even..i
UITBLAZEN
De Vries (RSV) ontspringt de dans
Ook SPD betrokken bij Flick-affaire
Tuchtrecht vriendelijker voor patiënt
'Asociaal is het als je niet op de toekomst let'
HELFT
Spannend
weekje
w&mm.
OFFICIER VAN JUSTITIE LAAT HET ER NIET BIJ ZITTEN
REGERINGSCOALITIE WRIJFT ZICH IN DE HANDEN
NCW-VOORZITTER STEF VAN EIJKELENBURG:
QE STEM CO
Dolman herk<
■ACHTERGROND'
Vliegkosten
ARTS IETS MINDER BESCHERMD, MAAR KWAKZALVER NIET DE VRIJE HAND
WOENSDAG 4 JUN
Emancipatieraad:
betere positie
voor jonge vrouw
VOOR veel mensen zit
een spannend weekje
erop. Men spreekt
wel eens van 'de helft van
Nederland', door de an
dere helft geëxamineerd.
De rector van de school,
waar wij mochten toezien
hoe onze zoon zijn vurig
begeerde maar niet bepaald
met optimaal vertrouwen tege-
moetgeziene diploma in ont
vangst nam, wijdde enkele mee
levende woorden aan de sup
porters thuis, 'die vaak meer
spanning te verduren krijgen
dan de kandidaat zelf. Daar
mee was niets te veel gezegd.
In het restaurant in Har
wich, kort voor we aan boord
zouden gaan van de nachtboot
naar Hoek van Holland, kreeg
onze kandidaat het opeens te
pakken. Hij rekende zijn moe
der en mij 'exact' voor hoe hij
'absoluut niet geslaagd' kon
zijn. 'Het zit er gewoon niet
in.', constateerde hij gelaten; al
het laconieke pragmatisme,
waarmee hij de laatste weken
naar de onzekere uitslag had
toegeleefd, overboord zettend.
De volgende morgen zouden
we het weten.
Gelukkig hadden we veel te
doen. Vroeg opstaan bijvoor
beeld. Ontschepen. Door de
douane. Naar huis rijden. Kof
fie zetten. Koffers uitpakken.
Post en kranten van een week
doorsnuffelen. Voor we het
wisten was het negen uur. Tus
sen negen en tien zou er door
school gebeld worden als het
examen mislukt was. Precies
om half tien ging de telefoon.
„Daar zul je het hebben", zei
m'n zoon die stilletjes op de
bank had zitten wachten. Ik
voelde ook m'n maag even sa
mentrekken en ik hoorde dat
mijn vrouw haar gestommel
boven had gestaakt. „Neem zelf
maar op", zei ik. Hij keek of hij
door een zure appel heenbeet
en nam toen resoluut de hoorn
van de haak. Het was z'n tante.
Of hij al wist of hij geslaagd
was. „Stuur weg dat mens",
dacht ik bij mezelf. „Maak die
lijn vrij."
Kwart voor tien. De tele
foon zweeg nog steeds, maar
leek alle aandacht en energie
die door de wachtenden in de
kamer konden worden opge
bracht naar zich toe te zuigen.
Een afschrikwekkend voorwerp
op een tafeltje dat kon losbar
sten in een dreigend gebel. Een
soort bom die elk moment kon
afgaan.
Vijf voor tien. „Zóveel ge-
zakten hebben ze vast niet. Ze
zouden nu eigenlijk al lang ge
beld moeten hebben", dacht ik
heimelijk, maar ik durfde de
conclusie uit die gedachte niet
te trekken. Tien uur. „Eerlijk
gezegd weet ik niet precies of ze
tussen negen en tien zouden
bellen", zei zoonlief twijfelend.
„Het kan ook wel tot elf uur
zijn." Het briefje waar dat alle
maal op had gestaan was ner
gens te vinden. Als het al ooit
in huis was geweest.
Tien uur geweest. Nu zou
den de telefoontjes van de
vrienden en vriendinnen moe
ten losbarsten. Maar nee, hoe
druk het apparaat in de dagen
van schoolonderzoek en eind-
WIM KOCK
examen ook in de weer was ge
weest, nu bleef het zwijgen. Om
tien over tien gingen we zelf tot
actie over. We belden een
vriendin die het vast wel zou
weten. Haar dochter, zelf ook
examinanda, aan de lijn: „Is 'ie
niet gebeld? Dan is 'ie geslaagd.
Proficiat!", zei ze opgewekt.
Het gekke was dat we wel ge
loofden dat zij geslaagd was en
haar dus van harte feliciteer
den, maar dat we niet durfden
geloven dat onze zoon er ook
doorheen was. „Ik bel de
school", zei mijn vrouw. Dat
was nu juist niet de bedoeling
van de uitslagenregeling, maar
de administratrice had er alle
begrip voor. Het regende er
trouwens telefoontjes. En ja:
zijn naam stond op de lijst van
geslaagden. „Proficiat." Pas mi
nuten later hoorden we een be
vrijdend indianengehuil vanuit
de badkamer.
Er lijken net zoveel verschil
lende uitslagen-regelingen te
bestaan als er scholen zijn. Er
zijn scholen die rustig een halve
dag nemen als 'wachttijd'. Ik
hoorde van een mavo waar alle
scholieren op het schoolplein
verzameld waren en alleen de
gezakten werden binnengeroe
pen. Het gevolg was dat die
konden vertrekken onder het
oorverdovend gejuich van de
overigen. Die waren immers ge
slaagd. Moeders die tegen de
bedoeling van de schoolleiding
in toch naar het schoolplein
waren gekomen, stonden erbij
te huilen, zo voegde de getuige
er nog aan toe. Een barbaarse
methode, die de fraters van Til
burg 35 jaar geleden zelfs niet
meer toepasten.
Een andere mavo had het zo
geregeld dat men nog tot negen
uur 's avonds gebeld kon
worden als de kandidaat gezakt
was. Ook een meedogenloze re
geling, als je het mij vraagt.
Zonder spanning kan het
natuurlijk niet. Nou ja, afge
zien van de examinandi die na
het schoolonderzoek al zo goed
in de punten zitten dat ze niet
meer kapot kunnen, zoals het nu
heet. Toen mijn oudste zoon
destijds eindexamen had ge
daan, liet de school alle exami
nandi, geslaagden en gezakten,
per koerier een brief bezorgen.
De geslaagden vonden in de
enveloope de uitnodiging voor
de diploma-uitreiking. We er
voeren dat als minder marte
lend dan de telefoonwacht.
Je zou natuurlijk kunnen
zeggen dat ouders, om de span
ning te beperken, wat meer ver
trouwen in de capaciteiten van
hun kinderen zouden kunnen
stellen. Maar ja, waar blijf je
met dat vertrouwen wanneer de
examinandus zelf je 'exact'
voorrekent dat hij gezakt moet
zijn?
Illliilllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllff
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J H M Brader.
Hoofdredactie: H Coumans-hoofdredacteur
A Theunissen en H Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda.
Nieuwsdienst 076-236883
Sportredactie 076-236452.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alleen abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14. 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout. Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17 00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17 00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand, 68,05 per kwartaal of 264,45 per |aar
Bij automatische betaling geldt een korting van f 1,- per maand,
J 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B T W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vri|dag van 19.00 tot 20 30 uur
en zondag van 18.30 tot 21 30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
wutnauAü 4 JUNI IMÖO
T5 PAGINA 2
Door Max de Bok
DEN HAAG - Mag men
de Haagse rechter gelo
ven dan heeft dr. J. de
Vries, arrogant topman
van Verenigde Bredero's
Bouwbedrijven VBB en
president-commissaris
van het jammerlijk on
dergegane RS V-con
cern, de parlementaire
enquêtecommissie RSV
goed bij de staart gehad.
De Vries, die het democra
tisch gebeuren van een par
lementaire enquête aan z'n
laars lapte, ontspringt de
dans. De rechtbank acht het
bewijs dat hij ten overstaan
van de enquêtecommissie
meineed heeft gepleegd niet
te bewijzen en ontslaat hem
van rechtsvervolging.
Die uitspraak zal onge
twijfeld knagen aan het
(emotionele) rechtsgevoel
van velen. Dat heeft dr. de
Vries dan vooral aan zichzelf
te wijten. De wijze waarop
hij zich tijdens de verhoren
van de enquêtecommissie ge
droeg - arrogant, minach
tend, zich verheffend boven
'al dat gedoe', zich als enige
getuige beroepend op 'de
moeite die men dikwijls heeft
zich zaken te herinneren die
zich lang geleden hebben af
gespeeld' - versterkten zijn
geloofwaardigheid niet.
Niettemin, in ons land
heeft de rechter het laatste
woord. En dat luidt - voor
alsnog - dat 'niet bewezen
kan worden, dat verdachte in
strijd met de waarheid heeft
verklaard, dat hij een bedrag
DE VRIES
.minachting.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
van 648.000 gulden van zijn
privé-bankrekening heft
overgemaakt naar een reke
ning van VBB.' Die uitspraak
zuivert De Vries binnen ons
rechtssysteem van verden
king. Ook wanneer een sterk
vermoeden niet te bewijzen
valt is iemand onschuldig,
wat niet-rechters ook mogen
blijven vermoeden.
Het cruciale verhoor had
plaats op 16 oktober 1984. Het
werd geleid door de vice-
voorzitter van de enquête
commissie Marcel van Dam.
De spanning is te snijden.
Herhaalde malen wijst Van
Dam de getuige op het feit,
dat hij onder ede tegenstrij
dig verklaringen aflegt.. De
eerste keer reageert De
Vries: „Dat zal wel vaker ge
beuren." Van Dam: „Maar
dat hoort niet te gebeuren."
Tegen het einde van de on
dervraging doet van Dam
een dramatisch beroep op de
getuige: 'Is dat voor u aanlei
ding - ik smeek het u bijna -
uw verklaring te wijzigen?'
De Vries: 'Ik wijzig mijn ver
klaring in geen enkel op
zicht.'
De verklaring, waarmee
De Vries het verhoor begon
nen was, kwam in essentie
hierop neer: 'Ik heb in de de
claraties geen andere kosten
naar voren gebracht dan die
ten behoeve van RSV zijn ge
maakt en te mijnen laste
kwamen.' Aan het slot van
het verhoor trok de commis
sie zich voor onderling be
raad tien minuten terug.
Daarna verklaarde Van
Dijk: 'De commissie is
tot de conclusie gekomen dat
er aanwijzingen zijn van
meineed op grond van tegen
strijdige verklaringen. De
commissie is zelf is niet be
voegd strafrechtelike zaken
te onderzoeken, ook niet deze
zaak zelf, en heeft daarom
besloten de zaak in handen te
stellen van de officier van
Justitie, met het verzoek een
nader onderzoek in te stellen.
Ik moge er wellicht ten over
vloede maar met grote na
druk op wijzen dat niemand
schuldig is voordat de rech
ter dat aldus heeft bevonden.'
Het onderzoek werd een
slepende zaak. Lange tijd
werd niets vernomen. Tot
juli van het vorig jaar. Toen
liet de officier van justitie
weten dat het bewijs van
meineed niet te leveren was
omdat bankafschriften ouder
dan vijfjaar niet voorhanden
waren. Al heel spoedig bleek
dat justitie haar werk niet
goed gedaan had. Besloten
werd De Vries buiten vervol
ging te stellen. Maar toen
meldde de bankgirocentrale,
na publikaties in de pers, dat
zij alle dagafschriften tien
jaar bewaart. Mede onder
druk van de minister van
Justitie - die op zijn beurt
vanuit de Tweede Kamer on
der druk was gezet - werd
het vooronderzoek heropend.
En daar kwam uit de pa
pierwinkel de gezochte over
schrijving te voorschijn. Wat
bleek of althans leek? De zes
en een halve ton declarabele
vliegkosten, die de Vries ont
vangen had van RSV maar
die hij al eerder bij VBB ge
declareerd had, waren terug
gestort op een rekening die
op naam stond van dr. J. de
Vries. De schijn was tegen
hem. Want tegenover de en
quêtecommissie had hij ver
klaard, dat hij dat bedrag
had teruggestort op een reke
ning van VBB. Toch dubbel
gedeclareerd? Toch geld van
derden in eigen zak gestoken
Er bleef een mistificatie.
Pas later was aan de reke
ning op naam van De Vries
de afkorting 'VBB' toege
voegd.
De Haagse rechter is er
van overtuigd, dat het hier
geen persoonlijke rekening
betrof maar een rekening
'met zakelijk karakter'. De
rekening was in 1968, met in
stemming van de toenmalige
president-commissaris van
VBB, W. Andriessen geopend
bij het bankiershuis Vlaer en
Kol. Ze was bestemd, zo zegt
de rechter in zijn uitspraak
op gezag van de bankier 'als
kredietfaciliteit voor speciale
doeleinden'. Minder verhuld
gezegd: voor 'het overmaken
van smeergelden naar die
landen en in die gevallen
waar op andere wijze geen
zaken konden worden ge
daan.' De rechtbank tekent
er nog bij aan, dat 'om be
drijf spolitieke redenen' nie
mand anders dan Andriessen
en De Vries van het bestaan
van die rekening op de
hoogte waren en dat alleen
De Vries over dat smeergeld
potje kon beschikken. De
rechter geeft De Vries zelfs
nog een pluim. De negatieve
saldi en de rente daarover
heeft dr. Jan niet opgevoerd
in zijn privé-belastingaan-
gifte 'hoewel dat voor ver
dachte voordelen zou hebben
opgeleverd.'
Er blijven vragen. Door
commissievoorzitter Van
Dijk gisteren heel precies
verwoord. Waarom heeft De
Vries, die wist van het be
staan van de rekening, die als
enige over de gelden kon be
schikken, gezwegen en, ster
ker, het vermoeden van
meineed laten opkomen en
voortbestaan? Het betrof
weliswaar een geheime reke
ning, maar waaromn heeft
De Vries er niet over willen
reppen toen hij, herhaalde
malen, in het geheim gespro
ken heeft met de enquête
commissie? Van Dijk heeft
het gelijk aan zijn kant als
hij zijn ongeloof beleidt over
een man die zich niet meer
zegt te herinneren dat hij zes
ton van de ene rekening naar
de andere heeft overgeschre
ven. Of is dat de nonchalante
vergeetachtigheid van de
man die gewend is met groot
geld van een ander (en in dit
geval van de gemeenschap)
om te gaan?
Nog is de juridische strijd
niet gestreden. De 'professio
nele rechters' waarover De
Vries om zijn minachting
voor de enquêtecommissie tot
uitdrukking te brengen zo
graag sprak, zullen in hogere
instantie opnieuw moeten
oordelen. Ook dat, die voort
gang van de procedure, heeft
De Vries aan zichzelf te dan
ken. Het rechtsgevoel van de
honderduizenden die de top
man van RSV hebben zien
opereren kan wellicht nog
bevredigd worden - ook als
de uitspraken voor De Vries
positief blijven uitvallen -
door het voortzetten van deze
zaak tot in allerhoogste in
stantie, de Hoge Raad.
Door onze correspondent
Rink Drost
BONN - Een onderzoek
door twaalf ambtenaren
van het Openbaar Mi
nisterie in het hoofd
kantoor van de socialis
tische partij SPD in
Bonn heeft het kamp
van de regeringscoalitie
van CDU/CSU en FDP
opgelucht doen kijken.
Er is een compromitterend
briefje gevonden dat de snel
in populariteit gegroeide
SPD alsnog in het beruchte
Flick-schandaal kan verwik
kelen. Een week voor" de be
langrijke verkiezingen in de
deelstaat Neder-Saksen en
met het oog op de nationale
verkiezingen in januari komt
een verdachtmaking van de
SPD zeer gelegen.
Tot nu toe bleken alleen de
coalitiepartijen financieel
voordeel te hebben gehad bij
hun medewerking aan belas
tingontduiking op giganti
sche schaal door het Flick-
concern. Enkele politici van
zowel de CDU als de FDP
kwamen in grote verlegen
heid. De FDP-minister van
Economische Zaken, Otto
Graf Lambsdorff, moest zijn
positie opgeven. Tot vorige
week vrijdag liep nog een ju
ridisch onderzoek tegen
bondskanselier Kohl, omdat
die als getuige in het Flick-
onderzoek onwaarheid zou
hebben gesproken. In het
zicht van de verkiezingen
was dat juridische onderzoek
een doorn in het vlees van de
CDU en al die tijd bleef de
SPD netjes buiten schot.
Dat kan nu anders worden.
Het bewuste briefje dat in
het SPD-hoofdkwartier, het
Ollenhauer-Haus, werd ge
vonden is een telefoonnotitie
van een secretaresse van een
aan de SPD gelieerde Frie-
drich Ebert Stichting van 15
september 1978. Ze was ge
richt aan 'Gen. Halstenberg,
waarmee de toenmalige pen
ningmeester van de SPD zou
zijn bedoeld. „Gen" staat
voor Genosse ofwel kame
raad. De tekst van de notitie
was: „Eberhard von Brau-
chitsch heeft laten doorge
ven: stoomboot van minister
van Financiën aangekomen
in haven van minister van
Economische Zaken." Met de
hand geschreven stond onder
dit briefjes: „Dus hadden we
kunnen helpen." Die handte
kening zou van Halstenberg
afkomstig zijn.
Eberhart von Brauchitsch
was de concern-chef bij Flick
die politieke partijen en poli
tici miljoenen marken toe
schoof als tegenprestatie
voor het gedogen van belas
tingontduiking. De theorie is
nu dat de toenmalige SPD-
minister van Financiën,
Matthöfer, en Von Brau
chitsch elkaar kort voor de
datum van die telefoonnotitie
hadden getroffen bij de Frie-
drich Ebert Stichting. Bij die
gelegenheid zou zijn gespro
ken over het belastingvrij
beleggen van de winst op de
verkoop van het pakket aan
delen van Daimler Benz door
het Flick-concern.
Matthöfer heeft meteen na
het onderzoek in het Allen-
hauer-Haus officieel ver
klaard dat hij niets weet van
de gevonden telefoonnotitie,
dat hij nooit geld van het
Flick-concern heeft aange
nomen en dat hij ook nooit
iets te maken heeft gehad
met schenkingen aan 'de par
tij.
Het CDU-bondsdaglid
Hüsch had maandag in het
dagblad Frankfurter Allge-
meine zijn veroordeling al
uitgesproken. De handge
schreven tekst onder de tele
foonnotitie was volgens hem
„het bewijs van een schaam
teloze onoprechtheid van de
SPD in de hele Flick-zaak."
Volgens hem heeft de socia
listische partij wel degelijk
Voormalig SPD-mi-
nister Matthöfer
- FOTO ARCHIEF DE STEM
meegewerkt aan de miljar
denvoordelen die het Flick-
concern heeft behaald ten
nadele van de Duitse fiscus.
Van onze Haagse redactie
MENSEN die niet be
voegd zijn eenvoudige
medische handelingen te
verrichten mogen dat in
het vervolg toch doen
zonder het risico te lopen
vervolgd te worden.
Het vak van arts wordt
iets minder beschermd in de
toekomst, maar dat wil niet
zeggen dat voor de kwakzal
vers nu ook gouden tijden
aanbreken.
Die gedachte is wel de eer
ste die opkomt bij wie kijkt
naar de nieuwe Wet op de
Beroepen in de Individuele
Gezondheidszorg - door de
onvermijdelijke Haagse nei
ging tot afkorten BIG gehe
ten. Die wet is onlangs door
het kabinet aanvaard, nadat
een half jaar geleden de eer
ste uitgangspunten daarvan
al in de ministerraad bespro
ken werden. De BIG is een
van de voornaamste wetten
die staatssecretaris Van der
Reijden in de afgelopen kabi
netsperiode op zijn naam
heeft gezet.
Het in het oog springende
punt van de afzwakking van
de bescherming van het vak
arts heeft het meeste aan
dacht gekregen. En dat is niet
helemaal ten onrechte. Te
meer als men bedenkt dat het
officiële argument om van de
strikte bescherming af te
stappen is dat in de praktijk
zo veel wordt gebeunhaasd
op dit terrein dat effectief
optreden toch geen nut heeft.
Wat je noemt een terugtre
dende overheid.
In plaats van het opsporen
en vervolgen van kwakzal
vers heeft Van der Reijden
voor een andere aanpak ge
kozen. Iedere Nederlander
kan zich straks laten regi
streren als arts als hij die
titel wil dragen. Wel moet
dan aan een aantal voor
waarden worden voldaan als
een praktijkruimte, het bij
houden van patiëntendos
siers, het verplicht bijscholen
en het meedoen aan vervan
gingsdiensten. De poort voor
de beunhazen staat dus nog
niet-helemaal open.
Daarnaast krijgen de me
dische doe-het-zelvers en
kwakzalvers ook te maken
met strafrechtelijke gevolgen
als zij schade toebrengen aan
onder behandeling staande
patiënten.
Om het medische pionie
ren enigszins in de hand te
houden kent de BIG overi
gens wel degelijk een beper
king op vrijgegeven medisch
handelen. Zo mogen narco-
ses, het geven van injectie,
het doen van bevallingen en
heelkundig handelen uitslui
tend aan wel bevoegde artsen
worden overgelaten.
Het tweede element uit de
nieuwe wet is eigenlijk nog
veel belangrijker en dat is de
wijziging van het tuchtrecht.
Deze rechtspraakvorm wordt
van zijn wat geheimzinnige
imago afgeholpen. De zittin
gen moeten in de toekomst in
beginsel openbaar worden en
dus moet ook de uitspraak in
het openbaar gebeuren.
Daarmee zal de sfeer van
medici die elkaar de hand
boven het hoofd hangen vee]
beter en scherper aan de
werkelijkheid getoetst kun
nen worden.
Ook een vernieuwing van
de tuchtrechtspraak is dat
niet langer de geloofwaar
digheid als vakman van de
arts die is aangeklaagd zal
worden getoetst, maar dat
wordt gekeken of de belan
gen van de patiënt in het ge
ding zijn geweest. Die invals
hoek is ruimer omdat het de
schade als uitgangspunt
neemt en niet het al of niet
juiste handelen van de arts.
Wat de positie van de pa
tiënt ook verbetert is dat hij
zich kan laten bijstaan door
een raadsman. Tot nu toe
stond de klager letterlijk en
figuurlijk er in zijn eentje
voor. Een laatste nieuwig-
-• Van der Reijden
andere aanpak
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
heidje is dat er tuchtcolleges
in de verschillende regio's
komen. De centrale tucht
rechter zal als beroepsin
stantie gaan werken, zodat
het oordeel van de ene tucht
rechter nog eens getoetst kan
worden.
Door Pieter Eggen
en Jan Greyn
STEF van Eij kelenburg
zit vandaag in Venlo
waarschijnlijk de laat
ste keer de jaarvergade
ring van het Nederlands
Christelijk Werkgevers
verbond voor.
Hij is aan zijn laatste - het
achtste - jaar als president
van de christelijke werkge
vers bezig, daarna wacht
hem veel vrije tijd. Aan de
vooravond van de jaarverga
dering is hij bereid vooruit
én terug te blikken.
Van Eij kelenburg is geen
man van cijfertjes. Het gaat
hem meer om de grote lijn,
om de filosofie. Vragen over
de rol van de christelijke on
dernemer in de maatschappij
kunnen rekenen op een uit
gebreid antwoord. „Die 'c'
van de NCW betekent wel
degelijk wat. Wij stellen ons
tot taak dat de ondernemer
bijdraagt tot verhoging van
de welvaart en het welzijn.
We verwachten van onze le
den dat ze bij het maken van
hun beleid ook kijken naar
de effecten op de samenle
ving, op onze omgeving dus".
Stef van Eij kelenburg kan
niet zo snel verschillen vin
den met de 'algemene' onder
nemers, verenigd in het Ver
bond van Nederlandse On
dernemingen. Hun doel is
hetzelfde, een goed 'klimaat'
houden voor vrij onderne
merschap - van Den Uyl
moet de NCW-voorzitter dan
ook niets hebben. „Maar an
ders dan het VNO hebben wij
steeds gepleit voor medezeg
genschap. Daarin steekt na
tuurlijk weer dat idee van
gezamenlijke verantwoorde
lijkheid".
Ook Van Eijkelenburgs so
ciale partner, de christelijke
werknemers, streeft naar ge
zamenlijke verantwoorde
lijkheid, maar toch duidelijk
op een andere manier. „We
werken beide vanuit de
christelijke achtergrond,
maar dat betekent niet dat je
op hetzelfde punt uitkomt.
Het CNV spuidde trouwens
ook veel te eenzijdig kritiek
op het kabinetsbeleid. Maar
's avonds toen de verkie
zingsuitslag bekend werd,
waren ze niet meer te horen.
Kijk, ik vind het pas asociaal
als je niet op de toekomst
let", zegt Van Eijkelenburg,
doelend op de kritiek van het
CNV op de herziening van
het sociaal stelsel.
Het NCW houdt zich het
liefst afzijdig van uitspraken
over regionale stimulerings
maatregelen. „Dat moeten de
regio's zelf maar zien. We
wakkeren wat dat betreft de
zelfwerkzaamheid aan. Bij
voorbeeld de investerings
premies die regionaal in
hoogte verschillen, waren
heel belangrijke instrumen
ten. Het waren kunstmatige
ingrepen en die moet je ver
vangen als de markt zich
weer normaal gedraagt en de
werkgelegenheid weer op
peil komt", meent Van Eijke
lenburg.
De aandacht in de toe
komst moet voornamelijk
uitgaan naar stimulering
van de technologie. Dat moet
voor het hele land gelden. In
de visie van de ondernemers
wereld - NCW en VNO zitten
op één lijn - moet in de ko
mende kabinetsperiode ieder
jaar een half miljard extra
worden vrijgemaakt voor
Research en Development
(onderzoek en ontwikkeling,
kortweg 'r en d'). Dat geld zal
voornamelijk naar de grote
bedrijven gaan (zoals on
langs Philips en Gist-Broca-
des), hoewel het NCW graag
ziet dat ook middelgrote en
kleine bedrijven daarvan
profijt hebben.
„Hoogwaardige arbeid is van
levensbelang voor de Neder
landse economie. Dat moet je
stimuleren. Of je dat nu doet
met leningen aan bijvoor
beeld Océ of door middel van
bedrijfssteun, maakt in we
zen niets uit. We liggen mo
menteel wat 'r en d' betreft
achter op het buitenland. Bij
dragen aan onderzoek bren
gen hun geld zelf weer op, óf
door middel van terugbeta
lingen op termijn, óf in de
vorm van toenemende werk
gelegenheid".
De NCW-voorzitter erkent
dat de druk op de begroting
van Economische Zaken
steeds maar toeneemt. Er
gens moet bezuinigd worden,
„maar niet op bedrijfssteun".
„Ik hoef ook niet aan te ge
ven waar wel bezuinigd moet
worden, ik ben geen minis
ter-president. Als onderne
mer moet je ook hele afdelin
gen in je bedrijf soms
schrappen met de bedoeling
andere afdelingen te laten
opbloeien. Dan bedoel ik dat
er niet geknaagd mag wor
den aan de Wet Investerings
Rekening (WIR). Ja, die mag
je wel weghalen, als er maar
iets gelijksoortigs in de
plaats komt".
Van Eijkelenburg heeft als
voornaamste boodschap voor
het komende kabinet - hij
gaat ervan uit dat de rege
ringsploeg dezelfde kleur
houdt - dat de slagkracht van
het Nederlandse bedrijfsle
ven in tact moet blijven. „Dat
betekent dus ook doorgaan
met het bezuinigingsbeleid,
met dezelfde strakke hand,
maar wel selectiever dan de
afgelopen jaren. In 1982 was
de noodzaak van saneringen
duidelijk aanwezig. Van dat
jaar kun je hooguit zeggen
dat het een goed wijnjaar
De NCW-voorzitter pleit
voor het ontzien van bijvoor
beeld de onderwijsbegroting.
„Met onze pleidooien voor
een betere afstemming tus
sen onderwijs en de arbeids
markt kun je niet te hard
gaan snijden in onderwijs.
De behoefte aan een meer
marktgericht onderwijs is er
ook bij de leerlingen en stu
denten. Ik heb de laatste tijd
nogal wat spreekbeurten ge
houden op scholen en dan
merk je dat ook de jeugd veel
marktgerichter denkt dan
een aantal jaren geleden.
Men wil bewust dingen leren
waarmee men later wat kan
doen".
Waar volgens Van Eijke
lenburg wel op 'bezuinigd'
kan worden is op de loonkos
ten. Die zijn volgens hem nog
steeds aan de hoge kant.
NCW-directeur Weitenberg
bepleitte verleden jaar een
algemene verlaging van het
wettelijke minimumloon met
liefst 30%. Dat kan Van Eij
kelenburg zich nu niet meer
herinneren: „Wat? 30%? Wei
tenberg?", lacht hij wat
quasi-verbaasd.
„Wij willen vooral dat de
loonkosten omlaag gaan. Een
verlaging van het minimum
loon kan alleen als je tegelijk
een garantie geeft aan gezin
nen die van één minimum
loon moeten rondkomen. Het
is natuurlijk nog steeds zo
dat in vergelijking met de
ons omringende landen het
minimum hier veel hoger is".
Van Eijkelenburg geeft toe
dat de verlaging van het mi
nimumloon vooral gevolgen
zal hebben voor de sociale
uitkeringen. De meeste men
sen die op een uitkering zijn
aangewezen zitten op dat mi
nimum. In het bedrijfsleven
zijn er daarentegen maar
zeer weinigen die het mimi
mum verdienen.
„Het lagere minimumloon
heeft natuurlijk wel zijn ef
fecten op die takken van
dienstverlening waar geen
cao's gelden. Kleinere bedrij
ven zullen dan wel sneller
nieuwe mensen aannemen".
Oud-bouwwerkgever Van
Eijkelenburg zal vandaag
een nogal optimistisch ge
tinte jaarrede houden. Hij
toont zich zeer tevreden over
de gang van zaken in Neder
land. „In vergelijking met
een aantal jaren geleden zie
je dat het Nederlandse
marktaandeel in Europa
weer flink is gegroeid. Maar
in de bouw geldt ook nog al
tijd dat het karwei pas klaar
is bij de oplevering".
DEN HAAG (ANP) - De si
ciale informatietelefc
voor reizen naar Oosteui
pese landen, die de minis
ries van Milieubeheer
Volksgezondheid hebben
gesteld, is een groot succes
Vooral over reizen i
Joegoslavië, Hongarije
Bulgarije wordt veel infc
matie gevraagd. Er was g
teren sprake van overbezi
'Mi
DEN HAAG (ANP) - E
Emancipatieraad heeft ee
advies uitgebracht aan infoi
mateur De Koning. De raa
doet aanbevelingen voor d
hoofdlijnen van het emanci
patiebeleid in de komende ka
binetsperiode: onder andei
een betere positie voor jong
vrouwen.
In het advies doet de raa
aanbeveling dat de regerin
uiterlijk medio 1987 maatrege
len neemt om de positie te vei
beteren van meisjes die n
1990 achttien jaar worden. H<
gaat dan onder meer or
maatregelen met betrekkin
tot educatie, werkgelegenheic
inkomen en de combinatie va
betaalde arbeid en ouder
schapstaken. De speciale aan
dacht voor deze groep is vol
gens de raad nodig omdat dez
meisjes anders straks voo
hun onderhoud genoodzaak
zijn een beroep te doen op d
collectieve middelen.
Voor vrouwen uit etnisch
minderheden beveelt de raa
aan dat op korte termijn he
daarop gerichte beleid wore
geïntensiveerd en uitgebreic
Prioriteit zou gegeven moete
worden aan maatregelen te
verbetering van arbeids
marktpositie en aan onder
steuning bij het opzetten va
I eigen organisaties.
Ook dringt de raad aan oj
spoedige wetgeving inzake ge
lijke behandeling. Aanbevolei
wordt een ontwerp van wet te
bestrijding van discriminate
op grond van sekse, huwe
lijkse staat, gezinsomstandig
heden en homoseksualiteit.
Om de integratie van d(
emancipatiedoelstellingen oj
alle terreinen van overheids
zorg in de komende kabinets
periode te verwezenlijken
wordt een reeks aanbevelin
gen gedaan door de raad. Zc
zou er een permanente minis
teriële commissie moeten wor
den ingesteld die de imple
mentatie van het beleidsplan
Emancipatie, dat begin dit
jaar door de Tweede Kamer
werd aanvaard, en van de pas
sages in het regeerakkoord
over emancipatie bewaakt en
stimuleert.
da:
De Emancipatieraad wil uai
de aanvullende arbeids toeslag
voor tweeverdieners, bedoelc
als fiscale tegemoetkoming in
de kosten van kinderopvang
gebruikt wordt voor de uit
breiding van kinderopvang
voorzieningen. Het geld moe!
daarom worden overgeheveld
naar de begroting van Wel
zijn, Volksgezondheid en Cul
tuur. De kosten van kinderop
vang zouden voor een deel fis
caal aftrekbaar moeten wor
sen.
?IE I overgrote meerderheid vs
nan (PvdA) herkozen als Kame
iet CDA aanspraak maken op c
en de christen-democraten ger
Het leek vorige week even an
eigen mensen (Van der Sanden
en Dolman was dat niet ontga:
Jag, als voorzitter van de comr
oofsbrieven, vele kantjes tekst
lieerde Dolman herhaaldelijk
ioen hij even later zelf de Kam
loopbaan van de Fransi
41 jaar parlementslid, waarvai
na een ingelaste stilte - CD,
oe.
De CDA-ers die weigerden p;
-ter Steenkamp te laten vall
weede Kamer mogen volgens
ezelfde partij zijn - hebben he
■lie Dolman wilden wippen op gi
pn geleden de paus - 'een niet-'
u®?' in het Vaticaan op te z
Het CDA heeft daarmee ver
iag af en toe wat korzelig en kr
pk gesproken) moeten toch
''asse leidt; onbevooroordeeld,
9en, debaters zoveel mogelijk t
Verweging heeft terecht gepn
iier, steunend op niet meer dar
