Meer afstand van actie-model in kerk
'Vrouwen economisch steeds afhankelijker'
BEZWAREN VAN FNV, CNV EN PvdA; CDA TWIJFELT NOG
Volksverhuizing in Abcoude
Ambtenaren dreigen
nieuw kabinet op
voorhand met acties
I )ere|ycl
Niet zeuren
BLUYSSEN OPENT DRUK BEZOCHTE WERKDAG IN TILBURG
WOENSDAG 12 MAART 1986
■BINNENLAND1
A
HOOGLERAAR:
Kamermotie
speeltuig
geen wapen
Deel treinen
rijdt met
gevaarlijke
condensatoren
DEN HAAG - De landelijke, zwaardere regels
voor strafkortingen op uitkeringen van werk
lozen die staatssecretaris De Graaf (Sociale
Zaken) de gemeenten wil opleggen, stuiten op
bezwaren bij FNV en CNV en bij de Kamer
fractie van de PvdA.
DE STEM COMMENTAAR
Kamer vraagt
duidelijkheid
over afspraak
euthanasie
Opheffen van
vrijwillige
verzekering
in de knel
CFO: GELIJKWAARDIGE PARTNER
IKV-bestuurï
schrijfactie
Woensdrecht
Bouterse mag
soepel worden
behandeld
i/ 15
T28 PAGINA 3
or de so-
feven mo-
vijsaan-
terecht
opsteken
aald door
VRR de
in, is voor
pr catego
ry fel er-
den kunt
If tien op
en dat het
chnische
lit van die
kg en vak-
riog geloof
fcroom van
fijkvormig
voor hun
erste drié
fen ze toch
j basis van
Kaatschap-
(md dat de
heden te
ciaal wil
de basis
van het
kwaliteits
ei ting by-
dus? Die
|>cholenge-
ovenbouw
I zijn dood
I alleen tot
laatschap-
Irk in het
(bo-mavo-
elfde geldt
ien de be-
plen ook al
pels op de
een eigen
om te stel-
ol' nu ge-
Iscussiëren,
En dat de
loorwaarde
pipiële wil-
eneraal' is,
lis als 'oud
pp het leger
Jraal Fabian
(stafchef op-
erhand van
Enrile dat
iter' in 1982
I hem te ver
kou hy zich
]bben gedis-
I kleine groep
en die de
It in het lahd
(et oog begon
bondgenoot
Ramos, nu
voorzichtige
ervormingen
pcht. Enrile
machtige
beschuldigd
toen hy een
kend beeld
snel toene-
|de opstand,
van defensie
ledeerd naar
handaal rond
liigno Aquino,
pn de huidige
verd voor de
en uiteinde-
len, maar de
le werd niet
innende laat-
het bewind
en Enrile ta-
ir in de open-
ntving de ab-
iriester en zei
as te sterven,
luide toejui-
zich met zyn
verschanste,
eelde, en de
cht" de kans
bezetten,
was daarmee
tgewist. Het
le is nog niet
is niet het
dat boven het
ire hoofd van
nieuwe rege-
miljard, ver-
de dollarkoers,
s vinden, maar
iljard voor het
de voorraden,
niyard op een
ƒ53 miyard.
mdbouwminis-
nigszins onder
;n gesteld van-
zoek voorlopig
gen te nemen
:n, krijgen dat
bord met de
pdracht: „Los
Die opdracht is
te voeren zon-
amatische din-
in het land-
Iet is dus zon-
eiyk dat er zich
varingen voor
issen de land-
s en hun colle
inciën, waarby
moeilij kheden
jrhevigde mate
het jaar terug-
om dat er geld
;ou komen voor
s in ieder geval
ïge tyd vervlo-
dEN HAAG (ANP) - Een
uitspraak (motie) van de
Tweede Kamer heeft
minder grote betekenis
dan in het algemeen
wordt aangenomen. Dat
schryft prof. mr.J. Prins,
hoogleraar staatsrecht in
Amsterdam
„e Amsterdamse
hoogleraar meent dat
met het aanvaarden van
een motie de Kamer in
het algemeen slechts
haar mening geeft, die
politiek van belang kan
zijn, maar als zodanig
geen bindend karakter
heeft.
Het functioneren van
de motie komt in het al
gemeen gesproken veel
meer tegemoet aan de
wensen van de vertegen
woordigers dan aan de
eisen die het regeren
stelt. Hy noemt moties
dan ook 'meer geschikt
als speeltuig voor het po
litieke spel dan voor een
nauwkeurig afgemeten
bijdrage aan het rege
ringsbeleid'.
Prins schryft het ge
voel van teleurstelling
over het functioneren
van het parlement mede
toe aan te hoge verwach
tingen over de politieke
bestuurbaarheid van de
samenleving.
'De politiek heeft er
zelf aan meegewerkt de
illusie te wekken meer
vraagstukken te kunnen
oplossen en meer verlan
gens te kunnen bevredi
gen dan de werkeiykheid
toestaat'.
Van een onzer verslaggevers
MAASTRICHT - In Neder
land rijden 58 locomotieven en
226 intercityrijtuigen die zijn
ïitgerust met PCB-houdende
condensatoren. De condensa
toren, die de stof polychloorbi-
fenyl (PCB's) bevatten, zijn
gevaarlijk omdat bij verhit
ting het uiterst giftige dioxine
kan ontsnappen.
In België deed zich eind ja
nuari een ongeluk voor met
een PCB-condensator. Daarbij
zou een machinist in aanra-
ting zyn geweest met dioxine-
gas. In ons land is begin jaren
tachtig al een soortgeiyk geval
[gemeld.
Het gaat om de 58 locs van
de 1600-serie en alle 226
lieuwe intercity rij tuigen
(ICR's). De condensatoren
staan in de hoogspannings-
uimte van de ry tuigen. De NS
oeken naar een vervanger,
naar die is tot op heden nog
niet gevonden.
Van onze Haagse redactie VROUWENPLATFORM OVER NIEUW SOCIAAL STELSEL:
DEN HAAG - Vrouwen wor
den door de uitvoering van de
wetsvoorstellen Stelselherzie
ning Sociale Zekerheid finan-
ciëel nog afhankelijker dan ze
nu al zijn. Het kabinet gaat er
gemakshalve steeds sneller
van uit dat vrouwen met een
uitkering getrouwd zijn of sa
menwonen, en dus met nog
minder geld rond kunnen ko
men.
Dat zegt het Breed Platform
Vrouwen Voor Economische
Zelfstandigheid in een reactie
op de herziening van het stel
sel van sociale zekerheid. Het
platform presenteerde haar
commentaar gisteren aan me
vrouw J. Kraayeveld-Wou-
ters, voorzitster van de vaste
Kamercommissie voor Sociale
Zaken en Werkgelegenheid.
Mevrouw C. de Bakker van
het platform, waarin veertig
vrouwenorganisaties verenigd
zyn, zei het somber in te zien
voor de economische onafhan-
keiykheid van vrouwen.
„Vrouwen verliezen steeds
sneller het recht op een uitke
ring", zei ze. „De overheid ver
zint vaak gewoon een partner
voor gescheiden of alleen
staande vrouwen, zodat er een
zogenaamde economische een
heid ontstaat en de vrouwen
financieel afhankeiyk wor
den".
Ook samenwonenden en
mensen die toevallig by elkaar
in hetzelfde huis wonen, be
schouwt de overheid volgens
het platform steeds sneller als
partners. Hierdoor komen
vooral vrouwen en jongeren in
de by stand terecht waardoor
ze hun financiële onafhanke-
ïykheid verliezen. Mevrouw
Bakker sprak van een falend
kabinetsbeleid, dat de econo
mische onafhankeiykheid van
vrouwen belemmert. Het ka
binet neemt het gezin als
norm, terwijl het individu uit
gangspunt moet zqn van het
beleid, aldus het platform.
Mevrouw Kraayeveld-
Wouters (CDA) en mevrouw J.
van Nieuwenhoven (PvdA)
van de Kamercommissie voor
Sociale Zaken en Werkgele
genheid namen het rapport,
met de titel 'Van vrouwen en
de dingen die aan haar voor
bijgaan', gisteren zelf in ont
vangst. Terwyl als sociale re
chercheurs verklede vrouwen
alternatieve vragenlijsten
over de bystandsuitkering
uitdeelden, sprak Kraayeveld
van een weerbarstige materie
en een complex probleem.
„Wy kunnen niet garande
ren dat iedereen een uitkering
krijgt die zo hoog is, dat hy of
zij er van kan leven" zei ze.
„Dat zouden wij ook wel wil
len maar het is financieel nu
eenmaal niet haalbaar."
Het vrouwenplatform wil
op 3 april een landelijke mani
festatie houden tegen de stel
selherziening.
Strafkorting valt slecht
Het CDA wil zich eerst nog be
raden eer met een defintief
standpunt te komen over de
kortingen-notitie. WD-ka-
merlid N ij huis vindt dat ook
de uitkeringen op bystandsni-
veau door sancties moeten
kunnen worden getroffen: „De
consequenties zyn van te vo
ren bekend".
Van on.ze Haagse redactie
Het CDA is terughoudend en heeft nog twijfels over
de noodzaak ook te korten op zeer minimale uitkerin
gen, de VVD is tevreden over De Graafs voorstellen.
De notitie van staatssecre- de gemeenteiyke overheid,
taris De Graaf is in de ogen
van de CNV te star. Volgens
een zegsman van de christe-
ïyke vakcentrale krijgen ge
meenten met de regels van De
Graaf nauweiyks de kans om
rekening te houden met indi
viduele omstandigheden -van
de uitkeringsgerechtigde. De
FNV vindt de voorgestelde
strafmaatregelen veel te
zwaar. „Deze nota getuigt op
nieuw van de al te grote nei
ging van de staatssecretaris de
werklozen achter de vodden te
zitten".
De Graaf stelt in zqn notitie
voor dat de gemeenten onder
scheid gaan maken tussen
'licht', 'middel-' en 'zwaar ver
wijtbaar gedrag'. De kortin
gen (die drie maanden lang
duren) op de uitkering lopen
dan uiteen van vijftig tot
tweehonderd gulden per
maand. Totnogtoe hanteren de
gemeenten verschillende
maatstaven by het opleggen
van sancties.
Lichte overtredingen zyn in
de visie van de staatssecreta
ris het niet tydig inschrijven
by het arbeidsbureau of het
niet tydig verlengen van de
inschrijving. Onder de mid
den-categorie vallen onvol
doende solliciteren en het niet
ingaan op oproepen. Zware
overtredingen zyn ontslag
door eigen toedoen, het weige
ren van passende arbeid of het
niet meewerken aan passende
scholing.
De PvdA beschouwt de noti
tie van de staatssecretaris als
een felle en onterechte kritiek
op het beleid van de gemeen
ten; het kabinet geeft er met
de voorstellen blijk van geen
vertrouwen te hebben in de
gewetensvolle werkwijze van
Vooral in het zuiden van het land spelen plaatselijke lijsten bij ge
meenteraadsverkiezingen nog steeds een rol van betekenis. Die
lokale partijtjes staan dikwijls dicht bij de burgers. Zij hebben
hechte banden met het verenigingsleven en neringdoenden en
vervullen een soort van makelaarsrol tussen een publiek, dat
moeilijk de weg kan vinden in ingewikkelde ambtelijke voorschrif
ten en het stadhuis. Een nuttige functie dus.
Landelijke partijen denken daar anders over. Voor hen zijn
plaatselijke lijsten irritante concurrenten, die de uitbouw van een
CDA, PvdA, WD etc. op plaatselijk niveau in de weg staan. De
vorige week kregen ze daarom een veeg uit de pan van CDA-
staatssecretaris Brokx; eergisteren haalde nummer twee van de
"vdA, oud-FNV-voorzitter Kok, in Oosterhout hard naar hen uit.
Kok betoogde zo ongeveer dat bij gemeenteraadsverkiezingen
slechts die stemmen tellen, die uitgebracht worden op vertegen
woordigers van landelijke partijen. Alleen die partijen kunnen op
provinciaal en landelijk niveau een vuist maken, aldus de socialis
atie kroonprins. Hij riep zijn gehoor daarom op om de lokale
Pisten op 19 maart a.s. een 'beslissende tik' toe te brengen.
vooral bij de PvdA is de ergernis over het fenomeen van de
plaatselijke lijsten wel te plaatsen. De sociaal-democraten reke-
m h 0r 0p'dat 1986 het 'aar za' z'in van hun de,initieve doorbraak
in het zuiden. Die doorbraak komt er niet bij de gemeenteraads
verkiezingen, als de kiezer de politiek op plaatselijk niveau be
langrijker vindt dan de nationale doelstellingen van de landelijke
Partijen Daarom wordt - ook door de andere grote kanonnen
jvan de landspolitiek - de belangenbehartiging van de lokale de
mocratie ondergeschikt gemaakt aan hun ambities in Den Haag.
uat is niet correct. Een krachtig, voortvarend lokaal bestuur is
na (we2enl'ike betekenis voor een goed leef-, woon- en werkkli
maat in de gemeenten. Daarom gaat het niet aan om, zoals nu
eer gebeurt, de gemeenteraadsverkiezingen alleen maar te be-
vanoVen als een 9enerale repetitie voor de Kamerverkiezingen
Wo me' a s Gemeenteraadsverkiezingen behoren in hun
daal waarden gelaten te worden. Dat geldt eveneens voor de
sph v mende Partiien- Plaatselijke lijsten, die voortreffelijke men-
kandidaat stellen - het gaat tenslotte om de kwaliteit van de
staart,!1 ieerden hebt)en daarom, wat ons betreft, bij gemeente-
Wn,, in9en recht °P dezelfde behandeling als lokale verte-
Ma?°!d'9ers van landelijke partijen,
har ri unnen 'aatstgenoemden via hun partijgenoten in de Ka-
er urt H-n'et rneer t3ereiken? ln theorie wel. De praktijk wijst ech-
Iflen dS ^amerfracties zo overspoeld worden door smeekbe-
nai van Partijgenoten op lokaal en provinciaal niveau, dat ze
aan pp toekoarien aan het lezen van alle stukken, laat staan
mepntoï yeran,woorde prioriteitstelling op het gebied van het ge
ren Fp jen re9ionale beleid. Kok, Brokx etc. moeten niet zeu-
hele oi P ?,seliike lijst, waarop mensen staan, die voor de ge-
Pen vod h ke gemeenschap verdienstelijk werk verrichten, is
Bezetiiri p d van 9emeenschapszin, iets om zuinig op te zijn in
Pe b tn de eventuele non-valeurs? Die behoren nergens aan
DEN HAAG - Premier Lub
bers en de WD-fractievoor-
zitter Nijpels zullen vandaag
moeten duidelijk maken wat
de afspraak tussen hen beiden
voorstelt om na de verkiezin
gen voor de Tweede Kamer
alsnog een euthanasie-wet te
maken als deze coalitie dan
weer regeert.
Vanmiddag zal de kamer
een ordedebat houden waarin
beslist wordt op welke wyze
het initiatief van D66 en de
'proeve' van het kabinet zullen
worden afgehandeld. De ver
wachting is dat WD-woord-
voerder Dees dan ook zal vra
gen om zowel het initiatief als
de 'proeve' voor nader advies
naar de Raad van State te stu
ren. Daarmee is het onder
werp tot na de verkiezingen
uit het vizier van de politieke
discussie gekomen.
Het kernpunt van de discus
sie van vandaag zal worden
wat de waarde is van de af
spraak tussen Nypels en Lub
bers om samen na de verkie
zingen aan wetgeving op het
terrein van de euthanasie te
werken. In de CDA-fractie
viel gisteren te beluisteren dat
men zich niet gebonden acht
aan afspraken tussen fractie
leiders. „Voor de fractie bete
kent dat niets", aldus woord
voerder Borgman.
PvdA-fractieleider Den Uyl
zal tpdens het debat van van
daag Lubbers vooral aan de
tand voelen over diens drei
ging met een kabinetscrisis als
de WD met het D66-voorstel
zou zijn doorgegaan.
Afgesproken is gisteren bo
vendien dat volgende week
donderdag - de dag vóór het
begin van het Paasreces - de
stemming plaatsvindt over het
D66-voorstel. Dat zal dan aan
een meerderheid worden ge
holpen, waarna het kabinet dit
voorstel weer naar de Raad
van State zal sturen.
DEN HAAG - De Eerste Ka
mer heeft problemen gemaakt
rond de gang van zaken rond.
de opheffing van de vrijwil
lige ziekenfondsverzekering.
De antwoorden die staatsse
cretaris Van der Reijden
(Volksgezondheid) op vragen
over de opheffing heeft gege
ven zijn onvoldoende.
Dat maakte de Senaat de
bewindsman gisteren duide-
ïyk. De Senaat heeft om een
nadere schrifteiyke inbreng
van de bewindsman gevraagd.
Daardoor dreigt de opheffing
van de vry willige verzekering
in de knel te komen. Het kabi
net gokt op 1 april en heeft de
premies voor dit jaar daarop
al afgestemd. Als de Senaat
volgende week niet toekomt
aan de behandeling van de
stelselwijziging kan de datum
van 1 april in het gedrang ko
men.
Door onze Haagse redactie
DEN HAAG - De ambtenarenbonden dreigen het nieuwe kabi
net op voorhand met acties, als de arbeidsvoorwaarden van
ambtenaren en trendvolgers opnieuw ondergeschikt gemaakt
worden aan het financieringstekort.
De CNV-ambtenarenbond
CFO overweegt, als de ambte
narenbonden niet als gelijk
waardige overlegpartners
worden beschouwd, uit het
overleg over de arbeidsvoor
waarden te stappen.
Voorzitter De Jong zei giste
ren op CFO-congres: „Wan
neer onverhoopt opnieuw
vooraf van alles wordt gere
geld in een regeerakkoord, dan
kan in alle gemoede de vraag
worden gesteld of overleg nog
wel zin heeft. Het slikken voor
zoete koek past daar zeker niet
in", aldus De Jong. De CFO
pleit voor alles voor een beter
overlegstelsel.
Ook Abva/Kabo-voorzitter
Van der Scheur zei het conflict
niet uit de weg te zullen gaan.
„Natuurlijk is er een financie
ringstekort, maar de bezuini
gingen mogen niet altyd ten
koste gaan van mensen die in
overheidsdienst zyn, die by
een gesubsidieerde instelling
werken of die van een uitke
ring leven."
De ambtenarenbonden heb
ben zich de laatste jaren stel
selmatig miskend gevoeld
door het kabinet en de meer
derheid van de Kamer. Uit on
vrede met het beleid van het
CDA is uit CFO-gelederen
zelfs een nieuwe politieke par
ty voortgekomen. Grootste
frustratie was dat de arbeids
voorwaarden werden gedic
teerd door de bezuinigingen en
open overleg niet mogeiyk
bleek.
Beter zal het er de komende
jaren ook niet op worden,
waarschuwde minister De Ko
ning (Sociale Zaken en Werk
gelegenheid) gisteren op het
CFO-congres. Volgens hem zal
geen enkele kabinet een an
dere koers kunnen varen, om
dat de uitgaven van de over
heid nog steeds te hoog zijn.
IN het centrum van Ab
coude hebben 450 bewoners
hun huizen moeten verlaten
en hun heil tijdelijk moeten
zoeken in gemeentelijke op
vangcentra. Dat hield ver
band met de vondst van een
Engelse vliegtuigbom (een
500 ponder) uit de Tweede
Wereldoorlog, dicht bij de
brug over de Amstel m het
hart van het dorp. Deuren en
ramen van huizen moesten
open blijven. Nadat alle be
woners uit de gevarenzone
waren vertrokken, heeft de
politie de wijk hermetisch
afgesloten. De EOD slaagde
er vervolgens in de bom on
schadelijk te maken. - fotoanp
DEN HAAG (ANP) - Het be
stuur van het Interkerkelijk
Vredesberaad (IKV) wil een
schrijfactie organiseren naar
ondernemingen die betrokken
worden bij de bouw van de
kruisrakettenbasis in Woens
drecht.
De ondernemingen moet
duideiyk worden gemaakt dat
het voor hen geen aantrekke
lijke zaak is dat hun naam met
kruisraketten in verband
wordt gebracht. De campag-
neraad, waarin vertegenwoor
digers van de kerken en de
plaatselijke kernen zitting
hebben, zal zaterdag 22 maart
over het voorstel een besluit
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De Tweede Ka
mer is gistermiddag schoor
voetend akkoord gegaan met
een soepeler benadering door
de Nederlandse regering van
het militaire bewind van de
Surinaamse dictator Bouterse.
Alle grote fracties verklaar
den zich, na uitgebreid overleg
met de ministers Van den
Broek (Buitenlandse Zaken)
en Schoo (Ontwikkelingssa
menwerking), akkoord met
een stapsgewijze normalise
ring van de betrekkingen.
Tussentijds kunnen beide be
windslieden vrijelijk humani
taire hulp verlenen, mits die
uitdrukkelijk wordt losgekop
peld van de politieke situatie
in Suriname. Die hulp bestaat
uit medicijnen, te verspreiden
via particuliere organisaties,
medische stages en studie
beurzen en heropening van
het overleg over het remigra
tiebeleid.
Van den Broek en Schoo, die
hun inzet voor de komende
tyd begin vorige week schrif
telijk aan de Kamer kenbaar
maakten, hadden nogal wat
weerstanden te overwinnen
vooraleer zy het groene licht
kregen voor een verdere dia
loog met Suriname.
Om bang van te worden: de
politie is bijna failliet. Er is
ontzettend veel bezuinigd. Het
is nu pet met de politie en die
pet past ons allemaal.
:Q
af)
(03
,.jg
•|7V
Wat zijn de gevolgenDat de
mannen moeten surveilleren
in versleten uniformen, ge
kreukelde broeken, zurige
overhemden en afgetrapte
schoenen.
Dat er alleen nog oude, blinde
en kreupele speurhonden
rondlopen met verstopte neu
zen.
Een agent rydt nooit door het
rode licht, maar nu staat de
politie toch echt in het rood.
>m
nq
no
ori
JW
s b
ob
'iW
AT
•BV
ild
■an
od
Wat doen mensen die niks 1,7
meer hebben en ten einde raad
zijnDie gaan stelen, inbreken a
in huizen en auto's. En politie
mensen weten precies hoe dat
moet. iv/
ft <sn
Of heeft de politiebond over- »n
dreven? Het zou kunnen, want
ik herinner me nog een inci- ad
dent rond een agent die in zijn iis
proces-verbalen altijd iets te
uitbundig was. Hij sprak van r
wonden van een halve meter rj'
doorsnee en slagwapens van 2 on
meter lengte.
o)
Zijn baas wees hem daarop en
adviseerde vaker hét woord 'al- jCl
thans' te gebruiken om een 00
slag om de arm te houden. Een rj
halve meter, althans 20 centi- 37
meter
In zijn volgende proces-ver-
baal schreef de agent dan ook:
„Het slachtoffer had een gat in 'J3
zijn hoofd ter grootte van een
rijksdaalder, althans van 2
gulden 25".
Als men zo rekent bij de poli
tie, zal het met dat faillisse
ment wel wat meevallen.
MERIJN
Handdruk
STAATSSECRETARIS
der Reyden (Volksgezondheid)
zal zich niet bemoeien met.een
gouden handdruk voor een
vroegere hartchirurg van het
medisch centrum de Klokken-
berg in Breda. In antwoord op
vragen van het PvdA-kamer-
lid Müller-Van Ast zegt de be
windsman dat het geven van
een gouden handdruk een
zaak is van beide partijen.
Bus goedkoper
>b
os
■id
..ia
'5D
,J2
CENTRAAL Nederland (CN),
de op een na grootste streek- r/
vervoerder van ons land, vindt
dat de bus goedkoper moet
worden als de benzineprijzen
biyven dalen. Te denken valt
aan een tussentijdse tariefs
verlaging per 1 oktober, zo zei
CN-directeur mr. S. D. Ren-
zema by de opening van een
nieuwe vestiging van het bus
bedrijf in Zeist. Ir!
rn
ATV
HET kabinet zal zich niet be-
moeien met het conflict tussen
werknemers en werkgevers
over verdere arbeidstijd ver-
korting. Minister De Koning
(Sociale Zaken en Werkgele
genheid) heeft gisteren het
verwqt van de vakcentrale
FNV als zou hij geen hand uit
steken, naast zich neergelegd.
Uitspattingen
STAATSSECRETARIS Hoek-
zema van Defensie, belast met
personeel, neemt afstand van
berichten over seksuele uit
spattingen aan boord van ma
rineschepen waarop vrouwen
zijn geplaatst. Uit rapportages
van de betrokken comman
danten blijkt daar niets over.
Het comité 'vrouwen tegen ge
mengd varen' heeft dit te ho
ren gekregen tijdens een ge
sprek met de staatssecretaris
over dit onderwerp.
Van een onzer verslaggevers
TILBURG - „In confrontatie
met crisis, met dood komt het
godsdienstige, het religieuze
toch steeds om de hoek kijken;
zelfs bij mensen die in him le
ven niet zo kerkelijk waren. In
zulke situaties blijken ook de
oude rituelen, de oude vroom
heid weer te functioneren."
Dat is de ervaring van de
Eindhovense ziekenhuispastor
Jac Körver. Hij bracht het gis
teren ter sprake op een druk
bezochte werkdag op de Til-
burgse theologische faculteit
over 'spiritualiteit', een onder
werp dat zich de laatste tijd in
katholieke kring in een op
merkelijke belangstelling mag
verheugen.
Mgr. J. Bluyssen,oud-bis
schop van Den Bosch, toonde
zich in zijn opening van de
werkdag opgetogen over deze
belangstelling. „Ik kan me niet
bedwingen deze dag te prijzen
voor het avond is, zo prachtig
vind ik dit initiatief", zei
Bluyssen in een van de wei
nige openbare optredens sinds
zqn aftreden.
Nog voordat hy
één woord had gespróken,
kreeg Bluyssen een bijna de
monstratief applaus van de
aanwezigen en de decaan van
de faculteit zei in zqn wel
komswoord dat de Tilburgse
faculteit altijd ook de faculteit
van Bluyssen, van de bisschop
van Den Bosch is geweest.
De toenemende interesse
voor 'spiritualiteit', voor her
nieuwde 'vroomheid' en comt-
emplatie lijkt een nieuwe fase
te markeren in de kerkelyke
ontwikkelingen. Er wordt
weer wat meer afstand geno
men van het actie-model dat
typerend was voor de periode
na het Tweede Vaticaanse
Concilie.
Op zo'n werkdag als
in Tilburg doet men de indruk
op alsof de actief betrokkenen
in de kerk de laatste jaren be
hoorlijk hebben ingeteerd op
hun voorraad geesteiyke
brandstof en dat het hoog tijd
is geworden de voorraad weer
wat op peil te brengen. Mgr.
Bluyssen duidde het zo aan:
„Spiritualiteit in christeiyke
zin heeft eerst en vooral van
doen met God, met omgaan
met God. Het gaat dus niet om
een spreken over God, maar
spreken en leven met God
daar, waar je Hem vinden
kunt."
Bluyssen noemde de heden
daagse vragen omtrent God
gerechtvaardigd. Dat zqn vra
gen als 'bestaat God wel',
'waar is God eigenlijk nog
voor nodig', 'hoe moet ik me
Hem eigeniyk voorstellen'.
Maar men moet zich volgens
de vroegere Bossche bisschop
wel realiseren dat dit niet de
vragen zijn die de by bel zich
stelt. Als de by bel naar God
vraagt, wordt Zijn bestaan al
tyd vooronderstelt, zelfs als
twijfel de boventoon voert zo
als in het geval Job. „Gelo
ven", aldus Bluyssen, „is vra
genderwijze met God verbon
den zyn." Juist op grond van
dat vragenderwyze zal God
gezocht moeten worden te
midden van mensen, maar
niet in een sfeer waar alles di
rect grijpbaar moet zyn.
Dat nieuwe aandacht voor
vroomheid en contemplatie
niets te maken heeft met ont
vluchten van de alledaagse
werkelijkheid, maakte Gerard
Zuidberg, pastor in Utrecht en
voorzitter van de Vereniging
van Pastoraal Werkenden,
duidelijk.
