Nederlandse vervoerders toonaangevend in Europa
SOVJE'
Kleine
Vrachtwagens voor
de jaren negentig
Veel nieuws bij lichte bestelwagens
RAI OPEN
GROTE VOORUITGANG BIJ BRANDSTOFBESPARINQ
Beursplein
tv
Eenvoudiger schakelen
met 16 versnellingen
3*§pli
AMSTERDAM
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1986
Scania
Mercedes
Vervangen
LAAD- EN LOSMETHODEN STEEDS GEAVANCEERDER
Niet zichtbaar
Wandelen
ARUBAANSE1
j( j^A BLjï
EXTRA
T4?| VRIJDAG 14 FEBRU>
MÉÉs^'
,1
sa
'•-"V
rU'1 - f.
,'^il 1 4- - 1
f-v -
0*".7%
-« V» -
HET GROTE nieuws in de
bestelwagensector is ditmaal
bij Ford te vinden. In het
overvolle segment van de 1
en 2 tons wagens is de
nieuwe Transit verschenen.
Dit model vervangt de
'eerste generatie' Transit die
één van de succesvolste be
stelwagens aller tijden is ge
worden: een totale produktie
van meer dan 2 miljoen
stuks in 21 jaar.
De veranderingen die zijn
aangebracht hebben de
Transit veel goed gedaan. De
carrosserie is erg modern ge
lijnd en er is in ruime mate
gebruik gemaakt van glas
panelen. Door de totaal ge
wijzigde frontconstructie en
de wat rondere lijnen van de
andere cairossieonderdelen,
carrossièrs Durisotti
en
kon het luchtweerstands-
coëfficiënt teruggebracht
worden tot een Cw van 0,37;
bijzonder laag voor een be
stelwagen in déze klasse.
De Transit is opnieuw le
verbaar als bestelwagen, als
combi, als minibus, terwijl
er chassis-cabinemodellen
zijn in 3 wielbasis- en 7 laad
vermogenvarianten.
Nissan zorgt voor een
Europese primeur met de
King Cab. De wagen, die af
hankelijk van de motorkeuze
tussen f 18.200.- en f 26.200.-
(exclusief BTW) kost, is zeer
compleet uitgerust. Voor be
drijfsautomobielen onge
bruikelijke zaken als toeren-
teller, digitaalklokje, ruite-
wissers met 2 snelheden en
o.a. een afsluitbaar hand
schoenenkastje, behoren bij
de King Cab tot de stan
daarduitrusting.
Uit Japan komt ook de
nieuwe Toyota Lite-Ace lijn;
een wagen die precies past
tussen de 'mini's' en de Hi-
Ace serie. Een semi verhoogd
dak is uiterlijk het meest op
vallende. Bij gelijk gebleven
lengte- en breedte is het
laadvolume met 0.6 kubieke
meter toegenomen tot 4.2
kubieke meter.
Ook bij de heel lichte be
drijfswagen is veel nieuws
onder de zon. Opel heeft als
primeur een gesloten bestel
wagen van de Corsa. Evenals
de Corsa TS met zijruiten,
heeft de gesloten Corsa TS
een vlakke laadvloer en ver
zwaarde veren. Het laadver
mogen van de TS-versie be
draagt bruto ongeveer 500
kg. Verder is er nu ook een
Kadett Combi met een extra
verhoogd dak. Met extra ver
hoogd dak heeft de Kadett 3
kubieke meter meer laadvo
lume gekregen. De laad-
hoogte is gestegen tot 140 cm.
Op basis van de Peugeot
205 3-deurs hebben de Franse
Gruau een bestelwagen y,..
bouwd, die de goedkeuring
heeft gekregen van Automi-
biles Peugeot. Deze 205 Multi
heeft een laadinhoud van y
kubieke meter, een laadvloer
van 1,37 meter, een binnen.
hoogte van 1,05 meter ach
terin en een laadvermogen
van 395 kg. De 205 Multi, die
exclusief BTW f 16.250.-gaqi
kosten, heeft een lengte van
3,71 meter.
De C 15, de bestelwagen
van Citroen, staat ook voor
de eerste maal op de tentoon
stelling. Net als bij de Peu
geot 205 Multi heeft ook Ci-
troën er alles aangedaan om
deze bestelwagen het comfon
te geven van een personen
auto.
AMSTERDAM
FABRIKANTEN uit 21
landen zijn op de Bedrijfs
wagen RAI te vinden. Niet
alleen bedrijfsauto's staan
in alle 9 hallen van de RAI,
maar er is ook veel ruimte
vrijgemaakt voor chassis
mogelijkheden bij be
drijfsauto's, aanhangwa
gens, opleggers, carrosse
rieën, speciale voertuigen,
onderdelen en handge
reedschappen.
De Bedrijfsauto RAI is
dagelijks open van 10.00 tot
17.00 uur en van maandag
17 tot en met vrijdag 21 fe
bruari ook 's avonds van
19.00 tot 22.00 uur. Van
donderdag 13 tot en met
zondag 16 februari is de
RAI 's avonds gesloten.
Overdag bedraagt de
toegangsprijs 12,50 gulden
en 's avonds 10 gulden.
Houders van Pas 65+ krij
gen een reductie van 2,50
gulden.
Het ontwikkelingsproject van Renault: de 'Virages'.
NIET ALLEEN de pcrsonen-
wagenwcreld houdt zich bezig
met de toekomst. Ook in de
sector van de bedrijfswagens
wordt al uitvoerig gewerkt
aan produkten die voor de ja
ren negentig bestemd zijn.
Aan de hand van een
schaalmodel van 6 meter
lengte laat Mitsubishi bijvoor
beeld zien welke visie de Ja
panners op de nabije toekomst
hebben. Opvallende kenmer
ken aan de MT 90X zijn de
vorm en de lage luchtweer-
stand (Cw 0,38), een laag
brandstofverbruik, bedie
ningsgemak, veiligheid en
groot rijcomfort.
De MT 90X, die in Japan al
op de weg heeft gereden, is
uitgerust met een nieuw auto
matisch transmissie-systeem,
een elektronisch gestuurde
turbomotor met intercooler,
luchtbekrachtigde schijfrem
men op alle wielen en een an-
tiblokkeersysteem.
Tevens is in de 'cockpit' van
de wagen een indicator ge
plaatst die de afstand aangeeft
tussen de eigen wagen en an
dere voertuigen op de weg; be-
langrij k bij het parkeren.
Op de stand van Bedrijfs
wagen Import Nederland staat
het ontwikkelingsproject van
Renault: de 'Virages'. Dit pro
ject heeft tot doel om met ge-
EEN VOLAUTOMATISCH schakelende versnellingsbak in een
personenauto is tegenwoordig niets bijzonders meer. Deze, uit
Amerika overgewaaide ontwikkeling, wordt ook in Europa
steeds meer gemeengoed.
Bij zware vrachwagens ligt
dat echter heel anders. Welis
waar worden er, voornamelijk
weer in de Verenigde Staten,
automatische transmissies op
trucks toegepast, maar dat ge
beurt slechts mondjesmaat.
Vooral in Europa hebben de
grote fabrikanten de laatste
jaren allerlei tussenvormen
uitgedacht om de vrachtwa
genchauffeurs heel langzaam
aan het idee te laten wennen.
Een echte zware vrachtauto
heeft een flink aantal versnel
lingen. Bij de allerzwaarste
loopt dat meestal op tot niet
minder dan zestien. Voor de
chauffeur is dus veel werk te
verzetten. Om die arbeid wat
te verlichten hebben diverse
truckfabrikanten, respectie
velijk versnellingsbakleve
ranciers, vereenvoudigde
schakelsystemen uitgedacht,
waarbij de een verder gaat
dan de ander.
Al die systemen zijn nog zo
nieuw (de meeste zijn nog niet
te koop) dat beslist niet is aan
te geven welk systeem bij de
chauffeur het meeste aanslaat.
Laten we maar eens kijken
wat de voornaamste verschil
len zijn.
De Zweedse truckfabrikant
Scania stelde zo'n 2 jaar gele
den het in eigen huis ontwik
kelde CAG-systeem voor, dat
sinds kort ook in produktie is
genomen. CAG staat voor
Computer Aided Gearshifting,
oftewel schakelen met hulp
van een computer. Bij dit CAG
wordt gebruik gemaakt van
een conventionele versnel
lingsbak, waarvan de normale
schakelstangen door luchtci-
linders vervangen zijn.
Het 'intelligenste' onderdeel
in het systeem is een micro
processor, waarvan het geheu
gen is voorgeprogrammeerd
met gegevens voor elke denk
bare verkeerssituatie. Deze
gegevens gebruikt de compu
ter als basis om de meest ge
schikte versnelling voor een
bepaalde situatie te kiezen.
MAN uit München heeft sa
men met twee .versnellings
bakspecialisten (ZF en Eaton)
zowel een vol-automatisch
schakelende, conventionele
versnellingsbak als een semi-
automatische bak ontwikkeld.
Bij de vol-automatische versie
wordt met gas geven en rem
men het keuzeproces in de
versnellingsbak geregeld. De
computer kiest bij elke snel
heid de bijbehorende versnel
ling en zorgt er voor dat die
pneumatisch wordt gescha
keld. Voor extreme situaties is
er echter de mogelijkheid het
computergeheugen te omzei
len. De chauffeur kan in zo'n
geval schakelen.
De semi-automatische bak
wordt eveneens langs pneu
matische weg door micro-
elektronica geschakeld. Die
elektronica wordt geactiveerd
door een hendel op de stuurko-
lom; één keer omhoog en het
systeem schakelt een versnel
ling op zonder dat daarvoor de
bestuurder zelf hoeft in te
grijpen.
Beide schakelsystemen van
MAN werden de afgelopen zo
mer voor het eerst getoond,
maar ze zullen minstens nog
tot het eind van dit jaar wor
den beproefd, voordat de se-
rieproduktie van start gaat.
Ook Mercedes-Benz liet vo
rig j aar oktober de vakwereld
kennis maken met een vereen
voudigde versnellingsbakbe
diening; het EPS-systeem
(Elektro-Pneumatische Scha
keling). Opvallend daarbij is
dat dit systeem weer andere
uitgangspunten heeft dan de
systemen die tot op heden door
de concurrenten werden ont
wikkeld.
Het EPS-systeem, dat toe
gepast wordt op een bak met
16 versnellingen, heeft als be
langrijk kenmerk dat de be
diening van het koppelingspe
daal nog steeds door de chauf
feur moet worden gedaan. Het
schakelen daarentegen ge
schiedt door simpelweg naar
voren (opschakelen) of naar
achteren. Het EPS-systeem zal
in de loop van dit jaar op de
markt komen.
Duidelijk is wel dat vereen
voudigd schakelen in een
zware vrachtwagen voorlopig
nog lang geen gemeengoed is.
De ontwikkelingen verlopen
tamelijk traag en het zal echt
nog wel de nodige jaren duren
voordat (semi-)automatisch
schakelen in de truckwereld
op wat grotere schaal zal wor
den aanvaard, als een logische
stap naar verdere verlichting
van de zware taak van de
chauffeur.
bruikmaking van de laatste
technologische ontwikkelin
gen te komen tot een nieuw
truck-concept voor de toe
komst, met accenten op ver
dere verlaging van brandstof
verbruik en geluidsproduktie,
vermindering van luchtver
ontreiniging en verhoging van
de veiligheid.
De voorlopige resultaten
van het rijdend laboratorium
'Virages' zijn: halvering van
de luchtweerstand; aanmer
kelijk hoger brandstofrende
ment; optimale remprestaties
door toepassing van schijf
remmen en ABS; hogere actie
ve- en passieve veiligheid en
een in algemene zin verbeterd
werkklimaat voor de chauf
feur. Renault heeft toegezegd
dat een groot deel van de re
sultaten van dit ontwikke
lingsproject in de komende ja
ren toepassing gaat vinden in
de serieproduktie.
Ook Mazda heeft een stu
diemodel ontwikkeld voor de
komende jaren: de Telecom
Delivery. De wagen is voor
zien van de laatste ontwikke
lingen op het gebied van de te
lecommunicatie. In het dash-
bord is alle telecommunicatie
apparatuur te vinden; verder
een computer-terminal en een
navigatie-systeem. Niet alleen
wordt de bestuurder via het
navigatiesysteem de snelste
weg naar de volgende klant
gewezen, maar als hij eenmaal
op de plaats van bestemming
is aangekomen kan hij ook via
de computer en de printer al
lerlei administratieve hande
lingen verrichten.
De wagen is standaard uit
gerust met airconditioning die
een grote capaciteit heeft. Dat
is nodig in verband met het
veelvuldig openen en sluiten
van de deuren van de laad
ruimte. De elektrische aanja
ger werkt op zonne-energie;
opgevangen door cellen in het
dak.
V ervoerswereld liccilJ
malaise achter de
rug
Door Jack Arentsen
DE Bedrijfswagen RAI, die van 13 tot en met
22 februari in Amsterdam wordt gehouden,
vindt in een heel wat gunstiger 'klimaat'
plaats dan twee j aar geleden.
De 12 maanden van 1984 werden beheerst door de
ernstige malaise die op de vrachtautomarkten in de
hele wereld was ontstaan. „Dat heeft in die jaren ge
leid", zegt algemeen voorzitter van de RAI Vereniging
A. Beers, „tot een ware prijzenslag, omdat de fabrie
ken hun produkten niet van de ene op de andere dag
met 40% konden verminderen en ook niet konden zien
hoe lang zo'n teruggang in de vraag duurde".
Het economisch herstel van logusprijs afgeleverd
de laatste jaren heeft ook de
vrachtwagenindustrie geen
windeieren gelegd. In Neder
land trok vorig jaar de markt
nadrukkelijk aan. In 1985 wer
den zo'n 50.000 bestelauto's,
8.000 vrachtauto's en ruim
4.000 trekkers verkocht en dat
betekende, in vergelijking met
een jaar eerder, verkoopstij
gingen van respectievelijk 30,
7 en 20 procent.
De opleving op de bedrijfs-
automarkt heeft er nog niet
toegeleid dat het niveau van
1979 is bereikt, „maar", zegt
algemeen voorzitter Beers,
„we zijn al uiterst gelukkig
met het feit dat het ergste
prijsbederf achter de rug is,
hoewel in sommige landen
-zoals Frankrijk- er nog al
tijd grote fabrikanten zijn die
met geweldige kortingen hun
marktaandeel trachten te be
houden".
De prijzenslag van de laat
ste jaren (trucks en combina
ties werden vaak voor tiendui
zenden guldens onder de cata-
waar-
door men in ieder geval van de
voorraden afkwam) heeft er
overigens niet toegeleid dat
men in de bedrijfswagenwe
reld eerder tot het vervangen
van het materiaal overging.
Doordat gelijktijdig het aan
bod aan werk en goederen af
nam, kon nog al wat materiaal
voor langere tijd in de garages
worden geplaatst. Pas nu - in
een periode van meer werk en
een groter aanbod van goede
ren - durft de ondernemer
weer te investeren in nieuw
materiaal.
Doordat de fabrikanten, die
net als in de personenwagen
sector nog altijd te maken
hebben met overproduktie, de
laatste jaren zich hebben kun
nen concentreren op nieuwe
ontwikkelingen, biedt de Be
drijfswagen RAI een schitte
rend overzicht van de nieuw
ste snufjes in de sector van het
wegvervoer; een bedrijfstak
waarin in Nederland zo'n
160.000 mensen werken. De
Nederlandse bedijfswagenfa-
brikanten exporteerden vorig
jaar voor 250 miljoen gulden
aan produkten op een totale
.Miöj,
Z7 1>
v
Wmm'c2
De Bedrijfswagen RAI heeft dit jaar veel nieuws te bieden.
omzet van ongeveer een mil
jard gulden.
Hoogwaardige technieken
hebben er ondertussen voor-
gezorgd dat de bedrijfsauto
een produktiemiddel is gewor
den met minimale lasten en
maximale baten. Dat komt
bijvoorbeeld omdat het brand
stofverbruik van de dieselmo
toren aanzienlijk is gedaald.
Tien jaar geleden was voor
een 38 tons voertuig een ge
middeld brandstofverbruik
van 40 liter per 100 km heel
normaal; nu ligt het verbruik
in de buurt van de 33 liter. De
vooruitgang wordt pas echt
duidelijk wanneer een verge
lijk wordt gemaakt met een
personenwagen. „Wanneer
een middenklasse personen
auto in liters per ton/per kilo
meter, even zuinig zou zijn als
een moderne vrachtauto, zou
het brandstofverbruik voor de
personenwagen ongeveer 1 op
130 moeten bedragen", zo zegt
men bij de RAI.
Lasertechnieken worden
heel recent te hulp geroepen
om de consumptie nog verder
te beperken. Door het toepas
sen van lasertechnieken is het
mogelijk om het verbran
dingsproces (speciaal het ver
loop van de gasstromen in de
motor) te bestuderen en te
verbeteren. Een aantal fabri
kanten heeft al kans gezien
om op die manier het rende
ment van de motor op 40% tt
brengen. Een waarde waar
over 10 jaar geleden alleen
maar gedroomd werd.
Het brandstofverbruil
wordt niet alleen bepaald door
de motor, maar ook voor eei
belangrijk deel door de
drijflijn. Eén van de mogelijk
heden om de wrijving in dt
aandrijflijn te verminderen is
door gebruik te maken van
een aangedreven as met en
kele reductie. Ook de wissel
bak kan een belangrijke bij
drage leveren tot het terug
dringen van het verbruik
Vooral zwaardere trucks wor
den danook uitgerust met wis
selbakken die een groot aantal
versnellingen kennen.
IN DE jaren zestig werden de Neder
landse transportondernemers de
vrachtvaarders van Europa ge
noemd. In die jaren werd niet min
der dan 25 procent van het vervoer
tussen de lidstaten van de EG door
Nederlandse vervoerders verzorgd.
Door de toegenomen concurrentie
uit het buitenland is men in de loop
van de jaren een deel van dat ver
voer kwijt geraakt. Toch wordt ook
nu nog 19 procent van alle transport
binnen de lidstaten door Neder
landse transportondernemers uitge
voerd. Die prominente plaats heeft
het vaderlandse wegvervoer vast
kunnen houden door het innovatieve
beleid dat er ook in de moeilijke ja
ren werd gevoerd.
Dat is misschien aardig om te we
ten, maar wat heeft de consument
daar nu aan, zult u zich afvragen.
Om dat aan de weet te kunnen ko
men, moet wat dieper op de zaak in
gegaan worden.
De huidige samenleving vraagt
om vervoerscondities, die steeds
meer verschillen van wat vroeger
gebruikelijk was. Deze ontwikkeling
leidde tot een omwenteling in ver
schillende vervoerstechnieken. Dat
is misschien het beste met een voor
beeld aan te geven.
Vroeger kwam de melkman met
een bakfiets langs de huizen om zijn
waren uit te venten. Later kregen we
de melk in flessen en tegenwoordig
in kartonnen pakken. Die pakken
worden in de zuivelfabrieken auto
matisch in een container op wieltjes
geladen die bij de supermarkt zo uit
de vrachtauto in de koelvitrine
wordt gerold.
De gang van de goederen van de
fabrikant naar de consument wordt
in vaktermen 'Physical distribution
management' genoemd; in goed Ne
derlands: goederenstroombeheer-
sing. Het controleren - beheersen-
van die goederenstroom beperkt
uiteraard de behandelings- en trans
portkosten. Die vormen een grote
post en door deze kosten wordt een
belangrijk deel van de uiteindelijke
Transport-optimalisatie in dienst van de consument.
prijs van de goederen bepaald. In
sommige groepen van goederen vor
men de transportkosten meer dan de
helft van de uiteindelijke verkoop
prijs.
Het vervoerend en verladend be
drijfsleven in Nederland heeft de
laatste 5 jaar enom geïnvesteerd in
het optimaliseren van de goederen
stroom tussen producent en consu
ment. Investeringen die in sommige
gevallen wel, maar in de meeste niet
zichtbaar zijn. Hoewel, de automobi
list passeert dagelijks deze mobiele
'vernieuwers' op de weg. Voertuigen
met de logo's van onze grootgrutters,
heerlijk heldere bierproducenten en
goud op snee bloemenvervoerders.
Vrachtwagencombinaties waarvan
de aanschafprijs ver boven de
ƒ400.000,- uitkomt en waarvan de
chauffeurs gemiddeld zo'n 200.000 ki
lometer per jaar afleggen. De jaarki-
lometrages in het grensoverschrij
dend beroepsgoederenvervoer over
de weg variëren van 160.000 tot
300.000 kilometer.
Vroeger werd een grote vrachtwa
gencombinatie met de hand gelost.
Dat gebeurt tegenwoordig niet meer.
Daar heeft men allerlei apparatuur
voor ontwikkeld die het de chauffeur
wat gemakkelijker kan maken. Met
behulp van pallet-trucks worden de
op pallets geladen goederen op een
laadlift gezet die hydraulisch op een
neer te bewegen is. Met de pallet
truck en de laadlift kan de chauffeur
onafhankelijk van derden zijn com
binatie laden en lossen.
De laatste jaren zijn er zeer gea
vanceerde laad- en losmiddelen ont
wikkeld die de tijd van laden en los
sen beperken. De rollenbanden wer
den het eerst toegepast bij het ver
voer van luchtvrachtcontainers.
Toen ook de levensmiddelen-distri-
buanten deze techniek ontdekten,
werd de toepassing veel ruimer.
Bij die rollenbanen schuift een
soort schaats onder de lading en deze
'rijdt' de pallet over de rollenbanen
naar voren of naar achteren. Tussen
de motorwagen en aanhangwagen
wordt een opklapbare brug gemon
teerd waardoor de lading zo van de
aanhangwagen in de motorwagen en
omgekeerd kan rollen.
Behalve rollenbanen worden ook
roldoekbanen gebruikt. Het doek,
met daarop de lading, beweegt zich
naar voren of naar achteren, afhan
kelijk wat er met de lading gedaan
moet worden. Een voordeel van ia
toepassing is dat er ook losgestoi
goed vervoerd kan worden.
Een derde techniek zijn de hj
draulisch schuivende vloerdelen
zodanig werken dat de lading,
commando, heen en weer 'wandelt
Ook wordt het tweehoog laden steed
meer toegepast; in de combinatie te-
vinden zich dan liften die de ladtol
optillen, waardoor het mogelijk
om daar nog een hoeveelheid on®
te zetten. Een oplossing die veel tol
het transport van bijvoorbeeld eie
ren wordt toegepast, omdat deze do-
zen niet eindeloos bovenop elkaat
gestapeld kunnen worden.
Een belangrijke vooruitgang is8'
boekt door interne transportsysk-
men van de fabriek te koppelen t*
het laad- en lossysteem van de com
binaties. Bij deze systemen rolt
automatisch, zonder tussenkom-'
van derden, een complete wagenk
ding zo de laadruimte van de comte'
natie is. Deze manier van laden
lossen vraagt eist wel dat bij de pte
duktie moet worden gekeken naar»
wijze waarop het produkt gedistri
bueerd moet worden.
Voorbeelden daarvan zijn
vierkante melkverpakking en te-
nieuwe pilsflesje die de komendez»
mer verschijnen. Het flesje is lid1"
en lager. Per combinatie kunnen
doende meer kratten met meer fle?
jes worden vervoerd. Een beken»
fabrikant van jenever laat spec'aï
voor de export flessen uit hoogwa2'
dig kunststof maken, dat schee»
bijna 1 kilogram in gewicht, per f'»
wel te verstaan.
Transport-optimalisatie in diete'
van de consument, daar is het uitej»
delijk allemaal om te doen. De
derlandse verlader en vervoerder»
pen daarin voorop. En voor de
sument heeft dat als voordeel dn
kosten van het produkt uiteinde"!
zijn gedaald en in het minst gunsw
geval al jaren gelijk zijn gebleven
GENEVE/ WEST-BER-
£iJN (AFP/DPA)
Twee hoge Sovjetamb'
tenaren hebben in Ge-
nève gezegd dat dit jaai
een akkoord mogelijk i:
over de middellange-af
standsraketten ii
Europa (Euro-raketten)
jevgeni Primakov, di
recteur van het instituu
ter bestudering van de we
reldeconomie en interna
tionaic betrekkingen ii
Moskou, en Vitali Joerkir
onderdirecteur van het in
fitituut voor Noord-Ame
rika (waarvan Georgi Ar
batov directeur is), zeidei
op een persconferentie da
er goede kans bestaat het
dit jaar over de Euroraket
ten eens te worden.
SCHIPHOL (ANP) - De Aru
baanse premier Eman vindt de
kans dat de Lago-raffinaderi,
op zijn eiland opnieuw open
gaat zeer klein. Eman ver
klaarde dit donderdagmiddag
bij zijn aankomst op Schiphol
De Arubaanse premier is to
zondag in ons land om met de
Nederlandse regering te pra
ten over het opnieuw openei
van de sinds vorig jaar geslo
ten Exxon-raffinaderij dit
vijftig procent van de be
roepsbevolking van Aruba
werk verschafte.
20 Februari loopt een over
eenkomst af tussen Exxon en
Aruba, volgens welke het
eiland de gesloten raffinaderij
Havenstad Faw veroverd.
AMSTERDAM (ANP) - De Amster-
damse effectenbeurs heeft zich ook
donderdag niet laten vermurwen door
de goede stemming die Wall Street de
dag tevoren kenmerkte. Twijfel over
de gevolgen van de dalende olieprijzen
«ijft aan de beleggers knagen en zij
preferen de kat uit de boom te kijken.
e aandelenkoersen bewogen zich in
veel gevallen dan ook niet meer dan
enkele dubbeltjes weg van de slotkoer-
sen van de vorige dag. De dollar, die
rij wel gelijk was aan woensdag, kon
°ok weinig steun bieden.
Hoogovens verloor dertig cent op
l Koninklijke Olie twee kwartjes
P ƒ166,20. KLM was een dubbeltje be-
f'JP ƒ62,20. Philips klom ƒ0,80 naar
l en Akzo maakte gezien de ver-
vnÜ «t en °P de beurs een forse winst
n J MO op ƒ164,50. Unilever noteerde
aan het eind van deochhtend onveran
derd 378.
De banken trokken wat aan, waar-
\J riiBsdaalder winst was wegge-
vp VOOr ABN °P ƒ573- Amro was ze-
entig cent beter op ƒ107,50 en NMB
raoïl naar f222 Westland Utrecht
fin ^chti8 cent kwijt en kwam op
n Precies de prijs die redder natio-
e nederlanden overweegt te bieden,
wpiVtr2ekeraars 8edr°cgen zich nau-
PrÜshoudend met verliezen
twfu/i'30 voor Ae8°n °P ƒ104,70, van
wee dubbeltjes voor Amev op ƒ81,50
*n winstje voor Nationale Neder-
noen van een dubbeltje op ƒ78,30.
"gever VNU raakte ƒ1,80 kwijt op
7%
antonius
antonius
^«mgr.o.l.v.
daniei
J* gasthuis
J* gasthuis
I* gasthuis
gasthuis
4 hooghuys
7%
1* PTOtz hs
%r°U.hs
Prot.z.hs
aeneas
(oostb.)
(oostb.)
lourdes
de brouwer
4 (tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(het)
klokkenberg
liduina
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)