INTBUT
SNV-VRIJWILLIGSTER WIENEKE DE SMET:
'laatselijk nieuws
rneuzen
ïtranchement
■ede
[Sluis
DAGEN
e4in1 krant"
NA ZEELAND 3 .7ATErdAG 5 JUL11986
VAN ZEELAND
ert - De Goese R&B for.!
_e The Juk Joints treedt
Ivond op in het Terneu-
fc café Manhattan. Het
lert begint om 22.30 en de
lee is gratis. Het optredeft
kt plaats in het kader van-
promotie-tour van del
id, want er is onlangs een
(we lp van de groep ver-|
Enen.
i - In de zaal van het Le-i
des Heils-gebouw aan de
evisserstraat wordt mor-1
(zondag) om 19.00 uur dek
'Als een dief in de nacht'
Itoond. De toegang is gratis
*De film gaat over een racet,
(en de tijd om het leven tel
■den van een jongen die
Jr een cobra gebeten is. Dan
t verhaal van zijn verloofde
fety die enkel voor het hedenj
Jft met weinig zorg voor de
(komst. Tot ze onverwachfl
1 aanreking komt met
hperium', een wereldrege-l
|g.
Ltuurwandeling VW-Re-
hnchement houdt woensdad
juli een natuurwandeling
jor het Belgische Zwin-ge-
(ed. Deze tocht staat onde|
iskundige leiding en k
jor deelname vier gulden i
fersoon. Men start 's morgen
Jn 9.00 uur bij De Witte Koks-
luts. De deelnemers moeteij
larzen en franken meene-
(en. Men brengt tevens
ezoek aan het vogelpark.
uinwedstrijd - Deelnemen!
fan de tuinwedstrijd in Eeds
In aspirant-deelnemers en be
langstellenden worden maan-
Bag 7 juli om 20.00 uur ven-
Lacht in Hof van Eede. tal
lullen zij over de wedstrijil
pan gedachten kunnen wisse]
ken met de organiserend
klorpsraad 'Een kern waar pij
In zit' en de jury. Gesproker
Jbal worden over hoe vaak dj
Ijury op bezoek komt, de prijy
Ken en waar rekening mei
1 dient gehouden te worden tij
(dens de wedstrijd.
School - In de week van 71
en met 11 juli wordt op de b
sisschhool St.-Jan het scha
jaar 1986-'87 afgesloten
diverse activiteiten. Maand:
7 juli is er op school een r
creatieve middag. Dinsdagj
juli wordt deelgenomen aan4
gezamelijke sportdag die voa
de Sluisse basisscholen wol»
gehouden op het gemeentel*,
sportcomplex aan de Zui|
dijkstraat. Woensdagavond!
er een fiets-zoektocht. Star
tussen 17.30 en 18.30 uur van:
het schoolplein. Donderda
avond wordt door leraren,
den van de oudervereniging a
het bestuur voor de leerling®
en hun ouders het toneelst»
'De Dubbele Koning' opg<
voerd. Dit stuk wordt om 191
uur gebracht in het genaeaj
schapscentrum 't Zoute Ve
v
bat kan. Met zo'n
injblijvend proef-op-de-
lom aoonnement op die
kllemenselijk gevaneerde
14-in-l -krant.
(Vul dus snel in die bon
len stuur 'm op. Dan
kleppert uw krant heel
binnenkort 24 dagen
lang voor half geld in de
bus.
MIJ DE STEM
jvendop proef
LVE PRIJS VAN 10,50.
hl ik op uw acceptgirokaart).
nveloppe zonder postzegel opsturen
ntwoordnummer 112.
kan ook: 076-236911
i Een groep verkoopt haakwerk langs de straat, met name aan de toeristen.
Naaiproject. De mensen moeten gedwongen buiten zitten want er is geen gebouw.
Zimbabwe een vredig land
Door Willy van Leeuwen
IJZENDIJKE - Duizenden kilometers van
huis heeft Wieneke de Smet anderhalf jaar
lang als ontwikkelingswerkster in Afrika
gewerkt. De IJzendijkse is nu bijna zeven
weken terug in ons land. Nog enkele dagen
en dan vertrekt ze weer naar Harare, de
hoofdstad van Zimbabwe.
„Het is een prachtig land," vertelt ze op een zon
nige zaterdagmiddag, terwijl ze een weekeinde bij
haar ouders is.
Een bijna 30-jarige IJzen
dijkse, die anderhalf jaar ge
leden familie en kennissen
'in de steek' liet om haar
krachten aan de bevolking
van Zimbabwe te geven. „Ik
ben er eigenlijk toevallig ge
komen," vervolgt ze haar
verhaal. „Ik studeerde so
ciale pedagogiek. Deze studie
heb ik niet afgerond, door
mijn vrijwilligerswerk voor
de Landelijke Vereniging
van Wereldwinkels kwam ik
in aanraking met de SNV."
De SNV (Stichting Neder
landse Vrijwilligers) had een
mogelijkheid om in Zim
babwe te gaan werken. Wie
neke: „Door mijn opleiding
en ervaring kwam ik hier
voor in aanmerking. Ik wilde
trouwens toch naar een land
dat in opbouw is". De vaca
ture in Zimbabwe moest met
spoed worden opgevuld.
Het Zimbabwes Women
Bureau (ZWB) zat met spoed
op een vrijwilliger te wach
ten. Het had al een jaar geen
hulp meer gehad en de laat
ste 'witte' vrouw (Wieneke
praat voortdurend over witte
in plaats van blanke, omdat
ze dat daar gewend is) was
ook in die tijd vertrokken. Ik
heb veel contact gehad met
mensen die daar al hebben
gewerkt. Daarnaast kreeg ik
een voorbereidende cursus
over Afrikaanse cultuur. Een
heel snelle procedure, zodat
je niet helemaal blanco daar
arriveert."
Anderhalf jaar geleden
vertrok de oud-IJzendijkse
dus naar Harare, waar het
ZWB een kantoor heeft. „Dit
bureau is met een tweehon
derd projecten bezig, ver
spreid over het hele land. Er
zijn twee medewerksters en
elf veldwerksters verzorgen
de dagelijkse gang van zaken
bij de projecten'".
Vanaf het begin had Wie
neke veei contact met de
plaatselijke bevolking. „In
het begin heb ik heel erg ge
twijfeld. Ik had slechts twee
weken een Shona- (naast En
gels en Ndebele de voertaal)
cursus gehad en het was toch
wel moeilijk de mensen te
begrijpen. Daarnaast kom je
in een totaal andere cultuur
terecht en dat maakt het ex
tra moeilijk."
Een moeizame start dus.
„Ik vroeg me telkens af wat
is nu belangrijk voor die
vrouwen. Als ik op het plat
teland kwam moet ik dan
dansen, zoals de bevolking of
niet? Moet ik wel of niet ge
lijk met hen gaan zitten, het
was echt wel even wennen."
Vanuit Harare, waar ze
haar thuisbasis en woning
heeft, bezoekt de SNV-mede
werkster de verschillende
projecten, sommige op acht
honderd kilometer afstand
van Harare. Ze schrijft daar
vooral verslagen over de pro
jecten, maakt foto's en geeft
de veldwerksters les in com
municatietechniek. Uit de fo
to's moet een veelvoud aan
informatie naar voren ko
men, zodat het voor de do
nors van de projecten duide
lijk is wat er allemaal met
het geld gebeurt. Ze werkt er
vooral met vrouwen.
Rassenscheiding
Ze vertelt: „Zes jaar gele
den werd Zimbabwe onaf
hankelijk. De witte mensen
hebben zich enorm misdra
gen. In de maatschappij is er
een duidelijke rassenschei
ding. De witte mensen heb
ben in de stad nog steeds een
bepaalde betekenis. Ze heb
ben bedienden alsof er nog
nooit iets voorgevallen is.
Ook voor de ontwikkelings
werkers is het nog niet altijd
even gemakkelijk om er te
komen Werken".
Toch is er vanuit de bevol-
Wieneke de Smet terug in IJzendijke.
king veei waardering voor
het werk dat de vrijwilligers
daar doen. „De mensen weten
best wat ze willen. De projec
ten betekenen namelijk geld
voor de bevolking. Jij als
vrijwilliger bent uitgekozen
om te helpen. Laat dan maar
eens wat zien, wordt er vaak
door hun gedacht".
Wieneke somt meteen een
aantal projecten op waar de
bevolking in samenwerking
met het ZWB mee bezig is.
„Zimbabwe moet het voor ze
ventig procent van de land
bouw hebben. De vrouwen,
die veelal het landbouwwerk
doen, voelen zich verant
woordelijk voor hun gezin.
Bij de naaiprojecten maken
ze schooluniformen, er is een
pottenbakkerij en op het
platteland is er ook nog een
bakkerij. Verder zijn er ook
nog de traditonele projecten
zoals manden maken van
matjes bamboe".
Toch ligt Wieneke's werk
meer op het terrein van de
informatie-overdracht. „Ze
moeten leren hun projecten
naar buiten toe over te bren
gen. Over drie jaar moeten ze
zelf hun publiciteitsmate
riaal kunnen maken, als
mede de programmaboekje."
Kortom hoe maak je het best
reclame voor je eigen pro-
dukt.
Training
Het werken in Zimbabwe
heeft natuurlijk een be
paalde charme. Naast de ad
ministratieve beslommerin
gen en het werken in de doka
is het voor Wieneke veelal
cent van de totale bevolking.
Zij spelen in het bedrijfsle
ven nog een belangrijke rol.
Er is een langzame weg naar
het socialisme. Er is geen
grondonteigening en er zijn
betere arbeidsvoorwaarden.
Er is veel vooruitgang, die
voor sommigen zelfs nog niet
snel genoeg gaat. Daarnaast
ondersteunt de regering de
langbouwcoöperaties. De
witten zijn niet allemaal
welwillend en hebben enige
moeite met het socialisme.
Zwarten en witten leven op
eigen wijze. Ik blijf dus toch
eigenlijk altijd een buiten
staander."
Toch blijkt er gelukkig
weinig reden tot paniek.
„Zwart en blank leven naast
elkaar. Ik ken een aantal
ANC-mensen, lieden die lid
zijn van de beweging die
vecht voor een 'vrij' Zuid-
Afrika, in Harare. Zij vech
ten dag en nacht voor hun
land. Ook in Zimbabwe zelf
heb je dissidenten. Er is poli
tieke consideratie. De rege
ring streeft ernaar tussen wit
en zwart vrede te scheppen
en dat lukt wonderwel. In het
verleden was er misschien
hetzelfde aan de hand als in
Zuid-Afrika, nu leven ze er
in een prettig en vredig kli
maat."
- foto wim kooyman W OCStij II
reizen en vergaderen. Op het
platteland zijn het lange
werkdagen. Opstaan om half
vijf 's morgens is normaal.
„Uitslapen tot zeven uur wil
ik dan ook niet. Bij aankomst
bij een dergelijk project, we
reizen met een kleine truck,
wordt er door de plaatselijke
bevolking gezongen en ge
danst. Ze weten dat ze steun
en geld van de ZWB kunnen
verwachten en zijn dan ook
altijd bereid mij te helpen".
Het vervoer naar de pro
jecten, die veelal in afgelegen
gebieden liggen, gebeurt dus
met en kleine truck. Er is in
Zimbabwe een netwerk van
asfaltwegen, maar in het
binnenland zijn er nog erg
veel zandwegen en slechte
paadjes. Wieneke raakte eens
vast in een rivierbedding,
maar rivierossen hebben
haar eruit getrokken. Mocht
ze hierdoor bijvoorbeeld op
een later tijdstip bij een be
paalde plaats arriveren, dan
is er nog niemand ongedul
dig. „Als ik heb vastgezeten
of verdwaald ben, dan wil de
plaatselijke bevolking in die
gebieden met alle plezier
soms vele uren wachten. Het
gebeurt bijvoorbeeld dat ik
pas de volgende dag aankom,
maar dan staan ze weer op
hetzelfde tijdstip en op de
zelfde plaats te wachten. Dit
geeft toch een plezierig ge
voel."
Vredig
Praten over Zimbabwe is
toch ook praten over apart
heid. De problemen omtrent
Zuid-Afrika zijn algemeen
bekend. „Er is daar nu een
vredige situatie. De witte be
volking is ongeveer vijf pro-
„Zimbabwe is trouwens
een mooi land. In de hoog
vlakte is het altijd zonnig en
nooit benauwd, terwijl in het
noorden veel groen is. Het
oostelijk gedeelte heeft veel
bergen, terwijl het in de
laagvlakte droog is. „Daar
zijn de gbieden over tien jaar
wellicht in een woestijn ver
anderd."
Wieneke heeft nu ander
half jaar in dit land gewerkt.
Wat gaat er nu gebeuren?
„Deze week ga ik weer terug
voor eenzelfde periode. „Ik
heb namelijk voor drie jaar
getekend. Misschien vraag ik
na deze periode wel verlen
ging aan of zoek ik een ander
land uit.
Toch werkt ze met plezier
voor het ZWB. „Het is onder
steunend werk. Een plaatse
lijke organisatie door zwarte
vrouwen opgericht, die we
ten wat ze willen en er allen
behoefte aan hebben om hun
ideeën met professionele
hulp uit te dragen. Wij verle
nen eigenlijk een overdracht
van vaardigheden, daarmee
is mijn werk wellicht het
best omschreven. Ik leer
minstens net zoveel van hen,
als zij van mij. Het is tweele
dig."
Waarom is ze eigenlijk
naar dit verre land gegaan?
„Ik denk dat ik er een ruimer
wereldbeeld door krijg. Het
is een geweldige ervaring,
waarbij je alleszins veel con
tact hebt met de mensen
daar. Ik vind het een investe
ring van jezelf. Je moet je in
een andere cultuur inleven,
maar je krijgt er veel voor
terug.
Cultuur
Vooral de andere cultuur
lijkt op zich al een hele bele
venis. Er is geen sociale ze
kerheid of pensioen zoals
hier. De landbouw is hun
eigen voedselvoorziening. De
vrouwen werken er hard,
terwijl de mannen veelal in
de steden werken. „De vrou
wen moeten er altijd wer
ken," vervolgt Wieneke, ter
wijl ze enige foto's van pro
jecten laat zien. „Er is daar
veel werkloosheid. De man
nen doen nog weinig aan de
zogenaamde vrouwenwerk
jes, terwijl de vrouwen, dat
zie je ook vaak op de foto's,
het zware spul op hun hoofd
moeten dragen."
De vrouwen hebben er nog
niet zoveel inspraak. Vooral
wat de inspraak betreft is het
in Zimbabwe totaal anders
dan hier. „Er is een partijlijn,
een beperkte pers, terwijl het
organiseren van een echte
oppositie moeilijk is. De be
volking mag best kritiek le
veren en er zijn inspraakpro
cedures. Er is geen onvrije
toestand en dat is al belang
rijk."
Wieneke was en is altijd
nogal veel met politiek bezig
geweest. Tijdens haar ver
blijf in ons land heeft ze ech
ter geen tijd om daaraan te
denken. Het laat haar echter
niet los. De tweede periode in
Zimbabwe staat voor de
deur.
Opnieuw een belevenis of
een avontuur? Wieneke weet
het nog niet. Wel weet ze dat
ze met goed werk bezig is. De
zwarte bevolking accepteert
haar zoals ze is. De witte
vrouw voor de verhalen en
de informatie. „Het is een an
der soort leven," verzucht ze
als we samen de kalender en
de vele foto's beijken. Zim
babwe, een mooi land, op
nieuw de thuisbasis voor
deze oud-IJzendijkse.
Bij haar afscheid kreeg Wieneke de Smet geschenken van de plaatselijke bevolking
Een pomp, niet voor drinkwater maar voor de irrigatie
van de tuinen.
Het bestuur van de ZWB in vergadering bijeen.
T20 PAGINA ZEELAND 4
ts zeer geslaagd. De op.
Cs de kinderen dichter bij I
tionale gezondheidszorg!
fngen en tevens de ge,
linigheid van ziekenhuis!
^rzorgenstehuis weg J
Naar de mening van
I Ruiter is men daar zeet
in geslaagd.
Hij vertelt
met name de kinderen!
(veel vragen stelden ent
nu een betere kijk op
inctioneren van zieken-1
en verzorgingstehuis!
kn. In totaal hebben de
[open periode 21 basis-
len een bezoek aan het St
tius gebracht.
r».
