Panama's sterke
man brengt VS
in verlegenheid
Lesmateriaal anti-racisme
nog in de kinderschoenen
Intimidatie en bedreiging aan de orde van de dag'
Tanaka beoogt een
politieke comeback
Politieke r
greenpeace-france een jaar na de aanslag op de rainbow warrior
Zieke Bourgiba spreekt vertrouwen uit in premier Mzali
amsterdam;
Ook lokale i
DONDERDAG 26 JUN11986
■ACHTERGROND
GENERAAL NORIEGA FRAUDEERDE
BOEK WIL LEERKRACHTEN DE WEG WIJZEN IN HET ONDERWIJSBOS
nONDERDAG 26 JUN111
ONTSLAG HOOf
T47 PAGINA a
Door Jo Wijnen
HIJ MAG dan wel niet
het feitelijke staats
hoofd zijn, legerleider
generaal Manual Anto
nio Noriega is niettemin
de sterke man in de
Middenamerikaanse
staat Panama. Zijn wil
is daar wet. De Ver
enigde Staten beschou
wen hem als een goede
vriend. De Amerikaanse
president Reagan ge
looft zelfs dat generaal
Noriega zijn land heeft
teruggevoerd naar de
democratie.
Dat is een opvatting die de
Amerikaanse president bin
nen afzienbare tijd gedwon
gen wordt te wijzigen. Want
de Amerikaanse pers - en
vooral de New York Times en
haar welbekende verslagge
ver Seymour Hersh - is druk
bezig de poten onder Norie
ga's stoel uit te zagen. Niet
zonder redenen overigens,
want de presidentverkiezin
gen die Panama in 1984, tot
grote vreugde van de VS, te
rugbrachten op het pad van
de democratie, blijken door
Noriega en zijn medestan
ders uit het leger zwaar ge
fraudeerd te zijn.
Noriega had - onder druk
van de VS - in een dergelijke
verkiezing toegestemd. Voor
het eerst sinds 1968 zou het
Panamese volk zelf weer een
eigen burgerpresident mogen
kiezen. Noriega schoof Nico
las Ardito Barletta naar vo
ren, een bekwaam en orden
telijk econoom die ook de
goedkeuring van de VS kon
wegdragen. Maar toen het
tellen van de stemmen begon,
bleek dat Barletta geen
schijn van kans had tegen de
oppositiekandidaat Arnulfo
Arias Madrid.
Op dat moment besloot ge
neraal Noriega in te grijpen.
Hij zorgde voor een prompte
'overname' van de verkiezin
gen en Barletta behaalde een
nipte overwinning die in het
verre Washington met ge
juich werd begroet. Maar de
Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA, alsmede de Ame-
rikanse ambassade in Pa
nama hadden een oogje in
het zeil gehouden. Zowel het
Witte Huis als minister van
Buitenlandse Zaken George
Shultz, kreeg rapporten in
handen waarin het onomsto
telijke bewijs werd geleverd
dat de verkiezingen op grote
schaal waren gefraudeerd op
instigatie van generaal No
riega.
Dat belette president Rea
gan niet de nieuwe president
Barletta met allerlei vrien
delijke plichtplegingen in het
Witte Huis te ontvangen. En
George Shultz repte zich
naar Panama om hoogstper
soonlijk de inauguratie van
Barletta bij te wonen.
Lang heeft het politieke le
ven van de keurige Barletta
overigens niet mogen duren.
Het vorig najaar werd hij
door diezelfde generaal No
riega weggewerkt. Barletta
had een uitvoerig onderzoek
in het vooruitzicht gesteld
naar de moord op de promi
nente oppositieleider dr.
Hugo Spandafora, een fel te
genstander van Noriega. Dat
was meer dan de legerleider
- die ervan wordt verdacht
de hand te hebben gehad in
die moord - kon verdragen.
Barletta moest het veld rui
men en Noriega schoof zijn
stroman Eric Arturo Delvalle
naar voren die vervolgens
voldaan op de presidentszetel
van Panama plaatsnam.
Washington is in grote
verlegenheid gebracht, nu
Seymour Hersh heeft ont
huld op welke wijze de Ame
rikaanse top-politici gemene
zaak hebben gemaakt met
Noriega. En Reagans verhaal
dat Panama zich opnieuw tot
de democratie heeft bekeerd,
lijkt niet langer houdbaar te
zijn.
Overigens schijnt generaal
Noriega alles behalve een
echte vriend van de VS te
zijn. Mogen we de New York
Times geloven - die daar
overigens voortreffelijk, aan
de CIA ontleend bewijsmate
riaal voor heeft aangedragen
- dan is generaal Noriega het
centrum van een enorme op
de VS gerichte drugshandel.
Bovendien verdient hij grote
sommen geld met de verbo
den verkoop van Ameri
kaanse technologie aan ver
schillende Oostbloklanden.
Maar het allerergste is dat
Noriega onder een hoedje
speelt met Fidel Castro's Cu
ba. Hij schijnt zeer belang
rijke informatie over de
wijze waarop de VS in onder
meer Nicaragua inlichtingen
verzamelen, aan Castro te
hebben doorgespeeld. Hoe de
VS het Panamese varkentje
gaan wassen, staat nog niet
vast. Waarschijnlijk zal
Washington de zaak voorals
nog met de mantel der liefde
proberen te bedekken, want
het politiek evenwicht in
Midden-Amerika is uiterst
wankel.
Washington moet boven
dien voorkomen dat Noriega,
ten einde raad, een vrijage
aangaat met Cuba en de
Sowjet-Unie. De zaak is
vooral delicaat omdat de VS
een verdrag met Panama
hebben ondertekend dat
voorziet in de overname door
dat land van het Panama
kanaal in het jaar 2000. Er is
de VS dan ook alles aan gele
gen haar invloed in dit zeer
strategische deel van Mid
den-Amerika te behouden.
Niemand weet dat beter dan
generaal Manuel Antonio
Noriega zelf.
Door
Robert Whymant (Guardian)
DE VROEGERE Ja
panse premier, Kakuei
Tanaka, die gedeeltelijk
verlamd is door een be
roerte, in de steek gela
ten door veel van zijn
aanhangers en boven
dien nog een celstraf
van vier jaar boven zijn
hoofd heeft hangen,
heeft ondanks dit alles
nog niet zijn hoop op een
politieke comeback op
gegeven.
Tanaka, die 68 jaar is, wil
dat de kiezers in zijn kiesdis
trict in het noorden zorgen
dat hij bij de komende ver
kiezingen op 6 juli in het la
gerhuis komt. Politieke
waarnemers wachten vol
spanning af hoeveel stem
men hij zal winnen.
Tot aan zijn beroerte in fe
bruari vorig jaar was Ta
naka nog steeds de belang
rijkste politieke figuur van
Japan, terwijl zijn macht
niet verminderd was door het
Lockheed omkopingsschan
daal. De vroegere premier
gaat nu in hoger beroep te
gen zijn veroordeling en
straf. De uitspraak van het
hof in deze zaak wordt later
dit jaar verwacht.
Tijdens de laatste alge
mene verkiezingen in decem
ber 1983 kwam Tanaka in het
parlement met 220.000 stem
men van kiezers die dank
baar waren voor de openbare
werken en de subsidies die
hy in de wacht sleepte voor
zijn kiesdistrict in Niigata.
Zijn overwinning is deze
keer eveneens verzekerd,
maar hij is niet langer in een
positie om regeringsgelden
los te krijgen.
Het feit dat hij in 1983
werd gekozen, ondanks de
slechte resultaten van de
LDP, zijn vroegere partij,
werd door Tanaka be
schouwd als een rehabilitatie
van zijn persoon.
Zelfs al moest Tanaka de
LDP verlaten en kreeg hij
een onafhankelijke zetel toen
het schandaal rond hem een
hoogtepunt bereikte tien jaar
geleden, toch bleven politieke
fondsen en ambtelijke mid
delen binnen zijn bereik zo
als voor niemand anders. Hij
ging gewoon door met het
werven van parlementsleden
voor zijn groep, de grootste
binnen de regeringspartij.
Omdat Tanaka nog steeds
zoveel politieke invloed had
was het mogelijk voor hem
om Yasuhiro Nakasone par
tijleider te maken, zodat die
vervolgens in 1982 premier
kon worden.
Nakasone, die door de
ziekte van Tanaka niet lan
ger in de schaduw van zijn
voorganger leeft, hoopt nu
dat hij op zijn beurt, als hij er
niet in slaagt om zelf in het
zadel te blijven, dan toch de
volgende leider kan aanwij
zen. Hij zou dan duidelijk
Takeshita als zijn opvolger
verkiezen.
De gezondheidstoestand op
dit moment van Tanaka is
nog een mysterie.
Op 4 mei zocht Susumu Ni-
kaido, de vice-voorzitter van
de LDP, Tanaka op, maar
naar verluidt kon die toen
nog geen woord uitbrengen.
Door Frans van Mourik
IN HET Nederlandse
onderwijs wordt de laat
ste jaren in toenemende
mate aandacht besteed
aan de bestrijding van
racistische vooroordelen
bij de leerlingen. In hoog
tempo werden daarvoor
lespakketten ontwik
keld, maar alle goede
bedoelingen ten spijt,
blijkt het nog geen bo
tertje tot de boom te zijn.
De ontwikkeling van dat
lesmateriaal staat nog in
de kinderschoenen.
Dat blijkt uit een pakket
vergelijking van Marlou Min
en Nine Nooter, onderwijs-
psychologes en medewerkers
van het projekt 'Vooroorde
len Zwart/Wit' van de vak
groep Maatschappijleer van
de Rijksuniversiteit Gronin
gen. Drie jaar onderzoek le
verde twee boekjes op:
'Zwart/Wit Onderwijs 1 en
2'. Het eerste bevat een over
zicht van 120 organisaties en
instellingen in Nederland en
Belgïe, actief op het gebied
van anti-racistische vorming
in het voortgezet onderwijs.
Het tweede, dat gisteren
werd gepresenteerd, bevat
een beoordeling van 20 les
pakketten. Overigens niet
met de bedoeling om een
soort top-twintig op te stel
len, 'Zwart/Wit Onderwijs 2'
wil de leraar de weg te wij
zen in het grote onderwij sbos
van lespakketten.
Er is nog geen reden om te
vreden achterover te leunen.
Marlou Min: „Vrij veel mate
riaal dat wij hebben gezien
kan de toets der kritiek niet
doorstaan. Ik denk dat lera
ren, die weinig of geen erva
ring hebben met dit onder
werp, met dit materiaal hele
rare uitglijers zullen maken.
En dat hebben we ook ge
hoord van leerkrachten die
we geïnterviewd hebben.
Wat ons betreft is er niet één
lespakket, waarvan je kunt
zeggen dat de leraar hiermee
uit te voeten kan".
Waar het onder meer aan
ontbreekt is een peiling
vooraf van de situatie in de
klas. „Leraren," zegt Marlou
Min, „hebben de neiging de
vooroordelen die in de klas
leven óf enorm te onder
schatten óf enorm te over
schatten. Dat betekent dat er
Marlou Min (links) en Nine Nooter.
- FOTO TON BROEKHUIS
aan het begin van zo'n les
pakket een peiling moet zit
ten, die de leraar een aan-
knooppunt geeft. Er zijn
maar weinig pakketten die
daar rekening mee houden.
De meeste gaan er vanuit dat
je maar gewoon moet begin
nen".
Een tekortkoming van veel
pakketten is dat de auteur
zich niet heeft verdiept in
wat een racistisch vooroor
deel precies is. Ze blijven bij
voorbeeld steken in droge in
formatie over 'de andere cul
tuur', die 'begrijpelijk' ge
maakt moet worden. Daar
mee voorbijgaand aan het
feit dat racisme structureel
in de maatschappij aanwezig
is en een emotionele lading
heeft. 'Alle Surinamers zijn
lui' is zo'n emotioneel voor
oordeel, waarbij de bezitter
ervan niet gehinderd wordt
door enige kennis van zaken.
In samenhang daarmee
moet je dus voorzichtig zijn
in de keuze van je methode.
Moet je kiezen voor een indi
recte methode, waarbij je
leerlingen informatie geeft
en er geleidelijk achter laat
komen wat racistische voor
delen zijn. Of voor de directe
aanpak, waarbij van meet af
aan de vooroordelen hard op
tafel komen.
Marlou Min zegt dat zij en
Nine Nooter teruggekomen
zijn van een aanvankelijke
keuze voor de directe me
thode omdat die nogal ge
vaarlijk is. Leerlingen mogen
direct aan het begin van de
serie lessen hun vooroordelen
spuien en doen dat dan met
graagte onder het motto 'er
mag nu blijkbaar meer'. En
dat levert met name in ge
mengde klassen grote pro
blemen op. Zwarte leerlingen
krijgen de vooroordelen van
hun blanke medescholieren
hard voor hun kiezen en
kruipen in hun schulp.
Met die aanwezigheid van
zwarte leerlingen in de klas
is, en dat is heel opvallend,
door de meeste auteurs van
de lespakketten geen reke
ning gehouden. Marlou Min:
„Een groot aantal auteurs
heeft zich niet gerealiseerd
voor welke groep er geschre
ven werd. Toen wij ze daarop
attent maakten, gaven ze toe
dat hun lespakket niet zo ge
schikt was voor een klas met
ook zwarte kinderen".
Iets wat mogelijk veroor
zaakt wordt door de
huidskleur van de auteurs
zelf. „Alle pakketten zijn
door witte auteurs geschre
ven", zegt Marlou Min, „Ook
de pakketten die werden ont
wikkeld in opdracht van or
ganisaties van buitenlanders.
Ik vind dat een verrassende
ontdekking, waar ik geen
verklaring voor heb. Mis
schien dat de prioriteiten
voor organisaties van bui-
tenlanders elders liggen. je
zou dat probleem voor een
groot deel kunnen oplossen
als witte auteurs hun lesma-
teriaal vooraf zouden voor-
leggen aan buitenlanders. In
gesprekken met hen, zei een
aantal, dat ze dat in de toe-
komst ook wilden doen".
Witte auteurs schrijven
als ze geen ruggespraak hou-
den met de 'zwarte achter
ban', vanuit een westers per-
spectief. Ze kijken vanuit
westerse normen en waarden
naar buitenlanders, zonder
dat die normen ter discussie
worden gesteld. Dat leidt dan
niet zelden tot generalisaties
en een eenzijdig benadruk
ken van de verschillen tussen
Nederlanders en etnische
groeperingen. Zo bevorderen
ze ongewild het wij-zij-den-
ken, dat in onze maatschap,
pij al in ruime mate voor
handen is.
Een voorbeeld van hoe
slecht dat eenzijdig bena
drukken van de verschillen
kan uitpakken, is de goed be
doelde voorlichtingscam
pagne op de televisie van de
SIRE (Stichting Ideële Recla
me). Onder de titel 'Leuk dat
we in Nederland niet alle
maal hetzelfde zijn' werd ge
probeerd het begrip van de
Nederlanders voor het ge
drag van buitenlandse kin
deren te vergroten. Maar uit
onderzoek bleek, dat de cam
pagne bij veel kinderen eer
der negatieve dan positieve
effecten had en juist voor
oordeel-bevestigend werkte.
„Voor ons", zegt Marlou
Min, „Is de kern van een ra
cistisch vooroordeel 'ze zijn
anders'. Er is een aantal pak
ketten, dat die verschillen
probeert uit te leggen onder
het motto, als je meer weet
van die andere cultuur, ac
cepteer je die en vervolgens
tolereer je die. Maar onder
zoek heeft aangetoond, dat
als je de verschillen uitlegt je
tevens ook het anders-zijn
benadrukt. In het lesmate
riaal zou juist meer naar de
overeenkomsten moeten
worden gekeken".
En dat is een les, die wij
goedbedoelende Westerlin
gen ter harte zouden kunnen
nemen. Het boekje van Mar
lou Min en Nine Nooter kan
daarbij waardevolle hulp
bieden. De gemeente Gronin
gen heeft het goede voorbeeld
gegeven door het aan te
schaffen voor alle scholen.
Door Bob van Huët
„OVER DE houding van
een deel van de Franse
media ben ik misschien
nog wel het kwaadst ge
weest. France-Inter bij
voorbeeld, een staatsra
diostation".
„Hun terugblik op oude
jaarsavond was wel zo mis
selijk. Een uur lang werd zie
lig gedaan over dat arme
'echtpaar Turenge', de twee
veroordeelde DGSE-agenten.
Ze zaten zo ver van Frank
rijk eenzaam in hun cellen.
De luisteraars werd ge
vraagd ze nieuwjaarswensen
te sturen en ook sinaasappe
len. Geen woord in die uit
zending was er voor Fernan
do, noch voor zijn gezin. Zijn
kinderen hadden net hun
eerste Kerst zonder vader
achter de rug. France-Inter
had de rollen omgedraaid. De
DGSE-agenten waren het
slachtoffer geworden, terwijl
Fernando maar vergeten
werd. Ik was witheet toen ik
dat hoorde. Gelukkig zat ik
op het moment van de uit
zending ver buiten Parijs,
anders had ik weet niet wat
kunnen doen."
Louise Trussell, de voor
zitster van Greenpeace-
France, steekt een nieuwe si
garet op. „Als ik er aan te
rugdenk word ik weer ra
zend", zegt ze. De hoogst ver
antwoordelijke van de van de
Franse tak van de interna
tionale milieu-organisatie
Greenpeace heeft een bewo
gen jaar achter de rug.
Na de fatale aanslag op de
Rainbow Warrior in de ha
ven van Auckland sloeg haar
leven op hol. Er waren ont
roerende adhesiebetuigingen
van Fransen die zich excu
seerden voor wat hun ge
heime dienst had uitehaald,
maar ook dreigementen van
anderen die Louise's „her
sens uit haar hoofd zouden
schieten." Haar Nieuwzee-
landse afkomst was in veler
ogen verdacht. „Het was ver
bijsterend te zien hoe poli
tieke en strategische belan
gen mensen onmenselijk
kunnen maken", vat ze de
turbulente periode samen.
Op donderdag 10 juli is het
alweer een jaar geleden dat
de Rainbow Warrior door
twee bommen tot zinken
werd gebracht, toen het schip
in de haven van Auckland
lag. De Nederlandse foto
graaf Fernando Pereira
kwam daarbij om het leven.
Greenpeace had de Rainbow
Warrior naar Zieuw-Zeeland
gestuurd om een protestvloot
aan te voeren tegen de
Franse atoomproeven op het
atol Mururoa.
De aanslag leidde tot een
politiek schandaal in Frank
rijk. Na ontkenningen en ge
draai moest de socialistische
premier Fabius toegeven dat
de Franse geheime dienst
DGSE er achter zat. De chef
van die dienst, admiraal La-
coste (inmiddels weer gepro
moveerd) werd de laan uitge
stuurd en Defensie-minister
Hernu (thans een van de po
pulairste politici in Frank
rijk) moest zijn ontslag in
dienen. De posities van pre
mier Fabius en ook van pre
sident Mitterrand wankel
den. Twee Franse geheime
agenten, die in Nieuw-Zee-
land waren gearresteerd
werden veroordeeld tot tien
jaar gevangenisstraf wegens
dood door schuld en brand
stichting. Pogingen van de
Fransen om dit zogenaamde
'echtpaar Turenge' naar huis
te halen leverden tot nu toe
niets op. Secretaris-generaal
Perez de Quellar van de Ver
enigde Naties is onlangs tot
bemiddelaar benoemd.
„Zowel de linkse als de
rechtse partijen hopen elec-
Louise Trussell
politieke belangen
.maken mensen onmenselijk.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
toraal voordeel te halen uit
de terugkeer van de DGSE-
agenten", zegt Louise Trus
sell. „Voor veel Fransen zijn
het helden. Het enige wat ze
wordt verweten is dat ze zich
hebben laten pakken. Nog al
tijd wordt economische druk
op Nieuw-Zeeland uitgeoe
fend om ze vrij te krijgen.
Lamsvlees en boter in ruil
vopr bommenleggers. Volko
men tegenstrijdig met het
huidige beleid van de Franse
regering om juist strenger op
te treden tegen terroristen.
Want dat zijn het toch. Een
bom is een bom. Of je die nu
plaatst in een winkel op de
Champs-Elyssées of onder de
slaaphutten van een schip.
De opzet van zo'n ding is te
doden. Het mogen dan ge
heime agenten zijn, De Tu-
renges zijn als jij en ik ver
antwoordelijk voor hun da
den. Ze hebben bekend en
een eerlijk proces gehad."
De Franse tak van Green
peace werd in 1977 opgericht.
Van de 7000 leden heeft een
merendeel een linkse achter
grond, zo blijkt uit Green-
peace-onderzoek. Over de
protestacties tegen de Franse
atoomproeven zijn de menn-
gen verdeeld. De jacht op
zeehonden en walvissen
wordt door de leden daaren
tegen unaniem veroordeeld.
Volgens Louise Trussell telt
haar organisatie 20.000 sym
pathisanten. Voorzichtig be
gint zich in Frankrijk een
politieke lobby te vormen, die
opkomt voor de bescherming
van het milieu. „Maar de
steun die we in Frankrijk
hebben laat zich niet verge
lijken met Nederland. Zo'n
actie van Veronica bij voor
beeld was in Frankrijk on
denkbaar geweest."
Naar aanleiding van de
aanslag op de Rainbow War
rior is over Greenpeace-
France een hoop bagger ge
stort. Met name rechtse
kranten als de Figaro en
France-Soir voerden lange
tijd een laster-campagne. „In
één week waren we in de Fi
garo achtereenvolgens dek
mantel van de KGB, van de
CIA en ook nog van de En
gelse geheime dienst", zegt
een medewerker van Green
peace in het Parijse hoofd
kwartier aan de Rue Büche-
rie. Pas toen Defensie-minis
ter Hernu was afgetreden
toonde een aantal kranten
zich bereid de milieu-organi
satie het voordeel van de
twijfel te geven.
Door die nogal eenzijdige
berichtgeving in de populaire
kranten werd de milieubus
waarmee Greenpeace door
Frankrijk trekt meer dan
eens aangevallen. „Intimida
tie en bedreiging waren aan
de orde van de dag. In de pro
vincie wonen mensen die niet
eens weten dat Frankrijk
kernproeven houdt. Wel zijn
ze boos op ons omdat wij de
naam van Frankrijk door het
slijk zouden hebben gehaald.
Een van onze medewerkers is
met een stok op zijn hoofd
geslagen, een ander kreeg
een traangasbom in zijn ge
zicht. Er was brand in de bus
en de ramen erden volge-
kalkt met vijandige leuzen.
Veel burgemeesters ontzeg
den de bus de toegang tot hun
gemeente. Een Franse bus,
bestuurd door een Franse
chauffeur met daarin Franse
passagiers mocht ineens niet
meer op Franse wegen rij
den. De gaullistische oud-
premier Michel Debré kwam
tenminste nog eerlijk voor
zijn mening uit toen hij zei
dat hij Greenpeace wilde la
ten zinken. Maar gelukkig
zijn er in Frankrijk ook nog
mensen als televisiepresen
tator Michel Polac, die voor
de camera een cheque uit
schreef voor de familie van
Fernando. Kranten als Le
Monde en Le Canard Enchai-
né en ook L'Express en
L'Evenement du Jeudi heb
ben veel gedaan om de waar
heid boven tafel te krijgen",
aldus Louise Trussell
Een klap voor Greenpeace
was het succes van de ontsla
gen Defensie-minister Hernu
bij de laatste parlementsver
kiezingen. Hernu meent
daardoor zelfs in aanmer
king te komen voor een kan
didatuur voor het president
schap. „Wat moet je daar op
zeggen", zucht Louise Trus
sell. „Hernu is dit jaar onder
scheiden met het Kruis van
het Erelegioen. Dat hij die
heeft geaccepteerd getuigt
voor mij van een ongelooflijk
cynisme."
Wie heeft volgens haar de
order gegeven de Rainbow
Warrior tot zinken te bren
gen? „Ik weet het niet. Maar
gezien de structuur van de
macht in Frankrijk kan het
Mitterrand niet zijn ontgaan.
Hij moet er van geweten
hebben. Serge July, die toch
niet onsympathiek staat te
genover de president, sugge
reert dat ook in zijn laatste
boek. Misschien dat er voor
de presidentsverkiezingen
van 1988 nog onthullingen
komen. Maar als je naar
Hernu kijkt mag je je afvra
gen wie daar voordeel van
zal hebben."
DE DOOR ouderdoms
kwalen geteisterde Tu
nesische president Ha-
bib Bourgiba heeft vo
rige week in het open
baar zijn volledig ver
trouwen geschonken
aan zijn premier en
waarschijnlijk toekom
stig president Mohamed
Mzali.
Maar ook een nicht van
Bourgiba, de 60-jarige Saida
Sassi, heeft nog een kans het
hoogste ambt in het Noord-
afrikaanse land te bekleden.
Zij kwam tijdens het
twaalfde congres van de re
gerende Destour Socialisti-
sche Partij op prominente en
nog nooit eerder vertoonde
wijze naar voren toen Bour
giba zijn eerste toespraak
sinds maanden hield. Hij
ging daarin echter niet zo ver
om zijn eerdere verklaringen
te benadrukken waarbij hij
Mzali expliciet had genoemd
als zijn opvolger. Toch was
een naaste medewerkers van
Mzali tevreden over Bourgi-
ba's toespraak en zei dat de
premier uit Bourgiba's op
merkingen had begrepen dat
hij nu plannen voor de lange
termijn kon gaan maken.
Maar de medewerker voegde
er wel aan toe dat de promi
nente aanwezigheid van me
vrouw Sassi, die beschouwd
wordt als Mzali's belangrijk
ste tegenstander, beschouwd
moet worden als een voort-
durenden bron van bezorgd
heid.
Mevrouw Sassi heeft voor
zover bekend geen enkele be
langrijke positie in de Des-
tourpartij. Toch bewoog zij
zich op het congres tussen al
lerlei hoge functionarissen en
straalde ze een groot zelfver
trouwen uit. In hoeverre
haar plaats in het gehoor van
betekenis mag zijn, is niet
duidelijk, maar mevrouw
Sassi zat alleen op de aller
eerste plaats terwijl Mzali en
zijn medekabinetsleden op de
eerste rij achter haar zaten.
Sassi woont al negen
maanden in het presidentiële
paleis in Carthago en schijnt
een behoorlijke invloed uit te
oefenen op haar oom. Ze be
geleidt hem bij zijn wande
lingen, maar was tot nog toe
steeds afwezig bij politieke
bijeenkomsten. Overigens
heeft mevrouw Bourgiba
kort na de intrek van de
nicht van de president het
paleis verlaten en later
maakte Bourgiba bekend,
dat hij zich van zijn vrouw
wil laten laten scheiden.
Bourgiba leidt Tunesië,
sinds hij voorging bij de on
afhankelijkheid van de 7
miljoen tellende voormalige
Franse kolonie. Tien jaar ge
leden benoemde het parle
ment hem tot president-
voor-het-leven. Bourgiba
heeft het land feitelijk alleen
geregeerd zonder zich iets
aan te trekken van het parle
ment.
Via een amendering van de
grondwet werd korte tijd la
ter ook geregeld dat de pre
mier op het moment van de
dood van de zittende presi
dent automatisch diens op
volger wordt. Verschillende
politici hebben vanaf dal
moment meegedongen naar
de plaats die nu door Mzali
wordt ingenomen
De macht om te beslissen
blijft echter bij Bourgiba. De
afgelopen drie maanden
heeft hij een aantal ministers
en hoge ambtenaren ontsla
gen die beschouwd werden
als geestverwanten van Mza
li. Zij werden allen vervan
gen door vertrouwelingen
van mevrouw Sassi. Daar
mee werd op zijn minst de
indruk gewekt dat zij meer
doet dan alleen maar de arm
vast te houden van haar ooit
tijdens diens wandelin
gen. (AP)
De oud-premier van België,
hij na zijn veroordeling voor frai
Van onze correspondent
JERUZALEM - In Israël is
een storm van protest opgesto
ken tegen de gisteren getrof
fen regeling van de Shin Beit-
affaire. Vier linkse oppositie
partijen hebben moties van
wantrouwen tegen de regering
van nationale eenheid inge
diend vanwege de manier
waarop zij de hele affaire in
de doofpot stopt.
Na nachtelijk kabinetsbe
raad heeft het hoofd van de Is
raëlische binnenlandse veilig
heidsdienst, de Shin Beit, gis
terochtend ontslag genomen.
Het Shin Beit-hoofd Awra-
ham Shalom wordt verdacht
twee jaar geleden na een bus
kaping bevel te hebben gege
ven twee gevangen genomen
Palestijnen na verhoor om het
leven te brengen.
Verzet
Maar ook binnen de rege
ring en vooral onder vooraan
staande leden van de Arbei
derspartij van premier Peres
is fel verzet gerezen tegen de
regeling die de Shin Beit-af-
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM (ANP) - De jongste
staatslening, waarmee de staat 1,8
miljard uit de markt heeft gehaald,
blijkt goed te passen in die markt. Het
effectieve rendement van 6,25 procent
verschilt slechts fractioneel van het
rendement op vergelijkbare leningen.
Op de Amsterdamse effectenbeurs
bracht de uitkomst van de staatslening
woensdagmorgen dan ook weinig be
weging voort. Op de obligatiemarkt
gebeurde evenals dinsdag, toen men de
kat nog uit de boom keek, nagenoeg
niets.
Ook de handel in aandelen was op
nieuw rustig. De daling van de koersen
van dinsdag kwam tot staan. De dollar
zakte weliswaar door tot beneden de
rijksdaalder, maar Wall Street liet een
klein herstel zien. Amsterdam bood
een enigszins onzeker beeld met kleine
schommelingen. De internationale
aandelen noteerden rond het middag
uur licht hoger, met uitzondering
evenwel van KLM die op 48,70 twee
dubbeltjes prijsgaf na dinsdag tegen
dalende markt in nog een dub
beltje te hebben gewonnen.
Van Ommeren voegde daarentegen
opnieuw iets aan de koers toe en dat
zou voor een deel moeten worden ver
klaard uit buitenlandse belangstelling.
De scheepvaartfondsen lijken het op
de beurs wat beter te doen dan de be
richten over deze bedrijfstak zouden
doen Vermoeden. Ook Nedlloyd legde
woensdagmorgen een bescheiden be
dragje op de koers en Pakhoed no
teerde iets hoger.
Voor het overige was er weinig ver
andering. Heineken herstelde zich op
168 een gulden van het dinsdag opge
lopen verlies. ABN boekte een winst
van 4 op 585,50. Fokker daalde twee
IBmddMri^M.liidi.fcWihTtl
7(4
an toni us
IV* antonius
congr.o.l.v.
daniel
gasthuis
gasthuis
gasthuis
gasthuis
'V* hooghuys
4
H
8^ protz.hs
Prot.z.hs
'V* prot.z.hs
aeneas
(oostb.)
(oostb.)
lourdes
de brouwer
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(het)
klokkenberg
liduina
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)