Damme heeft zijn
eigen Keukenhof
bonden?
De ondergang van De Valentinel
COLLEGEVORMING AARDENBURG BIJNA ROND
Streekkindermiddag een succes
Worden de Zeeuwse duinen ooit ook gouden bergen?
KOPEN IS NIET
VERPLICHT, KONTROLEREN
DOEN WE GRATIS!
DINSDAG 15 APRIL 1986
VAN ZEELAND
AARDENBURG - De
vorming van het
nieuwe Aardenburgse
college is bijna rond.
IRRITATIE OVER RECREATIEVE FRATSENMAKERIJ
Irritatie
Interieur
Huishoudbeurs
SCHOKDEMPERS
ACCU'S
UITLATEN
Jaarvergadering
Heemkundige Kring
De Korte stelt
vacature-
Kapelle open
T20 PAGINA ZEELAND 4
o Mei 1940 verging de Engelse torpedoboot Valentine voor Terneuzen.
OP 10 mei 1940 overvielen de
Duitse legers ons land.
Frankrijk bood hulp en in
het zuiden overschreden
Franse troepen de Neder
landse grens. Engeland zond
oorlogsschepen naar de
mondingen van de Wester-
schelde, de Nieuwe Maas en
het Noordzeekanaal. Franse
troepen staken de Wester-
schelde over om langs het
kanaal van Zuid-Beveland
en aan de Sloedam strijd te
leveren.
In de Westerschelde wer
den twee Engelse torpedoja
gers, de Whitney en Valenti
ne, naast de Franse torpedo
jager l'Incomprise, ingezet
om deze troepentransporten
te beschermen tegen Duitse
luchtaanvallen en tevens om
troepen over te zetten. De
Engelsen hadden een vernie-
lingsploeg van 25 man in
Vlissingen aan land gezet,
die zo nodig hulp moest ver
lenen bij het vernielen van
de kustbatterijen en bij het
opblazen van militaire en
andere objecten, die voor de
Duitsers van belang konden
zijn. Zij brachten springla
dingen aan bij de voet van
de werfkranen op het terrein
van De Schelde te Vlissin
gen, maar toen de zaak in de
lucht vloog bleek het resul
taat pover te zijn. De grote
kraan bleek wel beschadigd,
maar stond nog overeind.
Tevens beschoten deze drie
torpedojagers, varend op de
Westerschelde, de Duitse po
sities en opmarswegen naar
de Zanddijkstelling op Zuid-
Beveland, hetgeen door de
Duitsers als zeer storend
werd ervaren.
Op 14 mei nam de Valen
tine in Vlissingen een Ne
derlandse loods aan boord,
die het schip naar Terneuzen
moest loodsen om daar
Franse soldaten aan boord te
nemen en over te zetten naar
Borssele. Op 15 mei werd
alarm geslagen voor over
vliegende Duitse bommen
werpers, maar dat bleek loos
alarm te zijn. Enige tijd la
ter, tegen half twee in de na
middag, toen het schip ter
hoogte van De Braakman
voer, volgde er weer een
alarm. Nu verschenen
Duitse Stuka's (duikbom
menwerpers) die een viertal
bommen lieten vallen. Een
daarvan trof de Valentine
midscheeps. Een enorm gat
werd in het hoofddek gesla
gen en vlammen en stoom
spoten door het verwrongen
staal omhoog tot over de
commandobrug en de ge
schutstorens.
Twee officieren, die naast
de loods op de brug hadden
gestaan, waren spoorloos
verdwenen. Het brandende
en snel zinkende schip werd
tegen de steile Westerschel-
de-oever in de Nieuw-Neu-
zenpolder aan de grond ge
zet, waarna de overlevenden
kans kregen de wal te berei
ken.
Onmiddelijk werden
sleepboten uitgezonden om
hulp te verlenen, maar zij
kwamen te laat om het schip
te kunnen redden. Daarna
kwamen Franse soldaten
aan boord om naar gewon
den en overlevenden te zoe
ken. De voltreffer had de
machinekamer getroffen en
daar een grote ravage aan
gericht. Al het daar dienst
doende personeel was omge
komen. Een sleepboot rjam
elf overlevenden aan boord
en bracht deze aan boord
van de andere Britse torpe
dojager, de Whitney. Onder
weg hoorde men op de sleep
boot hulpgeroep en werden
tussen de ronddrijvende
wrakstukken nog twee
drenkelingen opgepikt. Het
bleken twee Duitse vliegers
te zijn, waarvan er nog een
leefde en de tweede inmid
dels was overleden. Nader
onderzoek wees uit dat zij
tot de bemanning hadden
behoord van een der twee
Stuka's die de aanval had
den uitgevoerd en door het
scheepsgeschut was neerge
haald en in de Westerschelde
terechtgekomen was. De Ne
derlandse loods bracht het er
levend af en werd door een
sleepboot 's avonds weer
naar Vlissingen gebracht.
De tweede Engelse torpe
dojager, de Whitney, verliet
na de capitulatie, toen Mid
delburg was gebombar
deerd, het strijdtoneel en
werd, varend langs de Belgi
sche kust, op 19 mei door
Duitse vliegtuigen aange
vallen. Het achterschip werd
door een bom getroffen.
Hierbij kwamen vier be
manningsleden om het le
ven. Men slaagde er niet in
het schip, dat water maakte,
te redden. Het werd voor de
kust, bij Nieuwpoort door
eigen eenheden tot zinken
gebracht. Bij de aanval op de
Valentine werden 23 opva
renden gedood en 26 gewond.
De gedode bemanningsleden
werden voorlopig ter plaatse
aan de zeedijk begraven. Op
het graf werd een proviso
risch kruis geplaatst waarop
werd vermeld: '15 mei 1940.
Hier rusten bemanningsle
den van H.M.S. Valentine'.
Later zijn de stoffelijke
overschotten opgegraven en
naar de Algemene begraaf
plaats in Terneuzen overge
bracht, waar bovenop het
massagraf een groot kruis
werd geplaatst ter nage
dachtenis aan deze ramp. Dit
kruis heeft er niet lang mo
gen staan. De Duitsers
plaatsten voor hun gesneu
velde kameraden kleinere
kruizen op de graven.
Daarom konden ze niet toe
staan dat er op het graf van
de Engelse gesneuvelden een
groter kruis stond. Het werd
dus verwijderd en er kwam
een kleiner gedenkteken
voor in de plaats.
De vele gewonden van de
Valentine werden in Ter
neuzen ondergebracht in het
Juliana-ziekenhuis en in het
rusthuis Scheldeoord. Een
van de bemanningsleden
heeft nog lange tijd in het
ziekenhuis vertoefd. Inwo
ners van Terneuzen brach
ten hem regelmatig een be
zoek. Van de gewonden zijn
er verscheidene overleden.
Er waren gewonden bij die
er op het eerste gezicht niet
zo erg aan toe waren, maar
die reeds de volgende dag
stierven.
Allerlei geruchten deden
in de angstige en panieke
rige tijd de ronde. Men zei
dat er aan boord van de Va
lentine gasbommen aanwe
zig waren geweest, waarvan
er door de voltrefers ontploft
waren. Daardoor hadden de
bemannningsleden gas in de
longen gekregen, waardoor
ze gestorven waren. Verder
werd in Terneuzen en Hoek
het gerucht verspreid dat de
torpedojager troepen en ma
teriaal aan land had moeten
brengen om in de Nieuw-
Neuzenpolder een nood-
vliegveld aan te leggen.
NSB-ers werden ervan ver
dacht dit te hebben doorge
geven aan de Duitsers. Dit
was de reden dat het schip
gebombardeerd was. Vele
geruchten uit die tijd waren
uit de lucht gegrepen.
Nog tot voor een aantal
maanden kwam De Valen
tine in het nieuws toen be
richten de ronde deden als
zouden zich in het wrak van
het schip, dat jaren lang ge
deeltelijk boven water uit
stak en nog steeds buiten
dijks aanwezig is, nog mij
nen en andere ontplofbare
stoffen bevinden.
VVD en PvdA leveren
mogelijk wethouders
Van een onzer verslaggevers
De VVD-fractie heeft
de andere raadsfracties
een voorstel gedaan in
zake de vorming van een
nieuw college en het ziet
er naar uit dat dat plan
voldoende steun zal krij
gen.
De WD en de PvdA moeten
volgens dat plan de wethou
ders leveren. Namens de libe
ralen zal J. de Ridder zitting
nemen achter de collegetafel
en namens de sociaal-demo
craten A. Keijmel-Cambier.
De Ridder rekent er op dat
de éénmans-fracties van D66,
Vrije Lijst Van Maele en
Eigen Lijsf Rammelaere zijn
voorstel zullen steunen. „De
oude oppositie heeft tijdens de
verkiezingen duidelijk gewon
nen", aldus De Ridder. „Ik
vind dat wij beloond moeten
worden". Tot de oppositie re
kent hij ook E. Rammelaere
die als nieuweling zitting
krijgt in de raad. Wanneer
deze fracties hun steun verle
nen, wordt het college ge
steund door zeven van de elf
raadsleden.
Het is echter nog niet zeker
dat P. van Maele het voorstel
van De Ridder gaat steunen.
Hij is namelijk ook benaderd
door de fracties van CDA en
Gemeentebelangen om het
oude college - R. van de
Wijnckel en W. van Helden -
te steunen. „Ik heb nog aan
niemand een toezegging ge
daan", aldus Van Maele. Hij
wil afwachten wat de verdere
besprekingen opleveren. Zon
der de steun van Van Maele is
het voorstel van de WD ook
uitvoerbaar.
Er is echter nog een ander
college mogelijk, De Ridder en
H. van Rie (D66). De Ridder
zou graag met de democraat in
het dagelijks bestuur komen,
maar de meerderheid van de
WD ziet liever mevrouw
Keijmel achter de collegetafel.
Van Rie is bereid wethouder te
worden, maar hij heeft die
post niet opgeëist. De kans dat
Van Rie in het college komt is
zeker nog niet uitgesloten,
hoogstwaarschijnlijk steunt
Rammelaere het plan van de
WD als iemand uit Eede in
het dagelijks bestuur komt,
dat zal dan Van Rie moeten
zijn.
De Ridder hoopt dat Ge
meentebelangen en CDA ge-
doogsteun zullen verlenen.
Van Helden verklaart dat hij
de besprekingen wil afwach
ten maar hij ziet een PvdA-
wethouder niet zitten. „Dan
zijn we verkocht aan Oost
burg, want de Aardenburgse
afdeling werkt samen met de
afdeling OOstburg en die laat
ste bepaalt de gang van zaken
volledig". Een college vaJ
WD en D'66 ziet hij liever ook
niet. „Ik vind het terecht da; I
de liberalen een zetel opeü
maar het beste zou toch ay
als het oude college verder kat I
werken, want we krijgt I
straks een nieuwe burgemees. I
ter die nog erg onervaren is" I
Van de Wijnckel wil nog gö; I
mededelingen doen. „We zijt|
nog volop aan het onderhart I
delen, ik wacht de resultaten!
af", zegt hij.
Deze week komen alle frac-1
ties nog een keer bij elkaar oir, I
te spreken over de vorming I
van het dagelijks bestuur I
Verwacht mag worden dat|
dan bekend wordt w
raadsleden wethouder wor
den.
Van onze correspondente
DAMME - Sinds kort heeft het
Belgische toeristenstadje
Damme zijn eigen Keukenhof.
Wie momenteel langs de Pij-
peweg rijdt kan daar tot 20
april bij de Zonnehoeve talloze
lelies, in vele variëteiten, in
bloei zien staatn, evenals gla
diolen. De lelies bloeien de
hele zomer door tot begin sep
tember.
Ouke Ruyssenbeek, afkom
stig uit Bemmel-Nijmegen, en
zijn echtgenote telen op hun
Zonnehoeve te Damme sinds
tien jaar bloembollen. Vanaf
half april tot moederdag staan
de tulpenvelden dan ook in
bloei.
De familie Ruyssenbeek ex
porteert der bloembollen naar
hoofdzakelijk Italië, Amerika
en zelfs naar Nederland, waar
ze terecht komen op de bloe
menveiling van Aalsmeer. Wie
langs de Pijpeweg naar Dam-
me-centrum rijdt kan er van
lente tot herfst genieten van
een gevarieerde kleuren
pracht, een Keukenhof in het
klein.
Door Henk Postma
MIDDELBURG - Tegen het
bravour waarmee het
Zeeuwse provinciebestuur ge
meenschapsgeld in de toeristi
sche promotie pompt kan zelfs
de meest sceptische recreatie
ondernemer zo langzamer
hand niet meer op.
De pleziervaart in het
Zeeuwse mag het afgelopen
seizoen voor het eerst sinds
mensenheugenis licht gedaald
zijn, de huidige weersomstan
digheden mogen de Nederlan
der doen verlangen naar zon
niger oorden, maar het elan
waarmee het provinciebestuur
de beurs opentrekt om folklo
ristisch Zeeland aan de bui
tenstaander te verkopen
maakt een kniesoor van een
ieder die daar op let.
Er heerste dan ook een euf o-
ristische stemming toen re
creatief Zeeland afgelopen
vrijdag terugblikte op de ge
prononceerde Zeelandpresen
tatie tijdens de afgelopen His-
wa-tentooristelling in Amster
dam. Een wakkere horeca-on-
dernemer lanceerde prompt
een nieuw idee: de aankoop
van een Zeeuws 'statenjacht',
waarmee mosseldagen, visse
rijfeesten en andere toeristi
sche actualia kunnen worden
opgeluisterd. De provincie zou
wel weer voor de centen zor
gen. Recreatiegedeputeerde J.
Ventevogel (CDA) pakte het
idee gul op. Hij zou er eens se
rieus zijn gedachten over laten
gaan.
In andere sectoren van de
Zeeuwse samenleving, waar
de afgelopen jaren soms ge
ducht met het bezuinigings
mes is gesneden, kijkt men
met stijgende irritatie tegen
dit soort uitbundigheid aan.
Zoals zaterdag in Middelburg,
waar een twintigtal politiek-
radicalen bijeen was voor het
'voorjaarscongres' van de
Zeeuwse PPR.
Het statenlid C. van Water
schoot noemde het onvoorstel
baar wat er in de recreatieve
sector allemaal aan provincie-
geld omgaat. Althans, wan
neer men bedenkt dat er nog
steeds geen geld beschikbaar
is voor algemeen gewaar
deerde zaken als ondersteu
ning van vrijwilligerswerk.
Terwijl partijen als CDA en
WD het alsmaar hebben over
privatisering (overheveling
van overheidstaken naar het
bedrijfsleven), loopt het met
de provinciale steun aan toe7
ristische promotie de spuiga
ten uit, hield van Waterschoot
zijn klein, doch instemmend
knikkend gehoor voor. „De
problematiek van de Wester-
scheldeveren blijft men voor
zich uitschuiven, men loopt om
allerlei hete hangijzers heen.
Ventevogel kan beter aan
dacht besteden aan de PSD-
bemanning, dan aan een sta
tenjacht. Maar voor dat soort
fratsen is er wel geld".
Niet alleen in de achter
zaaltjes van klein links, maar
ook op het grotere politieke
podium lijkt men zo langza
merhand genoeg te krijgen
van de animo, waarmee de
provincie het recreatief be
drijfsleven in de watten pro
beert te leggen. Dat ondervond
gedeputeerde J. de Voogd
(WD) afgelopen vrijdag tij
dens een vergadering van de
statencommissie voor be
stuurszaken. Hij wilde zijn
verdediging van het PSD-be-
leid beginnen met een omstan
dig betoog over plannen om
het interieur van de nieuwe
dubbeldeksveerboot op toeris
tisch aantrekkelijke wijze aan
te kleden. Maar aan die infor
matie had de commissie op dat
moment geen enkele behoefte.
Men sommeerde de gedepu
teerde dan ook in te gaan op
belangrijker kwesties rond de
Westerscheldeveren.
Echte kritiek op de ruime
aandacht voor toeristische
promotie kunnende Zeeuwse
politici zich (nog) niet veroor
loven, want ze hebben bijna
allemaal van harte ingestemd
met de daartoe vrijgemaakte
financiële middelen in de hoop
dat de bedrijfstak voor veel
(nieuwe) werkgelegenheid
zorgt.
Daarom was Zeeland bij
voorbeeld gisteren present op
de laatste dag van de Huis
houdbeurs in de Amsterdamse
RAI. Daar bevolkte men het
'Kijken Kieken'-paviljoen,
een nieuw onderdeel van de
beurs dat de bezoekers een
'rust- en attractiepunt' moest
bieden, waar het Nederlands
dagtoerisme werd gepropa
geerd. Een Middelburgse
volksdansvereniging demon
streerde er Zeeuwse kleder
drachten en bakte babbelaars,
een Heinkenszandse kinder
groep liet volksdansen zien,
een Mosselband uit Yerseke
speelde muziek, koperslager
Van der Kop uit Middelburg
confronteerde de bezoekers
met zijn ambacht en decla
meerde eigen 'Zeeuwse ge
dichten'. De 'Zeeuwse Kleder
drachten' maakte het beeld
van hedendaags Zeeland com
pleet. De club exposeerde pop
pen, sieraden en kantgekloste
mutsen.
Of de Zeeuwse duinen daar
mee veranderen in gouden
bergen? Projectleider P. Klip,
beschikbaar gesteld door de
afdeling Voorlichting van het
provinciebestuur, verwacht er
in ieder geval veel van. Hij
spreekt van een dankbare ge
legenheid om het 'positieve ef
fect' van de HISWA-presenta-
tie warm te houden.
DE streekkindermiddag, die zaterdag in de hal van
de familie Verstraeten in IJzendijke werd gehouden, is
goed bezocht. Er uxiren 180 kinderen uit diverse kernen
van West-Zeeuwsch-Vlaanderen. Het jaarlijkse evene
ment bleek ook nu weer een succes en Marion Wolbers
van de SJC (Streek Jeugd Centrale) was evenals de ver
tegenwoordigers van het clubwerk zeer tevreden over
deze middag.
In de enorme hal uxiren er veel spelletjes zoals ban
denrace, bloemherkenning, midget golf, skiloop en
Chinees wijnspel. Voor de kinderen was er gratis limo
nade en aan hun gezichten was te zien dat ze volop ge
noten. „Ik vind het hier hartstikke gezellig hoor", al
dus een blonde deelnemer. Ook de vele vrijwilligers
spraken van een goede sfeer.
We kiezen ieder jaar voor een actief of passief spel.
Nu was het een combinatie. De spelen in de hal zijn
goed verlopen, terwijl ook het optreden van theater
groep Kwibus in de smaak viel", aldus Marion Wolbers
van de SJC. Kwibus speelde een Uurtje Eeuwigheid'.
Een aantal kinderen vond de griezelvoorstelling blijk
baar te angstig en verliet voortijdig de zaal. Toch was
ook dit programma-onderdeel een grandioos succes.
- FOTO DE STEM/C0RJ DE BOER
(ADVERTENTIE
Niet zichtbaar, wel net zo belangrijk als de ban
den. Slappe schokdempers maken van uw auto
een dweil op de weg. Laat ze even testen'
Bij ons goedkoop en razendsnel gemonteerd
Paar keer moeilijke koude start? Laat de accu even
doormeten. Voor de zekerheid'
Vraag maar eens naar de prijs van een uitlaat
bij ons en bij uw dealer. Weet u meteen waarom
wij er zo verschrikkelijk veel monteren!
Leverings- Dienstenpakket: u kunt bij ons terecht voor
banden, balanceren, uitlijnen, schokdempers, accu's, uitla
ten, sportvelgen, enz. Informeer maar eens.
ERKEND
specialist
TIVOLIWEG 63
HULST
TEL. 01140-12461
lu
OOSTBURG - De Heemkuil
dige kring West-Zeeuwsctl
Vlaanderen houdt donderdijl
24 april de jaarvergadering li|
café Chez René te Oostbui!
aanvang 19.30 uur.
deze bijeenkomst wordt Hl
programma voor dit jaar bt-|
sproken.
Na de pauze houdt de secref
taris van de vereniging, G. vai|
Vooren, een lezing over
schiedenis van het Oostburgsl
St. Antoniusziekenhuis. Op ll
mei bestaat het ziekenhui
honderd jaar en Van Vooral
legt momenteel de laats®
hand aan een boek over Ml
ziekenhuis. Dat boek zal 4
mei gepresenteerd worden t
krijgt de titel 'Het St Anto|
niusziekenhuis te Oostbu®
1886-1986. Kroniek van
eeuw bejaarden- en zieke»!
zorg in West-Zeeuwsc«'|
Vlaanderen'.
Tijdens de vergadering
het bestuur voorstellen c
jaar tijdens de zomerexcursj
Oostende te bezoeken. Voor«|
regio is die plaats van
betekenis geweest, omdat Oosj
tende een belangrijke rol he®|
gehad in het feit dat Wwl
Zeeuwsch-Vlaanderen Nedej'|
lands gebied is geworden.
de Tachtigjarige Oorlog r"
Oostende namelijk als
stad in Vlaanderen nog i
door de Spanjaarden v4
overd. Prins Maurits o*
daarom in 1604 een aanval 1
het noordwestelijk deel v*|
Vlaanderen om Oostende
ontzetten. Dat lukte niet, t
wel werd een deel van1
streek veroverd en bleef
dien Nederlands gebied.
DEN HAAG - Minister.'
Korte (Binnenlandse
heeft formeel de burgei
tersvacature-Kapelle
steld.
Kandidaten voor de
woners tellende
hebben tot 1 mei de
heid te solliciteren. Zoals
kend gaat de huidige
meester, G. Huitsing, Fj
september vervroegd met F
sioen.
