even.
UITBLAZEN
Hét formatieprobleem heet Nijpels
Lof en kritiek voor Lubbers
Werkpr
Aparte
naar fr
bij Def
UTRECH
Het Noorse
'D alias9
Schandaal
WIM KOCK
3D®M
DONDERDAG 26 JUN11986
HOE DE VVD-ONDERHANDELAAR NAMEN NOEMDE EN LUBBERS ZE DOORVERTEL DE
NEDERLANDS VOORZITTERSCHAP EG IS BIJNA TEN EINDE
DONDERDAG 26 JU
'WEER DEEL
SPRAKE VAN ML
DERTEMCOJV
AAN generalisaties
geen gebrek. Noren
zijn grote verteer-
ders. Denen brengen hun
eigen etenswaar mee.
Duitsers die naar Dene
marken gaan doen dat
trouwens ook. Die rijden
halverwege de vakantie
zelfs nog eens op en neer tussen
hun Deense vakantieadres en
de Duitse grens om de voedsel
voorraden aan te vullen met va
derlandse waar.
We staan op de brug van
het M.S. 'Bolette', het veerschip
waarmee we hét woelige Ska-
gerrak oversteken, van Hans-
tholm naar Egersund aan de
Noorse zuidwestkust. „De veer
diensten in het hele Oostzeege
bied zijn vooral winkelverkeer
zegt onze gastheer, een man
van Fred. Olsen Lines. Noren,
Zweden, Finnen schepen zich
in voor een stevig bacchanaal
en om de drankvoorraad thuis
aan te vullen met 'belasting
vrije' whisky, wodka en aqua
vit.
„Wij Noren zijn betere
klanten van de Denen dan an
dersom." De vertegenwoordi
ger van de rederij zegt het zon
der een spoor van sarcasme of
bitterheid in zijn stem. Logisch
ook. Het prijspeil in Denemar
ken ligt 20 tot 25 pet. onder dat
van Noorwegen. Er wordt dus
niet alleen in de taxfree shops
aan boord gewinkeld, maar ook
aan de Deense wal. „Je moet ze
bezig zien, het lijkt wel of ze
aan het verhuizen zijn."
De douanekorpsen nemen
het blijkbaar gemakkelijk op.
Het is een publiek geheim dat
de commiezen de winkelende
'smokkelaars' liefst ongemoeid
laten. „Drugs en wapens zijn
veel gevaarlijker contrabande.
Daar richten we onze speurzin
en inspanning liever op", zo
luidt officieus het standpunt
van de douane.
Ondanks de verlokkingen
van het winkelen op zee is het
stil aan boord van de 'Bolette'.
Van dronken Scandinaviërs
geen spoor. Het rumoer nu en
dan komt van een groep
schoolkinderen, getooid in Da
nish Dynamite, het rood-wit
van het Deense nationale elftal
dat net, tegen Spanje, een sisser
is gebleken. De kostelijke vis-
en vleesschotels van het Scan
dinavisch buffet krijgen in de
verste verte niet de eer die hen
toekomt. Waarschijnlijk zijn de
meeste Noren al thuis en is hun
drankvoorraad op peil want ze
staan aan de vooravond van het
zonnewende-weekend, naast
kerstmis het belangrijkste
weekend van het jaar. Dan eten
en drinken ze de witte, scheme
rige nacht door rond feestelijke
kampvuren.
Het is half elf geweest als
we afmeren in Egersund. De
zon hangt nog een handbreedte
boven de kim. De komende
uren zal het avondrood niet
wijken, maar geleidelijk over
gaan in morgenrood. Naar Sta-
vanger is het nog ruim een uur
rijden. De rossige schemer
wordt spookachtig grijs waar
hoge heuvels hun schaduwen
over de weg werpen. Stavanger
heeft in dit twijfellicht al zijn
lampen aangestoken. We rijden
de oliehoofdstad van Noorwe-
gen binnen die, hoezeer het
'Noorse Dallas' ook voor in de
mond van de clichémaker ligt,
in niets op Dallas lijkt en voor
namelijk zichzelf is gebleven.
De eerste Texas-hoeden zien
we op Schiphol, na terugkeer
uit dat 'Noorse Dallas'.
Dat neemt niet weg dat er
geld verdiend wordt in Stavan
ger. En uitgegeven. Het is een
dure stad geworden, met een
dikbetaalde buitenlandse aan
was. Er wonen ook veel Neder
landers, genoeg in elk geval om
het bestaan van een Neder
landse (basis)school te recht
vaardigen.
In de bar-dancing van het
Scandic hotel heerst een opge
wekte, zomerse weekenddrukte.
Veel jongelui die glazen Tuborg
of Heineken van een tientje (27
kronen) drinken. Daar staat te
genover dat een 'dubbele'
whisky (4 cl.) nauwelijks duur
der is: 28 kronen. Een pakje si
garetten kost aan de bar 35
kronen of 12,25.
Terwijl aan de overzijde, in
het 'Schotse Dallas' Aberdeen,
de autochtonen die geen deel
hebben gehad in de olie-hoorn,
klagen dat hun stad niets heeft
gedaan met de olierijkdom,
lijkt het erop dat Stavanger de
nieuwe welvaart zeker ook
heeft gebruikt om de oude,
deels houten stad, die al vele
welvaartsgolven heeft zien ko
men en wegvloeien, een gron
dige face lift te geven zodat zij
er weer een tijd tegen kan, ook
in het onverhoopte geval dat de
oliewelvaart weer zou verdwij
nen.
De sociaal-economische ge
schiedenis van Stavanger is er
een van vallen en opstaan, hol
len of stilstaan. De eerste groei-
kramp onderging Stavanger in
de jaren '40 van de vorige eeuw
met de opkomst van de haring
visserij. De stad beleefde enkele
gouden decennia, tot de haring
crisis goed honderd jaar gele
den toesloeg en de stad ver
kommerde. Overheidsdienaren
ervoeren plaatsing in Stavanger
als een straf. 'Het Siberië van
Noorwegen'.
Rond 1885 begon een
nieuwe hoorn; de conservenin-
dustrie. Sardines vooral. Deze
welvaartsgolf duurde tot net na
de eerste wereldoorlog. Sinds
twintig jaar beheersen olie en
off shore de stadseconomie. Als
trotse symbolen van de nieuwe
welvaart liggen, verspreid in de
blauwe fjorden, rustende boor
eilanden. De allereerste indruk
in het zonnige daglicht van de
zaterdagmorgen: een 'grote
kleine stad' met een cosmopoli-
tisch karakter. Schoon, kleurig,
vriendelijk, levendig. Welva
rend vooraL Er ligt een flot
tielje Nederlandse mijnenve
gers afgemeerd aan de Skanse-
kaien in het hart van de stad.
Die Jannen zullen een duur
weekendje hebben gehad.
(Wordt vervolgd).
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllh-
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
©076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1.80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rjinkrplfltipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
BIOTUM
ACHTERGROND
T5 PAGIN»
Door Max do Bok
'DE FORMATIE is pas
rond als het probleem-
Nijpels is opgelost' sprak
een wijze, in het forma
tievak groot geworden
oud-gediende.
Hij zei het kort nadat de
weinig mededeelzame infor
mateur Jan de Koning met
een communiqué had inge
grepen in de te vroeg inge
zette stoelendans, die de laat
ste fase van elke kabinetsfor
matie kenmerkt. Wie komt
op welke stoel, wie houdt z'n
eigen stoel, wie moet van
stoel ruilen en, vooral, wie
valt tussen tafel en stoel
Het communiqué was kort
en op het eerste gezicht hel
der.
'De informateur deelt,
mede op verzoek van de on
derhandelaars van CDA en
WD, mede: De informateur
is in een vroeg stadium van
de onderhandelingen met de
heren De Vries en Nijpels
overeengekomen, dat in de
informatieperiode geen keu
zes met betrekking tot toe
komstige bewindslieden zul
len worden gemaakt. Ten
aanzien van de verdeling van
de departementen over CDA
en WD staat thans nog niet
vast of een en ander in de in
formatie- dan wel in de for
matiefase zal worden afge
rond. De fractievoorzitter
van de WD tekent hierbij
aan dat het bericht over het
ministerschap van Defensie
uit de lucht is gegrepen en de
tweede canard is na het
staatssecretariaat voor poli
tie.'
Een speurtocht naar wat
aan het communiqué vooraf
ging leert dat er toch een en
ander minder helder is dan
de mededeling van de infor
mateur en het 'ps-je' van Nij
pels deden geloven.
De eerste aanzet tot wat
een nieuwe affaire-Nijpels in
de WD dreigt te worden
speelde zich maandag af.
Aan de tafel van de informa
teur schaarden zich ditmaal
niet alleen de onderhande
laars De Vries (CDA) en Nij
pels (WD), maar ook Lub
bers. Er werd gesproken over
Lubbers met namen
lijstje naar Korthals Altes
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
Korthals Altes met
lijstje naar de tegenstan
ders van Nijpels
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
de zetelverdeling, waarbij de
in het communiqué vermelde
gedragslijn gold, dat er geen
keuzes zouden worden ge
maakt.
Maar die afspraak hoeft
nog niet te betekenen, dat er
geen namen zijn genoemd.
Namen noemen is wat anders
dan keuzes maken. Wie na
men noemt denkt daarbij
aan zetels, zoals het omge
keerd ook waar is.De onder
handelaar die zegt dat zijn
partij graag zetel x wil zegt
dat niet los van een op die ze
tel gedachte persoon. Zo ont
staat er een schimmenspel.
De namen worden verzwe
gen maar zweven voortdu
rend boven de onderhande
lingstafel.
Uitspraken van De Vries
en Nijpels leren, dat er for
meel geen namen zijn ge
noemd. Informeel is er 'wel
een enkele naam over de ta
fel gegaan.' Maar dat verhin
derde de informateur niet
naar waarheid te melden dat
er geen keuzes zullen worden
gemaakt. Evenmin in strijd
met de waarheid is dat nog
niet vaststaat of de verdeling
van departementen over
CDA en WD in de informa
tie- dan wel in de formatie
fase zal worden afgerond. De
formulering 'afgerond' duidt
er echter op, dat die proble
matiek wel is besproken.
Komen we aan het 'ps-je'
van Nijpels over het minis
terschap van defensie. De
woordvoerder van De Ko
ning zei in een toelichting,
dat de informateur die mede
deling ook wel voor z'n reke
ning had kunnen nemen,
maar dat hij niet de indruk
wilde wekken zich te be
moeien met de interne gang
van zaken in de WD.
En daarmee zitten we in
het hart van de zaak.
Het staat vrijwel zeker
vast, dat Nijpels in een infor
meel onderonsje met Lubbers
vijf ministerskandidaten, on
der wie zichzelf, heeft ge
noemd. Hij heeft daarbij ech
ter geen ministerzetels ge
noemd. Lubbers heeft zich
vervolgens met dat namen
lijstje gewend tot de WD-
minister met wie hij het in
dit soort partijpolitieke za
ken het best kan vinden:
Korthals Altes.
De lijnen van deze oud
voorzitter van de WD naar
de tegenstanders van Nijpels
zijn kort. Het duurde daarom
niet lang of het telefooncir
cuit in de toppen van de WD
draaide op volle snelheid. En
van het een kwam het ander.
Voorkeurs-Kamerlid Joekes
ging dinsdagmorgen in de
fractievergadering bij wijze
van spreken breeduit op 'zijn'
vijf zetels zitten om de kat de
bel aan te binden. De fractie
was niet van te voren ge
raadpleegd, het formatie
team rond Nijpels had nog
nimmer over kandidaten ge
sproken en er lag de oude af
spraak dat de positie van de
fractieleider nader bezien
zou worden bij de overgang
van informatie naar forma
tie. Waarom dan toch eigen
gereid namen gaan noemen?
Nijpels zat opnieuw in het
nauw, maar werd vooralsnog
door de tijd gered omdat hij
naar de informateur moest.
De discussie kon dus niet
worden afgerond. Het tumult
in de WD brak naar buiten
toen 's middags NRC/Han-
delblad blokletterde: 'Nijpels
bereid om nieuwe minister
van defensie te worden' en
bovendien meldde dat Loek
Hermans tot het fractielei
derschap geroepen zou wor
den.
Nou had die krant iets te
veel gecombineerd en gede
duceerd. Nijpels had wel na
men maar geen zetels ge
noemd. In het gezelschaps
spel dat op het Binnenhof
met veel fantasie wordt ge
speeld en dat door kenners
wordt aangeduid als het spel
met 'de poppetjes' gaat veel
mis. De 'plaatjes' - om maar
even in het jargon te blijven -
die eruit rollen missen nogal
eens realiteitswaarde. Wie
namen kent, zoals in dit ge
val, vult daarbij, rekening
houdend met overigens niet
spijkerhard vastliggende
spelregels, zetels in.
De namen door Nijpels ge
noemd waren De Korte,
Korthals Altes, Winsemius,
Smit-Kroes en Nijpels. De
schijnbare spelregels voor
deze formatie, gecombineerd
met de namen leiden tot het
volgende 'plaatje': Binnen
landse Zaken en Justitie - nu
WD-posten - moeten over
beide partijen verdeeld wor
den. Het CDA eist Binnen
landse Zaken op. Gevolg: De
Korte moet verhuizen. Dat
betekent ook dat Justitie bij
de WD blijft' en Kortthals
Altes dus gehandhaafd zou
kunnen worden.
Of zou Nijpels daarheen
kunnen? Nee, op Justitie
moet een 'echte' jurist zitten.
Nijpels is 'maar' drs. in de
rechtsgeleerdheid. Defensie
en Buitenlandse Zaken - nu
CDA-posten - moeten ook
weer over beide partijen ge
spreid worden. De positie
van Van den Broek op Bui
tenlandse Zaken is ijzersterk,
dus krijgt de WD Defensie.
Vraag: wie van de resterende
vier moet dan naar Defensie?
In beginsel zou ieder van de
vier daar terecht kunnen.
Maar Nijpels op Economische
Zaken is niet denkbaar. Op
VROM of Verkeer en Water
staat dan? Dat zou kunnen,
maar Winsemius, Smit-
Kroes noch De Korte zijn 'in'
voor Defensie. Ze willen wel
alle drie op Economische Za
ken, maar Rudolf de Korte
kan er het meeste aanspraak
op maken. Zo spelend kom je
inderdaad op Nijpels als mi
nister van Defensie uit.
Er zijn nog vele andere
'plaatjes' mogelijk. Vrijwel
niets is al zeker. Eigenlijk
staan nog maar enkele din
gen écht vast: Lubbers pre
mier, Ruding op Financiën,
Van den Broek op Buiten
landse Zaken en Economi
sche Zaken naar de WD.
Het tumult in de WD over
de opnieuw gebleken eigen
gereidheid van Nijpels heeft
ook te maken met de vraag
welke WD'er naar Economi
sche Zaken gaat. Een groot
deel van de fractie en van de
partijtop vindt dat De Korte
de nieuwe fractieleider moet
worden. Men beseft dat van
hem een offer wordt ge
vraagd - de man heeft jaren
lang zitten azen op een mi
nisterschap-maar, zegt men,
hij is verplicht die loyaliteit
aan de club op te brengen.
De door Nijpels te vroeg
ingezette stoelendans kan er
toe leiden dat hijzelf tussen
tafel en stoel valt. Het moet
voor hem een teken aan de
Nijpels in informeel
onderonsje namen aan
Lubbers
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
wand zijn dat de oud-leider
van de WD, de Friese com
missaris Hans Wiegel, zich
desgevraagd heeft aangebo-,
den voor een rol in de forma
tie. Wiegel wil wel co-forma
teur naast Lubbers worden.
Wiegel heeft dat aanbod
vergezeld doen gaan van ver
nietigende kritiek op Nijpels.
Hij vindt de verhoudingen ia
de WD-fractie 'volkomen
verziekt' en wijt dat 'aan de
wijze waarop Nijpels inhoud
heeft gegeven aan het leider
schap'.
Er lijkt nog minder reden
dan aanvankelijk om Nijpels
een 'ministerschap in de luw
te' aan te bieden. Nog afge
zien van de omstandigheid
dat ministerschappenniet
gebruikt/misbruikt mogen
worden om beschadigde ima
go's op te vijzelen, de positie
van Nijpels is in eigen kring
te ernstig verzwakt om hem
nog met enig gezag minister
te kunnen laten zijn.
Maar Ed geeft zich nog
niet gewonnen. Het zou best
eens zo kunnen zijn, dat hij
de stoelendans heeft ingezet
om zijn tegenspelers, onder
wie nu ook Wiegel, te snel af
te zijn. Of hij hen ook te slim
af is geweest zal nog moeten
blijken. Maar één ding is ze
ker: de formatie van het
nieuwe kabinet valt pas in
het slot als de WD het pro-
bleem-Nijpels heeft weten op
te lossen.
Door Frans Boogaard
ZELF bracht hij het in
dat typische taalge
bruik, waarop hij het
patent heeft, eind vorig
jaar nogal afstandelijk:
er zou niets worden ge
forceerd, met een mini
mum aan dramatiek
zou worden geprobeerd
een maximum aan re
sultaten binnen te ha
len.
Pragmatisch, zonder vi
sionaire nieuwe wegen in te
slaan. Want het was toch al
fietsen door rul zand. Maar
de zwakke punten zouden
worden geanalyseerd, en zo
nodig zou er een extra hei
paal onder worden geslagen.
De taalvirtuoos van toen,
Lubbers, draagt binnenkort
de Europese voorzittersha
mer weer aan zijn Britse col
lega Thatcher over. En vol
gens Wim Meijer wordt het
hoog tijd dat dan in Neder
land eens serieus wordt na
gedacht over wat nou een
goed Europees beleid is.
Spottend: „Lubbers had
vooraf gezegd dat hij het te
rughoudend zou spelen. Nou,
wat dat betreft heeft hij in
ieder geval woord gehou
den."
In hun eigen partij-or
gaan Voorwaarts haalden
Meijer en Dankert, de leider
van het smaldeel sociaal-de
mocraten in het Europarle
ment, kort geleden al fel uit
naar het Nederlandse voor
zitterschap. „In feite ver
dampt terwijl het nog in
functie is", „buitengewoon
vaag en heel zwak", aldus
een paar niet mis te verstane
kwalifikaties. En dan volgt,
- het streven naar voltooiing
van de interne markt voor-
op- een hele waslijst van
mislukkingen.
Volgens Voorhoeve en
Van der Linden, beiden lid
van een regeringsfractie en
dus gehouden het beleid te
verdedigen tegen aanvallen
van 'buitenaf', zijn over
spannen verwachtingen
vooraf de voornaamste oor
zaak van de tegenvallende
resultaten nu. „Voor mij,"
doceert Voorhoeve nadruk
kelijk, „is de balans over het
geheel genomen positief.
Maar velen in Nederland en
ook hier in Den Haag hebben
de tweede helft van het vorig
jaar de invloed van het voor
zitterschap zwaar overschat.
Je kunt als voorzitter maar
weinig doen; soms zelfs min
der dan als gewoon lid, om
dat je je minder gepronon
ceerd kunt uitlaten. Een
voorzitter moet in het mid
den blijven."
In vlot tempo somt Voor
hoeve een aantal successen
op: „De harmonisatie van de
landbouwprijzen, een Her-
Van der Linden:
Bezuinigingsbeleid werpt
op Europees niveau
vruchten af
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
cules-taak, waarvoor Braks
en Andriessen een pluim
verdienen; de normstelling
voor de uitworp van kool
monoxide en zwaveldioxide,
waarmee Winsemius eer
heeft ingelegd; de bestrij
ding van het internationaal
terrorisme, zeker als je die
ziet tegen de achtergrond
van een volstrekt gebrek aan
beleid op dat punt; en een
aantal maatregelen die de
interne markt dichterbij
brengen."
Van der Linden komt glo
baal tot dezelfde punten,
voegt eraan toe dat Lubbers
toch ook op het terrein van
de technologische ontwikke
lingen initiërend bezig is ge
weest. En hij onderstreept
nog eens de draagwijdte van
het landbouwakkoord van
april, dat 'heel vérstrekken
de' gevolgen heeft: „Niet al
leen is de hele re-nationali
satie-tendens verdwenen, er
is nu ook een basis voor ge
meenschappelijk beleid op
andere terreinen."
Ongevraagd wijzen bei
den erop dat de binnen
landse succesformule van
Lubbers - een hard bezuini
gingsbeleid, gericht op lage
rentelasten en nieuwe be
drijfsinvesteringen - ook
Europees haar vruchten af
werpt. Even eensgezind wij
zen beiden het PvdA-recept,
internationale stimulering
gericht op werkgelegen
heidsgroei, van de hand.
Voorhoeve: „Hogere over
heidsuitgaven drijven het fi
nancieringstekort op en
creëren een schijn-werkge-
Voorhoeve: Je kunt
als voorzitter maar weinig
doen
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURF
legenheid. Maar de hogere
collectieve lasten (uitkerin
gen - FB) die je erdoor
krijgt, zijn op zich ook weer
oorzaak van werkloosheid."
Van der Linden: „De ef
fecten van stimulering zoals
de PvdA die wil, vallen in
het niet bij de effecten van
de lage olieprijzen en rente.
Wat de PvdA wil, heeft Mit
terrand al geprobeerd. Hij
zat in anderhalf jaar tijd
met drie a vier devaluaties.
Laten we nu eerst in de hele
EG maar eens zorgen voor
geharmoniseerde lonen, lage
rente en lage energiekosten.
Als de EG dan nog wat grote
projecten stimuleert, waar
door we onze achterstand op
de VS en Japan kunnen inlo
pen, en haar interne markt
voltooit, komt het met de
werkgelegenheid vanzelf
goed."
In de Kamer hebben ze zo
jaren tegenover mekaar ge
staan: Den Uyl pal voor in
ternationale stimulering,
Lubbers tegen. En hoewel
het CDA soms aarzelde, gaf
het geen groen licht, ook niet
voor beperkte stimulering
door alleen landen met een
duidelijk overschot op hun
betalingsbalans.
„We hebben," stelt Meijer
vast, „voor onze voorstellen
inderdaad geen meerderheid
gevonden. Maar als ik zeg
dat het Nederlandse voorzit
terschap volstrekt onvol
doende heeft opgeleverd, is
dat een oordeel, gebaseerd
op de eigen prioriteiten van
het kabinet." Meijer wijst op
de voltooiing van de interne
markt, hét middel volgens
Voorhoeve en Van der Lin-
DE NEDERLANDSE regering heeft goed op de winkel
gepast, maar het voorzitterschap van de Europese Ge
meenschap dat op 1 juli, na een half jaar, afloopt mag
geen succes worden genoemd.
Dat is de voorzichtige mening van diplomaten in
Brussel, die gewend zijn de opeenvolgende voorzitter
schappen van de lidstaten met elkaar te vergelijken.
Met algemene verkiezingen in eigen land hadden de
Nederlandse bewindsmannen en -vrouwen natuurlijk
wel iets anders aan het hoofd dan de mooie droom van
de Europese eenwording, maar toch, van het nemen
van sprankelende initiatieven of het uitwerken van ak
koorden kan men de Nederlandse ministers niet ver
denken.
Een markante uitzondering is ir. Gerrit Braks. In de
langste marathonzitting sinds meer dan 10 jaar wist
Braks op 25 april het landbouwprijzenpakket voor de
EG, ingewikkeld als zelden tevoren, erdoor te krijgen
en aldus een aanzet te geven tot het verdwijnen van de
tot dusver onbeheersbare overschotten.
Heeft het voorzitterschap, vanuit de Tweede Kamer
gezien, aan de verwachtingen beantwoord? Is er reden
tot tevredenheid. Ja, zeggen Voorhoeve (VVD) en Van
der Linden (CDA); nee, vindt Meijer (PvdA). Een poli
tieke balans.
Meijer: Weinig resul
taten geboekt
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
den om de werkloosheid aan
te pakken.
In him visie hebben Lub
bers en consorten er maar
weinig voortgang mee ge
boekt; van de ruim honderd
richtlijnen die dit jaar moe
ten worden vastgesteld,
schreef Nederland er nog
geen dertig op zijn naam.
„Misschien flauw om het
daaraan af te meten, maar
de interne markt was het
kernstuk van het Neder
landse beleid, en dan kun je
moeilijk spreken van een
sterk nummer. Terwijl de
omstandigheden er naar wa
ren: de toetreding van
Spanje en Portugal was
rond, de eigen middelen wa
ren geregeld, er lag een wit
boek over de interne markt,
een groenboek over de land
bouw, een rapport-Dooge
over de institutionele her
vormingen, de Europese
Akte over de besluitvor
ming. Maar het heeft alle
maal niet geholpen."
Meijer, toegeeflijk, zegt
ervan overtuigd te zijn dat
het kabinet-Lubbers een
groot Europa-fan is. „Maar
tegelijk krijg ik steeds ster
ker de indruk dat men niet
goed weet wat men ermee
aan wil. Frankrijk, Mitter
rand, wist dat wel; Italië
ook, en het Luxemburgse
voorzitterschap heeft nog de
Acte Unique (het akkoord
over de besluitvorming - FB)
opgeleverd.
Nederland had naar mijn
smaak bij uitstek de sociale
dimensie uit moeten dragen.
De premier en de minister
van Sociale Zaken hadden
tijdig initiatieven moeten
voorbereiden om de werk
loosheid tegen ie gaan. Ze
hadden op Europees niveau
werkgevers en werknemers
moeten mobiliseren, de ar
beidsduurverkorting moeten
bevorderen. Maar in feite is
er - ondanks 16 miljoen
werklozen exclusief die in
Griekenland, Spanje en Por
tugal - helemaal niets ge
beurd. In de eerste speech
van Van den Broek voor hêt
Europarlement kwam het
woordje werkloosheid zelfs
niet voor!"
Meijer, die het voorzitter
schap 'fantasieloos en te af
wachtend' noemt, heeft niet
alléén kritiek. Braks, en in
technische zin ook Van den
Broek, hebben volgens de
PvdA'er bekwaam geope
reerd: „De coördinatie van
de standpuntbepaling in de
kwestie-Libië was knap. Dat
daarna de Amerikanen aan
alle kanten zijn gaan derail
leren, kun je moeilijk Van
den Broek kwalijk nemen."
Voor Winsemius en Van
Aardenne heeft hij minder
waardering: „Op milieuge
bied is er weinig gebeurd.
Aan slagvaardig optreden
na de kernramp in Tsjerno-
byl ontbrak het. En op de
vraag hoe Europa nu zijn
kernenergiebeleid moet
gaan coördineren, is zelfs
nog geen begin van een ant
woord."
Van der Linden heeft geen
enkele kritiek op de Neder
landse inbreng in de EPS
(het beraad van de EG-mi-
nisters van Buitenlandse
Zaken). Voorhoeve stelt met
nadruk dat het 'heel jam
mer' zou zijn als het Neder
landse voorzitterschap
straks voornamelijk zou
worden beoordeeld op het
wel of niet tot stand komen
van een wijn-, groente- en
fruitboycot tegen Zuid Afri
ka. Voortgang in het Midden
Oosten was niet te voorzien,
na de mislukking van het
gesprek tussen Arafat en
Hoessein, aldus Voorhoeve,
die zich overigens tamelijk
ontstemd toont over de lange
consultatie door Van den
Broek van Arafat: „Een ge
sprek van twee en een half
uur is een wel erg ruime in
terpretatie van de afspraak,
dat Nederland contacten met
de PLO niet uit de weg zal
gaan."
Gemeten naar de Fransen
(„heel goed") en de Grieken
(„een puinhoop"), komt
Voorhoeve voor het Neder
landse voorzitterschap op
'een zeven', waar volgens
hem het gemiddelde op een
zes-min ligt. Ook Van dei
Linden spreekt van 'ruim
voldoende', daarmee blijk
gevend van een positiever
kijk op het leven in het alge
meen en Europa in het bij
zonder dan Bouke Beumer,
'zijn' Europese fractieleider.
Meijer, met een slag om de
arm vanwege de top eind
deze week, verleent ruim
hartig een vier. En hij moti
veert: „Afgezien van con
crete beleidsdaden, ben ik
gaandeweg gaan inzien dat
het eerste kabinet-Lubbers
veel te weinig aan Europa
heeft gedaan, vooral doordat
het dit kabinet ontbreekt
aan een duidelijke visie. Als
Europa niet wordt gedragen
door een leidinggevend con
cept, daar niet snel de be
schikking over krijgt, lopen
we het levensgrote risico uit
elkaar te worden gedreven-
Ik stel vast dat Lubbers op
die problematiek geen ant
woord heeft."
den haag (anp) - Werk
projecten voor de meest
kwetsbare groepen werkloze
jongeren zijn succesvol. Deze
werkloze jongeren, met een
lage of afgebroken opleiding
of met grote persoonlijke pro
blemen, blijken maximaal aan
de projecten deel te nemen.
Dit blijkt uit een rapport
van de Werkgroep Arbeids
vraagstukken en Welzijn van
de Rijksuniversiteit Leiden
dat woensdag in Den Haag is
'Pol
UTRECHT (ANP) -
missaris van politie
forse verhoging - tuss
van de salarissen bij d
In ruil hiervoor zouden
moeten komen, waarbij
gen voor overwerk en der
schrapt.
Dit levert aan de ene kant
een besparing en meer doel
matig werken op, maar het ef
fect van de loonsverhoging zal
toch moeten zijn dat de poli
tiemensen er in totaal netto op
vooruitgaan, aldus Wiarda
gisteren bij de presentatie van
het jaarverslag van het
Utrechtse politiekorps! Die
verhoging is gerechtvaardigd
gelet op de zwaarte en de
maatschappelijke verant
woordelijkheid van het poli
tiewerk, die de afgelopen ja
ren steeds meer is gegroeid, zo
stelde hij.
De Utrechtse hoofdcommis
saris haakt met zijn opmer
kingen in op een rapport van
twee externe organisatiebu
reaus over de werking van de
inconveriiëntieregelingen bij
de politie. De conclusie van het
Van onze Haagse redactie
DEN haag - Een extern ac
countantsbureau moet eraan
te pas komen om te achterha
len hoe het mogelijk was dat
het ministerie van defensie de
afgelopen vier jaar in totaal
2,4 miljoen gulden teveel be
taalde aan een schoonmaak
bedrijf.
De mogelijkheid bestaat dat
Defensie het teveel betaalde
geld zal terugvorderen. Dat
verklaarde demissionair mi
nister De Ruiter gisteren te
genover de Tweede Kamer. De
Ruiter wil eerst uitgezocht
zien in hoeverre het schoon
maakbedrijf fraude verweten
kan worden, voordat tot straf
rechtelijke stappen wordt be
sloten. Hetzelfde geldt voor
onregelmatigheden die zich
afspeelden rond het wagen-
Park - met name het onder-
Met het opstappen van het ho
landse veiligheidsdienst Shalom
een einde te zijn gekomen aan e«
sing een testcase werd genoemd
De vier zijn verantwoordelijk g
Palestijnse kapers van een bus i
afgelopen. Shalom zou daartoe o
Maar het echte schandaal is m
opgelost. Want er komt geen on
dracht van de affaire en geen ve
ken. De Israëlische president Ch
lijk op voorhand amnestie verlee
naar het blijft een vreemde mant
fael, pas verstrekt te worden als t
Israël lijkt hoe dan ook te wille
9ebeurd. Toen procureur-genert
tot op de bodem te willen uitzoe
ontslagen. Zijn opvolger Harish,
de, moet nu buigen voor de pr
'edere vervolging zinloos heeft ge
Naar de beweegredenen van c
S|ng mag de buitenwereld raden,
sproken van de huidige minister
die in 1984 als pjemier verantwo
dienst en die over drie maanden
En dat is bijzonder kwalijk. Wan
onverdacht' is, waar velen in lsr<
ders aan twijfelen, dan was de er
nad kunnen worden de rechtsza;
'e frustreren hebben president Hr
de democratie in Israël een slecht
