ook in de
BIOSCOOP
ook in de
BIOSCOOP
Tom Conti virtuoos in tragi-komedie
Serene film over
euthanasie
maandag op tv
1
SPEELFILMS OP TV
c
fRIJDAG 31 JANUAR1138(
VRIJDAl
31 JANUAR1198
LU
r
'RUEBEN, RUEBEN' VAN ROBERT ELLIS MILLER
NEDERLAND 2
Suske en Wiskë: „D
Appie Happie in W
T2
'Silverado' weer een onvervalste western
Door Marjan Mes
In de jaren vijftig waren (so
ciale) problemen nog eenvou
dig en oplossingen simpel. Je
had bad guys en good guys en
nuanceringen daar tussen in
bestonden eenvoudigweg niet.
Geen wonder dat de western,
de 'cowboy'-film, een populair
amusementsgenre was. Zon
der gewetensbezwaar konden
helden boeven neerknallen,
terwijl indianen zonder meer
als schietschijf gebruikt kon
den worden, omdat ze nu een
maal de eeuwige vijand wa
ren. Later probeerden de Ita
lianen met de spaghetti-wes
tern gestileerd geweld in de
western te brengen. Dat was
begin jaren zeventig. Daarna
raakte het publiek steeds min
der naïef en raakten films
over 'het wilde westen' in on
bruik.
Clint Eastwood haalde on
langs het genre, waarin hij
zelf indertijd opgang maakte,
uit de mottenballen met 'Pale
Rider'. Een ouderwetse, mora
listische films, die bepaald
geen publieksucces werd.
Lawrence Kasdan, een regis
seur die van alle markten
thuis is, komt nu met een aan
trekkelijker western: 'Silvera
do'. Hij werd opgenomen in
Arizona en New Mexico in de
herfst en winter en ziet er met
zijn donkere tinten schitte
rend uit. Bovendien worden de
hoofrollen gespeeld door ac
tuele acteurs, zoals Kevin
Kline en Jeff Goldblum (bei
den uit Kasdan's 'The Big
Chill'), Scott Glenn, John
Cleese (inderdaad de Britse
komiek) en de dwerg Linda
Hunt, die als kleine Indonesiër
een voortreffelijke rol speelde
in 'The Year of living dange
rously' van Peter Weir. Zij
speelt opnieuw overtuigend de
rol van een wijze saloon-eige
nares in het stadje Silverado.
Het zegt wel iets over de
'moderniteit' van deze wes
tern, dat de saloonbazin geen
verleidelijke sexbom is, maar
een onooglijk typetje. Geen
van de personages is ook uit
gesproken goed of slecht, maar
een moraal ontbreekt evenmin
als in de klassieke western.
Vier ruiters hebben elkaar
toevallig ontmoet en belanden
in het plaatsje Silverado. Hun
paarden daveren met aange
naam geweld over de prairie.
De vier hebben alleen maar
een bepaald gevoel voor ge
rechtigheid gemeen.
De 'loner', Kevin Kline,
heeft zich indertijd gevangen
laten nemen om zijn hond van
de dood te redden. Zijn kame
raad stelde zich wel in veilig
heid en heeft het daarom tot
sheriff en eigenaar van de sa
loon gebracht. De vier despe
rado's, onder wie Kline, moe
ten de corruptie bestrijden
van deze sheriff en van een
rijke grootgrondbezitter. In
een fraaie scène, als al bijna
alle schurken zijn neerge
knald, komen de twee oude
makkers tegenover elkaar te
staan in een klassiek uitziend
revolverduel.
Verschillende intriges en
actiescènes zijn knap met el
kaar verweven; een stuk inge
wikkelder dan bij de klassieke
western met zijn rechtlijnige
plot. Toch is 'Silverado', die 26
miljoen dollar gekost heeft -
een smak geld vergeleken bij
de vroegere wild-west-films -
een overduidelijke ode aan de
western van weleer. Eén
eigentijdse 'afwijking' mag
niet onvermeld blijven: een
van de cowboys is een neger,
die om zijn huidskleur veracht
wordt. Zwarten kwamen na
tuurlijk in de jaren vijftig, de
tijd van de ongestoorde discri
minatie, helemaal niet voor in
de western.
Lawrence Kasdan is een
soort kameleon, die allerlei
genres vakkundig weet te be
oefenen, zonder dat hij overi
gens een eigen stijl weet te be
reiken. Hij schreef scenario's
voor o.a. Spielberg's 'Indiana
Jones' en debuteerde als regis
seur met de broeierige en
film-noirachtige thriller 'Body
Heat'. Daarna verscheen de
mooie, weemoedige observatie
van een voormalige vrienden
club van teleurgestelde derti
gers, 'The Big Chili'. En nu dus
een verdienstelijke western.
Of dit het begin van een wes-
ternherleving zal zijn, valt te
betwijfelen. Tenslotte past de
strijd te paard tussen goed en
kwaad helemaal niet meer bij
de jaren tachtig.
'Silverado' van Lawrence
Kasdan. Mignon in Breda en
Quellin 2 in Antwerpen.
Beeld uit de western 'Sil
verado'. - FOTO COLUMBIA
iVRO's Televizier (Nederland 1, 22.:
eken van de ruimtevaart. Zowel Ron
;els hebben na de ramp van de Chal
egaan moet worden met het sturen
je grote vraag blijft waarom. Is ri
irestigekwestie of een militaire nood:
voord op deze vragen met als belangi
Charles Bronson, hoewel
niet bepaald meer de jongste
noch de mooiste, mag op
nieuw opdraven als wreker
in het derde deel van 'Death
Wish'. Het eerste deel ver
scheen in 1974 met een
wraakzuchtige Bronson, die
het recht in eigen hand
neemt als zijn vrouw en
dochter zijn aangerand. Deel
2 uit 1982 was al stukken
minder. Om over deel 3
maar te zwijgen. In Casino 1
in Breda.
Cinésol 3 in Breda prolon
geert 'In de schaduw van de
overwinning', een span
nende oorlogsfilm van Ate
de Jong met uitstekend spel
van o.a. Jeroen Krabbé en
Edwin de Vries, die gemo
delleerd zijn naar het voor
beeld van verzetsstrijder
Gerrit van der Veen en de
joodse 'collaborateur' Frie-
drich Weinreb. Aan de orde
komen verschillende hou
dingen, variërend tussen
verzet, opportunisme en col
laboratie, waarbij het laat
ste gebruikt wordt om joden
voor deportatie te sparen.
Echt overtuigend komt deze
problematiek er niet uit. Een
uitstekende actiefilm der
halve.
Cinésol 1 in Breda gaat
nog door met de aardige
vriendenclubfilm 'St. Elmo's
Fire'. Enkele jongelui heb
ben moeite met de verant
woordelijkheid van het vol
wassen worden en stellen
daarmee de vriendschap
met de anderen van hun
oude vriendenclub van de
middelbare school op de
proef.
'Back to the future' blijft
nog een week in Grand
Theater in Breda, Cinem'ac-
tueel 1 in Bergen op Zoom,
Luxor in Terneuzen en De
Koning van Engeland in
Hulst. Spannend en amu
sant Spielbergavontuur van
een jongen, die met een tijd
machineauto in de jaren
vijftig belandt.
'Brewster's Millions', de
komedie met Richard Pryor
als eenvoudige honkballer
die het tot miljonair brengt,
draait nog in Casino 2 in
Breda. Casino 3 gaat weer
door met 'Commando', het
vechtavontuur van Arnold
Schwarzeneggen.
'King Solomon's Mines',
een vrolijke avonturenfilm
van Richard Chamberlain,
is te zien in Roxy 1 in Bergen
op Zoom en De Koning van
Engeland in Hulst. Spiel
bergs jeugdfilm The Goon-
les' draait verder in City 1 in
Roosendaal, Centraal 1 in
Geertruidenberg, Luxor in
Terneuzen en De Koning in
Hulst.
Sinjoor in Antwerpen en
Memling in Brugge presen
teren 'Rocky 4', de aller
nieuwste film van Sylvester
Stallone, die het opneemt te
gen de Russische bokskam
pioen.
Filmhuis Concordia (Van
Coothplein 37) in Breda ver
toont tot en met 5 februari
'Professione: reporter' van
Antonioni uit 1975. Schitte
rend uitziende, hermetische
film over een tv-reporter
(Jack Nicholson) die de
identiteit aanneemt van een
mede-hotelgast in het
Spaanse oord waar hij ver
blijft. Hij wil zo een nieuw
leven beginnen, maar krijgt
de vijanden van de overle
dene achter zich aan. Vooral
een briljante stijloefening,
die raadselachtig blijf. Ma
ria Schneider speelt de
vriendin.
Filmclub De Borg presen
teert op 4 februari in de Zui-
lenstrat 96a ook voor niet-
leden 'Een dagje naar het
strand' van Theo van Gogh.
Diens 'Lüger' schokte, maar
deze verfilming van het
boek van Heere Heeresma is
braaf en ontoereikend wat
betreft de uitbeelding van de
belevingswereld van een al
coholist, die een dagje met
zijn dochtertje naar het
strand gaat. Cas Enklaar
moet met zijn spel eigenlijk
de hele film dragen; een
knappe prestatie. Zijn
drankzucht verwijdert hem
steeds verder van het meisje
met wie hij een gevoelige
band heeft. Op 2 februari in
't Schouw in Dongen.
Vanavond vertoont Film
huis Oosterhout twee films
van de Poolse cineast Kies-
lowski, die vertegenwoor
digd is op het filmfestival in
Rotterdam. Hier gaat het om
de oudere film 'Amator*,
voorafgegaan door de korte
film 'Het standpunt van de
nachtwaker*. Een persoon
lijke geschiedenis wordt ge
koppeld aan een politiek-so-
ciale situatie.
Door Marjan Mes
Tom Conti is een begaafd
Brits acteur, wiens talenten in
ons land o.a. te bewonderen
waren in de televisieserie The
Glittering Prices' en in de
boeiende film 'Merry Christ
mas, Mr. Lawrence', waarin
hij een wijze Engelse officier
in Japanse krijgsgevangen
schap speelde. De weemoedige
komedie, 'Rueben, Rueben',
van Robert Ellis Miller is zelfs
helemaal op hem geschreven.
Hij draagt eigenlijk de hele
film op z'n eentje; een knappe
prestatie. Maar misschien toch
iets teveel van het goede of be
ter gezegd te weinig.
Met alle technieken, die hem
ten dienste staan, maakt Conti
een levendig portret van een
drankzuchtige dichter van
Schotse afkomst: Gowan
McGland. Een man, die duis
tere gedichten voordraagt
voor vrouwenclubs in een uni
versiteitsplaatsje in de buurt
van New York. Gehuwde da
mes van middelbare leeftijd
vallen prompt voor zijn slordi
ge, charmante verschijning en
zijn geniale welbespraaktheid.
Snappen doen ze niet veel van
zijn werk, maar kennelijk
brengt zijn wezen het gemis,
dat ze in hun huwelijken erva
ren, op een hartstochtelijke
manier aan het licht. McGland
mag dan beroemd zijn, hij is
ook arm. Zijn voordrachten
geeft hij uitsluitend om er aan
te verdienen en hij gaat
gaarne in op uitnodigingen
voor etentjes, terwijl hij in
restaurants de fooien van de
tafeltjes steelt. Hij permanent
in staat van lichte dronken
schap, wat Conti aangeeft
door zijn oogleden lodderig te
laten hangen. Hij is ook ge
scheiden van een ambitieuze
vrouw, die zijn biografie wil
schrijven, en ondanks de niet
geringe aandacht van vrou
wen, tamelijk ongelukkig.
Dat verandert eventjes als
hij verliefd wordt op een jon
ge, mooie meid (Kelly McGil-
Burt Reynolds en Sally Field
in de film 'Hooper' (België-Ne
uur).
20.05
Slippers
lis), die eigenlijk veel volwas-
sener is dan hij. Ze doorziet
zelfs zijn pseudo-meester-
schap, maar gaat toch van
hem houden, waarschijnlijk
alleen uit medelijden. Zij is de
kleindochter van een naburige
kippenboer met een koddige
hond met de naam Rueben. Op
die naam slaat de titel van de
film dus. Het dier veroorzaakt
aan het slot ongewild een ca
tastrofe, waarvan het onbe
slist blijft of de ongelukkige
dichter die wel echt heeft ge
wild. De echtgenoot van een
van zijn minnaressen, een
tandarts, neemt wraak door
zijn gebit te ruïneren. Als zijn
aardige, jonge vriendin zwan
ger is geworden en niet met
hem wil trouwen - en hij
eigenlijk ook niet met haar -
ziet hij het leven niet meer zit
ten.
Omdat zijn conversatie, ook
op dramatische momenten,
hoofdzakelijk bestaat uit ge
vatte kwinkslagen, wordt de
man op den duur toch een
beetje onuitstaanbaar. Zijn
lijden ana het leven of aan een
(mislukt kunstenaarschap
wordt ook te weinig gemoti
veerd. Het scenario werd no-
tabene geschreven door Julius
Epstein, de man die ruim
veertig jaar geleden het scena
rio voor 'Casablanca' maakte,
de onverwoestbare classic met
Humphrey Bogart. Met 'Rue
ben, Rueben' heeft hij wat te
veel een briljante dialoog wil
len schrijven, die het in het
theater ongetwijfeld goed zou
hebben gedaan. Niettemin be
vat de film enkele prachtige
scènes, waarin Conti de be
schonken dichter en nietsnut
vermakelijk en aandoenlijk
weet te treffen. De figuur van
de Schotse dichter lijkt te zijn
geïnspireerd door Dylan Tho
mas en Brendan Behan. De
eerste was een huisvriend van
de auteur van het boek. Peter
De Vries, waaraan Epstein
zijn hoofdpersoon ontleende.
'Rueben, Rueben' van Ro
bert Ellis Miller. Cinésol 2 in
Breda.
Tom Conti als de alcoholistische, Schotse dichter McGland in de tragi-komedi 'Rueben, Rueben'.
FOTO CONCORDE FILM
ZATERDAG
Bare Essence (USA 1982, Ned. 1, 22.00). Perikelen in de parfum
industrie met Linda Evans en Bruce Boxleitner.
Next stop, Greenwich Village (USA 1976, Ned. 2,20.22 uur). Gees
tige film van Paul Mazursky. Met Lenny Baker als artistieke
jongen en Shelly Winters als dominante moeder.
Un si joii village (Frankrijk 1979, Did. 1, 22.20 uur). Victor Lan-
noux en Jean Carmet in thriller van Etienne Périer.
The Poseidon Adventure (USA 1972, Dld.l, 00.15 uur). Rampen
film van Ronald Neame rond schip met Gene Hackman, Shelley
Winters en Ernest Borgnine.
Broken Lance (USA 1954, Did. 2,23.40 uur). Western van Edward
Dmytryk met Robert Wagner en Spencer Tracy.
ZONDAG
Captain Horatio Hornblower (USA 1951, Ned. 1, 15.55 uur). Gre
gory Peck als Engelse zeeheld in film van Raoul Walsh.
und ewig knallen die Rauber (Oostenrijk 1962, Did. 1, 14.45
uur). Een schuchtere kleermaker wordt roverhoofdman. Met
Helmuth Lohner.
Family Plot (USA, Duitsland 1, 20.15 uur). Laatst Hitchcockfilm
over dubieus medium. Met Barbara Harris en Bruce Dern.
Cause toujours, tu m'intéresses (Frankrijk 1979, Did. 2, 23.25
uur). Annie Girardot en Jean-Pierre Marielle in een komedie
van Edouard Molinaro.
MAANDAG
Absence of Malice (USA 1981, Ned. 2, 19.27 uur). Sterke thriller
van Sydney Pollack over de macht van de Amerikaanse pers en
de onmacht van zijn onschuldige slachtoffers. Paul Newman en
Sally Field.
Gli occhi, la bocca (Italië 1982, Did. 1, 23.00 uur). Kritische film
over het gezin als instituut door Marco Bellocchio. Met Lou Cas-
tel en Angelina Molina.
Gefangene der Liebe (W.-Duitsland 1954, Did. 2, 19.30 uur).
Vrouw keert na acht jaar krijgsgevangenschap in Siberië met
een kind terug. Annemarie Düringen en Curd Jürgens.
DINSDAG
Der schwarze Abt (W.-Duitsland 1963, Did. 2,20.15 uur). Joachim
Fuchsberger en Dieter Borsch in een Edgar Wallace-film.
WOENSDAG
Tiro (Nederland 1979, Ned. 2, 20.40 uur). Film van Jacob Bijl over
een puber in een polderdorp. Met Matthias Maat.
Une vie (Frankrijk 1958, België 2, 20.20 uur). Verfilming van een
roman van Guy de Maupassant. Met Maria Schell en Christian
Marquand.
DONDERDAG
Der Erfinder (Zwitserland 1980, Did. 2, 22.50 uur). Kurt Gloor re
gisseerde het levensverhaal van de uitvinder van de rupsband.
Met Bruno Ganz.
The passionate friends (Engeland 1949, Did. 3 WDF, 20.15 uur).
David Lean verfilmde boek van H.G. Wells met Trevor Howard
en Ann Todd.
Excalibur (Engeland 1981, België 2, 20.20 uur). De legende van
koning Arthur en de ridders van de Ronde Tafel, verfilmd door
John Boorman.
Het bekende blijspel 'Slip
pers' van Alan Ayckbourn is
in het verleden een tijdlang
specifiek voorbehouden ge
weest aan de groten van het
Nederlandse toneel, Mary
Dresselhuys en Guus Her
mus. Het vorige seizoen
werd 'Slippers' echter op
nieuw uitgebracht met Luc
Lutz en Trins Snijders in de
hoofdrollen. Voor het eerst
na vijf jaar staat ook Derek
de Lint weer op de planken.
Luc Lutz en Trins Snijders
spelen een echtpaar, dat hun
huwelijk niet meer ziet zit
ten.
22.45
Kenmerk-
speclal
Bette Davis en James Stewart in 'De verboden dood'.
- FOTO ANP
Door Jan Koesen
HILVERSUM - Het thema
van de euthanasie, dezer da
gen weer eens actueel, is se
reen ter discussie gesteld in
de televisiefilm 'De verbo
den dood' ('Right of Way')
die de TROS maandag uit
zendt.
Het gaat hier om een
hoogbejaard stel, waarvan
de vrouw aan een fatale
ziekte lijdt. Zij wenst, zoals
alles in haar leven, zelf te
bepalen en kiest voor de
dood. Haar man, even oud,
maar kerngezond, ziet ook
geen heil meer in een voort
bestaan en besluit samen
met zijn vrouw eruit te stap
pen.
Dit besluit staat al een
poos vast, er komt geen
drama aan te pas, het is voor
beiden een simpele conse
quentie voortkomende uit
hun echt, maar de buiten
wacht staat hen de euthana
sie niet toe. De enige dochter
kan het besluit van haar
ouders en zeker dat van
haar vader niet begrijpen,
schakelt sociale werkers in
die aan de hand van dode
wetsletters tenslotte ook de
overheid in het geweer roe
pen om dit zelfdodings-pact
te verijdelen.
Zo'n thema kan onsmake
lijk of larmoyant gebracht
worden. Dat hebben de
Amerikaanse makers niet
gedaan. Bette Davis en Ja
mes Stewart (beiden zijn nu
al 78 jaar) spelen hun rolen
op de juiste manier. De ma
kers hebben overduidelijk
de zijde gekozen van de twee
oude mensen die volledig bij
hun verstand, in alle rust,
tot hun vergaande besluit
zijn gekomen. Het tweetal
wordt betutteld door de
dochter en de hulpverlening
die niets begrijpen van de
ware motieven.
De film is gebaseerd op
een scenario van Richard
Lees. Bette Davis zelf bracht
het verhaal onder ogen van
haar producer George
Schaefer. We zien een in
drukwekkende film, hoe
men ook over euthanasie
mag denken. De vrouw kan
dan nog voldoen aan de ac-
tueelste eisen van het Ne
derlandse kabinet, zijnde
een concrete doodsverwach-
ting, maar van de man kan
dit absoluut niet gezegd
worden. Die kan in blakende
gezondheid nog wel honderd
worden. We krijgen dus
waarachtig niet te maken
met een situatie waar een
zinnig mens ook geen raad
mee weet. Nee, de man
houdt van zijn vrouw en zij
van hem, hij acht de kwali
teit van het leven zonder
haar niet hoog en hij gaat in
zijn besluit dus veel verder
dan alle tot dusver gevoerde
discussies.
Bette Davis is zoals altijd
in haar halve eeuw van fil
men een kreng, maar voor
deze man is ze toevallig wel
de ideale partner. James
Stewart aan haar zijde geeft
met een mooie mengeling
van wrange humor en con-
cessieloze liefde gestalte aan
een echtgenoot die niet
schippert met zijn keuze. De
kijker mag natuurlijk ook
de conclusie trekken dat hij
uit egoisme of angst handelt,
omdat hij niet alleen wil of
durft te zijn. Dat mag,
euthanasie, en zeker dubbele
euthanasie, laat zich niet zo
eenvoudig op een ja of nee
vastpinnen.
Een speciale aflevering van
Kenmerk brengt vanavond
een reportage over dak- en
thuislozen, van wie er naar
schatting 200.000 in Neder
land zijn. Dit zijn er tien
keer zoveel als officieel
staan geregistreerd. De
maakster van de film Ma
rijke Vreeburg filmde in en
rond de Pauluskerk in Rot
terdam, waar dominee Vis
ser het initatief nam een op
vang voor daklozen te creeë-
ren.
23.35
Slmonskoop
Vanavond is een gedeelte
van Simon van Collems
filmrubriek gewijd aan een
nieuw werk van actiefilmer
William Friedkin, regisseur
van onder meer The French
Connection'. 'To live and let
die in Los Angeles' is een
film over een Amerikaanse
geheim agent, die vermoord
wordt, nadat hij de drukke
rij van een geidvervalser
heeft ontdekt. Ook aandacht
voor de nieuwe musical 'A
Chorus Line'.
00.00
Buffalo
Bill
Als nachtfilm zendt de
TRI
spa
Bul
wei
ten
ber
woi
ger
ren
nee
dra
opn
flic
BUI
woi
inzi
aut
vre
In
lijk
een
ma
lijk
kri,
drii
rus
sch
ech
val
nel
chi
Ho
ruf
Ski
bei
He
gei
O.
ho
ko
ky
ecl
av
Ba
zei
mi
op
er
ve
ze
gf«
sto
Hot kunnen w een
boon! tyrelun 7 le veren
met rille zeilen verier
Oit helen we nooit meer
ini/e zullen rerirm-
hen, krom
JA' EÊR5T m V£R1
PIÊ laiZIE MAKENPE
