Hobbelweg door
De Klinge krijgt
nieuw wegdek
Wie niet sterk is.
MARKT
.AND
Pater Ruul Swinne
weer even thuis
Kinderkunst da 's pas kunst
eet
istriële
iele wereld aan.
MAURITSMARKTMOET TRADITIE WORDEN
DEBT3S3M
VAN ZEELAND
lad naar uithoek,
(een drukke baan
)r een rustig
Jerflat, eveneens.
|s eenzaam. Dat 't
Jde. Maar wat doe
ïen beseft, dat'die-
Idezelfde situatie
Ier eenzaam gevoel.
Izoekt, komt u wel-
imen, volleybal, een
of samen gezellig
[n samen koken
de schoolkantine?
ekt de eenzaamheid
ier. De een pakt een
erre vriendin,
de buurt en als u
u het nummer van
1st op de achterzijde
centrale nummer
de weg wijst naar de
die informatie over de
onplaats.
DE STEM
GS werpen
zich op
Zoomweg-
polders
WOENSDAG 2 JUL11986
T22 PAGINA ZEELAND 2
MMMeèii
.NCY
TIE
VANUIT MISSIEPOST IN COLOMBIA
Bewoners
Emmapolder
worden
vereeuwigd
examens
Plaatselijk nieuws
Hulst
Clinge
Oud-directeur
De Sterre
vertrekt
Spinnen
Morres toch
in
eerste divisie
Wielertocht TIO
vanuit Oostburg
WPN-premie-
keuring in
Serooskerke
A12
timer CIM-Magazine J
CIM-Magazine en heb
prting van f 22,50. I
OSCHRIFTEN
Vijmegen.
LSt.
king met de Stichting Ideële Reclame. SDtE
Middeleeuwse
markt in Axel
Van ome correspondente
SINT-JANSTEEN - Iedere
twee jaar komt pater Ruul
Swinne uit Sint-Jansteen van
uit zijn missiepost Barran-
quillo in Colombia op vakantie
in Nederland. Op 10 juli wordt
hij ook nu weer verwacht bij
zijn familie.
Voordat hij echter Barran-
quillo verlaat, staat er nog een
grote gebeurtenis voor de
deur. Want paul Paulus VI zal
Colombia en met name de
krottenwijk waar pater
Swinne woont en werkt, be
zoeken.
Het werk dat pater Swinnen
daat met onder andere ook pa
ter Serrarens uit Lamswaarde
verricht, is erg zwaar en moet
onder moeilijke omstandighe
den worden gedaan. Waterlei
ding is mede door zijn toedoen
wel aangelegd, maar de elec-
triciteit valt herhaaldelijk uit
en met de riolering en vuilop
haaldiensten is het ook niet al
les.
Toch is er in het project
waar pater Swinne werkt al
heel wat tot stand gekomen.
Een ziekenhuis, een kraam-
centrum, een kerk, een
schooltje, een bank en een
winkel. De bedoeling is dat de
bewoners deze voorzieningen
mettertijd geheel zelfstandig
kunnen runnen. De paters
kunnen dan weer aan een
nieuw project beginnen.
Met plezier komt pater
Swinne naar zijn moeder in
Clinge. Op zijn vakantiepro
gramma staan aangename za
ken, zoals een 40-jarig pries
terjubileum van drie confra
ters Camillianen. Pater Serra
rens uit Lamswaarde en pate
de Caluwé uit Koewacht zij)
twee van de feestelingen. Te
vens wordt de theoloog H. va
Neerven die reeds verschil
lende jaren als lekenpastor b
pater Swinne in Colombi
werkt op 15 augustus te Bakt
tot priester gewijd.
Toch brengt zijn vakanti
ook een minder prettige zaa
mee, want ook een ziekenhuis
opname staat op zijn agend;
Verder moet er nog gewerk
worden ook, want de thuispos
van de Camillianen vraaj
aandacht door middel va
vergaderingen en bijeenkom
sten.
Van een onzer verslaggevers
AXEL - De taferelen zoals die door Breughel
en zijn tijdgenoten op het doek zijn vastgelegd
komen vrijdag in Axel tot leven.
Dan wordt vanaf 's middags het marktplein voor
het stadhuis het toneel voor een Middeleeuwse markt.
Een levendig en kleurrijk gebeuren, geïnspireerd op
de Middeleeuwse stadsmarkten waar het volk uit de
omliggende plaatsen naartoe kwam om de noodzake
lijke levensbehoeften aan te schaffen, handel te drij
ven of een 'medische' behandeling te ondergaan.
Aan dat laatste heeft het or
ganiserende Axel-Promotion
zich maar niet gewaagd. Maar
voor het overige wordt gepro
beerd de sfeer van het Middel
eeuwse volksvertier en de
daarbijbehorende smulpartij
en, overvloedig overgoten met
gerstenat, zo dicht mogelijk te
benaderen.
Het evenement is op touw
gezet in het kader van de
feestelijkheden rond de her
denking van het feit dat prins
Maurits 400 jaar geleden de
Spanjaarden Axel uitjoeg.
Geen wonder dus dat het
feestgedruis tot 'Maurits-
markt' is gedoopt. Een markt
waarvan de initiatiefnemers
nu al vinden dat het een jaar
lijkse traditie moet worden.
Een plaatselijke bakker,
slager en vishandelaar passen
hun assortiment voor die dag
aan en verhandelen boerenbo-
ter, scharreleieren, geitekaas,
aardewerk, vis bij afslag,
vlees, worst, ham, bloedworst
en, naar Middeleeuws gebruik,
levend pluimvee. Dat wordt
voornamelijk aangevoerd door
de kleindiervereniging Ter
Verbetering, die ook konijnen
en cavia's meebrengt.
De klederdrachtengroep
Axel richt voor de gelegenheid
een kraam in met museum-
voorwerpen en de vereniging
Den Ouwen Woagen stalt een
keur aan kijk- en doevoor-
werpen van vroeger uit. Zoals
de koninginnewagen, een lijk
wagen, een windmolen, en een
kerksjees. Guust Mortier uit
Sint-Jansteen geeft demon
straties met een trapzwingel-
molen, waarmee hij in het
verleden ook op grote mani-
Van onze correspondent
EMMAHAVEN - Alle in
woners van de Emmapol
der worden voor het nage
slacht vereeuwigd. Zondag
13 juli worden ze rond het
middaguur op hun paas-
best verwacht bij café Het
Verdronken Land om ge-
zamenlijk op de foto te
gaan.
De fotosessie is een ver-
I volg op de geslaagde Em-
mahavenkermis. Een tra
ditie die afgelopen week
eind in ere werd hersteld.
Er was volop muziek voor
jong en oud en er kon ook
worden gekaart en gescho
ten. Voorts kon de jeugd
terecht bij een bollen-
kraam en een lijntrek-
kraam. Daarnaast waren
er nog wat kraampjes an
tiek, schilderijen en andere
snuisterijen. Aan de ker-
misbarbecue deden meer
dan 200 mensen mee. Zon
dag bracht ook de fanfare
De Scheldezonen nog een
bezoek aan Emmahaven
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
Kantoren
S Terneuzen, Hulst en Goes.
..Adressen en telefoon-
loummers op pagina 2.
t Openingstijden:
18 30-12.30/13.30-17.00 uur.
Redactie
Terneuzen: Rein van der
'Helm (editie-chef), Jan
IJansen (plv. chef), Emile
gCalon, Co Meertens, Joep
trommelen, Cor de Boer
iü°to''Ton Koom®n (sport).
Hulst: Frank Deij, Eugène
verstraeten. Middelburg:
denk Postma.
Advertentie-exploitatie
Inspecteur Zeeland:
0. Menu, privé tel. 01150-
f5839.
"5-10
festaties in Duitsland veel be
wondering oogstte.
Charles de Munter trok
vroeger met zijn scharesliep
door het Zeeuws-Vlaamse
land. Dit apparaat met origi
nele trapmolen staat nu in het
museum te Veere, maar wordt
er voor dit doel nog een keer
uitgehaald. Voorts is er het
Zeeuwse Melkschaap met een
aantal dieren, een Middel
eeuwse troubadour (Arno
Sanders), landschapsschilder
Kees Jansen en orgeldraaier
A. Jansen uit Terneuzen.
Echt Middeleeuws is het op
treden van de toneelgroep
Wudder. Die voert, te begin
nen om 19.00 uur, vier keer een
oud wagenspel op. Hongerige
bezoekers kunnen terecht bij
de verschillende eet-
kraampjes, of neerstrijken op
de extra terrassen, waar de
horeca die dag een Breughe-
liaanse maaltijd verzorgt.
Daarvoor wordt een enorme
barbecue op de markt opge
steld. De Mauritsmarkt duurt
van 13.00 tot 21.00 uur.
Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH - Met gezwinde
spoed zullen GS van Brabant
de herinrichting van het pol
dergebied ten westen van
Woensdrecht ter hand nemen
nu de Zuidelijke Zoomweg
daar doorheen wordt geleid.
GS zijn het van harte eens
met de trajectkeuze 2a van
minister Smit-Kroes van Ver
keer en Waterstaat voor de
Zuidelijke Zoomweg. De weg
loopt van Bergen op Zoom
naar Antwerpen en maakt on
derdeel uit van de snelweg
verbinding tussen Rotterdam
en Antwerpen, waarvan het
tracé van de noordelijke
Zoomweg nog moet worden
vastgelegd.
HILVERSUM - Ton Smies uit
Axel slaagde aan de Muziek-
pedagogische Akademie te
Hilversum voor het examen
eerste graands muziekleraar,
akte schoolmuziek B.
Vrijkaarten - Als het Ant-
waarps Teater een nieuwe
productie uitbrengt,worden in
de etalages van heel wat mid
denstanders affiches uitge
hangen. Voor deze vrijwillige
reclame-makers heeft het tea
ter van Ruud de Ridder een
leuke attentie. Na verloting
mogen twee mensen gratis
naar de voorstelling. Deze
keer won Ko Jansen uit Hulst
twee vrijkaarten. Hij kan in
de maand juli de doldwaze ca
priolen gaan bekijken die
voorkomen in 't is wèr show in
den bungalow.
Prijskaarting - Aan de prijs-
kaarting in bar-restaurant
Cecilia deden 22 kaarters mee.
Uitslag 1. F. de Nijs, 2. J. de
Burger, 3. R. van de Branden,
4. D. Scheele, 5. A. de Koek.
Hengelen - Vissersvereniging
De Clingse Hengelaars bindt
zaterdag 5 juli de strijd aan
met Geduld Overwint Alles
uit Axel. Dit gebeurt aan de
Verkorting langs de Staten-
boomweg, vanwege het grote
aantal deelnemers. De wed
strijd begint om half twee en
duurt drie uur. De wisselbeker
is momenteel in het bezit van
GOA. De prijzen worden uit
gereikt door Leonard de Bl-
ijzer, voorzitter van de wed-
strij dcommissie.
Van onze correspondente
HULST - De leerlingen van de boven
bouw van de basisschool de Moer-
schans in Hulst tonen in de ontmoe
tingsruimte van het gemeenschapscen
trum den Dullaert enkele prachtige
stukjes 'kunst'.
Tot 7 juli kunnen ouders en belang
stellenden het resultaat bewonderen
van de batiklessen die de oudere groe
pen kregen van Imelda Luyten-Crau-
wels. Zij leerde de leerlingen de ver
schillende technieken van het batik
ken. Er werd maanden geoefend met
was en heel wat lapjes werden in ver
schillende kleurbaden gedompeld. De
eindresultaten zijn het bekijken meer
dan waard. De school vermeldt dan ook
met trots: 'Kinderkunst da's pas kunst'.
Dit jaar hebben de kunstenaars in de
dop vooral gewerkt met enkele the
ma's. Zo zijn er enkele voorbeelden van
huizen in ariis-blauwe tinten en twee
soorten abstract werk. De composities
met driehoeken en vierkanten kregen
vooral de kleurcombinaties geel, bruin
en rood. Grappig is een ijsco-etend
mannetje naast een impressie van de
Amerikaanse vlag. Een fleurig geheel
van een aantal werkstukjes die, zoals
een van de toeschouwers opmerkte,
men zo zou meenemen om thuis op te
hangen.»
- FOTO WIM KOOIJMAN
Van een onzer wrslaggevers
DE KLINGE - De hobbelige
kasseiweg door het grensdorp
De Klinge, een 'crime' voor het
drukke grensverkeer, krijgt
een nieuw wegdek.
Een nipte meerderheid van
de gemeenteraad van St. Gil
lis-Waas heeft daartoe beslo
ten. Met de verbetering van de
ruim een kilometer lange
hoofdweg is 30 miljoen fran
ken gemoeid.
Voor dat geld komt er niet
alleen een nieuw wegdek,
maar wordt ook de verouderde
riolering vervangen. Het voor-
Van onze correspondente
SINT-JANSTEEN - Oud ge-
neesheer-directeur van De
Sterre mevrouw Jac'. van En
gelen verlaat na een verblijf
van zeventien jaar Zeeuwsch-
Vlaanderen. Per 8 juli ver
huist ze van Sint-Jansteen
naar Eindhoven.
Mevrouw Van Engelen trad
in functie als geneesheer-di
recteur van De Sterre op 1 de
cember 1969. De zwakzinni
geninrichting was toen nog in
Sluiskil gevestigd. Tijdens
haar directievoering ontston
den de bouwplannen voor een
nieuwe inrichting te Clinge.
Mede onder haar leiding wer
den de plannen uitgevoerd en
werd de huidige Sterre ge
bouwd. Ze was tot mei 1980 ge-
neesheer-directeur.
Om met de coureur te spre
ken "Wie niet slim is, moet
sterk zijn' en hij reed de
koers twee keer. Ook in het
dierenrijk vinden we tal van
soorten die de mogelijkheden
missen om iets met kracht te
bereiken en het daarom op
een slimme manier oplossen.
Dat chimpansees puntige
stokjes in mierennesten ste
ken om de erop verzamelde
mieren daarna op te peuze
len, hoeft ons niet te verwon
deren. Het zijn dieren die qua
intelligentie tot de hoogst
ontwikkelde behoren en dan
mag je zo iets verwachten.
Willen ze drinken van water
dat in boomholten of derge
lijke staat en waar ze niet bij
kunnen, dan kauwen ze bla
deren tot een soort spons, do
pen die in het water en zui
gen het vocht daarna op.
Een naar onze mening
sterk staaltje van slimmig
heid maakten we vele jaren
geleden zelf mee. Een forse
Duitse herder (reu en ge
naamd Carlo) raakte in con
flict met een foxhondje, type
'mennenredderken'. Het liet
zich aanzien dat de herder
van dat foxje wel even ka
chelhout zou maken, maar:
fox glipte tussen de voorpo
ten van Carlo, zetten zijn
hoektandjes in een vitaal
deel tussen des herders ach
terpoten en vervolgde zijn
weg. Carlo jankend zijn hok
in, het foxje op zijn dooie ge
mak op huis aan. Zonder ook
maar om te kijken, zonder
enige vrees, alsof er op de
hele wereld geen andere hon
den meer waren. Slim was
het ontegenzeggelijk en hij
gebruikte natuurlijke mid
delen, geen hulpmiddelen.
Buiten de hogere apen en
mensen is werktuiggebruik
bij zoogdieren minder be
kend. Daaromtrent weten we
van vogels wat meer. Dar-
winvinken op de Galapago-
seilanden gebruiken doorns
om insecten uit nauwe sple
ten te peuteren. Als de Egyp
tische aasgier een ei als buit
te pakken heeft gekregen,
kan hij het dikwijls niet met
de snavel openen. Hij neemt
een steen in de bek en slaat
het ei stuk. Meeuwen en
kraaien kunnen we aan onze
eigen Schelde en Noordzee
bezig zien met mossels en
kokkels. Ze halen die op de
Hommels hebben in
gebroken in de bloemen
van de smeerwortel.
dammen of op het slik, maar
krijgen ze niet open. Ze vlie
gen er mee naar de glooiing
of de achter de dijk liggende
weg en laten het schelpdier
op de harde ondergrond val
len. Meestal met succes: de
schelp barst, de inhoud is be
reikbaar.
Ook onze zanglijsters ge
bruiken een hulpmiddel. Zij
zijn verzot op huisjeslakken,
alleen die krijgen ze niet
stuk. Ze nemen de slak in de
snavel en slaan het huisje en
kele malen op een steen of
dergelijke. Ook daar komt de
inhoud dan beschikbaar. Die
activiteiten van zanglijsters
vallen het meest op in de
winter, maar momenteel is
het ook al heel duidelijk te
zien.
Kijkt u maar eens rond in
eigen tuin, in plantsoenen,
aan dijken en dergelijke. U
zult gemakkelijk zo'n lij
stersmidse vinden. Rond een
steen een heleboel gruis van
de huisjes. Mogelijk zijn ze
niet te vinden, want ondanks
de toename van eksters en
kraaien, ondanks het feit dat
die 'alles uitmoorden wat los
en vast zit', als we sommigen
moeten geloven, zijn er nog
nooit zoveel jonge lijsters en
merels geweest.
Opvallend is ook dat er
veel minder dan voorheen
doodgereden worden. Zijn de
sukkels en dutsen eruit gese
lecteerd door ekster en kraai
en zijn alleen de dieren met
kwaliteit nog over? Als het
werkt zoals de natuur werkt,
dan heeft het vast zo ge
werkt.
Een ander slimmigheidje
kunnen we ook dicht bij huis
vinden en wel aan de bloe
men van de smeerwortel (wit
en paars). Onderin bevindt
zich een druppeltje honing en
veel insecten zijn daar gek
op. Zo ook hommels. Nu is die
honing de 'beloning' voor wie
zorgt voor de bestuiving. Dus
voor wie in de bloembuis
kruipt en stuifmeel mee
brengt en meeneemt. Voor de
hommel is die buis te nauw.
Wat nu te doen? Inbreken!
Ze bijten een gaatje aan de
basis of halverwege de
bloembuis, snoepen de ho
ning, maar leveren geen te
genprestatie. Wie niet sterk
is, of in dit geval te dik is,
moet slim zijn.
Nu we het toch over ge-
leedpotigen hebben, een an
dere groep die daartoe be
hoort, is die van de spinnen.
Een web mogen we natuur
lijk ook een hulpmiddel noe
men, maar op een heel aparte
wijze gaat de bolasspin te
werk. Zoals (bijna) alle spin
nen maakt ze een zijden
draad, maar ze maakt er
geen web van. Het is een los
stuk draad met aan het eind
een druppel van een kleve
rige stof. Die draad met
druppel gaat ze rondzwaaien
als een lasso. Zo vangt ze
vliegende insecten.
Ook de schuttersvis werkt
met een druppel. Hij leeft
van insecten die boven het
wateroppervlak zitten, op
planten en zo. Hij zwemt
dicht onder het oppervlak,
neemt een druppel water in
de bek en spuwt die naar het
nietsvermoedende insect. Ge
troffen valt het op het water
oppervlak en is derhalve de
sigaar. Het klinkt eenvoudig,
maar als je er in betrekt dat
zo'n vis de straalbreking in
zijn schot moet incalculeren
is het geen sinecure. Straal
breking? Zet een kopje water
voor u, steek er van terzijde
schuin een potlood in. Op de
grens lucht-water krijgt het
potlood ogenschijnlijk een
knik. We zien de punt van
het potlood op een andere
plaats dan waar hij echt is.
Gezien vanuit het water is
dat ook zo; de vis moet de
brekingshoek verrekenen in
zijn schot.
Tot slot een vogel die niet
zozeer een hulpmiddel ge
bruikt, eerder een handlan
ger. Het zijn de honinggidsen
of honingwijzers, een groep
van zeventien soorten in
Afrika zuidelijk van de Sa
hara. Niet groot en merk
waardig genoeg levend van
bijenwas. Een of twee soor
ten wijzen de mens of de ho-
ningdas de weg naar het nest
van wilde bijen. Beide, mens
en honingdas, zijn gek op ho
ning. Ze openen het nest, ha
len het leeg en de honinggids
doet zich tegoed aan de res
tanten. Enkele eeuwen gele
den al ontdekte een Portu
gese missionaris in Afrika de
voorliefde van de vogels voor
was. Geleid door de geur van
brandende waskaarsen vlo
gen ze zijn kerk binnen en
deden zich te goed aan de op
het altaar staande kaarsen.
Hoop voor de Schelde? Ria
de Wilde uit Kioosterzande
zag 22 juni rond de Platen
van Walsoorden drie zeehon
den. Een grote en twee kleine
van zo'n dertig, veertig centi
meter. Aan komen zwemmen
van elders of zuilen we het
nog ooit beleven dat er weer
zeehondjes geboren worden
op de platen in de Wester-
schelde?
stel werd ingediend doe
CVP-wethouder Karei Vei
helst uit De Klinge. Zijn acl
terliggende gedachte is dat c
hobbelige hoofdstraat niet a
leen van belang is voor hi
drukke plaatselijke verkee
maar ook voor het doorgaanc
verkeer van en naar Nede;
land. Inmiddels is bij het pr<
vinciaal bestuur en het rij
aangedrongen op een spoed:
verlenen van de benodigc
vergunningen. Tevens hoo;
men ook wat subsidie te kui
nen vangen.
Het is de bedoeling dat b<
gin volgend jaar het karw
kan worden aangepakt. I
nieuwe asfaltweg zou dan i
1988 gereed kunnen zijn.
Van onze volleybalmedewerker
HULST - Het eerste heren
team van Morres uit Hulst za
volgend seizoen toch uitkome
in de eerste divisie. In het ai
gelopen seizoen zijn ze uit dez
divisie gedegradeerd, en zak
ten terug naar de tweede. Doe
het terugtrekken van Valbe
vol uit Woerden, kwam er i
de eerste divisie een plaat
vrij, zodat de Hulsternarei
opnieuw op dit nivaeu kunne,
uitkomen.
„Vanmiddag heb ik van d<
NeVoBo de bevestiging gekre
gen, en ik mag zeggen dat ik e:
erg blij mee ben. We wistei
trouwens dat er iets speelde'
aldus een gelukkige Jo Eve
raert, gisteravond. Valbovc
was gedegradeerd uit de ere
divisie en wilde een nieuv
team opbouwen. Dit mislukt
helaas voor hen, gelukkig voo
Morres".
Voor Jan Schut, de nieuw
trainer van Morres, toch wee
een nieuwe uitdaging. „Ik hai
al iets vernomen, maar w
hadden nog geen definitiev
bevestiging gekregen", aldu
Schut, afgelopen week wee
vader geworden. „Vorig sei
zoen hebben ze het niet ge
haald, en dus zal het erg moei
lijk worden. Als we maar eei
aantal goede wedstrijden spe
len. Ze hebben nu ervaring ii
deze divisie opgedaan, en W(
zullen er hard voor moetei
knokken om op dit niveau me
te kunnen".
Van onze correspondent
OOSTBURG - De Oostburgs
wielertoerclub TIO houdt za
terdag 5 juli de Drie Vlaande
rentocht. De tocht heeft eei
lengte van 70 kilometer. Start
en aankomstplaats is Oost
burg.
Gestart wordt om acht uuj
bij het clublokaal van TIO, ca
fé Victory op de Oostburgsi
Markt. Inschrijven daar vana
kwart over zeven. De toch
voert de deelnemers over d
West-Zeeuws-Vlaamse en d
Belgische Oost-Vlaamse we
gen met een gemiddelde snel
heid van 22,5 kilometer pe
uur.
Van onze paardesportmedewerkei
SEROOSKERKE - Op de ter
reinen van manege De Een
dracht aan de Dijkebuurtwe
in Serooskerke wordt zaterda.
de jaarlijkse centrale WPN
premiekeuring gehoudei
(Warmbloed Paardenstam
boek Nederland).
Niet minder dan 125 num
mers staan aangegeven, waar
van een kwart uit Zeeuwsch
Vlaanderen komt. De keurin
gen beginnen om 10.00 uur e
gaan zonder onderbrekin
door tot 17.00 uur.
