NIEUWE
Is roken echt gevaarlijk?
££e6*teu4de 6ittden%ieC
(lófut
OVHM
'Basissch
VEEL PATIËNTEN WANHOPIG EN BOOS OVER ACTIE SPECIALISTEN
Lerens time c
MAANDAG 3 FEBRUAR11986
Heer met strop
Beleid
Kerkbezetting
PAPIER
VOOR UW PEN
Aids
Ondermijning
Israël
Goede wil
MEDISCHE
RUBRIEK
PAGINA ZEELAND 1
WETHOUDER
politierapport
DM EMM
EXTRA OP MAANDAG
T46
'Is dit de g
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - „Is dit de geinlij n van staats
secretaris Van der Reijden?"
Niet alle Nederlanders begrijpen precies de be
doeling van telefoonnummer 06-0229260. Dat kan,
ook vandaag nog, gratis gebeld worden door men
sen die vragen of klachten hebben over de actie
van de medische specialisten.
De klachten-lijn blijkt
een groot succes. Zo'n vijf
tienhonderd mensen hebben
afgelopen weekeinde gratis
gebeld. Om te klagen of om
een oplossing voor hun pro
bleem te vinden.
Waar gaat de ruzie ook al
weer over? De medische
specialisten vinden dat
staatssecretaris Van der
Reijden (Volksgezondheid)
ze oneerlijk en veel te hard
aanpakt. Hij wil dat ze hun
tarieven verder verlagen.
Maar daar voelen de specia
listen niet voor. Als protest
houdt de Landelijke Specia
listen Vereniging (LSV)
vandaag een actie-dag.
Voor de meeste specialis
ten in algemene ziekenhui
zen is het vandaag een baai
dag. „Dat betekent dat de
specialisten vandaag uit
sluitend in spoed- en nood
gevallen hulp verlenen. Zo
als gebruikelijk in het
weekeind", aldus de LSV.
Werknemers
Niet alle specialisten doen
mee. In de grote academi
sche ziekenhuizen in Am
sterdam en Rotterdam
wordt gewoon doorgewerkt.
Dat is niet zo vreemd, want
hier werken de meeste spe
cialisten als gewone werk
nemers in loondienst. De
specialisten die onder het
mes van de staatssecretaris
moeten, zijn kleine zelfstan
digen, zoals de melkboer, die
voor iedere medische ver
richting betaald worden. Als
de tarieven voor dat werk
omlaag gaan, verdienen ze
minder of moeten ze harder
werken om hun oude salaris
te blijven verdienen. Daar
voelen ze niet voor en
daarom blijft het in de
meeste poli-klinieken van
daag rustig als op zondag.
De afspraken die voor van
daag gemaakt waren, zijn
afgezegd en verschoven.
Bij de klachtenlijn van
Volksgezondheid bleek af
gelopen weekeinde dat veel
patiënten daardoor in grote
problemen zijn gebracht. De
ambtenaren hebben som
mige van de noodgevallen
kunnen helpen. Zo was er
een ongeruste man die belde.
Zijn vrouw had maandag
een afspraak met een spe
cialist, om te onderzoeken of
een klein gezwel in haar
borst mogelijk kanker zou
zijn. Die afspraak was afge
zegd, terwijl die mensen
doodsbenauwd waren of het
nu kanker is of niet. Om aan
die tergende onzekerheid
een eind te maken heeft de
regionaal inspecteur voor de
Volksgezondheid met de
specialist afgesproken dat
hij de vrouw toch heel snel
onderzoekt. Hetzelfde lukte
met een vrouw met borst
kanker, die vandaag tóch
bestraald zal worden.
Zelf oplossen
Het was echter geen alge
mene regel dat de telefonis
ten mensen hielpen of pro
beerden te bemiddelen tus
sen hen en de specialist. De
meeste bellers werden ver
wezen naar hun specialist of
huisarts. Ze moesten zelf een
oplossing voor het probleem
vinden.
Directeur-generaal Van
Londen na een weekeindje
waarin de telefoon
Tientallen ambtenaren op het ministerie van WVC bemanden het gehele weekend de klachtenlijn in verband met de
acties van de specialisten. fotoanp
roodgloeiend stond. „Er zijn
ook mensen die financiële
schade oplopen door de
baaidag van de specialisten.
Er belde een ongelukkige
ondernemer, die door de ac
tie van de specialisten een
week langer met zijn been in
het gips en zijn armen over
elkaar moet zitten. Hij was
woedend. Er was een vrouw
die haar vakantie de mist in
zag gaan door de actie. Ze
was woedend.
Deze mensen wilden
vooral afreageren via een
gratis telefoontje. Sommige
van deze mensen künnnen
naar de rechter stappen om
de schade op hun specialist
te verhalen. Als een arts een
afspraak voor een medische
behandeling of onderzoek,
zonder instemming van de
patiënt niet nakomt, is er
namelijk sprake van een (ci-
Staatssecetaris
Van der Reijden.
- foto johan van gurp
vielrechterlijke) wanpresta
tie. Met zo'n zaak kan een
patiënt zelf naar de rechter
stappen. De overheid kan
dat niet, maar gedupeerden
(patiënten en ziekenfondsen)
kunnen dat wél".
Kort geding
Via de klachtenlijn kreeg
men overigens niet van dit
soort juridische adviezen.
Wel kwam er een telefoontje
binnen van iemand die liet
weten dat het dreigen met
een kort geding voor zijn
specialist reden was om
vandaag tóch maar te opere
ren.
Niet alleen boze en bange
patiënten belden. Er waren
ook telefoontjes van specia
listen die zich boos maakten
over Van der Reijden.
Vooral een uitspraak van de
staatssecretaris, dat specia
listen best met wat minder
geld kunnen rondkomen als
ze hun tweede huis en derde
vrouw de deur maar uit
doen, heeft veel kwaad bloed
gezet. Opvallend was dat er
veel 'éérste en énige' vrou
wen van specialisten opbel
den, om hun financiële nood
te klagen en de geduldige te
lefonisten er op te wijzen dat
hun hardwerkende man
bijna nooit thuis was.
Natuurlijk waren er ook
heel wat mensen die gratis
wilden griepen op chagrij
nige chirurgen en dankbaar
van de informatielijn ge
bruik maakten om een hart
eens uit te storten. En de
geinlij n?
„Mijnheer, ik zit in grote
nood nu de specialisten
maandag niet werken? Ik
durf de weg niet op met die
gladde banden?"
Gladde banden?"
„Ja, ik heb maandag een
afspraak met de banden-spe
cialist."
WIE Nüpels, Lub
bers, Ven Uyl en
al die andere
Haagse kopstukken ziet optre
den, ziet onvermijdelijk ook al
tijd een keurige stropdas onder
het politieke gezicht. Het
maakt niet uit of ze bij de op
voering van het spel zelf aan de
touwtjes trekken of dat een an
der het koord op en neer trekt
dat hun handelen bepaalt: de
nek zit in een strop. Het merk
waardige is dat het persoonlijke
keuze is, eigen vrije wil.
Ik herinner me een spotprent
van Opland in de Volkskrant,
die Van Mierlo-in-de-overgang
uitbeeldde. Zelfs daar bij die
vertekende droeve blik is onder
de afgezakte kin toch ook een
streepje das aangebracht. Dan
besef je pas goed hoe potsierlijk
zo'n geknoopt stukje stof is.
Met stropdassen is het net
als met de grote neus van tante.
Zodra je er eenmaal op gaat
letten, kun je je ogen er niet
van af houden. Het wordt een
obsessie, zó erg, dat het uit
loopt op: „Tante, voor u nog
een kopje koffie met een stuk
grote neus?" Zo ook de das.
Mijn ogen staan scherp gesteld
op het signaleren van wollen,
zijden, polyester, katoenen, vis
cose, leren frutsels waarmee
mannen menen zich tot heer te
maken. „Met een das om voel
ik me pas itf." En ja hoor, we
zijn in de auto op weg naar een
receptie of verjaardag wel eens
na twintig kilometer spoorslags
door de middenberm heen om
gedraaid en teruggereden naar
huis waar de stropdas vergeten
op het kastje in de hal lag. De
schoongedouchte, gladgescho
ren man in krakend schoon
overhemd, geperste pantalon
en met een colbertje waar als
het ware het prijskaartje nog
aan hing, voelde zich anders
niet toonbaar.
Is die das soms een omhoog-
eschoven schaamlapje? Wat an
ders is het nut van al die gerui-
ten, gestipte, gestreepte flod
ders dan het verhullen van iets
dat niet getoond mag worden?
Maar de kleine witte parelmoe
ren knoopjes aan overhemden
zijn toch eerder keurig dan pi
kant. En waar de buik niet
blubbert en de borst niet bolt,
is er bij de ruimte tussen de
vele knoopjes in echt geen
stukje bloot - behaard of met -
te zien. Is de das zelf dan mis
schien Bij studies over mo
de, kleding en alles waarmee de
mens zich behangt, bepleistert
en versiert,wordt inderdaad de
das vaak een fallisch symbool
genoemd. Ook is er nog de ero
tiek van het veelbetekenende
losdoen. Wie er meer dan hon
derd gulden voor over heeft om
nu eens precies te weten, hoe
het allemaal zit met die dassen
rniés
VAN EYSDEN
-strop, vlinder of anderszins-
kan terecht bij het Franstalige:
'188 manieren om je das tt
knopen'.
Kijk, honderdachtentachtig
variaties, dat maakt de zaai
wat levendiger. Toch denk ik,
dat Hollandse mannen in poli
tiek, zakenleven en bij keurig,
gekleed optreden altijd vasi
zullen houden aan de vakkun
dig geknoopt stropdas. Hei
hóórt immers zo; het is altijd zo
geweest; men vindt dat netjes
staan. Precies deze dooddoe
ners, die de das tot een sociaal
en maatschappelijk visite
kaartje maken, zorgden in
jaren zestig voor de rebellie:
wég met de das. Enkele stand-
vastigen uit die jaren zie je nu
nog zónder. In rolkraag
Noorse trui of met open over
hemd bedrijven ze politiek, be
kleden ze in het oog vallendi
functie op maatschappelijk ter
rein. Met moeite, denk ik. Hel
zal voor deze vasthouders nel
zo zijn als voor vrouwen dit
schortloos opereren: je begint
al met een handicap en moei
het dubbel zo goed doen
geaccepteerd te worden.
In het zakenleven ben je zon
der das beslist kansloos. Daai
gelden ongeschreven codes van
wat wel en niet kan. Zoals ooi
een fantasieloze ontwerper mei
attachékoffertje beslist meei
kans maakt dan de creatievi
vent, die met z'n werk in eer
plastic draagtas een opdracht
gever bezoekt. En vrouwen ii
het zakenleven? Ik las over di
ene, hoofd van een hostess-ser
viceburo. Ze vond dat ze zich
zelf netjes presenteerde in 'ge
wone' Laura Ashley-kleertjes
Maar nu zij in een peperdurt
Jaguar als statussymbool rond
zoeft, nu heeft zij het gemiikt.
Dan is een zijden stropdai
met geborduurd fabrieksmerl
of labeltje van de top-ontwer
per er kwasi achteloos maar su
per-snobbig onderaan bunge
lend altijd nog voordelige!
Maar dat vrouwen nu ook das
jes onder de bloeskraag doo
stroppen, dat begrijp ik niet
Leer, katoen, zijde, tot linten
en stukjes band toe - waarom!
Vrouwen hebben toch wel iels
anders aap hun hoofd?
TTllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllillllllllllllllllllll
Economische groei, dalende
olieprijs, gunstige dollar
koers, lage loonkosten en de
uitstoot van dure en overtol
lige werkkrachten hebben
het bedrijfsresultaat verbe
terd. Laten wij daarbij be
denken dat niet alleen het
loonoffer van de werknemer
maar ook de kortingen op de
uitkeringen van de grote
groep, die buiten het ar
beidsproces staat medebe
palend is voor die gunstige
ontwikkeling. Spreken wij
over lage kosten, die de re
sultaten gunstig beïnvloe
den, dan zou de meest logi
sche gevolgtrekking zijn een
daling van de prijzen. Wat
ervaren wij echter? De
voornaamste levensbehoef
ten worden duurder on
danks een gunstige dollar
koers, de gasprijs voor de
kleinverbruiker stijgt on
danks dalende olieprijs,
huurwoningen worden
duurder ondanks dalende
loonkosten en ten slotte nog
stijgen de verzekeringspre
mies wat wij gewaarworden
middels de presentatie van
de premienota. Als een be
leid gericht is op lagere kos
ten, betere bedrijfsresulta
ten dan behoren wij gaarne
tot de medenkers. Is het be
leid alleen gericht op betere
bedrijfsresultaten, kortin
gen, inleveren van loon, be
zuinigingen, verhogen van
de kosten van levensonder
houd en laat het de werkne
mers in de kou staan als het
om een rechtvaardige eis
gaat te willen participeren
in de verbeterde bedrijfsre
sultaten en de winterexplo-
sies ten gevolge van de eco
nomische groei en de rechter
dan nog de werknemers die
zich inspannenom het be
drijf aan die gunstige resul
taten te helpen in een kort
geding aangespannen door
de werkgever met een op
merkelijke uitspraak af
straft dan horen wij tot de
andersdenkenden. En als dit
beleid louter en alleen maar
gevoerd kan worden, onder
steund door de klassejustitie
dan verkiezen wij een beleid
dat het getij keert.
Oosterhout
H. Telchuijs
WAT ME 't meest frap
peerde aan deze zaak is 't
volgende. Een katholiek
kerkbestuur dat met een
projectontwikkelaar over
een is gekomen om de kerk
te slopen, het argument te
gen de bezetters weet te ge-'
brui ken dat ze mogelijk de
kerk beschadigen. Het is on-
gelooflijk maar men gelooft
er waarschijnlijk zelf nog in
ook. Is zo'n staaltje van
naïeve hypocritie nu het
produkt van een eeuwen
lang zogenaamd katholiek
ethisch bewustzijn. Ik denk
wel eens dat de rk kerk mo
gelijk in al die tijd misschien
vergeten is de bijbel eens
rustig te bestuderen. Het
Nieuwe Testament dat ten
slotte doorspekt is van aan
wijzingen en inspiratie om
tegen alle hypocritie van
leer te trekken. Liever de
hele kerk tegen de vloer dan
een kapotte deur. Nou zo'n
kerk mag van mij.
Utrecht
Ed van der Meer de Walche
ren
Met veel respect las ik uw
bijdrage over aids. Een arti
kel met heel veel waarde,
omdat het de hetze, het
overdreven epidemie-stem
pel tot normale proporties
terugbrengt. Natuurlijk eist
een ziekte, waar nog geen
oplossing voor is gevonden
helaas zijn slachtoffers,
maar aids is 'n extra gevoe
lig onderwerp, daar het te
maken heeft met verderf en
zonde natuurlijk. En aan
gaande het vooroordeel dat
homo's zo'n beetje de ver
oorzakers en verspreiders
zijn nog dit: Nergens dan
juist binnen die risicogroep,
wordt (een heel kleine groep
uitgezonderd misschien) na
het bekend worden van de
ziekte, zo sportief en creatief
gezocht naar veilig vrijen.
Naam en adres ter redactie
bekend
In het interessante televisie
programma Het Capitool
was onlangs het terrorisme
aan de orde. Over de kreet
van een politiebondwoord
voerder ('Loop weg, als je
met terroristen te maken
krijgt') werd lang en breed
gediscussieerd. Volgens mij
was er te veel politiek ge
babbel (de verkiezingen ko
men er snel aan) en te wei
nig inhoudelijke discussie.
Ik vind, dat de politiebonds
man met zijn kreet het ver
trouwen in de politie heeft
ondermijnd en de burger
onnodig bang heeft ge
maakt. Kan iemand als Van'
der Linden, de man van de
vakbond, zo maar ongestraft
gehandhaafd blijven. Ook
een boer in het veld ruimt
het onkruid op om de vruch
ten niet te laten stikken, zei
den ze vroeger.
P. Wijngaerd
Zuiddorpe
ZO IK een dezer dagen in De
Stem las heeft een terroris
tische bende van de PLO op
de vliegvelden van Wenen
en Rome flink huis gehou
den met het doel Israël te
treffen en daarbij zijn on
schuldige mensen gevallen
en zoals altijd zint Israël op
vergelding. Ik heb in de ver
ste verte niets tegen Israël
maar laat ze mens blijven
want anders vallen er weer
onschuldige slachtoffers. Ze
zijn dapper, ik weet het.
Maar het zou beter zijn om
vrede te sluiten dan te vech
ten.
Groenendijk
Frans van Leuven
Alhoewel men de Russsche
'Rode Beer' niet geheel kan
vertrouwen, dacht ik toch
wel te kunnen stellen dat de
energieke leider M. Gor-
batsjov een mens van goede
wil is. Zijn redevoeringen,
uitspraken en voorstellen
om van de dreigende mens
onterende atoombewape
ning af te komen, geven de
vrezende burger weer wat
moed. Er zijn zelfs Russische
plannen om zich uit Afgha
nistan terug te trekken! Wat
de vermindering van de
waanzinnige kernoverbe-
wapening betreft, ligt weer
typisch Amerika dwars wat
ook zonodig zijn Star Wars
erdoor wil drukken. Het is
Rusland dat beloofd heeft
nimmer als eerste met kern
wapens te beginnen, en nu
wil men trachten om rond
het jaar 2000 zo min moge
lijk atoomtuig op de wereld
te hebben. Dat kan niet van
de USA gezegd worden die
Europa ook al volgestouwd
hebben met atoom-chemi
sche wapens. Ook het Salt II
akkoord lappen ze aan hun
laars! Toch hoop ik maar dat
Gorbatsjovs voorstel door
Reagan c.s. en de andere
kernmogendheden in over
weging genomen wordt. Het
zou een goede stap in de
richting naar een vrediger
wereld zijn.
Bergen op Zoom
J.C. v.d. Ketterij
DAT Roken schadelijk is,
daar twijfelt onderhand nie
mand meer aan. Toch lees of
hoor je af en toe argumenten
die een dik vraagteken zet
ten bij de schadelijkheid
van tabak. Die zijn te onder
scheiden in primitieve en
meer geraffineerde argu
menten. We beginnen met
het primitieve argument.
Dat heeft altijd de vorm
van een tegenvoorbeeld.
Men komt dan steevast aan
zetten met krasse grijsaards,
die rokend als een schoor
steen en drinkend als een
maleier moeiteloos de leef
tijd der sterken haalden.
Maar helaas, ook al ken je
wel honderd van die grijs
aards, dan is dat nog geen
bewijs dat roken niet scha-
delij k is.
Roken verhoogt alleen de
kóns op het krijgen van enge
ziektes, je neemt als het
ware meer loten in de loterij
en er is dus ook een kans dat
je niet in de prijzen valt. In
Amsterdam reed jaren gele
den een maffe fietsfreak
rond, die voor de kick zonder
op of om te kijken door rode
stoplichten fietste. Dat lukte
hem tientallen keren. Toch
zal niemand daarin een ar
gument zien dat door rode
stoplichten rijden veilig is.
Argumenten, die de
waarde van rokersonder-
zoek betwijfelen, zijn veel
IN Tabaksrook zitten ze
ker 2300 aparte chemische
stoffen en misschien wel
3600. Enkele daarvan, zoals
methylchloride, zijn bewe
zen kankerverwekkend.
- foto upi
moeilijker te ontzenuwen.
Een paar jaar geleden
schreef een Australische
chirurg een boek waarin hij
zei dat roken en longkanker
niets met elkaar te maken
hebben. Sterker nog: roken
was zelfs prima voor hart
en bloedvaten. Zware shag
zou zelfs een probaart middel
zijn tegen bronchitis!! Geen
arts die dit gelooft, maar het
is wel waar dat het water
dichte bewijs dat roken
schadelijk is, niet makkelijk
is te leveren.
Op het eerste gezicht lijkt
niets makkerlijker dan dat.
Je volgt een paar jaar lang
een groep rokers, en je ver
gelijkt hun gezondheid met
die van een groep niet-ro-
kers. Als in de rokersgroep
meer ziekten voorkomen
dan bij de niet-rokers, dan is
- zo lijkt het - het bewijs
geleverd. Dat had u gedacht.
Het bewijs is pas geleverd
als beide groepen - afgezien
van het roken - precies het
zelfde zijn samengesteld,
want anders vergelijk je ap
pels met peren. Maar dat is
juist het probleem. Het is
denkbaar dat rokers onzorg
vuldiger met hun lichaam
omspringen. Zware drinkers
bij voorbeeld zijn vaak ook
zware rokers. Je zou dan
kunnen tegenwerpen dat het
onderzoek de schadelijke ge
volgen van drank heeft aan
getoond en dat tabak vrijuit
gaat.
Epidemiologen, de medi
sche rekenmeesters die der
gelijke onderzoeken doen,
kennen die bezwaren na
tuurlijk. Met enig statistisch
hocus pocus kunnen ze het
bewijs dat roken schadelijk
is, bijna waterdicht maken.
Bijna, dus niet helemaal. De
tabaksindustrie is natuur
lijk dol op die gaatjes in de
bewijsvoering. Als er in een
medisch vakblad ook maar
een beetje twijfel wordt uit
gesproken over dit of dat
onderzoek, dan toeteren ze
dat flink rond.
Dit zijn natuurlijk achter-
hoede-gevechten van de ta
baksindustrie. Dat roken
wel schadelijk móét zijn,
wordt al duidelijk als je gaat
kijken wat er in tabaksrook
zit. In de rook zitten zeker
2300 aparte chemische stof
fen en misschien wel 3600.
Enkele daarvan, zoals me
thylchloride, zijn bewezen
kankerverwekkend. Een an
dere stof, tryptofaan, blijkt
het erfelijk materiaal te
kunnen veranderen. Een stel
andere stoffen vergiftigen
weer de cellen van de lucht
wegen. Nicotine zet de
bloedcirculatie op volle
krcht vooruit en zou ook nog
de vervetting van de bloed
vaten bevorderen. Koolmo
noxide tenslotte drijft de
zuurstof uit de rode bloed
cellen. Al die stoffen krijg je
rechtstreeks in de longen.
Dat kan niet goed zijn.
Dat is het ook niet. Een
paar grimmige cijfers. Als je
een pakje sigaretten per dag
rookt heb je eenn tien keer
zo grote kans op kanker. Ro
kers hebben een twee keer
zo grote kans op ziekten van
hart en vaat dan niet-ro
kers. Men schat dat tot veer
tig procent van de hart- en
vaatziekten aan roken zijn
toe te schrijven. Chronologi
sche bronchitis, emfyseem
en luchtweginfecties komen
bij rokers veel voor. Raar
genoeg is de concentratie
van een aantal schadelijke
stoffen in de zogenaamde
'zijstroom' (de rook die vrij
de ruimte in kringelt) tot
vijftig keer hoger dan in de
rook die de roker inhaleert.
Niet-rokers roken in roke
rige ruimtes wel degelijk
mee. of zij ook een grotere
kans op longkanker door lo
pen is omstreden, maar dat
hun longen er een tik van
meekrijgen staat vast. Deze
maand heeft de Stichting
Leven en Gezondheid een
'stop-met-roken-lijn' ge
opend om je door de eerste
rookloze dagen te slepen. Bel
je de eerste keer dan wordt
je verteld hoe het beste met
roken kan worden gestopt.
Dan volgt een nummer dat
je de volgende dag kan bel
len, en zo vijf dagen lang.
Een aardig initiatief. Bel
030-793714.
HET WAS een traumatische
ervaring toen ik op mijn
vijfde jaar door de feiten
werd gedwongen afstand te
doen van mijn geloof in de
alwetendheid van mijn
ouders. Mijn vader bleek
het antwoord niet te weten
op mijn onnozele kinder-
vraagje waarom ik een heel
jaar sinasappelen kon eten
(met achterdocht, want ze
bleken vaak te zuur) en
slechts een maand of twee,
drie mandarijntjes (die
meestel lekker zoet waren)
terwijl beide zuidvruchten
in dezelfde bodem van de
zelfde landen gedijden.
Mijn moeder had ik het
niet gevraagd, want die
wist niet eens wat gist was.
Ze vertelde mij een heel
verhaal over het nut en ge
bruik van gist, terwijl ik
wou weten wat het was.
Wat griesmeel was, wist ze
ook niet. Ik was derhalve
genoodzaakt mijn geloof in
de alwetendheid van mijn
opvoeders te verleggen
naar de onderwijzers (het
woord zegt het al!) van de
lagere school, die ik een
jaar later mocht bezoeken.
Er was een juffrouw in de
eerste klas van die school
die ongemeen boeiend kon
vertellen over bijbelse ge
schiedenis. Ik wilde weten
of er ook dino- en andere
sauri in de ark hadden ge
zeten. Ze wist het niet. Het
hoofd van die school waar
ze allemaal tegenop zagen,
viel mij ook bitter tegen. Ik
vroeg hem (in de zesde klas,
nota bene!) of de tweede
wet van de thermodyna
mica alleen gold voor ge
sloten systemen in de fysica
of ook voor levende cel
structuren. Hij wist het
niet.
Nog eenmaal -zij het
met aarzeling - heb ik mijn
geloof in mijn opvoeders
verlegd naar hogerop. De
docent met de doctorstitel
voor de naam die ons op het
gymnasium de beginselen
van de filosofie en de theo
logie moest bijbrengen ver
telde ons dat een onstoffe
lijke, kosmische intelligen
tie uit het niets het alles te
voorschijn had geroepen.
Dat zei hij was de diepere
zin van het volksgezegde:
God heeft de wereld ge
schapen. Ik vroeg hem toen
waarom God dat had ge
daan en wat Hij deed vóór
die tijd. Doctor wist het
niet. Ik besloot nu voortaan
mijn vragen wat aan te
passen aan de ontwikke
ling mijner docenten. Te
vergeefs evenwel. Toen ik
professor Riivald vroeg hoe
het kwam dat je honden
kon leren voetballen en
apen autorijden, zoals ik ze
had zien doen in het circus,
maar mensen niet kon bij
brengen dat vrede de voor
keur verdient boven de
oorlog bleef ook hij mij het
antwoord schuldig. Ik loop
nu nog rond met de niet
beantwoorde vraag
waarom de naties hun eco
nomie ontwrichten door
hun laatste cent uit te ge
ven aan de produktie van
wapens met geen ander
doel dan om ze nooit te ge
bruiken.
Vraagt u mij derhalve
nooit iets. Ik kan uw vra
gen slechts beantwoorden
met de rhetorische weder
vraag: 'Wééèèt ik
véééél????
NW. GINNEKENSTR. 4 BREDA
Van onze correspondent
ZANDSTRAAT - Het ge
meentebestuur van Sas van
Gent en de inwoners van
Zandstraat moeten zich geza-
melijk inzetten voor het be
houd van de basisschool in de
straat. Dit zei wethouder L.
Marqunie zaterdag tijdens de
viering van het vijfjarig be
staan van wijkgebouw De
Straete.
„Het behoud van de school
verdient de hoogste prioriteit.
4Wa
Van een onzer
KLOOSTERZANDE -
afgelopen tijd door het
De bezuinigingen op het
periode '83 - '86 op tot 1.115
evenredig veel."
De nieuwe burgemeester
van Hontenisse, A. Kessen,
maakte er na zijn installatie
geen geheim van hoe hij denkt
over het bezuinigingsbeleid
van het huidige kabinet. „Het
heeft geleid tot een aanzien
lijke daling van het financie
ringstekort, wat een goede
zaak is, maar die daling komt
ten dele omdat het kabinet
geld weg heeft gehaald uit het
gemeentefonds", zei hij. „De
financiële vruchten zijn
geoogst in andermans tuin".
Geen goed woord had hij
over voor het door de over
heid, uit bezuinigingsoverwe
gingen, opgelegde profijtbe
ginsel. Doordat het rijk de
subsidiebedragen aan allerlei
instellingen terugschroeft,
moeten deze de prijzen verho
gen en de gemeenten moeten
bijspringen. „Profijtkortingen
doen inbreuk op de zelfstan
digheid van de gemeenten. Ze
worden gedwongen de tarie
ven te verhogen om toch aan
geld te komen".
Kessen zei dat het niet ver
wonderlijk is dat veel ge
meenten, zowel grote als klei
ne, op dit moment moeilijk
BIERVLIET - Nabij de krui
sing Piramide zijn twee auto's,
van respectievelijk D. uit Ter-
neuzen en V. uit Biervliet, ge
heel vernield. Dit gebeurde
toen een van de auto's, ko
mende van Philippine tot stil
stand kwam voor de kruising,
alwaar de bestuurder twij
felde welke richting hij uit zou
rijden. De chauffeur van de
achteropkomende auto be
merkte dit te laat en reed te
gen de stilstaande auto op.
ELLEMEET - Een uitslaande
brand in een landbouwschuur
aan de Krijn Karelsweg te El-
lemeet heeft zaterdagavond
voor tienduizenden guldens
schade aangericht. Bij de
brand, die met een grote rook
ontwikkeling gepaard ging,
zijn 220.000 kilogram aardap
pelen voor de consumptie ver
loren gegaan. De vermoede
lijke oorzaak van de brand, di
omstreeks 20.00 uur werd ont
dekt, was een defect aan ee
door olie gestookt hete luch
kanon, dat werd gebruikt o
de aardappelen op tempera
tuur te houden. De brand
weerkorpsen van Scharen
dijke en Kerkwerve bestrede
het vuur.
Een geluk bij het ongeT
was dat de eigenaar van he
bedrijf, A. van de W., de be
schikking had over een gier
kelder, waarin zich ongevee
20.000 liter water bevond, da
direct voor gebruik klaar wa
De dichtstbijzijnde brand
kraan van de waterleidin
was ongeveer 700 meter van d
boerderij. Hoeveel de schad
bedraagt, kon gisteren no
niet worden vastgesteld,
bedraagt echter zeker enkel
tienduizenden guldens.
GOES - Zaterdagmidda
hielde de gemeentepolitie va
Goes de 54-jarige D. van de
uit Krabbendijke aan. De ma
had in een supermarkt te Goe
voor een bedrag van ongevee
200 gulden aan levensmidde
len meegenomen zonder te be
talen. Na het opmaken van ee