BOEKEN 'Deze keer wilde ik niet bedonderd worden' Twee uitgeverijen brengen oud werk van Milan Kundera Bedreiging voor 'begrip Boeiende brieven Vestdijk en De Vries Geef de SCHRIJVER GABRIEL GARCIA MARQUEZ WINT GUERRILLA-OORLOG VAN UITGEVERS Grasduinen in andermans en eigen taal Judith Herzberg gastschrijfster Leidse faculteit der Letteren Verschenen ZATERDAG 8 FEBRUAR11986 Cakevormfe Heb je al's een leverworst gewonnen... Suske en Wiske: Ppie Happie in IOWMOEme Door Anton Theunissen Gabriel Garcia Mar- quez, de wereldbe roemde Colombiaanse schrijver van de suc cesvolste Latijnsame- rikaanse roman aller tijden, 'Honderd jaar eenzaamheid' (ver kochte exemplaren boven de 30 miljoen), heft in bijna elk inter view een klaagzang aan over het 'terro risme van de literaire agenten en uitgevers. „Ik ben nooit rijk ge worden", zegt hij, „om dat ik altijd bedonderd ben. Ik heb nooit gekre gen wat mij toekwam (normaal 7 tot 10 procent per verkocht exem plaar), want mijn ma nuscripten verdwenen in piraten-edities, de uitgevers betaalden mij niet of er was wat an ders." Toch heeft hij in Spanje een agente met haar op de tanden: Carmen Balcelis, een stevige Catalaanse tante op leeftijd, beter bekend onder de scheld namen 'mafiose superagente' en 'capomafia', de Catalaanse uitzuigster. Zij mag be schouwd worden als de oer- moeder van de beroemde La- tij nsamerikaanse schrijvers, Marquez, Vargas Llosa, Carlos Fuentes enz. Zij maakte hen wereldberoemd én in de hef tige belangenstrijd tussen schrijvers en uitgevers stond zij niet aan de kant van het kapitaal (hetgeen ongewoon is), maar aan de kant van de schrijvers. Klotecontract Carmen sluit met uitgeve rijen nooit contracten voor het leven (de meeste uitgeverijen proberen voor een grijpstuiver het eigendomsrecht van een debuterend auteur te kopen, liefst voor het leven). Carmen stelt contracten op voor een bepaalde duur, gemiddeld van een jaar of vijf, zodat de auteur, als hij succesvol is, niet voor een paar centen per pagina zijn creatieve arbeid hoeft te leveren. Carmen Bal celis persoonlijk bracht bij voorbeeld Marquez aan de man bij Spaanse en buiten landse uitgeverijen. Zelf tou cheert zij 1 procent als bemid- delingsloon op de verkoop van de tot haar fonds behorende boeken. Marquez draagt Carmen op handen, al betaalde zij voor zijn eerste vier manuscipten (eerder in New York gewei gerd) slechts 1000 dollaar. 'Es un contracto de mierda', het is een klotecontract, zei Marquez later en na zijn grote succes sen bleef hij zeggen: „Ik word bedonderd." Geen wonder, dat Marquez voordat hij zijn ma nuscript van de zojuist ver schenen roman 'El amor en los tiempos del cólera', 'De liefde in tijden van de cholera', een boek over de ervaring van het ouder worden inleverde, ook de financiële puntjes op de i wilde zetten. Midden vorig jaar al waren er geruchten, dat Marquez één miljoen dollar voor publicatie zou vragen. „Gabo wil poen zien", schreven de Spaanse kranten over de 'literaire guerrilla', die over zijn ma nuscript gevoerd werd. Allereerst een strijd over de oplage en wie wat zou gaan drukken. De hoogte van de op lage werd uiteindelijk bepaald op 1.200.000 exemplaren voor de Spaans-Latij nsameri kaanse markt. Na eindeloos onderhandelen werd de pro- Gabriel Garcia Marquez. - FOTO ARCHIEF DE STEM duktie-buit aldus verdeeld: 250.000 exemplaren voor uitge verij Bruguera in Barcelona, die 100.000 exemplaren moet doorleveren voor de Argen tijnse markt. De grootste buit (900.000 exemplaren) viel in handen van de uitgeverij La Oveja Negra in Bogota, in het vaderland van Marguez. Dit uitgevershuis staat weer 100.000 exemplaren af aan de uitgeverij Diana in Mexico. Deze twee firma's hebben de alleenverkoop bedongen voor de lucratieve markt in de Ver enigde Staten. Furieus Alle contracten waren al keurig opgemaakt, toen de uit geverij in Bogota roet in het eten gooide. Zij wilde de vrij heid hebben piraten-edities op de markt te brengen. Argu ment: de normale, dure uit- geve is onbetaalbaar voor de Zuidamerikaan, die toch al zwaar getroffen wordt door inflatie, bezuinigingen etc. Mórguez en Carmen Balcelis werden daarop zo furieus, dat zij besloten: dan maar geen nieuwe roman van Marguez op de markt. Zij stuurden de zaak doel bewust in het honderd en joe gen de uitgevers in de paniek. De publicatiedatum, aanvan kelijk gesteld op midden augustus, kon niet meer ge haald worden. Daarop begon Marquez (met steun van de immer Malteser whiskey drin kende Carmen) zijn eigen gue rilla en hij begon heel moeilijk te doen. Zij dictators, dan ik ook, moet Marquez gedacht hebben, want hij eiste plotse ling, dat zijn nieuwste boek al leen ingenaaid in de boekwin kels mocht komen (een hard cover uitgave is goedkoper, maar hij verbood die). Boven dien legde hij vast, dt hij zelf het nieuwe boek zeven keer wilde corrigeren. Van zijn 'De herfst van de patriarch' had den de uitgevers destijds een zopitje gemaakt en toen hij het eerste exemplaar van dat boek in handen kreeg, 'vielen de bladzijden van het boek als de bladeren van een boom op de grond', lichtte hij woedend toe. Onvermurwbaar De harde zakenjongens, de uitgevers, sputterden, maar Marquez was onvermurw baar. Niet zonder leedver maak zag Marquez hoe die 'terroristen' als makke scha pen door de knieën gingen. Eind vorig jaar kwam de nieuwe Marquez eindelijk in Spanje op de markt. Een sut, ces, opnieuw. Deze week wa. ren er al meer dan 150.000 ex, emplaren van verkocht. Jon Gubern, die directeur van Spaanse uitgeverij Buguer wilde niet zeggen hoevei Marguez op zijn bankrekenu zal krijgen. In El Pais, de!]; drileense krant, wilde hij exacte bedragen noemt maar sprak niet tegen, dj Marquez van zijn uitgever alleen al meer dan 500.000 gn den zal ontvangen. Marque die weigerde het eerste exen plaar van zijn nieuwe boek ontvangst te nemen, gronio, vanuit Mexico: „Deze wilde ik niet bedonderd wor den." Het touwtrekken rond i uitgave van de nieuwe Mar quez zal waar het om de prjj van het boek gaat geen gevti gen hebben voor de Nedei landse markt. De woordvoc der van de Amsterdamse ui| geverij Meulenhoff, waar vertaalde versie eind oktobs van de persen zal rollen, a „Wij hebben op de Frankfm ter Buchmesse het contract getekend. Zonder probleme Voor de rechten hebben niet meer betaald dan voor andere uitgaven van Ma: quez." De liefhebbers van Milan Kundera kunnen gerust zijn. Na het succes van 'De on draaglijke lichtheid van het bestaan' verschijnen meer boeken van de Tsjechische schrijver in Nederlandse ver taling. Twee uitgevers houden zich met hem bezig. Uitgeverij Agathon (een onderdeel van Unieboek) deelt Kundera nu met Ambo, die voor de exploi tatie van de boeken zal zorgen. Door Ambo zelf is inmiddels 'Jacques en zijn Meester' (prijs 17,50) op de markt gebracht. Het is een toneelstuk in drie bedrijven, dat werd geschre ven in de eerste jaren na de Russische inval in Tsjechoslo- wakije. In de inleiding schrijft Kundera hoe hij tot de keuze van zijn onderwerp, zijn 'hom mage aan Diderot', kwam: „Toen de Russen in 1968 mijn kleine land bezetten, werden al mijn boeken verboden en verloor ik alle wettelijke mo gelijkheden om in mijn le vensonderhoud te voorzien. Velen hebben me willen helpen: op een dag kreeg ik bezoek van een regisseur die me voorstelde onder zijn naam een toneelbewerking van 'De idioot' van Dostojevski te schrijven". Maar hij zag toch niet veel in het idee, onder meer van wege de 'agressieve sentimen taliteit'. „Opeens kreeg ik een onverklaarbaar gevoel van heimwee naar Jacques le Fa- taliste. Om zo lang mogelijk in het gezelschap van Jacques en zijn Meester te vertoeven, be gon ik me hen voor te stellen als personages in een toneel stuk van mezelf". Schuilnaam „De geschiedeniS v'an de ro man zou onbegrepen en ÖHVol- ledig zijn zonder Jacques le Fataliste", schrijft Milan Kun dera, die het boek plaats naast Don Quijote, Tom Jones, Ulys ses en Ferdydurke. „Ik schreef Jacques en zijn Meester voor mijn persoonlijk genoegen en misschien met het vage idee dat men het stuk, onder een schuilnaam, ooit eens in een Tsjechische schouwburg zou opvoeren". Als 'handtekening' bouwde hij verwijzingen in naar drie van zijn andere boe ken. Terwijl Praag zuchtte onder de Russische bezetting, schuilde Kundera in de wereld van vrijheid en vrolijkheid van Diderot. In 1972 werk het manuscript door de Franse re gisseur Geroges Werler mee gesmokkeld naar het westen. Het stuk werd op 29 september 1981 voor het eerst opgevoerd in het Theatre des Mathurins in Parijs. In mei komt 'Lachwekkende liefdes' uit, een co-produktie van Agathon en Ambo. Het is een bundeling van van korte verhalen die Kundera in het begin van de jaren zestig had geschreven in diverse bladen. 'Lachwekkende liefdes' werd in 1970 voor het eerst uitgege ven. Het is het boek dat Kun dera het meest na aan het hart ligt, omdat het een afspiege ling is van de gelukkigste pe riode in zijn leven. Hij vol tooide het laatste verhaal drie dagen voordat de Russen kwa men. Het boek is veel speelser en luchhartiger dan het latere werk van Kundera. Ondertussen is ook een tweede druk verschenen van 'Afscheidswals', het verhaal van onvruchtbare vrouwen in een kuuroord. Milan Kundera. FOTO ARCHIEF DE STEM Door Henk Egbers De rationalist H.C. ten Berge herschreef deze novelle, die in haar eerste versie deel uit maakte van 'Een geval van verbeelding (1970). Voor de professionele literaire tijd schriftkritiek is het van be lang om de beide versies naast elkaar te leggen. Ik heb de eerste versie niet gelezen en zo zal het de meeste krantenle zers vergaan. Daarom alleen informatie over deze versie uit 1985. Zelf zegt hij ervan dat het een geheel nieuw verhaal is geworden, waardoor het oude nog slechts heen sche mert. Voor H.C.'s doen is deze no velle met een ,bedriegelijk,e eenvoud geschreven. Een ver haal met een wat bespiegelend slot. Op de eerste pagina staat een kwei mei hexagram (I Ching) als waarschuwende opmaat, want Ten Berge is een duidend schrijver, die graag mythisch te werk gaat. „Voor al die mensen, haastig en langzame, zijn er dagen waarop de verwarring om trent het jaargetijde toeslaat. De verwarring is er een met een heilzaam karakter"De verteller karakteriseert op de eerste pagina een late herfst dag met de eerste aanzetten tot ontbinding. En op de laat ste pagina...: „Het lichaam gleed niet soepel in het water, het werkte tegen, eigenzinning als kadavers zijn. Tenslotte wint de dood, dacht ik" Hannelore, bijna 23 jaar, de vrouw met wie hij gedurend deze novelle een merkwaar dige relatie onderhield, is tentslotte 'gewurgd' door de angstgeur die een psychische herfst in haar jonge leven, met freudiaans gekleurde rottige bladeren, verspreidde. 'De klassieke loop der din gen wordt hiermee bevestigd', is een uitspraak in het ver haal. Hannelore zit met een vadercomplex, waardoor haar vrouw-zijn is ondergraven. Met mannen wil het daarom niet meer lukken. 'Jij was op dit'halfrond de enige die ik vertrouwde en daarom een trap heb gegeven', bekent Hannelore binnen deze con text tegen de arts-verteller met zijn 'hoogontwikkeld red dersinstinct'. Dat is inderdaad een klas siek gegeven. Mensen willen doorgaans wel geholpen-, maar niet gered worden. Red ders worden aan het kruis ge slagen. Op die manier trapt Hannelore ook terug naar haar vriend-redder; ze 'revan cheert' zich door hem af te ne men wat hij wilde redden. Ze zegt niets meer te verliezen te hebben. „En wie niets meer te verliezen heeft vormt een be dreiging voor het bewustzijn van degenen die hem omrii gen. Wij worden geruisloos krachtdadig in de berm g drongen. Op de hoofdweg i ren we niet thuis. Wat zouk heilzaam zijn als al die luid stijf staan van begrip, beziti zekerheid, eens enkele nart ten in ontheemde toestand dezelfde berm werden gesiri ten" Het merkwaardige feit d» zich voor dat hier echter redder tevens ontheemd Beiden zijn Poolse emigrant die zwerven tussen Hambui en Parijs; tussen een anti-s mitische bourgeoisie en 'bruisende' leven van een fot model. Twee verschillendeks rakters, andere levensve] wachtingen en onderschei! erfelijke belastingen. Tui manieren van omgaan wat het leven hen te bieds heeft. De vertellende ai schrijft het op en deze woo] den gaan ook weer een eigs leven leiden. Hannelore ze| „Wat mij is overkomen woi door anderen, zoals hij, w zonnen"En zo schuiven deze novelle verschillei werkelijkheden over elkij heen. H.C. ten Berge w hiermee binnen zo'n kort stek goed om te gaan boeiend te verwoorden. H.C. ten Berge: 'Zelfpoi met witte muts'. Uitg. Meuli hoff, prijs 19,50. Als je in een huis me tuin woont, zie je in de ter veel meer vogels d zomers. Behalve spreei en mussen zijn er nu roodborstjes, mezen en ken. Als het vriest is leuk om ze te voeren, kun je ze van dichtbij ken. Noteer eens wie wa en hoe. Spreeuwen li graag vet, maar van da wiebel op een vetbol mo voor mezen. Grote schrokkerds w schrokkerds: mezen dcx en spreeuwen door kraa vriest. Dan zitten de woi vlak en zijn er nog g( sneeuwt of vriest, kruip spleetjes waar de mezen In de kou hebben vog slaolie in de sloot want i Hun veren gaan daardcx meer waterdicht. Voer 1 zelf vetbollen maken, do door en laat het stollen. Vogelhuisjes met een dan niet goed zien of e voertafel maken van een paal van 175 cm hoog. minder gemorst en het g avond de etensresten oj geen ratten aan. Die kun Toch zijn er altijd vogels daar dus ook, maar nooit Door Hans Rooseboom In de ambitieuze reeks 'vreemde' woordenboeken van uitgeverij Van Dale Lexicografie is het deel Nederlands-Frans ver schenen. Degelijk, informatief en volledig, zoals men dat van een woordenboek, zeker een woordenboek met de naam Van Dale, mag ver wachten. Daarmee zou eigenlijk alles over dit lexikon ge zegd zijn, ware het niet dat het werkstuk bij nader in zien ook nog eens informa tief is op heel ander dan het Franse taalgebied, na melijk onze eigen Neder landse taal. Al bladerend kun je op de volgende, mij volstrekt onbekende, Nederlandse woorden stuiten. Een bloemlezing. Gresbuis, graanklander, gles, glui, glit, glasgal, giet, glimmerlei, glop, greb, griel. Het vermoeden rijst dat het hier wellicht om de taal onzer zuiderburen gaat. Dat vermoeden wordt verder gevoed door het opduiken van woorden als: glasoog (glazen oog), grijptang (nijptang), glas papier (schuurpapier), gluurogen (loeren), nijlrei ger (ibis), grienebalk (hui lebalk), glimkever (glim worm), glijboot (speed boot), snippermand (prul- Iemand, prullebak), graf gesteente (grafsteen), glad- dig ft Is gladdig op straat). Waaruit maar weer eens blijkt dat onze taal veel rijker is dan je denkt. Nog een kleine greep: grijpemmer, grijptengel, grasharing, grasbehang, grasbuik, grasweefsel. Grafkanker lijkt mij een heel enge ziekte. Of die aandoening ook werkelijk bestaat mag worden be twijfeld. Eerder zal hier sprake zijn van volks-'hu- mor', want achter het woord grafkanker staat tussen haakjes (krijg de). Navraag bij de uitgever, Van Dale Lexicografie in Utrecht, onthult de oor zaak van deze overdaad aan Vlaamse taalver schijnselen. Directeur Hagers: „Het is mij eerlijk gezegd hele maal niet opgevallen dat er zoveel Zuidnederlandse woorden in het lexikon zouden staan. Maar ik weet wel hoe dat komt. Wij hebben als basis voor dit woordenboek het mate riaal van Van Dales He dendaags Nederlands ge bruikt, dat een jaar gele den is uitgekomen. Dat boek bevat de hele tegen woordige woordenschat van het Nederlands, in Ne derland en Vlaanderen. Vandaar dat Noord- en Zuidnederlands in gelijke mate in dit lexikon Neder lands-Frans voorkomen". Van Dale Groot Woorden boek Nederlands-Frans. Uitg. Van Dale Lexicogra fie, Utrecht. Prijs 120. Door Alfred Kossmann Stel dat er geen bezettingstijd was geweest, zouden S. Vest dijk en Theun de Vries oit met elkaar bevriend zijn geraakt? De twee productiefste auteurs van onze eeuw, beiden in Friesland geboren, beiden ge stimuleerd door filosofische en historische belangstelling en voorzien van een snel ver stand. Intellectuelen en tevens epische vertellers. Naar Baby- lonië verplaatste De Vries zijn fantasie, naar Ierland, Grie kenland Vestdijk de zijne. Maar De Vries was een over tuigd communist en dacht aan gemeenschappen. Vestdijk was apolitiek en dacht aan in dividuen. Er was daarover op hoog niveau van abstractie boeiend te debatteren. Maar familiair kon het niet worden. De titel van het boek dat ik aankondig is: 'S. Vestdijk Theun de Vries. Briefwisse ling. Bezorgd door S.A.J. van Faassen'. Een juiste en ietwat misleidende titel. Vestdijks bijdrage aan de briefwisseling is veel omvangrijker dan De Vries' bijdrage. En de reden is dat tijdens de oorlog de eerste uit voorzichtigheid de brieven van de laatste na lektuur placht te vernietigen. Hij vond het risico van bewaren, voor hen allebei, te groot. De Vries woonde onder verschillende namen op verschillende adres sen. Vestdijk woonde, behalve de maanden die hij als gijze laar in Sint-Michielsgestel en als gevangene in Schevenin- gen doorbracht, in Doorn. De Vries was in het verzet, Vest dijk niet. Hun levens waren dus heel verschillend, en erg persoonlijk kon hun corres pondentie al vanwege de om standigheden niet worden. Omstreden Ze schreven elkaar over hun werk. Niets ervan kon ver schijnen, en tekst na tekst Simon Vestdijk. stuurden zij elkaar op om ten minste enige verstandige re actie te vernemen. Het belan grijkste is de correspondentie naar aanleiding van Vestdijks 'De toekomst der religie'. Daarover is van De Vries een lange brief bewaard gebleven. In uitwisseling met De Vries heeft Vestdijk zijn later zo gretig omstreden studie ge reed gemaakt. Theun de Vries. - FOTO'S ARCHIEF DE STEM Het heeft iets vreemds en geruststellends, deze vriend- schappelij k-intellectuele briefwisseling in jaren van zo veel turbulentie en gevaar. Wat konden de twee schrijvers anders doen dan verder schrijven, in de hoop dat hun boeken ooit gepubliceerd zou den kunnen worden? Ze moe ten in die jaren veel aan el kaar hebben gehad. LEIDEN (ANP) - De faculteit der Letteren van de Leidse uni versiteit en de Vereniging voor Onderwijs, Kunst en Weten schappen zullen Judith Herzberg (52) voordragen als tweede gastschrijver aan deze universiteit. Judith Herzberg zal tijdens het eerste semester van het stu diejaar '86/'87 hoorcolleges gaan geven en werkgroepen gaan leiden op het gebied van poëzie, toneel en filmscenario's, drie sectoren waar in zij zelf werkzaam is. In 1980 publiceerde zij hierover een boekje 'Het maken van gedichten en het praten daarover'. Bekende poëziebundels van Judith Herzberg zijn on der andere 'Zeepost', 'Beemdgras' en 'Botshol'. Eerste gastschrijver aan de universiteit was Gerard Reve. Het 'gastschrijverschap' is naar voorbeeld van Angelsaksische uni versiteiten ingevoerd, het zogenoemde 'writer in residence'. Ze groeiden na de bevrij ding uit elkaar, vooral om po litieke redenen. De brieven ge tuigen daarvan, maar niet be paald op erg interessante ma nier. Het lijkt of zij elkaar niet meer nodig hadden en daarom eens te meer beseften dat zij geheel verschillende persoon lijkheden waren, met tegen overgestelde meningen. Van 1936 tot en met 1969 hebben zij brieven en brief kaarten uitgewisseld. Hon derdtweeëndertig zijn ervan bewaard gebleven. S.A.J van Faassen heeft voor vele, hoogst informatieve noten ge zorgd. Zo werd de briefwisse ling een belangrijk en heel leesbaar boek. Eén kleine veronderstelling. Op 17 oktober 1946 schrijft Vestdijk: „Wat is er eigenlijk met Jeanne van Schaik gaan de? Ik weet van niets; zij schijnt 'aangevallen' te wor den. Of is dit overdreven?" Van Faassen schrijft in zijn noot dat het onbekend is op welke gebeurtenis of gebeur tenissen Vestdijk doelt. Jeanne van Schaik-Willing vertelde, vele jaren later, dat zij indertijd, naar aanleiding van een discussie over het ver zet, uit haar bed werd gebeld, in haar huis aan de Leidse- kade in Amsterdam. Bert Bakker en Rein Blijstra, ko mend van de dichtbij gelegen kunstenaarssociëteit De Kring, stommelden haar trap op en dreigden haar te zullen vermoorden. Haar zoon moest haar redden. Zij vertelde mij over het incident toen wij, in haar huis aan de Leidsekade, zaten te wachten op ons mede jurylid Rein Blijstra voor wie zij verklaarde nog steeds bang te zijn. Zou het, in Vestdijks brief, over deze 'aanval' gaan? 'S. Vestdijk Theun de Vries. Briefwisseling'. Bezorgd door S.A.J van Faassen. Uitg. Que- rido, prijs 49,-. Illustratie uit 'Vleerm Als je nog geen goed ve kleed-idee hebt voor earn; val, heb je geluk want gist ren is er een heel leuk bcx uitgekomen: 'Vleermu vlinder, tovenaar' van Piel Stuvel. Daarin staan he mooie, aparte verleedkler; die makkelijk te maken zij Dus vliegensvlug naar winkel om bijv. voeringzij kopen (die stof is te koop i de prachtigste kleuren) dan snel aan de slag. Kij dan hoe je de komende da 'Wie schrijft het leuksti I Theo en Thea-toneelstuk' vroegen we vorige week. W< herhalen de wedstrijdo proep nog maar eens. Het to neelstuk mag 5-7 minuter] duren; stuur het uiterlijk 1' februari op naar De Klein< Stem. De prijzen zijn: lever worsten, hazetanden en boe- kenbonnen. ^rtel ttm yet er een dt hmó Wt wa jt op 20th btnt tn hot fut boat JFffP,?* nndzwdlpt. üeleetite mferu W lij'both doteert ren u Robert Redford in de verfliming van 'De favoriet' - FOTO ARCHIEF DE STEM Karei Knip: 'De voor uitgang (Nieuwe materia len en produkten)'. Uitg. Bert Bakker, prijs 18,90. Slectie uit serie 'Zo kan het ook' in het NRC Handels blad. 'De belastingalmanak 1986 van Elseviers Week blad'. Uitg. Annoventura, prijs 20,90. 31-ste editie. Naast de almanak is er nu ook 'Elseviers Belasting cassette 1986', prijs 27,50, verkrijgbaar bij de boek handel. Graa Boomsma: 'Hugo Claus, het verdriet van België'. Uitg. Walva-Boek, Apeldoorn, prijs 5. Deel 25 in de Memoreeks met analyses en samenvattin gen van literaire werken. Ivan Wolffers: 'Medicij nen'. Uitg. Contact, prijs 34,50. Twintigste en ge heel bijgewerkte editie Uitleg over 2500 medicij nen, met register. Robert Darnton: 'I* Grote Kattenslachting' Uitg. Bert Bakker. Ge welddadige en spectacu laire episoden uit de cultu rele geschiedenis vat Frankrijk. Hans Dorrestijn: 'Mei dichtgeknepen keel'. Uitg Bert Bakker, prijs 19,9® Zeven verhaaltjes over tie1' kleine verdriet. 'Het aanzien van 198® Uitg. Het Spectrum, prüs| 19,90. Twaalf maande11 wereldnieuws in beeld. Bernard Malamud: 'Dj favoriet'. Uitg. Meulenhoff Het sprookje van de onge lukkige honkballer vat Malamud uit 1952 nu eitj delijk in Nederlandse ver taling. Naar aanleiding van film 'The Natural' w' Robert Redford. L. Gtlf HIER, m in tMiliar I I Mal aLw«NOJ nar 'r R ktojT&ieopMW

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 32