UITBLAZEN
'Het hoeft niet altijd onzin
te zijn wat anderen beweren'
examens
MAANDA
Japan onzeker van eigen succes
Hi-De-Hi!
Butlin's
Bijna
kwart
miljoen
gaat
eindexamen
doen
Protest teger
in Borssele o
TEL.: 0165
[Verstandig
ZATERDAG 19 APRIL 1986
ev@n
■ACHTERGROND'
SCHEIDENDE VN-AMBASSADEUR MR. MAX VAN DER STOEL:
EUROPA HOEFT NIET IN SCHULP TE KRUIPEN
Rooster
ZATERDAG 19 APRIL
Topman Slavenburg
PRODUCTIEBES
BEL micrj
pasresircrasirc-
WIM KOCK
LANG geleden al weer
vertelde iemand in
een interview met een
weekblad over het soort
avondjes-uit van zijn voor
keur. Als voorbeeld ver
meldde hij hoe hij, in Am
sterdam, eens een af
spraak maakte met een
vrouw. Etentje, theater, bor
reltje. Zoiets. De vrouw had
niets in de gaten, verwonderde
zich misschien een beetje over
het vroege tijdstip van uv
spraak; 18.00 uur. Een paar uu
later stond ze met haar 'af
spraak' op de stoep van een
Londens theater. Surprise, sur
prise! Zo zou ik ook wel x
leven.
Er moeten genoeg mensen
zijn die dat kunnen. Dat maak
ik op uit een nieuwe activiteit
van British Airways. Het is u
misschien ontgaan, maar vorige
week is op de Londense lucht
haven Heathrow de nieuwe
Terminal Four geopend, van
belang voor reizigers op de
dienst Londen - Amsterdam en
volgens KLM, NLM en British
betekent het een hele verbete
ring voor de passagiers. U moet
er overigens wel aan denken te
gen de taxi-chauffeur te zeggen
dat u naar Terminal - 4 moet
als u uit Londen huiswaarts
keert want de nieuwe terminal
is een afzonderlijk complex en
ligt een heel eind van de andere
vandaan. Zoiets als Schiphol-
Oost ten opzichte van het 'nieu
we' Schiphol. Terminal - 4
heeft zelfs een eigen metro-sta
tion. Heathrow is trouwens
toch een gaaf voorbeeld van het
gigantisme in de luchtvaart.
En dan te bedenken dat
Londen nog vier luchthavens
heeft: Gatwick, Luton, Stan-
stead en Schiphol. Tenmin
ste, zo afficheert Schiphol zich
graag in Engeland: 'Londens
vijfde luchthaven.' Met Termi
nal - 4 doen de Britten nu iets
terug, want behalve voor de
vluchten naar Parijs, Amster
dam en Malta is de nieuwe ter
minal vooral het vertrekpunt
van de intercontinentale dien
sten. De overstaptijden zijn er
kort en er heerst niet de langza
merhand berucht geworden
chaos van Terminal - 3. Neder
landse veelvliegers, voorname
lijk zakenlieden, hebben deze
week dan ook allemaal een
wervende folder, met een lok
kertje ter waarde van 2,-, ont
vangen van British Airways.
Maar ik ben afgedwaald. De
activiteit van British Airways
waarop ik doelde is de intro-
duktie van exclusieve reizen
naar Londen voor het bezoeken
van theaters, sportevenemen
ten, concerten etc. In samen
hang hiermee opent een Britse
theateragent in Amsterdam een
kantoor zodat plaatsen voor
theater, shows en andere evene
menten in Londen voortaan al
vanuit Nederland kunnen wor
den besproken. Dus als u ook
eens uw 'afspraak' wilt verras
sen met een avondje Londen
dan weet u nu waar u terecht
kunt. Om het een beetje stijlvol
te houden vliegt u natuurlijk
club class. Dat is 1468 gulden
op en neer met z'n tweetjes.
Een heel verschil met het bo-
demretourtarief van 458 voor
twee. Maar ja, dat heet ook late
saver en lijkt een beetje op lif
ten.
ii minimin iiiiiiiiiiniiiiiiiiiii in iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimMiiiiiiiiiiiiiiiiii ii iiiiiiiiiiiiiiiiiiïr
Wie nog geen vakantieplan
nen heeft zou een verblijf in een
Engels Rank Holiday Centre
kunnen overwegen. Achter die
-in ver' -ig.:n zich de vroe
gere Bi.tn 's-vakantiekampen,
ook in Nederland bekend door
de televisieserie Hi - De - Hi.
We zijn tijdens vakanties in
WrL> vaak langs een van die
k.' pen gekomen, Butlin's in
Pw"heli, maar er nooit in ge
wet Kennissen van ons wel,
nog niet zo heel lang geleden.
Ze gingen deels uit nieuwsgie
righeid en ook omdat ze zelf
geen vervoer hadden maar wel
een kind dat meer en andere
actie verlangde dan berg- en
strandwandelingen te bieden
hebben. Het ging er inderdaad
min of of meer aan toe als in de
televisieserie, bevestigden de
kennissen. Veel georganiseerde
spelletjes onder leiding van yel
low jackets en blue jackets. Bij
gelegenheden werd het kamp
opgedeeld in twee partijen,
blauw en geel conform de kleur
van de jasjes van de betrokken
spelleiders. De knobbelknieën -
competities voor mannen ble
ken echter te zijn afgeschaft,
maar de Miss Lovely Legs -
wedstrijd stond nog altijd op
het programma. Onze kennis
sen wonnen zelf een prijs in de
Fancy Dress Competition, een
soort verkleedpartij.
Het is dit jaar 50 jaar gele
den dat Billy Butlin in Skeg
ness zijn eerste vakantiekamp
inrichtte. Butlin's kampen
groeiden uit tot een geweldig
sukses waarop buitenlanders
altijd met geamuseerde verba
zing hebben neergekeken.
Saamhorigheidsgevoel werd er
ingeheid met behulp van het
omroepsysteem dat ervoor
zorgde dat iedereen op dezelfde
tijd opstond, at en naar bed
ging. De dag begon met gym
nastiekoefeningen op het gras,
gevolgd door zoveel ontbijt als
je opkon. De avond eindigde in
de Grand Ballroom waar, na de
laatste dans, de spelleiders het
podium beklommen om Good
Night Campers te zingen. Om
de gasten in slaap te wiegen
klonk daarna uit de luidspre
kers nog enige tijd zachte mu
ziek.
Er is natuurlijk wel het een
en ander veranderd. Het voor
malige kamp heet nu centrum.
Het omroepsysteem is afge
schaft en al sinds jaren kunnen
de 'campers', als ze dat liever
willen, hun eigen potje koken.
Het amusement is gemoderni
seerd, maar veel is ook min of
meer hetzelfde gebleven. Een
leuke vakantie heb je er mis
schien niet, maar je beleeft in
elk geval iets heel bijzonders.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alleen abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17,00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of j 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van f 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rankrplfltip^'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA 2
Door Jo Wijnen
NEW YORK - Mr. Max
van der Stoel - Neder
lands permanente verte
genwoordiger bij de
Verenigde Naties -. is
onlangs benoemd tot lid
van de Raad van State.
Van der Stoel keert pas te
gen het einde van juli naar
Nederland terug. Hij heeft er
dan drie New Yorkse jaren
opzitten die bijzondere bete
kenis hadden omdat Neder
land in die periode ook lid
van de Veiligheidsraad was.
De Verenigde Naties heb
ben het niet gemakkelijk. Er
heerst, om het met Van der
Stoel te zeggen „een sfeer van
ontmoediging" in de volke
renorganisatie. De VS heb
ben zich uit de Unesco terug
getrokken. Bovendien zal
Amerika in de toekomst min
der gul zijn met de fondsen,
wellicht ook al omdat veel
lidstaten de Verenigde Naties
niet zelden gebruiken om
zich tegen Amerika af te zet
ten. Kortom, reden tot zorgen
over een organisatie die, daar
is Van der Stoel heilig van
overtuigd, nog steeds van
grote betekenis is.
Zijn vertrek bij de VN be
tekent ook dat mr. Max van
der Stoel niet meer dagelijks
werkzaam is in de buiten
landse politiek, waarmee hij
zich - o.m. als volksvertegen
woordiger en als minister
van buitenlandse zaken -
vele jaren intensief heeft be
ziggehouden. Bovendien mag
de nu scheidende VN-ambas-
sadeur met recht en reden als
een van de architecten van
het buitenlands beleid van
Nederland worden be
schouwd. Zijn afscheid stemt
dus tot enige weemoed, zegt
hij. De man die eind vorig
jaar werd gepasseerd voor de
functie van Hoge Commissa
ris voor de Vluchtelingenza
ken, verwacht het werk bij
de Raad van State heel
boeiend te vinden. „En de in
ternationale politiek zal mij
toch blijven bezighouden.
Misschien krijg ik nu de kans
de pen eens ter hand te ne
men en over dat onderwerp
te schrijven", aldus Van der
Stoel.
Een gesprek met een diplo
maat-politicus die „graag
een nieuwe uitdaging aan
gaat en nog geen tijd heeft
om stil te zitten."
Toen u drie jaar geleden naar
New York ging, waren er
mensen - nota bene mensen
die in de diplomatieke wereld
hun weg wisten - die vonden
dat u persoonlijk niet was
toegerust voor het werk bij de
VN. Waarschijnlijk hadden
die voor de VN-post liever een
zwierige beroepsdiplomaat
gezien die van „wining en di
ning" wist, inplaats van een
man die voorzichtig, maar
vastberaden zijn weg zoekt.'
„Ach ja, dat is toen gezegd.
Maar ik weet natuurlijk ook
wel dat een cocktailparty z'n
nut kan hebben. We komen
elkaar hier aan het einde van
de dag vaak tegen en wisse
len dan gegevens uit over de
jongste gebeurtenissen. Ik
maak dankbaar gebruik van
dat soort ontmoetingen. Di
ners en lunches kunnen zeer
bevorderlijk zijn voor het
leggen van persoonlijke con
tacten. Zelf heb ik me nogal
eens begeven op het terrein
van de zogenaamde werk-
lunches waarbij mensen
werden gevraagd over een
bepaald thema te discussië
ren. Dat leidde vaak tot zeer
zinvolle uitwisselingen van
gedachten."
Nederland heeft de afgelopen
jaren, ook onder uw invloed,
een nogal uitgesproken bui
tenlands beleid ontwikkeld.
Is dat beleid onder het kabi-
net-Lubbers overeind geble
ven'.
„De afgelopen jaren zijn
hier bepaald niet in passivi
teit voorbij gegaan. Tijdens
ons lidmaatschap van de
Veiligheidsraad, hebben we
elke opening aangegrepen.
Wat de VN betreft is er onder
het kabinet Lubbers geen
sprake geweest van een fun
damentele ombuiging van
beleid."
Maar het buitenlands beleid
in het algemeen?
„Ik beperk me liever tot
het terrein dat mij in de af
gelopen jaren hier heeft be
ziggehouden."
Nederland wordt vaak een
„gidsland" genoemd. Wat
vindt u van die aanduiding?
„Ik heb altijd het land ge
had aan de benaming 'gids
land'. Het klinkt wat pedant,
wat pretentieus. Zoiets van:
wij gidsen en jullie hebben
maar te volgen. Maar als je
zegt dat Nederland in de we
reld moet proberen voor be
paalde doelstellingen op te
komen, dan klinkt het mij al
wat plezieriger in de oren.
Dan zie ik trouwens ook dui
delijke accenten in het Ne
derlands beleid. Ik kan drie
onderwerpen noemen waar
over Nederland heel duide
lijke standpunten inneemt:
de mensenrechten, de noord-
zuidverhouding en de proble
matiek van zuidelijk Afrika."
Max van der Stoel
de VN heeft een grote rol gespeeld op het stuk van de mensenrechten
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Maar zou Nederland een gids
functie moeten hebben?
„Ik vind wel dat zaken die
in het Nederlandse parle
ment duidelijk prioriteit
hebben, ook moeten door
klinken in het buitenlands
beleid. Dat is ook altijd het
geval geweest. Maar ik heb
jjezwaar tegen de neiging die
in Nederland bestaat om op
vattingen die elders leven te
verwaarlozen. De prioritei
ten liggen tussen Roosendaal
en Rodeschool vaak anders
dan buiten onze landsgren
zen. Ik zeg niet dat wij in met
onze opvattingen in onze
schulp moeten kruipen, maar
we moeten wel terdege mee
wegen wat andere landen te
berde brengen. Het hoeft echt
niet altijd onzin te zijn wat
anderen beweren."
Vraag: is er in de VN iets te
merken van de uitgesproken
positie die Nederland in
neemt?
„Nederland heeft een be
paalde reputatie. Als ik praat
over mensenrechten, noord-
zuidverhoudingen en onze
opvattingen over zuidelijk
Afrika, dan zijn dat de her
kenningspunten voor andere
lidstaten. Onze medewerkers
hier hebben bij hun collega's
gezagd; hun kwaliteiten
worden algemeen erkend".
De invloed van de VN in de
wereld is tanende. Is het ge
vaar niet aanwezig dat, als die
ontwikkeling zich voortzet,
een soort desintegratie van de
VN ontstaat?
„Ik wil niet ontkennen dat
dat gevaar reëel is. Het meest
urgent is dat bij de Unesco.
In de VN als geheel hebben
we dat stadium gelukkig nog
niet bereikt. Maar het is dui
delijk dat rond de VN een
sfeer van ontmoediging
merkbaar is. Juist op het ge
bied van het echte politieke
werk hebben zich de meeste
frustraties en tegenslagen
voorgedaan. Niettemin is de
functie van contact- en ont
moetingscentrum nog steeds
van zeer groot belang. We
moeten de VN door deze fase
van ontmoediging heen sle
pen. We moeten de organisa
tie in stand houden en zelfs
versterken, maar we moeten
natuurlijk ook niet aarzelen
onze kritiek uit te spreken.
Nederland gelooft echt in de
VN?
„Dat wij kritiekloze ge-
lovers zijn en alles fraai vin
den wat in de VN gebeurt,
kun je niet zeggen. We moe
ten proberen die vaak ste
riele polemieken terug te
schroeven en niet alleen een
forum willen zijn waar 159
nationale standpunten wor
den uitgedragen. De VN zou
nieuwe denkbeelden over
wereldvraagstukken kunnen
ontwikkelen. Vergeet niet
dat de VN in het verleden erg
belangrijke zaken in gang
heeft gezet. De concepties die
de ontwikkelingssamenwer
king dragen zijn in belang
rijke mate in de VN ontwik
keld. De geschiedenis van de
dekolonisatie kun je niet los
maken van de VN. Je zou de
ontstaansgeschiedenis van
het non-proliferatieverdrag
(dat de productie en bezit van
kernwapens verbiedt voor
landen die die wapens nu nog
niet hebben) niet kunnen
schrijven zonder op de be
langrijke rol van de VN te
stuiten.
De VN heeft een grote rol
gespeeld op het stuk van de
mensenrechten. Je kunt heel
cynisch zeggen dat er nog
steeds op grote schaal wordt
gemarteld, maar je kunt ook
zeggen dat dankzij de VN
mensenlevens worden gered
en de mensenrechtensituatie
in belangrijke mate is verbe
terd. In 1945 was het begrip
'mensenrechten' wel bekend,
maar er was geen sprake van
enige georganiseerde actie op
dat gebied. Nu zie je de staten
hun krachten bundelen om
aan de schendingen van
mensenrechten een einde te
maken. Tenslotte heeft de
VN toch ook menigmaal het
nodige bijgedragen aan de
conflictbeheersing. Het totaal
nieuwe concept van „peace
keeping" is door de VN ont
wikkeld en vaak met opmer
kelijk succes toegepast."
Bent u persoonlijk teleurge
steld over de gang van zaken
in de VN?
„Het eerlijke antwoord is
dat ik, ook op grond van mijn
vroegere ervaring, zonder il
lusies hier naar toe ben geko
men. Ik kende de zwakheden
die het VN-systeem kenmer
ken. Ik wist tevoren dat de
mogelijkheden om bepaalde
doelen te bereiken gering
zijn. Het is dan toch een uit
daging te proberen bepaalde
zaken tot stand te brengen.
Ik dacht dat we in de drie
jaar die achter ons liggen het
een en ander hebben kunnen
doen. Tijdens ons lidmaat
schap van de Veiligheidsraad
hebben we eruit gesleept wat
eruit te slepen viel."
Heeft de ideologie tot de ver
lamming van de VN bijge
dragen?
„Het is een veelheid van
factoren die tot de tanende
invloed van de VN heeft bij
gedragen. De VN is er niet
handzamer op geworden
sinds het aantal lidstaten van
51 tot 159 is gestegen. Maar
niet alleen de numerieke toe
name van het aantal lidsta
ten en alle daaraan verbon
den problemen hebben dat in
de hand gewerkt; ook het feit
dat de VN aanvankelijk door
de westerse democratische
systemen werd gedragen.
Dat is niet langer het geval.
Het blijven voortbestaan van
de nspannuingen tussen
noord en west zowel als oost
ebn zuidrd-zuid- zowel als de
oost-westverhoudingen is
ook een van de problemen
waarmee de organisatie wor
stelt. De ontmoediging heeft
vele oorzaken."
Was u toch niet liever Hoge
Commissaris voor de Vluch
telingenzaken geworden?
„Ik steek niet onder stoelen
of banken dat die baan mij
aansprak. Maar er is een an
dere keuze gemaakt. Ik ac
cepteer dat. Ik hoop dat de
man die nu is benoemd erg
veel voor de de vluchtelingen
kan doen."
Door Jan van de Ven
TILBURG - De Japanse industrie is na het succes
onzeker geworden. Vraagpunten daar zijn: houdt
Japan greep op de wereldmarkt, wanneer komt er
een einde aan de Japanse welvaarts-'boom'. Vra
gen waarop Nippon in de komende jaren een ant
woord hoopt te vinden.
Vraag is of de onzekerheid
niet eerder toe dan afneemt,
want, zo zei dr. A. Wentink
tijdens een congres over
spanningen tussen Europa en
Japan in de Tilburgse Hoge
school, de Japanners zijn
diep onder de indruk van te
genspel van buitenaf. Protes
ten over de manier, waarop
Japan zijn industrie opbouwt
en markten verovert, brengt
een schokgolf van onzeker
heid te weeg. Angst groeit
ook naarmate de Japanse
munt sterker wordt ten op
zichte van andere munteen
heden en exportbelemme
rend werkt.
En protesten blijven niet
uit. Philips-topman Wisse
Dekker heeft onlangs nog op
de Japanse televisie een uit
val gedaan naar de wijze van
produceren en het afzetten
van de produktie, in vak
kringen industrial targeting
genoemd. Dr. Pannenborg,
ook van Philips, vertelde hoe
dat in zijn werk gaat. Japan
richt zich op een tak van in
dustrie, verwerft er alle ken
nis over, produceert met aan
passingen en overspoelt ver
volgens de wereldmarkt met
relatief goedkope produkten.
Op die manier is Duitsland
de markt van foto-camera's
kwijtgeraakt. In Amerika
wordt geen radio meer ge
maakt, nadat Japan dat deel
van de markt had overgeno
men. „Japanners zijn geen
uitvinders", aldus Pannen
borg. „Als zij iets willen aan
pakken kopen zij de kennis
uit het buitenland, vertalen
dat naar eigen inzichten,
passen in razend tempo ver
nieuwingen toe en storten
zich op de concurrentie in het
buitenland."
Met protesten alleen zijn
de Japanners overigens niet
van de markt te drukken. Zij
mogen weliswaar diep onder
de indruk zijn en onzeker
worden, vervolgens gaan zij
toch weer aan de slag. Zelfs
als zij de hele wereld tegen
krijgen. Naast het proteste
ren zal er in Europa aan ver
betering van het industriële
potentieel moeten worden
gewerkt. Lang niet alles is
verloren.
Pannenborg hield zijn ge
hoor voor, dat tot dusver een
achterstand is opgelopen op
de terreinen van informatica,
micro-elektronica, scheeps
bouw. Europa heeft nog een
voorsprong of kan goed mee
komen bij auto-industrie,
pharmacie, lampenindustrie,
medische apparatuur. Hele
maal zwart-wit liggen de
verhoudingen tussen Europa
en Japan niet. Wel is er alle
reden voor de Europese ge
meenschap zich te bezinnen
op tegenspel, want als groot
ste handelblok van de wereld
mag Europa zich niet hele
maal laten verdringen.
„En gewerkt wordt er", zo
zei staatssecretaris dr. W.
van Eekelen, de volgende in
leider. Sinds de politiek vijf
jaar geleden tot het besef
kwam, dat het fout dreigde te
lopen met de industrie van de
gemeenschap groeit een po
gen gezamenlijk de wereld
tegemoet te treden. Deze stap
heeft echter pas kans van
slagen als de lidstaten van de
gemeenschap hun binnen
grenzen opheffen en de indu
strie activeren samen te wer
ken bij onderzoek, produktie
en afzet.
Al enkele jaren trekt de
gemeenschap geld uit voor
onderzoek. „De komende vier
jaar trekt de EG tien miljard
ecu uit voor research", aldus
Van Eekelen. „Dat lijkt heel
wat, maar in de Verenigde
Staten trekt men tussen de
vijftig en zestig miljard dol
lar uit voor een jaar. Een
aanzienlijk verschil als men
bedenkt dat de ecu net zoveel
waard is als de dollar."
Een mening, die door de
OESO wordt gedeeld. De or
ganisatie voor economische
samenwerking van 24 indus
trielanden heeft niet toeval
lig deze week de Nederlandse
overheid op de vingers getikt
over bijdragen aan indu
strieel onderzoek. Al jare
geeft onze overheid twee pro
cent van het bruto nationaal
produkt uit aan research.
Volgens de organisatie wordt
Dr. Pannenborg
Japanners zijn
geen uitvinders
- FOTO ARCHIEF DE STEM
het hoog tijd de bijdrage stel
selmatig te vergroten.
Aan de andere kant heeft
de Europese gemeenschap
een begin gemaakt met het
opheffen van de binnengren
zen. „Na het Akkoord van
Luxemburg (eind 1985) zijn
inmiddels 20 besluiten geno
men van de 120, die voor dit
jaar op het programma
staan. Een hele verbetering
bij voorgaande jaren, toen de
Raad - het EG-college van
ministers - niet verder kwam
dan tien besluiten per jaar",
vertelde de staatssecretaris.
Tot 1992 staan er 340 beslui
ten op het programma. Pas
na het laatste is de Europese
binnenmarkt een feit.
De overheid bemoeit zich
overigens eveneens met de
Japanse handelspolitiek. Dat
land krijgt tijdens de ko
mende (handels en politieke)
topconferentie in Tokio te
horen, dat het op economisch
terrein wat meer bij de rest
van de wereld in de pas moet
gaan lopen door: de finan
ciële markt te liberaliseren,
de waarde van de nationale
munt (yen) los te laten, de re
gels van de wereldeconomie
toe te passen. Te lang heeft
Japan zich als een eiland af
gesloten eiland opgesteld.
Het openbreken van Japan
zal echter nog veel voeten in
de aarde hebben. Volgens dr.
Wentink zien de Japanners
de openbreking van de histo
risch gesloten gemeenschap
zo mogelijk als hun grootste
angst. Toegankelijk maken
van markt, produktie-orga-
nisatie, gemeenschap wordt
gezien als het einde van de
Japanse samenleving.
DIT JAAR doen 246.000
leerlingen centraal
schriftelijk eindexamen.
Dat zijn er 8700 minder
dan het vorig jaar. Ze
zijn afkomstig van 3470
scholen, 100 scholen
minder dan in 1985.
De grootste groep kandidaten
wordt gevormd door het
mavo (middelbaar algemeen
voortgezet onderwjj s) 87.500
kandidaten van 1200 scholen.
Daarna volgt het lbo (lager
beroepsonderwijs) met 60.000
kandidaten van 1200 scholen,
gevolgd door het havo (hoger
algemeen voortgezet onder
wijs) met 56.800 kandidaten
van 520 scholen. Het vwo
(voorbereidend wetenschap
pelijk onderwijs) is hekken
sluiter met 42.000 kandidaten
van 550 scholen.
Opmerkelijk is dat er bij
het mavo 12.500 eindexamen
kandidaten minder zijn dan
het vorig jaar en bij het lbo
10.000 meer. Bij het havo zijn
het er dit jaar 3200 minder en
bij het vwo 3000.
In tegenstelling tot voor
gaande jaren is het examen
machineschrijven voor het
lbo voorafgegaan aan alle
andere examens. Het vond op
donderdag en vrijdag plaats.
Opmerkelijk is dat de exa
mens zijn uitgesmeerd over
een lange periode. Er vallen
nogal wat dagen uit, zoals
Koninginnedag, Bevrijdings
dag en Hemelvaartsdag.
Het rooster ziet er als volgt
uit:
21 april: vwo: 09.00-11.30
Nederlands (samenvatting),
13.30-16.00 biologie; havo:
09.00-12.00 handelsweten
schappen en recht, 13.30-16.00
biologie; mavo-D/lbo-D:
09.00-11.00 Nederlands (tekst),
13.30-15.30 biologie; mavo-C:
09.00-11.00 Nederlands (tekst),
13.30-15.30 biologie; lbo-C:
09.00-11.00 Nederlands (tekst),
13.30-15.30 biologie.
22 april: vwo: 09.00-12.00
natuurkunde, 13.30-16.00 En
gels; havo: 09.00-12.00 na
tuurkunde, 13.30-16.00 Frans;
mavo-D/lbo-D: 09.00-11.00
natuurkunde, 13.30-15.30 En
gels; mavo-C: 09.00-11.00 na
tuurkunde, 13.30-15.30 En-
gels; lbo-C: 09.00-11.00 na
tuurkunde, 13.30-15.30 En
gels.
23 april: vwo: 09.00-11.30
economische wetenschappen
I en recht, 13.30-16.00 Duits;
havo: 09.00-11.00 Nederlands
(tekst), 13.30-16.00 Duits; ma-
vo-D/lbo-D: 09.00-11.00 han
delskennis (nieuw program
ma) alleen voor mavo, 13.30-
15.30 Duits; mavo-C: 09.00-
11.00 handelskennis (nieuw
programma), 13.30-15.30
Duits; lbo-C: 09.00-11.00 han
delskennis I en handelsken
nis llo (enkel boekhouden),
13.30-15.30 Duits.
28 april: vwo: 09.00-12.00
wiskunde I, wiskunde B,
13.30-16.00 aardrijkskunde;
havo: 09.00-12.00 wiskunde,
13.30-16.00 aardrijkskunde;
mavo-D/lbo-D: 09.00-11.00
wiskunde, 13.30-15.30 aard
rijkskunde; mavo-C: 09.00-
11.00 wiskunde, 13.30-15.30
aardrijkskunde; lbo-C: 09.00-
11.00 wiskunde, 13.30-15.30
handelskennis llo (dubbel
boekhouden).
29 april: vwo: 09.00-12.00
scheikunde, 13.30-16.00 ge
schiedenis; havo: 09.00-12.00
scheikunde, 13.30-16.00 ge
schiedenis; mavo-D/lbo-D:
09.00-11.00 scheikunde, 13.30-
15.30 geschiedenis; mavo-C:
09.00-11.00 scheikunde, 13.30-
15.30 geschiedenis; lbo-C vrij.
2 mei: vwo: 09.00-12.00 La
tijn, 13.30-16.30 Nederlands
(stelopdracht); havo: 09.00-
11.30 Engels, 13.30-16.00 eco
nomie; mavo-D/lbo-D: 09.00-
11.00 Nederlands (stelop
dracht), 13.30-15.30 beeldende
vakken en muziek alleen
voor mavo; mavo-C: 09.00-
11.00 Nederlands (stelop
dracht), 13.30-15.30 beeldende
vakken, 14.30-16.30 muziek;
lbo-C: 09.00-11.00 Nederlands
(stelopdracht), 13.30-15.30
handelskennis II.
6 mei: vwo: 09.00-12.00 wis
kunde II, wiskunde A, 13.30-
16.00 beeldende vakken en
muziek; havo: 09.00-12.00 Ne
derlands (stelopdracht),
13.30-16.00 beeldende vakken;
mavo-D/lbo-D: 09.00-11.00
Frans, 's middags vrijmavo-
C: 09.00-11.00 Frans, 's mid
dags vrij; lbo-C: 09.00-ll.W
Frans, 13.30-15.30 warenken
nis.
7 mei: vwo: 09.00-12.001
Grieks, 13.30-16.00 Fries
(tekst), 13.30-16.00 Spaans;
havo: 09.00-11.30 muziek, I
13.30-15.30 Fries (tekst), 13.30-1
16.00 Spaans; mavo-D/lbo-D:
09.00-11.00 Fries (stelop-1
dracht) alleen voor mavo,
13.30-15.30 Fries (tekst) alleen I
voor mavo, 13.30-15.30
Spaans; mavo-C: 09.00-11$
Fries (stelopdracht), 13.30-
15.30 Fries (tekst), 13.30-15$
Spaans; lbo-C: 09.00-10.30
etaleren, 13.30-15.30 reclame-
theorie en -tekenen, 13.30'
15.30 Spaans.
9 mei: vwo: 09.00-12.00 eco- II
nomische wetenschappen I'
en recht, 13.30-16.00 Frans: I
havo vrijmavo-D/lbo-0
vrijmavo-C vrijIbo-f I
09.00-11.00 verkoopbevorde- J
ring (lmo), verkooppraktijk
(leao/lhno).
12 mei: vwo: 09.00-12.00 fl'I
losofie, 09.00-12.00 Fries (stó- j
lopdracht), 13.30-16.00 R^'I
sisch; havo: 09.00-12.00 Fries
(stelopdracht), 13.30-16''
Russisch; mavo-D/lbo-I
vrijmavo-C vrijlbo-C
UTRECHT (ANP) - Of
schoon er bij homoseksuelei
over het algemeen sprake ii
van een grote openheid tei
aanzien van hun geaard
heid, vinden velen het be
zwaarlijk dat men het op hei
werk weet.
Vooral scholieren zijn
zeer terughoudend om open
lijk voor hun homoseksuali
teit uit te komen, omdat zij
op school kwetsbaar zijn er
de sociale controle daar vee]
sterker is dan in een ar-
beidsomgeving.
Dat concludeert de inter
facultaire werkgroep ho
mostudies van de Rijksuni
versiteit in Utrecht, die mo
menteel een onderzoek ver
richt naar de ervaringen
van homoseksuele leerlin
gen en naar de relatie tussen
Stat
Vervolg van pagina 1
Voor wat betreft het feitelijk
leiding geven (artikel 51),
vindt de rechtbank dat dit pas
op kan gaan vanaf het mo
ment dat de verdachte per
soonlijk op de hoogte was van
de verboden gedragingen of
van een verbod dat hierop was
uitgevaardigd. Het is volgens
de rechtbank niet voldoende,
dat zoals het openbaar minis
terie heeft aangevoerd, een
van de andere leden van de
Raad van Bestuur op de
hoogte was en dat het bestuur
daar dus als collectief kennis
van moest dragen.
De verwerping door de Rot
terdamse rechtbank van de
collectieve verantwoordelijk
heid van de Raad van Bestuur
is van belang voor de vervol
ging van de overige verdach
ten in de Slavenburg-zaak.
Het gerechtshof in Amster
dam behandelt op 29 april de
bezwaarschriften tegen de
kennisgeving tot verdere ver
volging van de voormalige
topmensen van Slavenburgs
R. S. en mr C. V..
Mr P. S. hoorde vrijdagmor
gen vrijwel onbewogen het
voorlezen van het vonnis aan.
Na afloop werd hij door fami
lie en vrienden in de bloe
metjes gezet. „Het verrast mij
niet", zo luidde het enige com
mentaar op zijn vrijspraak.
Het openbaar ministerie be
studeert het vonnis. Het heeft
twee weken de tijd om in ho
ger beroep te gaan.
AMSTERDAM (ANP) - Het Lan.
energie heeft bij nationale ombud
diend over de procedures inzake d
val op land. De regering heeft Mo
aangewezen als mogelijke lokaties.
Het platform meent dat insprek
hadden om bezwaren kenbaar te n
Portage (MER) was daarvoor veel
«en 'tijdens de rit' gewijzigd.
Er was verder sprake van een oi
dus het platform als gevolg van de
«jpe, dat voor 1 januari 1986 de lol
bovengrondse (tussen-)opslag van
«val. Dit afval wordt nu tijdelijk
centrum Nederland in Petten (gem
Het platform heeft over deze kwe
aan de Tweede Kamer. In het platf<
j Kien, waaronder de PvdA, en vei
atuur en Milieu, Milieudefensie,
basisgroepen tegen kernenergie.
(AD VERTE
beslissing van minster Korthals
ecnteiijk vooronderzoek te gelasten
Ikrül9 taar in een Amsterdamse politie
l»ih' 's verstar|dig. Het besluit van Kc
leen d aan hoe s'oFdig het Openba
L" Vl'ftal maanden terug is omgespr
lom aand na de dood van Hans Ko1
nipt concluderen dat de betrokker
ran ?an s,rafbare feiten hadden sch
Justitie onderschreef toendertijd c
jm-u SuPas na zeer *elle kritiek uit de
reiri gebeurtenissen in de 'laatst
k om verder onderzoek te plegen.
^2-duizend pagina's tellend rapf
isf, Korthals Altes er toe gebracht oi
chtiCtionarissen niet zo vaak 9eha
LJit vooror|derzoek te grijpen.
>etra Laard za' b'i hierbij uiterste zore
>en l' Maar ar|derzijds is het te h!
afzienbare tijd tegemoet kunnen
betrokkenen, in deze onverkwikkE
Ho^Pte brengen om weer lange ti
Éden Je brengen. Dat geldt voor zowt
ais v aker die maandenlang niets vé
grot °or de betrokken gevangenbew
[Voeu aandacht voor de 'zaak Kok' al
|r°WRrvlKLI't9eroePen- Na de vele blunt
I in nrxsitieve zin volledia OD z,
