IICA
JS
De torens van Han Deij
r auto
mee zijn
ONDEN
VAN ZEELAND
LLBAAR IS?
s
fomisch Instituut Tilburg
het gebied van de
is een instituut zonder
Hogeschool Tilburg.
lende kursussen:
|s:
por E.T.I. examen
Burgerinformatica
r
gebruiker
igustus.
|orden gehouden in:
jay Inn, Montgomeryln 1
|chip, Chasséveld
I Hotel, Groene Boord 23
5n is 20.00 u
'S6-'87
aag, gratis en vrijblijvend
als volgt bereiken:
Tilburg
BELGISCH BRONS VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
"erpl^n fZ£*
Eenvoudig
-7ATFHDAG 7 JUNI 1986
T20 PAGINA ZEELAND 4
et een echte IBM-PC aan
ttorraad strekt kan
Irijzen leveren:
lCO-sp KI*'f'
As-ra
moov'
.990
.00
>DELC0
Iiedingcomputers is beperkt
Breda, 076-784911, toestel 312
f B.T.W.
tilburg,
Brokstukken brons, die straks worden omgesmolten.
Het kokende brons wordt in de mal gegoten.
Jan Desmarets doet voorzichtig een stuk brons in de smelt
kroes.
Desmarets en Deij tillen de smeltkroes uit de oven.
Tekst en foto's
Cor J. de Boer
GENT, Dendermondsesteen-
weg 357. Eens woonde daar, te
midden van een armoede
buurt, het gefortuneerde ge
slacht Van Hecke De Clerque,
paardeslagers en -handela
ren. Ze dronken op de cour
royale pinten en rookten dikke
sigaren. Maar ook in België is
de paardenstand door de mo
derne tijd teruggelopen en de
zaak raakte in verval.
Beeldhouwer Jan Desma
rets is er neergestreken, liet de
vleeshaken en het drijfwerk
van de worstenmakerij han
gen en ging direct aan het
werk. De binnenplaats is in
middels veranderd in een lust
hof met struiken en bomen.
Hier en daar staat een vroeg
werk van de beeldhouwer.
Met erg eenvoudige gereed
schappen giet hij zijn eigen
beelden, eh die van zijn vrien
den, in brons volgens het Cire
Perdue-procedé.
Een van die vrienden is de
Axelse kunstenaar Han Deij.
Hij profiteert van de mogelijk
heden die zijn studiegenoot
van de Gentse Academie van
Schone Kunsten hem biedt
door mee de handen uit de
mouw te steken en zelf voor de
grondstoffen te zorgen. „Zo
kom je aan een aantrekkelijk
gietprijs. Een vrienden
prijs.
pn in
en*elop
zonderr
Fefcen
'n9
J*asko
1' risk)
POs'«0e/i9nden
ln<fe' em.L 5600 w0 Eindt,
e"'9e vernl,„h,T_~",0nov«n
over
o
i
i
i
f—
Z j
UI j
00
Han Deij kapt de mal van het gegoten beeld af.
Voor een buitenstaander
lijkt de actie een riskante on
derneming. Veel voorzorgs
maatregelen voor brand en
andere narigheden worden er
niet genomen. Het is bronsgie-
ten op de eenvoudigste manier.
In een rond vat wordt pro-
paangas verbrand. In het mid
den staat de smeltkroes. Brok
ken brons, ouden kranen en
stukken leidingen, zo van de
schroothandelaar, worden zo
lang verhit tot ze vloeibaar
worden. Het proces verslindt
gas.
De gasfles is niet berekend
op die snelle afname van het
gas en bevriest. Jan Desmarets
weet een oplossing. Een bran
der wordt op de fles gezet en
die brengt de zaak weer op
temperatuur. Desmarets
slaapt niet met de Stoomwet
onder zijn kussen. Hij is Belg
en heet niet Willem Bever
Het werk van Han Deij
wordt aanvankelijk in was ge
vormd. Om het sculptuur
wordt uit gips en ander bouw
materiaal een mal gegoten. Er
onstaat een mooi rechthoekig
blok met aan de bovenzijde
een gietopening. Als de mal
voldoende is gehard, wordt de
was van het kunstwerk er in
een oven uitgestookt. Waar
eerst de was heeft gezeten,
wordt nu brons gegoten.
Bronsgieten vereist enige
behendigheid. Wanneer alles
in gereedheid is gebracht, het
brons voldoende vloeibaar is
en de mallen netjes in een gat
in de vloer zijn opgesteld is de
spanning te snijden. Met een
grote tang wordt de smelt
kroes uit de oven getild en in
een houder geplaatst. Voor
zichtig wordt positie gekozen
en dan in een snelle beweging
wordt het kokende brons in
het gietgat gemikt.
Han Deij heeft in Gent vijf
beeldjes gegoten. Ze maken
deel uit van een groter project
dat nog lang niet is voltooid.
De beelden die hij maakte
stellen torens voor. Niet hoger
dan dertig centimeter. Maar
Han heeft grootser plannen.
Hij denkt aan een project met
bouwwerken gemaakt van
hout, stro, zeildoek en andere
natuurlijke produkten van
vijftien tot twintig meter hoog.
Geplaatst in het Zeeuwse
landschap op die plekken waar
je vanaf het object de zee kunt
zien. Als Zeeuws kunstenaar
heeft hij het gevoel de zee in de
gaten te moeten houden. Een
erfenis van zijn voorouders?
„Is het niet zo dat de mensen
in onze streek zodra ze de kans
krijgen, misschien met wat
argwaan, even over de dijk
klimmen om over de zee te kij
ken?"
Han Dejj ziet in zijn project
de mogelijkheid om vanuit het
gezichtspunt van de mensen
die in de streek wonen, de re
latie tussen het land en de zee
een nieuwe en oorspronkelijk
ogende vorm te geven.
Als alles meezit zal
Zeeuwsch - Vlaanderen nog dit
jaar versierd worden met een
of meer artistieke hoogstand
jes.
De mallen worden in het gat gezet.
•derkerk): 10 u. ds.
unde Kerk): 10 u.
9.15 u. ds. D. Ver-
Pusprys
Ie premie die u nu betaalt. Ontdek dat
ie bovendien waterdicht zijn en pred®|
waarden,
vóór automobilisten die voor haar Ie
naar zo laag mogelijke autokosten.
Ie autoverzekering die geen gulden
lur vandaag de ingevulde
hoeveel goedkoper
De torens van Han Deij.
■- Er wordt een gat in de grond gegraven om straks de mallen in te plaatsen.
V