BOEKEN G!
'Vorstenschool': een
lesje in vorstelijkheid
IRA en Britten
onder één deken
Anna
K iiin'p Bj<( kFD
ouhe
hacken
B0EKENB0N KRIJGT
NIEUW GEZICHT
Met Sprinkhaan op stap
Het
Volgende
Slachtoffer
OVER
GESPROKEN
ZATERDAG 26 APRIL 1986
G2
Debuut
Vrouwestuk
DRIE NIEUWE THRILLERS
islog een keer
incest
®KKE: De hin
Door Mathieu Kothuis
WAT DE in de
Franse schrijver
Gustave Flaubert
geïnteresseerde le
zers _blij ft intrigeren
is dat Jean Paul
Sartre in zijn 'L'I-
diote de la familie'
(het domme jongetje
van de familie) wél
het leven van Flau
bert tot op het bot
ontleedde, maar het
vierde deel (over
Flaubert's meester
werk 'Madame Bo-
vary') nooit voltooi
de.
En dat is vooral zo opmer
kelijk omdat Sartre 'L'Idio-
te' had aangekondigd als een
studie over leven en werken
van Flaubert
Sarte bleef zijn leven lang
diep geboeid door Flaubert
en hij beschouwde met name
'Madame Bovary' als een
uitzonderlijk meesterwerk.
Zo werd bijvoorbeeld de
jongen in Sartre's autobio
grafie 'Les Mots' door de
laatste bladzijden van deze
roman hevig gegrepen.
Zonder dit vierde deel (de
eerste drie delen van deze
monumentale studie beslaan
in totaal tweeduizend achth
onderdéén bladzijden) geeft
Sartre's studie in feite een
incompleet beeld van Flau
bert. In het voorjaar van '76
merkte Sartre over het ont
breken van dit vierde deel
op: „In zekere zin vind ik het
vervelend het vierde deel
Liefdesbrieven van Sartre
aan Simone de Beauvoir
Jean Paul Sartre en Simone de Beauvoir.
niet te hebben geschre
vene....). Al heb ik niet de to
tale Flaubert geschreven, ik
heb wel de totale Flaubert
van vóór Madame Bovary
geschreven. Maar het is
waar, ik heb niet gereali
seerd wat ik van plan was".
Desondanks geeft Sartre's
studie een ongeëvenaard in
zicht in het leven van Flau
bert. In '71 antwoordde de
schrijver/filosoof op de
vraag of hij niet bang was
dat iemand Sartre zou gaan
bestuderen zoals hij Flau-
- foto archief de stem
bert had bestudeerd: „Inte
gendeel, ik zou er zeer blij
mee zijn. Zoals iedere schrij
ver verberg ik mij, maar ik
ben ook publiek persoon. Ik
hoop dat dit onderzoek eens
zal plaatsvinden. Het komt
niet in mij op brieven te ver
branden of andere docu
menten over mijn persoon te
vernietigen. Alles zal be
kend worden. Des te beter,
als dit het mogelijk maakt
even transparant te zijn in
het ogen van het nageslacht
- als dat zich voor mij inte
resseert - als Flaubert dat
nu voor mij is".
Sartre's levensgezellin, de
onlangs overleden Simone
de Beauvoir, heeft zich de
laatste jaren van haar leven
strikt aan deze wens van
Sartre gehouden. Na het
overlijden van Sartre in 1980
stelde De Beauvoir aan de
hand van eerder gepubli
ceerd materiaal drie boeken
samen die het bestaande
beeld van Sartre bevestigen
of juist helemaal tegenspre
ken. Het eerste boek was 'La
Cérémonie des Adieu', een
onaangenaam verslag van
de laatste jaren van aftake
ling van Sartre, afgewisseld
met vraaggesprekken met
De Beauvoir waarin Sartre
zijn eigen werk beoordeelt.
Het tweede boek was 'les
Carnets de la Dröle de Guer
re', een aantal zwaarwich
tige passages uit een dag
boek dat Sartre als soldaat
bij de metereologische
dienst van het Franse leger
bijhield totdat hij in juni
1940 gevangen werd geno
men.
Drie jaar geleden gaf De
Beauvoir tenslotte meer dan
800 pagina's aan liefdesbrie
ven vrij onder de titel'Let
tres au Castor'. Sartre
schreef deze brieven aan De
Beauvoir (Castor is Sartre's
koosnaampje voor De Beau
voir) tussen 1926 en 1939.
Deze bundel is onlangs in
het Nederlands uitgegeven
door de Arbeiderspers in
Amsterdam onder de titel
'Brieven aan Castor'. Castor
wordt in deze brieven door
Sartre nooit bij haar echte
naam aangesproken, maar
altijd als 'mon charmant
Castor' of 'mon petit Castor'.
De brieven zijn geen filoso
fische gedachtenwisselingen
en zelfs niet literair. Het zijn
puur liefdesbrieven.
In een voorwoord legt De
Beauvoir uit dat ze besloot
deze intieme corresponden
tie te publiceren omdat Sar
tre zijn brieven beschouwde
als 'een getuigenis van mijn
leven'. De brieven zijn spon
taan geschreven zonder al te
veel zorg voor wat het nage
slacht daarvan zou denken.
De brieven staan vol met
half uitgesproken verwijten
over De Beauvoir's gebrek
aan fantasie en gevoeligheid
maar ze bevestigen ook wat
in Sartre's autobiografie
staat, namenlij k dat hij
'Castor alles vertelde, meer
dan alles'. 'Brieven aan Cas
tor' is in feite een logisch
antwoord op de wens van
Sartre het nageslacht een
volledig getuigenis te geven
van zijn leven, een getuige
nis dat Sartre met zijn visie
op Flaubert aan datzelfde
nageslacht heeft onthouden.
Jean Paul Sartre: 'Brieven aan
Castor'. Uitg. De Arbeiderspers,
prijs 62,50
TOEN Multatuli in 1872 het
drama 'Vorstenschool' in Keu
len had voleind, schreef hij
aan Conrad Busken Huet dat
het een 'praat-kollegie' was
geworden, waarin "wijsheid in
woorden wordt verkocht'. Op 1
maart 1875 werd het veelbe
sproken drama van Multatuli
opgevoerd in de Utrechtse
schouwburg.
Het was een sensatie. Het
publiek kende het stuk gro
tendeels, omdat Multatuli het
eerste, tweede en vierde be
drijf op voordrachtavonden al
had voorgedragen. Multatuli
had gelijk, 'Vorstenschool'
heeft één groot gebrek, een be
langrijk deel van het toneel
stuk bestaat uit alleenspraak
van de Koningin, maar wat zij
zegt is dan ook wel zo raak en
van alle tijden, dat het ontbre
ken van actie ruimschoots
wordt vergoed. Het stuk 'Vor
stenschool' veroorzaakte enige
deining, omdat velen in het
verhaal een persiflage op ko
ning Willem III zagen. Er was
bij de eerste voorstelling dan-
ook veel politie in de zaal en
ontijdig applaus werd meteen
gesust.
De Nederlandsche Biblio
theek, die ook de 'Max Have-
laar' en 'Aleid' uitgaf, ver
zorgde in 1907 een fraaie uit
gave van Multatuli's toneel
spel. In dat jaar verschenen
vier drukken bij de NB, die
wel aangeven dat het stuk in
korte tijd heel gretig werd ge
lezen. Het bijzondere van deze
uitgave, die ik mij in 1944 voor
drie kwartjes aanschafte, is
dat er een foto in voorkomt
van de actrice Alida Tartaud-
Klein, die in 1890 zo van de to
neelschool in dit stuk de
hoofdrol (Louise) moest spe
len, omdat de hoofdrolspeel
ster, mevrouw Beersmans,
ziek was geworden. Bovendien
bevat deze uitgave een infor
matief voorwoord van me
vrouw Douwes Dekker-Sche
pel en voorberichten van Mul
tatuli zelf. 'Het kind van de to
neelschool' speelde de rol na
één repetitie en trad daarna
met veel succes op in 's Herto
genbosch, Breda, Middelburg
en Rotterdam.
De betekenis van 'Vorsten
school' wordt vooral bepaald
door de creatie van een vor
stin, die aan alle anderen aan
het koninklijke hof, koning,
raadsheren, ministers en poli
tici een allerminst schools
lesje geeft in wijs beleid. 'Vor
stenschool' is een echte vrou
westuk. De vrouwen in 'Vor
stenschool', Koningin Louise
en de 'eenvoudige volksvrouw'
Hanna steken qua wijsheid en ROVclllSt
verstandelijke begaafdheid
ver boven de mannen in dit
stuk uit
ministers, die hun tijd verspil
len met roddel verhaalt] es over
de verhouding van hun konin
gin. Een dergelijke seigneur
voegt zij toe te knielen en na
dat hij is opgestaan, gebiedt zij
hem: „Wis uw knieën af, en
wat er verder aan u vuil mag
zijn".
Koning George is vergele
ken met haar maar een twee
derangs figuur, die zijn tijd
besteedt aan uniform-passerij
nachtelijke drinkfeest]es en
jachtpartijen. Het bijzondere
aan Louise is dat zij dit one
dele gezelschap laat zien
welke de echte rechten en
plichten van een vorst dienen
te zijn. In haar terechtwijzing
van de hooggeplaatsten aan
hof en in regering wijst Louise
op de naaister Hanna, die zij
met haar ongekunstelde wijs
heid en edele opvattingen hoog
acht en ten voorbeeld stelt.
Louise en Hanna dreigen
het slachtoffer te worden van
een roddelcampgane aan het
Hof. De vorstin wordt dan me
nigmaal door haar koninklijke
moeder 'een dweepster' ge
noemd, maar wat Louise zegt
getuigt van moed, inzicht,
wijsheid, mildheid en karak
tervastheid. De rode draad
door het verhaal is, dat de ko
ningin haar eigen gemaal en
diens raadgevers voorhoudt
hoe zij hun roeping ook zouden
kunnen opvatten, in plaats
van te jagen, te roddelen, te
feesten en op baantjes te ja
gen.
Het voor die tijd misschien
toch revolutionaire in dit stuk
is dat er een vorstin in aan het
woord is, die zich geroepen
voelt om het volk niet alleen te
regeren, doch ook op te voeden
en hun noden te lenigen. Vor
stin Louise is bovendien een
spijkerharde als het gaat om
bestraffing van raadsheren en
In zijn voorbericht bij de
eerste druk schreef Multatuli,
dat sommige Nederlanders
wel heel zonderling op zijn
stuk hadden gereageerd. „Ik
zelf ben royalist" en.. „Ik ben
zelf democraat", schreef hij.
„Ik verzoek van dien wrevel
en van die toejuichting ver
schoond te blijven. Na honder
den jaren zal het de vraag niet
Alida Tartaud-Klein als Louise in 'Vorstenschool'
van Multatuli.
zijn, of ik mij de moeite ge
troost heb zekere koning te be
doelen. Hoogstens zal men
vragen, of de koningen die in
mijn tijd leefden- hoe heetten
ze ook ?- mij behoorlijk hun
dank betuigden voor m'n ar
beid. Wanneer ik iets te zeg
gen heb aan 'n bepaald per
soon, dan noem ik hem bij z'n
naam".
De auteur heeft zich inten
sief bemoeid met de opvoering
van zijn stuk. Hij kwam er
drie weken voor uit Wiesba
den over. De actrice Mina
Kruseman, die zich nogal beij -
verd heeft voor de opvoering
van dit stuk kreeg het bij de
repetities tamelijk zwaar te
verduren. Toen Mina Kruse
man een strofe over liefde
nogal toonloos afdraaide, gilde
Douwes Dekker haar toe:
„Juffrouw, zo wil ik nog geen
liefde van mijn keukenmeid".
Esther de Boer-van Rijk
heeft, ver voordat zij een be
roemd actrice werd, in 'Vor
stenschool' nog een rolletje als
lakei-rijknecht (groom) ge
speeld. Multatuli ergerde zich
groen en geel aan het spel van
een zekere Buderman en vroeg
aan de regisseur of hij geen
meisje had dat dat rolletje kon
spelen". Dat' meisje, Esther
van Rijk, kreeg een groom-
pakje, blauw met zilver, aan
en speelde het rolletje uitste
kend.
De boodschap van 'Vorsten
school' vindt een dramatische
ontlading in de bekering van
de koning door Louise, waar
hij zegt „Bij God, 'k zal anders
worden dan ik was. Ik wil, als
gij, Louise, mijne plaats vero
veren in het hart des Volks".
Multatuli stierf in 1887 in
Nieder-Ingelheim (Dl). Ter ge
legenheid van het honderdste
jubileum van de eerste opvoe
ring, verzorgde de Vara op 6
mei 1975 een televisie-uitvoe
ring van 'Vorstenschool'. Vor
stin, lakeien, ministers, politi
ci, naaisters en letterzetters
hebben misschien eenstemmig
(en met Multatuli!) uitgeroe
pen: „Gut, mens schei toch uit,
wij weten 't al".
De Nederlandse Boekverkopersbond heeft de bekende Boe-
kenbon een nieuw uiterlijk gegeven. De nieuwe bon ziet er
moderner uit dan de oude ponskaart en heeft nu iets van een
bankbiljet. De boekenbond zegt dat men deze vorm heeft ge
kozen omdat uit een onderzoek gebleken is dat de consument
een cadeaubon 'met een feestelijker uiterlijk'wenst.
Er zijn Boekenbonnen van 5 gulden, maar ook van 100 gul
den. Ze zijn te krijgen bij 1500 erkende boekhandels. Vorig
jaar gingen 1,4 miljoen bonnen over de toonbank met een ge
zamenlijke waarde van 35 miljoen gulden.
J3«mi WW-«hon I» «J*** dg» B«k*u
1900463166
1900463166
Door Wim Koek
JACK HIGGINS heeft ooit een bestseller geschreven die
met sukses is verfilmd. Dat was de 'Adelaar is geland', het spu,
nende verhaal van een eenheid Duitse infiltranten in Engeln
die Winston Churchill moeten doden of ontvoeren.
Sinds deze 'Adelaar' kan
Higgins bij de uitgevers niet
meer kapot en verschijnen re
gelmatig thrillers van zijn
hand. De jongste in Nederland
uitgebrachte heet 'Dodelijke
Missie'.
In de Ierse republiek is
iemand bezig aanslagen te
plegen waarmee zelfs de hoog
ste top van de IRA ongelukkig
is. Dat leidt tot samenwerking
tussen IRA en Engelse ge
heime dienst. Intermediair en
spil in die samenwerking is
een oude bekende uit 'De Ade
laar is geland', Liam Devlin,
de Ier die aan de Duitse kant
stond en in 'De Adelaar' de
nachtelijke landing van de
Duitse parachutisten voorbe
reidde. In het nieuwe boek
werkt Higgins het Devlin-ka-
rakter nader uit tot een ro
mantische, erudiete, ouder
wordende man die echter als
het moet nog steeds staalhard
kan zijn en het gevaar niet
schuwt.
Het is een verhaal van ja
gers en prooien. Jacht op de
mysterieuze moordenaar, die
een KGB-mol blijkt te zijn
met als dekmantel een heus
priesterschap. Dubbele jacht -
door Britten en Russen - op
een Russische overloopster etc.
De KGB-agent die zich ont
maskerd weet, besluit toch nog
iets van zijn algemeen ge
stelde opdracht - de openbare
orde verstoren - te maken en
de paus, die Engeland een be
zoek brengt, te vermoorden.
IRA, pausbezoek en uit de
verte het krijgsgerommel bij
de Falkland Eilanden vormen
de 'actuele' achtergrond van
het verhaal. Dat levert, naast
Devlin, ook nog een vluchtige
ontmoeting op met majoor
Tony Villiers van de SAS, de
held uit een andere recente
Higgins-thriller: 'Exocet'.
Higgins is een bekwaam
thriller-auteur en 'Dodelijke
Missie' is beslist een onder
houdend boek, dat wil zeggen:
tot iets over de helft. Wanneer
de priester-moordenaar een
maal Ierland heeft weten te
ontvluchten en door Schotland
zwerft wordt het allemaal wat
te veel van het goede. Net als
majoor Steiner in 'de Adelaar'
staat de priester-moordenaar
al oog in oog met zijn beoogde
slachtoffer (de paus dus) eer
hij kan worden uitgeschakeld.
Tom Keene is voor mij een
nieuwe soldaat aan het thril
lerfront. De eerste kennisma
king, via zijn 'Het Geheim van
het Graf', is me bepaald niet
tegengevallen. Een Engelsman
z'n vader is onder merkwaar
dige omstandigheden overre
den. Bij het leegruimen van
zijn huis ontdekt de zoon dat
zijn vader ooit een zeer hoge
koninklijke onderscheiding
heeft ontvangen voor be
toonde moed in de tweede we
reldoorlog. De zoon weet niet
beter of zijn vader was de hele
oorlog ambtenaar. De medaille
moet iets te maken hebben
met een operatie die Apostel
heette.
Hij gaat op zoek naar na
dere bijzonderheden, maar
stuit al gauw op grote geheim
zinnigheid en steeds driester
tegenwerking. Een Engelse
geheime dienst heeft het op
zijn leven gemunt omdat via
hem de bijzonderheden over
'Apostel' zouden kunnen uit
lekken en dat zou desastreuze
gevolgen hebben want
'Apostel' diende om de Russen,
mocht het ooit nodig zijn, in
bedwang te kunnen houden.
Het huidige Rusland is echter
het Rusland van 1945 niet
meer. Om de operatie voor
goed geheim te kunnen hou
den is de geheime dienst be
gonnen de getuigen van toen
te liquideren. Zo kwam ook de
vader van de hoofdpersoon om
het leven.
Het boek (en de operatie
Apostel) draait om het idee dal
de etnische minderheden inde
Sovjet Unie, vooral de mo
hammedaanse in het zuiden
in opstand te brengen zijn te.
gen het centrale gezag in Mos
kou. Daarom verplaatst Keem
zijn verhaal nu en dan
Rusland, naar een eenhell
mohammedaanse reeruten dj&
door hun Russische comman-
danten worden gekoeioneerd
Hoewel de opbouw van
verhaal, vooral in het begin,
wat te wensen overlaat is hel
een spannende, dus g
thriller.
J.C. Pollock munt uit in het
beschrijven van geweldsscè
nes. Dat blijkt wel uit zijn
boek 'Het volgende slachtol-
fer'. Ook hier gaat het om iel:
dat verborgen moet blijven en
zo belangrijk is dat de KGB en
CIA, voor deze gelegenheid in
eendracht, op de 'getuigen van
toen' jagen. Die getuigen zijn
echter geen kleine jongens
Het zijn Groene Baretten en
Vietnam-veteranen. De KGB-
ers leggen bij bosjes het loodje.
Als de twee overlevenden vai
het viertal Groene Baretta
zich terugtrekken in de Cana
dese wildernis, besluit de KGI
de zaak drastischer aan
pakken en een speciale een
heid Russische commando)
naar Canada te sturen. He
tweetal wordt opgespoord
maar weet het hele Russisch
peloton uit te schakelen. Dai
is er nog één Groene Bare
over. Die wordt door de CIAdi
dood ingejaagd. Een ongeloof
waardig verhaal en veel
veel geweld. Alleen voor liei
hebbers dus.
Jack Higgins, Dodelijke Mlnlt
ƒ27,50
Tom Keene, Het Geheim van ht
Graf. 29,90
J.C. Pollock, Het Volgende Slacht
offer./29,90
Alle drie bij Holkema Waren-
dorf. Weesp.
[5R IS iets heel vervelen
gebeurd. Van het stukje ov
incest is een bladzij wegg
vallen. Het eindigt met 'I
eest komt veel voor in a
goorten gezinnen, dat v
gen leraar, een tuinder, 1
maakt niet.' Zo moest 1
verder gaan: „Van de ki
(jermishandelingen die b
Itend worden, is 10% seksui
kindermishandeling," ze
Froukje Jeukens van 1
landelijk Bureau Vertro
wensartsen. die vertro
vensartsen zijn er in h
hele land. Als je hen be
kun je er absoluut zeker v
jijn dat ze nooit iets aan a
deren vertellen als jij r
„jet wilt. Ze helpen je e
oplossing te vinden die
het beste vindt. Als je rr
seksuele kindermishanc
ling te maken krijgt, zelf
een vriendin, kun je daar t
recht. Je kunt ook de ki
dertelefoon bellen, daar h<
pen ze je dan wel weer ve
der.
ONDERDUIKEN was mei
het laarzengestamp over
uitreden. Probeer je in te
doen alsof je niet bestaat,
nen lopen, fluisteren, je z
ondergedoken zat, moést j
'Anna is er nog' gaat oi
doken zit bij meneer De
wat minder eenzaam te
Frank een vriendin gef;
dammen.
Anna heeft geluk, wan
terug, ze moet dan weer f
is heel fijn, maar ook bei
afleren, haar vader helpt
mogelijk in de duinen te s
ren haar ouders soms wel
zij in de oorlog waren er:
dood is. Denken ze dat Ar
leen maar kunt denken, s:
ren van jouw leeftijd.
Anna vindt het moeilij
gewoon te doen, niet alti;
dromen. Aan het eind va
haar en dan schrijft ze i
boek lees je heel duidelijk
mag laten merken dat je
een mooi boek.
Ida Vos: Anna is er nog
Uitg. Leopold
ƒ22,50
Stephen King: 'Duister:
krachten'. Uitg. Luitingh, prijs
26,90. Twintig korte verha
len van de griezelschrijver ge
bundeld.
'Griekenland, verhalen vu
een land'. Uitg. Meulenhol!
roijs 25. Uitgave in de reeks
Bibliotheek voor de literaire
reiziger, samengesteld dooi
Hans Warren en Mario Mole
graaf.
Vukio Mishima: 'Het Gouden
Paviljoen'. Uitg. Meulenhol!
prijs 14,90. Vanwege de grote
belangstelling voor deze
streden Japanse schrijver,
in 1970 in het openbaar
moord pleegde, een pocki
tie van dit boek dat al eeri
bij Meulenhoff verscheen.
A. Sillitoe: 'De generaal'. W|
Hollandia, prijs 18,90.
Rink Nauta: 'Medische advie-j
zen van radiodokter Ril'!
Nauta'. Uitg. de Drie!
prijs 35. Boek van homeoi
thische arts die wekelijks vi
de Tros-radio lezingen houdt
Door Muriël Boll
EEN boek van de Amerikaan
Arnold Lobel is altijd een
feest; gevoelige, humoristische
verhalen en tekeningen van
zo'n grote eenheid ais je maar
zelden tegenkomt. Door de
mengeling van fantasie en
werkelijkheid zijn de verhalen
nooit klnderachtpg, ook vol
wassenen genieten van zijn
boeken die in veel landen be
kroond werden. Zijn tekenin
gen in warme pastelkleuren
zijn heel losjes en soepel, maar
niet oppervlakkig.
„Bij het schrijven van de
verhalen ben ik veel aarzelen-
der en voorzichter," zegt Lobel
zelf. „Het schrijven kan heel
lang duren en erg ontmoedi
gend zijn... ik verander veel en
probeer alles te schrappen wat
er niet beslist moet staan.
Voor een prentenboek geldt:
hoe minder woorden hoe be
ter." Een uitgekiende tekst
waarbij je zelf nog van alles
kunt fantaseren, misschien
verklaart dat ook voor een
deel het succes.
'Sprinkhaan op stap,' ee
blok-boekje van uitgeverij
Ploegsma is weer zo'n ju
weeltje. De Kikker en Pad
boekjes hadden vooral groene
en bruine kleuraccenten die
bij deze dieren passen, in
Sprinkhaan vooral groen en
het roöd van de opkomende en
ondergaande zon, de tijdstip
pen waartussen zich dit ver
haal afspeelt. Sprinkhaan wil
op reis gaan. „Ik ga een weg
zoeken," zei hij. „Ik wil die
weg helemaal aflopen, waar
hij ook naar toe gaat."
Op een morgen vindt hij een.
weg, lang en stoffig en vol
heuvels. Een mooie weg
waarop hij allerlei dieren te
genkomt. De kevers van de
club 'Vrienden van de morgen'
waar Sprinkhaan bij mag ho
ren tot hij zegt dat de middag
en de avond ook wel mooi zijn.
Hij komt een overijverige
huisvlieg tegen die altijd
veegt, want naast elk stofje
ziet hij weer een stofje en de
hele wereld moet schoon. Dan
is er mug, de veerman. Die ge
looft zo in regels dat hij wei
gert zijn verstand te gebrui
ken, dat heb je wel meer met
dat soort regelneven.
's Middags komt hij drie
vlinders tegen die elke dag
hetzelfde rondje vliegen, 'dan
is elke dag even mooi.' Het was
net de tijd om op de paddestoel
te landen waar Sprinkhaan op
zit, of hij maar ergens wil
gaan zitten, 's Avonds vinden
de libellen Sprinkhaan maar
zielig, zij kunnen gelukkig
zien hoe de weg loopt. Sprink
haan vindt het veel leuker op
de grond; daar kan hij van al
les ontdekken en zo langzaam
lopen als hij wil. Hij kijkt naar
de maan en de sterren en is
gelukkig. Het leven van de
meeste van deze dieren is al
helemaal uitgestippeld en het
patroon ligt vast. De enige die
ook relativeert is worm in zijn
appelhuis. Als het oude huis
kapot gaat,is dt wel jammer
maar ook' een prachtige tijd
om een nieuw huis te zoeken.
Er zit dus een boodschap in het
verhaal, maar goed verstopt.
Heel knap zoals Lobel kinde
ren met Sprinkhaan mee laat
peinzen over de ene en de an
dere kant van de zaak.
Nog meer dieren maar dan
in een heel ander soort boeken.
Uitgeverij Meulenhoff heeft
een serie informatieve foto
boeken waarin nu ongeveer
tien titels zitten. De vier laat
ste zijn 'Het leven van de pad',
'In de mierenhoop', 'In het vos-
sehol' en 'Parkieten'. Zij zijn
een heel goede aanvulling op
getekende informatieve boe
ken, die zijn vaak mooier dan
de echte natuur. Het is een
fluitje van een cent om een
woelmuis onder een blauw
grasklokje te laten zitten,
maar probeer dat eens op een
foto te krijgen! Deze kleuren
foto's laten het dierenleven
zien zoals het echt is.
Dieren zijn onderwerp
nummer één voor een spreek
beurt en wie wel eens een kind
geholpen heeft met de voorbe
reiding daarvan, weet hoe
moeilijk het is. Meestal heb
ben boeken veel te veel infor
matie die op een saaie manier
verteld wordt. In deze boeken
staan allerlei gegevens helder
en duidelijk op een manier die
kinderen aanspreekt. Voor»
de delen verzorgd door
Hansen: Parkieten en Het ie
ven van de pad.
Zij zijn nog minder afsta''
delijk gedreven dan de andf»
delen, foto's van dieren op
leeftijden, in allerlei omsta»;
digheden; ook foto's van M
landschap en close-ups VI>
bijv. een paddenoog met
goud- tot koperkleurige it'1
Zelf vond ik een pad altijd ec"
beetje eng maar als je dit bo®
erover gelezen en bekek®
hebt, zie je zo'n beest toch
andere ogen. Je krijgt zelfs*
neiging in sloten te zoel
naar de parelsnoeren van
deëitjes of naar de luie
netjes die het laatste stukje
weg naar de vijver door
vrouwtjes gedragen worden
Arnold Lobel: Sprinkhaan op «W
Uitg. Ploegsma, prijs 17,50
Vanaf 5 jaar
Elvig Hansen: Het leven vil
pad/Parkieten; H. en A Fta*®
Nagel: In de mierenhoop;
Schnleper en F. Labhardt: to
vossehol. Uitg. Meulenhoff,
rond 20,-. Vanaf 8 jaar
JU BtUFT HIER .TAN
POST,EN J6 HOUDT A
Dt GAT6N WAT HlBf
GEBEURT
