de kleine fiTEM
Veel tienermoeders in Amerika
Janneke is ziek
Origami: papier vouwen
IS DfT
1AM«S
Palestijnen in soorten
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
M
Door tandenpoetsen aantrekkelijk
OPLOSSING
/f
- -
ZATERDAG
ZONDAG
De verloofde van Lucky Luke.
Suske en Wiske: „De bonkige baarden
\Appie Happie in Waar ligt de grens?-
Boes
te
te
kinderboeken, om. i
schrijven voor vol. I
e zeurpieten, die al|
iningen van volwas-
leer de kinderen zélf!
e niet. Dat moet een
en en nog een stukje I
Lo iemand als ik, een I
ichte" kinderboekei
?d hebben dat alleen I
;n keertje ontmoet in I
brein van een kind I
oltijd. Het hoofd van I
lop van Canterbury I
g kronen, herinnerde I
zo hard sloeg dat hetl
»eloof in God vernie-1
itgebracht in Groot-1
ien aantal feministen I
:t zijn nieuwste boekl
tiet een sardonische!
;gestie met een hand- f
eer harder te zijn dan
•dheid en wildheid die I
aders en onderwijzers I
;ns, vinden het wrede I
verhaal van een aan-1
ïwen met een doodge-
juf kunnen zijn), die]
uw-spugende heksen. I
lts slechts zeggen van!
ig. Maar het blijft eenl
aar zinnen die de toonl
il altijd gehoorzaamd:!
ens voor, een verdron-[
iet verhaal, dat is toch]
- FOTO ARCHIEF DE STÏUI
redactie Muriel Boll brieven naar Soinveld 55 - 4815 HV Breda
brieven naar Spinveld 55 - 4815 HV Breda
Getekend door Maarten Slmonse.
Jip verveelt zich.
jUoar opeens weet hij wat.
Hij gaat naar Janneke.
Mam, ik ga naar Janneke
•jeeDat kan niet.
Waarom niet
janneke heeft hoge koorts.
Hoe hoog Zo hoog.
ja, zo hoog.
Maar ik verveel me zo
Ga maar met beer spelen.
Maar beer ligt te slapen.
Ga kijken of Peter thuis is.
Peter is op vakantie.
Ik weet zelf al iets.
Wat dan
Ik ga crossen.
Dat is een goed idee.
De volgende morgen.
Jip wordt wakker.
Hoehoe, hoort hij roepen.
Het is Janneke
Ben je weer beter
Ja, ik ben weer beter.
Dat is fijn.
Dan hoefik me niet zo te vervelen.
En ze lachen allebei.
Hi-hi-hi-hi.
TIENERS die kinderen krijgen, komen in
ons land weinig voor. In Amerika krijgen
zeven keer zoveel jonge meisjes een kind.
Hoe komt dat? Daarover hebben onderzoe
kers uit verschillende landen vorige week in
Leiden gepraat op een symposium (grote
vergadering) over tienerseksualiteit.
Dreidre Wulf uit New York denkt niet dat
het komt doordat de mensen in Amerika on
der Reagan zoveel conservatiever zijn ge
worden dat er niet meer over seks gepraat
wordt. Instanties werken wèl tegen, schrijft
ze. Drie belangrijke tv-stations weigerden
een mededeling uit te zenden waarin het be
lang van voorbehoedsmiddelen en het voor
komen van zwangerschappen wordt onder
streept. (Diezelfde tv-stations gebruiken
wel seksualiteit om allerlei produkten aan
de man te brengen). Ook is er in Amerika
flinke verwarring over seksualiteit ontstaan
door allerlei paniekberichten over de ziekte
AIDS.
Op Nederland na heeft Zweden het laag
ste aantal tienerzwangerschappen van de
westerse landen. Dat komt doordat er in
kranten en op tv goede informatie wordt ge
geven over seksualiteit en voorbehoedsmid
delen. (In Nederland gebeurt dat trouwens
nog meer). Bovendien krijgen kinderen
vanaf hun zevende jaar verplicht seksuele
voorlichting op school. Voor jongeren die
willen vrijen zijn daar gratis voorbehoeds
middelen te krijgen, zodat de gevolgen van
vrijen niet zo groot hoeven te zijn. Er zijn
bovendien veel consultatiebureaus speciaal
voor jongeren en worden campagnes als
'Anticonceptie is beter dan abortus' regel
matig herhaald.
Dat zou ook in Nederland moeten, vindt
socioloog Evert Ketting, anders krijgen we
hier ook meer tienerzwangerschappen. Je
moet niet blijven denken dat alle jongeren
alles over seks weten, omdat daar twintig
jaar geleden veel aandacht aan is besteed.
Er komen steeds weer nieuwe jongeren.
„Voor jongeren is seks niet slecht, maar een
spannend en belangrijk onderdeel van vol
wassen worden", schrijft hij. Volgens hem
krijgen jongeren nu van ouderen de bood
schap 'seks is slecht'. Op die manier wordt
goede voorlichting en hulpverlening tegen
gewerkt.
Marjolein Nefs, 7 jaar, Zevenbergen.
ANGELA Helton is 15 jaar en
ze heeft een kind van een
maand, Angela. „Gisteren
kon ik mijn huiswerk niet
maken omdat de baby steeds
huilde." Nadenkend zegt ze
dan nog: „Kinderen krijgen
is niet niks, ik had er beter
over moeten nadenken.
Ieder jaar krijgen meer
dan een miljoen jonge Ame
rikaanse meisjes een baby.
30.000 daarvan zijn nog geen
15 jaar. Een heel probleem
dus en daarom ging de Ti
mes, een Amerikaans week
blad vorige maand over tie
nerseksualiteit. Tienermoe
ders hebben het niet gemak
kelijk. Het is voor hen moei
lijk om hun school af te ma
ken en ze moeten mak leven
van heel weinig geld. „De tv
suggereert dat je pas meetelt
als je er hip uitziet," zegt een
directeur van een consulta
tiebureau voor jongeren in
San Francisco. „Jongeren ko
pen geen tandpasta om hun
tanden schoon te maken
maar om er seksueel aan
trekkelijk uit te zien."
m
W-Wi'j/M
w
IWJ
ie van een orkest, nuttig
ntroerend zoals de hout-1
Je zou dit een typerend!
van Hermine de Graal!
ichtige toon als het om
t te typeren met citaten!
cteristieke sfeer en men-1
iend het wankel even-I
t van een huwelijk ver-I
de ondergravende ele-l
en en de labiele poginge'l
e relatie te redden over Mr
van kinderen heen. Het|
ven adoptie-kinderen
ivloed van een moedert
ïuwelijk van haar kind
vorden in dit verhaal on-l
meer hard gekaraktefl'l
relatie vader-dochte'ï
touders is ontroerend!
ijk aan de orde in het t'j
firhaal; eb en vloed in »el'
n rond het Marsdiep. En1"'
je eten' komen tw
iwen aan bod, die in
rt-wit tegenstelling typ®
akteriseren. „Sinds vlf
ben ik afgestudeerd in«
tse taal en letterkunde f
ik met potloden 'an§s.,' i
Mijn vrijheid is me al}®
ird en ik zal de laatste MJ
zijn hand gaat ophoud"
de sociale dienst. Dan
rog liever afhankelijk va
[denstanders... Mijn vrie»
Elisabeth is anders a
Deze zegt: „Vergeet
ine middenstand. Voor
zone man is er toch nö\j
leuks in het leven. Vree T
.rabeth moest bezit'
arop ze haar zinnen ge
zij was een roofdier dat
eetbare dat haar P
riste moest verslinden,
kje luguber 'cabaret',
/reten, knokken, afzwef
•nietigen.... alles om ze"
nnen overleven. De mei»
mens een wolf. Het vrou I
driftkarakter tegen" 1
soms wat lafhartig ,1
mnelijke rationa1'®!
iemt uit deze verhalen J
og. Moeizaam opgebou
uwwerken van 'norma3
blijken kaartenhuis
dat de mens naar zich
rrdt terugverwezen,
ensen kunnen zichzelf
k op een of andere ma
genkomen in deze verba"-
ermine de Graaf: 'DJ
am'. Uitg. Meulenhof»,
,5ft
IN JAPAN hebben ze dui
zend jaar eerder papier le
ren kennen dan wij in Euro
pa. Daardoor zijn ze papier
vaak voor heel andere din
gen gaan gebruiken dan wij.
Eeuwenlang maakten ze
hun ramen niet van glas,
maar van papier. Ze zaten
dus de hele dag naar een
soort schimmenspel te kij
ken. Ook paraplu's maakten
ze niet van stof maar van
geplooid papier en er was
zelfs een tijd waarin kleren
werden gemaakt van gewe
ven papier. Japanners zijn
ook specialisten geworden in
het papier vouwen: origami.
De meest ingewikkelde
bloemen en vogels vouwen
ze in elkaar van mooi ge
kleurd papier. Het echte ori-
gami-papier is aan één kant
gekleurd maar je kunt er
heel goed vouwblaadjes voor
gebruiken. Die zijn vierkant
en dat komt goed uit. Vol
gens de Japanse traditie
moeten origami-figuren van
een vierkant gemaakt wor
den.
In 'Speels Origami' vind je
ruim vijftig figuren die
vouw voor vouw worden
uitgelegd op een manier zo
als kinderen op lagere scho
len in Japan het ook leren.
Alles staat heel duidelijk be
schreven met veel tekenin
gen. Er zijn dieren, maskers
die praten, vingerpoppen,
vliegtuigen enz. Leuk om te
doen, origami, zeker met dit
boek erbij.
Hier zie je hoe in het boek
wordt uitgelegd wat je moet
doen om een een springende
kikker te krijgen. Je ziet het
eerste deel van de 'werkte
keningen'. Misschien krijgen
de echte knutselaars hier
door al de smaak te pakken.
D. Nakano: Speels origami
Uitg. Meulenhoff
ƒ22.50.
m'.rn err-
fl rA&A 'iïA.
IN HET stukje 'Amerika is
kwaad op Libië' van vorige
week stond: De Palestijnen
vechten al jaren tegen Is
raël. Je zou dan kunnen
denken dat alle Palestijnen
dat doen, maar dat is niet
waar. Een deel vecht tegen
Israël en die strijdende Pa-
lestijnen zitten samen in het
Palestijns Bevrijdingsfront,
de PLO. PLO is de afkorting
van de Engelse naam. Hun
leider is Yasser Arafat. De
laatste jaren is de meerder
heid in de PLO ervoor om
door middel van overleg een
eigen Palestijnse staat te
vestigen op de westoever
van de rivier de Jordaan.
Een minderheid onder lei
ding van Aboe Nidal wil
desnoods met geweld een
eigen staat stichten. Uit die
groep komen de terroristen
die vorige maand de aansla
gen in rome en Wenen
pleegden.
GOES
Grand Theater - 19 en 21.30
u Miami supercops, a.l.
HULST
De Koning van Engeland
19 u. Woman at play, 18 j.
19 en 21.30 u. Back to the future,
a.l.
19 en 21.30 u. De Goonies, a.l.
19 en 21.30 u. King Solomon's
mines, a.l.
21.30 u. Twee smerissen slaan er
op los, a.l.
OOSTBURG
Ledeltheater - 19.15 u.
Madonna, a.l.
21.30 u. Gewaagd liefdesspel,
18 j.
TERNEUZEN
Luxor I II
14 en 21.45 u. Hot bubblegum de
boot in.
14 en 19.30 u. Santa Claus, a.l.
19.30 en 21.45 u. Miami super
cops, a.l.
VLISSINGEN
Alhambra I - 19 u.
De Goonies, a.l.
21.30 u. Gotcha, a.l.
Alhambra 2 - 19 en 21.30 u.
Back to the future, a.l.
ANTWERPEN
Rex - 11.45,14,16.30,19 en
21.30 u. Prizzi's honor.
Rex-Club - 12,15,18 en 21
u. Amadeus.
Metro I - 12, 14, 16, 18, 20 en
22 u. Commando.
Metro II - 12,14,16.30,19,
en 21.30 u. Back to the future.
Rubens - 12,14,16,18,20
en 22 u. The last starfighter.
Slnjoor - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. Target
Vendome - 14,16,18, 20 en
22 u. Supergirls in 3-D.
Queilln I - 11.45,14,16.30,
19 en 21.30 u. The year of the
dragon.
Quellin II - 11.45,14,16.30,
19 en 21.30u. Silverado.
Quellin III - 12,15,18 en 21
u. Ran.
Astra - 12,14,16 en 18 u. De
troetelbeertjes. 20 en 22 u. Hot
bubblegum.
Astrid - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Taram en de toverketel
Capltole - 12,14,16,18. 20
en 22 u. Rambo deel 2.
Savoy - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Prison camp girl.
Ambassades - 12,14.20,
16.45,19.10 en 21.30 u. Cocoon.
Brabo - 12,14.20,16.45,
19.10 en 21.30 u. The mean sea
son.
TIJI - 12,14,16,18, 20 en 22
u. P R.O.F.S.
Wapper - 12,14,16,18, 20
en 22 u. City heat.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlies 1
14.30, 20 en 22.30 u. P.R.O.F.S.
Gulden Vlies 2
14 en 16 u. Taran en de toverke
tel.
20 en 22.30 u. City Limits.
Gulden Vlies 3
14.30 en 20 u. The Breakfast-
club.
22.30 u. Sloane.
Memllng
14.30, 20 en 22.30 u. Runaway.
Rembrandt
20 en 22.30 u. Vrouw als lust-
voorwerp.
HULST
Tiffany - 20.30 u.
'De drie Jeannes', door Multatu-
litheater.
TERNEUZEN
Zuidlandtheater - 20 u
Programma van Drs. P
VOGELWAARDE
Dorpscentrum - 20 u.
'De zondvloed', door ODI.
HULST
W. Blommaert - 14.30 u.
schieting.
20 u. vleeskaarting
DE KLINGE
R. de Moor - 15 u.
koningsschieting.
KLOOSTERZANDE
De Reizende Man - 14.30 u.
schieting.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
LAMSWAARDE
De Vier Jaargetijden - 20 u.
vleeskaarting
PAAL
P. Verras - 19.30 u.
prijskaarting.
ST.-JANSTEEN
Café de Kroon - 20 u.
bingo.
VOGELWAARDE
J.v. SchaIJk - 14.30 u.
schieting.
ZUIDDORPE
Willem Teil - 13 u.
koningsschieting.
CLINGE
Galerie Esprit - Schilderijen
en tekeningen van Hendrik van
Veenendaal. Geop. dag. van
13.30-18 u. di. gesl. (tot 26 febr.).
ANTWERPEN
Kon. Museum voor Schone
Kunsten - Schilderijen en teke
ningen van 1880-1914. Geop.
dag 10-17 u ma. gesl. (tot9
febr.).
GENT
Museum voor Schone Kun
sten - Etsen van Goya. Geop.
dag. 9-12 en 13.30-17 u. ma.
gesl. (tot 27 jan.).
GOES
Grand Theater - 14,19 en
21.30 u. Miami supercops, a.l
HULST
De Koning van Engeland
13.45 u. Assepoester, a.l.
14.30 en 19 u. Woman at play,
18 j.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Back
to the future, a.l.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. De
Goonies, a.l.
16.15,19 en 21.30 u. King Solo
mon's mines, a.l.
16 15 en 21.30 u. Twee smeris
sen slaan er op los, a.l.
OOSTBURG
Ledeltheater - 14 en 20 u.
Madonna, a.l.
16.30 u Gewaagd liefdesspel,
18 j
TERNEUZEN
Luxor I II
13.45,19 en 21.15 u. Hot bubble
gum de boot in.
13.45,16 en 19 u. Santa Claus,
a.l.
16 en 21.15 u Miami supercops,
a.l.
VLISSINGEN
Alhambra I - 14 en 19 u. De
Goonies, a.l.
21.30 u. Gotcha, a.l
Alhambra 2 - 14,19 en 21.30
u. Back to the future, a.l
ANTWERPEN
Zie zaterdag.
BRUGGE
Komplex Zwart-Huls
Gulden Vlies 1
14.30,17.15, 20 en 22.30 u.
P.R.O.F.S.
Gulden Vlies 2
14,16 en 18 u. Taran en de
toverketel.
20 en 22.30 u. City Limits.
Gulden Vlies 3
14.30,17.15 en 20 u The Break-
fastclub.
22.30 u. Sloane.
Memllng
14.30,17.15, 20 en 22.30 u. Ru
naway.
Rembrandt
14.30,17.15, 20 en 22.30 u.
Vrouw als lustvoorwerp.
CLINGE
De Troubadour - 14 u.
Songfestival.
VOGELWAARDE
Dorpscentrum - 20 u.
'De zondvloed', door ODI.
ST.-NIKLAAS
Stadsschouwburg - 15.30u.
'Het land van de glimlach', pro
menadeconcert.
HULST
OZO - 14.30 u.
schieting.
LAMSWAARDE
De Vier Jaargetijden - 14.30
u. schieting.
20 u. vleeskaarting.
Zie zaterdag.
Om <toi hu Ithktr
samen Hom in Huistn
en boodschappen doen..
15 DOT
rKW-lE^
NAMEM
V(£kkE(0tó
uitz'M
fjTRjr?
H
RAAM5P0NKVf£R-6££RTl?U/D£N6eR6, TW££-NUL
srrr' l
\nmu\
'Ri
\UUt-
L|£P4tó'fJ7RE/fJ...
JAMMER
VG. WT6LP6
'.-laSf? y >'NN A m
uaAoqsquq
'japuo MnpELps 'ubuj uea 3nj 'ueui uea jEeq
'S3jU|i pueij 'uaAOq 3b[a 'S)tpaj uaoips 'puoq
uea joo 'atyaojq do daaajs 's^qoaa uappij\j
