ëssssr
iTWAGEft
HFFEUR
ad
T&TERDAG 10 ME11986
iRm/V
Fuimte voor eigen
fesSS».-
1 en Selectie
IN HIMSCHOOT
in levensmiddelen
ïn
Kermisschieting
Kermisvlees
schieting
Kermisschieting I
schieting
Rommelmarkt
ie
sau
Bingo
Psoriasis?
070-602813
Overbeharing?
Reizende Maf1
Behoefte
Doelgroep
Linda en Mark, nummer één -
op de namen top-tien. De rarn-
vader is avontuurlijk, een
tikkeltje autoritair en absoluut
niet achterdochtig. Bevallen ert
bedplassen, veilig vrijen en'
voedvrouwen: Ouders van Nu,
Kinderen en een schier
onstuitbare reeks van -
/zwangerscfaapsboeken geven
antwoord op alle vragen van de
aanstaande moeders en vaders.
De media zijn bezwangerd met
de hunkering van de blijde
verwachting.
Tussen twee haakjes, morgen is
het moederdag,
liliii
Vrouw als moeder
Onzekerheid
Boeken
Buik
■hot is een jong,
lie. In het 10-jarig
]tie verworven op
je apparatuur en
WnSwilKENglSD
lederen aan
eind-
i\e, met doorgroef
[expanderend, t"13"
^voorwaarden.
e9 om steeds treterte
':7
V'
I P
m
ansdijk A157
1.01158-1829-1328
poedig mogelijk
10 en 12 mei. Aanvanj
14.30 uur, 50,- g
Café De Kroon, Hulst.
op zondag 11 mei. Aan
vang 9.00 uur, Café Dl
Kroon, Hulst.
op zondag 11 mei <w|
14.30 uur bij W. Blom-I
maert. Hulst. Bij 40 schu1|
ters: 100,- gratis.
Zaterdag 10 mei
in De Herberg te Zuidd»
pe. Aanvang 14.30 uur.
Hulst. Heeft u nog ou#|
spullen, waar u
vanaf wilt? Bezorg ze c
bij leden van de Kon. St
Harmonie Hulst of
16875, 14632, 11610 «1
10361 en wij komen ze»i|
u thuis afhalen.
75)
arin.
met
veer.
ikun
zat. 10 mei om 20.00 jj
extra mooie prijzen.
De Smickel, Hulst.
50P
bemid-
s- en ge
in. De
A/ilhelmi-
ansteen.
Wouw
iet eige-
Wij verhuren zeer gesPjl
cialiseerde zonnehenj» I
Vraag'vrijbl. inf. bij: W't
rium Holland, Agathasu
4363 BC Aagtekerke
01188-2445 (ook
avonds).
Wilt u het laatste Wj
nieuws horen, bel da"
Nijpels
De WD staat voor u k^
Nu makkelijk en vluS
verwijderen. Nag I
steeds minder door tj l
leverde naargiuo»»v n
Stuur naam en adres n»ti
Jeunesse, Postbus
4920AB Made. U W»
dan aan de postbode li
tra) 4,95 of stort
op giro 4906225 voor
complete set.-
Zaterdag 10 mei buitel
schieting in café de
Kloosterzande. Zondag J
mei binnenschieting /JJ
vang 14.30 uur.
dagen 50,- gratis.
„HET ene kindje is razendsnel en
loopt al met tien maanden door de
kamer. De andere baby trekt zich
op die leeftijd aarzelend aan de
boxspijlen op. Maar ondanks die
grote verschillen is er toch een 'ge
middelde', te vinden. En dat staat in
dit schema. Om vaak naar te kijken
en te vergelijken. Al was het alleen
maar om verbaasd te constateren
hoe snél alles gaat!"
Een willekeurig citaat uit 'Kinderen'.
Niet alleen baby's ontwikkelen zich ra
zendsnel, het baby-blad groeit zelf ook
voortdurend uit zijn jasje. Oplagecijfers
liegen er niet om: zo heeft het maand
blad 'Kinderen' het afgelopen jaar een
groei doorgemaakt van meer dan 26 pro
cent. Volgens de officiële jaarcijfers over
'85 groeide het blad van 99.000 naar
126.000 en de hoofdredactie van 'Kinde
ren' claimt nu zelfs al een oplage van
150.000 exemplaren te halen.
Naast de 'special interest-bladen',
'Ouders van Nu' en 'Kinderen', heeft elk
zich zelf respecterend vrouwenblad in
ieder nummer minstens één artikel over
kinderen, opvoeding en de problemen
die dat met zich mee brengt. 'Libelle'
brengt speciale bijlagen en boekjes met
honderd vragen en antwoorden over kin
deren en 'Margriet' laat om de twee we
ken een gezin aan het woord over een
speciaal probleem. En steeds weer dui
ken er nieuwe vragen op in de probleem
rubrieken.
Kennelijk heeft de (aanstaande) moe
der veel behoefte aan informatie over al
les wat op haar betrekking heeft. Het is
natuurlijk begrijpelijk dat ze zoveel mo
gelijk te weten wil komen over haar ver
anderende toekomst en de media sprin
gen daar handig op in.
Hoofdredactrice van 'Kinderen' Els
Loesberg: „Ik denk dat er altijd wel be
hoefte is geweest aan informatie over
kinderen. Maar nu kiezen vrouwen veel
bewuster voor kinderen en zijn daar ook
veel meer mee bezig. Daarom is er zoveel
vraag naar. De oplage blijft nog steeds
stijgen, het is ongelooflijk".
Rob Geensen, project-manager van
'Ouders van Nu': „Er is inderdaad veel
belangstelling voor informatie over kin
deren. Zwangere vrouwen krijgen er met
het kind opeens een hele verantwoorde
lijkheid bij. Dan zijn ze vaak onzeker. Ze
zoeken steun en antwoord op hun vra
gen".
Hetty Krijnen, verloskundige te Bre
da, over deze ontwikkeling:'„Natuurlijk
is altijd behoefte geweest aan infomatie
over kinderen. Vooral bij vrouwen die
hun eerste kind krijgen. Het komt, denk
ik, door die onzekerheid, ontwetendheid
ook. Vroeger haalden die vrouwen hun
informatie uit bijvoorbeeld 'Margriet' of
'Libelle' maar die richten zich nu meer
op oudere kinderen. Daarom lezen ze nu
'Ouders van Nu' en 'Kinderen"'.
Hoewel het meestal gaat om een echt
paar. dat een kind krijgt, zijn 'Ouders
van Nu' en 'Kinderen' toch typisch vrou
wenbladen. Reacties van mannen komen
er op de redacties nauwelijks binnen. Als
die er al zijn dan is dat vaak beroepshal
ve. Toch is de hoofdredactrice van 'Kin
deren' erg benieuwd naar wat er in de
aanstaande vaders leeft en zijn de voor
bereidingen voor een lezersonderszoek in
volle gang.
„Een blad voor vrouwen van 20 tot 35
jaar die bewust voor een kind hebben ge
kozen", omschrijft Loesberg haar leze-
tessendoelgroep. Maar al bladerend en
lezend ontkom je toch niet aan de indruk
dat het een blad is voor moeders die de
hele dag met hun kind bezig kunnen zijn.
Geen tijdschrift voor de carrièrevrouw,
die naast het huishouden nog een drukke
baan heeft. Loesberg: „Wij schrijven niet
dat vrouwen moeten gaan werken. Maar
het maakt ook niet veel uit of een vrouw
werkt of niet. De emoties bij een zwan
gerschap en de vragen en problemen die
J de opvoeding komen kijken, blijven
Vr ^eze!fde en daar schrijven wij over.
i aar als je werkt, geeft dat vaak wel ex-
ra praktische problemen. Incidenteel be
sleden wij daar aandacht aan. We schrij-
^n„°°L niet elke maand over bedplas-
Geensen: „Ik denk dat een groot deel
van onze lezeressen een baan heeft, ik
schat zo tussen de 25 en 30 procent.
„j,u
Zwangere vrouwen en de jonge moeder hebben veel behoefte aan informatie over de baby en over zichzelf.
Er is op de boekenmarkt een overstelpend aanbod van litteratuur
over zwanger zijn en ouder worden: een willekeurige selectie.
- FOTO'S DE STEM DICK DE BOER
Toch heeft ze een grote verantwoorelijk-
heid voor haar gezin".
De bladen moeten naast informerend
vooral leuk zijn. Een 'vriendin' die raad
geeft en helpt, waar je steun aan hebt.
Daarom staan er veel praktische tips in
en is er de vraagrubriek. Ook komen
ouders zelf vaak aan het woord. Herken
ning is belangrijk. De vrouw die blad
leest, krijgt het gevoel, 'hé, dal heb ik
ook'. Of het nu om positieve of negega-
tieve ervaringen gaat. Ze weet dat ze niet
de enige is. Dat neemt dan een deel van
de onzekerheid weg.
Het verschil tussen 'Ouders van Nu'
en 'Kinderen' is dat eerstgenoemd blad
zich vooral richt op zwangerschap en ba
by's, terwijl 'Kinderen' meer oéer peuters
en kleuters gaat. 'Kinderen' besteedt ook
meer aandacht aan de vrouw zelf. Loes
berg: „Voor de formule van het blad he
lemaal omgegooid werd, was het echt een
vaktijdschrift voor ouders. Nu is het een
blad voor de vrouw die ook moeder is.
Daarom besteden we ook veel aandacht
aan mode en kinderkleding".
'Ouders van nu' is 'diepgaander' bezig.
Volgens Geensen is zijn blad meer ge
richt op de opvoeding en de verzorging
van kinderen. „'Ouders van Nu' wordt
ook op een andere manier verspreid.
Naast de losse verkoop en de gewone
abonnementen werken wij samen met de
felicitatie-dienst en verloskundigen.
Hierdoor hebben we een groter bereik".
'Ouders van Nu' en 'Kinderen'. Bla
den waar vrouwen steun aan hebben en
die onzekerheid wegnemen. Toch nemen
ze die onzekerheid niet alleen weg, maar
creëren ze die ook.
Verloskundige Hetty Krijnen: „Die
bladen maken veel gebruik van deskun
digen. Als een van die mensen schrijft
dat fietsen of wandelen goed is voor
zwangere vrouwen, komt men toch bij
ons om te vragen of dat inderdaad zo is.
Wij zijn een vertrouwd iemand die ze om
een bevestiging vragen. Soms ook spre
ken die bladen elkaar tegen. Of ze bewe
ren iets anders dan de degelijke zwanger-
schapsboeken. Dat is natuurlijk heel ver
velend. Vrouwen weten dan op den duur
ook niet meer waar ze aan toe zijn. Maar
helemaal onlogisch is dat niet. Wat tien
jaar geleden absoluut niet kon, kan nu
misschien wel. Denk maar aan die kan-
goeroe-methode. Oudere artsen staan
daar dan soms sceptischer tégenover. Bo
vendien maakt het ook uit waar een arts
zijn of haar opleiding heeft gehad. De
ene universiteit is de andere niet. Als er
tien deskundigen zijn, heb je kans dat er
tien verschillende meningen zijn".
De boekenmarkt lijkt oververzadigd
met uitgaven omtrent zwanger- en
ouderschap. Was dokter Spock in de ja
ren zestig de bijbel voor toen nog mo
derne ouderparen, nu is het aanbod nau
welijks nog te overzien.
Naast gewone boeken verschijnen er
bovendien een groot aantal speciale - in
brochure- of boekvorm- uitgaven van
kinder- en vrouwenbladen. Opvallend is
het aantal vertalingen van boeken uit
Amerika. Om er enkele te noemen:
'Goed Bevallen' van Miriam Stoppard,
'Het Vrouwen Lijfboek' van de Diagram
Group en 'Wij Ouders' van het Boston
Collectief.
Een echt Nederlands boek dat het on
der de aanstaande moeders erg goed doet
is 'Bevallen en Opstaan' van de hand van
acht schrijfsters. In de inleiding wordt
aardig aangegeven hoe onder invloed van
techniek en emancipatie de rol en hou
ding van de vrouw is veranderd:
In deze tijd is het mogelijk te besluiten
geen kinderen te krijgen. We zijn niet
meer overgeleverd aan de gebrekkige anti
conceptiemogelijkheden van onze moe
dersToch verwachten buren en beken
den wel dat een baby een kroon zal zetten
op een duurzame verbintenis. Je wordt als
vrouw nog steeds ter verantwoording ge
roepen als je wel een man maar geen kind
wilt. Net zoals je verbaasde en verontwaar
digde blikken zult ontmoeten wanneer je
als vrouw alleen een kind wilt krijgen.
En:
Dit boek is niet geschreven vanuit het idee
dat het moederschap de ware levensvervul
ling van de vrouw is. Maar als je voor je
zelf in de grootst mogelijke vrijheid geko
zen hebt voor een kind, zou het jammer
zijn het proces van zwangerschap en beval
ling niet zo bewust mogelijk te beleven.
Wij willen onze ervaringen met zwanger
schap en bevalling met je delen opdat je je
daardoor minder alleen voelt staan,minder
overgeleverd aaan de veranderingen bin
nen in je en de deskundigen om je heen.
De reden waarom juist deze vrouwen
menen dat hun boek niet zo maar een ex
tra centimeter aan de stapel boeken over
zwangerschap toevoegt:
De gebruikelijke zwangerschapsvoorlich-
tingsboeken, door doktoren geschréven, ge
ven goede medische informatie. Ze zijn
vooral bedoeld om je te wapenen tegen ba
kerpraatjes en onnodige angsten. Maar
voordat je het weet vervangen ze de mythe
van de ooievaar dike het kind brengt door
die van de dokter die het kind moet halen.
Even verder:
Onze belangen lopen niet parallel met die
van de medische stand.
De 'ontluistering' van de witte jas
loopt in deze boeken synchroon met de
ontwikkeling in de hele medische wereld.
De dokter kan dat nou wel zeggen, maar
ik heb ergens gelezen. Vrouwen wor
den bewust gemaakt van hun positie. Ze
moeten zich niet alle, door de routineuze
houding van de medici ingegeven, in
structies zo maar laten aanleunen. De
vrouw moet haar mond opendoen als,
om eens twee uiteenlopende zaken te
noemen, er te veel personeel in- en uit
loopt in de verloskamer of als de dokter
al te makkelijk wil inknippen, een bijzon
der vervelende ingreep voor de vrouw,
die zo begrijpen wij maar al te snel zon
der noodzaak wordt uitgevoerd.
De bewustwording van de vrouw
wordt versterkt met een sausje van de ik-
cultuur, die onlosmakelijk aan elkaar zijn
verbonden. „Het was mijn tweede kind,
ik had duidelijk voor ogen hoe ik het al-
lemaal wilde met mijn bevalling. Ik be
sloot ook eens met de verloskundige over
mijn ideeën te praten. Dat gesprek was
best moeilijk. Ineens was de verhouding
anders. Ik was niet meer de onwetende
aanstaande moeder die met vragen
kwam, die blij opkeek naar de vroed
vrouw, die tevreden was met een pluim
niet te veel te zijn aangekomen. Ik stelde
me niet meer afhankelijk op, ik wist wat
ik wilde".
Dat stelt de vrouw wel eens in positie
tegenover in plaats van naast de helper.
Een citaat uit hetzelfde verhaal:
„De volgende keer zei ik dat ik het kindje
direct na de geboorte op mijn buik wilde
en dat ik het daar lange tijd wilde hou
den om de overgang van binnen naar
buiten voor hem niet zo abrupt te ma
ken. Toen bleek dat mijn vroedvrouw dit
niet wilde. Ze zei dat mijn baby 'natuur
lijk wel even bij me mocht liggen', maar
niet te lang in verband met de te grote af
koeling. Eerst zou hij moeten worden
aangekleed, daarna zou ik hem dan di
rect terug 'mogen'".
Daar wordt echter geen genoegen mee
genomen. Het kind is toch van de vrouw
en niet van de verloskundige. Het 'mo
gen' klinkt natuurlijk al wat absurd:
„Mijn opmerking dat ik zelf de beste
kruik was en dat ik het kind toe zou dek
ken met warme doeken deed haar niet
zwichten. Toen ik nog sputterde dat het
toch mijn kind en mijn verantwoording
was, bleek dat ze vond dat het héér ver
antwoording was en liet ze duidelijk mer
ken dat daar niets aan te veranderen
viel".
Het kost talloze moeizame gesprekken
voordat de vroedvrouw, nadat die overi
gens ook nog eens had gevraagd waarom
de aanstaande moeder niet uitkeek naar
een andere verloskundige, om ging.
Dit nu is een van de aardige case-sto-
ries waarmee de boeken worden aange
kleed. Een fors aantal verhaaltjes van
persoonlijke ervaringen van moeders kan
echter net zoveel verwarring stichten als
duidelijkheid scheppen.
Het is met de literatuur over zwanger
schappen niet anders dan met geschrif
ten over gezondheid. Een vrouw vertelt
dat zij na krampen in de buik een mis
kraam kreeg en de lezeres voelt onmid
dellijk samentrekkingen in de buikstreek
opkomen. Een verband wordt al snel ten
onrechte gelegd. De tip die dan wordt ge
geven: vraag het je dokter. En zoals we
Hetty Krijnen al hoorden zeggen: de me
dici worden meer dan vroeger bestookt
met vragen.
De boeken geven talloze tips over hoe
de vrouw zich moet voorbereiden vanaf
het allereerste stadium, de keuze voor
een kind, tot en met de bevalling zelf en
vervolgens komt er de postnatale depres
sie nog eens achteraan. Er is werkelijk
geen aspect dat wordt overgeslagen. Als
vader terugkomt uit het ziekenhuis waar
zojuist een zusje is geboren, dient Pa een
cadeautje mee te nemen voor het kind
thuis. „Van je nieuwe zusje", zodat kind-
hef de gezinsuitbreiding zal accepteren.
Iets praktischer: Rijd de weg naar het
ziekenhuis eens als routeverkenning, zo
dat je straks rekening kunt houden met
files.
De verschillen tussen de boeken be
staan vaak uit dit soort futiliteiten. Want
de strekking is feitelijk bij alle boeken
tweeledig en simpel: een technische uit
eenzetting en: volg je gezond verstand.
Na beschouwing van een overstel
pende hoevelheid litteratuur blijft eigen
lijk één vraag hangen: hoe komt het dat
vroeger vrouwen zonder handboek op
het nachtkastje toch van gezonde kinde
ren konden bevallen? Het gezonde ver
stand zal dus wel niet alleen in boeken te
vinden zijn.