UITBLAZEN
Afghaanse puzzel dichter bij oplossing
Tibet zucht onder Chinees juk
De contacten van Libië met ultrarechts
DOUWE
Geheime
in de klein
ëVëlI
Helend
water
LEIDER 'AUTONOOM GEBIED' BEZOEKT NEDERLAND
WIM KOCK
WOENSDAG 14 ME11986
■ACHTERGROND
Kloosters
Welvaart
WOENSDAG 14 MEI
Industriebond FI\
RIJKSWEG 16
Bomalarm bi
ALS het over literaire
banden gaat is Bath
eigenlijk meer de
stad van Jane Austen dan
van Charles Dickens. Jane
Austen woonde er, al
schreef ze er niets belang
rijks. Of het zou de zin:
Oh, wie kan Bath ooit moe
worden? moeten zijn. Het stads
bestuur heeft deze zin op de
persinformatiemap laten druk
ken, maar Austen zou die best
eens 'een beetje gestolen' kun
nen hebben van Samuel John
son, wiens kernachtige ode aan
Londen - wie Londen moe is, is
het leven moe - in haar tijd al
een zelfstandig bestaan als ci
taat moet hebben geleid.
Dickens logeerde 'slechts' in
Bath en niet, zoals zijn Mr. Pic
kwick, in de lang verdwenen
White Hart, maar in het wat
bescheidener logement The Sa
racens Head dat met zijn twee
door tijd en roet getekende top-
geveltjes nog steeds in Broad
Street staat. Stadsgids Shirley
Story lijkt niet bijster geïnteres
seerd in Bath's Dickens-con-
nectie, maar ze kan wel de
plaats aanwijzen waar Jane
Austen dagelijks moet hebben
gewandeld.
Helemaal zeker is dat niet
want het park waar Austens
paadje nu doorheen loopt werd
pas na de dood van koningin
Victoria aangelegd. Daar is nog
een. aardige anecdote aan ver
bonden. Het is bekend dat Vic
toria liever het kuuroord Tun-
bridge Wells bezocht dan het
modieuzer Bath. Voor die voor
keur hebben ze in Bath de vol
gende verklaring: toen Victoria
als klein meisje Bath bezocht
hoorde ze andere kinderen over
haar praten; ze vonden dat ze
een plomp figuur had en dikke
benen. Het prinsesje was hier
door zeer beledigd en heeft
Bath nooit meer bezocht. Dat
nam niet weg dat het na de
dood van de koningin aange
legde Victoria Park in Bath het
eerste monument was dat op de
Britse eilanden tot haar nage
dachtenis werd verwezenlijkt.
De nu weer gevierde Jane Aus
ten was toen al bijna 100 jaar
dood, dus waar ze nu precies
gelopen heeft, kan Shirley Sto
ry, gespecialiseerd in Jane Aus
ten Tours, niet weten.
Dan Dickens toch maar. Na
een paar dagen begon Mr. Pic
kwick „met uiterste ijver het wa
ter te drinken. Hij nam het sys
tematisch in. Hij dronk een
kwartpint voor het ontbijt en liep
daarna een heuvel op; en weer
een kwartpint na het ontbijt en
liep dan een heuvel af; en na elke
verse kwartpint verklaarde Mr.
Pickwick met grote ernst en na
druk dat hij zich een stuk beter
voelde: waar zijn vrienden ont
zettend blij om waren hoewel ze
niet hadden gemerkt dat er mei
hem iets mis zou zijn.
Het water was door de eeu
wen heen de magneet van Bath.
De warmwaterbron van Bath is
de enige van het land. Per dag
borrelt 2,7 miljoen liter warm
water op uit de aarde. Het heeft
een constante temperatuur van
49 graden. De geleerden heb
ben vastgesteld dat het water
dat nu opborrelt 10.000 jaar
geleden als regen neerviel in de
Mendip-heuvels. Het water dat
je kunt drinken van The King's
iiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiniiiiiiiiimiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiii?
Spring in de Pump Room boven
de Romeinse baden, geurt licht
naar zwavel ('rotte eieren' zeg
gen sommigen). Het is 18 jaar
geleden dat ik het gedronken
heb en ik kom geen moment in
de verleiding nog eens een
glaasje te nemen. Het smaakt
vies en het verbaast me dat Mr.
Pickwick niets over die smaak
heeft gezegd.
Zijn bediende Sam Weller,
in gesprek met zijn collega
John Smauker uit Bath nam
echter geen blad voor de mond
toen hij zei dat hij het water erg
onplezierig vond smaken.
„Ah," zei Mr. John Smau
ker, „je houdt misschien niet van
de 'killibeate'-smaak?"
„Daar weet ik niets vanaf," zei
Sam, „ik vond dat het sterk naar
warme strijkijzers smaakte.
„Dat is de killibeate, Mr. Wel
ler, merkte Mr. John Smauker
smalend op.
Het kostte mij ook enige
moeite om te achterhalen wat
John Smauker en Charles Dic
kens - die bedienden graag plat
en krom liet praten - wel
mochten hebben bedoeld met
'killibeate'. Het was stadsarchi
varis Stephen Bird, die ons
langs de blootgelegde Ro
meinse baden onder de Pump
Room gidste, die me uit de
droom hielp. Killibeate was een
verbastering van het woord
chalybeate, dat bijna geen En
gelsman kent en gewoon ferrous
- ijzerhoudend - betekent.
Nog maar sinds kort mag
het water weer worden gedron
ken, nadat maatregelen waren
genomen om het te zuiveren
van een microbe die mensen
gevaarlijk ziek bleek te kunnen
maken. Dat was wat anders
dan de helende kracht die eeu
wenlang aan het water was toe
geschreven. Volgens de legende
werd de warmwaterbron ont
dekt in 500 voor Christus door
de Keltische koningszoon Bla-
dud. Deze prins Bladud had le
pra opgelopen en was daarom
verbannen van zijn vaders hof.
Hij zwierf door het land, levend
van werk dat boeren hem soms
aanboden. Zo hoedde hij in de
vallei van de Avon een troep
varkens. Sommige dieren had
den, net als hij, een huidziekte.
Op een dag bevond hij zich met
zijn varkens in de buurt van de
warme, modderige vijvers in de
vallei. De varkens lieten zich de
buitenkans niet ontgaan en
wentelden zich uitgelaten in de
warme modder. Toen ze eruit
kwamen zag prins Bladud dat
de huidziekten verdwenen wa
ren. Daarop liet ook hij zich in
de warme modder zakken en
genas! Hij keerde terug naar
het hof en toen hij zijn vader
opvolgde als koning besloot hij
een stad te stichten op de
plaats van de warmwaterbron.
(Slot volgt).
T5 PAGINA;!
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
«076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, «01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, «01620-54957.
Postadres: Postbus 23,4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5,01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje «076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag" van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Hella Piek
GENÈVE - Langzamer
hand begint het er op te
lijken dat er binnenkort
een akkoord zal komen
over het beëindigen van
de oorlog in Afghani
stan. De betrokken par
tijen zijn afgelopen
week in Genève begon
nen aan een nieuwe
ronde in de door de VS
gesponsorde 'toenade-
rings-gesprekken'; een
complex spelletje diplo
matieke poker.
Toch durft geen van de
spelers er om te wedden dat
de Sovjet-Unie haar troef op
tafel zal leggen en de laatste
barrières voor een defini
tieve overeenkomst weg zal
halen.
Mocht dat gebeuren, dan
kan de Sovjet-Unie een
flinke winst verwachten. Een
overeenkomst over het te
rugtrekken van de troepen
zou een belangrijke verbete
ring in de verhoudingen tus
sen Oost en West opleveren.
Zo'n verbetering is van het
allergrootste belang, nu een
doorbraak in de wapenwed
loopbesprekingen tussen de
twee supermachten steeds
onwaarschijnlijker wordt.
De risico's zijn vooral voor
de Sovjet-Unie echter niet
gering. De kans bestaat dat
een dergelijke overeenkomst
haar uitwerking zou missen,
waardoor de burgeroorlog in
Afghanistan zou voortduren
en er in Kaboel een anti-Sov
jet regering zou kunnen op
staan.
Toch is er, sinds de toena-
deringsgesprekken vorige
week hervat werden, vol
doende vooruitgang geboekt
om optimisten in hun over
tuiging te staven dat de nog
af te handelen zaken binnen
kort opgelost kunnen worden
en dat het nu voornamelijk
een kwestie van 'voldoende
politieke wil' is om de over
eenkomst in werking te zet
ten.
„De onderhandelingen zijn
niet langer abstract'\ conclu
deerde een van de onderhan
delaars afgelopen weekeinde.
„Er wordt serieus gepraat en
de Sovjets raken er steeds
meer van overtuigd dat dit
de enige manier is om hun
Afghaanse politieke en mili
taire handicap kwijt te ra
ken."
De toenaderingsgesprek-
ken begonnen in 1982. VN-se-
cretaris Diego Cordovez
heeft de afgelopen jaren om
beurten de Pakistaanse mi
nister van buitenlandse za
ken Yakoeb Khan en zijn Af
ghaanse collega Doft in zijn
ruime kantoor ontvangen.
Hij heeft de fictie dat Pakis-
EEN overeenkomst over het terugtrekken van de troe
pen zou een belangrijke verbetering in de verhoudingen
tussen Oost en West opleveren. - foto archief de stem
tan de communistische .lei
ders in Afghanistan niet er
kent in stand gehouden door
er voor te zorgen dat de twee
partijen elkaar nooit direct
ontmoeten tijdens het opstel
len van een voorlopig ak
koord.
Alle partijen die bij deze
zaak betrokken zijn, erken
nen dat de VS en vooral de
Sovjet-Unie actief bij de on
derhandelingen betrokken
zijn en dat deze twee naties
de voornaamste spelers zijn
in dit uiterst trage spel. Cor
dovez heeft in de pauzes tus
sen de gesprekken net zo
vaak heen en weer gevlogen
tussen Washington en Mos
kou als tussen Kaboel en Is
lamabad.
Voordat de jongste bespre
kingen begonnen, waren er al
een aantal gemeenschappe
lijke punten van overeen
komst vastgesteld. Er liggen
drie ontwerpakkoorden
klaar. Het eerste voorziet in
de vrijwillige en veilige te
rugkeer van Afghaanse
vluchtelingen met vastge
stelde garantiés voor hun
rechten. Het tweede akkoord
voorziet in het beëindigen
van externe inmenging - wat
neerkomt op het stopzetten
van de Amrikaanse militaire
steun aan de Moedjahedien.
In het derde ontwerpak
koord, dat ook door de VS en
de Sovjet-Unie ondertekend
moet worden, staan de voor
waarden van de uiteindelijke
overeenkomst.
De belangrijkste struikel
blokken die nog weggenomen
moeten worden hebben be
trekking op het tijdsschema
voor de terugtrekking van de
Sovjettroepen; het onder
linge verband tussen het
beëindigen van de externe
inmenging en het terugtrek
ken van de Sovjettroepen; en
hoe wat voor maatregelen
men moeten nemen in geval
een van de partijen zich niet
houdt aan de condities van de
overeenkomst.
Het leek er een tijdje op of
de onderhandelingen vast
zouden lopen op de eis van de
Sovjet-Unie dat de nog uit
staande kwesties in directe
onderhandelingen tussen
Kaboel en Islamabad afge
handeld moesten worden. De
Sovjet-Unie hoopte op deze
manier Pakistan te dwingen
de door de Sovjet-Unie ge
steunde regering in Afghani
stan te erkennen. Pakistan
weigerde dit, tot grote ge
ruststelling van de Amerika
nen, die bezorgd waren dat
generaal Zia het idee van di- I
recte onderhandelingen zou
accepteren.
In maart besloot de Sovjet- I
Unie echter dat de toenade-
ringsgesprekken in de oude
stijl door moesten gaan - een
veelbetekenend gebaar, al
dus Diego Cordovez.
Ook het vertrek van de Af
ghaanse leider en partijse
cretaris Babrak Karmal aan I
de vooravond van de ge
spreksronde in Genève wordt
gezien als een belangrijke
nieuwe ontwikkeling in de j
besprekingen. Zijn vervan
ger, generaal Najibullah,
wordt beschouwd als een I
man naar Moskou's hart, en
politieke waarnemers zijn
van mening dat hij het soort
brede-basis regering in Af
ghanistan kan samenstellen
dat Moskou kennelijk poli
tiek noodzakelijk acht voor j
het verdere verloop van de
onderhandelingen.
Sinds het hervatten van de I
besprekingen zijn er weer
wat belangrijke stukjes van
.de Afghaanse puzzel inge
vuld. Men is overeengeko
men dat het terugtrekken
van de Sovjettroepen tegelijk
met het beëindigen van de
externe inmenging moet
aanvangen en niet pas daar
na, zoals de Russen eerder
hadden geëist.
COPYRIGHT THE GUAR- I
DLAN/DE STEM
DEN HAAG (ANP) - De
komst naar Nederland
van de Dalai Lama, de
geestelijk en wereldlijk
leider van de Tibetanen,
vestigt de aandacht op
Tibet, sinds 1965 als zo
genoemd autonoom ge
bied onderdeel van de
Chinese Volksrepubliek.
De Dalai Lama (zijn naam
betekent 'Oceaan van Wijs
heid') zelf leidt het bestaan
van een balling, sinds zijn
vlucht naar India in 1959. Hij
zocht daar een beter heenko
men nadat de Tibetanen in
opstand kwamen tegen de
Chinese bezetters.
Met die opstand gaf de Ti
betaanse bevolking blijk van
haar afkeer van de Chinese
overheersing. Die begon in
1950, een jaar na de overwin
ning van de communisten in
China. De onderbewapende
Tibetaanse soldaten dolven
al snel het onderspit. De
toentertijd amper 16 jaar
oude Dalai Lama stuurde een
delegatie naar Peking die on
der dwang een voor Tibet on
gunstig akkoord tekende.
De Chinezen vestigden een
militair en politiek hoofd
kwartier in de Tibetaanse
hoofdstad Lhasa. Het gezag
van de Dalai Lama werd on
dermijnd door het gebied in
drie regio's op te delen. Tibet
werd een autonome provincie
met een regering onder lei
ding van de Dalai Lama
maar de Chinezen trokken
aan de touwtjes. De commu
nistische hervormingen, die
in de ogen van Peking Tibet
in de 20ste eeuw moesten
binnenleiden, zetten veel
kwaad bloed onder de bevol
king, evenals de aanwezig
heid van 300.000 Chinese mi
litairen.
Door de moderniseringen
gingen het onderwijs, de
volksgezondheid en de land
bouw erop vooruit. Maar veel
geld werd besteed aan de
aanleg van wegen en brug
gen hetgeen vooral de Chi
nese militaire bezetters in de
kaart speelde. De onvrede
onder de Tibetanen manifes
teerde zich na enkele jaren
vooral onder de in het oosten
wonende Khampa's. De Chi
nezen traden daar hard tegen
op. De spanning nam echter
toe hetgeen leidde tot de uit
barsting van 1959.
Geruchten over een op
handen zijnde ontvoering
van de Dalai Lama vormden
de eigenlijke aanleiding tot
de opstand. Duizenden Tibe
tanen legden een kordon
rond zijn zomerpaleis, Norbu
Linka, en voorkwamen zo
dat hun leider door Chinese
soldaten kon worden meege
nomen. In plaats daarvan
wist de Dalai Lama ver
momd als soldaat met een
wapen over de schouder - een
ideale vermomming voor een
geweldloosheid prekende
monnik - op 17 maart uit het
paleis te ontsnappen. Na een
barre tocht arriveerde hij
twee weken later in India.
De Chinezen sloegen op
brute wijze de opstand neer.
De Tibetaanse regering werd
vervangen door een militaire
dictatuur. Op rigoreuze en
zeer wrede wijze werd de Ti
betaanse godsdienst en cul
tuur onderdrukt. Duizenden
kloosters met hun talrijke
De Dalai Lama, leider in
ballingschap van een der
meest onbekende landen ter
wereld. - fotoap
kunstschatten werden met de
grond gelijk gemaakt. Enkele
bleven over om te worden ge
toond aan bezoekende wes
terlingen die dan het bewijs
hadden dat het wel meeviel
met de onderdrukking van de
godsdienstvrijheid in Tibet.
Het Chinese schrikbewind
kostte volgens de Dalai Lama
aan 1,2 miljoen Tibetanen het
leven. Er brak hongersnood
uit, toen de boeren werden
gedwongen over te schakelen
van het traditionele gerst op
tarwe, een gewas dat het op
grote hoogte slecht doet. De
repressie bereikte haar hoog
tepunt in 1966 en 1967, de eer
ste jaren van de Culturele
Revolutie, toen Rode Gardis
ten alles kort en klein sloe
gen.
Tibet was in 1965 een auto
noom gebied geworden. Het
omvatte echter slechts een
derde van het vroegere Tibet
en slechts vier van de zes
miljoen Tibetanen. De overi
gen vielen voortaan onder
naburige provincies, zoals
Qinghai, Sichuan, Yunnan en
Gansu. De ontwikkelingen
gingen vrijwel aan de bui
tenwereld voorbij. Tussen
1963 en 1971 werden helemaal
geen buitenlanders tot Tibet
toegelaten. De ca. 100.000 Ti
betaanse vluchtelingen die
zich bij hun leider in Dha-
ramsala aan de voet van de
Himalaya's hadden gevestigd
kregen mondjesmaat infor
matie.
Na het vertrek van de
Bende van Vier in 1976 en de
terugkeer aan de macht van
Deng Xiaoping drie jaar la
ter verbeterde de toestand in
Tibet. De Dalai Lama gaf dat
vorig jaar in een zelfgeschre
ven artikel in de New York
Times ook toe, al sprak hij
van een 'lichte' verbetering.
De landbouwcommunes wer
den net als elders in China
afgeschaft en de boeren kon
den vrijer produceren. Er
kwam meer godsdienstvrij
heid. Enkele kloosters wer
den heropend. Tegenwoordig
zijn weer jonge Tibetanen in
opleiding voor monnik.
De Dalai Lama waar
schuwde in dat zelfde artikel
dat aan de andere kant Tibet
wordt bedreigd door een
„grote zee van Chinese kolo
nisten". Naast de Chinese
troepenmacht in Tibët zijn er
1,7 miljoen Chinezen die in
regeringsdienst werken.
Lhasa had eind 1985 160.000
inwoners van wie 40.000 Ti
betanen. Buitenlandse jour
nalisten die vorig jaar Tibet
mochten bezoeken bevestig
den dat de Tibetanen niet al
te enthousiast zijn over die
toevloed van Chinezen.
Ofschoon de Chinese auto
riteiten anders wilen doen
geloven, ligt het welvaarts
peil in Tibet nog laag. Het
persbureau Nieuw-China
meldde vorig jaar dat het
jaarinkomen van de Tibe
taanse boer in 1984 317 yuan
bedroeg. Dat zou betekenen
dat zij net zoveel verdienden
als de boeren elders in China
terwijl bezoekers juist be
weerden dat Tibet een van de
armste en achterlijkste ge
bieden van China is.
Peking heeft sinds 1952
ruim drie miljard dollar in
Tibet gepompt. Veel geld
wordt echter opgesoupeerd
door de militaire troepen
macht en het regeringsappa
raat. Daar komt nog bij dat
de plaatselijke industrie, die
nog in haar kinderschoenen
staat, niet voldoende kan
voorzien in de vraag naar
consumptiegoederen. Het ge-
volg is dat bijna al die goede- i
ren moeten worden geïmpor
teerd uit andere delen van
China, in veel gevallen met
vrachtwagens wat tijdro-1
vend en geldverslindend is.
De Dalai Lama heeft tot I
nog toe negatief gereageerd
op voorstellen van Peking om
een bezoek te brengen aan
Tibet Na de liberaliserings-
politiek onder Deng zijn er I
contacten geweest wat heeft I
geleid tot bezoeken van vier j
delegaties namens de Dalai
Lama aan Tibet. Voor China
is het streven van de Tibeta
nen naar een onafhankelijk
Tibet een doorn in het oog.
Tibet is mede als buffer met
het machtige buurland India,
dat op goede voet staat met
de Sovjetunie, van veel te
groot strategisch belang voor
Peking om op te geven.
Aan de andere kant voelt I
de Dalai Lama er niets voor
zich neer te leggen bij de
voorwaarde van de Chinese
leiding dat hij zich vestigt in
Peking. Hij zou dan wel af en I
toe bezoeken aan Tibet mo
gen brengen maar er nooit
gaan wonen. Peking is be
vreesd dat de Tibetaanse be
volking weer in opstand zal
komen, als de god-koning
zich weer vestigt in haar
midden.
Blijkens verhalen van toe
risten en journalisten die Ti-1
bet bezochten is de Dalai
Lama 37 jaar na zijn vertrek
nog steeds enorm geliefd bij
de bevolking. De bezoeken
van de delegaties, nu al weer
enkele jaren geleden, leidden
tot ware volksoplopen. En
het schijnt zo te zijn dat men
een Tibetaan geen groter ple
zier kan doen dan hem (of
haar) een foto van de Dalai J
Lama te geven.
Door Paul van der Voort
BARCELONA - De eind vo
rige week gearresteerde ul
trarechtse Spaanse kolonel
Carlos Meer de Ribera is
maandag officieel in staat
van beschuldiging gesteld
wegens het „onreglementair
verlaten van zijn residentie",
en niet - zoals was ver
wacht - op beschuldiging van
de vorming van een complot
voor militaire rebellie.
De maximum straf voor het ten
laste gelegde delict bedraagt zes
jaar gevangenis. Volgens de
Spaanse geheime dienst bereidde
Carlos Meer terroristische aansla
gen voor tegen de Spaanse demo
cratie en werd hij bij zijn plannen
actief gesteund door het regime van
Tripoli.
De ultrarechtse kolonel ontkent
alle beschuldigingen, maar heeft
aan de militaire onderzoeksrechter
inmiddels wel toegegeven dat hij de
afgelopen jaren meermalen naar
Tripoli is gereisd om een bezoek te
brengen aan 'mijn grote vriend
Gaddafi'. Volgens het Spaanse mi
nisterie van Binnenlandse Zaken
zijn er bij deze zaak geen andere
Spaanse militairen betrokken en
staat de affaire 'Carlos Meer' volle
dig los van de arrestatie van tien
leden van een internationale pro-
arabische terroristengroep afgelo
pen dagen in Madrid.
De gearresteerde 57-jarige kolo
nel staat bekend als een uitermate
intelligent persoon met een diepe
afkeer voor het democratische poli
tieke systeem. Tijdens zijn militaire
carrière verzamelde hij met speels
gemak academische titels in de po
liticologie, bouwkunde, rechten,
wiskunde, economie en sociologie.
Zijn drukke studiebezigheden ver
hinderden hem niet om zeer actief
te zijn in allerlei fascistische orga
nisaties tijdens het Franco-regime.
Van 1974 tot 1976 was hij de laatste
burger-gouverneur van de Balea
ren-eilanden tijdens de dictatuur.
In die twee jaar tijd verbood hij on
der anderen een concert van Beet
hoven, haalde hij protesterende ar
beiders met politiegeweld uit een
kerk en kwalificeerde het zonneba
den als 'immoreel'. „Wij kunnen
veel dingen tolereren", zo zei hij in
die tijd op Ibiza, „maar geen enkele
zaak zoals in Zweden, waar de re
gering wordt geleid door Olof Pal-
me, een homoseksueel".
Na enkele jaren van relatieve
stilte kwam Carlos Meer door de
mislukte staatsgreep van ex-luite-
nant-kolonel Tejero Molino in fe
bruari 1981 weer opvallend in het
nieuws. Volgens een van de getui-
geverklaringen tijdens het proces
tegen Tejero en trawanten had
Carlos Meer aan Tejero toegezegd
dat hij zich zou aansluiten bij de
militaire rebellie. De anti-demo
cratische militair is zelf echter
nooit vervolgd. Tijdens het proces
tegen Tejero nam hij in zijn hoeda
nigheid als advocaat de verdedi
ging van een van de verdachten op
zijn schouders. Carlos Meer ba
seerde de verdediging van zijn
cliënt onder meer op het argument
dat het vaderland werd bedreigd en
dat het dringend nodig was dat
„Spanje door het leger wordt gered
van het separatisme en de anar
chie".
In 1984 neemt kolonel Meer deel
aan verschillende bijeenkomsten
met ultrarechtse personen, waarbij
gemeenschappelijk de mogelijkhe
den worden bestudeerd om de jonge
democratie te ondermijnen, aldus
de rapporten van de Spaanse ge
heime dienst. Korte tijd later vor
men een twintigtal verschillende
fascistische groepen in Spanie de
zogenaamde 'coördinatiegroep van
de nationale krachten'. Carlos Meer
wordt benoemd tot president en
vanaf dat moment zou hij contacten
hebben gezocht met Libië om geld
los te krijgen voor de financiering
van een nieuwe fascistische partij
en voor subversieve acties tegen het
democratisch systeem.
De Spaanse militaire geheime
dienst Cesid verzamelt in december
1985 voor het eerst harde bewijzen
van veelvuldige contacten tussen
Carlos Méér en de 38-jarige Libi
sche diplomaat Saed Alsalam die
volgens de Spaanse regering op het
Libische 'Volksbureau' (de ambas
sade) de rol van consul-generaal
vervult. Saed Alsalam staat sinds
1981 als diplomaat in Madrid gere
gistreerd. „Wij waren hem al een
hele lange tijd op het spoor", zo ver
klaarde vrijdag een Spaanse top
ambtenaar enkele uren nadat de
Libiër op beschuldiging van terro
ristische activiteiten het land was
uitgezet. „Al vorige maand, toen elf
andere Libiërs Spanje zijn uitge
gooid, wisten wij dat de belangrijk
ste nog niet ontmaskerd was."
Kolonel Carlos Meer werd na het
uitlekken van zijn contacten met de
Libische diplomaat door de
Spaanse geheime dienst Cesid dag
en nacht op de voet gevolgd. Vol
gens de Cesid Heeft Saed Alsalam,
de nummer twee van het Libische
'Volksbureau' in Madrid, sinds be
gin dit jaar regelmatig ontmoetin
gen gehad met kolonel Carlos Meer
en met twee andere Spaanse fascis
ten, Enrique Moreno en José Anto
nio Assiego. Met name deze laatste
heeft een indrukwekkende staat
van dienst. Assiego zat anderhalf
jaar in een cel nadat de politie bij
hem een wapenarsenaal had ont
dekt dat door 'ultra's' zou worden
gebruikt tijdens aanslagen tijdens
het proces tegen Tejero en kornui
ten. Ook wordt Assiego door de ge
heime dienst in verband gebracht
met de moord op de socialistische
miltante Yolanda Gonzalez in 1980,
met de staatsgreep van 23 februari
1981 en met het militaire complot
dat aan de vooravond van de alge
mene verkiezingen in oktober 1982
werd ontdekt.
Volgens de geheime dienst Cesid
bood de Libische diplomaat het fas
cistische gezelschap hulp aan voor
het plegen van terroristische aan
slagen in Spanje en andere landen
in West-Europa. Tijdens een ont
moeting op 17 januari dit jaar in
een flatgebouw in Madrid besprak
het illustere gezelschap onder an
deren de mogelijkheid van het
schaduwen van Amerikaanse bur
gers in Spanje, die het slachtoffer
zouden kunnen worden van een
moordaanslag, aldus de onder
zoeken van de Spaanse geheime
dienst, die de gesprekken met mo
derne spionagetechnieken afgeluis
terd had. Tijdens die ontmoeting in
januari werd ook afgesproken dat
Libië steun zou geven voor het op
richten van een ultrarechtse
nieuwe politieke partij. Ook de con
crete inhoud van de 'partijstatuten'
werd bij deze bijeenkomst tussen
de Libiër en de drie fascisten vast
gesteld: de partij zou pro-Afri
kaans moeten zijn, anti-Europees
en voorstander van de Spaanse te
rugtrekking uit de Navo. Alle poli
tieke partijen zouden worden ver
boden, de pas aangeknoopte be
trekkingen met Israël zouden wor
den verbroken en in Spanje zouden
alle godsdiensten worden verboden
behalve natuurlijk het katholi
cisme en de leer van Mohammed.
Om de plannen meer levensvat
baarheid te geven, werd afgespro
ken een reis te maken naar Tripoli
om aan kolonel Gaddafi persoonlijk
financiële steun te vragen voor het
project.
Enkele dagen na deze bijeen
komst, aldus de documenten van de II
Spaanse geheime dienst, gingen de
fascistische kolonel Meer, Assiego j
en Moreno per auto op weg naar.
Parijs. Bij het Spaanse dorp;
Arando de Duero, ruim voor de
Spaans-Franse grens, onderbrak j
Moreno om persoonlijke redenen
zijn reis en keerde in z'n eentje te
rug naar Madrid. Carlos Meer en II
Assiego zetten de tocht voort in de
rode Seat Ronda die zij op het
vliegveld Barajas nabij Madrid
hadden gehuurd, aldus het gede
tailleerde relaas van de Spaanse
spionagedienst die het tweetal op
de voet heeft gevolgd. Op 24 ja-
nuari kwamen zij aan op het vlieg
veld Orly bij Parijs. De naar Ma
drid teruggekeerde fascist Moreno l|
en de Libische diplomaat Saed Al
salam waren daar inmiddels aan
gekomen met Iberia-vlucht 656 uit j
Madrid. Het viertal is op Orly uit-
voerig door de Spaanse geheime
dienst gefotografeerd. Vanuit Pa
rijs vertrok het viertal met de I
vlucht LN-135 naar Tripoli. In de
Libanese hoofdstad vroeg Carlos I
Meer financiële steun aan zijn I
vriend Gaddafi voor het plan dat I
hij samen met de consul-generaal I
had bestudeerd. Volgens de
Spaanse geheime dienst heeft Gad
dafi de financiële steun ook daad
werkelijk toegezegd. Tijdens hun I
verblijf in Tripoli bezochten Mecr. f
Assiego en Moreno enkele militaire I
installaties en overnachtten in het I
hotel Libian Palace, gelegen tegen-1
over de haven van Tripoli. Via Pa
rijs en Barcelona keerde kolonel
Meer naar Spanje terug, waar hij
afgelopen vrijdag is gearresteerd
Sinsdien zit hij opgesloten in de l
zwaar bewaakte gevangenis Alcale I
de Hanares nabij Madrid. Zowel j
Carlos meer als de inmiddels uitge-1
wezen Libische diplomaat hebber
alle tenlasteleggingen hardnektö
ontkend.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De voltallige
Kamer wil het wachtgeld van
politici verlagen van 80 naar
70 tt. De Kamer heeft daartoe
gisteren een motie van de
PvdA aangenomen.
Ook CDA en WD stemden
voor, zij het niet van harte.
Beide fracties noemden de
motie overbodig en uitstekend
passen in de voorstellen van
de commissie Dees. Deze com
missie heeft de aanpassing
van salarissen en uitkeringen
van politici voorbereid, maar
binnenskamer zijn de politici
Ko£
Van een onze
SOEST - De superma
verkoopt vanaf vandas
demprijs van ƒ5,25, n
Egberts geen DE-Rood
verd als het bedrijf da£
Vanaf vandaag verlaag
5,49 tot 5,19 per 250 gran
„wy wüzen Hermans er op
dat luj in strijd handelt met
onze verkoopvoorwaarden",
aldus een woordvoerder van
DE. Er volgt één dringende
waarschuwing om er mee te
stoppen. Doet hy dat niet, dan
schorten wy onmiddeliyk onze
leveringen op en is Hermans
in een dag of drie door heel
zqn voorraad heen." De direc
tie van Van Nelle 'heeft een
reactie in beraad', aldus een
woordvoerster.
De bodemprijs is gebaseerd
op verkoopvoorwaarden en
betekent dat een produkt in de
winkel niet lager mag worden
geprijsd dan inkoopsprijs plus
BTW. Voor DE-koffie en Van
Nelle Supra is dat ƒ5,25. Met
die regeling moet 'stunten'
worden voorkomen en moeten
de marges voor vooral klei
nere winkeliers worden be
schermd.
Hermans deelde gisteren
mee te willen komen 'tot een
algehele prijsverlaging van
koffie in Nederland'. Naast
DE-Roodmerk werden Supra
UTRECHT (ANP) - Terwijl de
centrale werkgeversorganistie
in de kleinmetaal, de FWM,
dwarsligt over invoering van
een 36-urige werkweek, heb
ben inmiddels volgens de In
dustriebond FNV 23 bedrijven
in deze bedrijfstak op eigen
houtje en merendeels in het
geniep met de bonden afspra
ken gemaakt over invoering
van een 36-urige werkweek.
Drie van die bedry ven haal
den met naam en toenaam in
middels de publiciteit, de ove
rige twintig bedongen ge
heimhouding omdat ze er vol
gens de bond geen trek in had
den om hun eigen werkge
versorganisatie openly k in de
wielen te rqden.
De meeste ondernemers
kwamen overigens pas over de
brug, nadat de vakbonden met
een staking hadden gedreigd.
In enkele gevallen nam men
pok zelf het initiatief, aldus
bestuurder T. Hagen van de
Industriebond FNV aan de
vooravond van de zoveelste
Poging (vrydag) van werkge
vers en vakbonden om het
cao-overleg vlot te trekken. De
drie bedry ven die de open
baarheid niet schuwden, wa
ren Naef in Lochem, Ten Have
m Vorden en Smit carrosse
rieën in Joure.
Iiy de bedry ven die „door de
bocht" zqn gegaan, werken al
zwijndrecht/rotterdam
arecht heeft dinsdag een half u
ussen Dordrecht en Rotterdam
«at een bom was geplaatst bij ee
Projectiel zou rond half drie i
'1 het onderzoek werd niets
gemeentepolitie van Zwijndrechi
moeten schenken aan vernielingc
uisteren zijn ook vernielinger
Hazerswoude en Gouda. Daar
vernielingen werden aangei
rlrJT P?mPstations van Shell di
in? achevoerders uit protest te(
^ud-Afrika, sijn dinsdag wee:
een woordvoerder van Shell in E
n ode station in Wezep bly ft
a 25-jarige T.K. uit Amstei
til?*,veen als enige werd geari
ha? gen Shell-pompstations, w<
motieven en mede-actievoer
