de stem
Het geluid van klokken
Vier kandidaten voor wethouder Hontenisse
rAN FLA T AAN VAN DE T
'ater Verver per
juni nieuwe
•astor in Hulst
Nieuw stankprobleem in Vogelwaarde
Waterschap ziet af
van een water
zuivering in Graauw
Commissie Axel:
problemen met
bestemming plein
ÏENHEID
Lente
weekend
in Hulst
All uOENSDAG 26 MAART 1986
VAN ZEELAND
CDA stelt Bruggeman kandidaat
|B VAN
SSE.
immuun
Zwarte
lerdekselspoiler.
^-aanduiding
f'Quarzo".
aar er is meer. Ook
Irijgt een extra
[mensie. En wel met f
|/ijfversnellingsbak
Nu heeft alles natuur!
je officieel op f 3.385,'
I 70 Quarzo zou
noeten kosten U be®1
dus t 2.383.-. Tenmins ein, (editie-chef), Jan
PRESTATIE.
IJZER ZN, B.V, Mf
is. In het geval van,<**ÏXÏÏ5£?0-'
dit Quarzo-aanbod gek de
BEWONERS KLAGEN OVER KIPPEMEST
Vraag
Fransen
Weer thuis
Stuivers
Uitgeleend
IJsselmeer
T22 PAGINA ZEELAND 2
i te zoenen I
culieren
s. jubileum, receptie,
lloving, overwinning,
|ham, openbare dank,
nag best eens in de
lina familieberichten,
Jluur hoeft het niet te
(en nog geen tientje)
lm f t ,90 Eén grote
Is Voor het plaatsen
ping met een formaat
wi( 13,50 toeslag.
I aanvraag Bi| niet-
dl J 4,00 adm kosten
[en mei geretourneerd
eet uw tekst 2 dagen
fe n van onze kantoren
j stuurt u eveneens 2
1 naar Postbus 3229,
yeli|ke opgaven worden
erd indien naam en
|ik indien Uw betaling
houden ons het recht
ppgaaf van redenen te
eren
Igsnleuws
'lom op donderdag.
Van een onzer verslaggevers
OOSTERZANDE - Alle
fracties in de nieuwe
intenisser gemeenteraad
•ebben te kennen gegeven dat
k graag een wethouderszetel
dien bemannen in het nieuw
g vormen college.
Echter, die eer is slechts ge-
und aan twee personen. Op
grond van de verkiezingsuit
slag zijn verschillende 'rege
ringscombinaties' mogelijk die
een raadsmeerderheid achter
zich kunnen krijgen.
Allereerst is dat de voort
zetting van de huidige coalitie
tussen A. Roctus (4 zetels) en
P. Mangnus (3 zetels). Maar
ook de combinaties A. Roctus
en CDA (4 zetels) en P. Mang
nus zouden een meerheid heb
ben. In de Hontenisser poli
tieke wandelgangen wordt
echter verwacht dat een sa
menwerking tussen CDA en A.
Roctus niet waarschijnlijk is.
Immers, het CDA heeft de
huidige wethouder H. Brugge
man als kandidaat-wethouder
naar voor geschoven. En zoals
bekend botert het tussen
Bruggeman en Roctus niet
best. De papieren van L.
Mangnus voor een wethou-
derspost liggen voorlopig het
minst gunstig. Met twee zetels
moet hij noodgedwongen een
afwachtende houding aanne
men. Waar iedereen het over
eens is, is dat P. Mangnus in de
hele collegevorming de sleu
telpositie heeft. Vanuit die po
sitie is hij het die zal bepalen
wie er naast hem een wethou
derszetel krijgt.
H. Brugge
man, met wie hij de laatste
vier jaar in het college heeft
gezeten, of A. Roctus. Daar
over is echter nog geen besluit
gevallen.
NV Axel wil boeken
an beheer der inzien
Van een onzer verslaggevers
HULST - De winkeliersvere
nigingen in de Hulster bin
nenstad luiden komend week
einde de lente in met bloemen
en paaseieren.
Zaterdag en tweede Paas
dag delen een stuk of dertien
Paashazen en de meisjes van-
het majorettenpeloton de Vos
sen vanaf 14 uur bloemen en
eieren uit aan het winkelend
publiek. Zaterdag is dat met
muzikale begeleiding van
showband Irene uit Axel.
Tweede Paasdag zorgt de fan
fare Nooitgedacht uit Graauw
voor de muzikale sfeer.
Ook in de verschillende
winkels worden bloemetjes en
paaseieren uitgedeeld. Tevens
houden de deelnemende win
keliers tijdens het lenteweek
end een waardebonnen-actie.
I uit 't Witte
st, met je
Van een onzer verslaggevers
{EL - De FNV afdeling Axel wil de boek
houding inzien van Van Alten Vastgoed BV uit
xel over het beheer van 26 appartementen
lan de Van de Moerestraat.
I Bij de FNV is door huurders geklaagd over een nav-
rdering op de servicekosten over 1985. De bedragen
ariëren van 300 tot 700 gulden. De navordering wordt
oornamelijk veroorzaakt door een stijging van de
lil, iookosten.
De FNV zet grote vraagte-
lens bij de post olieverbruik.
:e geeft in vergelijking met
J84 een overschrijding met
gulden te zien. De FNV
loudt er rekening mee dat de
Emeenschappelijke verwar-
ling niet goed is afgesteld.
Dat is toch duidelijk een zaak
de beheerder", vindt se-
itaris J. van Schaik. Ook de
inier waarop de adminstra-
:osten in rekening worden
ibracht zint de FNV niet.
'an Alten rekent drie pro-
it van de totale kosten. Als
hoger zijn worden ook de
inistratiekosten hoger,
it vinden wij niet reëel".
Van Schaik, die op korte
ijn de kwestie wil voor
in aan Van Alten, ver-
icht overigens niet dat er
de navordering over 1985
af te knabbelen is.
,Het vervelende voor die
;en is dat Van Alten pre-
volgens de regels te werk
gegaan. Hij heeft de begro-
ig van de serviceskosten ter
itrole voorgelegd aan twee
iwoners. En die is goed ge-
iurd", aldus Van Schaik die
il enige twijfels heeft over
deskundigheid van de con
tours.
Duiventil
Mevrouw Van Harn, die de
leken heeft ingekeken, is er
ihter stellig van overtuigd
dat de cijfers kloppen. „Het is
een heel strenge winter ge
weest in 1985. Overal hoorde je
de mensen klagen over de
hoge rekening van de PZEM.
Het was dus te verwachten. Ik
heb de rekeningen gezien van
de man die de olie heeft gele
verd. Die man gaat voor een
paar duizend gulden toch zijn
goede naam niet op het spel
zetten".
Het verschil in de hoogte
van de navordering spreekt
volgens haar voor zich. „Deze
flat is net een duiventil. Je
hebt veel wisselende bewo
ners. Mensen die in 1985 een
heel jaar hier hebben gewoond
moeten 700 gulden betalen. De
rest minder".
Ze begrijpt overigens de
woede wel van sommige be
woners. „Er zijn mensen die
dag en nacht stoken. Met de
ramen open soms. De mensen
die werken zetten de verwar
ming overdag af maar draaien
in feite wel op voor de kosten
van een ander. Dat is het na
deel bij blokverwarming. Het
zou beter zijn dat iedereen zijn
eigen verwarming heeft maar
dat kost geld. Je hebt hier ver
schillende eigenaren en ik ken
er niet een die daar voor te
vinden is".
Beheerder Van Alten was
gisteren niet voor commentaar
bereikbaar.
factie
p o t -vontf ',neu2en; Rein van der
kt!
""ners op pagina 2.
fningstllden:
30-12.3O/13.3O-17.OO uur.
'er (foto), Ton Koomen
Van een onzer verslaggevers
ULST - Het is de bedoeling dat pater L. Verver met ingang
1 i juni wordt benoemd tot nieuwe pastor van de St. Willi-
mrdusparochie in Huist.
blijken, dan zal hij in ieder ge
val met ingang van 27 juli
naar Hulst komen.
Pater Verver zal vanuit de
pastorie in de Steenstraat
gaan werken, maar hij gaat
wonen in de communiteit van
de paters Maristen aan de
Carmelweg in Hulst. Hij is 51
jaar, geboren in het Brabantse
Zevenbergen, maar opgeroeid
in Kloosterzande.
Na zijn middelbare studies
in Hulst werkte hij twee jaar
als administratief ambtenaar
bij Rijkswaterstaat in Ter-
neuzen. Tijdens zijn militaire
dienst volgde hij een opleiding
aan de school voor reserve of
ficieren infanterie in Ermelo.
Hij werd novice bij de paters
Maristen in 1957 en werd in
1964 tot priester gewijd. Van
1964 tot 1966 was hij gods
dienstleraar aan de LTS in
Hulst. Tevens was hij tot 1972
staflid en aalmoezenier van de
Levensschool, districtsaal
moezenier van de KWJ Zee
land, adviseur van het NKV
Zeeland en directeur en docent
van de Sociale School in Hulst.
Tot 1980 behartigde hij de
belangen van zijn order als
provinciaal overste van de Ne
derlandse provincie van de
Paters Maristen. In september
1980 werd hij tot staflid be
noemd van de Pastorale
Werkgroep Oost Gelderland
(PWOG), waarin hij tot op he
den de functie van teamleider
en regionaal begeleider ver
vult. De PWOG is een regio
naal centrum voor tweedelijns
pastorale dienstverlening.
Na een afsluitend gesprek
et de kandidaat voor de op-
olging van pastor Verheij-
'n, heeft het kerkbestuur be
lten om de bisschop van
teda mgr. Ernst te vragen
iter Verver tot pastoor in
flst te benoemen.
Met zijn collega's in zijn
uidige werkkring, de Pato-
ile Werkgroep Oost-Gelder-
md, zal hij overleggen in hoe-
srre zij zijn werkzaamheden
"nnen overnemen. Mocht 1
toch een moeilijke zaak
g-AD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
'"foren
J0rt) Hulst: Frank Deii,
9ene Verstraeten.
ffoelburg: Henk Postma.
es: C|é van Katwijk.
hertentle-exploltatle
foecteur Zeeland:
Menu, privé tel. 0
01150-
Van een onzer verslaggevers
VOGELWAARDE - Inwoners
van Vogelwaarde hebben zich
bij de gemeente beklaagd over
een nieuw stankprobleem.
Dit keer zijn het geen olie-
of benzinedampen die de neu
zen onaangenaam prikkelen,
maar containers met kippe-
mest op het terrein van het
transportbedrijf Scheerders
op Rapenburg.
In een brief die is onderte
kend door een tiental betrok
kenen, wordt B en W van
Hontenisse gevraagd om
maatregelen tegen het onge
mak. Het transportbedrijf
vervoert de kippemest, maar
het blijkt dat de containers, in
afwachting van verder trans
port, regelmatig op het terrein
van het bedrijf worden gesta
tioneerd. Afhankelijk van de
windrichting dringt dan een
penetrante stank de huizen in
de omgeving binnen.
De omwonenden vragen
zich af of de hinderwet wel
toelaat dat de containers op
het terrein worden gezet. Vol
gens wethouder H. Brugge
man is dat inderdaad in strijd
met de hinderwet. „Als de
buurt last heeft van stank
overlast moet daar een eind
aan gemaakt worden", aldus
de wethouder. Hij wil aller
eerst een gesprek met het
transportbedrijf om te kijken
De Grontmij is gisteren begonnen aan een nader onderzoek naar de bodemvervuiling in de
Bossestraat. Hier neemt een medewerker een grondmonster. - foto wim kooyman
of er in gezamenlijk overleg
een oplossing kan worden ge
vonden.
Het meest simpele al
ternatief zou daarbij zijn dat
de containers met kippemest
op een plaatsje ver weg van de
bebouwde kom gestald wor
den, waar niemand er last van
kan hebben.
In het kader van de al lange
tijd slepende kwestie rond de
stankoverlast in de Bosse
straat in
Vogelwaarde ts de
Grontmij gisteren gestart met
een vervolgonderzoek naar de
mate van de bodemverontrei
niging. Op verschillende
plaatsen zijn monsters geno
men. Naar verwachting duurt
het nog zeker veertien weken
voor de resultaten van dit on
derzoek bekend zijn. Voorts
staan er onderzoeken op stapel
naar de herkomst van de door
dringende olie- en bezines-
tank, waarmee bewoners op
Rapenburg geconfronteerd
worden.
GECOMBINEERDE PERSLEIDING NAAR HULST
Van een oneer verslaggevers
HULST - Het Waterschap
Hulster Ambacht ziet at van
het plan om bij Graauw een
waterzuiveringsinstallatie te
bouwen.
Het dagelijks bestuur heeft
de zaak nog eens bekeken en is
tot de conclusie gekomen dat
het beter is om het rioolwater
uit Graauw af te voeren naar
de zuiveringsinstallatie aan de
Clingeweg bij Hulst.
De reden hiervoor is onder
andere dat die zuiveringsin
stallatie door het verdwijnen
van de Clitex-fabrieken een
overcapaciteit heeft. De Hul
ster gemeenteraad heeft in
mei vorig jaar echter besloten
om in de Zandbergsestraat een
drukriolering aan te leggen,
waarbij het rioolwater rich
ting Graauw zou worden afge
voerd. Dat zou betekenen dat
er op een gegeven moment
tussen Graauw en Zandberg
twee persleidingen komen te
liggen. Een wat onzinnige si
tuatie, zo vinden ook B en W.
Ze zijn dan ook met het Wa
terschap om de tafel gaan zit
ten. Het is namelijk technisch
mogelijk om in plaats van de
twee afzonderlijke leidingen
één gecombineerde leiding aan
te leggen. Het waterschap is
bereid om, vooruitlopend op de
aanleg van de persleiding
Graauw-Clinge, nu al het ge
deelte Graauw-Zandberg te
realiseren. Aanvankelijk had
de gemeente becijferd voor de
persleiding met een kleine
60.000 gulden toe te komen. De
gecombineerde leiding komt
echter op anderhalve ton. Het
waterschap is echter bereid
het verschil van een ton bij te
passen, op voorwaarde dat de
■gecombineerde persleiding te
zijner tijd 'om niet' in eigen
dom en beheer aan hen zal
worden overgedragen.
AXEL - De hernieuwde belangstelling voor het Szydklowski-
plein in Axel van een gestaag groeiend aantal ondernemers
heeft de gemeenteraad in een lastige positie gebracht.
De commissie voor ruimte
lijke ordening is er gisteren
dan ook niet in geslaagd een
principe-uitspraak te doen
over een bestemmingswijzi
ging van het plein (van par
keerterrein tot winkelgebied)
zonder daarbij een aantal
voorwaarden te stellen.
Zoals bekend willen B en W
van Axel eerst een principe
uitspraak van de raad alvo
rens de onderhandelingen met
de gegadigden te openen. Eind
1984 werd er namelijk erg veel
energie gestoken in de onder
handelingen met het levens
middelenconcern Schuitema,
die ook nu weer interesse heeft
getoond, maar hield de raad
uiteindelijk een bestemmings
wijziging tegen. „Die fout", zo
heeft wethouder P. Apers her
haaldelijk gezegd, „willen we
nu niet maken".
CDA'er W. de Smet wil het
plein absoluut niet prijsgeven
voor detailhandel als daarmee
de levensvatbaarheid van de
bestaande middenstand op het
spel zou komen te staan. Hij
vond het moeilijk een uit
spraak te doen zonder daarbij
rekening te houden met de ge
volgen die een mogelijke ves
tiging van een publiekstrek
ker op het plein met zich mee
brengt. Hij gaf wethouder H.
de Mul, die overigens zelf geen
voorstander is van winkelves
tiging op het plein, een j a mits.
En dat gold in feite ook voor
VVD'er Tonny Marteyn en
GPV voorman J. de Putter.
Voor de beraadslagingen
gisteravond begonnen maakte
Jan 't Gilde van supermarkt 't
Gilde in de Noordstraat van de
spreektijd gebruik om het col
lege te verzoeken toch vooral
rekening te houden met zijn
winkel.-
De toekomstige bestemming
van het Szydklowskiplein
komt vandaag opnieuw aan de
orde. Vanmiddag buigt de
commissie voor Midden en
Kleinbedrijf zich over de pro
blematiek. De vergadering in
het stadhuis begint om 16.30
uur.
Onbewust heeft de
dorpsklok of de grote klok in
de kerk in de stad waar men
zijn jeugd heeft doorge
bracht een plaatsje gezocht
en gevonden in onze herse
nen of in ons onderbewust
zijn. Hoe vaak hebben we
het niet gehoord, bijvoor
beeld van Hulstenaars, .die
reeds jaren lang elders ver
toeven en soms heel ver weg
wonen: „We hebben door de
radio de grote klok van de
kerk horen luiden, het deed
me echt toch wat". Woorden
genomen uit P. Brand:
'Klokken en beiaarden in
Hulst door de Eeuwen heen',
in jaarboek OHK de Vier
Ambachten 1976/77.
Het geluid van klokken
hoort bij het landschap. Het
vormt er het hoorbare deel
van, samen met de zang van
de leeuwerik en graspieper,
het melancholieke koeren
van de houtduif, het verre
loeien van een rund op een
zomerse avond, het bassen
van een hofhond in een ove
rigens stille polder. Klokken
horen daarbij, zowel het lui
den als het klippen. Luiklok
en klipklok zijn vaak niet
dezelfde en derhalve hebben
ze ook een ander geluid.
Maar zelfs als voor luiden -
een samenspel van klok en
klepel - en voor klippen -
een hamer slaat op de rand
van de stilhangende klok -
dezelfde klok gebruikt
wordt klinkt het heel an
ders. Het volle gonzen en na
galmen van het luiden is
heel wat anders dan het
driftige, kefferige korte
klippen.
Het geluid van klokken
hoort bij het landschap en,
zoals ook Brand opmerk
te,'het hecht zich vast in
onze herinnering'. Voor de
een zal het een droevige her
innering zijn voor de andere
iets blij's, feestelijks. De fer
vente langslaper die pas uit
bed kwam als het klippen
begon wist dat hij maar dik
tien minuten meer had om
gepoetst en wel in de kerk te
komen. Die zal zich het klip
pen anders herinneren dan
iemand die al om vijf uur in
de wei liep om te gaan mel
ken. Klokken hebben, uiter
aard, hun eigen geluid: de
klok van Den Bos klinkt an
ders dan die van Rapenburg.
Een geoefend oor kan de
klokken uit elkaar houden.
In het verleden leidde het
klokgelui dikwijls tot de
vraag: „Wie zou er dood zijn
op het Klooster, het luidde
van de voormiddag"? Of:
„Het heeft geluid op Hengst
dijk. Die of die zal wel dood
zijn, die was van de week al
bediend"! Klokken hebben
hun eigen geluid, ze hebben
ook hun eigen geschiedenis.
Vaak een bewogen geschie
denis, want klokkenroof is
door de eeuwen heen ge
bruikelijk geweest. Soms
ook moest een stadsbestuur
de klokken verkopen om aan
geld te komen voor wapens
ter verdediging. De laatsten
die zich aan klokkenroof
schuldig hebben gemaakt
zijn de Duitsers geweest.
Een steeds groter gebrek
aan andere metalen dan
ijzer, deed ze in 1943 naar de
klokken grijpen. De ruim
3000 kilo zware Hulster luid-
klok uit 1876 werd meegeno
men. De Hemonyklok (ge
noemd naar de makers, een
beroemd klokkengietersge
slacht) van 400 kilo uit 1669,
uit de toren en het Hemo-
nyklokje uit het 's Lands
huis (1669) eveneens.
De ook alweer uit 1669 da
terende luidklok van
Hengstdijk (729 kilo) is al
meerdere malen uit de toren
gehaald. Bij de inval van de
Fransen in 1794 liet men ze
onderduiken in de schuur
van Pieter de Smit. Die
schuur stond waar nu de ba
sisschool staat. Voorzag men
in 1794 op Hengstdijk al dat
er nog eens een Napoleon
zou komen, ook zo iemand
waarvoor niets te zwaar of
te heet was? Hoe dan ook, ze
bleef gespaard. Op 15 maart
1943 haalden de Duitsers ze
onverwacht op. Iets fatsoen
voor ons vaak historisch
klokkenbezit hadden de
Duitsers nog wel en de af-
Het silhouet van
de Graauwsè toren.
spraak, als je dat zo noemen
mag, was dat ze onder toe
zicht van de Inspectie
Kunstbescherming werden
opgeslagen in Spijk beho
rend tot de gemeente Bie-
rum in Groningen. Een
Duits deskundige zou de
klokken onderzoeken en dan
zou beslist worden welke
mochten blijven en welke
gesmolten zouden worden.
In strijd met de afspraak
zijn de klokken toch naar
Duitsland vervoerd, nog
voor ze onderzocht waren.
Na protest van de Kunstbe
scherming zijn ze terugge
bracht en opgeslagen op een
terrein van de gemeente
werken te Groningen.
Begin 1946 kwam de
Hengstdijkse klok weer
thuis. Ook de klok van
Graauw werd uit de toren
gehaald. Er ging iets fout en
ze kwam wat haastig naar
beneden: ze viel door een
paar zolders. De klok was
onbeschadigt, de put in de
vloer is er nog altijd. De
toenmalige kapelaan
maakte zich kwaad om deze
roof en schreef met krijt op
de klok: 'Wie met deze klok
schiet, wint de oorlog niet'.
Ook de Graauwsè klok heeft
historische en kunstwaarde.
Het is een Hemonyklok en
afkomstig uit het oude Na
men, vergaan in 1715. De
Polder van Namen maakt
nu deel uit van het Verdron
ken Land van Saeftinghe.
Jarenlang heeft de klok te
Hulst in het 's Landshuis ge
staan. Veel later is ze in de
Graauwsè toren geplaatst.
En daarmee komt de oude
voorspelling - weliswaar ge
daan aan Saeftinghe - voor
een deel uit: 'Up Allderheij-
lighen anno 1570 quaem een
impetueuse vloet de rijeke
poldfers imindren ende
werdt Saeftinghe deur de
see verswolghen met alle
huusen ende inwoonders, al-
leenlijck de torens nogh een-
ighe tijt latende uutgheste-
ken boven twaetere totse see
versoncken, maer somwile
can men huerlieder clocken
hoeren luuden totte onse al-
lere vermaeninghe'. Bij wes
tenwind hoort men in Saef-
thinghe de klok „luiden tot
ons aller vermaning"! Ze
draagt het latijnse opschrift:
'Het luide cymbalen looft U
den Heer'.
stadhuis een klok die van
een verdronken dorp komt,
namelijk van Vremdijke
eens gelegen in het Braak-
mangebied. Deze klok hing
tevoren in Hoek, maar de
Franse bezetter - rond 1800 -
bracht ze over naar Axel. Ze
draagt het opschrift: 'Maria
heet ick en zal bevrieën den
armen sondaren tallen tiën.
Ghegoten in het jaer O.H.
1503'. Toen in de zestiger ja
ren een carillon werd aan
gebracht in de stadhuistoren
werd de klok uitgeleend aan
de Ichtuskerk ('t Vissen-
kerkje) in Axel. De Koe-
wachtse klokken die in 1922
geplaatst werden waren een
geschenk van de familie
Alph. de Waele-Matthijs.
Deze kokken zijn na 1944
niet meer teruggekomen.
Ook Hoek raakte natuurlijk
zijn klokken kwijt. Maar om
toch bij de tijd te blijven
redde men zich met een gas-
cylinder waaruit de bodem
was gezaagd. Het was behel
pen, maar tot 1952 heeft de
noodklok dienst gedaan.
Ook Axel heeft in het
De klok van Ossenisse
draagt een vrij uitvoerig op
schrift. We willen het u niet
onthouden, want dat is voor
meer dan zeven stuivers wat
daarop staat:'Ik ben gegoten
te Middelborg van Nicolaes
Grewe anno 1672 en waren
van desen ambachte bailw
den Hooged. Heer Arent ba
ron van Wassenaar. Burge
meester M Pieter Capron
schepen docter Gijsbertus
van Suijlen Jaco Valk Johan
Theodoor Netschar
Adriaanm van Meurs Johan
Voshol en Pieter Benjamin
de Beaufort. Griffier M Cas-
parus Streso. Ontfanger M
Iman de Vriese. Kerkmees
ter: Vors G. van Zuylen en
D. Van Meurs. Ontffang:
van de Kerk Benjamin de
Beaufort ende Adriaan Ja
cob van Vlissingen. Ont
ffang: Van Cortijk'. Zo te
zien zijn er niet te veel na
men van Desnis bij. De klok
van Boschkapelle (1885)
draagt de namen van pas
toor Laureyssen en Pieter de
Moor en Amelia Duerinck;
de laatste twee hielpen de
klok betalen. Daarnaast is er
nog het inschrift: 'Petrus en
Paulus wordt ik genoemd'.
Ook deze klok is in 1943 ge
roofd, maar in 1948 kwam ze
terug. Niet als enige trou
wens, want veel van de
reeds genoemde klokken
werden teruggevonden in
Groningen.
Een aantal andere heeft
de laatste oorlogsjaren door
gebracht op de bodem van
het IJselmeer. In het ruim
van Op Hoop van Zegen, het
schip dat met de klokken op
weg was naar het noorden
en zonk. Opzettelijk zonk
wil het verhaal. Niet zo zeer
om de klokken, meer om te
voorkomen dat het wapen
tuig zou worden.
Als slot van deze bijdra
gen hadden we gedacht iets
te zeggen over de gebruiken
rond de paasklokken. On
danks het feit dat het alle
maal nog maar goed twintig
jaar geleden is, waren de in
formaties zeer verschillend.
Zelfs oud-misdienaars en
andere rechtgelovigen kon
den ons niet tot tevreden
heid helpen. Uitkomst
bracht het boek' Dialecten in
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen
2' (Land van Hulst): In de
goede week luidden de klok
ken van de katholieke ker
ken niet. Ze begonnen weer
te luiden tijdens de mis op
paaszaterdag; aan de kinde
ren werd verteld dat ze dan
terugkwamen uit Rome en
ze (de kinderen) stonden te
wachten op 't leü'n om pao-
sêrs te zoeken in d' n 'of die
de paosveugel (de terugge
keerde klok) daar verstopt
had'.
