UITBLAZEN
Haagse abortus/'babymoord': ongelukkige vergissing
Samenwoners kunnen ook
ouderlijke macht krijgen
geen nie
even.
Zambiaanse
president
Kaoenda
bezoekt
Nederland
Van vrijwillige naé
ziektekostenvers
VGZ zit v|
indebi
Deloi
Koningin
Eenvoud
DE STEM COM
DINSDAG 15 APRIL 1986
ACHTERGROND
'MEDISCH EN JURIDISCH EEN MOEILIJKE ZAAK'
Onthullingen
Logica
Hoogstandje
Debutant
Agenda
ABP-zaak
Paus in synagoi
WIMKOCK
TEGEN de achter
grond van het sabel-
gekletter in de Mid
dellandse Zee was er toch
weer dat vertederende ta
fereel dat alleen Nederlan
ders is gegund. Er wordt
de laatste dagen flink van
leer getrokken tegen Ne
derlands knusse middelmatig
heid. Gerrit Komrij afgelopen
woensdag nog in de NRC en de
verengelste Peter Brusse maan
dag in de Volkskrant. Toegege
ven: ónze nationale leefregel:
doe maar gewoon dan doe je al
gek genoeg leidt meestal tot een
slaapverwekkende saaiheid die,
op een gekwetste christen hier
en daar na, zelfs niet in de ver
kiezingsstrijd wordt verstoord.
Heeft u ze gezien zondag
avond op de buis? Den Uyl in
eengeschrompeld achter een ta
feltje, maar nog helder van
geest. Lubbers naast hem, toe
geeflijk glimlachend als de nes
tor van de Nederlandse politiek
een puntje probeerde te scoren.
Niks geen flitsend debat. Hoe
kan het ook in die Hollandse
binnenkamer? Zó gewoontjes
gaan de heren opponenten met
elkaar om dat ze bij mekaar
binnenlopen als wij bij onze
buren. Mevrouw Den Uyl bleef
gewoon op haar achterste zitten
toen de minister-president van
het Koninkrijk der Nederlan
den haar begroette. De MP
bukte zich democratisch, jo
viaal en nederig om haar te zoe
nen. Op beide wangen, 's
Lands wijs 's lands eer.
Waar buiten Nederland zie
je dat? Al die politieke stromin
gen bij elkaar in een kerk; een
gezellig onderonsje, maar met
de verheven doelstelling het
volk een aanschouwelijk lesje
democratie te geven. „Dag der
Democratie", heette de reünie
die, even afgezien van de panel
discussie, nog het meeste weg
had van het sateh eten op het
Binnenhof bij de aanvang van
het zomerreces. In vrijwel elk
buitenland zouden ze mekaar
de tent uit joelen of -knokken.
Als daar alle politieke stromin
gen broederlijk in een kerk bij
eenkomen staat minstens de
derde wereldoorlog op het punt
van uitbreken. En dan nog zie
ik - bijvoorbeeld - mevrouw
Thatcher en Neil Kinnock niet
in eikaars armen vallen.
Bij dat soort taferelen vraag
ik me altijd af wanneer de H.H.
Politici nu eigenlijk komedie
spelen. Als ze in de Kamer in
debat zijn? Of als ze de sateh
van de stokjes staan te kluiven
en bij het bekloppen van de
schouders mekaars pakken met
pindasaus besmeuren? Ik weet
het wel: zakelijke verschillen
van mening, daar moet je per
soonlijk boven blijven staan.
Maar mensen horen ook princi
pes te hebben, vind ik. Waarom
stapte de Anti-Christ van Bui-
tenveldert niet boos op toen de
Vleesgeworden Christelijke Ar
rogantie zijn Rooie Vrouw om
helsde? Den Uyl lachte slechts.
Een beetje besmuikt, dacht ik.
Dat nog wel.
Overigens was dat niet het
'vertederende tafereel" dat ik 5
bedoelde toen ik dit stukje be
gon. Nee, daarmee had ik onze
koningin op het oog. „Kijk nou
eens!" riep ik onder het Jour
naal van zeven uur. „De konin-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIË
gin van Nederland in een ge-
wone Ford!" E
„Nou," zei mijn zoon, „het is
anders wel de grootste van alle
Fords."
„Ja," pareerde ik, „van de
Europese Fords. Voor een ko-
ningin is het toch maar een 5
simpele wagen." Van de achter- 5
grond van dit vertoon van een- E
voud waren we toen nog on-
kundig. Het was het Journaal
van acht uur dat het tafereel in
volle omvang onthulde: de ko-
ningin als slachtoffer van de
domheid van haar chauffeur
De ongelukkige man had, toen E
hij de koninklijke standaard
voor de dag haalde, de sleu-
teltjes in de kofferbak laten lig-
gen en daarna het deksel krach-
tig dichtgeslagen.
Het geduld van de koningin,
die al bijna een ons woog van
het wachten op president
Kaunda's vhegtuig, dat zeker
op een vooroorlogs 'Pelikaan'-
schema vloog en driekwartier te
laat was, werd wel heel zwaar E
op de proef gesteld. De vlieg-
tuigtrap, klaar gezet door het
zichzelf juist tot Rotterdam Air-
port bevorderd hebbende vlieg- E
veld Zestienhoven, haperde zo- E
dat de president door een E
raampje moest toezien hoe de
Nederlandse koningin in de E
koude wind stond te verwaaien. E
j§
Toen de president dan ein-
delijk verlost was uit zijn vlieg- E
tuig, zonder kus de koningin E
had begroet en de erewacht van
glimmend gepoetste Jannen
had geïnspecteerd, kwam die E
geschiedenis met de autosleu- E
teltjes. Ook al worden falende E
hoveüngen niet meer onthoofd
of in Loevestein opgesloten te- e
genwoordig, die chauffeur moet E
zich ellendig hebben gevoeld. E
Sleuteltjes verliezen, dat kan E
iedereen overkomen. Sleuteltjes
in de afgesloten auto laten lïg-
gen overkomt ook menigeen. E
Maar deze man was beroeps- E
chauffeur en niet de eerste de
beste; de bestuurder van de ko- E
ninklijke limousine. E
De koningin schijnt het pas
door te hebben gehad toen de E
reserve-auto kwam voorrijden E
en een toegesnelde dignitaris =j
toelichtte: „Majesteit, de auto- 3
sleutels van de limousine liggen
in de kofferruimte van de auto. E
We kunnen de auto niet ope- 5
nen." Ik neem aan dat vervol-
gens de koningin president S
Kaunda heeft uitgelegd
waarom hij in een alledaagse
Ford mee naar Den Haag S
moest.
Nog onbekend met de ware
gang van zaken genoten wij ge-
wone stervelingen weer even 3
van de eenvoud van onze vor-
stin. Een simpele Ford, het he- H
dendaagse equivalent van Wil- 3
helmina's fiets in 1947.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55. Breda.
Postadres. Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zurvelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr 41236326 (alleen abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28. 01608-21550
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres Postbus 23,4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9. 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertentjes uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
DgnIz rpIstlPC'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA 2
Door Rinze Brandsma
„MEDISCH en juridisch
een moeilijke zaak", dat
heeft ook de Haagse po
litie gezegd van de 'ba-
bymoord', de uit de hand
gelopen paniek-abortus
in het Haagse Leyen-
burgziekenhuis. Drie bij
de op 26 februari uitge
voerde abortus betrok
ken gynaecologen zijn
gearresteerd. Zij worden
verdacht van moord of
doodslag op een pasge
boren embryo van 6 tot
6% maand, dat zij zo
juist geaborteerd had
den. Zij gingen er bij de
vruchtafdrijving (bij
een 16-jarig meisje, naar
verluid de dochter van
een huisarts uit de
Haagse regio) van uit,
dat het om een zwanger
schap van 16 weken (4
maanden) ging, ruim
schoots onder de 'uiter
ste' grens van 20 weken.
Tegen de verwachting in
kwam bij de abortus een le
vend embryo ter wereld.
Aangenomen was, dat de
vrucht door de kunstmatig
opgewekte weeën bescha
digd, dood of tenminste niet
levensvatbaar ter wereld zou
komen. In een paniekreactie
- dat is ook door de zieken
huisdirectie toegegeven - is
de onvoldragen vrucht aan
het lot overgelaten en wegge
legd zonder verzorging. Pas
na 1 te uur overleed het toen,
als gevolg van het onthouden
van verzorging. Een door
justitie ingeschakelde patho
loog-anatoom van het ge
rechtelijk laboratorium oor
deelde, dat het embryo (tus
sen de 24 en 27 weken oud) bij
geboorte wel levensvatbaar
is geweest.
Justitie kwam in actie na
signalen uit de verpleging,
die moeite had met de aan
pak van de gynaecologen na
de uit de hand gelopen abor
tus. Na een onderzoek van
zes weken, in samenwerking
met medische specialisten,
werden de betrokken vrou
wenartsen aangehouden. Zo
lang de zaak nog in onder
zoek is, willen woordvoer
ders van politie en zieken
huisdirectie niet verder op de
zaak ingaan. De drie artsen
zijn niet in loondienst bij het
ziekenhuis, maar hebben een
eigen praktijk in een maat
schap. Die zou bij collega's in
het land goed bekend staan.
Het is niet bekend, of de
abortus plaatsvond op ver
zoek van het zwangere meis
je. De artsen hebben geen be
kentenis afgelegd, maar te
genover de politie gesproken
over een medisch motief voor
de abortus. Zij hadden zich
vergist in de duur van de
zwangerschap: niet de ge
schatte 16 weken, maar 10
weken méér.
In een eerste commentaar
heeft de verpleegkundig ad
junct-directeur van het
Leyenburgziekenhuis, me
vrouw A.Hamming, de art
sen nog de hand boven het
hoofd gehouden. Zij sprak er
wel haar bevreemding over
uit, dat de artsen en ver
pleegkundigen die bij de
abortus betrokken waren, zo
lang gezwegen hebben.
Maatregelen tegen de artsen
worden niet direct overwo
gen. De directie noemde de
artsen capabel en waardevol.
„Bovendien moet de betrok
kenheid eerst bewezen wor
den."
Landelijk heeft de Haagse
abortuszaak grote beroering
gewekt in medische kringen.
Vooral gynaecologen, werk
zaam in abortusklinieken en
ziekenhuizen, zijn uiterst on
gelukkig met de aanpak van
hun Haagse collega's ('heel
problematisch en eng, wat
daar gebeurd is, heel onver
standig om in paniek zo te
handelen', zegt een van hen),
maar wijzen er ook op, dat de
gemaakte vergissing niet zo
onmogelijk is als het lijkt.
Een gynaecoloog, werk
zaam bij een van de Stimezo-
abortusklinieken: „Zo'n ver
gissing gebeurt een enkele
keer. Vooral bij vrouwen, die
heel gespannen zijn. De buik
zet dan op en de baarmoeder
is moeilijk te onderzoeken. Is
de blaas daarbij ook nog vol,
dan gaat de gynaecoloog bij
onderzoek met de hand hele
maal de mist in."
Bij de abortusklinieken
van Stimezo wordt zo'n ver
gissing onmogelijk genoemd
door het gebruik van echo
grafie. De bepalende schedel-
doorsnede van de vrucht is
dan onmiskenbaar. „Tien
weken verschil in zwanger
schap is overduidelijk."
Maar, zegt de Stimezo-
arts, een fout als de Haagse
kan elke goedwillende arts
overkomen. „Dit soort ver
gissingen gebeuren meer, zij
het gelukkig heel zelden.
Tientallen mensen 'per jaar
overlijden bij operaties door
fouten van medici, zonder
dat dat bekend wordt."
Bij de gevolgde abortus
methode werd het zwangere
meisje via een infuus een
hormoonpreparaat toege
diend, die de baarmoeder
doet samentrekken. Door de
kunstmatig opgewekte
weeën komt de vrucht
meestal dood ter wereld.
Deze methode wordt door
gaans gevolgd bij zwanger
schappen tot 16 weken. Bij
langere zwangerschappen
wordt vaak via punctie in de
baarmoeder het vruchtwater
vervangen door een zoutop
lossing met hetzelfde effect.
Het maximum daarvoor is
doorgaans 20 weken. Abor
tussen van 24 weken en lan
ger gelden als zeer uitzon
derlijk en worden eigenlijk
alleen uitgevoerd bij geble
ken aangeboren, dodelijke
afwijkingen als een open rug
of een misvormde schedel. De
grens van levensvatbaarheid
wordt tegenwoordig wel ge
legd bij 24 weken.
De ondervraagde Stimezo-
gynaecoloog: „Die grens ver
schuift en komt steeds dich
ter bij de grens die wij bij
abortussen aanhouden. Er is
daar in vakkringen veel dis
cussie over. Maar iemand in
leven houden is niet het
zelfde als leven.
„In het geval van dat
meisje in Den Haag was mis
schien wel sprake van le
vensvatbaarheid, maar ook
van beschadiging. Doe je er
in dat geval van zo'n heel
jong meisje met een onge
wenste zwangerschap dan
wel goed aan, die bescha
digde vrucht in leven te hou
den?"
De gynaecoloog erkent de
ingewikkeldheid van de af
faire: „Een heel moeilijke be
slissing. Van abortus kom je
zo ook op het terrein van ac
tieve of passieve euthanasie."
„Helaas is het een prachtig
handvat voor de mensen die
elke abortus fout vinden.
Maar waar niemand oog voor
heeft is voor het meisje in
kwestie. Voor haar is dit nog
het' meest afschuwelijk. Het
is te hopen, dat zij goede na
zorg krijgt."
PRESIDENT Kenneth
Kaoenda van Zambia is
op het vliegveld Zestien
hoven aangekomen voor
een officieel werkbezoek
van vier dagen aan Ne
derland. Hij werd ver
welkomd door koningin
Beatrix. Morgen ver
trekt Kaoenda weer.
De Zambiaanse president
is voor dit bezoek uitgeno
digd door minister Van den
Broek van Buitenlandse Za
ken tijdens het beraad tussen
de EG-landen en de front-
lijnstaten in zuidelijk Afrika
in Lusaka, begin dit jaar.
Kaoenda hield toen een be
wogen, maar vergeefs plei
dooi voor verstrekkende eco
nomische sancties tegen
Zuid-Afrika. De politieke
ontwikkelingen in zuidelijk
Afrika zullen in Den Haag
waarschijnlijk opnieuw on
derwerp van gesprek zijn,
evenals de economische si
tuatie van Zambia, die er on
danks een goed regenseizoen
uiterst somber uitziet.
De 62-jarige Kaoenda, die
al aan zijn vijfde ambtster
mijn bezig is, heeft Zambia
sinds de onafhankelijkheid
in 1964 ononderbroken geleid.
Anders dan Julius Nyerere in
het buurland Tanzania heeft
hij nog geen plannen voor
zijn opvolging bekendge
maakt. Zambia is een voor
malig concentratieland voor
de Nederlandse ontwikke
lingshulp en krijgt nu hulp in
het kader van het regiopro
gram voor zuidelijk Afrika.
Het accent van de hulp ligt
op plattelandsontwikkeling
en voedselproduktie. Zambia
is sterk afhankelijk van de
koper-export en probeert al
enige tijd de economie een
bredere basis te geven door
stimulering van de land
bouw. Nederland hecht veel
belang aan handhaving van
de stabiliteit in Zambia, ook
al omdat dit land vanouds
een matigende invloed heeft
op de radicalere buurlanden.
Kaoenda heeft een bemidde
lingsrol gespeeld bij de on-
President Kaoenda.
- FOTO ANP
derhandelingen over de on
afhankelijkheid van Zim
babwe. Zijn inspanningen
voor een vreedzame oplos
sing in Zuid-Afrika, die hem
nogal eens scherpe kritiek
van radicalere landen heb
ben opgeleverd, zijn tot dus
ver zonder resultaat geble
ven. Verstrekkende economi
sche sancties tegen Pretoria,
in Kaoenda's ogen het laatste
vreedzame middel dat een
catastrofe kan afwenden,
worden door de westerse lan
den afgewezen.
De politieke stabiliteit in
Zambia kan bedreigd wor
den door de zorgwekkende
economische situatie in het
land, waar Kaoenda zijn
landgenoten steeds moet ma
nen de broekriem nog een
gaatje verder aan te halen.
Onder druk van de economi
sche rampspoed en van het
Internationale Monetaire
Fonds heeft Zambia het be
leid fors bijgesteld, van een
socialistische koers naar een
ingrijpende liberalisering
van de economie. De prijs
controles werden vrijwel op
geheven, de overheidssubsi
dies teruggesnoeid en de
reële lonen daalden sterk. De
Zambianen ondergaan deze
doses IMF-medicijnen al
sinds 1982, maar de economie
blijft een neergaande lijn
vertonen. Een lichtpuntje
was de goede oogst van het
vorig seizoen, maar door ge
brekkig transport lagen de
voedselvoorraden in som
mige delen van het land te
rotten, terwijl elders nog te
korten waren.
Begin dit jaar kreeg Zam
bia een nieuwe lening van
300 miljoen dollar van het
IMF, die echter is gekoppeld
aan een nieuw en uiterst
pijnlijk hervormingspro
gramma. Directeur A.W.
Clausen van de Wereldbank
sprak van het moeilijkste en
moedigste hervormingspro
gram in heel Afrika. Behalve
een forse devaluatie van de
Zambiaanse munt omvat dit
program een afslanking van
het overheidsapparaat en ge
leidelijke afschaffing van de
voedselsubsidies.
Hoewel Kaoenda zelf toe
gaf dat de gewone Zambiaan
toch al niet rond kon komen
als gevolg van de scherpe
koopkrachtdaling, zijn de
prijzen sindsdien verder ge
stegen. De invoering van
schoolgeld leidde in het ge
woonlijk rustige Lusaka tot
de eerste 'IMF-rellen' met
botsingen tussen scholieren
en politie.
De komende maanden
worden een krachtproef voor
de stabiliteit van Zambia, dat
tot dusver gespaard is geble
ven, voor staatsgrepen. Ka
oenda is kennelijk van plan
om zelf de leiding te houden
in deze moeilijke periode.
(ANP)
Door Thom Meens
ONGEHUWD samen
wonenden hebben er
lang op moeten wachten,
maar sinds eind maart is
het dan toch zover:
voortaan kunnen ze aan
de kantonrechter vragen
hen de ouderlijke macht
over hun gezamenlijke
kinderen te geven.
Dat betekent dat man en
vrouw, hoewel niet getrouwd
toch samen de volle verant
woordelijkheid voor het kind
dragen. Over zaken als
schoolkeuze, opvoeding, uit
gaven ten behoeve van het
kind en dergelijke moeten ze
samen beslissen. Momenteel
is bij ongehuwden de moeder
automatisch de voogd (en dus
de beslisser). De vader kan
hooguit toeziend voogd zijn.
Het gezamenlijk uitoefe
nen van de ouderlijke macht
is mogelijk gemaakt door een
uitspraak van de Hoge Raad,
's lands hoogste rechtscolle
ge. Die gaf de ongehuwde
ouders van het inmiddels
bijna tweejarige kind Borre
uit Utrecht hun zin en ver
deelde de ouderlijke macht
over beiden. Dat was eerder
door de rechtbank ter plekke
geweigerd, nadat de kanton
rechter zich onbevoegd
geoordeeld had zo een ingrij
pende uitspraak te doen.
De Hoge Raad had er min
der moeite mee.
De ouderlijke macht komt
ongehuwden niet automa
tisch toe, maar zal niet ge
weigerd worden indien aan
vier eisen, door de raad ge
formuleerd in zijn uitspraak,
voldaan wordt.
Er moet een familierech
telijke betrekking bestaan
tussen kind en ouders;
Beide ouders moeten de
wens uitspreken dat de
ouderlijke macht naar hen
samen gaat;
Er moet een goede ver
standhouding zijn voor ge
zag, opvoeding en verzorging
van het kind en;
Het belang van het kind
mag zich niet tegen een ge
deelde ouderlijke macht ver
zetten.
Tot nu toe was het .voor on
gehuwden onmogelijk om ge
zamenlijk de ouderlijke
macht uit te oefenen: de uit
1901 stammende passage in
het Burgerlijk Wetboek
bindt de macht aan het hu
welijk en laat die macht ein
digen bij echtscheiding.
„Ouderlijke macht bestaat
slechts indien en zolang de
ouders met elkaar gehuwd
zijn." In de memorie van toe
lichting uit 1901 wordt dat
nader uitgelegd: „Beide
ouders doen, ieder op zijne
wijze, hun invloed gelden."
De Hoge Raad knabbelde
al in 1984 aan de inhoud van
die wet. „Scheiding hoeft niet
meer in de regel een defini
tieve breuk in de goede on
derlinge verstandhouding
tussen de ouders te beteke
nen", aldus de Hoge Raad op
4 mei 1984. „Collectief gezag
kan ook als de ouders niet
meer gehuwd zijn", heette
het toen.
Maar samenwonenden
vingen wel nog steeds bot bij
de rechter als ze samen de
ouderlijke macht over hun
natuurlijke kind wilden uit
oefenen.
Wel kon de vader, als hij
het betrokken kind erkende,
toeziend voogd worden, maar
feitelijke zeggenschap kreeg
hij niet omdat het burgerlijk
wetboek dat tegenhield.
De ouders van de
Utrechtse baby Borre zijn te
gen die bepaling van leer ge
trokken, zich beroepend op
het Europees verdrag voor de
rechten van de mens
(EVRM).
In artikel 8 van dat ver
drag wordt de ouderlijke
macht gerekend tot de be
schermde rechten welke
voortvloeien uit het gezinsle
ven. „Gezin" moet in de le
zing van de ouders van Borre
niet als gehuwd echtpaar
worden uitgelegd, maar als
samenwonend. „Anders zou
den natuurlijke kinderen
(geboren uit ongehuwde
ouders) worden achtergesteld
bij wettige (geboren uit ge
huwde ouders).
De Hoge Raad deelt die
mening. „De in de wet uit
1901 tussen ouderlijke macht
en gehuwd zijn gelegde band
is niet van juridische, doch
slechts van feitelijke aard en
berust op een feitelijke voor
onderstelling die in elk geval
thans niet meer juist is", al
dus het arrest.
De tekst van de wet wordt
door de Hoge Raad vervol
gens heel simpel vertaald
naar de tegenwoordige tijd:
„Ouderlijke macht kan toe
komen indien en zolang tus
sen beide ouders de goede on
derlinge verstandhouding
bestaat welke voor een goede
uitoefening van het gezag
nodig is."
Daarmee is de weg vrij
voor bewust ongehuwden om
hun kinderen toch samen,
met alle wettelijke rechten
en plichten op te voeden.
„WAT moet ik over Brink
man zeggen? Hij heeft Blok
ker en mijin onze kritiek op
hem, billenprikkers ge
noemd. Maar ik vóel me he
lemaal geen billenprikker,
en ik zou zéker Brinkman
niet in de bil willen prik
ken. Stel je voor dat-ie er
daar óók zo uitziet!"
Rinus Ferdinandusse,
hoofdredacteur van het
weekblad Vrij Nederland,
had vorige week weinig no
dig om zijn gehoor tot scha
teren te brengen.
In een bloedheet en veel te
vol zaaltje van de Pulchri
Studio mocht hij de eerste
exemplaren van 'Inzake het
kabinet-Lubbers' aanbieden
aan de twee auteurs, zijn
VN-collegae Van Tijn en
Van Weezel.
Ferdinandusse, uitvoerig
verhalend over zijn school
tijd met de huidige Onder-
wijs-minister Deetman - ge
zamenlijk gingen zij naar
het meisjes volleybal kijken
- vond het een wat vreemde
gewaarwording de eerste
present-exemplaren te moe
ten aanbieden 'aan twee
mensen die het boek al drie
keer op zetfouten hebben
nagelezen', maar aanbieden
aan Lubbers - ter plekke
aanwezig - was gezien de
behandelde stof ook niet
mogelijk. „Dat zou," aldus
Ferdinandusse, „hetzelfde
zijn als de Bijbel aanbieden
aan Den Uyl. Hij zou het
eerst een larieboek noemen,
en dat later toch weer af
zwakken tot lariekoek."
In de jongste pennevrucht
van Van Tijn en Van Weezel
wordt onthuld, dat commis
saris der koningin Van Agt
EINDREDACTIE: FRANS
BOOGAARD
vorig najaar op het nip
pertje een ministerscrisis en
wellicht zelfs kabinetscrisis
heeft kunnen voorkomen.
Dat was toen Van Agt met
wat welgekozen woorden
CDA-fractieleider De Vries
kalmeerde, nadat die Lub
bers had gezegd dat Van
Aardenne - eerst RSV,
daarna het gesjoemel rond
Moerdijk - voor het CDA
'langzamerhand onhoud
baar' begon te worden.
Maar een zeker zo aardige
onthulling - Den Uyl stond
tenminste te schuddebuiken
van het lachen - kwam van
Ferdinandusse zelf. Volgens
hem had Lubbers, na de be
kende uitroep van de PvdA-
leider dat 'het nooit meer zal
worden zoals het geweest is'
luid uitgeroepen: „Jawel,
hoor! En we beginnen in
1930!"
GEZELLIG druk was het,
zaterdagavond in De
Nieuwe Kerk in Amster
dam, waar de gelijknamige
stichting en het Documenta
tiecentrum Nederlandse Po
litieke Partijen van de
Rijksuniversiteit van Gro
ningen samen hun 'dag der
democratie' hielden.
Het begon met een
spreekuur, waarop een
veertigtal Kamerleden de
voot aanschoof om in goed
twintig minuten met per
persoon vier kiezers een on
derwerp uit te diepen. Zo
moest Gerrit Brokx (Volks
huisvesting) uitleggen
waarom Nederland de
Baghwan geen onderdak
biedt, moest Jan de Koning
(Sociale Zaken) zich wellicht
voor het eerst deze regeer
periode uitspreken over het
kernafval en zag Piet de
Visser (FVdA) zich gedwon
gen te verklaren waarom
zijn partij geen lijstverbin-
ding is aangegaan met 'klein
links'; hetgeen hij niet zeer
overtuigend deed, maar dat
terzijde.
Toen na het spreekuur en
de politieke markt het offi
ciële gedeelte met daarin het
twee-gesprek tussen Den
Uyl en Lubbers begon, was
dat voor veel bezoekers het
hoogtepunt van de avond.
En dus voor de politiek zeer
betrokkenen hét moment om
zich te manifesteren. Een
geheel in het zwart gekleed
Amsterdammer nam
staande het debat de macht
over, en eiste drie in plaats
van 48 kruisraketten: één in
Washington, één in Moskou
en één in Vaticaanstad. En
omdat de Nieuwe Kerk
nogal groot is en er op de
akoestiek weinig aan te
merken valt, kon vanuit het
schip en de zijbeuken me
nige interruptie geplaatst
worden voordat de organi
satoren bij machte waren in
te grijpen.
Het meest te betreuren
De Graaf:
speech...
...maiden-
slachtoffer was de oud-par
lementair journalist Henry
Faas, die aan de avond een
gesproken column bijdroeg.
Maar hij nam de problemen
als een man. Zijn uiterst
droge commentaar, nadat
hij voor de zesde of zevende
keer langdurig was onder
broken: „Oorspronkelijk zat
er enige logica in mijn ver
haal
„ER zijn veel mensen die een
kick van macht krijgen. Ze
springen er goed mee om,
daar niet van, maar ze ge
nieten ervan. Dat is een
kwestie van karakterinstel
ling. Ik word niet koud of
warm van macht." (D66-lei-
der Van Mierlo)
KAMERLEDEN worden
niet geacht vanaf hun eerste
dag in het parlement de
grote trom te roeren. Ze
moeten zich koest houden,
tot ze onder het zenuwachtig
oog van familieleden, be
vriende fractiegenoten en
met een zwijgende oppositie
tegenover zich, hun 'mai
denspeech' (eerste toe
spraak) officieel mogen hou
den. Zodra de laatste woor-,
den zijn uitgesproken, snel-
len vriend en vijand naar
voren om hem/haar te feli
citeren en te verwelkomen.
Vorige week mocht Bos
man (CDA) zijn debutanten
toespraak afsteken bij het
debat over het sociaal stel
sel. Om zijn gehoor iets
moois te bieden, was hij op
zoek geweest naar hetgeen
staatssecretaris De Graaf
(Sociale Zaken en Werkgele
genheid) tot wie hij zich
richtte, ooit aan wijsgerig
heid in diens eerste toe
spraak had gespuid.
Die speurtocht leide tot
één verrassende medede
ling: De Graaf is nooit debu
tant geweest, als Kamerlid
beklom hij nooit het kathe
der. Terwijl hij toch alle
kans heeft gehad.
In 1977 trad De Graaf aan
als staatssecretaris in het
eerste kabinet-Van Agt.
Toen het tweede kabinet
Van Agt in 1981 het bewind
overnam en PvdA'er Den
Uyl (met zijn staatssecreta
rissen d'Ancona en Dales)
het ministerie van Sociale
Zaken bezette, moest De
Graaf terug naar de Kamer.
Hij werd de rechterhand
van Lubbers, toen fractie
voorzitter van het CDA. Of
Lubbers hem niet de kans
gaf, of dat hij het als oud
bewindsman verstandiger
vond voorlopig de mond
dicht te houden, is onduide
lijk, maar toen na acht
maanden het kabinet Van
Agt/Den Uyl/Terlouw viel
en De Graaf weer bewinds
man werd, had hij zijn mai
denspeech nog steeds niet
gehouden.
De kabinetsformatie zal
leren of De Graaf een her
kansing krijgt. Hijzelf is
vermoedelijk de laatste die
staat te springen om die
leemte in zijn carrière op te
vullen. Want net zoals Lub
bers wil de hervormer van
het sociale stelsel maar één
ding: zijn werk afmaken.
hOOFDONDERWERP van
de Tweede Kamer blijft deze
week, afgezien van spoedde-
batjes die mogelijk vanmid
dag nog worden aange
vraagd, de herziening van
het sociale zekerheidsstelsel.
Daarnaast interpelleert het
Kamerlid Sloots (PvdA) mi
nister Brinkman (WVC) nog
over de financiële nood van
een aantal bejaardentehui
zen.
De Eerste Kamer heeft als
belangrijkste onderwerp de
wettelijke regeling van mi
lieu effect-rapportage, een
systeem dat moet garande
ren dat bij belangrijke mi
lieu-ingrepen vooraf de
voor- en nadelen goed op
een rijtje worden gezet.
Deze rubriek gaat, hoewel
de Kamer hoogstwaar
schijnlijk doorvergadert tot
en met 24 april, vervroegd
met reces.
Reden is de verkiezings
rubriek die elders in deze
krant tot en met 21 mei da
gelijks verschijnt.
DINSDAG 15 APRIL 1986
FNV
Van een onzer vers l
UTRECHT - Als werkgeve
de metaal morgen het
CAO-overleg hervatten ga
scheppen van nieuwe banei
De Industriebond-FNV zal t:
meer de invoering van een 36-i
Eind vorige week werd be
kend dat de Industriebond in
diverse sectoren een alterna
tief voor de 36-urige werk
week op de onderhandelings
tafel had gedeponeerd. Zonder
succes overigens, want de
werkgevers voelen ook voor
dat alternatief niet.
Vandaar het 'laatste' bod in
de metaal: een akkoord over
nieuwe bedrijven met sancties
als stok achter de deur voor
bedrijven die de af te sluiten
CAO niet nakomen.
'Op basis van vertrouwen
sluiten we geen CAO meer af.
Er moet iets liggen waardoor
afzonderlijke bedrijven zich
niet vrijblijvend aan landelijk
gemaakte afspraken kunnen
onttrekken', zegt FNV-onder-
handelaar D. Rijkse. De me
taalwerkgeversvereniging
FME heeft tot dusverre gewei
gerd harde afspraken te ma
ken, en Rijkse is daarom som
ber gestemd over de afloop
van de onderhandelingen.
Morgen wil de Industrie
bond op dit punt duidelijkheid
hebben. Als er in de ogen van
bond onvoldoende resultaat
wordt geboekt dan zullen er
vanaf vrijdag stakingen be
ginnen in de metaal. De CAO
voor de metaal- en elektro
technische industrie, waaron
der ongeveer 200.000 mensen
vallen, is een van de grootste
en belangrijkste in ons land.
Het alternatieve pakket om
vat onder meer extra scho
lingsmaatregelen, jeugdplan-
nen, bevordering van deeltijd
arbeid en op beperkte schaal
korter werken, gekoppeld aan
uitbreiding van de bedrijfs
tijd.
MAASTRICHT - Een van de
belangrijkste obstakels in het
justitiële vooronderzoek naar
de ABP-affaire, het belasting
paradijs Jersey, is genomen.
Na bijna 3 jaar touwtrekken
met de autoriteiten op dit
Britse Kanaaleiland bracht de
Maastrichtse rechtercommis
saris Swane in het gezelschap
van twee accountants gisteren
de verlangde stukken naar
Nederland.
(ADVERT
R;
GEMETEN naar het evangelie-woord
zu"en zijn', gaan de relaties tussen
"a eeuwen van dieptreurigheid eeru
Want de joden waren wel het laats]
baanbrekende ontmoetingen van pa
andere godsdiensten en hun leiders,
ae basis is gelegd op het Tweede Vatl
Het voor de allereerste keer in 200|
van een joodse synagoge door een
'onsche gebeurtenis die het kenrr-
neeft. De gebeurtenis van afgelopen]
£6nis doordat Johannes Paulus II vl
"bis is gebleven. Het is juist de joods!
™eebt die al die eeuwen niet het minsl
'enheid en de Roomse hiërarchie.
De paus heeft, zij het in diplomatia
*®n duidelijk gezegd: christendom erl
jpet elkaar verwant hetgeen heel wat]
aom met de komst van het christendc
antisemitisme is gruwelijk kwaad, od
9aan wordt. Dat hij juist die laatste wl
bidde er op dat de paus hiermee zijrf
Natuurlijk wordt er na dit bezoek g.
b ook begint aan de erkenning vanl
en wijzen overigens in die richting. I
staat Israël verbonden is met hul
n'n£eli9ie en politiek in Romeinse og|
e Poolse paus is beslist bereid gra
aaat om de bevordering van harmonil
e godsdiensten in woorden en daq
e even Van religie als zodanig. Dipl!
hpieyin9 van het Vaticaan van een an
bra ^e20ek aan de Romeinse synag
risch ten aanzien van de'staat Israël
ene belang moet voor een juist
