Rademakers: 'Werken met Mulisch heel plezierig' ié.98] IS»» Drugs in vliegtuig van Ricky Nelson IONICS NIMPORT Braziliaanse president verbiedt film 'Je vous salue, Marie' Carnaval op de Duitse tv acfa Dry mpü 'DE AANSLAG' PAS VOLGENDE WEEK TE ZIEN IN ZUIDWEST-NEDERLAND A61 DONDERDAG 6 FEBRUAR11986 l/V) iONICS B.V. kRDI JM 98 BLACK PRINCE SCOTCH WHISKY ROFT Y PORT Nu BAILEYS THE ORIGINS IRISH CREAN Nu IRISH VELVE li?8 1 35 MON liter I IF 15S Carnaval en Kunst Ce Natuur Aantrekkelijk Wonen Een dweil Afgezaagd Realiteit bnele elektronische Indienst behoefte lapplicatieproblemen 1 Kortom een interes- J-onika-niveau, goede (iele eigenschappen. an de te verwachten ist-functie geven wij bedrijfservaring. I-Nederland of bereid net goede toekomst- venden tot de heer N. Mesnummer |27, 4904 SJ OOSTERHOUT, TELEX 54598 KL OH NIL. »i*. lu 1.98 JU1K i/eg 116 IEN - St. Maartensplein 3 EUR Kerkwerve 7 ERGEN - Zuidhaven 53 SAO PAULO (ANP) - De Braziliaanse president José Sarney heeft de vertoning van de film 'Je vous salue, Marie' van Jean Luc Godard in Brazilië verboden. Het be sluit is genomen onder druk van de Braziliaanse bis schoppenconferentie. Pro testen hiertegen van Brazi liaanse intellectuelen, een groot deel van de pers en de minister van justitie Fer nando Lyra hebben geen ef fect gehad. In verband hier mee overweegt de minister nog deze week zijn ontslag aan te bieden. De bisschoppen hebben zich met hun verzet tegen de film van Godard de veront waardiging op de hals ge haald van belangrijke secto ren van de Braziliaanse middenklasse. Tijdens het militaire bewind in de pe riode 1964--1985 waren deze groepen de bondgenoten van de kerk in de strijd tegen de schendingen van de mensen rechten, tegen de censuur en tegen de sociale onrecht vaardigheid. Om de campagne tegen de omstreden film te recht vaardigen maakten de bis schoppen het afgelopen weekeinde in een officieel communiqué onderscheid tussen 'verschillende soorten censuur'. Zij verwierpen de 'politieke en ideologische censuur', die tijdens het mi litair bewind 'zoveel kwaad heeft veroorzaakt'. Daaren tegen kan de 'ethische cen suur, als die op de juiste wijze wordt toegepast, nodig zijn ter verdediging van het algemeen belang', aldus de Braziliaanse bisschoppen. De Zuidamerikaanse bis schoppen zijn de afgelopen decennia nog nooit zo eens gezind geweest als bij het weren van de film van Go dard. Het onderscheid tussen zogenoemde progressieve en behoudende stromingen lijkt te zijn weggevaagd. Met uit zondering van slechts enkele vooruitstrevende Brazi liaanse bisschoppen, die twijfels uitten over de wen selijkheid van de censuur, deed de meerderheid van de hiërarchie er hartstochtelijk aan mee. 'De moderne maagd Maria' in 'Je vous salue, Marie' van Godard. - fotoarchief de stem Uruguay Het ziet er naar uit dat in Uruguay de bisschoppen geen succes zullen hebben. De invloed van de Rooms- Katholieke Kerk in het libe rale Uruguay werd aan het eind van de vorige eeuw be knot - een situatie die tot op de dag van vandaag voort duurt. Ondanks de 'veront rusting', die het episcopaat van Uruguay de vorige week uitsprak over de mogelijke vertoning van Godards film, zal er geen censuur wordt toegepast, aldus een rege ringswoordvoerder. Moeilijker ligt de situatie voor de regering in Argenti nië, waar officieel geen cen suur bestaat. Het conserva tieve episcopaat heeft in Ar gentinië een grote politieke invloed, die goeddeels geba seerd is op de vele familiere laties tussen Argentijnse bisschoppen en generaals. President Raul Alfonsin van Argentinië vermijdt een botsing met de Rooms-Ka- tholieke Kerk. Anderzijds kan hij moeilijk de film gaan censureren, omdat dit pro blemen gaat veroorzaken met de anticlericale stro mingen binnen zijn eigen partij. Voor zover bekend laat de regering de beslissing over aan de bioscoopexploi tanten. Chili In Chili zijn het bewind van Pinochet en de Rooms- Katholieke Kerk het voor het eerst sinds vele jaren met elkaar eens. Namens het bisdom van Santiago verze kerde mgr. Romelio Carren- no: „Niemand hier wil de film zien want zij is een al gemene belediging van het Chileense volk". De woord voerder van de regering be vestigde: „De kans is nul dat de film in Chili wordt ver toond". Tot op heden heeft geen enkele Latijnsamerikaanse bisschop verklaard de om streden film met eigen ogen te hebben gezien. De Brazi liaanse minister van justitie Ferdinand Melira zei na het bijwonen van een besloten voorstelling de film 'onge kend mooi' te vinden. De krant 'Folha de Sao Paulo', die de film aan een gevarieerd publiek toonde, hield vervolgens een enquête waaruit bleek dat van de Rooms-Katholieke toe schouwers (bijna de helft) liefst 68 procent de film uit stekend of goed noemde, ze ven procent slecht of zeer slecht en acht procent geen mening had. Van de Rooms- Katholieken is 92 procent voor het vrijgeven van de film, niemand was tegen en acht procent toonde zich on verschillig. Van onze RTV-redactie VIE CARNAVAL liever, al dan niet noodgedwongen, uit gezakt voor de buis dan hos- jsend in een menigte beleeft kan daarvoor het beste terecht bij de Duitse televisie. Daar aordt de komende dagen ruim [twaalf uur aan vastenavonds- o[Kochten, -zittingen en -fees- *n uitgezonden. Het carnavalsfeest op de te levisie gaat zaterdag van start net de uitzending van de Stunksitzung' (Dld.3, 22.30 Jiur). In dit programma geven studenten uit Keulen een pa- jrodie op de gebruikelijke Tuitse 'Prunk'-zittingen. Eveneens in het teken van fcarnaval en de parodie staat het programma 'Dannhauser' dat zondag om 21.00 uur via Duitsland 3 wordt uitgezon den. Het Caecilia Wolken burg-toneelgezelschap en de Keulse mannenzangvereni- ging persifleren hierin het fe nomeen van de opera. Optochten Zoals gebruikelijk gaat het op de Duitse televisie pas 'richtig los' op carnavals maandag, Rosenmontag. Op het eerste net worden zo'n tien uur televisie aan carnaval be steed. De marathon-uitzen ding gaat om 11.00 uur van start met een registratie van de 'Schuil- und Veedels'-op- tocht die zondag in Keulen plaatsvindt. Na een reportage van de carnavalsstoet in Mainz komt die van Düssel- dorf aan de beurt onder het motto 'Was uns alles noch blüht'. Tussen 15.20 en 17.20 trekt dan de Rosenmontag- stoet van Keulen over het scherm die dit jaar de leuze 'Fasteloavend der Rekorde' voert. Dezelfde dag worden 's avonds van 20.15 tot 21.45 uur via Duitsland 1 hoogtepunten getoond uit de grote feestzit ting van het carnavalscomité in Keulen. Het tweede Duitse geeft dinsdag een kijkje achter de schermen van het carnaval in Mainz in het programma 'Am Rosenmontag ist ales vorbei'. 's Avonds toont het ZDF om 22.05 uur een uitvoering van 'Carnabal', een sprookje waarin het bonte carnaval in Catalonië centraal staat en dat wordt uitgevoerd door de Spaanse theatergroep Come- diants. Tenslotte geeft het derde Duitse net (WDR) dins dag vanaf 21.00 uur impressies van carnavalsbijeenkomsten in Düsseldorf, Bonn en Mün- ster. Door Tom Smeets AMSTERDAM - De cr film 'De Aanslag' van Fons Rademakers naar de gelijknamige succes roman van Harry Mu lisch gaat, na een gala- voorsteling in Amster dam, vandaag in het grootste deel van ons land in première. In het zuidwesten van het land is de 2% uur durende film pas volgende week (na carnaval) te zien. Tilburg hoort wel bij de 23 première-steden. Precies een jaar geleden be gonnen de opnamen, nadat Rademakers ruim twee jaar daarvoor door Hugo Claus at tent werd gemaakt op de ro man van Mulisch. Claus was toen al in het bezit van de drukproeven. 'De aanslag' verscheen in september 1982 en er zijn inmiddels zo'n 300.000 exemplaren van ver kocht. Daarnaast verschenen er in zestien landen vertalin gen. Nadat hij de filmrechten had verkregen - Mulisch had al onderhandeld met andere belangstellenden - vroeg Ra demakers aan Gerard Soete- man een scenario te schrijven. Rademakers: „Soeteman zag er in eerste instantie niets in om de roman tot een film scenario te verwerken. We hebben toen samen het idee uitgewerkt, met de steeds te rugkerende vraag 'wie heeft het op welke manier gedaan?' 'De aanslag' is niet h'et type roman waarvan je zegt 'pak hem beet en begin onmiddel lijk vanaf pagina één te fil men.' Er is blikskaters creati viteit voor nodig." Fons Rademakers met de hoofdrolspelers Monique van de Ven en Derek de Lint. Rademakers is nog altijd enthousiast over de roman. „Ik wilde dat ik het verhaal zelf had geschreven. Maar aange zien ik geen auteur ben, maar films maak, kan ik het in ieder geval in beelden 'schrijven'. Na 'Max Havelaar' dacht ik heel triest, zoiets grandioos hebben we verder niet meer in onze literatuur. Maar dan komt Mulisch met 'De aan slag'. Het is een prachtig boek, waarin vrijmoedig in de tijd heen en weer wordt gespron gen met als thema dat het na 1945 qltijd oorlog is gebleven." Hij geeft toe dat het verhaal niet makkelijk te verbeelden was. „Je moet dan ook heel wat filmische oplossingen be denken. Zo begint het boek praktisch met de aanslag. Dat kan niet in een film. Daarin moet je eerst de mensen en hun onderlinge verhoudingen introduceren." Harry Mulisch zelf heeft een actief aandeel gehad in de tot standkoming van het draai boek. Rademakers: „Hij heeft vooral geholpen bij het kuisen van de dialogen. Soms wilde hij er nog wat bij hebben, soms leek het hem beter wat weg te laten. Daar heeft hij een goed gevoel voor. Het ging allemaal heel plezierig." Volgende week komen wij uitgebreid terug op 'De Aan slag'. WASHINGTON (DPA) - Bij sectie op het stoffelijk over schot van de Rock 'n' Roll-zanger Ricky Nelson zijn sporen gevonden van cocaïne en marihuana. Nelson verongelukte op Oudejaarsavond met een particulier vliegtuigje op de weg naar Dallas in Texas. Het resultaat van de lijkschou wing werd deze week door het verkeerswezen in Washing ton bekendgemaakt. De impresario van het idool uit de jaren vijftig en een van de twee piloten van de Douglas DC-3 hadden met klem te gengesproken dat drugs bij het ongeluk een rol gespeeld hadden. Voor de noodlanding brak brand uit in de passa gierscabine van het vliegtuig. Dat zou gebeurd zijn door 'free-basing' (het verfijnen van cocaïne aan open vuur). Bij de mislukte noodlanding werden ook Nelsons vriendin en vijf leden van zijn band gedood, onder wie Andy Chapin en Patrick Woodard, in wier bloed eveneens sporen van co caïne werden aangetroffen. Nelson, die 45 jaar werd, was op zijn hoogtepunt behalve rock 'n' roll-ster, filmacteur. Hij speelde o.a. in 'Rio Bravo' met John Wayne. KANT EN KLAAR VOOR UW IRISH KOFFIE I w I Lt liter Are? I K5- D'Askruizen. De Bus sel. Oosterhout. Open: dage lijks van 11.00-23.00 uur. Tot en met aswoensdag. De koude kunst van Oos- terhouts Carnavalsvereni ging De Askruizen is een warmbloedige happening. Door deze nogal verlate op risping popkunst wordt dui delijk, dat in Oosterhout heel wat beeldend artistiek talent verloren dreigde te gaan. Carnaval is altijd een groteske demonstratie van woordkunst. Deze tentoon stelling heeft dat spel met woorden, begrippen en uit drukkingen een beeldende vertaling gegeven. En hoe! Zorgvuldig geestig en goed. Menig beroeps beeldende kunstenaar kan zich hier de vingers aflikken. De brandende vraag bij deze expositie is: Wat zal het laatste zijn: De kip of het ei? Heel wat kippepoten en eierdoppen zijn vindingrijk verwerkt in 'uitgekookte' earnavalsfiguren (prins met afgekloven schedel), over spelige objecten als een tamme loempia of eicel in letterlijk genomen beteke nissen, artistiek uitgevoerde schilderijen (dat met kippe poten en eierdoppen ver dient door de gemeente aan gekocht te worden) en vond sten als nestje jonge mosse- ®n. Het laatste object be staat uit enkele grove botten piet het opschrift 'ontzettend 7' 6611 titel die in zijn te gendeel verkeert doordat dit leuke kwasi-artistieke ge ren zo goed werd uitge voerd. De natuur. NBKS, Markt 1. Oirschot. Open di-zo 13-17 uur. tot 16 februari. De NBKS verzorgt rei- Carola Popma: zonder titel (NBKS-tentoonstel- ling). zende tentoonstellingen voor plaatsen, waar geen of nau welijks mogelijkheden zijn actuele kunst te brengen. Na de thema's 'kleuren' en 'de menselijke figuur' nu 'de natuur'. Vier kunstenaars, die zich sterk betrokken voelen bij de kosmos. Een catalogus en informatieblad voor scholen begeleiden hun 15 werkstukken. Het merk waardige feit doet zich voor dat vier van de drie kunste naars zich lieten inspireren door niet-Nederlandse natu ren. De Bredase Carola Popma werd door Japanse water bekkens gezet tot het maken van de beide objecten en en kele zeer krachtige tekenin gen, die ruimtelijke ervarin gen weergeven. Lucas Sila- wanebessy geeft mooie im pressies van processen in vulkanische gebieden en Bert Hermans spreekt over afro-aziatische invloeden bij zijn vrije verfassociaties, die het begrip natuur en schil derkunst wel zeer ruim in terpreteren. Alleen Jacques van" Erven haalt het uit de berkebomen bij zijn atelier en behandelt deze op een neo-expressionistische ma nier met nogal wisselvallige resultaten. Met een wat en thousiaste en inspirerende begeleiding biedt deze rei zende expositie wel moge lijkheden. Informatie tel. 4997-71075. Michael Jepkes, grafiek en gouaches, VTB galerie, Nij- verhijdsweg 33, Etten-Leur. Open maandag t/m donder dag van 10.00-18.00 uur, vrij dag 10.00-21.00 uur, zaterdag 10.00-17.00 uur, t/m 15 fe bruari. De opvattingen in de re naissance over de functie van de beeldende kunst wa ren uitgsproken intellectu eel. De opdrachtgever zorgde zelf voor een - meestal mythologisch- thema en liet dat door een geleerde uitwerken of deed dat zelf, om daarna de kun stenaar die in die tijd ook meer dan de huidige lagere schoolkennis behoorde te bezitten, in de gelegenheid te stellen, dat thema op ver antwoorde wijze in beelden om te zetten. Een stukje kunstgeschiedenis dat Mi chael Jepkes moet intrige ren, want hij heeft de oude driedeling in zichzelf ver enigd tot één scheppende kracht. Hij is zeker een kunste naar van deze tijd, zijn vor men en kleuren laten daar geen twijfel over bestaan maar de historische invloe den zijn onmiskenbaar. De mengeling van impulsen uit de haut renaissance en de romantiek zorgen voor een serie buitengewoon boeiende etsen, nog afgezien van de technische kwalitei ten. Jepkes, geboeid door historische literatuur, maakt prenten in droge naald en etstechniek bij be roemde middeleeuwse uit gaven in een lieflijke en een voudige stijl. Jepkes componeerde ook zelf beeldverhalen in in een allerminst eenvoudige stijl, gebruikmakend van ver schillende etstechnieken op een blad. Impressies van de levensgeschiedenis van his torische figuren, waaronder een aantal componisten vor men vaak het thema. Hier en daar herhaald hij zich zelf, maar uitschieters als prenten met de titel: 'De Co- media del Arte' en 'De Rui ter', het eerste klassiek van opbouw en het tweede im pressionistisch, maken dat goed. Gouaches zijn feeste lijk; daar zijn op de eerste plaats de kleuren debet aan en vervolgens de spette rende techniek. Uit een wolk van kleine aanverwante kleurveegsjes ontstaat figu ratie. Niet zo trefzeker als de grafiek, maar visueel aan trekkelijk. Lia Roose. Hetty Oom-Mutsaers, tex tiel; Cathrien Sturm, reliëfs en Pieter Sturm, meubelont werpen. Tongerlohuys, Mo lenstraat 2, Roosendaal. Open: dagelijks 14-17 uur. Tot 2 maart. De textiele wandobjecten van Hetty Oom-Mutsaers zijn gegroeid uit gebruik- stextiel, opgebouwd uit ve zels van diverse materialen. Een belangrijk deel van de stukken is gebaseerd op het hoekige van schering en in slag; lijken vaker ontstaan uit het weglaten (uithalen) dan het opbouwen (weven). Het kleurgebruik sluit zich daarbij aan; dient. Dit pre cieuze kienwerk heeft zich langzamerhand ontplooid (bijna letterlijk) naar meer romantische, loshangende tekens, waarbij het (vaak doorzichtige) dradenspel heel fraai is. Cathrien Sturm gebruikt textiel op een andere ma nier. Ze haakt ritmische pa tronen, die ze verwerkt in perspex panelen. Mooi ge daan, maar tamelijk sta- tisch-decoratief. Licht speelt daarbij vaak wel een aar dige rol via het doorzichtige materiaal, maar van een echte innerlijke spanning is niet zoveel sprake. Pieter Sturm laat een aantal tafels en stoelen zien, die hij in de voorbije jaren heeft ontworpen. "Hij kijkt daarbij over zijn schouder terug naar Bauhaus- en soortgelijke stijlstrevingen. Hout, glas en staal als fra giele dragers van eigen ma teriële kwaliteiten in dienst van een soms wat merk waardige opvatting over functionaliteit. Charles Jansen: 'Uit het schetsboek van een dweil'. Etcetera, Steenbergse straat 8, Bergen op Zoom. Open: di-zo 13.30-17.00 uur. Tot 17 februari. Er hangt op deze tentoon stelling inderdaad een col lage van schetsbladen met carnavaleske figuren. Maar deze voormalige Bergenaar laat op een veelzijdige ma nier zien wat hij met deze schetsen doet; tekeningen, schilderijen, droge naalden, aquatint, geschept papier, gemengde techniek e.d. in grote en kleine formaten. Overtuigend werk, waarin behalve ambachtelijk ver mogen ook een intens artis tieke creativiteit op een oog strelende manier tot uit drukking wordt gebracht. Jansen heeft een gevoel voor theater (wat carnaval ook is), voor de commedia del' arte; hetgeen in zijn manier van tekenen en kleurge bruik tot uitdrukking wordt gebracht. Desondanks hebben zijn schilderijen of etsen vaak ook iets heel intiems; iets dat stil maakt. Tegenover de exuberante zwarte lijnen op grote tekenvellen staan bij voorbeeld enkele heel mooie en ingetogen droge naalden. Ook zijn 'Kleine Parade' in acryl heeft in al zijn monu mentaliteit het klein ma kende meewarige dat clow nerie kan hebben. De ma nier waarop hij met zelfge- schept papier een heel grote collage opbouwde verenigt in zich het esthetische décor en het fijngevoelige detail. Charles Jansen maakt van het leven als maskerade kleine kleurige boeketjes en grote indrukwekkende tafe relen, die het schetsboek ver overstijgen. Brigitte K. Oberlechner. Stadhuis, Terneuzen. Open: tij dens kantooruren. Tot 17 februari. Het affiche voor deze tentoonstelling benadrukt het feit dat de exposante Brigitte K. Overlechner uit Oostenrijk komt en daarmee ook dat in het expositiebeleid in het Ter- neuzense raadhuis internationaliteit wordt ingevoerd, zodat men zich kan voorstellen dat menige bezoeker ditmaal met meer dan normale belangstelling en verwachting de hall van het raadhuis betreedt. Hoe bedrogen komt hij uit. Want van het feit dat de exposante Oostenrijkse is, valt in haar werk qua motieven niets te bespeuren, laat staan dat het ook maar enigermate represetatief zou zijn voor de hedendaagse beeldende kunst in Oostenrijk. Oberlechner beschikt in pastel en olieverf zeker over een behoorlijke techniek, maar wat zij beeldend te vertellen heeft, is zo weinig interessant en afgezaagd dat men na een rondgang langs de door haar afgebeelde margrieten, herfst bloemen, zeehondjes, langhaarteckels, kerststerren, naak ten, panters en tijgers (zo uit het dierkundeboek nageschil derd!) geeuwend en happend naar frisse lucht het gebouw verlaat. Temeer omdat er van dit soort schilders en schilde ressen dertien in een dozijn gaan en dit soort vergevorderde amateur-kunstenaars in overvloed ook dichter bij huis te vinden zijn. W. E. Jon Marten. Galerie Bel lamy 19 in het Stedelijk Mu seum, Vlissingen. Open: dinsdag tot en met vrijdag 10.00-12.30 en van 13.00-17.00 uur, zaterdag van 13.00-17.00 uur. Maandag gesloten. Tot 12 februari. In de een heel tentoonstel lingsseizoen beslaande ex positieserie 'Omtrent Schil derkunst' in het Stedelijk museum van Vlissingen, die door de sektie beeldende kunst van de Culturele Raad van die stad werd gepro grammeerd, is thans de beurt aan Jon Marten, een van oorsprong Brabantse, want in 1934 te Ginneken- Bavel geboren schilder, die studeerde aan de St.-Joost- Akaderhie te Breda en de Van Eyk Academie in Maas tricht. Thans woont en werkt hij in IJmuiden, de havenplaats waarvan hij zelf zegt: „Van een afstand is IJmuiden (hoógovens en havens) één grote stinkende walm, maar van binnen is IJmuiden een grote konstruktie-werk- plaats omrand met boten, waar gebruiksvoorwerpen logisch bijeengebracht zijn. Boten, motoren, touwen, meeuwen, kettingen, staal draad, netten, rook en vis. Ik probeer die voorwerpen van alledag in mijn werk op te nemen. Ik neem waar en geef weer zonder die voor werpen na te bootsen." Volkomen juist, Marten gaat van de realiteit van al die voorwerpen, die hem da gelijks omringen, uit en ver werkt ze in komposities van meestal groot formaat waar ze als breedgeborstelde par tijen en lijnen sterk geab straheerd op tevoorschijn komen. Zijn doeken hebben een monumentaal karakter, ademen een lyrische expres siviteit die de beschouwer in hun ban slaat mede dank zij de felle, soms aggressieve, maar altijd nauw afgewo gen kleuren. Marten is een schilder, die, zonder dat men hem tot de nieuwe wilden zou willen rekenen, het grote gebaar niet schuwt maar in maatvolle beheer sing van zijn temperament toch een meeslepende 'joie de peindre' tentoonspreidt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 15