875 Provinciale Waterstaat blijft in Axel Moderne biotechnologie ld aan. PARTIJBESTUUR STELT RAADSLID IN HET GELIJK DE STEM 'Positief gesprek' ziekenhuisbesturen VVD-raadslid op de bres voor herstel molen OECK SE IS Theo lithoek, ke baan tig neens. n. Dat 't wat doe dat "die- ituatie i gevoel, it u wel- ybal, een gezellig aken kantine?' aamheid pakt een n. als u mervan hterzijde mmer naar de over de WOENSDAG 29 JANUAR11986 1T1M VAN ZEELAND Alarm voorkomt inbraak kantine w Vogelwaarde Wedstrijden op rollen van Toerclub Hulst Clinge Plaatselijk nieuws Nieuw-Namen Kloosterzande Vogelwaarde Cellen Kern Steyaert wint soundmix Nieuw-Namen Ï2>f SPECIALIST 0-12541-11370 ZkfGCTtiG^) RUBRIEK Reclame SIRE T22 PAGINA ZEELAND 2 De Smet terug op CD A-lijst in Axel Van een onzer verslaggevers AXEL - Het Axelse VVD-raadslid Loes den Doelder heeft gisteravond in de gemeente raad een warm pleidooi gehouden om het ini tiatief van het comité De Stadsmolen, die van de oude molen in de Molenstraat een cultuur historisch trekpleister wil maken, te onder steunen. Daartoe zou de molen, die geen wieken meer heeft, grondig gerestaureerd moeten worden. Een kwarwei dat geraamd is op 800.000 gulden. Aanleiding vormde voor haar een brief van het comité aan de verschillende raads fracties waarin om medewerking wordt ge vraagd de plannen te helpen realiseren. In de brief wordt opgemerkt dat Axel wat cultuur historische monumenten betreft er in verge lijking met Hulst erg bekaaid afkomt. Res tauratie van de molen zou Axel niet alleen waardig monument bezorgen, maar ook een publiekstrekker. „Ga eens met deze mensen om de tafel zit ten", stelde Den Doelder het college voor. De brief van het comité was echter niet bij alle raadsfracties afgegeven. Ook B en W hebben niets in de bus gevonden. „Ik wil gaarne uw voorstel in overweging nemen maar ik ken de brief niet. Misschien kunt u het comité sti muleren contact met ons op te nemen", aldus burgemeester A. Hack. Hoge verwachtingen moeten aan de mede- Loes den Doelder werking van het college overigens niet wor den gesteld. Subsidies voor dergelijke werk zaamheden zij n moeilij k los te peuteren. „Het is een moeilijke weg. Er zijn heel wat hobbels te nemen", liet Hack aan duidelijkheid niets te wensen over. Van een onzer verslaggevers AXEL - De dienstkring Zeeuwsch-Vlaanderen van Provinciale Waterstaat blijft gehuisvest in Axel. De dienst is akkoord gegaan met de vervangende huis vesting, de voormalige woning van burgemeester Hack aan de Zuidsingel, die B en W van Axel Provin ciale Waterstaat hebben aangeboden. Zoals bekend wordt het hui dige onderkomen van de dienst in het pand aan de We straat waarin ook de dienst gemeentewerk was onderge bracht, begin maart gesloopt. De woning aan de Zuidsin gel was de vierde locatie die aan de dienst is voorgelegd. Het college heeft zo hard naar mogelijkheden gezocht om te voorkomen dat Axel in navol ging van de PZEM en het wa terschap opnieuw een dienst zou kwijtraken. De raad ging gisteravond dan ook zonder meer akkoord met het voorstel de oude huur overeenkomst met Provinciale Waterstaat, die loopt tot 1 juli 1987, te ontbinden en een nieuw conctract tot dezelfde datum aan te gaan. In de oude bepaling neemt de gemeente de kosten voor onderhoud, schoonmaak, ver lichting en verwarming voor baar rekening. Volgens de nieuwe bepalingen blijft de gemeente de schoonmaakkos ten van het nieuwe onderko- tttGBlAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND Kanforen Terneuzen, Hulst en Goes. Adressen en telefoon nummers op pagina 2. Openingstijden: 8 30-12.30/13.30-17.00 uur. Redactie Jerneuzen: Rein van der Helm (editie-chef), Jan Jansen (p|v. chef), Emile ualon, Co Meertens, Cor de »°er (foto), Ton Koomen (sport). Hulst: Frank Deij, tugène Verstraeten. Middelburg: Henk Postma. Goes: Clé van Katwijk. Advertentie-exploitatie Inspecteur Zeeland: 95839™' Pr'Vé 'el' °1150~ 85-10 men betalen. Verder is over eengekomen dat de gemeente elke maand 500 gulden bij draagt in de energiekosten. Subsidie Het toekennen van 2400 gul den subsidie aan de stichting Woonwagenwerk Zeeuwsch- Vlaanderen om sociaal-cultu rele activiteiten voor de bewo ners van het woonwagencen trum in Koewacht te bekosti gen stuitte het VVD raadslid Loes den Doelder enigzins te gen de borst. „Ik vind het toch wel een beetje een vreemde gang van zaken als we geld uit gaan ge ven voor sociaal-culturele ac tiviteiten enkel en alleen voor de woonwagenbewoners. Zo wordt de integratie niet be vorderd. Ik dèijk niet dat we de mensen er mee helpen maar in een apart hokje plaat sen". Wethouder J. van Schaik ging een eind met haar mee. „Ergens is dat wel waar, maar u moet dat niet te eng zien. De activiteiten zijn ook bedoeld om de integratie te bewerk stelligen. Maar qua onderwijs en maatschappelijkje vorming heeft die groep een achter stand opgelopen. Het rijkspro gramma Welzijn Minderheden is er niet voor niets. Die is er om mensen vanuit een achter standspositie een duwtje in de rug te geven. In de toekomst is het misschien mogelijk enkel integratiebevorderende maat regelen te nemen maar daar is de tijd nu niet rijp voor", aldus Van Schaik. Het subsidieverzoek van de werkgroep EVA om een pro- jekt vrouwenleerjaar op te zetten leverde de gebruike lijke bezwaren van het GPV, principieel tegenstander van alles wat naar emancipatori sche activiteiten ruikt, op. De GPV fractie slaagde er even wel niet in de raad deelgenoot van haar gedachten te maken zodat EVA van gemeentezijde een subsidiebedrag van bijna vijfeneenhalf duizend gulden tegemoet kan zien. Van onzew^espondent VOGELWAARDE - In de nacht van zondag op maandag werden omwonenden van de voetbalvelden in Vogelwaarde omstreeks drie uur gewekt door de alarminstallatie van de voetbalkantine. Een in de buurt wonend be stuurslid haastte zich naar het clubhuis, waar geconstateerd werd dat het slot van egn deur was geforceerd, maar door het alarm waren de inbrekers op de vlucht geslagen. Van onze correspondent HULST - Vrijdag 31 januari houdt de Toerclub Hulst rol- lenwedstrijden, waaraan iedereen deel kan nemen. Voorwaarde is echter dat er een team van vier man moet zijn. De onderdelen die aan bod komen in 't Ros Beyaert zijn 2 x 250 meter, 2 x 500 meter en een koppel tijdrit over 2 kilo meter. Naast een algemeen klassement wordt er een TC Hulst-klassement opgemaakt. De winnaar hiervan wordt TC Hulst-kampioen. De wedstrij den beginnen om 20.00 uur. De inschrijving van de teams be gint om 19.30 uur. Van een onzer verslaggevers KOEWACHT/AXEL - Het gemeenteraadslid Walter de Smet is door de CDA-afdeling Axel terug op een verkiesbare plaats gezet op de lijst voor de komende gemeenteraadsverkie zing. Het landelijk partijbestuur heeft de klachten van De Smet, die de samenstelling van de lijst in december vorig jaar 'op grond van vermeende onregelmatighe den' aanvocht, gegrond verklaard. Na het ingrijpen van het partijbestuur hield de afdeling maandagavond een nieuwe le denvergadering, waarop een nieuwe lijst, nu op correcte wijze, is vastgesteld. De Smet is op de vijfde plaats terecht gekomen. Het CDA is momen teel in de Axelse gemeente raad met vijf zetels vertegen woordigd. Kandidaat R. Herman uit Koewacht, die na de eerste vergadering op een vijfde plaats stond, heeft zich enkele uren voor de vergadering van maandagavond teruggetrok ken. „Ik heb het bestuur me degedeeld geen verdere inte resse voor een verkiesbare plaats te hebben, omdat de manier waarop sommige leden politiek bedrijven niet past in een christelijke partij. Ik wil daar op dezelfde manier niet aan meedoen. Meer wil ik er niet over kwijt", luidde zijn kort commentaar. Het partijbestuur stelde De Smet in het gelijk omdat de samenstelling niet volgens de statuten is geschied. Daarin staat namelijk dat een kandi daat de helft plus een van het aantal aanwezige stemmen moet hebben. Het CDA Axel heeft in de eerste vergadering ten onrechte een andere verta ling aan het begrip meerder heid gegeven. „Stel je voor dat er vijftig stemmen zijn. Vijf tien daarvan gaan naar een man. De rest wordt aan meer dere kandidaten gegund. Dan heeft de man met vijftien stemmen dus een meerder heid, maar volgens de statuten moet hij dan 26 stemmen heb ben". Het CDA Axel is daar zelf niet opgekomen omdat vol gens persvoorlichter Eduard de Kort de betreffende pas sage in de statuten daar niet duidelijk genoeg over was. „De Smet heeft dat kennelijk ook pas later ontdekt. Tijdens de eerste vergadering is daar niet over gerept", aldus De Kort. Het partijbestuur heeft daarop besloten de advies kandidatenlijst, waarop De Smet een vierde plaats innam, opnieuw aan de ledenvergade ring voor te leggen. Onduidelijk in heel de ge schiedenis blijft evenwel het feit waarom De Smet na de eerste vergadering niet eens op de lijst voorkwam en nu op een vijfde plaats is terechtge komen. De Kort: „In de eerste vergadering heeft De Smet na de vaststelling van de vijfde kandidaat zich niet meer be schikbaar gesteld voor de zesde tot en met de twintigste plaats. Nu de oorspronkelijke advieslijst weer aan de orde kwam was hij opnieuw in de race. Dat hij nu vijfde is, is wellicht gekomen door het wegvallen van Herman". Die mening is ook Herman toegedaan. „Als ik gebleven was, was De Smet nooit op de vijfde plaats terecht gekomen. Misschien was hij dan wel op de laatste plaats gezet". Walter de Smet, die in een eerder stadium de woorden 'onder de gordel-manier' in de mond nam wil er op dit mo ment niet meer over kwijt dan: „Ik heb er ook geen ver klaring voor". Er wordt echter beweerd dat een kleine groep CDA'ers uit Axel er op uit is geweest de invloed van Koe wacht zoveel mogelijk in te dammen. De Smet wil op die geluiden in dit stadium niet reageren. Met de samenstelling van de nieuwe lijst is dan ook het laatste woord over het 'voor val' nog niet gevallen. De Smet vindt namelijk de vertegen woordiging van Koewacht op de lijst, hijzelf vijfde en H. van Damme op een negende plaats, zacht uitgedrukt aan de ma gere kant. Die lijst ziet er nu als volgt uit: 1 H. de Mul, 2 A. van Harn, 3 P. van de Bosse, 4 A. Kesbeke, 5 W.de Smet, 6 A. van Waes, 7 M. Murre, 8 E. de Kort, 9 H. van Damme, 10, M. de Regt, 11 mevr. Z. Wieringa, 12 mevr. R. Roctus de Schep per, 13 mevr. A. van Zegeren- Meilof. Van een onzer verslaggevers HULST/SLUISKIL - Het bestuur van het Hulster St. Liduina- ziekenhuis en de raad van toezicht van de ziekenhuisgroep Mid- den-Zeeuwsch-Vlaanderen hebben maandagavond een eerste gesprek gehad over deelname van Hulst aan de fusie. „Er is met positieve intenties gesproken over de fusie en er heeft een uitwisseling plaatsgevonden van eikaars standpun ten", was het enige wat men erover kwijt wilde. De betrokkenen hebben namelijk afgesproken niet teveel naar buiten te bren gen, voordat er resultaten zijn geboekt. Duidelijk is wel dat daarvoor nog verschillende vergaderin gen nodig zullen zijn. Over een maand is het volgende gesprek. Duivenfilm - Zaterdag 1 fe bruari wordt er een duiven- film vertoond in café De Snelle Duif te Clinge. De ver toning begint om 19.30 uur en de rolprent duurt anderhalf uur. De toegang is gratis en iedereen is welkom. Teerdag - Fanfare Weldoen Door Vermaak houdt zaterdag 1 februari de jaarlijkse teer dag. Na een gebedsdienst, om 14 uur, maakt de fanfare een rondgang door het dorp. Die eindigt om half acht bij het clublokaal De Troubadour, waar dan het eten staat te wachten. De avond wordt ver der opgeluisterd door een or kest. Tennis - Tennisclub Game 78 houdt donderdag 30 januari de jaarvergadering in de voetbal kantine. Voorzitter Frans Strooband stelt zich niet meer herkiesbaar, evenals be stuurslid Ger Spork. Anja Vergauwen en Nen Brink stel len zich wel herkiesbaar. De bijeenkomst begint om 19.30 uur. Als er niet genoeg leden aanwezig zijn voor het nemen van belangrijke besluiten, wordt een half uur later een tweede vergadering gehouden. Vleeskaarting - Aan de vlees- kaarting bij Rich. Thilleman deden 84 kaarters mee. Uit slag: 1. mevr. Haulez, Hulst, 2. F. Dobbelaer, Clinge, 3. P. Vonck, Meerdonk, 4. C. Boen- ne, Graauw, 5. L. de Vos, Clin ge. v Jeugdige Speler -'Jongeren- soos de Jeugdige Speler houdt zondag 2 februari een carna valsavond in zaal Molenhof te Groenendijk, van 19 tot 22 uur. Iedereen tussen de elf en vijf tien jaar is welkom. De mu ziek wordt verzorgd door Windkracht 9. Voor de origi neelst verklede kinderen zijn er prijzen. Kleurwedstrijd - Zaterdag middag was een honderdtal kinderen in Zaal Van Schayck bij elkaar gekomen voor de prijsuitreiking van de door stichting Walhalla georgani seerde kleurwedstrijd en het spelen van bingo. De uitslag van de kleurwedstrijd luidt: peuters: 1. Wouter van Dam me, 2. Jessica Bareman. Groep 1: 1. Jorien Vereecken, 2. Evert Nijssen. Groep 2: 1. Luci de Schepper, 2. Anouska Muller. Groep 3: 1. Tonnie van de Starre, 2. Loes Durinck. Groep 4: 1. Bianca Remorie, 2. Ilona Baart. Groep 5: Jackie Nijssen, 2. Laurens Gelderland. Groep 6: 1. Patrick Dobbelaar, 2. Ka rin Geus. Groep 7: 1. Paul Raes, 2. Wijnand Mol. Groep 8: 1. Caroline Eysackers, 2. Roel Gelderland. Ook werd een imitatiewed strijd gehouden, waaraan 21 kinderen meededen. Uitslag: Donald Duck: 1. Jordi van de Starre, 2. Davy Bracké, 3. Ed win Valent. Woody Woodpec ker: 1. Vicky de Schepper, 2. Margie van Meegen, 3. Marjo lein de Kort. Roadrunner: 1. Alex Wauters, 2. Erwin Kay- ser, 3. Reineke de Maat. GEBRUIK maken van organismen, met name bacteriën, gisten en schimmels om het pro- dukt dat ze maken en dat dan voor ons aange naam of nuttig is. Dat is de korte omschrij ving van het begrip biotech nologie, en we kwamen te recht bij het maken van bier en het zuiveren van rioolwa ter. De heer R. Martinet uit Heikant wees ons er op dat ook het aloude roten van vlas, zowel dauw- als warm waterroot, een biotechnolo- gisch proces is. De eerste periode in de bio technologie sloten we af rond 1865. De bekende Louis Pas teur heeft door zijn onder zoek dit vakgebied een grote uitbreiding gegeven, onder andere de al genoemde wa terzuivering kon groot scheeps worden aangepakt, maar ook produkten als alco holen, aceton en diverse zu ren konden worden gemaakt. Daarna komt de produktie van penicilline erbij, spoedig gevolgd door aanmaak van andere antibiotica. Aanmaak van vaccins tegen virussen wordt mogelijk en ook de produktie van de anti-con ceptiepil. We zijn rond 1960. Nieuwe ontwikkelingen: de produktie van enzymen die toepassing vinden in was middelen komt op gang, om het meest opvallende te noe men. Maar ook vorming van biogas en gasohol (benzine/ alcohol) uit bijvoorbeeld sui kerriet als brandstof voor auto's. Vanaf 1975 begint de nieuwste periode. We halen er twee toppers uit. Aller eerst de kunstmatige pro duktie van het menselijke in suline, een hormoon dat be paalde mensen niet, onvol doende of onregelmatig aan maken. Daardoor is hun stof wisseling gestoord en ze lij den aan wat we suikerziekte noemen (diabetes). Zij moe ten zichzelf insuline toedie nen. Sinds 1982 kan die langs biotechnologische weg ge maakt worden. De mensheid is niet langer afhankelijk van dierlijk insuline. De tweede en zeer ingrij pende ontwikkeling is de zo genaamde genetische mani pulatie. Dat vereist een voor afgaand praatje. Alle levende wezens zijn opgebouwd uit cellen. Soms uit één cel (gis ten, bacateriën), soms uit ve le. Wij bijvoorbeeld: biljoe nen en biljoenen. Elke cel (grofweg, het is niet helemaal waar) bevat een massa or gaantjes. Klein uiteraard, want een cel zelf is met het blote oog al niet te zien. Een van die orgaantjes is de kern. Daarin bevindt zich een aan tal 'sliertjes', chromosomen genaamd. Elke chromosoom bevat een hoeveelheid van een be paalde stof, die bekend is als DNA is: desoxynucleïnezuur. De A staat voor acid, Engels voor zuur. Dat DNA ligt in een keten in de vorm van een touwladder. De touwen waar de sporten tussen zitten lig gen in een ruimtespiraal ge wonden. De afbeelding laat dat duidelijk zien. De zwarte pijlen geven aan hoe die draaiingen liggen. Als we de lange keten, die DNA-keten dus, nader uit elkaar peute ren, komen we tot de ontdek king dat er drie elementaire bouwstenen zijn: een suiker- groep, een fosfaatgroep en een base-groep. Van deze laatste zijn er vier verschil lende. Afgekort worden ze aangeduid met A-T-G en C. Met een suiker- en een fos faatgroep vormen ze een nu cleotide. We kennen dus: suiker-fosfaat-A, suiker-fos- faat-T, suiker-fosfaat-G, suiker-fosfaat-C.In grote lij nen komt het hier op neer: door veel van die nucleotiden achter elkaar te zetten krijg je DNA-ketens. Verschil lende DNA-ketens, want AATCGCATGC is anders dan AAACGCATGC en die weer anders dan AATCG- CATGA. Zijn alle mogelijk heden van verwisselen van deze tien letters op, dan plak je er nog wat bij. Het eindre sultaat is dat het DNA van een mens anders is dan dat van een rund. En toch 'er gens' hetzelfde. MAMA is an ders dan AMMA of MAAM, maar toch is er overeen komst. q Het DN A-molecuul. kern kernvlekjes kernmembrfifin celor^rnntjes Zo ziet, globaal, een cel er uit. Die DNA-ketens bevinden zich in de kern. Wat is hun taak? Regelen van de levens verrichtingen van de cel en ze zijn de dragers van de er felijke informatie. Dat de haarkleur van de vader en de oogkleur van de moeder te rug te vinden zijn in zoon of dochter, is overgebracht via de DNA-ketens in de chro mosomen. Want ook de voor plantingscellen bevatten elk ketens. In de bevruchting worden die dan bij elkaar ge bracht en zo vererven eigen schappen. Als we voor erfelijkhei de vakterm genetica lezen, dan ligt het begrip genetische manipulatie voor ons. Zo handelen dat een bacterie iets gaat doen wat ze nooit uit zichzelf gedaan zou heb ben: menselijke insuline ma ken bijvoorbeeld. We hebben het DNA van de bacterie her schikt en er een stukje uit het DNA van de mens tussenge- zet. We spreken dan van re- combinant-DNA. Tegelijk zien we dat een bacterie het gewenste produkt maakt, dus het is biotechnologie. Heeft dit vakgebied moge lijkheden? Ja, oneindig. Je zou kunnen fantaseren dat je een konijn ontwikkelt zo groot als een koe, dat tegelijk vlees en melk produceert, leeft van hoogovenslakken, oud ijzer en oude plastic zak ken en dat daarbij binnen drie weken volwassen is. Troep opgeruimd, melk en vlees er voor in de plaats. Vergeet het maar, dat is vooralsnog onzin. Dat je alle erfelijke ziekten uit de mens heid weg kunt halen, is ook verre toekomstmuziek. Maar, een theoretisch voorbeeld. Bladluizen veroorzaken geen schade aan zwarte nacht schade (bostebezen), want die plant is giftig voor hen. Blad luizen doen wel schade aan tarwe. Kun je nu door DNA-re- combinatie bereiken dat tarwe ook voor bladluizen onaantrekkelij k wordt, dan heb je om te beginnen geen schade meer. Maar je hoeft ook niet meer te bestrijden en je hebt geen bestrijdigns- middelen nodig. We gaan er dan wel van uit dat de tar wekorrels van deze nieuwe plant voor ons bruikbaar zijn, anders hebben we er ook niets aan natuurlijk. Appels die geen last hebben van maaisteek, maar zo bitter zijn als gal, daar zul je de markt ook niet mee kapot maken. Om af te ronden: Je kunt de meest fantastische moge lijkheden verzinnen voor ge netische manipulatie, je kunt het ook beperken tot stapje voor stapje voorwaarts gaan.' Daar zijn we mee bezig, al worden stappen steeds gro ter. Van het eerste vliegtuig naar een voor tien personen duurde veel langer dan van tien naar 350. Kan genetische manipulatie een gevaar wor den? Een simpel voorbeeldje: zeer agressieve, vraatzuch tige ratten ontwikkelen en die loslaten in de akkers van iemand waarmee je overhoop ligt, laat ons zeggen door Rhodesiërs in Zuid-Afrika? Kan dat? Je kunt namelijk alles misbruiken, zelfs een broodmes, maar daarom hoef je ze nog niet allemaal in be slag te nemen. Van onze correspondent NIEUW-NAMEN Etienne Steyaert uit Hulst heeft met zijn vertolking van Koos Alberts de eerste prijs gewonnen in de soundmix-wedstrijd te Nieuw-Namen. Tweede werd B. van de Ven met een immitatie van Danny de Munck en derde S. de Maeyer uit Verre broek, die France Gall ten gehore bracht. Er waren meer dan 300 belangstellenden naar ge meenschapshuis De Kau- ter gekomen om de 25 deel nemers aan de soundmix en de playback-wedstrijd in actie te zien. De uitslag bij de playback: 1, M. de Vetter. L. de Jonge, J. de Graaf. X. Buyze en D. de Poorter als de Dolly Dots, 2. Bianca Josiassen uit Hulst als Madonna en 3. Chantal de Backer uit Sint-Jansteen als Appolo- nia Six. Het evennement werd gepresenteerd door de disc-jockeys Luc van Ka- pelle, Ronald Trocht en Pieter van Bendegem.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 15