én
Nostalgisch-
modern wonen op
Binnenhuis '86
l
A BEZOE
AetTHayafij» oom.
de
Lerens time c
naar PSP-afd
Zwangerschapsvergiftiging
ÏJsvermcn
PvdA-voorin
MAANDAG 24 FEBRUAR11986
EXTRA OP MAANDAG
Wel zo christelijk
Zuur volkje
PAGINA ZEELAND 1
De droom van
een architect
1
MEDISCHE
RUBRIEK
EEN zes meter hoge copie van de Eif
fel toren wijst de weg naar een geza
menlijke inzending van Franse ont
werpers en fabrikanten van woon
comfort. Wandelend door de 'Rue de
Paris' waan je je in Franse sferen.
Daar wordt een overzicht gegeven
van de nieuwste woontrends uit het
land van de toonaangevende mode.
Van avant-gardistisch gelijnde meu
belen tot het trés chique, dat zo ken
merkend is voor de Franse levens-
stijl. De Rue de Paris is een van de
nieuwe attracties van de woonbeurs
'Binnenhuis' in het Ahoy complex in
Rotterdam, die tot 2 maart wordt ge
houden. Voor de twintigste keer dit
jaar, op een totale oppervlakte van
18.000 m2 met 220 stands. Een ten
toonstelling, waarbij een beeld wordt
gegeven van het wonen in al zijn fa
cetten.
Door Marja Klein Obbink
ROTTERDAM - Binnenhuis
'86 kent een aantal primeurs.
Daarbij gaat het niet alleen
om futuristische woonideeën,
maar vooral om op de praktijk
gerichte ontwerpen. De Ne
derlandse ontwerpers doen het
wat dat betreft beslist niet
slecht. Neem Karei Boonzaij-
er, die samen met zijn partner
Pierre Mazairac heeft gezorgd
voor een bijzonder beurseve-
nement: een ouderwets spook
huis, zoals we dat van de ker
mis kennen. Wie plaatsneemt
in een van de karretjes en zich
de duisternis in laat voeren,
ziet op onverwachte momen
ten in korte lichtflitsen heel
moderne meubelen opdoemen
van Nederlands ontwerp en
van Nederlands fabrikaat.
Even verderop staat een
stand van een keukenfabri
kant die meer heil ziet in het
nostalgische wonen: ambach
telijk gemaakte houten pa-
Bed, bank, sofa, canapé? Het kan allemaal. Pascal Mourgue ontwierp een meubelstuk,
waarmee allerlei variaties mogelijk zijn.
neelkeukens, die in allerlei
kleuren, afmetingen en vor
men te krijgen zijn. Desge
wenst wordt er zelfs een
'ouderwets' granieten aan-
rechtblad bij geleverd. Een
andere keuken toont nieuwe
inzichten op het gebied van de
ergonomie. De keukens kun
nen, ook voor langere mensen,
Een ontwerp van de Fransman Pascal Mourgue, door sommigen omschreven als 'de man van het stille ontwerp'. De afge
beelde chaise longue kan in twee standen worden gezet. Te bezichtigen in de 'Rue de Paris'.
Het schetsontwerp van Boonzaaijer/Mazairac voor het 'spookhuis'.
De Onzichtbare Man
Ik heb steeds gedroomd,
vanaf heel klein,
dat ik ook nog kon leren
onzichtbaar te zijn.
Mijn wens is tot slot
in vervulling gegaan.
Er is nu geen mens meer
die mij ziet staan.
Journalees
Onder 't zingen van 't volks
lied
betrad de koningin de
zaal.
Gelooft u dat? Ik vraag 't u
dringend:
Hare Majesteit, al lopende
zingend,
naderschrijdend uit het por
taal?
Schoolmaster Blues
'Laat de kinderkens tot mij
komen'
zingen de zuster kens in Ro
me.
Men hoort het lied heel wei
nig zingen
in Holland, in docenten
kringen.
Have a Heart!
Ag ge toe medemense vraogt,
finne ze d'r eige wel ge
slaagd.
Wa zuldoewe medemens dan
ktveile
deur aandre dieje vraog te
stelle?
Handicap
'Die staart met die vin'
zei de zeemeermin,
die netjes zat te boeten,
'zijn een handicap,
die ik van kindsbeen heb;
Ik kan er niet mee uit de
voeten.'
Lamlende
'kZie lammetjes dartelen in
de wei;
het lief tafereel stemt mij
niet blij.
Mij kwelt te zeer de mijme
rij:
Smaakt knoflook 'daar wel
lekker bij?
en dan vermaledij ik mij:
'Gedenk, gij zondaar, het
Agnus Dei!'
Geestig
Dat een kxvakkie darmen
geen beivustzijn heeft
hoeft mij geen mens te ver
tellen.
vertel mij liever waarom dat
leeft
in dat kioakkie grijze cel
len?
Het kruisraketten-plaat-
singsbesluit is zonder pro
blemen tegen de wil van een
meerderheid buiten het par
lement aangenomen door
CDA en WD. Kruisraketten
gericht op levens van al of
niet gezonde mensen en bol
werken. Bedreiging en ver
nietiging van leven van jong
en oud. Het schijnt dat geen
enkele politicus daarmede
moeite heeft, althans in de
coalitie CDA-WD. Is het
plaatsingsbesluit aangeno
men omdat de wetenschaps
mensen, politici en indus
triëlen hun belangen niet ge
schaad wilden zien en vooral
toch niet aan de goede trouw
getwijfeld mag worden?
Gaat het echter om een
mens, die van zijn pijn en el
lende verlost wil worden,
dan worden de toppen van
de vingers zorgvuldig naar
elkaar toe gedrukt en wordt
een belangwekkend betoog
gehouden over de hang naar
het leven. En spreekt de
zachte dood meer tot de ver
beelding van politici dan de
gewelddadige dood, die door
zijn toedoen veroorzaakt
wordt door de plaatsing van
kruisraketten? Zijn wij dan
wel zo humaan en christe
lijk?
Oosterhout
H. Telchui js
Als jonge vrouw, die niet
precies op werkhoogte worden
geïnstalleerd.
Weer in een andere hal
toont een Westduitse firma
gebeeldhouwde meubelen uit
Thailand, die uit massief teak
hout zijn gesneden.
Terug van weggeweest, al
thans op de woonbeurs, is het
aquarium, dat ook in moderne
interieurs niet hoeft te mis
staan. Een gespecialiseerd be
drijf uit Rotterdam levert
aquaria op maat met gebogen
of schuin aflopende ruiten en
vier- tot achtzijdige uitvoerin
gen. Om het aquarium tot een
echt meubelstuk te maken le
vert de fabrikant tal van on
derkasten in luxe houtsoorten
of van leer.
Adviezen
Traditiegetrouw geven inte
rieurarchitecten van de BNI
(Beroepsvereniging van Ne
derlandse Interieurarchitec
ten) gratis adviezen over alles
wat met wonen te maken
heeft. De architect kan een
schetsontwerp maken, waarin
het zogenaamde 'programma
van eisen' van de klant is ver
werkt, met een kostenraming.
Nieuw in dit jubileumjaar is
de samenwerking van de BNI
met de Academie van Beel
dende Kunsten in Rotterdam.
Vier studenten van de afde
ling architectonische vormge
ving laten middels een aantal
ontwerpen hun visie zien op
het wonen voor jonge mensen.
Voor 4000 gulden hebben zij
gepoogd een kamer van zo'n 15
m2 volledig in te richten.
Wonen is een ruim begrip
en op de internationale woon-
manifestatie wordt dan ook
alles wat daarmee te maken
heeft, getoond. Van parket
vloeren en 'weggewerkte' ra
diatoren tot open haarden,
gordijnen en slaapkamers.
Maar wonen houdt niet op bij
de gevel van je huis. De tuin
zit als het ware aan die gevel
vast, vandaar dat ook tuim-
meubelen en tuinontwerpen
met vijvers en rotspartijen
worden getoond.
'Binnenhuis' is op werkda
gen van 11 uur 's morgens tot
10 uur 's avonds te bezichtigen.
Op zaterdag en zondag is de
beurs tot 5 uur 's middags
open. Volwaasenen betalen
acht gulden per persoon, kin
deren tot twaalf jaar vier gul
den en 65-plussers betalen zes
gulden aan entreegeld.
kan bogen op een lange le
venservaring, heb ik een tijd
geaarzeld een bepaalde ge
dachte op papier te zetten en
naar de krant te sturen. Tv-
beelden in het weekend van
het PvdA-congres en een
avondje Toon Hermans heb
ben mij over de streep ge
trokken. Steeds dieper raak
ik ervan overtuigd dat bij
veel mensen de opvatting
post vat: Je bent belangrijk
in de maat waarin je onte
vreden bent. Dat lijkt de
vrucht te worden van de
tachtiger jaren onder impul
sen van links Nederland. Wij
zijn op weg een zuur, mieze
rig volkje te worden, wan
neer de Toon Hermans-men
taliteit, die ook onze ouders
kenmerkte, niet in ons bin
nenste wortel schiet en uit
groeit. Natuurlijk heeft
iedere tijd zijn eigen proble
men die 'grote inspanning
vergen, maar tegewoordig
lijkt een beetje tevredenheid
al taboe te worden.
Breda
Petra Zondag
De ouderwetse fauteuil, te
rug van weggeweest. Een
ontwerp van de Fransman
Claude Gourand.
'Rocking chair'alweer een
ontwerp van pascal Mourgue
en opnieuw een meubelstuk
dat ook als een 'gewone' eet-
kamerstoel of met armleu
ningen geleverd kan wor
den.
en van de indrukwek
kendste gebouwen in
Brussel is zonder
meer het justitiepaleis, dat
zich zomer en winter
bewonderd ziet door
drommen toeristen
die vervolgens
jsf vanaf het Poelaert-
plein een niet ge-
ring deel van Brus-
sel kunnen overzien.
Toegegeven, ik weef
niets van architectuur.
=1 Vandaar dat ik tot voor kort
het gebouw altijd ouder heb ge-
schat dan de 101 jaar, die het nu
1= telt. De geschiedenis mag echter
EE5 kort zijn, eigen aardig is ze wel,
niet in het minst dank zij de
bouw meester, Joseph Poelaert.
Poelaert werd geboren op 26
maart 1817, kort na de verban-
ning van Napoleon en in België
waaide dus nog de Nederlandse
5= vlag. Hij ging in het voetspoor
van zijn vader, een beroemd ar-
chitect, studeren aan de Acade-
mie voor Schone Kunsten, waar
naar Frans voorbeeld het neo-
classicisme werd aanbeden.
Inmiddels moet Poelaert ge-
weten hebben dat het stadsbe-
stuur speelde met de gedachte
om een groot justitiepaleis te la-
j== ten verrijzen, maar dat bleek pas
later. In 1860 nam hij ontslag,
Üi omdat hij vond dat de uitbrei-
ding van de stadswerken te
overdreven waren en kort daar
op werd bekend dat er een ge-
rechtsgebouw zou moeten ko-
men. De - inmiddels - Belgische
staat, de provincie en de stad
Brussel schreven een wedstrij-
duit, waar aan 28 bouwmeesters
deelnamen. De grote afwezige
was Poelaert. Geen wonder,
want hij zat in de jury.
De wedstrijd werd een mis-
lukking, niet in het minst door-
dat Poelaert alle inzendingen te
magertjes vond. Wat nu, vroeg
de toenmalige minister van Jus-
titie onder wie de plannen resor-
teerden, zich af. De oplossing
leek spoedig gevonden, toen
Poelaert gevraagd werd een ont-
werp in te dienen. Poelaert bleek
het onderwerp namelijk al klaar
te hebben. In het geniep had hij
er tien jaar aan gewerkt. Met de
opdracht aan Poelaert begon
S= een tijdperk van grote onrust
onder de bouwers, omdat de te-
keningen van de alleen wer-
H| kende Poelaert niet echt duide-
lijk waren en paniek bij hen, die
over de centjes waakten, want
de kosten hepen gigantisch de
pan uit.
Poelaert had geëist dat zijn
artistiek gezag aleen zaligma-
kend zou zijn en dat alleen de
minister van Justitie zijn con-
tactman zou zijn. Als die minis-
ter, Bara, wel eens naar de stand
van zaken vroeg, was het afdoen
de antwoord van de bouw mees-
ter: „Bent u niet tevreden, dan
0. GINNEKENSTR. 4 - BREDA - 1
moet ik u vaarwel zeggen."
Als parlementsleden zich wel
eens in de ontwikkeling van het
justitiepaleis wilden verdiepen,
dan werden ze overdonderd
door een vracht tekeningen en
berekeningen waar ze niet wijs
uit konden worden. Inmiddels
ging de bouw aan de hand van
een slordig bestek door. Na 17
jaar was het resultaat verbijste
rend: 245 lokalen, 8 binnenplei
nen en een entree, waar boven
honderd meter hoog een koepel I
als een kaasstolp. Maar het ge-
bouw was nog niet af, toen Poe-
laert (krankzinnig, beweren
boze tongen) kwam te overlijden
en er geen hond was, die wijs
kon worden uit de bedoelingen
van de bouw meester.
Was wat er stond al ingewik.
keld genoeg, degenen die de er-
Door Aod Jongbloed
fenis van Poelaert kregen toebe
deeld, vulden de rest van het
cryptogram in hemelsnaam
maar in. Ik ken een advocate,
die al meer dan tien jaar met re
gelmaat moet pleitenjn het ruim
100 jaar oude gebouw Ze zorgt
voor elke zaak zeker anderhalf
uur eerder in. het paleis te zijn,
omdat ze nog steeds de weg niet
kent en verdwalen fataal
zijn. Ik heb zelf na een rechts
zaak bijgewoond te hebben ze
ker een uur rondgedoold tot ik
besloot een man te volgen, die
een jas aan had: die zou wel
naar buiten gaan.
De enorme entree heet dan
ook niet voor niets 'la salie des
pas perdus', de zaal van de ver
loren stappen. Wie er binnen
treedt heeft kans nooit meer de
uitgang te vinden van de droom
van de architect Poelaert, die
wellicht nooit goed geweten
heeft welk gebouw hij bouwde
Toeristen doen er beter aan zich I
te vergapen aan de buitenkant
van het paleis, want het zou mij
niet verbazen indien op een
goed moment blijkt dat in een
van de zalen een groep bezoe
kers gevonden wordt, die het al
jaren geleden opgegeven heeft
nog ooit de buitenwereld te be
treden.
Van onze correspondent
KLOOSTERZANDE - Enkele
kerken en andere instellingen
in de gemeente Hontenisse
I kunnen rekenen op een flinke
financiële steun. Uit de reser-
vepot van de Rabobank Hon
tenisse en omstreken is daar
voor een bedrag uitgetrokken
I van 186.000 gulden.
Een uit zes leden van de
bank gevormde commissie
heeft enige tijd geleden het be-
st
dc
af
Ie
he
Radic
HULST/STEKENE - Rac
thuisbasis heeft en het gre
llige basis uit de lucht gega;
Van Schaik: 'Wat heeft de
AXEL - „Vanuit een luie stoel
teren, dat kenmerkt de PSP di
doen aan de verkiezingen in
lijsttrekker Ko van Schaik v:
plaatselijke PSP-afdeling.
Het nederige en alweer hon
derd jaar oude aspirine is
bezig aan een tweede carriè
re. Een paar jaar geleden
bleek het spul een verstop
ping van de bloedvaten van
hart en hersenen te kunnen
voorkomen, en nu is er weer
wat nieuws: aspirine helpt
ook tegen zwangerschaps
vergiftiging.
De verschijnselen van
deze kwaal komen in het
kort hierop neer. Ongeveer
10 procent van de zwange-
ren krijgt in de laatste drie
maanden last van hoge
bloeddruk. Omdat ze soms
ook eiwitten uitplassen gaat
het lichaam vocht vasthou
den en dat veroorzaakt weer
oedeem. De vrouwen komen
dan teveel aan en hebben
vaak dikke enkels.
Tot zover is de kwaal niet
echt verontrustend. Met
bedrust en een strak zoutloos
regiem is het tij nog te ke
ren. Dat wordt anders als het
zich ontwikkelt tot een pre-
eclampsie, het voorstadium
van zwangerschapsstuipen.
Gelukkig komt dat niet
vaak voor. De bloeddruk
kan dan torenhoog oplopen,
er zit nog meer eiwit in de
urine, en het vocht hoopt
zich nog meer op. Daarbij
heeft de zwangere last van
hoofdpijn, duizeligheid,
misselijkheid, braken en een
gestoord gezichtsvermogen.
Uiteindelijk dreigt een
eclampsie ofwel zwanger
schapsstuipen, die nogal
eens dodelijk kunnen aflo
pen voor het kind en in een
enkel geval voor de moeder.
Maar ook een ernstige pre-
eclampsie (het voorstadium
dus) is niet zo gunstig voor
het kind. Daarom worden
zwangeren zo fanatiek ge
controleerd op bloeddruk,
gewicht en eiwit in de urine.
Waarom sommige vrou
wen (vooral bij een eerste
zwangerschap) slecht tegen
een zwangerschap kunnen,
is nog steeds een raadsel.
Van vergiftiging is in ieder
geval geen sprake. Zwan
gerschapsvergiftiging (25
letters, wat een verschrikke
lijk woord) is dus de ver
keerde naam voor een raad
selachtige kwaal. Toch is de
laatste tijd een tip van de
sluier opgelicht. In 1979
kwam men er achter dat
vrouwen die geregeld een
aspirientje slikken minder
last hebben van deze ver-
schijnselen. Dan moet in het
aspirientje wel de stof ace-
tylsalicylzuur zitten. De uit
komst was eigenlijk niet zo
verrassend, want in die tijd
was men net een hoop aan
de weet gekomen over de
werking van dit pijnstillend
zuur. Nu wordt het ingewik
keld.
Acetylsalicylzuur werkt
de aanmaak van prostaglan-
dine tegen. Daar zijn er twee
van: TXA en PGI, en die
werken elkaar tegen. TXA
knijpt de bloedvaten samen
en laat het bloed stollen, PGI
doet precies het omgekeerde.
Samen zijn ze, als het goed
is, in evenwicht. Wat bleek?
Kleine hoeveelheden aspi
rine remt de aanmaak van
TXA, maar laat tegenstrever
PGI onverlet. Het bloed
wordt minder stolbaar, en
doordat de vaten open gaan
staan daalt de bloeddruk.
Dat is de reden waarom car
diologen en neurologen
kleine hoeveelheden aspi
rine voorschrijven óm ver
stopping in vaten van hart
en hersenen te voorkomen.
Met aspirine kun je dus
het evenwicht verschuiven
naar de bloeddrukverla-
gende PGI-kant. Dat deed
bij vrouwenartsen een bel
letje rinkelen, want hoge
bloeddruk is een van de eer
ste symptomen van een
zwangerschapsvergiftiging.
Misschien is bij die vrouwen
het evenwicht al te zeer ver
schoven naar het bloed-
drukverhogende TXA. Met
wat aspirine zou je dat even
wicht weer kunnen herstel
len. Het aardige is dat vier
Nederlanders onder leiding
van de Rotterdamse vrou
wenarts prof. H.C.S. Wallen
burg die theorie voor het
eerst aannemelijk hebben
gemaakt. In de Lancet van
vorige maand (een van de
twee internationale medi
sche topbladen, het andere is
de New England Journal of
Medic ine) deden ze verslag
van hun bevindingen.
Met een ingewikkelde test
selecteerden ze 46 vrouwen
die een verhoogd risico had
den op zwangerschapsver
giftiging. De ene helft kreeg
vanaf de 28ste week dage
lijks een tiende part van een
aspirientje, de rest kreeg een
foppil te slikken. Niemand,
de dokters niet en de vrou
wen niet, wist wie wat slik
te. De resultaten: In de fop-
pil-groep kregen vier vrou
wen last van hoge bloed
druk, 7 vrouwen raakten in
het voorstadium van zwan
gerschapsstuipen (pre-
eclampsie), 1 vrouw kreeg ze
ook. In de aspirine-groep
kregen slechts 2 vrouwen
last van hoge bloeddruk, de
groep bleef ergere ellende
bespaard. Bloedonderzoek
toonde aan dat bij hen het
gehalte van het bloeddruk-
verhogende TXA met 90
procent was gedaald.
Eureka! Wordt voortaan
aan alle zwangere vrouwen
vanaf de 28ste week aspirine
voorgeschreven? „Nee", zegt
prof. H.C.S. Wallenberg.
„Uiteindelijk gaat het om
een hele kleine groep vrou
wen. Ongeveer 10 procent
van de vrouwen die voor het
eerst zwanger zijn, krijgen
dan ivel last van hoge bloed
druk, maar van hen pakt dat
bij nog eens ongeveer 10
procent ernstig uit, dus bij
zo een of twee op de hon
derd. Zou je iedereen aspi
rine geven dan behandel je
het overgrote deel van de
vrouwen voor niets".
Maar er is toch een test om
te bepalen wie het meeste ri
sico loopt?
„Dat is nu het probleem.
Die test is kostbaar en tame
lijk bewerkelijk; twee man
personeel zijn er twee uur
mee bezig. We zouden met
aspirine pas preventief kun
nen werken als er een goed
kope en eenvoudige test zou
zijn om de risico-patiënten
op te sporen. Die is er dus
nog niet. Ons verzoek is
vooral van theoretisch be
lang; we weten nu wat meer
van de mechaniek van de
zwangerschapsvergiftiging.
Hij deed dat tijdens de offi-
Iciële start van de verkiezings
campagne van de Axelse
|PvdA in de Halle. „Wat heeft
|de PSP nu gedaan? De kiezers
:ullen het verschil echt wel
|zien tussen een actieve en een
iassieve partij. We verwach-
in dan ook dat de PSP weinig
itemmen zal halen".
Zaterdagmorgen waren de
littende raadsleden, die weer
>ven aan de lijst staan, een
iantal bestuursleden en leden
'an de afdeling naar de Halle
[ekomen om de verkiezings-
:ampagne van start te doen
;aan. Van Schaik noemde in
:ijn toespraak tal van zaken
lie in Axel gerealiseerd zijn.
„Veel van deze zaken zijn op
liatief van de PvdA tot stand
lekomen", aldus de lijsttrek
ker. Als voorbeelden noemde
lij de afbouw van de honden-
Jasting, verlaging van de
'einigingsrechten, de volks-
:redietbank, de volwassenen-
lucatie en tal van andere za
len.
„We hebben er in Axel kei-
lard voor gevochten zodat de
>gb voor huurders weer gun-
ftig uitpakt. Het onderzoek
'an het CNV heeft dit gun-
[t'ge tarief ook aangetoond,
'e zullen ons blijven inzetten
'oor gunstige belastingen voor
'uurders, maar ook voor lager
irieven. Daarvan profiteert
imers iedereen evenveel, dus
'k de mensen met een uitke-
ing".
Na de uiteenzetting over het
jevoerde beleid werd buiten
|e PvdA-vlag gehezen.
De Partij van de Arbeid in
van Gent startte zaterdag
'eneens de verkiezingscam-
pag
me<
Dez
een
het
Fra
zett
Mo:
ker
te Ji
S
het
Fra
Sas
boe
vele
geli
Da;
ven
wa;
ling
cia;
wai
bra
Op
Pvc
aan
dee
Z
soci
40-j
deli
ven
om
den
opr
febi
wai
chif
ech
Spi(
tere
van
als
hun
oorl
plu:
N
kou
mer
Van onze correspondent
IERNEUZEN Duizenden
eha atsiiefhebbers en -sters
'ebben in het afgelopen week-
inde deelgenomen aan tal
'antoertochten en wedstrij-
5n die in het Zeeuws-
'aamse werden gehouden.
Afgelopen nacht heeft het
treng tot zeer streng gevroren
let temperaturen van min 10
°t min 17 graden. Daarmee is
jen oud gezegde 'Hoe meer de
agen lengen, hoe strenger de
'°rst' weer tot waarheid geko-
nen.
IJsclub De Rietbos te West-
°rpe hield afgelopen zater-
',a8 °P de Molenkreek haar
ubkampioenschappen. Bij de
ames bestond daarvoor nog
n zekere drempelvrees, ge-
j 'ga de deelname van twee
ames. Ester Baecke werd
arste en Christien van de
'eecke tweede.
Bij de heren ging de titel
aar Peter Rompa, voor Rudy
Ver
De
kw;
Ver
Ver
digc
pioe
wer
Dan
ger
O
Stie
wer
gehi
wel
ren.
deel
divi
ter,
Wat
Smi
Min
de I
Put
del
dijk
en
Niei
en
D
I
