Zoet water
'Het kweken is geen sinecure. Er gaat heel wat research aan vooraf'
Oostenrijks
IfiüKRI
Romeinen verklaren
hamburger de oorlog
REAGAN BE
Vranitzky: gesla
De Veldhuizens
eten er goed van
I t
AMSTERDAMS
Fokker oml
zwak Damrj
WOENSDAG 11 JUN11986
EXTRA OP WOENSDAG5
Kleurstoffen
Engelse vliegen
Tijgertjes
HENGEL-
RUBRIEK
Gijsen
Titulatuur
SSif"
PAPIER
VOOR UW PEN
De Vries
Eigen rechter
Hoera
tetfSSSjp
PAPIER
VOOR UW PEN
Dure hotels
Italianen pikken 's werelds
grootste MaeDonalds-restaurant niet
NA OVERW1NN11
yjSAJBaAN
T11 PAGINA 4
Evert verdient zijn
boterham met maaien
Door Jean Brandts
NIJKERK - „Kom
binnen", zegt Evert
Veldhuizen olijk.
„Doe of je thuis
bent", voegt hij er
nog aan toe.
Hij zwaait de monu
mentale schuurdeur
open en op dat moment
worden we zowat tegen
de vlakte geslagen door
een uiterst gemene, pe
netrante geur, die het
midden houdt tussen
pure ammoniak, rot
tend vlees en visafval.
Binnen de kortste keren
stromen de tranen ons langs
de wangen -en dat terwijl
we nog niet verder gekomen
zijn dan de deuropening. In
de bakken links en rechts
krioelen miljoenen maden.
Kleine, grote, dikke, dunne,
rode, witte, bronskleurige,
rose, oranje. Ze wriemelen,
trillend van gulzigheid, tus
sen vlees- of visafval. Als je
doodstil bent kun je de
krengen zelfs horen vreten.
Je zult maar in zo'n bak
donderen, schiet het door
ons heen. Veldhuizen kijkt
geamuseerd toe hoe we onze
afschuw proberen te over
winnen. „Na een tijdje is het
best uit te houden", verze
kert hij.
Maar het went niet. Dat is
zeker.
Dit schouwspel overtreft
alle verwachtingen. En we
waren nochtans enigszins
voorbereid. Bij de hengel
sportwinkelier hadden we
door de jaren heen de meest
vreemdsoortig gekleurde
maden ingekocht om mee te
vissen. En daar hangt een
behoorlijk naar reukje aan.
Echt vies. Niet voor niets
worden maden door buiten
staanders beschouwd als de
meest smerige schepsels op
onze aardbol. Een made
stinkt een uur in de wind. En
bovendien is het beestje af
komstig van een plaats, die
-op zijn zachtst ugezegd-
niet bepaald schoon is.
Desondanks is voor de
kweker het omgaan met
maden en wormen een alle
daags karwei. Hij doet het
zelfs graag. Ongelooflijk,
maar waar.
Maden kweken schijnt
overigens een typisch Nij-
kerks ambacht te zijn. Ten
minste, dat denk je als je via
Amersfoort richting Nijkerk
en Nijkerkerveen rijdt. Daar
zijn, in een omtrek van nog
geen vijftien kilometer, acht
madengroothandels geves
tigd. Je kunt het ruiken,
want langs de idyllische
binnenwegen hangt een ste
vige, ondefinieerbare geur.
Of verbeelden we ons dat al
leen maar
Evert Veldhuizen voelde
aanvankelijk niets voor een
gesprek over zijn curieuze
beroep. Begrijpelijk, want
het vak van madenkweker
Een bak met maaien met daarop een totaal kaalgevreten koeiekop.
was in opspraak geraakt
door het gebruik van verbo
den kleurstoffen. Neder
landse kwekers (er zijn er
drie in ons land plus tien
groothandelaren) werden
ervan beschuldigd het zoge
naamde Sudan-rood onder
hun maden te mengen. Een
stof die kankerverwekkend
zou zijn en uitermate scha
delijk voor het milieu. Rode
maden hebben, volgens de
sportvissers, eengrotere
aantrekkingskracht op de
vissen dan hun witte soort
genoten. Later, als het RIVO
(Rijks Instituut voor Visse
rij Onderzoek) in IJmuiden
de bewering afzwakt met de
aanduiding „waarschijn
lijk", is voor Evert de angel
uit de zaak en zijn we van
harte welkom.
De madenkwekerij staat
op enkele kilometers afstand
van zijn huis. „Voor de
stankoverlast", legt hij uit.
En dat ondanks een bijna
70.000 gulden kostend biolo
gisch filtersysteem, waar
mee de uitgaande lucht ge
zuiverd wordt. Het is een
moderne schuur met twintig
betonnen bakken van zo'n
drie bij twee meter en een
halve meter hoogte. Dat zijn
de kraamkamers van de
maden. Hier worden ze
'grootgebracht'.
Hoeveel beestjes hij de
kost geeft, is moeilijk te zeg
gen. Ze worden niet per stuk
geteld. Hun hoeveelheid
wordt uitgedrukt in liters.
Per jaar zet Evert Veldhui
zen gemiddeld zo'n 200.000
liter om. Elke liter weegt on
geveer 800 gram, zodat zijn
produktie in totaal op het
respectabele gewicht van
160.000 kilo per jaar komt.
Een partij maden die je ge-
Evert Veldhuizen: „Het
is dus niet zo, dat je ge
woon enkele wormen in
een bak dondert en de
beesten maar hun gang
laat gaan."
makkelijk ziet liggen. Aan
gezien eén liter tussen de 5
gulden en 6.50 gulden op
brengt, rijdt Evert dus met
een auto vol goud door Ne
derland. Hij is dan ook be
paald niet onbemiddeld.
Maden zijn vliegenlarven.
Voortgekomen uit eitjes die
hun moeder heeft gelegd in
rottend vlees of vis. En op
die vliegen, die dus de feite
lijke producenten zijn van
zijn negotie, is de kweker
uitermate trots. Dikke,
zwarte engerds zijn het. „De
beste die er zijn" zegt hij
voldaan. „Wil je ze zien? Ze
komen uit Engeland".
Hij troont ons mee naar
een afgezet gedeelte van de
kweekschuur en begint als
een bezetene op een houten
deur te bonzen. „Effe waar
schuwen dat we er aan ko
men", grijnst hij. Door dat
bonzen worden de vliegen
opgeschrikt die aan de bin
nenkant op de deur zitten,
zodat ze bij het opendoen
niet kunnen ontsnappen.
Het is of we een griezel
film binnenstappen. De suite
der giganten. In een met
uiterst fijn horregaas afge
maakt, kraakhelder ka
mertje, zitten zijn 'leveran
ciers'. Honderdduizenden
pikzwarte vliegen. Snor
rende kanjers, die van alle
kanten om ons heen zoeven.
De insekten zijn zó enorm
dat de fotograaf vol afschuw
vraagt of ze niet agressief
worden als hij flitst. Als hij
zijn foto's heeft gemaakt,
verdwijnt hij ijlings in de
frisse buitenlucht.
„Van deze jongens krijg ik
nu die grote, veelgevraagde
maden", zegt Veldhuizen,
wijzend op zijn Britse kwe
kelingen. „Een uiterst hoge
kwaliteitsmade die door de
sportvisser zeer op prijs
wordt gesteld. Mooie bees
ten, vind je niet
Maar de enige gedachte
die ons op dat moment nog
bezig houdt is: zo snel moge
lijk buiten komen en de over
ons heen kruipende vliegen
weg te slaan.
Eenmaal op het erf -op
weg naar de wurmen - vra
gen we ons af hoe we ooit die
weëe lucht van rottend vlees
en vis uit onze kleren krij
gen. Voor Evert Veldhuizen
en Dick van Kooten, een
kennis met wie hij de afde
ling regenwormen deelt, is
het verblijf tussen de vlie
gen en maden dagelijkse
routine. „Wij merken dat
- FOTO'S WIL NILWIK
nog niet meer", zeggen de
twee droogjes.
Zeven bakken van tien
meter lengte en anderhalve
meter breedte, tot aan de
rand gevuld met rottend
fruit, aardappelen en eten-
safval, beslaan zowat het
hele erf. Ze worden bewoond
door regenwormen, die
Everts tweede lucratieve
bron van inkomsten vor
men. Het zijn er miljoenen!
Compagnon Dick van Koo
ten neemt een mestvork,
steekt die diep in de drab en
haalt er glunderend een
dikke tros wriemelende
kleine regenwormen uit.
„Dat zijn Tijgertjes", doceert
hij. „Zo genoemd naar de
dwarsstrepen over hun lijf.
Deze soort is zeer gevraagd
bij de klanten".
Veldhuizen: „Het kweken
ervan is geen sinecure. Er
gaat heel wat research aan
vooraf. Het is dus niet zo, dat
je gewoon enkele wormen in
een bak dondert en de bees
ten maar hun gang laat
gaan. Nee hoor, daar komt
heel wat meer bij kijken.
Maar dat is het geheim van
de smid. Dat vertel ik je
niet".
In'een van de andere bak
ken hebben de dauwwormen
hun domicilie. Reusachtige
wormen in enorme aantal
len. De saurussen onder de
kronkelaars. Zo lang als pa
lingen. Beesten waar je echt
bang van wordt. Zo sterk als
een beer en, uiteraard, kost
baar. Een bakje met tien
dauwwormen kost in de
hengelsportwinkel al vlug 3
gulden. Een bakje met klei
nere soortgenoten heeft een
EVERT en Evertje Veldhuizen
'doen' in maaien en wurmen. En
geloof het of niet, de handel flo
reert uitstekend. Veldhuizen
presteerde het om In een tijdsbe
stek van amper vijf Jaar een ma
den lm- en exportbedrijf op po
ten te zetten met een omzet van
enkele tonnen per jaar. Let wel:
met de kweek en de verkoop van
maden en regenwormen be
stemd voor de sportvlsserlj. In
het hoogseizoen moet hl] zelfs
de hulp Inroepen van acht sei
zoenskrachten.
De 39-jarlge Evert Is van ori
gine automonteur en onderhield
drie jaar lang het uitgebreide wa
genpark van de toenmalige 'god-
father' onder de Nederlandse
madenkwekers, Arle Bos uit NIJ-
kerkerveen. Deze man had niet
alleen een madenkwekerij, maar
tevens een soort monopolie op
het leegscheppen van de zoge
naamde beenderwagons, volge
laden met beenderen van slacht
vee, bestemd voor de lljmfabrle-
ken. De wagons zaten, zeker in
de zomermaanden, barstensvol
maden. Arie Bos verzamelde en
kele sterke mannen om zich
heen en onthield op die wijze
leder ander het 'genot' van het
madenscheppen. Totdat het ver
voer van deze wagons aan ban
den werd gelegd en Bos zich
noodgedwongen weer ging toe
leggen op het zelf kweken van
maden. Er was Immers een
markt voor de sportvlsserlj met
zijn meer dan anderhalf miljoen
beoefenaars.
Drie jaar hield Evert Veldhui
zen het uit als monteur op het
bedrijf en leerde en passant de
kneepjes van het kwekersvak.
„Wat Bos kan, kan Evert ook",
moet de Nljkerkenaar gedacht
hebben en begon zelf maden te
kweken. Een voor buitenstaan
ders uiterst smerig en op zijn
minst merkwaardig beroep. Niet
echter voor de familie Veldhui
zen. Die eten er goed van
waarde van plusminus 2
gulden.
Een van de leukste op
drachten die Veldhuizen tot
nu toe ontving, was het ver
zoek van de plaatselijke
middelbare school om een
koeiekop zó te prepareren
dat de biologieles wat realis
tischer kon worden gegeven.
Geen probleem voor Evert,
want hij moest tóch net zijn
grote Engelse maden voeren
met vers vlees. De koeiekop
werd in de 'Britse' bak ge
legd en binnen de kortst mo
gelijke tijd kon de schedel,
finaal kaalgevreten en klaar
voor gebruik, naar de school
worden gebracht.
De hele familie Veldhui
zen, vader Evert, moeder
Evertje en hun drie kinde
ren, Edwin (8), Gina (17) en
Bep (20), werken in de
drukke tijd mee. Charmante
Gina schept met het grootste
gemak en zonder een spier
van haar gezicht te vertrek
ken de ene liter maden na de
andere in de vergaarbakken.
Nu en dan woelt ze met haar
handen door de levende berg
kronkelaars om het mengsel
van houtwol en turf, waar
de beesten in bewaard blij
ven, wat te verdelen. De tie
ner heeft er geen enkele
moeite mee. Ook haar oudste
zus Bep deinst er niet voor
terug met haar handen tus
sen de regenwormen of ma
den te wriemelen. De acht
jarige Edwin wil wél even
laten zien dat hij absoluut
niet vies is van zijn vaders
handel en steekt prompt zijn
arm tot aan de elleboog in de
stinkende brij. Hij toont ons
een handvol parende pieren
en zegt wijs: „Die zijn aan
het vrijen. Die zorgen dat er
kleintjes komen".
Edwin wordt een grote
kweker, dot staat vast.
Door Rien van Nunen
VAKANTIEVISSEN kan ook in
het eigen land erg goed. Neder
land barst namelijk, vooral als
het om zoet water gaat, van de
vismogelijkheden. Vissen is in
ons land eenvoudig te beoefe
nen, er is water genoeg. Boven
dien mag ons land niet bepaald
'arm' worden geacht waar het
om vissoorten en aantallen
gaat. Voorn, brasem, baars, zijn
hoofdsoorten, paling, karper,
snoek en snoekbaars volgen
daar dicht op. Met name de
snoekbaars is, in tegenstelling
tot vroeger, haast overal te vin
den, van diepe zuigput tot boe-
resloot toe. Snoekbaarzen zijn
wat minder gevoelig voor troe
bel water, de snoek is dat jam
mer genoeg wel.
Wie in Nederland wil vissen,
dient als hij/zij ouder is dan 15
jaar en in openbaar of gepacht
water vist, over een sportvi
sakte te beschikken. Die zijn op
elk postkantoor tegen een ver
goeding van f 11 te verkrijgen.
Dat moet, want zo draagt
iedere sportvisser bij tot de in
standhouding van de visstand
en het milieu ivaarin die vis
moet leven. Sportvissers met
een sportvisakte zijn via hun
bijdragen de enigen die in ons
land bijdragen tot verbetering
en instandhouding txin de vis
stand. Het beroep oogst
Wie graag vist kan het beste
lid worden van een tnsclub.
Zo'n visclub pacht water en zet
daarin gewilde vissoorten uit
of ruit jaarlijks het natuur
lijke bestand aan welke door
bevissing en sterfte (b.v. win-
tersterfte) verloren ging. Vist
men op vakantie in dergelijk
water dan is men verzekerd
van een redelijke visstand
waarop met grote kans op suc
ces kan worden gevist. Wordt
men lid van zo'n club dan heeft
men gerede kans meteen tot
een van de twee landelijke vis-
verbonden te behoren, de
NWS en hetCNHV.
De NWS kent via vereni
gingen zo'n half miljoen leden.
Het CNHV staat in voor de be
langen van een dikke 100.000
hengelaars. Via de NWS
krijgt men de 'grote' vergun
ning waarin opgenomen een
groot aantal verenigingswate
ren en veel openbaar water. In
dat openbare water mag men
met de sportvisakte met één
hengel sowieso al vissen. Het
CNHV wisselt via de vereni
ging vergunningen uit om
niet. Gratis vissen in eikaars
water gedurende de vakantie
of zomaar eens na een tele
foontje met desbetreffende
vereniging. Voorwaarde: lid
zijn van een vereniging aange
sloten bij het CNHV.
Veel verenigingen kennen
de vakantievergunning voor
een dag, week of maand. Be
denk wel, voor iets meer is men
het hele jaar lid, blijft men via
een verenigingsblad op de
hoogte én draagt men bij tot
het instandhouden of uitbrei
den van de vismogelijkheden.
Let ook op adressen van
bootjesverhuurders in Zuid-
Holland en Noord-Holland enz.
Zij geven vaak vergunningen
uit voor poldergedeelten enz.
welke niet in zgn. landelijke'
gr^te vergunningen staat.
In alle gevallen geldt: houdt
u als gast aan de in de vergun
ning genoemde regels. Laat
b.v. geen hekken open, vis niet
nabij stuwen enz. Vissen in de
vakantie is in Nederland vrij
probleemloos en men kan nog
veel vangen ook.
OP het uitgeweid betoog van
A.W. van Mil in 'De Stem'
over bisschop Gijsen slechts
een korte reactie. A.W. van
Mil begaat de ernstige ver
gissing teleurstelling om te
zetten in verwijten aan het
adres van de Rooms-Katho-
lieke kerk en te meten aan
een maat, die op zijn beurt
weer alle trekken van arro
gantie vertoont. Want wie
garandeert ons dat Van
Mil's criterium de enig za
ligmakende is?
Oosterhout,
H. Hoegen
DE laatste tijd komt het
steeds meer voor, dat de pers
in verslagen e.d. slechts
voorletters en namen ver
meldt van personen, die
krachtens hun vooroplei
ding ook recht hebben op het
voeren van een titel (mr, ir,
dr, drs, ing. etc). M.i. worden
deze personen daardoor 'ge
discrimineerd' t.o.v. hen die
zulk een studie niet voltooid
hebben. Ik pleit er daarom
voor de titels weer te gaan
vermelden, ook op de enve
loppen (waarop in de tegen
woordige tijd m.i. verder
volstaan kan worden met 'de
Heer' en/of 'Mevrouw').
Breda,
Drs. L.C.M. Grasveld
ss®4
BLIJKENS het verslag in
uw krant van 4-6-'86 acht de
rechter het bewijs, dat hij
(dr. J. de Vries) ten over
staan van de enquêtecom
missie meineed heeft ge
pleegd, niet te bewijzen en
ontslaat hem van rechtsver
volging. Na het lezen van
deze zin moet ik denken aan
een uitspraak van Aristote-
les, die luidt: 'Niets willen
aannemen zonder bewijzen
toont een gebrek aan opvoe
ding tot volwaardige mense
lijkheid'. Indien rechters al
leen op bewijzen een uit
spraak doen, dan ontbreekt
iets aan opvoeding tot vol
waardige menselijkheid.
Hopelijk dat de Officier van
Justitie zoveel wijsheid bezit
dat hij bekwaam is op vol
waardige menselijke gron
den de verdachte te veroor
delen.
Breda,
E. Hoogstraten
EIGEN rechter spelen mag
niet. Maar de gedupeerde
Haagse vertegenwoordiger
weet nu in elk geval hoe in
Breda de autokrakers hun
gang kunnen gaan.
G. Portier,
Etten-Leur
DE gehele jeugd in 1990 aan
de slag! Hoera voor de jeugd,
hoera voor de maatschappij.
Het beste wat ze konden
verzinnen. Waar het geld
vandaan moet komen wordt
buiten beschouwing gelaten.
Maar ik moet het eerst nog
zien.
J. Rottier,
St. Jansteen
V^STst»® ««uw»0'
VEEL dure Britse ho
tels zitten zo goed als
leeg te wachten op
Amerikaanse bezoekers,
maar niet komen opda
gen. Premier That-,
cher mag nog zo
hard roepen om ze
naar haar land te
lokken, de Yanks
büjven weg. Dit
komt omdat ze van
daag de dag hun tradi
tionele imago van Enge
land (de Amerikaanse verza
melnaam voor heel het Britse
koninkrijk) lichtelijk hebben
aangepast.
Engeland, zo denken de
Yanks, is niet langer alleen een
mistige natie van Beefeaters, op
gewekte Cockney's en soldaatjes
met beremutsen vóór Bucking
ham Palace. Tegenwoordig is
het ook een land waarin weer
bommen zouden kunnen ont-
loffen omdat Thatcher recente-
ijk de Verenigde Staten zo goed
heeft geholpen wat betreft hun
luchtaanvallen op Libië.
Maar volgens het bekende
Time Magazine is de verlaagde
stand van de dollar en niet de
Libische kwestie eigenlijk de
hoofdoorzaak van deze Ameri
kaanse desertie. De onderdanen
van president Reagan vinden
niet alleen Groot-Brittannië
maar ook de meeste andere
vreemde naties te duur voor een
vakantie- of snoepreisje buiten
de States. Time zegt trouwens,
dat de forse daling van de Ame
rikaanse overtochten naar
Europa al sterk waarneembaar
was lang vóór de Libische crisis;
deze laatste heeft de teruggang
nog maar verscherpt.
De Amerikanen hebben zeker
niet helemaal ongelijk, dat
Groot-Brittannië een duur land
is; zij zijn trouwens niet de eni
gen die er zo over denken. Mar
garet Thatchers monetaire poli
tiek heeft de inflatie wel doen
zakken, maar de prijzen gaan
toch nog geregeld opnieuw om
hoog. En het miljoen Britten dat
van de toeristen leeft, stelt alles
in het werk om deze bezoekers
uit te melken.
Zo is de prijs van Britse hotel-
kamers al verschillende jaren de
toeristen een doorn in het oog.
In Groot-Brittannië kan je na-
tuurlijk ook wel relatief goed-
H koop logeren, maar in de betere
E klasse zijn de hotels nog steeds
ontzettend duur. Kortgeleden
1 kregen wij in de post wat 'Press
E Information' besteld van het
Dukes Hotel in Londen dat ken-
nelijk alleen Amerikanen, Ja-
panners. Arabieren en Europese
industriëlen herbergt, die ofwel
schatrijk zijn ofwel logeren op
kosten van de firma.
1 Het Dukes Hotel is een van
de luxueuste particuliere eigen-
dommen van de Britse hoofd-
E stad. Het bevindt zich in het
hart van St. James's (uitgespro-
ken: Seent Djeemesses, met de
klemtoon op Jee) en werd de af-
S gelopen jaar voor 2,5 miljoen
E pond compleet gerenoveerd.
Dukes' telt maar 36 slaapkamers
en 16 suites; zijn suites met twee
slaapkamers tellen nu ook twee
aparte badkamers, van boven
tot onder bekleed met witte
M marmer.
De prijzen? Doe me niet lJ
chen. Voor een eenpersoons))
mer betaal je 110 pond
nacht. Een tweepersoonskarrJ
komt op 145 pond per nacH
suites vanaf 200 pond per nat!;
Dit exclusieve Dukes Hoti
hoort bij de Prestige-groep, K
serie prestigieuze herberg#
verspreid over heel de Brit
eilanden, met nog een buiteg
beentje in Barbados en eentje:
Parijs.
In een van deze Prestige-h,
tels hebben wij kortgeleden g
baad in de luxe die wordt geh
den aan hen die meestal niet a
de rekening betalen. Het hel
Culloden House en bevindt zij
even buiten de Schotse stad |I
verness, op zo'n 1000 km v'j
Door Rogor Simons
Londen, en dus ver verwijde
van de Engelse beschaviij
Amerikaanse kenners noen»
Culloden House een van de 3d
beste hotels van de wereld.
Wij vonden het er heel g
hg, vooral omdat de baas vi
het hotel, lan McKenzie, die
avonds bij het diner een praalt
kwam doen in een kilt mé
groene ruiten, een gewezen cd
lega van ons was. Vóór hij holti
ier werd, had lan McKenzie i
hoofdredacteur een dagblad p
leid in Dundee. Omdat hij i
verloop van tijd wel eens »i
anders wilde doen, was hij i
vrouwlief in de hotelbusiness
stapt, eerst in Pitlochry
daarna in Inverness.
Dat lan en Marjorie McKei
zie zich diep in de schulden hat
den gestoken, trad duidek
naar voren bij de studie van hi
prijzen. In Culloden Hou
komt een gewone tweepersoon-
kamer op 90 pond per nach
Voor een kamer met slaaj
genheid voor drie betaal jeïl
pond de nacht. Een nachtje r
een hemelbed kost twee
nen 110 pond. Voor een tw#
persoonskamer met een
whirlpool vragen de McKena:
120 pond per nacht.
Amerikanen met Schotj
voorouders komen naar de reg
van Inverness om er te jagen,:
vissen en golf te spelen. Ma-
iemand die gewoon van Londa
naar dit stadje in Noord-Schol
land is gereisd, bijvoorbeeld t
een stomme weekendtrein vil
British Rail, die daar eventjes Ij
uur over doet, vindt het loc
vreemd dat hotelprijzen dai
bijna even hoog liggen als da
van de Britse hoofdstad, waar:
tot de duurste ter wereld word:
gerekend.
Van onze correspondent
Gerard Kessels
ROME - De Italianen voelen
zich zwaar beledigd. Uitgere
kend midden in het historische
centrum van Rome is 's we
relds grootste MaeDonalds-
restaurant geopend.
Voor het restaurant bij de
Spaanse Trappen wordt
voortdurend geprotesteerd.
Verdedigers van de Italiaanse
'eet'-cultuur hebben een dag
lang demonstratief voor de
deur spaghetti en pizza zitten
te eten.
Het moest er wel een keer
van komen. Want net als in de
rest van de wereld maakt de
Amerikaanse hamburger ook
in Italië een onstuitbare op
mars door. In een soort tijger
sluipgang haddden Ameri
kaanse fast foodrestaurants
als MacDonalds, Benniburger
en Burgerking de afgelopen
jaren al het oude hart van de
historische stad omsingeld.
Het centrum van de eeuwige
stad met zijn talloze monu
menten bleef echter gespaard
voor het hamburgeroffensief.
Met de vestiging van 's we
relds grootste MacDonalds
(500 vierkante meter, bijna 400
man personeel) pal naast de
wereldberoemde Spaanse
Trappen hebben de buiten
landse hamburgerkoningen
echter een frontale aanval in
gezet op het oude hart van de
stad. Voor de Romeinen is dat
een provocatie van de eerste
orde.
Een nationale schande.
Hoewel de bouwwerkzaam
heden al maanden aan de gang
waren, schrok iedereen, ty
pisch Italiaans, pas wakker
toen het restaurant in pagine
grote advertenties kond
van de naderende opening. E
werden comités uit de burger
gevormd die onmiddellijk-
sluiting van het restaurar
eisten. Een architect met et
riant appartement aan
Spaanse Trappen trok zich te
rug op zijn buitenhuis in
Albaanse Bergen en ver
klaarde dat hij pas weer
voet in het centrum zou zette:
als de MacDonalds verdwenï
was.
De gemeenteraad vroeg ai
het stadsbestuur hoe het in
hemelsnaam mogelijk was ge
weest dat MacDonalds
vergunning had gekrege:
Onder druk van de raad en
publieke opinie besloot daar»
het gemeentebestuur om na
gaan of de MacDonalds alsno
gesloten kon worden. Dat alle
weerhield de Romeinse jeug
en duizenden toeristen er i'
tussen niet van om ondanks a
demonstraties voor de dei
toch in het restaurant binntf
te wippen.
Het stadsbestuur is innu®
dels tot de conclusie gekortf
dat er geen mogelijkheden zï
de MacDonalds te sluiten. T(
gelijkertijd echter hebben
vroede vaderen de totale oo:
log verklaard aan de hambuj
gers en frites. Er is be[
dat er in het historische
trum geen enkel fast foodr®
taurant meer bij mag kom®
De politie heeft de opdrat'
gekregen strikt te control#®
of er ergens werkzaamhed-'
aan de gang zijn die kunn®
duiden op de vestiging van ef
nieuwe fritesbakker. Inmi'
dels is al op 12 plaatsen
bouwactiviteit stop gezet.
WOENSDAG 11 JUN1191
4Nici
Van onze correspondent
WASHINGTON - Een om
bare president Reagan h«
dezer dagen aan een twee
tra'-offensief gezet, in eer
poging het Amerikaane P
Afgevaardigden ertoe te 1
100 miljoen dollar beschil
stellen voor militaire hul]
Nicaraguaanse rebellen.
Vandaag houdt de presi
persconferentie tijdens welto
gen de Nicaraguaanse Sandii
richte campagne het hoofdt
zijn.
De president heeft intussen alk
zeilen bijgezet om het Huis, maar o
rikaanse bevolking ervan te overti
iets verschrikkelijks gaat gebeui
Contra's de 100 miljoen dollar niet k
„Wij zijn op weg naar een tweede
een tweede Libië", zo heeft Reag,
WENEN (AFP/DPA/REU- ja
TER) - Leopold Gratz keert
niet terug als minister van so
buitenlandse zaken in de de
nieuwe Oostenrijkse regering, ve
die volgende week door presi- se
dent KirchschlSger beëdigd Fi
wordt. Ook minister van lij
Landbouw, Giinter Haiden, vl
treedt af. vi
Minister Leopold Gratz ver- lil
klaarde dat hij aftreedt als re- Gi
actie op de verkiezingsover- nE
winning van Kurt Waldheim. bE
Hij en Haiden zijn allebei lid m
van de socialistische partij ge
(SPö). sc
Maandag was kanselier
Fred Sinowatz afgetreden. Hij ge
argumenteerde zijn besluit let
met te zeggen dat een combi- ov
natie van het kanselierschap he
en het voorzitterschap van de pa
SPö hem ongewenst lijkt. Hij tri
blijft wel voorzitter van de de
partij. In deze functie wil hij m
proberen het voor de SPö ver- te
loren gegane terrein terug te nE
winnen met het oog op de par- Di
lementsverkiezingen die op vf
zijn laatst in april volgend of
WENEN (AP) - De 48-jarige sco
craat Pranz Vranitzky, de nieuwe b
lier van Oostenrijk, is een econom
nancieel expert die ooit de op een
genationaliseerde bank van het li
ondergang wist te redden.
De socialisten hopen dat hij in st
het overheidsapparaat te vernieuv
jaren wordt geplaagd door een log
cratie, schandalen en verkiezingsi
en dat hij zo ontevreden kiezers kan
nen.
Vranitzky werd op 4 oktober 1937
Wenen. Van 1961 tot 1970 werkte hij
ÜH
AMSTERDAM (ANP) - Na de forse
koersval in Wall Street bleek het dins
dag in Amsterdam eigenlijk nog wel
mee te vallen. Weliswaar moesten bij
de hervatting van de handel nagenoeg
alle grote fondsen achteruit, maar van
een dramatische ontwikkeling was
geen sprake. Goed deed Fokker het. De
Vliegtuigbouwer begon wel lager maar
kon spoedig de opgaande lijn van
maandag weer opvatten, waarna snel
een winst van 1 ontstond op 92.
Van de internationals verloor Akzo
een rijksdaalder op 164,60 en Hoogo-
b30 °P f 109,70. Unilever moest
J 450 omlaag naar 464,50. Ko-
ninklijjke Olie raakte bijna 1 kwijt
op 193,60, terwijl Philips en KLM het
verlies beperkt konden houden tot en-
kele dubbeltjes.
In de financiële sector verloor ABN
j 4 op 576 en Middenstands bank 3,50
op 208. Een gulden verlies bleek weg
gelegd voor Nationale-Nederlanden en
ötad Rotterdam. Van de uitgevers
f^LEls?vier S2>5° acht«ruit naar
J 212,50 en VNU 5 naar 325. Nedlloyd
f l8we, tot '167-8°. Heineken
tritamL en Gist-t>rocades 2,80
tot f 281,50. Océ-van der Grinten moest
rnt«msaa5 naar 1496 De grote aanne-
handhaven. Diverse
den lagen net iets hone-
den het slotpeil van maandag
Elders op de markt hadden verlie
fder M!neenS -de overhand maar ook
teilrkt o "J V,°°r het overgrote deel
tenbui- w ale markt kon Ba
tenburg zelfs nog 50 aan de koers toe-
7Vi
8% antonius
7% antonius
5V4 congr.o.l.v.
8% daniel
8% gasthuis
8V« gasthuis
gasthuis
gasthuis
7% hooghuys
7*
8Vfc protz.hs
8 prot.z.hs
7*« protz.hs
voe
rijk
geei
hee
gee
Bra
opj
I
naa
Nat
goe
Por
selc
de
Gro
ƒ12
C
star
in c
mei
Ver
treli
was
C
dim
kw;
uit
ond
(oostb.)
(oostb.)
lourdes
de brouwer
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(het)
klokkenberg
liduina
('s-h'bosch)
Cs-h'bosch)
Cs-h'bosch)
