Ie
an
lach
de kleine RTFjM
Het land van de
neushoornvogel
Wrak vol schatten
Explosie in de ruimte
Tjongejonge, is het
al begonnen, heb je
wel 's een
leverworst gewonnen
Guus Kuijer
Het land van de
neushoornvogel
OPLOSSING
ommeringen
ZATERDAG
1 FEBRUAR11986
ZATERDAG
ZONDAG
Première
Nationale
Ballet met
Vera Beths
ferscheen er een boekje,
die toen met bewust-
ivingston Seagull' van
In poëtische schoonheid
1 met miljoenen tegelijk
elfs een langspeelplaat
j relatie veel meer zelf-
piing en menswording
puden dan de Jonathan-
t van weleer.
(relatie tussen Richard
"pn Leslie Parrish is er
j hoog mystiek niveau en
(precies datgene dat in
Ksche kringen 'het heilig
|ijk' wordt genoemd.
is niet alleen de bin-
factor, maar ook de stu-
kracht, die de partners
bt stelt zowel individueel
gezamenlijkheid de
beslommeringen te
ij gen en zich bewust te
n van de astraliteit, die
van zijn aardse beper-
in.
st het motief van de
eenheid speelt in het
het overwinnen van de
een hoofdrol. De mens is
rij als hij zijn angsten
onnen heeft en angst
e overwinnen door juist
ine te doen, waarvoor je
langste bent. In 'De brug
de eeuwigheid' is Bach
voor het aangaan van
nnige relatie. Hij praat
ngst goed met rationele
enten, die tegen het hu-
k pleiten en die zijn sta
an vrije jongen heel ac-
bel doen lijken. Bach kan
r pas echt verder groeien,
t hij dwars door zijn
It is gegaan en met Leslie
in gaat leven.
ichard Bach plaatst zijn
elijk' met Leslie in een
larnatief kader. Leslie is
liefde door vele levens
in verleden, heden en
|omst, op aarde en op an-
plaatsen. „Wij zijn de
over de eeuwigheid, wij
jrspannen de zee, wij bele-
avonturen voor ons ple-
wij beleven mysteries
Kat we dat leuk vinden, wij
ken voor rampen overwin-
gen uitdagingen onmoge-
ondernemingen, en dat
|s om onszelf steeds weer op
~Droef te stellen, om te ont-
[ken wat liefde en liefde en
IFDE is!", schrijft ergens
ch aan het eind van zijn
rk.
"■luchter beschouwd klinkt
(geen waarover Bach ver-
Jlt bij vlagen ongelooflijk
|hier en daar gezocht, maar
■en door de vele menselijke
•jes die in de verhaalfigu-
l naar voren komen en door
(manier, waarop ook 'gewo
relatieproblemen worden
ogekaart en opgelost is 'De
lig naar de eeuwigheid' een
fer intens boek. Het is vaak
Ep ontroerend door de zui-
jre liefde, die keer op keer in
fiat blijkt alles te overwin-
3ovendien klopt het verhaal
Jhet boek met wat er in wer-
llijkheid kan gebeuren als
Vee mensen naar elkaar toe
loeien en met elkaar verder
tijgen. 'De brug naar de eeu-
pgheid' is een warm pleidooi
als mens, ook in een rela-
i, je fantasie te gebruiken om
ontsnappen aan voorspel-
fcre sleur. Wie de liefde de
bns geeft zich in al zijn in-
fnsiteit te ontplooien, die zal
or aangename verrassingen
bmen te staan.
fii'hard Bach: 'De brug naar de
iiuwigheid'. Uitgeverij Spectrum,
"af 29,90
almei, goedemorgen zon,
emorgen' werdeh als
iversief ervaren door de
ichthebbers.
'Zodra de kolonels van het
■litiek toneel verdwijnen,
jken de Grieken moeite te
bben met de democratie,
polarisatie drukt zich op-
;euw middels liedjes uit. De
agoudia' (liederen) zijn nu
richt op de Amerikanen
allen die in de binnen-
indse politiek met hen kun-
n worden geassocieerd.
Het afsluitende 'Achter-
ling' is als enige stukje
■r kritiek vatbaar. Van
asselt zet het huidige Grie-
■nland af tegen het Gree
nland van de jaren zestig,
■at nu heeft hij wat te ge-
akzuchtig gedaan. Dat
mt niet weg dat Griekse
jd een aardig boekwerkje
dat met een vlotte pen is
eschreven. Een must voor
e Griekenlandliefhebber,
lie nu het Balkanland op-
oekt, maar niet meer het
chte Griekenland vindt dat
fan Hasselt zo voortreffe-
ijk beschrijft.
rrans van Hassel: 'Griekse tijd
correspondenties)'. Uitgeverij
fuerido, prijs f 29,50
Vbxllo ve«rl
flwb ftnr&svW»)
redactie Muriel Boll brieven naar Spinveld 55- 4815HVBreda
brieven naar Spinveld i
roles titavmsT]
5e tsetsV flk ipvijs io L
Vae.ds otrl.d)
^geulooxgy» prof!r±J
2o, wtiVkv'.i
f'ui «nee Woutanrcl'I
Er is bijna geen hazetand meer in 't hele land te koop en de
schoolpleinen zijn vol Theo's en Thea's. De feestwinkelier:
„We verkochten ze altijd wel, maar zo idioot veel als nu.
Het is echt een rage!"
Dat is allemaal de schuld van Theo en Thea van de VPRO
die hun programma altijd beginnen met de twee zinnen die
boven dit stukje staan. Tot verdriet van alle 'fans en fandin-
nen' zouden er na Kerstmis voorlopig geen Theo en Thea-
programma's meer komen, maar deze week woensdag is de
VPRO gelukkig met herhalingen begonnen.
Waarom moet iedereen zo vreselijk lachen om die twee
klunzen? „Ze doen zo superstom, je begrijpt gewoon niet hoe
ze het kunnen bedenken", zegt Mascha (11). Theo denkt dat
hij heel slim is en doet ook net alsof, maar eigenlijk is hij
heel stom. Door die onhandigheid gebeuren de meest idiote
dingen op een heel melige manier waar je om blijft lachen.
Ze ruiken aan eikaars oksel, laten superscheten en doen heel
vies met drollen. Theo kijkt onder Thea's rokken enz. Alle
maal dingen die niet horen.
In een interview zei Theo eens dat kinderen net zo goed
kunnen verzinnen als Theo en Thea: „Ze kunnen toneelstuk
ken opvoeren en dan net doen alsof een stuk hout een rivier
is en een stoel een kasteel. Kinderen kunnen van niets iets
maken en zo is Theo ook." Daar hebben wij een wedstrijd
voor kinderen tot 15 jaar aan vastgeknoopt: Wie schrijft het
leukste Theo en Thea-toneelstuk.
Het toneelstuk mag niet langer duren dan 5-7 minuten an
ders past het niet meer in De Kleine Stem. Prijzen: lever
worsten, hazetanden en boekenbonnen. Stuur je toneelstuk
uiterlijk 17 februari naar De Kleine Stem, Spinveld 55, 4815
HV Breda.
In 1752 zonk er een Neder
lands schip in de Zuidchi-
nese Zee, de Galdermalsen
van de Verenigde Oostindi-
sche Compagnie. Vorig jaar
ontdekte een Engelse duiker
het wrak en vond een hele
boel gaaf porselein aan
boord èn een heleboel goud
staafjes. In West-Europa
konden we in die tijd nog
geen porselein maken. Alles
werd naar boven gehaald en
nu ligt de hele handel klaar
om geveild te worden. Hier
zie je een nagemaakt schip
uit die tijd.
Er gingen ongeveer 150
zeelieden en 75 soldaten mee
op reis. Die soldaten waren
nodig om de kanonnen te be
dienen want er zwierven
nog heel wat zeerovers met
zwarte lapjes op één oog
over de zee. Een matroos
verdiende 11,- per
maand en had verder vrije
kost en inwoning aan boord.
Je kon wat bijverdienen
door zelf kruiden of porse
lein te kopen en later weer
te verkopen. Soms kreeg je
buitgeld, als jouw schip een
vijandelijk schip buit maak
te. En als je de eerste was die
uit het kraaiennest kon roe
pen 'Land in zicht' kreeg je
een extra beloning.
Iedereen aan boord kreeg
hetzelfde en evenveel te
eten. Het menu zag er iedere
dag hetzelfde uit: 8.00 uur:
grutten met zoute haring:
12.00 uur: grauwe erwten
met vlees, spek of stokvis;
18.00 uur: weer grauwe
erwten. Eén keer per week
kreeg ieder bemanningslid
een portie brood, boter en
kaas. Het beetje groenten
dat bewaard kon worden,
sla en peterselie, was voor
de zieken.
'Het land van de neushoornvogel' van Guus
Kuijer is één van de mooiste en wo'nderlijkste
boeken die ik de laatste tijd gelezen heb. Het
gaat over Mark Zevenster die met zijn vader
op één boerderij in de polder woont. Mark
was zeventien toen hij vreemde dingen begon
te zien. Het begon toen hij de kisten met de
spullen van zijn opa openmaakte. Opa was de
oerwouden van Borneo ingetrokken toen de
Japanners daar in de oorlog landden. Zijn
oma was met zijn vader al eerder gevlucht.
Opa is nooit meer teruggekomen, wel werden
na de oorlog spullen naar hun oude adres ge
stuurd. Van Marks opa, dacht iedereen, maar
niemand snapte waarom hij niet uit het oer
woud tevoorschijn kwam. Met die spullen,
speren, kleden, beelden, richt Mark op zolder
een exotische wonderkamer in. Later ontdekt
hij in de boomgaard een hele vreemde vogel.
Een hippende kipgrote mus met een kromme
hoorn boven zijn snavel. Karei zijn vader
denkt dat Mark die vogel alleen maar in zijn
hoofd heeft gezien, maar hij helpt hem wel.
Eindelijk ontdekt Mark in bibliotheekboeken
dat het de neushoornvogel was, die o.a. op
Borneo leeft. Borneo heet ook wel Serawak,
dat betekent het land van de neushoornvogel.
Intussen is hij verliefd geworden op Yvonne,
een Indisch meisje; haar grootmoeder
woonde op Borneo. Mark wil steeds meer te
weten komen over Borneo, hij leert zelfs Ma
leis.
Toen gebeurde het.In de tuin landt een
enorme vogel. Mark weet inmiddels zoveel
dat hij gelijk ziet dat het de Geruda is, de
vorst der vogels die de slangen van het
kwaad bestrijdt. (Garuda is ook de naam van
een Indonesische vliegmaatschappij). Uit de
buik van de Garuda komt een trapje. Mark
klimt naar binnen en net als Niels Holgers-
son begint hij aan een lange, vreemde reis,
naar Indonesië en Borneo. De neushoornvo
gel reist met hem mee als een soort bescher
mengel. Mark leeft een tijdje op een onbe
woond eiland waar hij ontdekt hoe prachtig
het leven in het oerwoud is en hoe goed het in
elkaar zit. Dan reist hij verder, het binnen
land van Borneo in. Daar vertelt een oude
man hem het verhaal van zijn volk, de Iban.
Een heel lang mooi verhaal, dat is heel In
disch, van veertig bladzijden lang. Die ver
telling is het hoogtepunt in het boek, maar in
die spannende vertelling zit ook weer een
hoogtepunt. Dat heeft met Marks grootvader
te maken, daar vertel ik verder niets over.
Alles waar Guus Kuijer in dit verhaal over
schrijft, is van belang. Het komt erop neer
dat door de westerse beschaving veel natuur
en tradities van andere volken zijn verdwe
nen, Nu kunnen de Iban niet meer leven zon
der cassetterecorder, zonder messen en vor
ken. Daarom moeten ze geld verdienen bij
buitelandse bedrijven die hun olie uit de
grond zuigen en hun bomen kappen waar
door o.a. de neushoornvogel verdwijnt.
The Tjong Khing schilderde een prach
tige neushoornvogel op de omslag.
„Als hij uitstierf, gebeurden er heus geen
rampen en toch hoorde hij er te zijn, zoals de
wilde eend in Nederland. De neushoornvogel
was een schilderij, een bizar gedicht. Je geest
nam hem op als een onvergetelijk boek, zoals
het oerwoud voor je klaar stond als een bi
bliotheek vol meesterwerken. Scheurde je
één bladzij uit die bibliotheek, dan was de
hele bibliotheek beschadigd. Niemand ging
er dood aan, maar een uitgescheurde bladzij
kan door niemand meer worden ingezien. De
neushoornvogel was een gevoel. Maar geen
vaag gevoel. Hij was het soort gevoel dat no
dig is om je verstand te voeden."
Guus Kuijer kan prachtig schrijven. Heel
uitgekiend, geen woord teveel of te weinig.
Zo laat hij je de vreemdste avonturen mee
maken. Soms gebeurt dat soort vreemde din
gen, al is het maar in je hoofd. Je denkt soms
vanzelf de gekste dingen die van de hak op de
tak springen. Het is maar goed dat je na die
spannende reis op de laatste halve bladzij
met Mark weer met je beide benen op de Hol
landse grond terecht komt, dan kun je even
bijkomen van dit indringende verhaal.
Heel veel Amerikaanse leer
lingen hebben de ramp met
het ruimteveer Challenger
op de school-tv zien gebeu
ren. Omdat ze bang waren
dat de schok erg groot zou
zijn, hebben veel scholen
psychologen gevraagd om de
leerlingen en de leraren op
te vangen. Het ging anders
dan ze dachten. De kinderen
zoeken geen steun bij hun
onderwijzers, maar de on
derwijzers zoeken steun bij
hun leerlingen. Kinderen
vinden ruimtevaart heel ge
woon; voor hen maakt het
weinig uit of er mensen bij
een vliegtuigongeluk omko
men of bij een ruimte-onge
luk. Voor ouderen is ruimte
vaart nog altijd iets heel bij
zonders.
Op de school van de om
gekomen lerares zijn wél
veel leerlingen bedroefd en
boos. Voorlopig krijgen ze
alleen 's morgens les, dan
kunnen ze 's middags naar
de schoolpsycholoog.
films
GOES
Grand Thoater - 19 en 21.30
u. Back to the future, a.l.
HULST
De Koning van Engeland
19 u. DeGoonies, a.l.
19 u. Vanessa, liefste meisje van
New York, 18 j.
19 en 21.30 u. Fletch, a.l.
21.30 u. Return of the living
dead, 16 j,
19 en 21.30 u. Back to the future,
a.l.
21.30 u. King Solomon's mines,
i.l.
OOSTBURG
Led el theater - 19.15 u.
Prizzi's honor, a.l.
21.30 u. Meisjes die er zin in
hebben, 18 j.
TERNEUZEN
Luxor I II
14,19.30 en 21.45 u. Back to the
future, a.l.
14 en 19.30 u. De goonies, a.l.
21.45 u. Invasion USA, 12 j.
VLISSINGEN
Alhambra I - 19 en 21.30 u.
Miami super cops, a.l.
Alhambra 2 - 19 en 21.30 u.
Invasion USA, 16 j.
ANTWERPEN
Rex - 11.45,14,16.30,19en
21.30 u. Prizzi's honor.
Rex-Club - 12,15,18 en 21
u. Amadeus.
Metro I - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Commando.
Metro II - 12.14,16.30,19,
en 21.30 u. Back to the future.
Rubens - 12,15,18 en 21 u.
White nights.
Sinjoor - 12,14,16,18,20 en
22 u Rocky 4.
Vendome 14,16,18,20 en
22 u. Supergirls in 3-D.
Queilin I - 11.45.14,16.30.
19 en 21.30 u. The year of the
dragon.
Quellln II - 11.45,14,16.30,
19 en 21.30 u Silverado.
Quellln III - 12.15,18 en 21
u. Ran.
Astrld - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Taram en de toverketel.
Capltole - 12,14,16,18,20
en 22 u. Rambo deel 2.
Savoy - 12,14,16,18,20 en
22 u. Confessions from a holiday
camp.
Ambassades - 12,14.20,
16.45,19.10 en 21.30 u. Cocoon.
Ambassades Club 1 - 12,14,
16,18, 20 en 22 u. The mean
season.
Ambassades Club 2 - 12,
14.20,16.45,19.10en 21.3ÖU.
The terminator.
Ambassades Club 3 - 12,15,
18en 21 u. Papa is op zakenreis.
Ambassades Club 5 - 12,
14.20,16.45,19.10 en 21.30 u.
Kiss of the spiderwoman.
Brabo - 12,14,16.18, 20 en
22 u. The last starfighter.
Tljl - 12,14,16,18, 20 en 22
u. P.R.O.F.S.
Wapper - 12,14.20,16.45,
19.10en 21 30 u Target.
BRUGGE
Komplex Zwart-Hula
Gulden Vllesl
14.30 en 20 u. Runaway.
22.30 u. The terminator.
Guldenvlies 2
14.30 u. Taran en de toverketel.
20 en 22.30 u. P.R.O.F.S.
Gulden Vlies 3
14.30 u. The breakfast club.
20 en 22.30 u. City heat.
Memllng
14.30, 20 en 22.30 u. Rocky 4.
Rembrandt
20 en 22.30 u. Vrouw als lust-
voorwerp
AXEL
De Halle - 20 u.
Blijspel 'Veel succes mevrouw'.
HULST
Tiffany - 20.30 u.
Butrednersfestival.
TERNEUZEN
Zuldlandthsater - 20 u.
Toneelgroep Terneuzen 'Met
dwarsheid heeft haar eigen
recht'.
HULST
W. Blommaart - 14.30 u.
schieting.
DeSmlckef - 20 u.
bingo.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
Van Steens - 15 u.
schieting.
VOGELWAARDE
J.v. Schaljk - 14.30 u.
schieting.
ZUIDDORPE
De Herberg - 14.30 u.
schieting.
CLINGE
Galerie Esprit - Schilderijen
en tekeningen van Hendrik van
Veenendaal Geop dag. van
13.30-18 u. di. gesl. (tot 26 febr.).
ANTWERPEN
Kon. Museum voor Schone
Kunsten - Schilderijen en teke
ningen van 1880-1914. Geop.
dag 10-17 u. ma. gesl. (tot 9
febr.).
GOES
Grand Theater - 14,19 en
21.30 u. Back to the future, a.l.
HULST
De Koning van Engeland
13.45,16.15 en 19 u. De Goon
ies, a.l.
14.30 en 21.30 u. Vanessa, liefste
meisje van New York, 18 j.
16.15,19 en 21.30 u. Fletch, a.l.
16.15,19 en 21.30 u. Return of
the living dead, 16 j.
13.45,19 en 21.30 u. Back to the
future, a.l.
13.45 en 16.15 u. King Solo
mon's mines, a.l.
OOSTBURG
Lede!theater - 14 en 20 u.
Prizzi's honor, a.l.
16.30 u. Meisjes die er zin in
hebben, 18 j.
TERNEUZEN
Luxor I II
13.45 16,19en 21.15 u. Back to
the future, a.l.
13.45 en 19 u. De goonies, a.l.
16 en 21.15 u. Invasion USA, 12
j-
VLISSINGEN
Alhambra I - 14.19 en 21.30
u. Miami super cops, a.l.
Alhambra 2 - 14 u.
De Goonies, a.l.
19 en 21.30 u. Invasion USA, 16
ANTWERPEN
Zie zaterdag.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlies 1
14.30,17.15 en 20 u. Runaway.
22.30 u. The tarmtnator.
Gulden Vlies 2
14.30 u. Taran ah da toverketel.
17.15,20 an 22.30 u. P.R.O.F.3.
Gulden Vlies 3
14.30 en 17.15 u.The breakfast
club.
20 en 22.30 u. CttyheaL
Memllng
14.30,17.15,20 an 22.30 u.
Rocky 4.
Rembrandt
14.30,17.15,20 an 22.30 u.
Vrouw els luetvoorwerp.
HULST
OZO - 14.30 u.
schieting.
Café de Kroon - 14.30 u.
prijskaarting.
DEKLINGE
R. de Moor - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
deVHegher - 15 u.
schieting.
LAMSWAARDE
De Vier Jaargetijden - 14.30
u.
schieting.
OSSENIS8E
Hof ter Nesse - 14.30 u
binnen gaai boiling.
Zie zaterdag.
AMSTERDAM (ANP) - Bij
Het Nationale Ballet gaat op
11 februari in de Stads
schouwburg In Amsterdam
'Corps' in première. Choreo
graaf Hans van Manen sette
zijn nieuwste produktie op het
Vioolconcert van Alban Berg.
Keso Dekker ontwierp voor
dit ballet voor 3 vrouwen en 12
mannen decor en kostuums.
Violiste Vera Beths aai de so
lopartij spelen. Het is haar
eerste optreden hij een ballet-
Van 'Corps' zullen in totaal
negentien voorstellingen wor
den gegeven in Amsterdam,
Scheveriingen, Eindhoven,
Nijmegen, Utrecht, Tilburg,
Apeldoorn, Venlo, Heerlen,
Groningen en Leeuwarden. In
verband met onvoldoende or-
kestbakfaciliteiten in Nijme
gen, Tilburg, Apeldoorn en
Haarlen wordt de voorstelling
daar met band begeleid. In de
andere plaatsen zijn het Ne
derlands Balletorkest en Vera
Beths van de partij.
•snuit luud 'aftspt lanpp 'naop
japuo 'uue uio pueq 'nsop do n(OM ,'tsza u«a
do) '{aasuad 'uiaunaojq 'aqrq %\n jJ«a 'jPsa,