noorde
lijke deel van Cyprus versto
ken van VN-bij stand.
Begin vorig jaar troffen
Denktash en de Grieks-Cy
prische president Spyros
Kyprianou zich voor het
eerst sinds '79 in New York
voor een gespreksronde on
der leiding van VN-secreta-
ris-generaal Perez de Cuel-
lar over pogingen het ver
deelde eiland te herenigen.
Cyprus is al verdeeld sinds
een Turkse invasie op het
eiland in '74 die volgde op
een Grieks-Cypriotische
staatsgreep. 25.000 Turkse
troepen houden het noorde
lijke deel (38 procent van het
grondgebied met 130.000 in
woners) nog steeds bezet ter
wijl in het zuiden 550.000
Grieks-Cyprioten wonen. De
Grieks-Cyprioten zijn voor
stander van een sterke cen
trale regering, waarin beide
gemeenschappen naar even
redigheid zijn vertegen
woordigd. De Turks-Cyprio
ten streven daarentegen
naar een hoge mate van
autonomie in een federaal
staatsverband. Inplaats van
de 38 procent van het eiland
zijn de Turks-Cyprioten be
reid met ongeveer 29 procent
van het grondgebied genoe
gen te nemen terwijl Denk
tash vorig jaar al zijn eis
voor een roulerend presi
dentsschap liet vallen. De
Turks-Cyprioten hebben
zich er inmiddels bij neerge
legd dat Cyprus een presi
dentieel regime zal houden
waarbij de president een
Grieks-Cyprioot en de vice-
president een Turks-Cy
prioot zal zijn. Als tegen
prestatie eiste Denktash tij
dens de besprekingen in
New York wel de porte
feuille van buitenlandse za
ken op om het beeld van Cy
prus als een gemeni
Grieks-Turkse staat nai
buiten te kunnen present^
ren.
.Die voorzichtig begoni^j
besprekingen over de
komst van het eiland zS]
door de nu opgewor]
blokkades in gevaar Si
bracht Buitenlandse dip'j
maten op het eiland houd/
er al srieus rekening mee dj
deze nieuwe situatie de ij
nadeslag zal betekenen vo»
de eerder zo succesvol
gonnen bemiddelingsp<#|
gen van Perez de Cuellar.
Van een onzer verslaggevers
HAAG - De stichting
-Verbiedt de kruisraketten'
beeft besloten in hoger beroep
te gaan tegen het vonnis van
de Haagse rechtbank ln het
kruisrakettenproces tegen de
staat.
Van de ongeveer 20.000 me
de-eisers, die in november 1984
I het unieke proces zijn gestart,
he
g«
Pi
ei;
lir
m
be
er
de
tu
15
Van een onzer verslat
HEERLEN - De woningbouwveren
maar heil in sloop van de vier tore
jaar 1964) in de Heerlense wijk Di
plaats wil ze 165 nieuwe woningen t
Andere oplossingen betekenen v
niging geen oplossing van de tallo;
leegstand is enorm. De voornaams
[slechte woonsfeer. De drugshande
kwam er heroïneprostitutie en dat 1
criminaliteit en vandalisme met zie
I niets mee te maken wilden hebben,
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Nederlanders
die fout waren in de oorlog,
zijn niet over één kam te
scheren. Tot die conclusie
komt Henk Stouten (77), ja
renlang directeur van een
drietal inrichtingen waar
politieke delinquenten na de
oorlog vastzaten, in zijn gis
teren verschenen boek 'Naar
verkeerd spoor'.
Stouten heeft in de jaren
dat hij directeur was van
strafinrichtingen, gespek-
ken gevoerd met 500 poli
tieke delinquenten, mensen
die veroordeeld waren we
gens collaboratie en andere
samenwerking met de
Duitse bezetter.
Volgens Stouten valt de
groep foutelandgenoten in
drie delen uiteen: mensen
die fout waren zonder poli
tieke overtuiging, mensen
die de politieke filosofie van
het nazisme deelden en
daarin een legitimering
vonden voor gewelddaden
en mensen die de politieke
visie van de bezetter deelden
zonder zelf tot euveldaden te
komen. Die laatste groep liet
volgens Stouten overigens
wel toe dat zijn onderge
schikten in de fout gingen.
De rustende gevangenis
directeur concludeert in zijn
boek dat van de heropvoe
ding die de Nederlandse
overheid voor ogen had voor
de politieke delinquenten,
weinig of niets terecht is ge
komen. De meeste delin
quenten voelden zich niet
fout en wilden dus van her-
or
aa
so
Dl
nc
sti
ze
da
bc
H:
Ni
de
ra
ri(
W
K<
wi
va
ge
ee
op
ne
m;
gr
pe
de
de
Df
he
ee
no
an
de
se<
mi
w«
ge
de
va
scl
he
di<
sp
ge
SINDHOVEN (ANP) - Het
woensdag ingestelde onder-
oek naar de herkomst van de
'egen staven dynamiet, die
usndag zijn gevonden in een
iiantsoen in Eindhoven, heeft
,°g niets opgeleverd. Het zijn
(cY^11 \an een bekend merk.
eik wil de politie niet zeg-
De Centrale Recherche
iniormatiedienst (CRI) in Den
ag i® ingeschakeld om na te
»aan aan wie het bedrijf de
jC™ dynamiet heeft gele-
Daarvan wordt verplicht
n boekhouding bijgehouden.
I staat, aldus de politie,
er Se^n ontstekingsmecha-
.m,e bij de staven dynamiet
b'gens de politie is het
iit dat de springstof
passerende trein is ge-
iDrinóot ^6t Pakketje met
>ra^l was namelijk inge-
L Eerder had een zegs-
-aw _ye,rklaard dat de plastic
ie springstof gewoon op
tenH g' v°or zover be-
inti., niemand de ver-
tch kheid voor het
lino n van de spingla-
"në opgeëist
1
me
nir
de
ver
bec
hal
hei
spr,
nie
I
mir
nac
sie\
wa
wa,
we:
fin|
woi
gas
bri;
ree
ven
for:
ger
dus
sta:
var
dieJ
gla:
(ADVERTEN
