Vaticaan beoordeelt kerkafbraken
ZUID AFRIKAANSE POLITIE GRIJPT IN BIJ KERKDIENST BOESAK
dert
ar
erk
Extra huur voor
bijzondere
telefoon vervalt
EG slaat VS terug
Superman vol LSD
BESLUITEN BISDOMMEN BREDA EN UTRECHT GESCHORST
Merijntje
Aanslagen op
Shell-
tankstations
Zieke piloot
maakt
noodlanding
Diesel en
benzine
goedkoper
Gonzalez
favoriet
taferelen
in België
krachten
14 DAGEN GRATIS
e de Kort
kste in
ekerke
personeel
nodig?
sssrsriaaffsws
JOHANNESBURG (RTR/UPI/DPA/AFP) - Miljoenen Zuid-
afrikaanse zwarten zijn maandag niet aan het werk gegaan
om de 600 slachtoffers te herdenken, die tien jaar geleden vie
len bij de opstand in de zwarte woongemeenschap Soweto.
'Contact ANC
Broederbond'
SCHADE f 1 MILJOEN
MET INGANG VAN 1 JULI
INDIEN INVOERRECHTEN OMHOOG GAAN
EERSTE SOLOVLUCHT
DINSDAG
17 JUN11986
Voor tiende keer
Festival
Nieuwe Muziek
Nederlandse sikh
verdacht van terreur
DE STEM „de 4in1 krant"
dert zegevierde
n Nieuwerkerk.
jn medevluchter
Moonen en Marco
e eersten die de lont
uit staken. Zij na-
onden winst, maar
20 kilometer toch in
gevat. Kort daarop
obert de Jonge en
an Loon de ruimte
dit duo vier ronden
iding had gereden,
Jonge af, maar zijn
ter ging stug door
ilskracht werd be-
Loon soleerde knap
eerste seizoenover-
terwijl Robert de
e door een aantal
ers was gepakt, in
print het sterkste
etaleerde en dus op
plaats beslag legde.
UITSLAGEN:
N. van de Klundert, Hoo-
km in 2.12.26; 2. K. de
-kerke; 3. op 10 seconden A
n, Bruinisse; 4. J van Loen-
-Vossemeer, 5. A. Biletzki
P van de Klundert, Hoo-
Vleugel, Wemeldinge; 8. J
9. op 27 seconden A. Goense.
0. P. Mol, 's-Gravenpolder,
-twerpen, Driewegen; 12. P
tekerke; 13. P. Hoondert,
d; 14. op één ronde A. Ro-
uitsland; 15. P. van Acker,
6. W. van Kooten, Bruinisse;
m, Hoogerheide; 18. T. den
-art; 19. A. Polak, Hans-
Vermeulen, Kloetinge. Ju-
van Loon, Zevenbergen, 60
2. op 40 seconden R. de Jon-
3. C. Wouters, Zevenber-
ijns, Duitsland; 5. L. Goeree,
6. P. van Oorschot, Hoens-
Martens, 's-Heerenhoek;8.J.
emeldinge; 9. T. Moonen, 's-
it; 10. A. van Loon, Woens-
R. van Poortvliet, Oud-Vosse-
de Koeijer, Biezelinge; 13 A
Naaldwijk; 14. P. Jacobi,
15. W. van Hoof, Hooger-
van de Velde, Heerlen; 17. P
Dongen; 18. K. van Drunen
m; 19. L. Potappel, Stave-
Bosters, Den Heen.
KKE - Met Mare de
e bij de nieuwelingen
de en Nout Wester-
e als eerste liefhebber
streep bereikte, kreeg
de wielerronde van
rke sterke mannen op
dium.
de Kort reed een at-
oers en was al betrok-
het eerste kopgroepje
man, dat zich na 15 ki-
had geformeerd. In d(
en toen ook Edgar van
ichael Vermaas, Adrie
k en de Zeeuw Onno
Laatstgenoemde ren-
st door pech afhaken,
t het peloton goed ol
as geraakt, verloren df
bleven vier koplopers
meer terrein en het
dan ook tot een her
ring. Middelburger
van Loo ging daarna
olotoer en werd daarbij
teund door de vele toe-
ers. Van Loo, die op
eter lange parkoers zes
voorop draafde, were
g 10 kilometer te gaaC
in de kraag gevat dooi
htervolgers. Dat ware®
Iers, Van Meer, Broereft
las en De Kort. De ande
aren toen gezien en in ®e
meters liet Mare
;r geen twijfel over be*
wie de rapste was.
de wedstrijd voor hei
rs/veteranen
Westerbeke
zege voor zich op, ter'
roersma in de eindspr"1
e tweede plaats S
zich hield.
het voorsprogram111
lerden zes Zeeuw5'
licentiehouders in
;rijd over 25 kilome®
rd Siereveld soleer®
aar de overwinning.
UITSLAGEN: .ik
:lingeii: 1. M. de Kort, Olsten™
meter in 1.09.15; 2 G. GomJWjj
E. van Meer, Oud-Gastel,
Best; 5. M. van Loo, M'°
M. Vermaas, Zoetermeer; 7- v
>n P. Kiela, Leidschendam;
k, Niewaal; 9. E. van Alphen' u
oofd; 10. P. Vasbender, Eef<
der Mijde, Den Helder;
Kapelle; 13. P. Hoefkens,
is; 14. A. Baselier, Berge"
15. M. Hagedoorn, Den Hejae
ffen. Bergen op Zoom; 17 B- N
ilijnsplaat; 18. O. Hofstee. Mt°
10. E. Provoost, Biggekerke;
bbers/veteranen: 1. N. Wff5
?stkapelle, 60 km in 1.26.14.
ma, Zoutelande; 3. P. Sager'
Jand; 4. op één ronde H- v®
Gouda; 5. L. van der Wiel. j
van den Oever, WaSsenaar.
iers, Roosendaal; 8. E. Koe®, j.
te; 9. E. van Nieuwkerk, w J,
r, 10. W. Oosse, Middelburg;
ijnse, Vlissingen; 12. H. v^na3iH
"""tad; 13. A. van Bene,.
™- en St.-Joosland; 14. C-
mstad; 15. M. Dijkwel, YerseK
13-14 jaar: 1. R. Siereveld-
lils, beiden Middelkamp'. 3- o
ind, 4 R. de Smit, 5. J- pfjju.
art, alien Zeeuwsch-Vlaanae
otam Immtra mat mlnatana
Jmk var» da llan Stamlaxara
"Jn lazaraaaan dio spaciaal
balano««a|l,nO habban voor
°Kfan«iaa'-rubr1ak
"p^raonool govraagd" ligt hat
Joor do hand, dart or anal on
veel reacties komen
DE STEM
126ste jaargang Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen Losse nummers 1,10
Van onze correspondent
HOME-In Nederland wordt veel te
gemakkelijk overgegaan tot het op
heffen van parochies en het afbre
ien van kerken. Volgens Vati
caanse kringen worden daarmee de
zeer strikte kerkelijke wetten over-
tfcd^n*
Een groep katholieken uit Breda
die bij het Vaticaan in beroep is ge
gaan tegen de sluiting van de H.
Hartkerk in die stad en de ophef
fing van de gelijknamige parochie,
heeft dan ook een goede kans zijn
zaak te winnen. Datzelfde geldt
voor een groepering uit Arnhem die
een soortgelijk doei nastreeft, zo
valt in Vaticaanse kringen te ver
nemen.
Nederland is het enige land ter
wereld waar kerken worden afge
broken", zegt een Vaticaans pre
laat. „Men weet in Nederland niet
goed raad met het feit dat de ker
ken vroeger voor tachtig procent
vol zaten en nu nog maar voor
twintig. Als het een oud gebouw is,
wordt maar tot sloop overgegaan.
Dat is in Nederland vrij normaal
geworden, maar het kerkelijk recht
staat het niet toe."
Met behulp van een Romeins ad
vocaat die gespecialiseerd is in het
kerkelijk recht, hebben de Vereni
ging tot behoud van de H. Hartkerk
en de groep uit Arnhem een proce
dure aangespannen bij de hoogste
rechtbank die de kerk kent: het Su
preme Tribunaal van de Apostoli
sche Signatuur. Deze rechtbank, in
feite de spreekbuis van de paus zelf,
kan bij voorbeeld ook besluiten van
de Vaticaanse Curie ongedaan ma
ken. De 'Signatuur', zoals deze
rechtbank kortweg wordt aange
duid, zal na de zomer beslissen over
de sluiting van de kerken in Breda
en Arnhem. Voor de betrokken bis
dommen, Breda en Utrecht, wordt
het echter een veeg teken geacht
dat de 'Signatuur' in afwachting
van het definitieve vonnis de decre
ten tot sluiting geschorst heeft.
De betekenis van het vonnis dat
in Rome geveld wordt gaat echter
ver ujt boven de belangen van de
betrokken parochiegemeenschap
pen in beide steden. Het is goed mo
gelijk dat het oordeel van de 'Sig
natuur' een einde maakt aan de
praktijk van sluiting en afbraak
van kerken in Nederland. Maar het
vonnis is ook van belang voor de
wereldkerk. Het is namelijk de eer
ste keer in de geschiedenis van de
kerk dat leken op basis van het
nieuwe kerkelijke wetboek uit 1983
een bisschoppelijk decreet op het
allerhoogste niveau, dat van de Ro
meinse 'Signatuur', attaqueren.
Vóór 1983 was een dergelijke proce
dure niet eens mogelijk.
De woordvoerder van bisschop
Ernst, John Willems, werpt het
verwijt dat er te gemakkelijk tot
sluiting van kerken besloten wordt
verre van zich. Daarbij is ook altijd
in overeenstemming met de kerke
lijke wetten gehandeld, aldus de
heer Willems. Gezien de terugloop
in het kerkbezoek sluit hij niet uit
dat er in de toekomst nog meer ker
ken dicht moeten.
Zie ook pag.2
'Vaticaan steekt hand ook in eigen
boezem'
Zwarten
staken
massaal
Berichten over de situatie in het land zijn echter uiterst schaars en de
censuurmaatregelen tegen de pers zijn gisteren nog eens extra ver
scherpt. Niettemin ziet het ernaar uit dat veiligheidstroepen gisteren
hebben ingegrepen tijdens een kerkdienst van ds. Allan Boesak.
Semi-automatische geweren tegenover smekende handen
Het Britse persbureau Reu
ter meldde het zo: „Over de
activiteiten van de veilig
heidstroepen bij deze gebeur
tenis kan niet worden bericht.
De organisatoren van de
dienst deden een beroep op de
gemeente het gebouw rustig te
verlaten en zeiden dat een eer-
ste-hulppost was ingericht.
Arrestaties kunnen niet wor
den gemeld."
Tegen Winnie Mandela, de
vrouw van de gevangen ANC-
leider Nelson Mandela, is gis
teren opnieuw een zogeheten
'banning-order' uitgevaar
digd. Ze mag Soweto niet ver
laten en moet weer van zes
uur 's morgens tot acht uur 's
avonds in haar huis blijven.
De banning-order is voor de
gehele duur van de noodtoe-
WASHINGTON (AFP) -
De in Zuid-Afrika verbo
den zwarte guerrilla-or
ganisatie Afrikaans Na
tionaal Congres (ANC)
heeft in het geheim con
tact gehad met de Broe
derbond, een besloten
Afrikaner organisatie
waarbij de meeste Zuid-
afrikaanse leiders zijn
aangesloten.
Dit is maandag gemeld
door de New York Times,
pe bijeenkomst vond 1
juni plaats in de VS on
der auspiciën van de
Ford Foundation, aldus
het blad. Van de kant van
het ANC namen deel
Thabo Mbeki, Mac Ma-
naraj en Seretse Choadi.
van de kant van de Broe
derbond de voorzitter
van deze organisatie,
Prof. J.B DeLange.
Die leerling
vliegt d'ruit
stand. De schoondochter van
Winnie Mandela zei aan de te
lefoon dat Soweto gisteren een
belegerde stad was, zodat het
onmogelijk was herdenkings
diensten bij te wonen. In ver
schillende zwarte woonwijken
waren de telefoonverbindin
gen overigens verbroken. Vol
gens latere berichten zouden
ongeveer 500 zwarten er toch
in zijn geslaagd in Soweto een
herdenkingsbijeenkomst te
houden, georganiseerd door de
studentenbeweging.
De zwarten in Zuid-Afrika
hebben op grote schaal gehoor
gegeven aan de oproep van
anti-apartheidsorganisaties
om de Soweto-opstand te her
denken met een staking. Er
wordt zelfs gesproken over de
grootste staking in de geschie
denis van Zuid-Afrika. Vol
gens het informatiebureau
van de overheid, momenteel
de enige officiële bron over de
situatie in Zuid-Afrika, is der
tig tot negentig procent van de
zwarten door het hele land
thuis gebleven.
Ondanks het verbod slaagde
een groep buitenlandse jour
nalisten erin de zwarte woon
stad Soweto bij Johannesburg
met zijn ongeveer twee mil
joen bewoners te bereiken.
Een verslaggever van het
persbureau AFP bevestigde
het beeld van rust. De journa
listen meldden dat de strenge
maatregelen, die met de nood
toestand van kracht werden,
kennelijk hun uitwerking niet
hebben gemist.
Van openbaar vervoer uit
de zwarte woongebieden van
Johannesburg, Pretoria,
Kaapstad, Durban en Port Eli
zabeth werd nagenoeg geen
gebruik gemaakt. Talloze bus
sen werden uit de dienst ge
haald wegens gebrek aan pas
sagiers. Treinstations lagen er
verlaten bij.
Een bijeenkomst van de
blanke oppositiepartij PFP in
Kaapstad werd door de auto
riteiten verboden.
De autoriteiten kwamen
maandag met nieuwe, nog
strengere maatregelen, voor
de pers. Het hoofd van de
Zuidafrikaanse politie, Johan
Coetzee, maakte bekend dat
journalisten alle berichten
over handhaving van de open
bare orde moeten voorleggen
aan de politie. Verslaggevers
worden geweerd uit alle
plaatsen waar zich „onrust"
voordoet. Het vergaren en
verspreiden van nieuws en
commentaar dat betrekking
heeft nn bet optreden van le
ger en politie, is verboden. Met
overtreding van de censuur-
voorschriften riskeren journa
listen tien jaar gevangenis
straf en/ of ongeveer ƒ20.000
boete.
De zwarte bisschop Des-
mond Tutu riep tijdens een
kerkdienst in Johannesburg
ter herdenking van de So-
weto-rellen op tot verzoening
tussen zwarten en blanken.
Tegenover ongeveer driehon
derd blanke en zwarte toeho
orders, onder wie een groot
aantal journalisten, ver
klaarde Tutu dat vrede niet
uit de loop van een geweer kan
komen, „De enige manier
waarop wij in dit land kunnen
overleven, is samen; zwart en
blank. De enige manier
waarop wij menselijk kunnen
zijn, is samen; zwart en blank.
De enige manier waarop wij
vrij kunnen zijn, is samen;
zwart en blank", zo zei Tutu,
aZie ook pag.5
AMSTERDAM/NEW YORK
(ANP/DPA) - In de nacht van
zondag op maandag zijn in
Amsterdam en Amstelveen
aanslagen gepleegd op drie
Shell-tankstations. Een sta
tion brandde geheel uit, bij
andere werden slangen door
gesneden. De schade bedraagt
zeker een miljoen gulden. Dit
heeft de politie maandagmor
gen meegedeeld.
Shell-tankstations in het
Friese Marsum en het
Drenthse Emmen werden met
pek en veren en/of met verf
beklad.
In de nacht van zondag op
maandag is ook actie gevoerd
bij een reisbureau van de
KLM aan de Ruysdaelstraat in
Amsterdam. Daar werd een
ravage aangericht na het
gooien van verfbommen, aldus
de politie.
De politie vermoedt dat de
aanslagen het werk zijn van
actievoerders tegen de apart
heid in Zuid-Afrika
De 'Bank of America', de op
één na grootste bank in de
Verenigde Staten, heeft beslo
ten geen enkele nieuwe lening
meer te verstrekken aan Zuid-
Afrika totdat het apartheids
systeem daar is afgeschaft.
Volgens een woordvoerder
van de bank is het besluit al op
1 juni genomen, maar toen niet
officieel bekendgemaakt. In
financiële kringen in New
York houdt men er rekening
mee dat het voorbeeld van
Bank of America gevolgd zal
worden door andere grote
banken.
(ADVERTENTIE)
Eindstraat 10, Breda.Tel.076-135469
DEN HAAG (ANP) - Voor bijzondere telefoontoestellen uit het
assortiment van de PTT hoeft vanaf 1 juli alleen nog maar de
aanschafpprijs te worden betaald. Het extra huurbedrag dat tot
nu toe maandelijks betaald moest worden, komt te vervallen.
Een woordvoerder van de PTT heeft dit desgevraagd bevestigd.
Mensen die al een bijzonder men op basis van een onder
toestel van de PTT in hun be
zit hebben, moeten nog tot 1
januari van het volgend jaar
de huurprijs betalen alsmede
een afkoopsom ter grootte van
die huurprijs. Daarna is het
apparaat zonder meer van
hen.
De PTT heeft besloten in
verband met de veranderde
werkwijze van de storings
dienst het abonnementsgeld
per twee maanden met 50 cent
te verhogen tot ƒ23,50 Het
huurbedrag voor het stan
daardtoestel wordt daarente
gen jier twee maanden ver
laagd met 50 cent tot 2,50 gul
den. Voor iemand die alleen
één gewone grijze telefoon
heeft, verandert er dus per
saldo niets.
De beslissingen zijn geno-
zoek dat is ingesteld naar de
mogelijkheid om telefoontoe
stellen te verkopen. Van dit
onderzoek werd melding ge
maakt in de memorie van toe
lichting op de PTT-begroting
1986.
LUXEMBURG (ANP) - De Europese Gemeenschap heeft maan
dag een wapen in handen gekregen om terug te slaan als de Ver
enigde Staten de invoerrechten op een aantal Europese produk-
ten verhogen.
Washington heeft gedreigd
per 1 juli de invoerrechten op
ham, kaassoorten, groenten,
olijven, witte wijnen, brandy,
likeuren en gin te verhogen
met niet minder dan 35 pro
cent. Als dat gebeurt, zal de
Gemeenschap gelijksoortige
maatregelen nemen ten aan
zien van Amerikaanse mais,
gluten, rijst en tarwe.
De vergeldingsmaatregelen
van Europa zijn mogelijk ge
worden door een besluit van
de ministers van Buitenlandse
Zaken. Al geruime tijd lag er
een verordening op tafel, ont
worpen door de Europese
Commissie, die de mogelijk
heid tot Europese tegenmaat
regelen opende. De ministers
zijn maandag in Luxemburg
met die verordening akkoord
gegaan.
De Amerikanen zijn boos
over het feit dat Spanje, na
zijn toetreding tot de EG op 1
januari van dit jaar, zijn
douanerechten voor mais en
sorghum (kafferkoren) ver
vangen heeft door de EG-hef-
fingen. Een normale procedu
re, zo heeft de Gemeenschap
altijd volgehouden. Maar de
EG heeft ook erkend dat de VS
daarvan schade kunnen lijden
en sinds enige tijd zijn in Ge-
nève besprekingen daarover
gaande met de Amerikanen.
KAISERSLAUTERN (DPA/AFP) - Stripfiguren als Su
perman en de roze panter blijken kleine koeriers te zijn
van de uiterst gevaarlijke drug LSD. In Nederland wor
den de slechts zeven millimeter grote stripplaatjes op ge
raffineerde wijze met vloeibare LSD besprengeld en ver
volgens naar de Bondsrepubliek Duitsland gebracht, al
dus gister de politie in Kaiserlautern.
De consument moet 30 mark betalen voor een met LSD
overgoten stripheld. Bij het inslikken van het plaatje
treedt de gewenste werking op.
BEILEN (ANP) - Een eenmo-
torig sportvliegtuigje is maan
dagmiddag bij een noodlan
ding in een aardappelveld in
Tiendeveen (gemeente Beilen)
over de kop geslagen. De pi
loot, een leerlingvlieger van
Martinair uit Haaksbergen,
liep een shock op. Dat maakte
de rijkspolitie maandagmid
dag bekend.
Het vliegtuigje was in Lely
stad opgestegen met als be
stemming Hoogeveen. De leer
lingvlieger maakte zijn eerste
solovlucht. Omdat hij onder
weg onwel werd, probeerde hij
met een noodlanding zijn toe
stel aan de grond te brengen,
aldus de rijkspolitie.
ROTTERDAM (ANP) - De
brandstofprijzen gaan woens
dag opnieuw omlaag. Benzine
wordt twee cent goedkoper.
Diesel, huisbrandolie en pe
troleum gaan met één cent per
iiter omlaag.
De prijsverlagingen zijn het
gevolg van de lage dollarkoers
en de ontwikkeling van de in
ternationale produktnoterin-
gen. Benzine is met drie prijs
verlagingen in tien dagen in
totaal zeven cent per liter
goedkoper geworden.
Het Festival Nieuwe Mu
ziek, dat vanaf donderdag
voor de tiende keer in Mid
delburg wordt gehouden,
onderscheidt zich van de
grotere, modieuzere en
commerciëlere muziek-
spectakels door een 'eigen
wijze, maar integere' pro
grammering. Ensembles en
solisten die tot de top van
de hedendaagse muziek-
praktijk gerekend kunnen
worden, brengen in Zee
land wereldpremières.
M Zie pagina Gids-1
Zondag 22 juni gaan de
Spanjaarden weer naar de
stembus. Volgens de opi
niepeilingen maakt de hui
dige premier Felipe Gonza
lez, niet in de laatste plaats
door de economische ople
ving in Spanje, een goede
kans op een overwinnig.
Maar het is zeer de vraag of
de socialisten van Gonza
lez de absolute meerder
heid zullen behouden.
a Zie pagina Achtergrond
Supporters die zingend en
toeterend de straat opgaan
en tot diep in de nacht fees
ten. België leek na de for
midabele zege van de Rode
Duivels op Rusland, voor
één hete nacht op een land
in Zuid-Amerika waar voet
baltriomfen vaak tot groot
enthousiasme leiden.
De weg naar de finale is
nog lang en moet dus rus
tig worden afgelegd. Brazi
lië zal zaterdag waarschijn
lijk tot meer inspanning
worden gedwongen dan
gisteren in Guadalajara.
Nadat de drievoudige we
reldkampioen in het Jalis-
costadion Polen in de acht
ste finales nogal simpel ter
zijde schoof (4-0), wacht de
Zuidamerikanen in de
kwartfinales titelhouder im
mers Italië of Europees
kampioen Frankrijk.
HAMILTON (ANP) - Sikhs in
Nederland, India en Canada
hebben een terreurcampagne
tegen doelen in India be
raamd. Zeven van hen zijn in
het afgelopen weekeinde in
Canada gearresteerd en blij
ven in voorlopige hechtenis.
Bijzonderheden over het kom-
plot werden maandag in de
rechtszaal bekendgemaakt
door de openbare aanklager
Dean Paquette.
De zeven verdachten zijn
allen lid van de fundamenta
listische Babbar Khalsa sekte.
(ADVERTENTIE)
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden toegestuurd.
i Woonplaats:
I Betaling 68,06/kwartaal 23,60/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding;
i
J Naam.
j Adres;
I Postcode;
i
Woonplaats;
i
J Deze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen
i naar: De Stem, Antwoordnr. 112,4800 VB BREDA,
i Bellen kan ook: 076-236911
L-
