Tamelijke stilte rond El Salvador is bedriegelijk
Acties Israël in '48 oorzaak Palestijnse uittocht
Het was goed meeëten uit
de ruif van ƒ117 miljard
eveiu
UITBLAZEN
Vai
ves
fevoorrecht land
'Weduwe
of meid
ME
JDIOTIML
VLAAMSE PRIESTER PONSEELE WERFT STEUN VOOR VERZET
Ponseele in Etten-Leur
WSBEDRIJVEN
HISTORICUS VINDT GEHEIM RAPPORT INLICHTINGENDIENST
DE INKTVLEK VAN DE ABP-AFFAIRE
WOENSDAG 19 MAART 1986
ACHTERGROND
PAGINA 2| WOENSDAG 19 MAART 1986
Nieuwe vredesinitiatieven
in Centraal Amerika
ichepen op
soek
loodkreet
na 'nep'-
Amfetc
JL J.h
Jongste Dag';
iets? Eigenlijk I
T5
WIM KOCK
rET 'Boek van het
I Laatste Oordeel' of
het 'Boek van de
zegt u dat
heet het Do
mesday Book want het
werd nooit in het Neder
lands vertaald. Ongetwij
feld hebben een heleboel
lezers wél ooit van dit Domes
day Book gehoord, maar ze zul
len misschien niet zo vanzelf
sprekend als de Engelsen, tot
de conclusie komen dat het met
de Bijbel en de Koran tot de
'drie meest bekende boeken in
de westerse wereld hoort'. De
Engels sprekende wereld,
vooral het oude moederland
zelf, herdenkt dit jaar dat dit,
onder historici zeker wel zeer
beroemde, boek 900 jaar gele
den werd geschreven op bevel
van Willem van Normandié,
bijgenaamd de Veroveraar.
Tegen 1085 had Willem het
grootste deel van Engeland in
/ijn macht. Zijn volgelingen
hadden de landgoederen van de
verslagen Saksische adel bezet.
Toch kon Willem niet tevreden
zijn. Er waren nog haarden van
Saksisch verzet. Ook onder zijn
eigen volgelingen bestond on
rust als gevolg van meningver-
schillen over nieuw verworven
eigendommen. De belastingen
die de koning hief, brachten
onvoldoende op.
Tijdens de winter van 1085
kwam Willem, vergaderend
met zijn lords, tot de conclusie
dat ze met z'n allen te weinig
van het land wisten om te kun
nen bepalen hoeveel belasting
opbrengst het precies waard
was. Om zijn positie te kunnen
verstevigen moest hij nauwkeu
riger weten waarvan hij zich al
strijdend koning had gemaakt.
Hij besloot het hele land te la
ten inventariseren. Voor die
tijd zelfs de meeste lords kon
den lezen noch schrijven - was
dat een ongelooflijk vooruit
strevend voornemen, maar
adembenemender, ook nog na
negen eeuwen, is het feit dat
deze gigantische taak binnen
twee jaar werd verricht door de
ongetwijfeld vele tientallen
'ambtenaren' die de schrijf
kunst wel meester waren.
Elke bezitting werd nauw
keurig, in het latijn, beschre
ven. De naam van de huidige
en van de vorige (Saksische)
eigenaar. De naam van het
goed en de belastbare waarde
die het in de Saksische tijd had
gehad. Het land werd opgeme
ten en beschreven als akker,
weiland, bos of woeste grond.
De waarde van de eigendom
werd ook gemeten naar aantal
len dieren, werktuigen (ploe
gen, molens etc.) en. boe
ren die op het goed werkten
want ook zij werden gerekend
tot de eigendom.
Zeer veel van de landgoede
ren die toen werden beschreven
hadden al een dorp als tweede
kern naast het landhuis en die
namen leven tot op de dag van
vandaag voort in grote en
kleine sleden, gehuchten en vel
den waarop eens bloeiende ge
meenschappen woonden en
werkten, maar wier nederzet
tingen in de loop van de tijd
zijn weggevaagd.
Birmingham, nu Engelands
tweede stad, staat in het Do- 5
mesday Book vermeld als Ber-
mingeham, een landgoed van
lllllllllllllIlllllllliIllllllMUI
ongeveer 9000 ha, bezit van
William Fitz Ansculf van Pi-
cardië, een van de Franse vol
gelingen van De Veroveraar.
De Picardiër betaalde daarvoor
aan de koning een soort onroe
rend goedbelasting van 20 shil
lings per jaar.
Het originele Domesday
Book bestaat nog steeds al
heeft het in de loop der eeuwen
een paar keer een nieuwe eike
houten, met leer beklede omslag
gekregen. Het perkament is
door de honderdduizenden
handen die het hebben beroerd,
zacht en soepel gebleven. De
inkt is bruin geworden maar
het handschrift is nog scherp en
nauwelijks vervaagd. De haast
die Willem had blijkt uit het
feit dat er twee delen bestaan.
Deel 1 dat de Great Domesday
wordt genoemd bevat de uitein-
delije samenvatting van de on
derzoeksresultaten. Alleen de
gegevens uit de graafschappen
Essex, Norfolk en Suffolk ont
breken. Die vormen namelijk
samen het even dikke deel 2, zo
dik omdat er blijkbaar geen tijd
meer was om de gegevens sa
men te vatten
In de afgelopen maanden
zijn de Domesday Books gepre
pareerd voor de tentoonstelling
(3 apr. tot 30 sept. Public Re
cord Office, Chancery Lane,
Londen) die het middelpunt zal
zijn van de Domesday-vierin-
gen in tal van dorpen en steden
in het hele land.
Het is jammer dat het Do
mesday Book voor verreweg de
meeste mensen ontoegankelijk
is. Niet alleen door het latijn,
maar evenzeer door allerlei ge
hanteerde begrippen die al eeu
wen niet meer worden gebe
zigd. Het Domesday Book is
een unieke, minutieuze be
schrijving van een middel
eeuwse, feodale samenleving,
een natie in wording. Ook aller
lei bijzonderheden, uit het dage
lijks leven komen om de hoek
kijken. In Chester bijvoorbeeld
hoefde een meisje 'maar' 10
shillings boete te betalen als ze
werd betrapt op 'onwettig ge
slachtsverkeer', maar een we
duwe betaalde voor hetzelfde
misdrijf 20 shillings.
Gelukkig zijn er ook allerlei
vertalingen en interpretaties in
modern Engels verkrijgbaar,
vooral dit jaar. Een prachtig
boekwerk op dit gebied is het
ook in Nederland (via de
English Bookclub of het Brits
Verkeersbureau) verkrijgbare
The Domesday Book: England's
Heritage, Then and Now. Dit
book verbindt het verleden van
900 jaar geleden met het heden.
Het bevat prachtige kleurenfo
to's waarvan enkele van volle
dig verdwenen dorpen. Vooral
naar die laatste heb ik lang zit
ten kijken.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41©076-236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 23.4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Postadres Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres; Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
j 23,60 per maand; 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur ©076-236394/236911.)
Rank rolstiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738.
Door Jan Bouwmans
IN de dagelijkse nieuws-
stroom was het de laat
ste tijd stiller geworden
rond El Salvador. Alsof
het leger zich meer in de
kazernes ophield, de
doodseskaders het kal
mer aan deden en zelfs
Duarte's politieke be
drijf na de ontvoering
van zijn dochter Inez
pas op de plaats maakte.
Pas de afgelopen paar we
ken kwam El Salvador weer
even in het nieuws met dat
merkwaardige plan van pre
sident Duarte om voorzetting
van de dialoog met het verzet
in zijn eigen land afhankelijk
te stellen van het aanknopen
van onderhandelingen tussen
de strijdende partijen in
buurland Nicaragua. Dit
plan werd door de Sandinis
ten én het Salvadoraans ver
zet verworpen. Kort daarop
maakte ook de nieuwe Ame
rikaanse speciale gezant voor
Midden-Amerika, Philip Ha-
bib, zijn opwachting in San
Salvador.
In El Salvador is het echter
helemaal niet rustiger ge
weest, zegt Hoger Ponseele,
een priester van het bisdom
Brugge die al 15 jaar in El
Salvador woont en werkt,
waarvan de afgelopen 5 jaar
in de 'bevrijde' provincie Mo-
razan, en die momenteel even
in Nederland is. De laatste
tien maanden is de frekwen-
tie van de bombardementen
door de Salvadoraanse lucht
macht in de 'bevrijde' gebie
den behoorlijk toegenomen.
Gingen er daarvoor nog wel
eens enkele weken voorbij
zonder dat enig vliegtuigge
luid werd gehoord, nu is er in
Morazan zeker één keer per
week een bombardement op
de burgerbevolking.
„Enkele dagen voordat ik
afgelopen december naar
Europa vertrok, heb ik nog
een bombardement van an
derhalf uur door zeven vlieg
tuigen beleefd en vanuit heli
copters werden daarbij meer
dan 1000 kogels per minuut
afgeschoten", vertelt Ponsee
le. „Er zijn ook regelmatig le-
gerinvallen. Die beginnen
met bombardementen. Dan
komen er 15 tot 20 helicopters
die honderden soldaten drop
pen. In korte tijd staat er dan
een heel leger voor je neus.
Roger Ponseele is op donderdag 27 maart a.s.
(Witte Donderdag) de gast van de Vastenak-
tie van het bisdom Breda. In de Nobelaer in
Etten-Leur zal hij dan over zijn ervaringen vertellen. Deze
bijeenkomst begint om 20.00 uur. Gratis toegangskaarten
zijn verkrijgbaar bij het missiesecretariaat van het bisdom
in Breda.
Roger Ponseele in „bevrijd" Morazan.
- FOTO SOLIDARITEIT
Dan wordt de oogst verwoest,
huizen verwoest, mensen ge
vangen genomen of ver
moord."
Zijn er onder het christen-,
democratische bewind van
president José Napoleon
Duarte in het hele land
sterke militaire activiteiten,
in de loop van 1985 zijn er
voornamelijk in de hoofdstad
El Salvador stakingen ge
weest waaraan zeker 60.000
mensen hebben deelgeno
men. 65 Van die stakers be
stond uit ambtenaren, die
toch de machtsbasis van
Duarte vormen. „En elke
veertien dagen is er op dins
dagmorgen in San Salvador
net zoals destijds in de Ar
gentijnse hoofdstad Buenas
Aires een grote mars van de
'dwaze moeders van El Sal
vador'. Dat er niet zoveel
nieuws meer doorkomt in de
wereld, is niet toevallig. De
Verenigde Staten willen de
indruk geven dat ze het met
Duarte gered hebben. Aarts
bisschop Rivere y Damas
kreeg tijdens een recent be
zoek aan de 'bevrijde' pro
vincie Chalatenango een
bombardement te verduren.
Hij heeft dat aangeklaagd,
maar de Amerikaanse am
bassade ontkende gewoon
weg dat er gebombardeerd
werd. Duarte probeert ook de
indruk te wekken dat het
sinds zijn machtsovername
beter gaat met de mensen
rechten in het land. Maar hoe
meer demonstraties er zijn,
hoe sterker de volksbewe
ging zich manifesteert, hoe
meer mensen er weer ver
moord worden of gewoon
verdwijnen."
Roger Ponseele maakt op
dit moment, vergezeld door
Alejandro Ortiz een toernee
door West-Europa om solida
riteit te werven voor het volk
van El Salvador. Zonder in
ternationale solidariteit zal
El Salvador niet uit de put
komen, meent hij. Op don
derdag 27 maart (Witte Don
derdag) zal hij op uitnodiging
van het Diocesaan Missiese
cretariaat Breda in de Nobe
laer in Etten-Leur vertellen
over de toestand in El Salva
dor in het algemeen en de
kerkelijke verhoudingen in
het bijzonder. Daarnaast is
hij de belangrijkste gast op
de officiële landelijke Rome-
ro-herdenking op 29 maart
(Paaszaterdag) in de Mozes
Aaronkerk in Amsterdam.
In 1970 vertrok Roger Pon
seele naar El Salvador. Hij
werkte de eerste tien jaar na
bij de hoofdstad San Salva
dor aan de vorming van
christelijke basisgroepen.
„Christen-zijn betekent voor
onze mensen zich op sociaal,
maar vooral politiek vlak en
gageren. Dat is in een land
als El Salvador echter ge
vaarlijk. Van onze 20 basis
gemeenschappen van 6000 a
7000 leden rond zijn meer dan
600 leden vermoord of ver
dwenen; ruim 10% dus".al
dus Ponseele. Zijn Salvado
raanse collega Octavio Ortiz
werd met vier jongens in 1979
gedood door het leger dat het
vormingscentrum binnen
viel. Ponseele werd stelsel
matig telefonisch met de
dood bedreigd. Hij sliep niet
meer thuis en dat redde hem
het leven, want in 1980 werd
zijn huis op een nacht opge
blazen. Twee collega's beslo
ten het land te verlaten, Pon
seele besloot naar het „be
vrijde" Morazên te gaan om
er pastoraal werk te gaan
doen onder de burgerbevol
king én de guerrilla's. „Leven
in bevrijd gebied betekent je
wennen aan de dood. Van
daag zit je nog met een
vriend aan tafel en morgen
word je verteld dat hij is ge
sneuveld."
„Vanuit Morazan kan ik
niet anders zeggen dan dat
het de Verenigde Staten zijn
die met bommen, vliegtuigen,
dollars en adviseurs de legi
tieme aspiraties van ons volk
frustreren", zegt Roger Pon
seele op zeker moment. De
lange arm van Washington
heerst ook in El Salvador.
President Duarte wordt ge
zien als slechts de uitvoerder
van de bevelen van Reagan.
Vorig jaar ging Duarte vier
keer naar Washington voor
uitgebreide consultaties met
Reagan. Waarop mikt Wash
ington in El Salvador
Volgens deskundige waar
nemers buiten het land is er
in El Salvador momenteel
sprake van een impasse in de
meer dan vijf jaar durende
burgeroorlog. Noch het leger
met al zijn Amerikaanse
hulp noch het verzetsfront
FMLN is in staat een mili
taire overwinning te behalen.
Het leger beheerst de steden,
het verzet zeer grote delen
van het platteland. De gewij
zigde taktiek van het verzet
-korte, snelle aanvallene en
weer wegwezen- heeft vol
gens getuige Ponseele in
zoverre succes dat het verzet
veel minder gewonden krijgt.
De bombardementen, die be
doeld zijn om de burgerbe
volking, zonder wie het ver
zet niet kan bestaan, zoveel
angst aan te jagen dat men
uit „bevrijd" gebied weg
trekt, falen daarin tot nu toe
volledig.
President Duarte heeft
niet de macht om hervormin
gen door te voeren in het
land. Van de dialoog tussen
het Duarte-regime en het
verzet, eind 1984 met zoveel
tamtam begonnen, is het hele
jaar 1985 niets meer verno
men; het zou ook nooit de be
doeling zijn geweest van de
VS dat hij echt op gang
kwam. Dit heeft Duarte zeer
onlangs ongewild nog eens
bevestigd met zijn voorstel
om hervatting van zijn dia
loog met het Salvadoreans
verzet afhankelijk te stellen
van onderhandelingen tussen
het Sandinistisch bewind van
Nicaragua en de Contra's
volgens het principe 'eerst
gij, dan pas ik'.
De VS hebben voor Duarte
en zijn christen-democraten
geen poltiek alternatief. Wat
is dan nog het perspectief
Jean Carrière, als politico
loog gespecialiseerd in Mid
den-Amerika, meent dat het J|
beleid van Washington er
voorlopig alleen maar op ge-
richt is om de bestaande im
passe, ook de militaire, te la
ten voortbestaan bij gebrek
aan elk aanvaardbaar alter
natief. De verdrijving van
het Sandinistsich bewind in
Nicaragua gaat voor. Als dat
verjaagd is, verliest ook het
verzet in El Salvador alle
•wind uit de zeilen. Tot zolang
moet de status quo in El Sal
vador gehandhaafd blijven,
want iets anders zit er voor
lopig niet in.
Roger Ponseele signaleert
echter andere ontwikkelin
gen die een beter perspectiel
lijken te bieden. De vijf orga
nisaties die samen het
FMLN-verzetsfront vormen,
zijn onlangs daadwerkelijk
samengegaan in één politiek-
militaire partij. De dialoog
met aartsbisschop Rivera y
Damas, die werkelijk neu
traal is, als gangmaker, heeft
toch iets in beweging ge
bracht. De massabeweging,
die weer sterker wordt in de
hoofdstad, is ook belangrijk.
En het staat nu als een
boven water dat er voor dt|
burgeroorlog geen alterna
tief is zonder dat het volks
front daarin deelneemt. Een
internationale stroming als
tegenwicht tegen het Ameri-j
kaanse Midden-Amerikabe-
leid kan echter niet gemist
worden. Daarom trekt een
Vlaamse priester nu door!
Europa om dat aan gewone j
mensen duidelijk te maken,
«OTTERDAM (ANP)
I staatssecretaris Van Zeil van
[Economische Zaken komt bin-
Inenkort met een vestigingsre-
I geling voor cafetaria's, brood-
lieszaken, coffeeshops, restau
rants, kantines en pensionbe-
grijven. Bestaande vestigings
regelingen voor restaurantbe
drijven en ijsbereiders/ijssa-
llons zullen in de nieuwe wor
sen opgenomen.
Qe staatssecretaris heeft dit
I dinsdag bekendgemaakt tij-
|dens de jaarvergadering van
Ide ijs-, frituur- en cafetaria
branche (IJsfrica) in Rotter
dam. Hij zal in de nieuwe re
geling een uitzondering ma-
ken vooi
perkte
portie bi
fé") en
zen, schc
nes en zi
ling is
overleg r
welzijn,
cultuur t
rij. Zij g;
binnen e
Miss
ITRECHT (ANP) - De streekt
studeren momenteel de mogelil
:iale lage weekendtarieven, oj
•ief voor de stille uren op de
'ogen.
Dat heeft het bestuur van de ESl
ingsverband van de streekvervoe]
rtrecht bekend gemaakt.
De ESO reageerde daarmee
)p de suggestie die directeur
ienzema van busbedrijf Cen-
raal Nederland vorige week
leed, de buskaartjes goedko-
>r te maken nu de benzine-
jrijzen dalen. „Als wij het
jver tariefsverlagingen heb-
:n denken wij eerder aan het
timuleren van het reizigers
verkeer in stille tijden dan aan
algehele tariefsverlaging
lie de spitsuren mogelijk nog
tukker zou maken. Door de
lussen 's zomers, in het week-
[inde en op de stille uren over
lag beter te vullen ontstaan
luwelijks extra kosten. Bij
leer reizigers in de spitsuren
>u dat wel gebeuren, doordat
te dan meer bussen moeten
letten", aldus tarievendes-
tndige R. van der Zijl van de
(Eerdere artikelen in deze s
rie verschenen op 15 en li|
maart)
SO.
Overigens hebben de busbe-
|rijven nog niets gemerkt van
n geringer reizigersaanbod,
idat door de lage benzine-
jrijzen meer mensen de auto
Door lan Black
Een jonge Israëlische
historicus heeft korte
metten gemaakt met de
traditionele zionistische
uitleg over het ontstaan
van het Palestijnse
vluchtelingenprobleem.
Uit een door hem gevon
den document uit 1948
blijkt dat de grote Pales
tijnse uittocht van dat
j aar grotendeels (voor
zeventig procent) voort
vloeide uit joodse mili
taire acties.
Tussen 29 november 1947 -
de datum dat de Algemene
Vergadering van de VN een
verdelingsplan voor Pales
tina accepteerde - en 1 juni
1948 vluchtten er ongeveer
400.000 Palestijnen uit Israël.
Volgens het document, een
geheim rapport van de Israë
lische militaire inlichtinge-
dienst van 30 juni 1948, ge
beurde dat tegen de wens in
van de Palestijnse leiders en
de Arabische buurlanden.
Het officiële standpunt
van Israël is echter dat de
Palestij nen van hun eigen
leiders en andere Arabische
staten de opdracht kregen uit
Israël te vertrekken om de
daaropvolgende invasie te
rechtvaardigen en de weg
daarvoor vrij te maken. Het
rapport uit 1948, dat een ge
detailleerde analyse van de
oorzaken van de Palestijnse
uittocht geeft, rept niet van
een dergelijke opdracht aan
het Palestijnse volk.
Dr. Benny Morris, de his
toricus die dit controversiële
document in een privé-ar-
chief vond, is van plan zijn
conclusies volgend jaar in
boekvorm te publiceren. Zijn
voorlopige bevindingen heb
ben nu al de woede opgewekt
van andere Israëlische we
tenschappers en het Israëli
sche publiek. De telefoon
dienst van de Israëlische
staatstelevisie werd deze
week overspoeld met klach
ten van kijkers, nadat Morris
in een praatprogramma over
zijn werk had gesproken.
Morris gelooft dat het tra
ditionele verhaal over Arabi
sche radio-uitzendingen
waarin de Palestijnen door
hun leiders gevraagd of op
gedragen werden hun huizen
te verlaten, op een misver
stand berust en door de jaren
heen is uitgroeid tot een goed
van pas komende mythe, die
als basis diende voor de la
tere Israëlische propaganda.
De Israëlische inlichtin
gendienst heeft weliswaar
Arabische uitzendingen af
geluisterd, maar daarin werd
de situatie in het land be
schreven. Vooral na de mas
samoord in april 1948 op 250
Palestijnen in het dorpje
Deir Yassin, in de buurt van
Jeruzalem, waren er veel
Arabische uitzendingen, be
doeld om wraakacties tegen
de joden aan te moedigen. De
uitzendingen hadden in feite
een averechts effect, ornaat
ze het moreel van de Pales
tijnen ondermijnden.
Het document vermeldt
dat 15 van het joodse mili
taire aandeei in de uittocht
van de Palestijnen voor reke
ning kwam van dissidente
joodse terroristische organi
saties zoals de ondergrondse
Irgun-beweging - verant
woordelijk voor Deir Yassin
- en de Stern organisatie. De
Hagana-beweging (begonnen
als een clandestiene verdedi
gingsorganisatie) en het
nieuwe Israëlische leger wa
ren verantwoordelijk voor de
resterende 55 Andere his
torici die 'deze periode heb
ben bestudeerd, zijn van me
ning dat één rapport niet de
basis kan vormen voor een
radicaal nieuwe interpretatie
van de gebeurtenissen in
1948. Morris zegt echter dat
het document slechts een van
de vele duizenden rapporten
uit die tijd is die hij de afge
lopen jaren heeft bestudeerd
en dat hij nog ander, niet ge
publiceerd bewijsmateraal
heeft, dat met de inhoud van
dit rapport overeenstemt.
„Veertig jaar nonsens
heeft het beoordelingsver
mogen van de mensen ver
wrongen", aldus Morris. Hij
reageert berustend op de on
vermijdelijke controversie
die dit uiterst delicate onder
werp met zich meebrengt.
„Het Palestijnse probleem
vormt de kern van het con
flict in het Midden-Oosten en
de vraag hoe dit probleem
ontstond, ligt daar weer aan
ten grondslag. Men kan die
vraag op twee manieren be
antwoorden - en dan komt
men uit bij een van de twee
interpretaties van het zionis
me. Dat is de reden waarom
het onderwerp van de Pales
tijnse uittocht zo gevoelig
ligt."
„Wanneer je de Arabische
versie accepteert, dan zeg je
dat het zionisme een samen
zwering was om het Pales
tijnse volk uit hun land te
verdrijven. Zijn de joden niet
verantwoordelijk voor dt
Palestijnse uittocht, dan ko
men ze zonder smet of blaam
uit de oorlog naar voren
Maar wanneer ze dat wel|
zijn, dan heeft dat zijn weer
slag op de hele Israëlisch
onderneming."
Het rapport van de inlich
tingendienst ondermijnt vool
een groot gedeelte de official
Israëlische geschiedsctoij-l
ving over deze belangrijkef
periode. Het is echter
bevestiging van het traditio I
nele Arabische standpunt datl
de joden - met voorbedacht
rade en op een gecentrali
seerde en systematische rot-J
nier - een campagne organi
seerde die de grootschalig
verbanning van de oorspron
kelijke Palestijnse bevoMl
tot doel had. Dat was natuii'j
lijk wel min of meer het uil-
eindelijke resultaat en «I
wereld wordt nog dageliji
geconfronteerd met met
gevolgen daarvan.
COPYRIGHT THE GlMSj
DIAN
|EN HELDER (ANP) - De
ekactie die maandagavond
de Noordzee, ongeveer 25
lometer ten westen van Den
elder is gehouden naar een
pogelijk in moeilijkheden
erk'-rend Nederlands schip,
i vlak na één uur in de nacht
In maandag op dinsdag ge-
ept. Het noodbericht bleek
oefenbericht te zijn van
fn radioschool in Harder-
pjk. Dat heeft Scheveningen-
jadio meegedeeld.
[Een geschrokken radio-in-
Tucteur liet Scheveningen-
iio kort na middernacht
«en dat hij zijn leerlingen
Tens een cursus marifoon-
ïiening opdracht had gege-
rn e®n fictief noodbericht uit
[zenden op een daarvoor niet
■stemd zogenoemd stil mari-
onkanaal. Men was onthutst
r u Inricht de Noordzee
bereikt en daar een red-
few^ctie °P gang had ge
jacht, aldus een woordvoer-
f van Scheveningen-Radio.
zouden
dag.
De ESd
dag een
kaarten,
merzwerl
busbedrij
in juni,
creanten
Op zo'n 1
reizigers I
perkt 'bu
laag tariq
Met
waarin oi
kanten v|
worden
streekverl
de komeij
dat 'het i
de bus zijl
en drie|
krijgen,
wenste cd
Reizigers!
willen
langer
aan te sch
dus vicel
meulen v|
gevallen
'Mag het
De inc|
nu weer F
krijgen eJ
verdwijn]
strippenk
reizigers I
niet(regel
aanschaf
te rechtva
het eerstl
van de
kaart in li
ven belal
aanbreng)
timent.
een vrij sfl
beren nu
komen
onze reizij
Zijl.
De Amsti
vorige we
werking i
van Den 1
amfetamil
Den Hasj
mannen
schaal
verhandel
bezighielq
Daarbij
zes kilo v]
genomen.]
voerder
politie c
Door Engelien Beker
De rechtbank Maas
tricht wil, naar verluidt,
nog voor de zomerva
kantie een punt zetten
achter de 'ABP-affaire',
die duidelijk heeft ge
maakt dat het goed
meeëten is uit de rijk ge
vulde ruif van een be
legd vermogen van 117
miljard, waaraan ruim 1
miljoen Nederlandse
verzekerden hebben bij
gedragen. Het Algemeen
Burgerlijk Pensioen
fonds in Heerlen zal nog
jaren nodig hebben om
zijn naam van de 'affai
re' los te weken.
Hoewel uit de spaarzame
mededelingen van het Maas
trichtse Openbaar Ministerie
valt op te maken dat mr. drs.
A. Masson en zijn vriend ir. J.
van Zon de spil zijn van de
'affaire' zijn, kan niet wor
den uitgevlakt dat het twee
tal nogal wat 'meeëters'
vond. Pas nog werden vier
(oud) medewerkers gearres
teerd en eerder warén 18
aanhoudingen bekend ge
worden evenals tientallen
huiszoekingen bij diverse
bouwbedrijven, waaronder
ABP-huisaannemer Muwi in
Beek, de Hollandsche Beton
Groep in Den Haag en aan
nemersbedrijf Kruithof in
Rotterdam.
Op de meest opzienba
rende rechtszitting tot nu toe
in deze zaak, die van 15 no
vember j.l„ onderstreepte of
ficier van justitie mr. H.
Laumen zijn betoog met een
aardig rekensommetje. Ge
middeld genieten de ruim 1
miljoen Nederlanders, die bij
het ABP zijn verzekerd, 13
jaar van hun 'oudedag'. Dat
kost het pensioenfonds per
verzekerde 351.000. Bij de
twee mannen om wie de
Maastrichtse justitie nu al
vanaf juli 1983 in kleiner
wordende cirkels ronddraait,
gaat het om respectievelijk
1,2 en 1,3 miljoen.
De wortels van de fraude
moeten worden gezocht in
het begin van de jaren zeven
tig. In 1974 ving Justitie al
eens bot toen er verdenkin
gen waren dat Masson als
hoofd Onroerend Goed bij
het ABP bij het gunnen van
bouwprojecten het bedrijf
Intervam zou hebben be
voordeeld. Intervam was een
dochter van de Hollandsche
Beton Groep, Van Zon was de
directeur, die tevens in de
raad van bestuur van de
HBG zat.
Justitie achterhaalde toen
niet waarmee Laumen op 15
november, dankzij medewer
king van Luxemburgse en
Liechtensteinse autoriteiten,
wel op de proppen kwam, na
melijk dat er geld (in ieder
geval een keer een bedrag
van 140.000) afkomstig van
Intervam op een Luxem
burgse bankrekening van
Masson's firma De Heem BV
was overgemaakt.
In Liechtenstein vond Jus
titie een bedrijf Hamez-An-
stalt, dat de aandelen van De
Heem BV zou hebben over
genomen, toen de grond on
der Masson's voeten wat te
heet werd. Een reconstructie
van de geldstroom laat zien
dat op deze bankrekening
van 1975 tot 1978 voor bijna
een miljoen gulden is bin
nengekomen, afkomstig van
Intervam en dat Masson daar
in ieder geval ƒ770.000 van
heeft opgenomen.
Het justitiële onderzoek
van '74 bezorgde Masson een
waarschuwing van zijn toen
malige baas Wiarda, maar
dat was alles. In mei 1982
werd hij benoemd tot direc
teur Beleggingen. Ruim een
jaar later begon een eerste
onderzoek naar het straf
rechtelijk feilen van de di
recteur en op 10 mei 1984
werd hij gearresteerd.
Het moeilijkste onderdeel
voor Justitie is om te bewij
zen dat de voormalige beleg
gingen-directeur als ambte
naar steekpenningen heeft
aangenomen en dat een deel
daarvan zou zijn verkregen
op grond van valse rekenin
gen en nep-activiteiten.
Daarbij moet Masson nauw
hebben samengewerkt met
de bemiddelaar ir J. van Zon,
die in 1977 bij de Hollandsche
Beton Groep werd ontslagen
na dubieuze grond-transac-
A. Masson.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
ties in Zuid-Spanje.
Van Zon bemiddelde
sindsdien tussen bouwer en
koper, een bekende figuur in
de bouwwereld, waarvan wel
eens gezegd wordt dat-ie van
steekpenningen aan elkaar
hangt. Als zodanig stond hij
bijvoorbeeld op de loonlijst
van het bouwbedrijf Nelissen
in Haarlem, dat geld over
maakte naar de firma Yan-
wood op het Britse Kanaalei
land Jersey. Van Zon was
ook op part-time-basis door
de provincie Limburg aange
nomen als bouw-coördinator
voor het nieuwe provincie
huis, dat ook weer gebouwd
is door een combinatie van
Wilma en Nelissen.
Net als Yanwood is er ook
Wilford, dat in een door Jus
titie afgeluisterd telefoonge
sprek tussen Masson en John
Vibert op Jersey door de eer
ste 'my company' werd êe|
noemd. Jersey is lange tijdr
'bottle-neck' geweest in
justitiële onderzoek,
voor de firma YanW
maar voor Wilford. Justitl
onderzoekt nog steeds hoef]
geldstroom via Wilford
verlopen en hoopt daarovi
nu heel binnenkort Vit"
aan de tand te kunnen v#
len. Anders dan Van
heeft Masson zich tot
laatste toe verzet tegen
verhoor. Pas deze msa
werd bekend dat hij zijn1
zet -onder bepaalde vo
waarden - zal opgeven
die tijd zag Masson zich'
ter niet bepaald gedy2'
boomd door de autorit^
van het eiland, die vreeit
pottekijkers in hun M»
ting-paradijs het liefst
ten de deur houden.
Justitie onderzoekt in
taal negen bouw-proj«"
waarbij op kosten van de
derlandse pensioenbetale
ambtenaar voor milt02"
aan diverse strijkstokke'J
blijven hangen. Een
kend voorbeeld is de on
rend goed-roulette rond
Weena-gebouw in Bot'
dam, waarbij in één dagri
miljoen onder de tafel yj
verdiend. Van het P®'
Pensioenfonds ging het'
tereenvolgens naar make
Hemmes Vastgoed, de Ay]
bank en het ABP, dat
miljoen betaalde.
lanufhw/i;
i de gemeenteraadsverkiezingen van val
>d v0Cü de Karr,erverkiezingen van 21
lét ,-9 zou bet weliswaar uitsluiten]
iar Hoi p°htieke Partijen op plaatselijk
Oren^, ande"jke politiek heeft zich zo ind
teinnon3!1 e da9 vereenzelvigd, dat d]
fiiri S tevens beschouwd kunnen worda
lovap Parlementsverkiezingen. Aan]
re kono(a??V0nd zullen Lubbers, Den Uylf
fctiek ff n in de komende dagen de d«
Ibeapo h egie bePalen, die hun op 21
bezp s,embusoverwinnning moet opl
kiP7orormen9'n9 van Plaatselijke en land
Jts pp? "leen moeiliik parket. Van her]
atsekfJ! ult?.Praak verwacht over het reil
>h 7liJ?e Politiek maar het oordeel daaroi
ieid ?P de tendspolitiek. De alom gepit
hten daarmee "iet gediend. Mondige
■i' m an Qezonde democratische verb
j,j,v]09e" zich daardoor echter niet vi
jra rnnpir T at de keuze van het rood ,e 1
,r de r?p1kIS' behoren zij niet thuis te bil
ue stembus te trekken.
on7p ,'ezen is hun zaak; als ze maar ki
stemhi 12» vn'e verkiezingen al zo lang
ihtino wÜ?lnLet meer door iedereen als ei
is Het beschouwd. En toch is hel
n De I e dee'van de wereldbevolki
Iheid dipTocratieën ziJn een minderheid
minopnYÜ? b,n"enuit door verloederi
lr werpirih 9d wordt en van buitenaj
s. eidheerschappij streven, en door i
'teiet 'vonr^eu van ie stemrecht beteken]
'van bptrpu 'n een vriiland te wonen!
'tsbestei »kenheid bij een instemming nl
'nen afip7p het opkomstpercentage
•zen hoe het daarmee in Nederlar]
