ord neemt fors belang in Alfa
'DE STEINBUCH': BIJBEL VOOR AUTOFANATEN SINDS GENERATIES
P O
Nieuwe
benzine-
bonnen
in Italië
Britse
rallycross-
top naar
Valkenswaard
Achtmaalse
rallyclub
naar24
uur van leper
Kankkunen
wint rally
Akropolis
PAGINA 3
Kronkelwegen
Biografie
Practijk
Opdracht
)2 PAGINA;
ïzwinde snelhe
enzineverbruik t
en dat is niet
■dig is wel, en zek
Duitse wagen,
we motor loodhoJ
serbenzine beho
anpassingen in jjjjjj
ysteem teneinde u
te bestrijden, h^j.
ders verwacht
nfort in de wagen,
aast het reeds gesig.
motorlawaai -
;edaan door-de
e vering. De
hard op de weg i
r de passagiers yj
rig. Voor de bestuuj.j
at anders. De stug
de prima wegligg.^
voor dat met nart,
iweggetjes de Escoj|
inder snel en veil:
den, Het_is dan i
om achter het stu9
et moet er maar ui|
niet kapot van
/ellicht omdat on;
ingen wat te hoc
n waren. De beste n
de Escort te kopr
legelij kheid en hog
irde, het weggedrag
uinigheid. Wie
heeft voor
agen kan bovendieJ
een duizend guide}
r uit zijn dan bij con|!
3pel. Maar wie vei
g zit, zal comfort o
len. En dan moet t
rel wat terrein prjjs|
zijn concurrenten.
4-versnellingen,
223144, verbruik vol
igave: 90 km/u - 1:1
- 1:14,5, stadsverl
ktijk tijdens rljimpi
,5 tot 1 op 13.
VRIJDAG 6 JUN11986
103
ens bestaan. De ka-
wordt wel niet tot
makend instrument I
>en, maar moet wel
orden als het enige
1 dat nu gegeven)
den op de twijfels)
ol van de auto en de I
ïg van het milieu)
thema een opval-1
l te laten spelen inj
Jaar Auto' pro-j
auto-industrie det
mtele kritiek te ont- N
ringen
als Prof. Breitsch-
d van de Vorstand''
mler-Benz AG het
it: „De eerste hon-
ir van de auto zijr
Voor de tweede 1
jaar, ontbreekt het r
fabrikanten beslist I
doelen en uitdagin- I
d technische oplos-1
tienen zich aan. Zei
allemaal een verbe-1
an de auto in. Maar
kele technische op-
voorziet in iets be-j
de auto. Het is onze I
im er in de toekomst
zorgen om van dei
:n zo verantwoord I
c verkeersmiddel tel
eldere en tastbare
an de bezoeker in
orf zien welke (mi-
•hniekëh wordèn ge-
n in de toekomst nog I
st kunnen worden, I
uto te maken tot een|
lappelijk aanvaard-
rvoermiddel.
ook aan de techni-
ilossingen voor eenl
verkeer wordt nietl
gegaan. De bezoeker I
geconfronteerd metl
ir eigen fysieke er. I
Dgische tekortko-1
Het nemen van be-l
an, het schatten va»|
en en het reactiever- r
staan in dat opzicht!
1. Met behulp vanl
computerspelletjes I
n zichzelf testen. Aan I
re kant kan men dan I
elke technieken erjj
nen die de tekortko-1
van bijna iedere I
bilist in de toekomst I
compenseren. Op de
stelling zijn al voor-I
te zien op welke ma-1
met behulp van del
st wetenschap- del
iten van een be-[
•r kunnen worden
rd.
slot: er komen ook!
serieuze zaken opa
tobil' aan de orde. Zo-I
1 tv-gesprek tussenl
irbeiders uit geheel
Bende -Aijden: -
an nu en zijn college
2. Allebei spreken
monitor over hu"l
verk-situatie. En dan J
dat het uurloon voo'l
nannelijke arbeide'l
3 jaar geleden gemid'l
pfenning bedroeg;
|kse arbeidstijd op
g. Doorbetaalde va-|
was toendertijd
dienstjaren verwoei
vakantie bestond ih'l
dagen en groeide veel
s uit tot 6 werkdagejjl
dienstverband van l'|
i meer.
ens dat gesprek ove'l
:n werkomstandighe'
n toen en nu kwarnejl
de arbeiders - bij hol
n van een biertje - JJ I
ipele conclusie dat <>J|j
er van toen maxima3
rtjes per maand ko'is
n, wilde hij andeoj
zin niet tekort doen.
De nieuwe Steinbuch is uitAlle garagechefs, automonteurs, autocfocenten en
autofanaten veren op bij dit bericht van uitgeverij Kluwer in Deventer. Voor hen
geldt de Steinbuch, alias De Automobiel, als de bijbel van het vak. Meer weten
over algemene voertuigtechniek, aandrijflijn, mengselvorming, constructie van
otto- en dieselmotoren en andere autokneepjes Zie Steinbuch.
Sinds 1922 verschenen vele herziene herdrukken van dit standaardwerk. Aan
vankelijk telde het twee delen, vervolgens drie. Anno 1990 zal de reeks compleet
zijn bijgewerkt, in tien delen.
Als voorproefje verscheen onlangs (a 79,50) het 456 pagina's dikke volume
dat het meest aanpassing behoefde: De elektrische installatie.
Wie maakt een levenswerk van De Nieuwe Steinbuch En wie was de oude
Steinbuch (1863-1926) De huidige eindredacteur Gijs Mom, doctorandus in de
Nederlandse taal letterkunde vertelt.
Het fascinerende van
een ontsteking
en andere kneep/es
Door Wim Wennekes
„Een boek om uren mee zoet
te brengen bij de open
haard", meent drs. ing. Gijs
Mom, eindredacteur van 'De
Automobiel, handboek voor
autobezitters, monteurs en
technici', alias De Nieuwe
Steinbuch. In handen heeft
hij het zojuist verschenen
deel Vin, De Elektrische In-'
stallatie.
H.H. de Boer en Th. Dob
belaar, docenten elektro
techniek, verzamelden
daarin hun kennis over De
Accu; De Onsteking; Ver
lichting Bedrading; Laad-
Startmechanisme. Mom
zelf nam het hoofdstuk 'De
elektrische installatie in his
torisch perspectief' voor zijn
rekening. Bij elkaar geen
lectuur die je met de open
haard associeert, of het moet
zijn om aan te maken.
Mom: „Ik ben een fanaat.
Voor mij is het pure ont
spanning over de werking
van een ontsteking te lezen.
Of over de historie van de
rem. Of over typen ruiten
wissers. Aan elk auto-on
derdeeltje zitten geschiede
nissen vast van mensen die
dat onderdeeltje bedachten
en verbeterden. Wat haperde
er aan de eerst motoren In
welke richting gaan de laat
ste ontwikkelingen Op al
die vragen wil ik de ant
woorden weten."
Voor Gijs Mom is de auto
techniek een late roeping. In
1973 studeerde hij af in de
Nederlandse taal en letter
kunde aan de Universiteit
van Nijmegen. Vandaar de
doctorandus-titel op zijn vi
sitekaartje Mom's sobere
woning in de studentenstad
draagt nog de sporen van dat
vorig leven als Neerlandicus.
Boekenplanken werden leeg
gehaald en vervolgens ge
sloopt. Aan het behang is te
zien hoe omvangrijk Mom's
collectie literatuur was;
vrijwel alles ging de deur uit
om plaats te maken voor een
beginnersverzameling auto-
boeken. De tafel is beladen
met Auto Zeitung, Automo-
tersport en andere vakbla
den. Een autokalender geeft
aan in welke maand wij le
ven.
Mom: „Via allerlei kron
kelwegen ben ik zover geko
zen. Na mijn afstuderen
werd ik leraar Nederlands,
op de HTS in Arnhem. Een
voor mij nieuwe technische
omgeving. Wat mijn belang
stelling echter het meest
aanwakkerde was dat ik als
beginnend leraar een oud
Renault Viertje bezat, dat
Gijs Mom (rechts) biedt de nieuwe Steinbuch aan
aan de kleinzoon van Steinbuch.
telkens stil viel. Met vrien
den ben ik aan dat wagentje
gaan sleutelen en dat fasci
neerde zo dat ik aan verdere
autozelfstudie ben gaan
doen. Uiteindelijk heb ik
mijn leraarbaan opgezegd
om mij als leerling HTS te
melden." Cum laude ver
wierf Mom zich als oudere
jongere de titel ing.; nu ook
op zijn kaartje prijkend.
Zonde van de letteren
„Ik las al jaren geen lite
rair werk. Het pakte mij niet
meer. Ik voelde zelfs weerzin
tegen al die boeken die tel
kens op hetzelfde neer kwa
men. En als leraar taaltheo
rie geven boeide al helemaal
niet. Ik had een hang naar a
praktisch bezig zijn, iets met
de handen, op een totaal an
der vlak: de autotechniek."
„Wat mij het meest fasci
neert is het ongelooflijk
complexe van een auto. Alles
moet functioneren. Anders
rijdt de auto niet, of de ver
lichting valt uit, of de rem
men. Die complexe orde in
een automobiel spreekt mij
als dwangmatige systemati
cus aan. Ik wil weten wat er
op dit gebied te weten is.
Over verbrandingskamers
en drukopbouw, wrijving en
warmteafvoer, alles. Van
alle typen auto's, uit de hele
autohistorie. Dat is een on
voorstelbaar groot, rijk en
boeiend studiegebied. Neem
alleen het hoofdstuk ver
branding. Een vlammetje in
een kachel daar ben je gauw
op uitgestudeerd. Maar wat
doet een vonk in een auto
motor Duizenden chemi
sche reacties veroorzaken
Krachten ontwikkelen En
dat is allemaal door mensen
bedacht en verbeterd. Iets
fantastisch. Het greep me zo
dat ik na de HTS bij Rover
in Engeland en bij Renault
in Frankrijk ben gaan wer
ken. Als specialist verbran
dingstheorie heb ik geholpen
bij de ontwikkeling van de
1700 cc Renaultmotor. Tot ik
in contact kwam met iemand
van Kluwer Technische Boe
ken, die vroeg of ik de eind
redactie van De Nieuwe
Steinbuch op mij wilde ne
men. Steinbuch Mijn favo
riete auteurIk had zijn
hoofdwerken De Motor en
Het Chassis al jaren op de
plank staan, en verslonden.
De kans er een tiendelige
bijgewerkte editie van te
maken kon ik niet laten lo
pen. Ik ben er nu sinds 1983
mee bezig en zal er nog zeker
tot 1990 werd aan hebben."
Sinds Mom door Kluwer
werd benoemd tot de nieuwe
Steinbuch heeft de drs. ing.
het idee de biografie te
schrijven van zijn grote
voorganger. De eerste bouw
stenen heeft Mom al verza
meld door contacten met de
kleinzoon en schoondochter
van George Frederik Stein
buch (1863-1926).
Mom: „Ik kan hem als
mens nog niet helemaal ty
peren. Hij moet een bevlo
genheid gehad hebben; in
zijn geval waarschijnlijk
voor het volkomen nieuwe
van de autotechniek. Ieder
detail interesseerde hem en
bracht zijn pen in beweging.
Hij was ook zeer eigenzin
nig. Steinbuch verzette zich
bijvoorbeeld tegen nieuwig
heden als de startmotor.
Aanslingeren ging net zo
goed en was nog gezond ook.
Naar zijn idee was de auto
techniek al in 1902 voltooid.
Hij voorspelde: de motor zal
voorin blijven en de aandrij
ving zal ten eeuwigen dage
via de achterwielen geschie
den. Daar heeft hij lang ge
lijk in gehad. Een romanti
cus lijkt hij mij niet. Eerder
een patriarch die in het Ne
derlandse autowereldje ver
deelde en heerste. Hij
schrijft statig, met een
enorme zelfverworven ken
nis van zaken. Op ieder de
tail gaat hij uitleggerig in.
Begrijpelijk voor vakman en
leek. Ook in zijn geval was
sprake van een late roe
ping."
Op dictaattoon draagt
Mom enkele levensfeiten
van Steinbuch voor: „In 1863
te Batavia geboren, uit ge
goede Nederlandse ouders.
In Nederland volgt hij een
opleiding aan de KMA voor
genie-officier. In het voor
malige Nederlands Indië
bouwt hij vervolgens jaren
bruggen. Hij huwt, krijgt
vijf kinderen en in 1896 ziet
Steinbuch, met verlof in Den
Haag, de eerste auto. Bij die
confrontatie moet een vonk
zijn overgeslagen. In 1901 re
tireert en repatrieert de ge
nie-officier. Bijna veertig
jaar oud gaat hij electro-
techniek studeren. En inde
jaren daarna vestigt hij zich
De omslag van de nieuwe Steinbuch.
Wijlen George Frederik Steinbuch (1863-1926) met
zijn vrouw.
als de AUTOriteit van Ne
derland."
Zo werd Steinbuch in 1903
de eerste hoofdredacteur
van De Auto, orgaan van de
Nederlandse Automobiel
Club, de latere KNAC. In
1908 aanvaardde hij daar
naast de benoemeing tot
hoofdredacteur van het
Technisch Bijblad van de
ANWB-Kampioen. In 1913
(aan de vooravond van de
Eerste Wereldoorlog) trad
Steinbuch toe tot het Vrij
willig Militair Automobiel
Korps, in welke functie hij
het Nederlandse leger leerde
autorijden en sleutelen.
Daarnaast legde Steinbuch
een autobibliotheek aan en
ontwikkelde hij plannen
voor een automuseum.
Mom: „Gevraagd en onge
vraagd wierp Steinbuch zich
op als autopaus. Ik heb bij
voorbeeld verhalen gevon
den waarin hij tirades houdt
tegen alcoholgebruik in het
verkeer. Rond 1910 hadden
auto's nog geen verwarming
en hielden chauffeurs zich
veelal warm met borrels en
bittertjes. Daar kwamen on
gelukken van en daarom ad
viseerde Steinbuch warme
koffie en invoering van een
alcoholverbod bij snelver
keer. Politie en rechters
diende hij van advies bij
verkeersvraags tukken,
maar het meest was hij toch
geïnteresseerd in het inwen
dige, het motorische van de
auto."
Dat bleek in 1922 toen
Steinbuch op de proppen
kwam met het eerste deel
van zijn standaardwerk De
Automobiel/De Motor.
Hoofdstukgewijs werden
zulke zaken behandeld als
gesprongen cylinders, dé-
compresseur, afslaan van de
olietapkranen en laag-
stroomspanningsmagnetis-
rrfe. Eveneens systematisch
(met werktekeningen) wer
den carburateurtypen ont
leed, waaronder De Zenith,
Jarnac, Gobbi en Longue-
mare. In 1926 volgde deel
twee, Het Chassis. De schrij
ver zelf heeft dit tweede deel
nooit in handen gehad. Hij
overleed een week voor pu
blicatie. Volgens Mom aan
een longontsteking, opge
daan door in pyama in de
tuin werken.
In De Auto verscheen als
In Memoriam: 'De overle
dene behoorde tot de techni
sche pioniers van 't automo
bilisme in Nederland... Nau
welijks hadden wij dezer da
gen het laatst verschenen
deel ter recensie ontvangen,
of haast tegelijkertijd be
reikt ons het bericht van zijn
overlijden. Wel een diep
treurige coïncidentieToch
zal door dit levenswerk, dat
hij in de laatste jaren op
bouwde, zijn naam in de
herinnering van allen, die
het automobilisme een
warm hart toedragen, blij
ven voortleven'. Een waar
woord, zo zou blijken.
Mom: „Direct bij verschij
nen en alle jaren nadien was
De Steinbuch een enorm
succes. Ik heb mij afge
vraagd waarom. In de inlei
ding van De Motor schrijft
Steinbuch: 'Omdat dit land
zoo klein is, heb ik getracht
dit werk dienstig te maken
voor een zoo groot mogelijk
aantal belangstellenden van
de meest uiteenlopende gra
den van ontwikkeling. Uit de
practijk, voor de practijk'. Ik
denk dat dat de verklaring
voor het succes van zijn le
venswerk is. Het eindresul
taat was een encyclopedisch
werk van duizend pagina's;
een bijbel die je inderdaad
bij de open haard op schoot
kunt nemert, zoals een ander
een kookboek gaat zitten le
zen. Ook mijn streven bij de
redactie van de nieuwste
tiendelige editie is: uiteinde
lijk vijfendertighonderd pa
gina's met register léésbaar
houden. Ik heb auteurs ge
zocht die zowel pakkend
kunnen schrijven als het
autovak beheersen. Een hele
opgave, kan ik verzekeren.
Ik wil mijn medewerkers
niet afvallen, maar voortdu
rend zit ik te corrigeren. Wat
dat betreft ben ik leraar Ne-'
derlands gebleven."
ÏLAAN - Fiat-directeur
jhidella heeft buiten de
vaard gerekend. Kort geleden
verkondigde de sterkste man
pij Fiat dat de tijd nog niet
'IP was om met Alfa Romeo
e praten over een nauwe sa
menwerking. Letterijk zei
ahidella: „We moeten het
ueuwe management bij Alfa
Ie kans geven om een nieuwe
Hrategie uit te stippelen, die
Poet leiden tot een gunstiger
taanciële situatie van dit Ita-
naanse staatsbedrijf'.
Die tijd lijken de nieuwe
opmensen bij Alfa Romeo
"et te krijgen, nu Ford -na-
Pat eerder de flirt met Fiat op
■jets was uitgelopen door me-
JJPgsverschillen over wie de
eerderheid in een eventuele
Lnt"" onderneming
^gen-zich heeft gemeld
voor een aanzienlijke deelna-
iL ln et noodlijdende Ita-
■aanse autoconcern.
i"-wel de besprekingen
jog in een eerste stadium zijn
|erwacht wordt dat we? 2
■töanden de zaak 'be^^,
f" wo^den) spreekt Alfa Ro-
aeo al over 'aanzienlijke
bordelen' die een dergelijke
^menwerking oplevert.
e besprekingen tussen
beide autoconcerns zijn zowel
in Italië als in Japan als een
boni ingeslagen. Onder de pa
raplu van Ghidella opereren
in Italië al Fiat, Ferrari en
Lancia. In de lijn van de ver
wachtingen lag dat Alfa snel
aan dit trio toegevoegd zou
worden. In Japan maakt Nis
san zich nogal boos, omdat
Alfa de laatste jaren geprofi
teerd heeft van samenwerking
met de Japanners.
De snelle en geheime actie
die Ford heeft ondernomen, is
waarschijnlijk ingegeven door
de dadendrang van Fiat-pre
sident Ghidella die in Ame
rika met Chrysler (General
Motors) besprekingen is be
gonnen om tot samenwerking
te komen op commercieel ge
bied. Assemblage van Fiat- en
Lancia-modellen voor de
Amerikaanse markt, zou dan
in de Verenigde Staten moge
lijk worden, zonder dat Fiat
daarvoor al teveel geld hoeft
te investeren.
De bedoeling van de nu op sta
pel staande samenwerking
tussen Alfa Romeo en Ford zal
er niet toeleiden dat het Ita
liaanse concern zijn eigen
identiteit verliest. De bedoe
ling is in eerste instantie dat
Alfa Romeo in opdracht van
Ford auto's gaat bouwen;
voornamelijk sportversies met
grote motoren. Daardoor zou
de productiecapaciteit al ver
groot kunnen worden, terwijl
Alfa bij de export tevens kan
profiteren van het verkoopnet
van Ford.
Ford is na General Motors
de grootste autofabrikant in
de Verenigde Staten. Vorig
jaar zette het concern voo? 52,8
milard dollar om en de winst
bedroeg 2,5 miljard dollar.
Alfa Romeo doet het daaren
tegen slecht. In 1985 produ
ceerde de onderneming 157.000
wagens tegen 200.000 in 1984.
Voor dit jaar heeft Alfa een
produktie gepland van 190.000
auto's, terwijl in 1989 het to
taal tussen de 230.000 en 240.000
moeten komen te liggen. Alfa
Romeo kan jaarlijks 400.000
wagens bouwen.
Het financiële resultaat van
Alfa is naar verwachting nog
slechter dan dat van 1984.
Toen kwam er een verlies uit
de bus van 158. Er wordt ge
fluisterd dat het verlies is ver
dubbeld. De omzet is in ieder
geval verminderd van 2,3 tot
2,07 biljoen lire 3,4 miljard).
VENLO - Toeristen naar Italië
krijgen na 1 juni te maken met
vier nieuwe paketten benzine
bonnen. Zag het er eerst naar
uit dat dit zuidelijke vakantie
land zich door algehele af
schaffing van het bonnensys
teem geheel uit de markt zou
prijzen, door invoering van de
nieuwe bonnen is een bespa
ring op de benzineprijs moge
lijk geworden van 20 tot 28
procent.
De pakketten zijn onderver
deeld naar regio, maar zijn in
het hele land te gebruiken.
Pakket Italia (1) omvat onge
veer 140 liter benzine en vijf
tolcoupons voor de Italiaanse
autostrada a 2000 lire. Pakket
1 gaat, afhankelijk van koers
van de lire en bemiddelings-
kosten, circa 250 gulden kos
ten. Het voordeel van de tol
coupons meegerekend komt
een liter superbenzine in Italië
dan op ongeveer 1,78. Dat be
tekent een korting van onge
veer 35 cent per liter.
Pakket Italia Centro (2) is
goed voor 234 liter superbenzi
ne, kost ongeveer 420 gulden
en biedt in totaal eveneens
voor 16.000 lire aan tolwegcou
pons.
Pakket Italia Sud (3) is goed
voor ongeveer 238 liter en
wordt verkocht voor een prijs
van 580 gulden. Gratis bijgele
verd wordt 20.000 lire aan tol
wegcoupons, terwijl bij het
omwisselen van de in het pak
ket aanwezige 'superbenzine-
bon' in Italië nog eens 16.000
lire aan tolgelden wordt ver
strekt. Dë korting over het to
tale pakket komt daarmee op
28 procent en een liter super-
benzine op iets meer dan 1,65.
Het laatste pakket, nummer
4, is bestemd voor toeristen die
Sicilië of Sardinië bezoeken.
Het is goed voor 421 liter super
en kost circa 740 gulden. Ook
hier wordt 36.000 lire aan tol
wegcoupons verstrekt.
Opvallende verschillen met
de op dit moment nog geldige
benzinebonnen zijn dat de
vaste waarde nu staat inge
drukt, de toerist de bonnen
voor alle soorten benzine (be
halve diesel) kan gebruiken en
ze in het hele land kan inwis
selen. De bonnen geven be
halve op onbeperkt gratis we
genwachthulp op alle wegen
nu ook gedurende maximaal
tien dagen recht op een gratis
vervangende auto als repara
tie meer dan 12 werkuren in
beslag neemt.
De benzinebonnen blijven
tot twee jaar na afgifte geldig.
Afgifte wordt op het kente
kenbewijs gestempeld. De in
gangsdatum is op 1 juni, maar
de ANWB verwacht dat de
pakketten 1 en 2 pas rond 10
juni leverbaar zijn, terwijl de
nummers 3 en 4 mogelijk nog
later beschikbaar komen. Ver
koop via de banken in ons land
start op z'n vroegst pas over
twee maanden, zo laat de
ANWB weten. Aan de Ita
liaanse grens zijn de paketten
echter al vanaf 1 juni ver
krijgbaar. De ANWB meldt
bovendien dat de verkoop van
de oude pakketten gestopt
wordt op 31 mei. Deze bonnen
blijven geldig tot uiterlijk 30
juni, kunnen nog tot twee jaar
na afgifte worden ingewisseld,
maar leveren mogelijk bij in
wisseling in Italië acceptatie
problemen op. Bonnen aan de
Italiaanse grens bij een kan
toor van de Automobile Club
Italia (ACI) gekocht, kunnen
bij de ANWB worden ingewis
seld.
Rallysport
terug naar
het begin
door Ad Pertijs
KRISTIANSTAD - Op de dag
dat Henri Toivonen werd be
graven, maakte FISA-be-
stuurder Lars Osterlind in het
Zweedse Kristianstad voor het
begin van de rally van Zuid-
Zweden de nieuwe rally-plan
nen voor 1986 bekend. De dood
van Toivonen op Corsica
brengt grote gevolgen met zich
mee. De groep B-wagens wor
den volgend jaar niet meer
toegelaten tot de internatio
nale evenementen, de in ont
wikkeling zijnde Groep S
komt te vervallen en er wordt
een omvangrijk veiligheids
pakket samengesteld.
Osterlind: „We moeten te
rug naar de oorsprong. Rally
rijden doe je op openbare we
gen, dus moet je dat ook doen
met auto's die normaal van die
wegen gebruik maken. De ont
wikkelingen zijn de laatste
tijd veel te snel gegaan. Wan
neer je merkt dat je die ont
wikkelingen niet meer in de
hand hebt, moet je een stapje
terugdoen. Dat geldt niet al
leen voor de rallysport, kijk
ook maar naar de huidige ont
wikkelingen rond kerncentra
les en ruimtevaartprogram
ma's."
Voortaan mogen alleen nog
wagens aan een rally deelne
men waarvan er minimaal
5000 zijn gefabriceerd (groep
A). De FISA wil een uitzonde
ring maken voor de kleinere
groep B-wagens, zoals Visa
Chrono en Talbot Samba. Er
komt een apart wereldkam
pioenschap voor standaard
wagens (groep N). Ook de tien
procentregeling vervalt. Mo
menteel mag een wagen al uit
komen in wedstrijden wan
neer van het gestelde produk-
tieaantal minimaal tien pro
cent is omgebouwd tot de uit-
VALKENSWAARD - Vier
voudig Nederlands kampioen
Piet Dam verdedigt zondag op
het Eurocircuit in Valkens
waard zijn koppositie in het
nationaal rallycrosskam
pioenschap. De BMW-rijder
won tot dusverre twee wed
strijden en moest een keer de
Belg Monten voor laten gaan.
De vierde wedstrijd is een
van de sterkst bezette evene
menten op de nationale rally
crosskalender. Vooral vanuit
Engeland komen de nodige
toppers over. Trevor Hopkins
komt met een Ford Escort tur
bo, Mark Renisson met een
Ford RS 200 en John Smith
met een vierwiel-aangedreven
Porsche.
De wedstrijden op het Euro-
circuit beginnen zondag om
11.30 uur.
TUSSENSTAND: 1. Piet Dam
57 punten, 2. Francois Monten
(B) 29 pnt., 3. Peter Böhm (D)
24 pnt., 4. Ludo Heiven (B) 23
pnt., 5. Jaap van Tol 21 pnt.
ACHTMAAL - De Achtmaalse
rallyclub heeft voor de vijfde
achtereenvolgende keer een
uitnodiging ontvangen van de
organisatoren van de 24 uur
van leper om een proef te be
mannen. De grootste rally van
België wordt dit keer gehou
den in het weekeinde van 27
t/m 29 juni. De Achtmaalse
rallyclub vat weer post bij de
klassementsproef Langen-
mark, die twee keer wordt
verreden. De Westbrabanders
gaan met 22 officials richting
leper. Ze zijn verantwoorde
lijk voor de start, finish, ver
bindingen en tijdcontroles op
de proef. De wegafzettingen
veiligheid, en entreeheffing
worden door de organisatie
geregeld.
Henri Toivonen. Zijn fa
tale ongeluk op Corsica ver
andert het WK-rallyrijden
drastisch.
eindelijke wedstrijdversie. Bi
de nieuw te vormen groep 5
zou dat betekenen dat een fa
briek slechts vijf wagens hoefl
te bouwen om te gaan rijden
dat zijn dan welhaast prototy
pes.
Met betrekking tot de vei
ligheid bindt FISA de strijd
aan met de toeschouwers. Hel
is onmogelijk om een rally
traject (vaak duizend kilome
ter lang) totaal af te zetten
voor het publiek. De veiligheid
valt of staat daarmee met de
discipline van het publiek. In
1987 zal een speciale onafhan
kelijke veiligheids-official
steeds de klassementsproeven
verkennen. Wanneer het pu
bliek op onveilige plaatsen
staat, wordt de proef geannu
leerd.
Andere maatregelen zijn
het inkorten van de rally's tol
600 kilometer, het inlassen van
een minimale rust van 9 uur
tussen twee etappes, het ver
bieden van klassementsproe
ven waar een hogere snelheid
wordt gehaald dan 110 km/u
en het limiteren van de lengte
van een klassementsproel
(maximaal 30 kilometer).
De maatregelen van de
FISA zijn vooral een slag in
het gezicht van de grote mer
kenploegen. Peugeot, Lancia
Austin, Opel, Porsche, Ford
Toyota en Audi moeten een
miljardeninvestering afbre
ken. Voor het volgende WK
hebben met name Peugeot
Lancia, Opel en Porsche nau
welijks een alternatief. Audi
heeft in de groep A de nodige
Golf en quattro-types (zoals de
80 quattro) voorhanden. Ford
dat net op het punt staat de
vruchten te plukken van een
jarenlange RS 200-ontwikke-
ling, moet razendsnel over
schakelen op de Sierra Cos-
worth. Die wagen zal overi
gens ook dik 300 pk onder de
motorkap hebben. Helemaal
terug naar de oorsprong gaal
de rallysport dus niet.
ATHENE (SID/ Reuter/ AFP) -
De Finnen Juha Kankkunen
en Juha Piironen hebben
woensdag de 33ste Akropolis-
rally in Griekenland gewon
nen. Het was de tweede over
winning van de Peugeot 205-
coureurs van dit seizoen, mee
tellend voor de wereldtitel
strijd. De Finnen gaan aan de
leiding in het klassement voor
het wereldkampioenschap.
Het Italiaanse duo Massimo
Biasion/Tiziano Siviero (Lan
cia/Delta) eindigden op de
tweede plaats met een achter
stand van ruim anderhalve
minuut. Derde werden Bruno
Saby en Jean-Francois Fau-
chille (Peugeot 205) uit Frank
rijk.
Eindstand: 1. Kankkunen
(Fin/Peugeot 205), 2. Biasion
(Ita/Lancia Delta), 3. Saby
(Fra/Peugeot 205).
Individueel WK-klassement
(B-groep) na zes wedstrijden:
1. Kankkunen 56 punten, 2.
Saby 38,3. Alen (Fin) 27.
Merkenklassement na zes
wedstrijden: 1. Peugeot 87, 2.
Lancia 68,3. Audi 42.